7/25/2019 Boekverslag Nederlands Havo

1/4

Inleiding:

Ofwel voor u ligt, danwel in uw handen heeft u, het literaire werkstuk van Peter de Vries. Dit

werkstuk is geschreven in het kader van het literaire onderdeel van het vak Nederlands van

de een-jarige HAVO opleiding.

Voor dit werkstuk he ik geko!en voor het the"a ouder-kind relatie. #k he het the"ageko!en o"dat ik het gevoel had dat het the"a op !eer uiteenlopende "anieren tot uiting

!ou kunnen ko"en in oeken.

Daarnaast spreekt het the"a "ij aan o"dat ik in de persoonlijke sfeer ook het een en ander

he "eege"aakt "et etrekking tot de relatie tussen ouder en kind. Daaro" was ik

enieuwd naar hoe de schrijvers "et dit onderwerp o" !ouden gaan.

$ouden !e epaalde invalshoeken totaal schuwen, of !ou het alle"aal heel rauw en puur

geschreven worden%

#k wist nog niet echt wat ik van te voren kon verwachten van de oeken die ik geko!en had

voor dit werkstuk. Nor"aal gesproken !ou ik niet geko!en heen voor oeken "et dit

onderwerp.#n "ij gedachten hing er altijd een soort van huilerigheid rond het onderwerp& een !eurderig

ste""etje dat vooral vertelde hoe slecht !ijn of haar jeugd geweest !ou !ijn, "ede dank!ij

de ouders, ijvooreeld.

Dit leek echter niet het geval in al de door "ij geko!en oeken. Op een 'ijna( laconieke

"anier wordt de le!er verteld over dit onderwerp. Dat had ik niet verwacht.

Aan de andere kant leek het achteraf een !waarder onderwerp dan dat ik had verwacht.

$eker na het le!en van )Nooit $iek *eweest) van Nico Dijkshoorn he ik nieuwe in!ichten

gekregen in dit onderwerp. Van te voren had ik niet verwacht dat het gedrag van de vader

!o)n e+ect kan heen op de denkwereld van de !oon, !o veel jaren later. Het onderwerp

wordt dus niet te luchtig ge"aakt, hooguit iets "inder hard.

#k hoop dat ik via dit werkstuk de sfeer en de verschillende opvattingen die de schrijvers

heen over dit the"a goed kan overrengen. $o hoop ik u, de le!er van dit werkstuk, een

indruk te kunnen geven van verschillende invalshoeken die een schrijver in kan ne"en over

een gevoelig onderwerp als de relatie tussen ouder en kind.

Het thema van de boeken:

- Nooit ziek geweest

#n Nooit $iek *eweest van Nico Dijkshoorn eist het the"a dat ik geko!en he voor dit

werkstuk de hoofdrol duidelijk op.

De vader van Nico, laas, is een egostische "an die eigenlijk alleen o" !ich!elf lijkt te

geven. Alle prestaties van andere fa"ilieleden worden naal genegeerd of afge!eikt door

laas.

Ook staat laas niet open voor andere interesses dan de !ijne, en vervree"d hij anderen van

!ich

door !ich totaal niet te interesseren in anderen.

7/25/2019 Boekverslag Nederlands Havo

2/4

De schrijver schrijft ont!ettend c/nisch in dit oek. Ook ijna veritterde ijvoegingen !ijn

niet vree"d. Hieruit lijkt nog"aals wat een e+ect het gedrag van laas heeft gehad op de

schrijver. Nico Dijkshoorn schuift in !ijn "anier van schrijven over !ijn vader niet onder

stoelen of anken dat hij het een vreselijk egostische "an vind.

O"dat de schrijver er voor geko!en heeft o" heel persoonlijke verhalen te schrijven van het

ik-perspectief, leef je auto"atisch ont!ettend "ee "et de ik-persoon en !ijn lik op de

the"atiek.

Aan de andere kant !ou je je kunnen afvragen hoe ojectief de verhalen !ijn.

laas wordt in dit oek neerge!et als een egostische !ak, "aar dat kan e0tra uitvergroot

lijken door de c/nische schrijfstijl die de schrijver geruikt.

Het oek egint "et Nico die op !oek gaat naar een verpleger nadat !ijn vader in !ijn roek

heeft geplast. 1e "erkt in de houding van Nico dat hij !ijn vader niet echt "ag. 1e gaat je

afvragen hoe het !o geko"en is, dat de!e ouder-kind relatie !o naar de knoppe is gewerkt.

#n de daaropvolgende hoofdstukken wordt dit dieper uitgewerkt, en krijg je egrip voor de

handelswij!e van de schrijver.

- Mensen Die Ik Ken Die Mijn Moeder Hebben Gekend

#n 2ensen Die #k en Die 2ijn 2oeder Heen *ekend wordt het the"a op een geheel

andere "anier enaderd.

3enja"in)s vader is overleden voor 3enja"in georen is. Als !ijn "oeder op 3enja"in)s

twaalfde !iek wordt en overlijd, ko"t hij ij oo" Otto te wonen.

3enja"in denkt nog wel regel"atig aan !ijn "oeder, en vergelijkt situaties of "ensen "et

!ijn "oeder.

"Soms sta ik onder de douche en probeer ik de stem van mijn moeder na te doen, maar ik

kom niet eens in de buurt."

Oo" Otto, een e0centrieke "an, !orgt voor 3enja"in alsof het !ijn eigen kind is, "aar "oet

hierdoor wel !ijn wens o" de wereld rond te rei!en op!eggen.

Hierdoor ontwikkeld 3enja"in een schuldgevoel jegens !ijn oo". Hij wil het leven gaan

leiden dat !ijn oo" eigenlijk voor ogen had.

"Heb jij geen ouders?" vroeg ze. Ze sprong van het aanrecht. "Ik had eerst een moeder,

maar nu heb ik alleen een oom," antwoorde ik.

Dit is een heel andere aanpak voor het the"a dan in de andere oeken, ook o"dat eide

ouders van het hoofdpersoon vroeg in de verhaalwereld sterven, waardoor een ander

personage de rol van ouder overnee"t.Naar"ate het verhaal verder gaat leer je hoe de vader van 3enja"in, die !ijn eigen !oon dus

nooit ge!ien heeft, is overleden in een auto ongeluk.

3enja"in !elf weet !ich niet "eer veel te herinneren van !ijn "oeder. Hij heeft het

e0centrieke idee o" ij te gaan houden wie !ijn "oeder alle"aal gekend heen.

Door gesprekken die gehouden worden tussen de personages ko" je iets "eer te weten over

de ouders van 3enja"in, "aar so""ige dingen lijven nog onduidelijk.

7/25/2019 Boekverslag Nederlands Havo

3/4

"ensen die ik ken die mijn moeder hebben gekend!

ijn grootouders

meneer Sieber

de buurman

de meeste op school

oom #tto

$oris %dat is geen mens, maar hij kende mama wel&"

- Alles Ruikt Naar Chocola

#n het oek Alles 4uikt naar 5hocola ontdekken we nog een andere kant van het the"a

ouder-kind relatie. #n dit oek is de vader van de hoofdpersoon overleden, en gaat !ijn

"oeder hertrouwen "et een andere "an.

#n dit oek draait het o" de prole"atische relatie tussen de hoofdpersoon 6ho"as en !ijn

"oeder. 6ho"as en !ijn "oeder "aken elkaar over en weer verwijten.

$o verwijt 6ho"as !ijn "oeder dat !ij te snel is gaan trouwen na het overlijden van !ijn

vader. Dit ko"t de relatie natuurlijk niet ten goede. $e gaan in ge!instherapie, "aar de!esessies eindigen vooral in "eer verwijten en gescheld.

Ook wordt 6ho"as wel uitgenodigt voor de trouwerij van !ijn "oeder en haar vriend, "aar

"ag hij niet op het feest na a7oop ko"en o"dat !ijn "oeder niet vertrouwd op een goede

a7oop daarvan.

Het oek verteld vanuit de ik-persoon, een nave negentienjarige jongen. Vanuit dat oogpunt

kan so"s getwijfeld worden over de oserveringen die de jongen "aakt over !ijn relatie "et

!ijn "oeder.

Vergelijking

8r !ijn duidelijke verschillen te !ien in de "anieren waarop de schrijvers de the"atiek

heen geproeerd aan te pakken.

Vree"de eend in de ijt hierij is het oek 'ooit Ziek (eweest van Nico Dijkshoorn. Dat is

na"elijk een autoiograsche ro"an, wat de verhaallijn denk ik het "eest interessant "aakt

van alle drie de oeken. #n die !in denk ik ook dat dit oek het onderwerp het "eest

realistisch aanpakt. Aan de hand van concrete voorvallen !ien we hoe de vader-!oon and

verslechterd.

Nu is dat in feite ook te !ien in)lles *uikt 'aar +hocola, "aar o"dat dat een puur ctieoek

is reageren de personages af en toe wat clich9"atig op situaties, danwel op andere wij!e

totaal onrealistisch. De "oeder en !oon heen schijnaar uit het niets na het overlijden van

de vader een loedhekel aan elkaar, en lijken elkaar op!ettelijk dwars te willen !itten, o"datdat kan.

#n ensen ie Ik -en ie ijn oeder Hebben (ekend wordt er op een uniekere "anier

o"gegaan "et het the"a ten op!ichte van)lles *uikt 'aar +hocola, o"dat de concrete

ouder-kind relatie in dit oek pas later hele"aal uit de doeken wordt gedaan.

De personages worden in het oek 'ooit Ziek (eweest het este voorgesteld en ingeouwd

in het verhaal onder het the"a )ouder-kind relatie). De personages worden op !o)n "anier

7/25/2019 Boekverslag Nederlands Havo

4/4

voorgesteld, dat het niet ont!ettend geforceerd overko"t. Dit gevoel had ik wel ij het oek

)lles *uikt 'aar +hocola, waar er af en toe op schijnaar willekeurige "o"enten

o"slachtige e0cusen werden gentroduceerd o" personages epaalde dingen te laten doen

of !eggen rond het the"a.

Mijn persoonlijke favoriet:

Van de!e drie oeken is "ijn favoriete oek het oek )Nooit $iek *eweest) van Nico

Dijkshoorn. Dat ko"t vooral door de ver"akelijke "anier van schrijven& het c/nis"e

ge"engd "et de harde realiteit.

Daarnaast spreekt het verhaal "e ook erg aan, iets dat ik niet verwacht had toen ik hoorde

dat Nico Dijkshoorn dit oek aan het schrijven was.

:at dat etreft en ik toch teevee puliek dat geneigd is iedere scheet die wordt

aangepre!en in progra""a)s als De :ereld Draait Door of Pauw en :itte"an te willen

kopen.

Hoewel ik "ij dan toch wel aardig kan eheersen, want "eneer Van Nieuwkerk vindt al snel

alles prachtige literatuur in !ijn progra""a, was ik wel gentrigeerd door de "an NicoDijkshoorn.

8n gelukkig, want dit oek geeft een realistisch in!icht in de elevingswereld van de!e "an.

8en hele wereld aan narigheid trekt aan je ogen voorij, "aar Nico Dijkshoorn verteld dit op

!o)n "anier dat het nooit vervelend wordt o" door te le!en.

Op een gegeven "o"ent kreeg ook ik een hekel aan het personage laas, "aar het is naar

"ijn idee niet uit te sluiten dat dit de edoeling van de schrijver is geweest.

1e !iet ook duidelijk hoe de verhouding tussen ouder en kind lang!aa" aan verslechterd.

laas lijkt in de ogen van Nico !ijn !oon eerder lijken te willen geruiken als een soort

persoonlijk tro+ee en als "akkelijk slachto+er, en als Nico dit !at is wordt hij wordt de sfeer

er niet eter op.

Al "et al denk ik echter dat het lastig is o" niet op een epaalde "anier van alle

personages in het oek te gaan houden, dit in tegenstelling tot de andere oeken die ik

geko!en he, waar af en toe wel heel vlakke personages in voor ko"en die je so"s het liefst

nog op de volgende lad!ijde onder een "iddelgrote takelwagen !iet elanden.