WorkshopEritrea

& Eritreeërs

Breda

Binyam Andebrhan

ቢንያምዓንደብርሃን

BINYAM ANDEBRHAN ቢኒያም ዐንደብርሃን

•Bestuurskundig & jurist•Maart 2002 – september 2010: werkzaam bij VWN•2011 – 2015: Werkzaam bij welzijnsorganisaties•2016: Werkzaam bij Nieuwlander: trainer/ Coach / adviseur•Contact via: •binyam@nieuwlander.nlbinyamandebrhan@gmail.com•www.nieuwlander.nl

NIEUWLANDER: een mooie toekomsthttp://nieuwlander.nl/blog/

Land Inzicht Toekomst Visie Advies Bemiddeling

Eritrese vluchtelingenEerste asielaanvragen; AMV en Nareis

2013Eerste asielaanvragen: 9782014Eerste asielaanvragen: 3.927, waarvan 527 AMV; nareis 154* 2015Eerste asielaanvragen 7.359, waarvan 1237 AMV; nareis: 10132016Eerste asielaanvragen 1.479; waarvan 773 AMV; nareis: 13122017 Eerste asielaanvragen 1095; waarvan 479 AMV; nareis: 28812018 Eerste asielaanvragen 1284; waarvan 428 AMV; nareis: 25642019 (t/m juli)Eerste asielaanvragen 293; waarvan 63 AMV; nareis: 1017

VLUCHTREIS▪ Trauma▪ Overlevingsstrategie▪ Ontvoeringen /

verkrachtingen

CULTUUR- WIJ cultuur

- Gezinscultuur- Taboe

- Bescheidenheid- Religie

FAMILIE▪ Financiële verplichting▪ Veiligheid (nareis)▪ Verwachtingen▪ Gemis, verdriet en

zorgen▪ Gezinshereniging

GROEPLoyaliteit en afhankelijkheid

Troost, rust, herkenbaarheid, geborgenheid

Invloed leider en groepsleden

PERSOON▪ Karakter▪ Communicatie stijl▪ Gedrag▪ Aspiraties

LAND- Repressief regime

- Geen vrijhedenWantrouwen overheid &

organisatiesStatus, opvoeding,

bezigheden

Factoren bij Eritrese vluchteling

EritreaThe State of Eritrea

ሃገረ ኤርትራ ኤርትራHagere Ertra

ايرترإ ةلودDawlat Al-Iritriyya

(Sociale) Geografie

•Oosten van Afrika•3X zo groot als NL•5 – 6 miljoen inwoners•9 bevolkingsgroepen en 9 talen•1/3 bergachtig •Hoge landen / Lage landen•50% christen / 50% moslim•4 erkende godsdiensten (KO/Tewahdo; Soen. Islam; RK en Protestant)•Schrift: Geez, Latijns en Arabisch

0 – 1889: bezet door Ottomanen, Egypte etcVijftig jaar gekoloniseerd door Italië

1889- 1941 Kolonie ItaliëNa 2e wereldoorlog geannexeerd door Ethiopië

1961- 1991 ONAFHANKELIJKSHEIDSOORLOGOnafhankelijkheidsoorlog domineert nog steeds cultuur en land

1998 -2000 Oorlog met EthiopiëVernietigende loopgravenoorlog met honderdduizenden doden

Redenen vlucht

• Nationale dienstplicht▪ Geen bewegingsvrijheid▪ Politieke onvrijheid▪ Economische situatie / meer perspectieven in

buitenland▪ Uitzichtloosheid▪ Familie in buitenland▪ Verminderde grenscontroles (wisselend en

onberekenbaar)▪ “Me too” gedrag: op sleeptouw meegenomen

MensenrechtensituatieEritrea is een militaristische staat•Middelbare scholieren: Ma’etot•Nationale dienstplicht– Verplicht voor mannen en vrouwen 18 tot 50– Officieel: half jaar militaire training, 1 jaar in leger of civiele taken– Praktijk: sinds 1998 continu in dienst– Er zijn uitzonderingen voor vrouwen18 – 70+: Burgermilitie»Dienstplicht staat gelijk aan dwangarbeid, vinden Verenigde Naties»Bestraffing bij desertie, of ontduiking, niet terugkeren van verlof»Razzia's opsporing deserteurs + gezocht door eigen eenheid

Eritreeërs op de vlucht

Eritreeërs op de vluchtAantal gevluchte Eritreeërs– Tienduizenden per jaar– 400.000 Eritrese vluchtelingen in het buitenland– Opvang in regio: o.a. Soedan (165 duizend) en Ethiopië (110 duizend)Europa: Duitsland: 50,000), Switzerland (31,000), Sweden (30,000)– Veel vluchtelingen werken in de regio– Veel handelaren buiten Eritrea actief

Reisroutes– De meesten via Ethiopië (o.a. Enda Baguna, Shimelba, May Aini, AdiHarush en Hitsats)/ naar Khartoem (Soedan) naar het noorden→ naar Libië (met minibus naar Omdurman – met Lori pick-ups naar Benghazi/Ajdabiya-Tripoli), van daaruit oversteek Europa (vaak Italië)→ naar Israël via Sinaïwoestijn (tot 2012, bouw hek)– Kleine groep naar het zuiden (Kenia, Uganda, Z-Afrika)

Eritreeërs op de vlucht•Mishandeling/verkrachting onderweg naar en in Libië•Meerdere bandieten (uit Eritrea (Rashaida), Soedan, Chad en Egypte) en Soedanese soldaten actief onderweg naar Libië: beroven, ontvoeren, verkrachten•Meerdere groeperingen actief in Libië zoals IS, Al Qaida•Veel Eritreeërs worden opgepakt, opgesloten, verhongerd, mishandeld, onthoofd. Ook veel ziektes zoals schurft•Vrouwen prikpillen in Soedan tegen zwangerschap•Veel vrouwen worden verkracht•Grote groep vrouwen is zwanger geraakt door de verkrachting: abortussen, kind afstaan enz.•Er zijn ook signalen dat sommige mannen verkracht zijn

Oefening Tigrinya-taal

Selam

Kemey alega / alegi / alegum(Hoe gaat het)« Tsboeq (Goed)

Kof bel / beli / belu (zitten)« Yeqenieley (Dank je/u/jullie wel)

Intai k’hkzeka / k’hkzeki / k’hkzekum(Waarmee kan ik je/u/jullie van dienst zijn)

Selam yeragbena, Ciao (Tot ziens)

Oefening Tigrinya-jongerentaal

Selamdo / selamdu – alles goed?Selam iyu – alles is goed

Dehando / dehandu – gaat het?Dehan iyu – het gaat wel

27

Redzaamheid

Ik-cultuur = Zelfstandigheid; zelfredzaamheid

Wij-cultuur = Afhankelijkheid;

samenredzaamheid

Cultuur: Individualisme vs Collectivisme

Individualistische culturen- Kinderen leren om als ‘ik’ over zichzelf te denken- Karaktereigenschap van een eerlijke persoon: eigen visie, mening en gedachten- Centraal staat: ‘zelfverwezenlijking’ / het beste uit jezelf halen- Vangnet (veiligheid, bescherming, sociale voorzieningen)

overheid

Collectivistische culturen- Onderlinge banden staan centraal- Het gezin – de (uitgebreide) familie – vrienden –

dorpsgenoten – regiogenoten – landgenoten - Groepsbelang voor het individuele belang - Harmonie moet bewaard worden en er is weinig privacy

Cultuur: Individualisme vs Collectivisme

- Kinderen leren over zichzelf te denken als ‘we’- Alleen overleven moeilijk - Veiligheid en zekerheid binnen eigen groep, daartegenover verplichtingen- Goede relaties met een uitgebreide familie belangrijk

Loyaliteit: Loyaal aan zijn familie / groep- Leden van de groep het meest betrouwbaar- Sociale positie binnen de groep belangrijk- Voorbeelden: bestraffing van AMV’s

Werk: Teamplayer / harde werker / voormanConflicten met ambitieuze “ik “ collega’sDe verhouding werkgever-werknemer wordt gezien als een morele band, ongeveer zoals een familieband

Cultuur: Individualisme vs Collectivisme

- Afhankelijk van elkaar: verwachting + morele plicht om elkaar te helpen. Iemand die zijn plicht niet doet, heeft een slechte naam - Altijd begeleiding: “Assenyo”- Personeelskeuze worden beïnvloed door de groep waartoe je behoort- Persoonlijke relaties gaan vóór de taakSamenvieren in goede tijden & slechte tijden- Viering huwelijken & doopfeesten: vaak groot en duur* Iedereen is welkom & geld desnoods lenen - Rouwen bij overlijden: massaal en lang* Mensen nemen iets mee & troosten duurt lang- Voorbeelden: 2 nieuwe vrouwen- In NL: overlast & uitsluiting buren

33

Vragen bij een eerstekennismaking

Ik- cultuur Wij-cultuur• Hoe heet je? Uit welke streek/dorp komt je ? • Wat heb je gestudeerd?Hoe heet je familie(clan)? • Wat wil je worden? Wat doet je familie? • Wat doe je? Hoe gaat het met jou en je

familie? • Wat vindt jij van ? Hoe is met je gezondheid en de

gezondheid van je familie?• Wat zijn jou hobby’s? Wat vindt je familie er van dat je

dat en dat aan het doen bent?

Signalen over Eritresevluchtelingen

Kenmerken Eritresevluchtelingen•Overwegend jongens uit platteland•Reizen in groepen; hechte groep / raakt lichamelijk aan•Vaak laag opgeleid•Analfabetisme komt voor•Dorps- en/of studiegenoten •Afhankelijk van elkaar / samenredzaamheid•Bellen / facebook•“Niet assertief”, meer introvert•Naar beneden kijken (oogcontact vermijden)•Wel op de fiets (met name jongens)•Religieus: https://www.youtube.com/watch?v=SdvPfJGSnaM&t=154s•Traditionele bijgeloof ziektes

Kenmerken Eritresevluchtelingen• Geen zelfvertrouwen•Opstelling: totale afhankelijkheid van mentor, voogd: 18+ van contactpersoon (VWN/brede welzijn organisatie) en/of klantmanager gemeente•Tonen weinig eigen initiatief•Weinig interactie met buren en omgeving, blijven binnen eigen groep•Alcohol gebruik (en daardoor overlast buren)•druk van familie om geld op te sturen en/of willen geld opsturen •Psychische klachten / stress

Impressie van dorpsleven in Eritreahttps://www.youtube.com/watch?v=uQnWzKxgNOs

Onveiligheid Levensgevaarlijk Onzekerheid Stabiliteit

Motivatie vs BagageALGEMENE ONTWIKKELING & CULTUURLaag opgeleidVolgzaamSamenredzaamMeerderheid dorpelingenJongeren soms geen structuur & disciplineAndere uiting van normen en waardenVerwachtingen: Werken en geld verdienen

VERANTWOORDELIJKHEDEN• Zorgen over familie/

gezinshereniging• Familieleden onderweg• Financiële

verantwoordelijkheid• Snel veel moeten leren en

kunnen

VLUCHT ERVARING• PTSS (TRAUMA)• Gezondheidsproblemen

NEDERLAND• NL complexe samenleving• Systeemland / excellijst• Alles anders, niks

vanzelfsprekend• Complexiteit van

Nederlandse taal (het lijkt nergens op)

• Geen netwerk• Relatief hoge eisen voor

“laagopgeleide banen”• Weinig te “ritselen”

Geen zelfvertrouwenAfhankelijke opstellingPassiviteitEenzaamheid & Frustratie & Depressie en traumaLusteloosheidHeimatSchulden / drankproblemen

Kader & perspectief biedenVOORLICHTING (eventueel in eigen taal)Belangrijkste thema’s zoals Nlse cultuur, communicatie, (psychische) gezondheidszorg, onderwijs, werk, opvoeding, rechtstaat, belang actieve houding & zelfredzaamheid & zelfstandigheid, belang Nederlandse taal & vrijwilligerswerk enz.,

TOEKOMSTPALN OPSTELLEN• Waar zit ik nu?• Wat wil ik bereiken?• Wat moet ik doen om daar te

komen?• Wat en wie heb ik nodig?• Stappenplan: tijd + acties

METHODE VOORLICHTING EN ONDERSTEUNING• Laagdrempelig en begrijpelijk• Vanuit belevingswereld van

de vluchteling• Vanuit het belang van de

vluchteling. Wat levert de vluchteling het op?

• Ingaan op vragen / prioriteiten vluchteling

• Collectief, tenzij individueel moetBEGELEIDERS

• Voldoende info over achtergronden doelgroep

• Waar kunnen begeleiders met hun vragen?

• Werken vanuit de kracht & belevingswereld

• Integraal (1 persoon op 1 gezin)

• Goed gecommuniceerd met de doelgroep

Grip op eigen levenZelfredzamerMotivatie nieuwe doelenMeer zelfvertrouwenCoachbaar

EXPERIMENTEREN MET HULPMIDDELEN

Binnen uw gemeenteTRAUMAWaar kunnen vluchtelingen met psychische klachten terecht? Huisartsen bekend met klachten van vluchtelingen?De weg naar Ipsy, Centrum 40-45

NETWERK OPBOUWENKennis maken met burenKennis maken met de omgeving: voorzieningen in de buurt, welzijnswerk, muziek en sportmogelijkheden enz.Extra taallessen: bib. / buurthuisMaatje / vrijwilligerswerk / stage

MAATSCHAPPELIJKE BEGELEIDING• Administratie op orde• Financieel en budget advies• Gericht op zelfredzaamheid• In het begin meer tijd &

middelen (investeren)• Opvoeding, nareizigers,

echtscheidingen, jonge vluchtelingen, tienerzwangerschappen

INBURGERING• In 2020: wordt anders• Vooruit lopen?• Aanvullende activiteiten• Voorlichting over aanbod?• Vervolg (beroeps)onderwijs• Traject richting werk

Actief & meedoenBezig met toekomstHilversummerBekend met voorzieningen en onderdeel van een Hilversummse wijk

Hoe zien Eritreeërs hun eigen toekomst in Nederland ?

WerkenWerken werken

Vrijwilligerswerk/DagbestedingHobby's

Een doel aan verbinden

Goed voor je NederlandsGoed om de Nederlandse samenleving te leren

kennenGoed om werkervaring op te doen

1. Ken je klant: land, cultuur en vluchtverhaal 2. Ga uit van veel moeite en tijd: grote achterstand3. Investeer in relatie en vertrouwen: communiceer en acteer in belang4. Erken prioriteiten statushouders: zoals gezinshereniging, geldverdienen5. Humor en warmte: grapje en interesse6. Wees duidelijk: niet te veel keuzes en opties7. Wees ferm: stel grenzen en appeleer op loyaliteit8. Laagdrempelig en actiegericht: Actieplan aanhouden9. Bij ingewikkelde dingen: gebruik mediators10. Concreet, eenvoudig en eventueel met voorbeelden11. Duidelijk zijn wat de gevolgen zijn van (handeling)keuzes12. Concreet instrueren als u wilt dat zij iets gaan doen13. Als het kan informele setting / begin met iets herkenbaars14. Oefenen: elkaar groeten; jas uitdoen, rechtop gaan zitten enz.

SELAM!

Contact/ommunicatie met Eritreeërs

- Vooral grappen maken - Informeel houden

- Interesse en empathie tonen- Over dingen die herkenbaar zijn voor Eritrese vluchtelingen praten

- Concreet en verhalend (met een voorbeeld) vragen / vertellen- Comfortabele Setting (naast elkaar)

- Niet overschatten, maar ook niet betuttelen- Blijf herhalen en stap voor stap

- Achtergronden, het waarom vertellen(i.p.v. zo is het in NL)

- Een persoonlijke band opbouwen- Betrouwbaar en loyaal zijn

Contact/Communicatie met Eritreeërs

- Bewust zijn van andere culturen, begrip en tolerantie

- Niet oordelen over andere culturen- Ruimte voor andere opvattingen / gedrag / ideeën- Waardering voor bijv. andere invulling van vrije tijd,

omgang met elkaar enz. - Niet beledigd voelen als anderen andere

opvattingen op nahouden bijv. over individuele vrijheden #@!

- # Mensen kunnen omgaan met 2 culturen maar kennis van beide culturen is wel nodig!

Verder lezen?

1. Het Kenniscentrum Eritrese amv’s: Notities over Eritrese amv’s, 2018.

https://www.nidos.nl/uitgelicht/het-kenniscentrum-eritrese-amvs/

2. Eritrese statushouders nog weinig vertrouwd met Nederland, het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP), 16 november 2018 https://www.scp.nl/Publicaties/Alle_publicaties/Publicaties_2018/Eritrese_statushouders_in_Nederland

3. HANDREIKING VOOR ONDERSTEUNING VAN ERITRESE NIEUWKOMERS BIJ HUN INTEGRATIE, (KIS, augustus 2017) https://www.kis.nl/sites/default/files/bestanden/Publicaties/handreiking-ondersteuning-eritrese-nieuwkomers-bij-integratie.pdf

4. Overleven in Nederland (Gemeente Nijmegen), PreciesAdvies, 2016 https://preciesadvies.wordpress.com/publicatie-overleven-in-nederland/publicaties/

5. Rapport van Pharos ´Van Ver Gekomen´: http://www.pharos.nl/documents/doc/verkenning%20eritreers%20-van%20ver%20gekomen..--pdf

6. Eritrese organisaties en integratie: Niets is wat het lijkt. DSB, 2016: https://www.dsp-groep.nl/projecten/eritrese-organisaties-en-integratie/

7. Verzameling van berichten in Oneworld https://www.oneworld.nl/dossiers/de-eritrea-route/

If speaking to a male femaleHow are you? Kemey alogha Kemey aloghiNot bad Dehan aloghu

Very well thank you. And you?Sennay, neshighum ke?

Sennay, neshighi ke?

What is your name? Men shimka? men shimki?

Where are you from?Weddi ayenay kebabi ikha?

Gwai ayenay kebaqbi ikhi?

What is your address?Adrashakha abey'yu?

Adrashakhi abey'yu?

What is your telephone number?Qu'zri telephonekha kendey'yu?

Quzri shilkekhi kendey'yu?

When were you born? Me'as tewelidka? Me'as tewelidki?

What nationality are you? Zyeginetka intay iyu Zyeginetki intay iyu

Where were you born? Abey tewelidka? Abey tewelidki?

Where do you live? Abey tinebir? Abey tinebiri?Where do you live? Abey tigimet? Abey tigimetti?Do you speak English? Ingliz fuzarebdo?

Nationale sport

•Wielrennen:Daniel Teklehaimanot Girmazion / Natnael Berhane / Merhawi Kudus / Debesay Meksebhttps://www.youtube.com/watch?v=XJMNxFVHe8U

•Auto en motor•Voetballen•Hardlopen:Zersenay Tadese / Ghirmay Ghebresilasie

Nationale sport

•Wielrennen:Daniel Teklehaimanot Girmazion / Natnael Berhane / Merhawi Kudus / Debesay Meksebhttps://www.youtube.com/watch?v=XJMNxFVHe8U

•Auto en motor•Voetballen•Hardlopen:Zersenay Tadese / Ghirmay Ghebresilasie

Eten

•Facebook: Eritrean Exotic and Aromatic Cuisine•Eritrese eten: https://www.youtube.com/watch?v=1GE7Dt1-fVg•Enjera/ Tayta: https://www.youtube.com/watch?v=nWDNo1HC0mQ•Zigni dorho: https://www.youtube.com/watch?v=2DKzMRgSMeE•Ga’at: https://www.youtube.com/watch?v=-_LnGf9VTuU

Bekende artiesten

•Yemane Ghebremichael “Barya” https://www.youtube.com/watch?v=hhr-ya_L5BE•Tesfai Mehari “Fihira” https://www.youtube.com/watch?v=ub5NTyuIwt4•Helen Meles: https://www.youtube.com/watch?v=qpm5sd5zkBg•Yohannes Tikabo “Wedi Tikabo”: https://www.youtube.com/watch?v=MGvgOejAWXg•Abraham Afewerki: https://www.youtube.com/watch?v=oPxXuMOTkKI•Wedi Sheik: https://www.youtube.com/watch?v=ri2iKhu86O0•Dahab fatinga: https://www.youtube.com/watch?v=TsQkFP105M4&index=24&list=PLQ0gv1F-ERL98gFWpBLcy_MRWTTgvbdCn

Nuttige weetjes

•Geez / Europese kalanderhttp://calendar.zoznam.sk/ethiopian_calendar-en.php

•Nationale feestdagenhttp://holiday-calendar.com/eritrea-public-holiday-calendar/179/

•Eritrese websitesAwate.com, assenna.com, asmarino.com

Filmpjes in Eritrea

BBC 2015: https://www.youtube.com/watch?v=50FsGl5EjCoFrance 24: https://www.youtube.com/watch?v=7YW95Zn4wII&t=263s

https://www.youtube.com/watch?v=kz_dfz8jxE4https://www.youtube.com/watch?v=a27rFMmjGqwEngelse reportage: https://www.youtube.com/watch?v=DZJDriF2Fsw&t=15shttp://www.theislandofalltogether.com/

Verder lezen?

HANDREIKING VOOR ONDERSTEUNING VAN ERITRESE NIEUWKOMERS BIJ HUN INTEGRATIE, (KIS, augustus 2017)https://www.kis.nl/sites/default/files/bestanden/Publicaties/handreiking-ondersteuning-eritrese-nieuwkomers-bij-integratie.pdf

Overleven in Nederland (Gemeente Nijmegen):file:///C:/Users/binya/Downloads/C20170124o_2.01Rbr%20MO00%20Rapport%20Overleven%20in%20Nederland%20(1).pdf

Rapport van Pharos ´Van Ver Gekomen´:http://www.pharos.nl/documents/doc/verkenning%20eritreers%20-van%20ver%20gekomen..-.pdf

Onderzoek naar de lange arm van het regimefile:///C:/Users/binya/Downloads/Rapport_“Niets_is_wat_het_lijkt__Eritrese_organisaties_en_integratieâ€%20(1).pdffile:///C:/Users/binya/AppData/Local/Packages/Microsoft.MicrosoftEdge_8wekyb3d8bbwe/TempState/Downloads/The_2%25_Tax_for_Eritreans_in_the_diaspora.pdf

Verzameling van berichten in Oneworldhttps://www.oneworld.nl/dossiers/de-eritrea-route/