best practice: “Ondernemingen pompen hier venturing door ... · SanomaVentures zoekt nadrukkelijk...
Transcript of best practice: “Ondernemingen pompen hier venturing door ... · SanomaVentures zoekt nadrukkelijk...
Gevestigde TMT-bedrijven staan in ons land vrijwel zonder uitzondering voor de uitdaging om nieuwe verdien-
modellen te ontwikkelen. Ze kunnen daarbij enorm profiteren van de innovatieve kracht van startups.
SanomaVentures investeert in de relatie met zulk talent. Een gesprek met Herman Kienhuis: “Ondernemers die
alleen gericht zijn op geld verdienen, zijn vaak niet de beste bouwers van bedrijven of van continuïteit.”
SanomaVentures is een internationaal initiatief van Sanoma en
een vast onderdeel van de toekomststrategie van dit Europese
mediabedrijf. De Nederlandse tak werd in 2012 opgericht en is
bovenal een strategische investeerder. Herman: “Wij geloven
in de combinatie van talentvolle ondernemers en een krachtige
strategische partner. Op basis van onze strategische visie en
diepgaande inhoudelijke kennis investeren we kapitaal en begelei-
ding in de ontwikkeling van innovatieve nieuwe ondernemingen.’’
Innovatie vraagt om langetermijnvisieHerman legt uit dat hij werkt met een horizon van 6 jaar. De
eerste drie jaar wil hij een portefeuille van twintig deelnemingen
opbouwen. Daarna volgen 3 jaren van uitbouwen en resultaat
oogsten. “Het belangrijkste doel daarbij is omzetgroei en toege-
voegde waarde voor Sanoma, niet de exit. De investeringen
bedragen tussen de € 100.000 en € 500.000 en we houden
rekening met een slagingspercentage van 50%. We zijn dus ook
bereid om bijbehorende verliezen te accepteren.”
Over deze serie ▶ Door beperkte uitwisseling tussen jonge innovatieve en traditionele grote bedrijven laat de Nederlandse Technologie-,
Media en Telecomsector nog veel potentieel onbenut.
▶ Het ontbreekt ondernemers aan een overzicht van de verschillende mogelijkheden om groei te financieren.
▶ Gaat dit ecosysteem beter functioneren, dan kunnen we uitgroeien tot dé springplank voor innovatieve TMT-bedrijven.
▶ ABN AMRO onderzoekt in een serie artikelen wat hiervoor nodig is. In dit deel: venturing door corporates.
best practice:venturing door corporates
“ Ondernemingen pompen hier te weinig geld en ervaring terug in het systeem”
Menno van Leeuwen en Steven Peters in gesprek met Herman Kienhuis, investment director SanomaVentures Nederland
Best practice: venturing door corporates
SanomaVentures NederlandLevert: kapitaal, mediawaarde, inhoudelijke kennis en
strategische en financiële begeleiding.
Bedient: nieuwe ondernemingen op het gebied van digitale
informatie, entertainment en educatie die de opstartfase
voorbij zijn en willen doorgroeien, zoals Vault79.com,
Scoupy, Peerby, Truly Yours en VirtuaGym.com
Vindt: “Wij geloven in de combinatie van talentvolle
ondernemers en een krachtige strategische partner.”
Wil: talent van buiten het bedrijf (waaronder ook
bloggers en developers) aan Sanoma binden.
Moet: goede toegang hebben tot innovatie. Opties
creëren voor groei op de lange termijn.
Bestaat: sinds 2012.
www.sanomaventures.com
Behoud van autonomie als uitgangspuntSanoma zet bij deelnemingen in de eerste plaats zijn netwerk
en mediabereik in. Ondernemers krijgen begeleiding op strategisch
en financieel niveau, maar de nadruk ligt op behoud van autonomie.
Het bedrijf brengt hen wel actief in contact met zijn eigen mede-
werkers om kruisbestuiving te creëren. Met deze aanpak
onderscheidt Sanoma zich van andere Nederlandse media-
bedrijven, vindt Herman. “Die zijn vooralsnog meer gericht op
operationele integratie. En waar wij vooral uit zijn op talent,
lijkt bijvoorbeeld RTL meer op zoek te zijn naar concepten om
via TV te promoten.”
Herman Kienhuis ▶ Studeerde af als scheikundig ingenieur, volgde
daarna een MBA-opleiding op INSEAD.
▶ Werd na betrekkingen bij Procter & Gamble,
McKinsey & Company, Sanoma Uitgevers en Sanoma
Media Netherlands in 2012 Investment Director bij
SanomaVentures Nederland.
▶ Was binnen Sanoma eerder verantwoordelijk voor
de lancering van NUwerk.nl, ZIE.nl, GoeieVraag.nl,
NUlive.nl en het ‘Planet of the Apps’ app-ontwikkel-
programma.
▶ Investeert nu namens dit bedrijf in startende
ondernemingen.
▶ Is in het bijzonder geïnteresseerd in digitale media,
innovatie en duurzame ontwikkeling.
▶ Opereert met een bescheiden kernteam vanuit
Amsterdam, maar vormt ook een toegangsportaal tot
het brede internationale netwerk van Sanoma.
▶ www.linkedin.com/in/hermankienhuis
Meer geld en ervaring terugpompenHerman ziet grote verschillen tussen de ecosystemen van de
VS en de EU. “In Europa is een relatief kleiner aantal succes-
volle ondernemers. En de succesvolle bedrijven die er zijn,
pompen minder ervaring en geld terug in het innovatieve
ecosysteem.” Daarnaast signaleert hij een groot verschil in
de beschikbaarheid van investeringsgeld. “In de VS is veel
meer kapitaal beschikbaar, maar de kans op het vinden van
een investeerder is ook veel kleiner. Kapitaal aantrekken is
overigens een vak op zich. Amerikanen zijn er goed in, maar
het is de vraag of hun drijfveren dat daarmee ook zijn.”
Niet per definitie streven naar exitSanomaVentures zoekt nadrukkelijk naar ondernemers die gericht
zijn op het uitbouwen van hun bedrijf, niet op het realiseren van
een exit. Volgens Herman worden ondernemers gedreven door
een mix van drie ambities: een product ontwikkelen dat klanten
echt helpt, (internationaal) maatschappelijke impact hebben en
geld verdienen. “Ondernemers die alleen gericht zijn op geld
verdienen, zijn vaak niet de beste bouwers van bedrijven of van
continuïteit. En wie erg succesvol is in het aantrekken van geld, is
niet automatisch ook succesvol in het uitbouwen van zijn bedrijf.”
2
Best practice: venturing door corporates
Sanoma’s innovatiestrategie ▶ Het Finse Sanoma neemt in het Nederlandse
medialandschap een belangrijke positie in met
tijdschriften (o.m. Autoweek, Donald Duck),
televisiezenders (SBS 6, Veronica), websites (nu.nl,
startpagina.nl), events en apps.
▶ Sinds 2006 investeert Sanoma in innovatie en
venturing via het Dutch Creative Industry Fund
(DCIF), een samenwerkingsverband met Uitgevers-
maatschappij De Telegraaf, V-Ventures en IDG
Nederland. Het DCIF investeerde in ruil voor
verwerving van aandelen.
▶ Met de start van SanomaVentures in 2012 is
venturing een vast onderdeel van de innovatie-
strategie geworden. Sanoma is daarbij opvallend
open over zijn venturingactiviteiten.
▶ Toch lijkt SanomaVentures van corporate venturing
een concurrerend middel te moeten maken: beter
vindbaar, scherpere communicatie van de meer-
waarde als mediapartner, betere investeringen.
Sleutelwoorden zijn wisselwerking intern-extern,
talentbinding, trial & error.
▶ De innovatiestrategie van Sanoma bestaat zo uit 3
pijlers:
1. Groeien door overnames
2. Eigen productontwikkeling, waarbij ook gebruik wordt
gemaakt van een intern acceleratorprogramma om
snel van interne ideeën tot prototypes te komen
3. Venturing: investeren in externe start-ups
Organisatie kapitaal kan beter Herman bestrijdt dat er in Nederland gebrek aan kapitaal zou
zijn. “Er is wel behoefte aan betere organisatie van kapitaal en
meer professionele fondsen. Ook de toegang tot informal
investors en business angels is voor verbetering vatbaar.” Voor
banken ziet hij in de venture fase van internetbedrijven echter
een beperkte rol weggelegd. “Meer risicobereidheid bij de
ondersteuning van groeiende bedrijven is welkom, meer
facilitering bij hulp vanuit de overheid eveneens. Maar als een
bank weinig risico wil of kan nemen en verder geen waarde
toevoegt in de groeifase van een bedrijf, moet hij ook geen
risicokapitaal leveren.”
Banken als intermediairs tussen ondernemer en investeerderOp het gebied van startkapitaal, ziet Herman een bank vooral als
een intermediair die vraag en aanbod bij elkaar brengt, via
crowdfunding of het matchen van ondernemers en particuliere
investeerders. Ook het faciliteren van een online marktplaats
of het maken van een angel list vindt hij goede opties. Maar de
menselijke factor blijft voor hem doorslaggevend, vanwege de klik
die nodig is om zaken te kunnen doen. “Hierbij is ook continuïteit
cruciaal. Bij Sanoma hechten we er groot belang aan dat mede-
werkers langere tijd binnen het concern blijven. Dat zorgt voor
bekende gezichten en wekt vertrouwen bij het zakendoen.”
Venturing als unique selling pointHet heeft er alle schijn van dat Sanoma met zijn laatste venturing-
poot een nieuwe weg inslaat. Het bedrijf investeert sinds 2006
samen met enkele concurrenten in innovatie (zie kader), maar
SanomaVentures lijkt juist een nieuw unique selling point te
moeten creëren. Herman heeft naar eigen zeggen in elk geval
geen intensief contact met andere corporate investeerders.
“Nederland is klein, dus we kennen elkaar over het algemeen
wel. We gaan ook redelijk open met elkaar om, kijken soms
samen naar deals. Maar dit oligopolie is voor ondernemers in
discussies over waardering niet altijd voordelig.” De vraag die
resteert is in hoeverre het streven naar een concurrentievoordeel
op de lange termijn te verenigen is met de openheid over
venturingactiviteiten die Sanoma tentoonspreidt. Wij zijn ervan
overtuigd dat openheid op de lange termijn goed is voor iedere
deelnemer in het TMT-ecosysteem.
Over de auteursMenno van Leeuwen en Steven Peters zijn binnen de
afdeling sector advisory van ABN AMRO verantwoordelijk
voor de TMT-sector. ABN AMRO voelt zich als intermediair
van kapitaal, kennis en contacten binnen de sector
medeverantwoordelijk voor een goed functionerend
TMT-ecosysteem. Bijdragen aan de discussie zijn van
harte welkom, bijvoorbeeld via een tweet #TMTecosysteem
of direct aan @MennovL of @SlmgPeters.
3
Best practice: venturing door corporates
Gerelateerd ▶ Lees een analyse van de overnamestrategieën van (beurs-
genoteerde) corporates.
▶ Lees over de alternatieve aanpak een bijzondere
investeerder.
▶ Lees meer over de beschikbaarheid van financierings-
kapitaal.
▶ Bekijk de samenvatting, conclusies en aanbevelingen van dit
onderzoek.
▶ Lees waarom ABN AMRO dit onderzoek uitvoert.
4