Bodembevochtiging

Transformer

Aaldrik Venhuizen

Waterafstotendheid van de bodem

Oorzaken

Classificatie

Ervaringen in NL

Proefblokken in zetmeelaardappel

PPO Vredepeel

Vervolg 2014

film

niet waterafstotend grond waterafstotend

Waterafstotendheid van grond

Matige of slechte indringing van water in de grond

Risico op aflopen (run-off) en erosie

Matige waterbenutting in drogere perioden

Onregelmatige verdeling van water in de bodem

Preferente waterstromen

- Verlies / slechtere benutting nutriënen

- Pesticiden vergroot risico op af- en uitspoeling

- Lagere opbrengst

Oorzaken van de

waterafstotendheid

van bodemmateriaal

Bron Paul Hallet, Ph.D.;

Scottish Crop Research Institute

Droge plekken in de bodem

Oorzaken (bron SCRI)

- Organische stof “coating” om bodemdeeltjes

- Afbraakproducten van o.s.

- Waslaag van planten bladeren die afspoelt

- Wortelexudaten

- Exudaten van schimmelhyfen

Droge zone’s (zakjes) in de bodem door

sterke waterafstotendheid

Droge zone’s in bouwvoor van regelmatig

beregende lelies

Bodem classificatie waterafstotendheid

< 5 seconden : neemt vocht goed op

5 – 60 seconden : matig waterafstotend

60 – 600 seconden : sterk waterafstotend

> 600 seconden : zeer sterk waterafstotend

Bodemclassificatie afstotendheid

Bodemmonster / steek tot bouwvoordiepte

Vlak leggen en laten drogen (luchtdroog)

Druppels aanbrengen met een druppelaar

Indringingstijd opnemen

Test op een zandgrond in Drenthe

Droge plek in beregend perceel

Indringing water druppelirrigatie zavel (Garsthuizen 2013) gaatjes op 40 cm

Test bodemuitvloeier 2e Exloermond 2013

Zone

beregend

door pivot

Zone

niet beregend

door pivot

Sensoren beregend

Sensor niet-beregend

Bodemvocht Sensor droog

Bodemvocht Sensor irrigatie

Waterhoeveelheden

Metingen gedurende die periode:

Gemeten bodemvochtstation (irrigatie): 389,8 mm

Gemeten bodemvochtstation (droog): 213,8 mm

Gemeten volgens Valthermond: 227,2 mm

Verschil tussen bodemvochtstation (droog) en

bodemvochtstation (irrigatie): 176 mm

In zowel beregend als onberegend plot

neergelegd met bodembevochtiger

zetmeel/ha relatief €/ha

Niet beregend 9,7 ton 100

Niet beregend + bevochtiger 11,0 ton 113 + 390

Beregend 11,8 ton 122 + 630

Beregend + bevochtiger 11,7 ton 121 + 600

- Zetmeel à € 300/ton

Monotoring

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

20-jun 30-jun 10-jul 20-jul 30-jul 9-aug 19-aug 29-aug 8-sep 18-sep 28-sep

Pla

ntg

ew

ich

t in

gra

m

Dagen na opkomst

Verloop plantgewicht en nitraatgehalte

Beregend

Droog

Nitraat beregend

Nitraat droog

Snellere afname NO3 in beregend; ook veel hoger plantgewicht

N (b)lijkt bij beregend beperkend voor de groei

3000

3500

4000

4500

5000

5500

6000

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

40 50 60 70 80 90 100 110 120

Pla

ntg

ew

ich

t in

gra

m

Dagen na opkomst

Verloop plantgewicht en kaliumgehalte

Beregend

Droog

Kalium ber.

Kalium droog

Droog: lager plantgewicht – toch snelle daling K in loof

Oorzaak: door droogte in de rug beperkte beschikbaarheid

Vochtverdeling niet beregend in rug op 30

juli…..

Alleen

vochtzone

onder de

stengelinplant

Rugdelen

ertussen

reeds te

droog voor

opname

Vochtverdeling niet beregend met

bevochtiger op 30 juli

Vochtverdeling niet beregend op 11

september

Weer

vochtzone

onder de

stengelinplant.

Daaromheen

droge zone’s

Vochtverdeling niet beregend met

bevochtiger op 11 september.

Vocht komt ook

hier met name

via de stengel

inplant maar

verspreid zich

breder door de

rug

Vochtverdeling beregend op 11 september

Hele rug plus

eronder

voldoende

vochtig voor

opname van

nutriënten; N

beschikbaarheid

reeds te laag

volgens

monitoring

Proef PPO Vredepeel 2009

ras Fontane

Niet beregend 35.341 ton/ha 100

Niet beregend + bevochtiger 46.664 ton/ha 132

Beregend 54.441 ton/ha 154

Beregend + bevochtiger 55.591 ton/ha 157

Mogelijkheden (1)

Door druppelirrigatie

Praktijktoepassing aardappelen op zand- en dalgronden

Op sportvelden

Op zwarte strook onder fruitbomen

Uien op met name zand/dal gronden

Toepassing op zavel met laatste loofdoding

- Veel betere drainage als het daarna nat wordt

Lössgrond: vermindering van erosie

Mogelijkheden (2)

Bloembollen: betere benutting vocht en nutriënten

Gras op zand / veengronden

Peen: betere beluchting ruggen

Schurft risicoverlaging

…………………….

……………………

Transformer

Basisdosering 10 liter / ha op matig tot sterk

waterafstotende gronden

Op zeer sterk afstotende gronden aanvullend 5 l/ha

Prijs:

Transformer: voor verbeterde vochthuishouding, hogere

nutriënten efficiëntie, hogere opbrengst, minder erosie,

verbeterde bodemstructuur / beluchting.