Wetsvoorstel werk en zekerheid

Bijeenkomst Bouwend Nederland

4 februari 2014

Saskia Breukels (AWVN advocaten)

Astrid Zuidinga (AWVN advocaten)

Ian Lendering (AWVN afdeling belonen)

Jan Mathies (AWVN juridische zaken)

Programma

• Introductie (Alfred)

• Inleiding (Saskia)

• Flexibele arbeid (Saskia)

• Ontslagrecht (Astrid)

Pauze

• Transitievergoeding (Ian)

• WW, IO(A)W (Jan)

4 februari 2014 2

Achtergrond van wetsvoorstel 33 818

“Het is de hoogste tijd om oneigenlijk gebruik van

flexibele arbeid aan te pakken en ontslagrecht en WW

aan te passen aan de eisen en de wensen van de

arbeidsmarkt van onze tijd en de toekomst.”

• Het ontslagrecht wordt sneller, goedkoper en eerlijker.

• De rechtspositie van flexwerkers wordt versterkt.

• De WW wordt er meer op gericht om mensen weer snel

aan het werk te krijgen.

4 februari 2014 3

Wetsvoorstel werk en zekerheid

• Wetsvoorstel bij Tweede Kamer ingediend 29 november

2013

• Uitwerking deel afspraken Sociaal akkoord 11 april 2013

• Drie onderdelen:

- flexibele arbeid, in werking 1 juli 2014: Herfstakkoord

- wijziging van het ontslagrecht, in werking 1 juli 2015

- wijziging WW, voornamelijk in werking 1 januari 2016

• Samenhangend geheel, behandeling moet dus vóór

1 juli 2014 zijn afgerond

4 februari 2014 4

Flexibele arbeid

Flexibele arbeid:

• Ketenbepaling

• Aanzegtermijn

• Proeftijd

• Concurrentiebeding

• Loondoorbetalingsverplichting/oproepcontracten

• Inwerkingtreding/overgangsrecht

4 februari 2014 5

Ketenbepaling (7:668a BW)

Ketenbepaling: aantal/maximale periode contracten

bepaalde tijd voor contract onbepaalde tijd ontstaat.

Nu 3x3x3:

• Bij meerdere contracten, niet meer dan 3 maanden

onderbroken, ontstaat bij 4de contract of bij

overschrijden periode van 36 maanden een contract

voor onbepaalde tijd.

4 februari 2014 6

Ketenbepaling (vervolg)

Wetsvoorstel: Doel ketenbepaling is dat na verloop van

tijd zekerheid ontstaat in de vorm van een vast contract:

• Max. periode wordt verkort van 36 naar 24 maanden

• Keten wordt pas doorbroken na tussenpoos van meer

dan 6 maanden (3x2x6)

• Afwijking bij cao indien intrinsieke aard van de

bedrijfsvoering dit vereist:

- max. 6 contracten in max. 48 maanden (4x6x6)

NB géén afwijking van tussenpoos van 6 maanden

mogelijk!

4 februari 2014 7

Ketenbepaling (vervolg) • Op verzoek cao-partijen kan binnen specifieke

bedrijfstakken voor specifieke functies bij ministeriële

regeling art. 7:668a buiten werking worden gesteld

(profvoetballer)

• Bij cao kan worden afgeweken ten nadele van bestuurder

onderneming (?)

• Bij ministeriële regeling worden leerovereenkomsten van

art. 7:668a worden uitgezonderd

• Art. 7:668a geldt ook niet voor werknemers jonger dan 18

jaar die ten hoogste 12 uur p/w werken

4 februari 2014 8

Aanzegtermijn (7:668b BW)

• Uiterlijk 1 maand voor aflopen contract bepaalde tijd

moet werkgever de werknemer schriftelijk informeren

over al dan niet voortzetten, en voorwaarden waaronder

• Geldt niet bij contract voor duur project of vervanging,

of contract korter dan 6 mnd.

• Sanctie: loon over periode te late aanzegging, ook als

werkgever een nieuw contract aanbiedt!

• Indien geen afspraak over voorwaarden, voortzetting

onder zelfde condities

4 februari 2014 9

Proeftijd en concurrentiebeding (7:652/653 BW)

• Geen proeftijd mogelijk bij arbeidsovereenkomst van

max. 6 maanden

• Geen concurrentiebeding in a.o. bepaalde tijd,

- tenzij schriftelijke motivering noodzaak vanwege

zwaarwegende bedrijfsbelangen (anders nietig)

• Geen rechten aan beding indien einde a.o. gevolg van

ernstig verwijtbaar handelen/nalaten werkgever

• Geen recht op vergoeding indien einde a.o. gevolg van

ernstig verwijtbaar handelen/nalaten werknemer

4 februari 2014 10

4 februari 2014

Verplichting loon te betalen (7:628 BW)

• Bij niet verrichten arbeid moet werkgever altijd loon

betalen, tenzij oorzaak in redelijkheid voor rekening

werknemer

• Afwijking in arbeidsovereenkomst max. 6 mnd.

• Langere afwijking bij cao voor:

- uitzendarbeid (max. 78 weken)

- specifieke functies, mits de werkzaamheden incidenteel

van aard zijn en geen vaste omvang hebben

• Bedrijfstakken kunnen van mogelijkheid tot afwijking

worden uitgezonderd (gebeurt in ieder geval met zorg)

11

Inwerkingtreding/overgangsrecht

• Wijzigingen m.b.t. flexibele arbeid treden op 1 juli

2014 in werking

• Cao-bepalingen m.b.t. keten en loondoorbetalings-

verplichting blijven voor geldende cao’s van kracht,

doch uiterlijk tot 1 januari 2016

• Afspraken in lopende arbeidsovereenkomsten m.b.t.

concurrentiebeding blijven van kracht

• Lopende arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd kan

nog van rechtswege aflopen als dit onder het oude recht

ook kon

4 februari 2014 12

Flexibele arbeid

Vragen?

4 februari 2014 13

Ontslagrecht

• BBA 1945 vervalt, daarmee Ontslagbesluit

• Regels Ontslagbesluit gaan naar BW (geen inhoudelijke

wijziging) en gelden ook voor rechter

• Preventieve toets blijft, maar geen keuze meer:

- UWV: bedrijfseconomisch en langdurige arbeidsongeschiktheid

- Kantonrechter: rest (in de persoon gelegen redenen)

• Hoger beroep en cassatie mogelijk

• Verplichte transitievergoeding bij einde op initiatief werkgever,

afwijking daarvan alleen bij ernstige verwijtbaarheid

4 februari 2014 14

Belangrijkste artikelen ontslagrecht in BW

• 7:669: redelijke gronden voor opzegging

• 7:670-670a: opzegverboden

• 7:670b: terugkomen op beëindigingsovereenkomst

• 7:671: wanneer opzegging

• 7:671a: procedure bij UWV of ontslagcommissie

• 7:671b en c: ontbindingsprocedure

• 7:672: opzegtermijnen

• 7:673 + a/b/c: transitievergoeding

• 7:677: dringende reden

• 7:681: opzegging in strijd geldende regels

• 7:682: opzegging na onterechte toestemming

• 7:683 en 686a: hoger beroep/cassatie en procesregels

4 februari 2014 15

Hoofdregel is opzegging (7:669 BW)

• Opzegging door werkgever mogelijk bij redelijke grond

indien herplaatsing binnen redelijke termijn niet mogelijk

• Limitatieve opsomming redelijke gronden (ontleend aan

Ontslagbesluit):

- a. bedrijfseconomisch;

b. langdurige arbeidsongeschiktheid;

- c – g. in persoon gelegen redenen (o.a. disfunctioneren,

verstoorde arbeidsverhouding, verwijtbaar

handelen/nalaten, frequent verzuim, verstoorde

arbeidsrelatie);

- h. restgrond.

4 februari 2014 16

Hoofdregel is opzegging (7:669 BW)

• Opzegging mogelijk zonder toestemming tegen of na de

dag AOW- of pensioengerechtigde leeftijd

• Nadere regels bij min. reg. over redelijke grond en

volgorde opzegging bij reorganisatie:

- afspiegeling, met mogelijkheid onder (strikte)

voorwaarden af te wijken bij bovengemiddeld

functioneren of potentie (10%, niet voor 15-25 en 55 jaar

en ouder)

• Verdere afwijking van afspiegeling mogelijk bij cao, mits

onafhankelijke ontslagcommissie (i.p.v. UWV)

4 februari 2014 17

Terugkomen op beëindigingsovk (7:670b BW )

• Beëindigingsovereenkomst nog steeds mogelijk,

maar werknemer kan binnen 2 weken na datum

totstandkoming, zonder opgaaf van reden, door

schriftelijke verklaring beëindigingsovereenkomst

ontbinden

• Dit geldt ook voor instemming werknemer met opzegging

(7:671 lid 1a)

NB Dit recht kan niet worden uitgesloten!

4 februari 2014 18

Ontslagvergunning verzoek werkgever (7:671a BW)

Procedure bij UWV:

• Toestemming UWV bij gronden bedrijfseconomisch en

langdurige arbeidsongeschiktheid

• Indien ontslagcommissie bij cao, dan cie. i.p.v. UWV

• Eerst beëindiging flex en inleen alvorens UWV

toestemming verleent (= huidige praktijk UWV)

• Ontslagvergunning is 4 weken geldig

• Er komen nog procedureregels

• Verplichting UWV of cie. om toestemming te vragen kan

niet worden uitgesloten

4 februari 2014 19

Ontbinding op verzoek werkgever (7:671b BW) Procedure bij kantonrechter:

• Ontbinding door kantonrechter bij:

- gronden art. 7:669 lid 2 c – h,

- na weigering ontslagvergunning,

- bij contract bep. tijd zonder opzegmogelijkheid

• Slechts ontbinding als aan voorwaarden opzegging art.

7:669 is voldaan en verzoek geen verband houdt met

een opzegverbod

• Afwijzingsgronden: ontbreken dossier of verklaring

deskundige

4 februari 2014 20

Ontbinding op verzoek werkgever (vervolg)

• Vergewisplicht opzegverboden conform huidig 7:685

• Bij opzegverbod toch ontbinding indien in belang wn

• Opzegverbod geldt niet bij ziekte na ontvangst verzoek

• Ontbindingsdatum:

- gelijk als bij opzegging

- eerder bij ernstige verwijtbaarheid werknemer

• Billijke vergoeding (naast transitievergoeding) bij

ernstige verwijtbaarheid werkgever

NB Rechter niet bevoegd bij bedrijfseconomische redenen

en opzegverbod wegens ziekte

4 februari 2014 21

Ontbinding op verzoek werknemer (7:671c BW)

• Gronden analoog aan huidige art. 7:685 lid 2

• Mogelijkheid billijke vergoeding toe te kennen bij

ernstige verwijtbaarheid werkgever (‘muizengaatje’)

• Mogelijkheid vergoeding ten laste werkgever of

werknemer bij beëindiging contract bepaalde tijd

zonder tussentijdse opzegmogelijkheid

4 februari 2014 22

Opzegtermijnen (7:672 BW)

• Geen wijziging opzegtermijnen, maar:

- bekorting opzegtermijn met duur procedure bij UWV of

kantonrechter

- resterende opzegtermijn ten minste één maand

(afwijking niet mogelijk)

• Vergoeding bij eerdere opzegging dan tussen partijen

geldt: loon over termijn dat de arbeidsovereenkomst bij

regelmatige opzegging had geduurd

4 februari 2014 23

Dringende reden (7:677 BW)

• Regelt rechten en plichten bij opzeggen wegens

dringende reden

• Vergoeding ten laste van gever dringende reden

• Vergoeding indien contract bepaalde tijd zonder

tussentijdse opzegmogelijkheid in strijd met lid 1 is

opgezegd, ten minste 3 maandsalarissen

• Rechter kan gelet op omstandigheden vergoeding

matigen of verhogen

4 februari 2014 24

Opzegging in strijd met geldende regels (7:681 BW)

• Op verzoek werknemer vernietiging of billijke

vergoeding indien o.a.:

- strijd met opzegverboden

- strijd met discriminatieverboden

- schending 26 weken clausule

NB kennelijke onredelijke opzegging bestaat straks niet

meer

4 februari 2014 25

Opzegging na onterechte toestemming (7:682 BW)

• Herstel of billijke vergoeding als met toestemming UWV

of cie. is opgezegd, maar werknemer aanvoert dat dit

ten onrechte is

• Rechter bepaalt tijdstip herstel en bepaalt gevolgen

onderbreking en of transitievergoeding moet worden

terugbetaald

4 februari 2014 26

Hoger beroep en cassatie (7:683 BW)

• Geen schorsende werking hoger beroep/cassatie

• Bij op verzoek werknemer toegewezen ontbinding

alleen tegen hoogte vergoeding

• Indien ontbinding ten onrechte is toegewezen of

vernietiging opzegging/herstel a.o. ten onrechte is

afgewezen, herstel op verzoek werknemer, of billijke

vergoeding

4 februari 2014 27

Procesregels

• Art. 7:685: nadere regels ‘in geld vastgesteld loon’ bij

ministeriële beschikking

• Art. 7:686a: procesregels:

- wettelijke rente

- vervaltermijn (2 maanden) indiening verzoek

- behandeling uiterlijk in 4de week na indiening

- mogelijkheid intrekking verzoek indien vergoeding is

bepaald

4 februari 2014 28

Inwerkingtreding/overgangsrecht

• Inwerkingtreding 1 juli 2015

• Op procedures aangevangen vóór 1 juli 2015 blijft oude

recht van toepassing

4 februari 2014 29

Ontslagrecht

Vragen?

4 februari 2014 30

Transitievergoeding

Transitievergoeding:

• Einde van de Kantonrechtersformule?

• Gevolgen voor wachtgeldregelingen?

4 februari 2014 31

Transitievergoeding (7:673 BW)

Wettelijke transitievergoeding verschuldigd indien:

• Contract ten minste 24 mnd. heeft geduurd, en op

• Initiatief werkgever is beëindigd of niet is voortgezet

• Initiatief werknemer is beëindigd of niet is voortgezet t.g.v.

ernstig verwijtbaar handelen etc. werkgever

• Hoogte:

- eerste 10 dienstjaren 1/6de maandsalaris per 6 mnd.

- daarna 1/4de maandsalaris per 6 mnd.

- max. € 75.000 of 12 mnd. indien salaris hoger

- € 75.000 wordt jaarlijks geïndexeerd

4 februari 2014 32

Transitievergoeding (vervolg)

• Onder bij min. reg. te bepalen voorwaarden kunnen

tijdens dienstverband gemaakte kosten worden

afgetrokken

• Geen transitievergoeding verschuldigd indien:

a. jonger 18 j./minder dan 12 u. p/w

b. einde arbeidsovereenkomst op of na AOW- of andere

pensioenleeftijd

c. ernstige verwijtbaarheid etc. werknemer

• Bij ernstige verwijtbaarheid werkgever additionele

vergoeding naar billijkheid, ook bij contract < 24 mnd.

4 februari 2014 33

Transitievergoeding (vervolg)

Tijdelijke regeling tot 1 januari 2020:

• Transitievergoeding w.n. ten minste 50 jaar/10 d.j.:

1/2de maandsalaris per 6 mnd. voor dienstjaren boven 50 jaar

(geldt niet indien < 25 werknemers)

NB Geen maximering!

• Wettelijke regeling n.v.t. indien bij cao gelijkwaardige

voorziening gericht op voorkomen/bekorten werkloosheid

• Bij surseance of faillissement geen transitievergoeding

• Bij financiële problemen mogelijkheid om transitievergoeding

in termijnen te betalen (komt nog ministeriële regeling)

4 februari 2014 34

Sociale plannen

4 februari 2014 35

Kantonrechtersformule

4 februari 2014 36

Kantonrechtersformule

4 februari 2014

Sinds januari 2012 totaal Huidige

kantonrechtersformule

Oude

kantonrechtersformule

Totaal aantal sociale plannen 187

Waarvan kantonrechtersformule 146 111 35Percentage 78% 76% 24%

Gemiddelde C-factor 0,97 0,97

Mediaan 1,00 1,00Q1 0,85 0,90Q3 1,05 1,00

Maximum 1,70 1,15Minimum 0,25 0,80

37

Transitievergoeding versus kantonrechtersformule

4 februari 2014 38

Transitievergoeding vs oude kantonrechtersformule

4 februari 2014 39

Conclusies

• 75% huidige Kantonrechtersformule 5 jaar na invoering

• Norm C-factor = 1

• Transitievergoeding t.o.v.

– Huidige kantonrechtersformule: gemiddeld ca. 50%

– Oude kantonrechtersformule: gemiddeld ca. 40%

4 februari 2014 40

Stellingen

4 februari 2014

Uitkomsten volgende AWVN-

benchmark?

1. Bemiddeling van-werk-naar-werk:

• Langere bemiddelingstermijnen?

• Meer SP’s voortzetting dienstverband tijdens

bemiddeling?

• Grotere druk op outplacementbureaus?

• Alle kosten en voorzieningen uit

transitievergoeding?

2. Ontslaguitkering:

• Transitievergoeding i.p.v. KRF?

• Transitievergoeding + KRF?

• Geleidelijke van KRF naar transitievergoeding

(vergelijkbaar oude naar huidige KRF)?

41

Tot slot

Overgangsrecht:

• Onder bij AMVB te bepalen voorwaarden kunnen vergoedingen

bij einde dienstverband in mindering worden gebracht op

transitievergoeding, mits afspraak gemaakt is vóór 1 juli 2015.

• Hoe gaat dit werken bij periodieke uitkeringen als wachtgeld?

• NB Regel bij voorkeur in sociale plannen die doorlopen na

medio 2015 dat eventuele transitievergoeding op voorzieningen

sociaal plan in mindering kan worden gebracht. Voorwaarden

AMVB zijn nog niet bekend.

4 februari 2014 42

Vragen?

4 februari 2014 43

Transitievergoeding

Sociale zekerheid

Onderdeel sociale zekerheid:

• Sociaal akkoord vormt basis

• Aangescherpt in Herfstakkoord

• Voor WW speelt ook nog SER-adviesaanvraag

4 februari 2014 44

Opbouw WW

Opbouw WW wordt aangepast per 2016:

• 1 maand per arbeidsjaar in eerste 10 arbeidsjaren en

½ maand per arbeidsjaar in jaren daarna

• Maximale publiek gefinancierde WW-duur wordt daarmee

24 maanden

• Reeds opgebouwd arbeidsverleden tot 2016 wordt

gerespecteerd (elk jaar arbeidsverleden vóór 2016 geeft

recht op één maand WW)

• NB verkorting geldt ook voor WGA

4 februari 2014 45

4 februari 2014

Opbouw WW

Indien er op 1 januari 2016 recht is op meer dan 24

maanden WW dan:

• Bekorting met 1 maand per kwartaal, van 1 januari

2016 t/m uiterlijk 1 april 2019 (max. 14 kwartalen)

• Berekening: duur arbeidsverleden op 1 januari 2016

minus het aantal kwartalen vanaf 1 januari 2016 tot

moment eerste werkloosheidsdag

• NB verkorting geldt ook voor WGA

46

4 februari 2014

Arbeidsverleden

47

Reparatie beperking duur WW

• Sociale partners kunnen op cao-niveau een aanvulling van

14 maanden WW introduceren. Deze afspraken worden in

beginsel algemeen verbindend verklaard.

• Gevolgen voor bedrijven/sectoren die nu al

bovenwettelijke WW kennen.

• Private reparatie WW zinvol?

• Inzet vakbonden: repareren.

• Inzet minister: AVV maar wel monitoren of aanvulling

samengaat met werk-naar-werk afspraken en

investeringen in duurzame inzetbaarheid.

4 februari 2014 48

Inkomstenverrekening

• Hoogte WW nog steeds loongerelateerd

• Berekening aan de hand van alle inkomsten over

referteperiode

• Betaling per maand (21,75 x dagloon) = maandloon

• Bij hervatting inkomstenverrekening in plaats van

urenverrekening (per 1-7-2015)

• Ook verrekening nevenwerkzaamheden

• Recht op WW eindigt als inkomen meer bedraagt dan

87,5% maandloon

4 februari 2014 49

Passende arbeid

• De definitie van passende arbeid wordt aangescherpt

per 1-7-2015:

- reeds na 6 maanden, in plaats van 12 maanden, wordt

alle arbeid als passend aangemerkt

• NB geldt ook voor ZW en deels WGA

4 februari 2014 50

IOAW en IOW IOAW wordt afgebouwd:

• Vanaf 1 januari 2015 geen recht op IOAW voor werknemer die op of na

1 januari 1965 geboren is.

• Voor werknemers die voor 1-1-2015 al 50 jaar zijn blijft recht op

IOAW bestaan

IOW blijft (langer) bestaan:

• Voor werknemer met eerste werkloosheidsdag vóór 1 januari 2020

• Voorwaarde:

- op eerste werkloosheidsdag 60 jaar of ouder

- recht op langer dan 3 maanden WW

• NB werkt ook door voor oudere werknemers met WGA-uitkering

4 februari 2014 51

SER-advies

SER-advies per 1 mei 2014 over:

• Uitvoeringstructuur WW

• Financiering WW

* 50-50 verdeling premie

* private reparatie WW-duur

* premiedifferentiatie

• Vorstverlet

4 februari 2014 52

Vragen?

4 februari 2014 53

Sociale zekerheid

Contactgegevens

Saskia: breukels@awvn.nl / 06-205 99 508

Astrid: a.zuidinga@awvn.nl / 06-436 30 994

Ian: lendering@awvn.nl / 06-456 66 837

Jan: mathies@awvn.nl / 06-533 18 612

Marcel: rooij@awvn.nl / 06-206 06 792

4 februari 2014 54