BLAUWDRUK Master in de beleidseconomie

Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen

OKTOBER 2018

Blauwdruk master in de beleidseconomie

Blauwdruk master in de beleidseconomie

Deze blauwdruk beschrijft de masteropleiding master in de beleidseconomie. Deze opleiding wordt

ingericht op de Leuvense campus van de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen.

Deel 1: Visie en profiel

1A Doelen van de opleiding

a. Opleidingsdoelstelling

De opleiding master in de beleidseconomie biedt personen die reeds een academische bachelor of ma-

ster in een niet-(bedrijfs)economisch vakgebied hebben behaald de mogelijkheid deze vooropleiding te

versterken met beleidseconomisch inzicht.

Aan het einde van de opleiding beheerst de afgestudeerde wetenschappelijke economische kaders met

een bijzondere aandacht voor economisch beleid. Hij kan deze inzetten voor het analyseren, interpre-

teren en kritisch bekijken van economische beleidskwesties. De afgestudeerde master in de beleidseco-

nomie kan beleidsinterventies voorstellen, evalueren en passende alternatieven formuleren indien aan-

gewezen. De afgestudeerde kan deze beleidsmaatregelen kaderen binnen de macro- en micro-econo-

mische context waarbinnen het beleid opereert. Daarnaast kan de afgestudeerde ook kwantitatieve

vaardigheden aanwenden bij de analyse en interpretatie van beleidseconomische vraagstukken.

Dit leidt ertoe dat masters in de beleidseconomie die een functie opnemen in de non-profit of publieke

sector, of een functie in het bedrijfsleven, dit kunnen doen met een sterk(er) beleidsmatig inzicht en

daardoor bijkomende groeimogelijkheden krijgen in hun professionele loopbaan.

b. Opleidingsspecifieke leerresultaten en vormingsdoelen

De opleidingsspecifieke leerresultaten van de master in de beleidseconomie zijn terug te vinden in

bijlage 1.

1B Visie op onderwijs

De Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen (FEB) biedt hoogstaande, in onderzoek verankerde

opleidingen aan in de disciplines van de economie en de bedrijfswetenschappen. In elk van haar oplei-

dingen daagt de FEB de student uit om zich een helder toekomstbeeld te vormen, te expliciteren in

welke professionele verwachtingen en ambities hij wil investeren, en doorheen het curriculum keuzes

te maken die helpen om dit te realiseren.

Bij de realisatie van dit future self staan volgende principes centraal:

onderzoeksgericht en onderzoeksgedreven onderwijs;

in balans met ontwikkeling, immersie en inzetbaarheid;

met aandacht voor de persoonsvorming van de student;

in voeling met een snel globaliserende maatschappij;

met een opdracht van specialisatie, integratie en verbreding;

werkend vanuit een partnerschap in onderwijs en leren.

Blauwdruk master in de beleidseconomie

De master in de beleidseconomie richt zich tot studenten die na een initiële opleiding hun kennis willen

verbreden of hun focus willen verleggen in de richting van economisch beleid. In combinatie met hun

vooropleiding zorgt dit voor een verder doorgedreven, multidisciplinaire kennisontwikkeling en ver-

hoogt dit de inzetbaarheid en doorgroei van studenten, zowel op de arbeidsmarkt als in de maatschap-

pij.

Het aangeboden onderwijs is onderzoeksgericht en onderzoeksgedreven en reikt empirische denkka-

ders en onderzoeksmethoden aan die studenten toelaten om nadien zelf economische ontwikkelingen

in een snel evoluerende maatschappij te analyseren en hun kennis via levenslang leren aan te scherpen

of te actualiseren.

De opleiding benadrukt de integratie tussen verschillende economische perspectieven en beleidsdo-

meinen, kwantitatieve methoden en inzichten in de bredere maatschappelijke context. Deze verbre-

dende en integratieve kenmerken van de opleiding maken dat de inhouden elkaar versterken.

De master in de beleidseconomie wil naast integratie van de verschillende kennisdomeinen ook inte-

gratie met het complexe werkveld realiseren. Het werkveld wordt op verschillende momenten bij de

opleiding betrokken. Studenten worden hierbij aangemoedigd om actief te zoeken naar links met de

arbeidsmarkt en de actualiteit, en zo hun eigen toekomst gestalte te geven.

1C Inhoud

Ontwikkeling van economisch beleid

De focus van de opleiding ligt op het ontwikkelen van beleid in economische domeinen zoals publieke

financiën, arbeidsmarkt, milieu, mededinging etc. De diversiteit van de aangereikte economische do-

meinen geeft de studenten een brede blik.

Economische analyse

Economisch beleid wordt ontwikkeld vanuit welvaartstheoretische economische denkkaders. De ana-

lyse situeert zich zowel op het individuele niveau (microniveau) als op het niveau van geaggregeerde

grootheden (macroniveau). Het uitgangspunt van de analyse is individuele rationaliteit als principiële

verklaring van economisch handelen. Economisch beleid dient bijgevolg rekening te houden met rati-

onele gedragsreacties op beleidsmaatregelen.

Gedrag en maatschappij

Economisch handelen en economisch beleid zijn ingebed in een maatschappelijke context met juridi-

sche regels en gewoonten. Tegelijkertijd geven economisch handelen en economisch beleid mee vorm

aan maatschappelijke regels en gewoonten: economisch leven en maatschappelijke regels evolueren

in wisselwerking met elkaar. Daarom is economisch beleid geen statisch gegeven, maar dient het zich

te voegen naar de veranderende maatschappelijke context en normen.

Onderzoeksvaardigheden

Economisch-kwantitatieve onderzoeksvaardigheden worden aangeleerd, aangescherpt en/of opge-

frist doorheen het curriculum. In het sluitstuk van de opleiding, de masterproef, past de student deze

vaardigheden toe tijdens het opzetten, uitvoeren en rapporteren over een eigen onderzoek.

Wiskundige en statistische technieken

Wiskundige en statistische technieken komen aan bod in een op zichzelf staand opleidingsonderdeel.

Elementen hiervan keren daarna terug in functie van de verschillende economische domeinen en bij

het evalueren van economisch beleid. Studenten van het doorstroomtraject beheersen meer doorge-

dreven wiskundige en statistische technieken. Studenten gebruiken deze technieken ook bij de mas-

terproef.

Blauwdruk master in de beleidseconomie

1D Context

De Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen biedt opleidingen aan op vier campussen: Antwer-pen, Brussel, Kortrijk en Leuven. De opleiding master in de beleidseconomie wordt aangeboden op campus Leuven. Deze opleiding wordt enkel in het Nederlands ingericht.

De opleiding is gericht op studenten die zich, na het volgen van een niet-(bedrijfs)economische acade-mische bachelor- of masteropleiding, graag verdiepen in economisch beleid. De opleiding vormt de brug tussen de vooropleiding en het toekomstbeeld dat studenten voor ogen hebben. Studenten die na hun vooropleiding de focus volledig willen verleggen naar economische wetenschappen kunnen het doorstroomtraject van de opleiding gebruiken als opstap naar de master in de economische weten-schappen of de Master of Economics.

Met de master in de beleidseconomie komt de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen tege-moet aan de vraag van het werkveld naar multidisciplinaire profielen die hun kennis uit een initiële academische opleiding hebben verbreed met (beleids)economische kennis.

1E Beginprofiel van de student

De master in de beleidseconomie richt zich tot studenten met een interesse in diverse aspecten van economisch beleid en gerelateerde maatschappelijke ontwikkelingen. De student wil gefundeerde in-zichten verwerven in de rol die overheden daarin spelen en hoe deze rol optimaal ingevuld kan wor-den.

Naast algemene academische en wetenschappelijk basiscompetenties, verworven binnen de voorop-leiding, wordt van studenten verwacht dat zij over een basiskennis wiskunde, statistiek en economie beschikken. Indien deze basiskennis niet aanwezig is, volgt de student een voorbereidingsprogramma dat voorbereidt op en toegang geeft tot de masteropleiding (zie “2A: opbouw van de opleiding”).

1F Loopbaanmogelijkheden

Masters in de beleidseconomie kunnen staf-, advies- en managementfuncties in een ruime waaier van beleidseconomische domeinen en sectoren opnemen, zowel in de publieke, non-profit als privésector. Wanneer een functie wordt opgenomen in het verlengde van de vooropleiding, laat de master in de beleidseconomie toe deze functie te vervullen met een sterk(er) beleidsmatig inzicht. Dit schept addi-tionele mogelijkheden voor (door)groei binnen de loopbaan wat betreft managementfuncties. De be-roepsprofielen zijn vooral te vinden in de volgende domeinen:

- beleidsvoorbereiding in domeinen waar beslissingen sterk afhankelijk zijn van de evoluerende economische context: studiediensten bij de overheid, beroepsverenigingen, grote onderne-mingen en internationale organisaties;

- probleemoplossing en implementatie in leidinggevende functies waar interactie met de ex-terne omgeving doorweegt, d.w.z. bij de overheid, publieke instellingen, internationale orga-nisaties, financiële dienstensector, ondernemingen en sociale organisaties;

- externe communicatie, bijvoorbeeld journalistiek, woordvoerder van ondernemingen of soci-ale organisaties.

Studenten in het doorstroomtraject die hun master in de beleidseconomie nadien aanvullen met een master in de economische wetenschappen of Master of Economics hebben daarenboven de loopbaan-mogelijkheden die geboden worden door deze master.

Afgestudeerden van de master in de beleidseconomie kunnen ook doorstromen naar de specifieke lerarenopleiding economie.

Blauwdruk master in de beleidseconomie

Deel 2: Realisatie visie en doelen

2A Opbouw van de opleiding

De master in de beleidseconomie bestaat uit één opleidingsfase. De student kan kiezen tussen een

basistraject van 60 ECTS of een doorstroomtraject naar de master in de economische wetenschappen/

Master of Economics dat uit 66 ECTS bestaat.

Studenten met ten minste een niet-(bedrijfs)economische academische bachelor die geen recht-

streekse toegang hebben tot de master in de beleidseconomie, kunnen instromen via het voorberei-

dingsprogramma. Dit programma wordt ingericht in de eerste zes weken van het academiejaar. Het

grootste deel van de opleidingsonderdelen van de master starten pas vanaf week vijf. Deze opbouw

maakt het mogelijk ontbrekende voorkennis bij te spijkeren vooraleer studenten de master aanvatten.

Afhankelijk van het aantal vakken uit het voorbereidingsprogramma dat studenten moeten volgen,

kunnen ze beide programma’s op twee of drie semesters afwerken.

De basis van de master in de beleidseconomie wordt gevormd door economische analyse, waarbij zo-

wel micro- als macro-economische problemen onder de loep genomen worden. Ondersteund door de

aangeboden wiskundige en statistische technieken en onderzoeksmethodologie en -vaardigheden is

de student in staat om zelfstandig economisch beleid te analyseren en te ontwikkelen. Specifiek gaat

de opleiding in op het ontwikkelen van het noodzakelijke instrumentarium voor welvaartsanalyse en

de empirische evaluatie van (Europees) economisch beleid.

De masterproef bestaat uit twee onderdelen, het masterproefseminarie en de masterpaper, waarin

de student leert zijn analytisch en synthetisch vermogen aan te wenden om een economische pro-

bleemstelling te doorgronden. Om studenten de mogelijkheid te bieden een focus te kiezen in het

verlengde van hun vooropleiding, of deze net te verbreden, bestaat de keuzeruimte uit een brede

waaier van economische (beleids)domeinen. Ook een summerschool of een bedrijfsproject behoren

tot de mogelijkheden.

In het basistraject kan de student zijn initiële opleiding aanvullen en verbreden met een beleidsecono-

mische blik vanuit verschillende invalshoeken.

In het doorstroomtraject wordt de keuzeruimte voornamelijk ingevuld door verdiepende opleidings-

onderdelen wiskunde, statistiek en econometrie. Deze studenten hebben binnen de master in de eco-

nomische wetenschappen of Master of Economics de mogelijkheid dieper in te gaan op een specifiek

(beleids)economisch domein.

Blauwdruk master in de beleidseconomie

2B Didactische werkvormen en evaluatie

In de master in de beleidseconomie wordt voornamelijk gebruikgemaakt van hoor- en responsiecolle-

ges, aangevuld met seminaries waarin actieve participatie van de studenten verwacht wordt. Actieve

participatie wordt mogelijk gemaakt door het onderwijs in kleine groepen te organiseren. Daarbij ko-

men diverse werkvormen aan bod, zoals het schrijven van papers waarin studenten zelfstandig aspec-

ten van het actueel economisch beleid kritisch analyseren, evalueren en bijsturing voorstellen indien

aangewezen. In computersessies wordt het werken met econometrische/statistische software aange-

leerd, waarbij ze data-analytische technieken concreet toepassen op reële data.

In functie van de realisatie van het toekomstbeeld dat studenten voor zichzelf zien, wordt de link met

het werkveld o.a. versterkt door colleges met gastsprekers en beleidsmakers uit de praktijk, zoals de

Europese Commissie, het Europees milieu- en handelsbeleid, de federale begroting etc. De diverse

werk- en evaluatievormen laten toe dat zowel vaardigheids- als kennisdoelstellingen getoetst worden.

Voor de meeste opleidingsonderdelen gebeurt de evaluatie aan de hand van een schriftelijk examen

dat bestaat uit open of meerkeuzevragen, al dan niet gecombineerd met permanente evaluatie (schrij-

ven van een paper, participatie in de les of seminarie…). De docenten besteden aandacht aan de vali-

diteit en de betrouwbaarheid van de toetsing door het opstellen van toetsmatrijzen en verbetersleu-

tels. De studenten worden geïnformeerd over de doelstellingen, inhouden en evaluatievorm van de

opleidingsonderdelen via de ECTS-fiches.

In het masterproefseminarie presenteren studenten hun eigen onderzoek aan medestudenten, waar-

bij peerfeedback en kritische reflectie een plaats krijgen. De masterpaper bestaat uit het schrijven van

een onderzoekspaper in duo-auteurschap: twee studenten schrijven samen één paper. De evaluatie

van de masterproef en het masterproefseminarie bestaan uit verschillende elementen. Een tussen-

tijdse presentatie voor medestudenten, waarbij gebruikgemaakt wordt van peerfeedback, geeft stu-

denten nieuwe input. De eindevaluatie gebeurt op basis van de masterpaper in combinatie met een

individuele presentatie.

De kwaliteit van de opleiding wordt ook gewaarborgd via studentenbevragingen en de werking van de

POC. Via de POC en/of OC gebeurt ook een bewustmaking van docenten en studenten van het belang

van goede toetsing en wat docenten en studenten van elkaar mogen verwachten.

2C Begeleiding

Naast vakinhoudelijke ondersteuning door docenten en assistenten tijdens de leeractiviteiten wordt

er door de studentendiensten een uitgebreid begeleidingsaanbod voorzien.

Studieloopbaanbegeleiders helpen studenten nadenken over wie ze zijn, waar ze staan en waar ze

naartoe willen. Ze ondersteunen de student bij het uitstippelen van de optimale studieloopbaan en

bekijken samen met de student de verschillende mogelijkheden bij twijfels over studiekeuze en/of op

scharniermomenten in de studieloopbaan.

Echter, de student is de actor en eindverantwoordelijke van zijn studieloopbaan. Hij bepaalt zelf in

welke mate hij gebruikmaakt van het begeleidingsaanbod dat georganiseerd wordt, hoewel deelname

sterk wordt aanbevolen.

Blauwdruk master in de beleidseconomie

Bijlage 1: Leerresultaten master in de beleidseconomie

Binnen de domeinen van het Facultair Leerresultatenkader werden de opleidingsspecifieke leerresul-

taten voor de master in de beleidseconomie opgesteld.

1. Economische analyse

Verplichte gemeenschappelijke kern

Aan het einde van de opleiding kan de afgestudeerde de kernbegrippen en modellen van de micro- en

macro-economie omschrijven, illustreren en toepassen voor het analyseren en oplossen van relatief

eenduidige karakteristieke problemen vanuit een economisch denkkader.

Keuzeruimte

Vertrekkende vanuit de kennis van micro- en macro-economie, kan de afgestudeerde de principes van

economische analyse omschrijven, illustreren en toepassen in een aantal gekozen specifieke deeldo-

meinen (er wordt gekozen uit publieke en milieu-economie, economie en recht, financiële economie,

internationale en industriële economie, ontwikkelingseconomie, economische geschiedenis en groei).

2. Ontwikkeling van economisch beleid

Aan het einde van de opleiding kan de afgestudeerde de kernbegrippen van economisch beleid om-

schrijven, illustreren en toepassen om beleidskeuzes kritisch te evalueren en hun implicaties te be-

spreken.

3. Wiskundige en statistische technieken

Verplichte gemeenschappelijke kern

Aan het einde van de opleiding kan de afgestudeerde de meest gebruikte statistische en econometri-

sche methoden omschrijven, illustreren en toepassen met een gepast econometrisch softwarepro-

gramma op concrete data.

Afgestudeerden van het doorstroomtraject

De afgestudeerde master in de beleidseconomie met het doorstroomtraject kan data-analytische me-

thoden aanwenden voor het analyseren en interpreteren van en voorstellen van oplossingen voor eco-

nomische problemen.

De afgestudeerde zal meer geavanceerdere wiskundige concepten en technieken voor de interpretatie

en ontwikkeling van complexere modellen leren toepassen in de master in de economische weten-

schappen/Master in Economics.

4. Onderzoeksvaardigheden

Aan het einde van de opleiding kan de afgestudeerde master in de beleidseconomie zelfstandig een

wetenschappelijk gefundeerd economisch onderzoeksproject concipiëren, plannen, uitvoeren en com-

municeren op het niveau van een beginnend onderzoeker.

Blauwdruk master in de beleidseconomie

5. Gedrag- en maatschappijwetenschappen

Verplichte gemeenschappelijke kern

De afgestudeerde master in de beleidseconomie kan de actuele economische gebeurtenissen en de

Europese beleidscontext omschrijven, toelichten en analyseren aan de hand van een economisch be-

grippenkader.

Keuzeruimte

De afgestudeerde kan in een aantal gekozen specifieke deeldomeinen (publieke en milieu- economie,

economie en recht, financiële economie, internationale en industriële economie, ontwikkelingsecono-

mie, economische geschiedenis en groei) relevante sociaal-economische contextfactoren aanduiden,

toelichten en opnemen in een analyse van actuele economische gebeurtenissen of probleemstellin-

gen.

6. Professionele vaardigheden en voorbereiding op de arbeidsmarkt

De afgestudeerde ontwikkelt professionele vaardigheden ter voorbereiding van de transitie naar de

arbeidsmarkt (Leadership skills, teamwork, communicatievaardigheden…).

7. Ethiek, verantwoordelijkheid en duurzaamheid

De afgestudeerde onderkent de sociale, ethische en milieu-aspecten van beleidsvoering en kan er kri-

tisch over reflecteren.

8. Internationale oriëntatie

De afgestudeerde heeft oog voor de internationale en interculturele dimensies van beleidsvoering en

analyseert economische vraagstukken in een internationaal kader.

9. Ondernemerschap en innovatie

De afgestudeerde beschikt over de nodige kennis, vaardigheden en attitudes om vernieuwende ideeën

om te zetten in daden met een impact in een sociaal-economische context.

Blauwdruk master in de beleidseconomie

BIJLAGE 2: Vormingsdoelen master in de beleidseconomie

Professionele vaardigheden en voorbereiding op de arbeidsmarkt

De student ontwikkelt een professionele houding en professionele en academische vaardigheden die

hem/haar in staat stellen een betekenisvolle bijdrage te leveren aan de maatschappij.

De student gaat actief op zoek naar situaties om zijn/haar competenties te verbreden en/of te ver-

diepen in lijn met zijn/haar disciplinaire future self.

De student onderkent het belang van continue vorming en toont een bereidheid tot levenslang leren.

Ethiek, verantwoordelijkheid en duurzaamheid

De student heeft bij zijn handelen en denken aandacht voor het milieu, de mens en de maatschappij

en ontwikkelt hierrond een kritische houding.

De student getuigt van een ethische ingesteldheid bij de benadering van problemen in een bedrijfs-

kundige of beleidscontext.

Internationale oriëntatie

De student heeft aandacht voor internationale en interculturele dimensies van bedrijfs- en/of be-

leidsvoering.

De student erkent de meerwaarde van een internationale context voor zijn/haar eigen leefwereld en

de ruimere samenleving.

Ondernemerschap en innovatie

De student ontwikkelt een proactieve ingesteldheid en ondernemende houding die gekenmerkt

wordt door creativiteit en zin voor innovatie.