Beroepenkrant januari 2009 Havo/Vwo

Februari 2009 / Editie HAVO/VWOBEROEPENKRANT

Open dagen pagina 4Maritieme special pagina 22Accountancy special pagina 54 37e jaargang,

losse verkoop

e1

Wat wil

jijworden?

Nog geen keuze gemaakt?

Schrijf je dan in voor de maandelijkse nieuwsbrief

van scholieren.tvDeze staat boordevolinfo over de nieuwste voorlichtingsfilms en

studie & carrière evenementen!

Van veel beroepen uit de Beroepenkrant heeft Scholieren.tv een filmpje.

Dit kun je zien door dat deze is uitgelicht door een gekleurde filmstrook.

Op www.scholieren.tv kan je dan de bijbehorende film gratis bekijken.

3INHOUD Editie HAVO/VWO

Accountant wo 49 Accountant Administratieconsulent hbo 49 Actuaris hbo/wo 49 Adviseur communicatiesystemen hbo 47 Adviseur informatievoorziening hbo 43 Adviseur interne controle en beveiliging hbo 43 Advocaat wo 50 Agrarisch bedrijfskundige hbo 39 Agrotechnoloog wo 39 A(lgemeen) O(perationeel) T(echnisch) ingenieur hbo 13Analist hbo 13 Anesthesie-assistent hbo 37 Applicatiespecialist communicatie-systemen hbo 47 Apotheker wo 29 Aquatische ecotechnoog hbo 19 Architectonisch vormgever hbo 7 Archivaris hbo/wo 50 Arts wo 29 Audiologie-assistent hbo 29 Audioviueel medewerker hbo 7 Audiovisueel vormgever hbo 7 Autotechnisch ingenieur hbo 17 Baggertechnoloog hbo 13 Bedrijfseconomisch medewerker hbo 50 Bedrijfseconoom wo 49 Beeldend schrijver (tekst en beeld) hbo 7 Beeldhouwer hbo 7Belastingadviseur wo 51 Bestuurskundige wo 5 Bewegingsagoog hbo 37 Bewegingstechnoloog hbo 29 Bewegingswetenschapper wo 29Bibliothecaris hbo 50Bio-informaticus hbo 13 Biomedisch technoloog wo 29 Biometrist hbo 29 Biotechnoloog hbo 13 Biotechnoloog wo 39 Bouwkundig ingenieur hbo 13 Chemicus wo 14 Chemisch technologisch ingenieur hbo 14 Chiropractor wo 30 Cineast/filmer hbo 8 Circusartiest hbo 7Civiel-Technisch ingenieur hbo 14 Commercieel economisch manager hbo 47 Commercieel-technisch management functionaris in de mobiliteitsbranche hbo 17 Confectie-ingenieur hbo 14 (Congres)tolk wo 51 Coördinator interactieve systemen hbo 47 Couturier hbo 10 Creatief therapeut hbo 30 Cultureel en maatschappelijk vormer (CMV’er) hbo 57 Dansdocent hbo 8 Danser(es) hbo 8 Data base administrator hbo 45 Databank-coördinator hbo 45 Datacommunicatiespecialist hbo 47 Decorateur hbo 11 Diaconaal werker hbo 59 Dierenarts wo 30 Dierkundig ingenieur hbo 39Diëtist hbo 30 Directiesecretaresse hbo 51 Docent groene vakrichtingen hbo 57 Docent drama/theaterdocent hbo 8 Docent lichamelijke opvoeding hbo 57 Docent technische vakken hbo 57 Docent in de Beeldende vakken hbo 57 Docent voortgezet onderwijs hbo 58 Documentalist hbo 50 Dominee wo 58 Economisch juridisch medewerker hbo 50 Econoom wo 47 Edelsmid/sieraadvormgever mbo/hbo 8 EDP auditor hbo 43 Elektrotechnisch ingenieur (ing.) hbo 14 Elektrotechnisch ingenieur (ir.) wo 15 Ergotherapeut hbo 30 Etaleur hbo 11 Euritmist hbo 31 Facilitair manager hbo 37 Farmaceut wo 29 Farmacochemicus wo 31 Farmakundige hbo 31 Film- en televisiemaker hbo 8Fiscalist wo 51 Food-designer hbo 39 Foodmarketeer/Foodmanager hbo 47 Fotograaf hbo 9Fotonicus hbo 15 Functionaris arbeidsvoorziening hbo 58 Fysiotherapeut hbo 31 Fysisch geograaf wo 15 Game designer hbo 9Game programmeur hbo 43Geestelijk verzorger wo 31

Gegevensbankbeheerder hbo 43 Geodetisch ingenieur hbo 15 Geodeet wo 15 Geoloog wo 15 Geo-informaticus hbo 15 Gerechtsdeurwaarder hbo 51 Gezondheidswetenschapper wo 31 Goudsmid hbo 9 Grafisch ontwerper hbo 9 Grafisch vormgever hbo 9 Hardware specialist hbo 48 Hartfunctielaborant hbo 32 Haven- en vervoerkundige hbo 15 Horecamedewerker/-ondernemer mbo/hbo 37 Host/hostess reisbegeleider hbo 37 Hotelpersoneel-leidinggevend hbo 37 Huidtherapeut hbo 32 Hydrograaf hbo 15 Hydroloog wo 15 Illustrator hbo 9 Industrieel ontwerper hbo 9 Industrieel ontwerper wo 9 Industrieel productontwerper hbo 17 Industrieel productontwerper wo 17 Informatie-analist hbo 43 Informatiekundige wo 50 Informatiekundige in de gezondheidszorg wo 32 Ingenieur diergezondheidszorg hbo 39 Ingenieur gezondheidszorg hbo 34 Ingenieur human technology hbo 17 Ingenieur laboratoriumtechniek hbo 13 Ingenieur luchtvaarttechnologie hbo 17 Ingenieur technische computerkunde hbo 44 Ingenieur technische informatica hbo 44 Ingenieur technische informatica wo 44 Intermediair Communicatiesystemen hbo 44 Internationaal marketingmanager hbo 47 Internationaal relatiemanager hbo 47 Internetadviseur hbo 44 Islamitisch geestelijk werker hbo 59 Journalist hbo 52 Juridisch medewerker hbo 52 Kaderfuncties in auto-industrie en handel en wegtransporttechniek hbo 17 Katecheet hbo 59 Keramisch vormgever hbo 10 Kerkelijk werker hbo 59 Kleinkunstenaar hbo 10 Klimatoloog wo 15 KMA-officier (ook vlieger) Koninklijke Luchtmacht hbo 5 Kunsthistoricus wo 10 Kunstschilder hbo 10 Kunstzinnig therapeut hbo 32Kust- en zeemanager hbo 40Laborant Klinische Neurofysiologie hbo 33 Laborant medisch beeldvormende en radiotherapeutische technieken hbo 33 Laboratoriummedewerker hbo 13 Landbouwvoorlichter hbo 40 Leraar basisonderwijs hbo 58 Levensmiddelentechnoloog wo 40 Logistiek manager hbo 19 Logopedist hbo 33 Longfunctie-assistent hbo 33 Loopbaanadviseur hbo 60 Luchtvaart- en Ruimtevaartechniek ingenieur wo 17 Maatschappelijk werker hbo 58 Makelaar onroerend goed hbo 48 Manager agrotoerisme hbo 40 Manager autobedrijf hbo 17 Manager detailhandel hbo 48 Manager distributie/distribuerende handel hbo 48 Manager groene ruimte hbo 40Manager in toerisme en recreatie hbo 38Manager in de zorg hbo 33 Manager mode- en kledingbranche hbo 48 Maritiem ingenieur wo 17 Maritiem logistiek manager hbo 18 Maritiem officier hbo 18 Marketingmanager hbo 48 Materiaalkundig ingenieur wo 18 Medewerker Belastingen hbo 52 Medicus wo 29 Medisch biologisch onderzoeker wo 33 Medisch laboratorium ingenieur hbo 33 Milieukundige hbo 18 Milieukundige hao 40 Milieutechnisch ingenieur hbo 18 Milieutechnologisch ingenieur hbo 18 Mimespeler hbo 10 Modeadviseur hbo 10 Modeontwerper hbo 10 Moderedacteur hbo 10 Modetekenaar hbo 10 Mondhygiënist hbo 33 Mondzorgkundige 35 Motorvoertuigenbranche-medewerker hbo 17 Museoloog hbo 10

Musicus hbo 11 Natuurgeneeskundig therapeut hbo 35 Netwerkbeheerder hbo 45 Netwerkoperator hbo 47 Oefentherapeut Cesar hbo 35 Oefentherapeut Mensendieck hbo 35 Officier Koninklijke Landmacht 5 Officier Koninklijke Marechaussee 5 Officier Koninklijke Marine 5 Ondernemer automotive-branche hbo 17 Onderofficier Koninklijke Marine hbo 5 Operatie-assistent hbo 35 Opleider hbo 58 Optometrist hbo 35 Orthopedisch technoloog hbo 35 Orthoptist hbo 35 Overheidsmanager hbo 6 Pastor (m/v) wo 59 Pastoraal werker hbo 59 Pedagoog hbo/wo 59Personeelsfunctionaris hbo 59 Piloot hbo/wo 18 Planoloog hbo 18 Podotherapeut hbo 35 Politiefunctionaris 6 Popmuzikant hbo 11 Predikant wo 59 Productieleider theater hbo 11 Productiemanager hbo 48 Projectadviseur hbo 45 Projectleider hbo 47 Psycholoog wo 36 Psychmotorisch therapeut hbo 36 Public relationsmedewerker hbo 52 Radiodiagnostisch laborant hbo 36 Radiotherapeutisch laborant hbo 36 Rechter wo 53 Reclamemedewerker hbo 52 Reclameontwerper hbo 11 Redacteur hbo 48 Redactioneel vormgever hbo 53 Registeraccountant hbo/wo 49 Rentmeester hbo 41 Scenograaf hbo 11Scheepsbouwkundige hbo 20 Scheikundige wo 14 Schoolloopbaanadviseur hbo 60 (Senior)Informatieanalist hbo 47 Sociaal-kunstzinnig therapeut hbo 34 Sociaal pedagogisch hulpverlener hbo 60 Socioloog wo 60 Software ingenieur hbo 45 Sportmanager/-ondernemer hbo 60 Standbouwer hbo 11 Stedenbouwkundig-Technisch Ingenieur hbo 20 Steward(ess) 38 Stylist hbo 11 Systeembeheerder hbo 45 (Systeem) Consultant hbo 47 Systeemingenieur hbo 45 Systeemontwerper hbo 46 Tandarts wo 36 Technisch bedrijfskundig ingenieur hbo 20 Telematica ingenieur hbo 48 Textielingenieur hbo 14 Textielvormgever hbo 11 Theatertechnicus hbo 11 Theoloog wo 33 Toeristisch-recreatief medewerker hbo 38 Toeristisch-recreatief ondernemer hbo 40 Tolk/vertaler wo 51 Toneelregisseur hbo 12 Toneelspeler hbo 12 Tuin- en landschapsinrichter hbo 41 Uitgever hbo 48 Veehouderijkundige hbo 41 Verkeerskundige hbo 21 Verkeers- en beroepsvlieger, burgerluchtvaart hbo/wo 20 Verkoper personen-/bedrijfswagens hbo 17 Verloskundige hbo 36 Verpleegkundige hbo 36 Vertaler wo 53 Vertaler hbo 53 Vervoerskundige hbo 21 Voedingsmiddelentechnoloog hbo 41 Voorlichter hbo 52 Voorlichtingsmedewerker hbo 52 Vrijetijdsmanager hbo 38 Vrijetijdswetenschapper wo 38 Watermanager hbo 21Watertechnoloog hbo 21 Weg- en waterbouwkundig ingenieur hbo 14 Werktekenaar hbo 11 Werktuigbouwkundig ingenieur hbo 21 Werktuigbouwkundig ingenieur wo 21 Zilversmid hbo 9

Schooljaar 2008/2009, 37e jaargang, 119 editie, oplage 60.000 explaren

Bestemd voor leerlingen van het HAVO/VWO

Bij de samenstelling van deze Beroepenkrant werd welwillend medewerking ondervonden van: het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voed-selkwaliteit, de AOC-Raad, de Stichting COLO, Nederlandse Vereniging voor Verpleeghuiszorg, Landelijke Stichting Opleiding Verzorgende en Dienstverlenende Beroepen, de Landelijke Ver-eniging voor Thuiszorg en het merendeel van de in de krant genoemde opleidingsinstituten en in-stanties, welke te maken hebben met de diverse opleidingen.

Met het verschijnen van deze nieuwe Beroepen-krant editie HAVO/VWO moeten we iedereen erop wijzen dat de gegevens vermeld in de vorige Beroepenkranten (jaargang 2008/2009) niet meer up to date zijn. Het lijkt ons dan ook onjuist om van de vorige edities nog gebruik te maken.

Deze Beroepenkrant werd samengesteld tussen september 2008 en februari 2009.

Bij de samenstelling van de Beroepenkrant wordt uitgegaan van de dagopleidingen, die gevolgd kunnen worden na de HAVO en/of VWO. Slechts in beperkte mate wordt melding gemaakt van deel-tijdopleidingen en van particuliere opleidingen. Voor informatie hierover willen wij graag verwijzen naar de decaan of naar de CWI’s.

COLOFONDe Beroepenkrant wordt samengesteld onder verantwoordelijkheid van de Stichting informatie Beroepen en Studies (S.I.B.S). De Beroepenkrant verschijnt vier keer per jaar: de editie HAVO/VWO eveneens in september en januari. Doel van de Stichting is het op korte overzichtelijke wijze ge-ven van informatie die ertoe bij kan dragen dat leerlingen een verantwoorde keuze maken voor een studie en/of beroep.

Correspondentie met betrekking tot correcties, aanvullen en dergelijke kunt u richten aan de Be-roepenkrant. Postbus 4461, 3006 AL Rotterdam of per e-mail naar [email protected] kunnen we niet ingaan op individuele vragen over opleidingen, studierichtingen en dergelijke. Raadpleeg hiervoor de schoolde-caan. Aan de salarisbedragen in deze krant kun-nen geen rechten worden ontleend.

Vormgeving:Symon Maks

Beeldredactie:Symon Maks

Redactie:Drs. Marcel RoemersHugo de Grootlaan 53314 AE DordrechtTelefoon 078 - 6130481

Advertentie-exploitatie:Info Pinnacle BV.Postbus 44613006 AL RotterdamTelefoon 010 - 2125111Fax 010 - 2125123

Behoudens het voor eigen informatiedoeleinden overnemen van gegevens van instellingen, mag niets uit deze uitgave worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, foto-kopie microfilm of andere wijze, met het oogmerk van terbeschikkingstelling c.q. openbaarmaking van of aan derden. Voorts behoeft het overnemen van de systematiek van deze uitgave hetzij geheel/ gedeeltelijk de schriftelijke toestemming van de uitgevers.

Met dank aan:ANP en Sp!ts

OVERHEID pagina 5

ARTISTIEKE BEROEPEN pagina 7

ONDERZOEK, PRODUCTIE, TECHNIEK EN VERVOER pagina 13

TOERISME pagina 39

GEZONDHEID pagina 31

VOEDING, NATUUR EN MILIEU pagina 41

COMMERCIËLE BEROEPEN pagina 49

ICT pagina 45

SOCIALE SECTOR, ONDERWIJS EN SPORT pagina 57

ADMINISTRATIE, COMMUNICATIE EN HANDEL pagina 51

SECTOR INDELING:

(Deel)vakken:bi = biologiebi1 = biologie 1ec = economieec1 = economie 1m&o = management en

organisatiemw = maatschappij-

wetenschappenna = natuurkundena1 = natuurkunde 1na2 = natuurkunde 2na12 = natuurkunde 1,2nl&t = natuur, leven en

techniek

2emvt = 2e moderne vreemde taal

sk = scheikundesk1 = scheikunde 1wa = wiskunde Awa2 = wiskunde A 2wa12 = wiskunde A 1,2wb = wiskunde Bwb1 = wiskunde B 1wb2 = wiskunde B 2wb12 = wiskunde B 1,2

In de kolom vooropleiding worden de profielen genoemd die rechtstreeks toegang geven tot een bepaalde oplei-ding. Soms moet je aan het profiel nog één of meer (deel)vakken toevoegen om met dat profiel tot een opleiding te worden toegelaten. Dat kun je doen in het vrije deel.

ProfielenN&T = Natuur en TechniekN&G = Natuur en GezondheidE&M = Economie en MaatschappijC&M = Cultuur en Maatschappij

De Beroepenkrant is powered by

Alle informatie in de Beroepenkrant is in geschreven tekst. Daarom zijn wij een partnership gestart met Scholieren.tv

Van veel beroepen uit de Beroepen-krant heeft Scholieren.tv een filmpje. Dit kun je zien door dat deze is uitgelicht door een gekleurde film-strook.

Op www.scholieren.tv kan je dan de bijbehorende film gratis bekijken.

OPEN DAGENHAVO/VWO

Dit is een overzicht van open dagen van HAVO/VWO instellingen en Universiteiten. De vermelde data betreffen alleen open dagen en dus geen meeloopdagen en informatieavonden. Kijk voor exacte locatie(s), tijdstippen, programma ’s van de open dagen, andere voorlichtingsmomenten, eventuele wijzigingen en overige informatie op de website van de desbetreffende onderwijsinstelling. Aan de aangeboden informatie kunnen geen rechten ontleend worden.

t/m september

2009HBO instellingen

Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten 31 januari10, 14 februari7, 29 maart

ArtEZ hogeschool voor de kunsten 30 januari5 maart

Avans Hogeschool 18 april

Business School Notenboom 14 maart

Christelijke Agrarische Hogeschool Dronten 6 februari7 maart5 juni

Christelijke Hogeschool Ede 7 februari

Codarts, Hogeschool voor de Kunsten 7 februari

Design Academy Eindhoven 19 maart20 mei

EuroCollege Hogeschool 5 februari

Fontys Hogescholen 14, 21, 28 maart18 april25 augustus

Gereformeerde Hogeschool 14 maart

Gerrit Rietveld Academie 30 januari

Haagse Hogeschool 7 februari

Hanzehogeschool Groningen 14 maart12 juni

HAS Den Bosch 14 maart6 juni

HBO Nederland 7, 14, 21 maart9 mei

Hogeschool Driestar 7 maart13 mei

Hogeschool Helicon 3 april5 juni

Hogeschool INHOLLAND 14 maart20 juni

Hogeschool Ipabo 31 januari17 april

Hogeschool Leiden 7 februari

Hogeschool Rotterdam 18 april

Hogeschool Schoevers 10 maart

Hogeschool Tio 31 januari7 februari7, 14, 21, 28 maart4 april22 juni

Hogeschool Utrecht 7 februari28 maart

Hogeschool van Amsterdam 7 februari5 maart18 april13 juni

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen 31 januari7 februari18 april

Hogeschool van Beeldende Kunsten Muziek en Dans 31 januari

Hogeschool Van Hall Larenstein 7, 14 maart18 april20 augustus

Hogeschool voor de kunsten Utrecht 28 maart

Hogeschool voor Geesteswetenschappen 7 maart9 mei4 juli

Hogeschool Zeeland 31 januari14 februari18 april

Hogeschool Zuyd 21 maart7 april

Hotelschool Den Haag 4, 11, 18 februari

Iselinge Hogeschool 7 februari

Katholieke PABO Zwolle 5 maart

Maritiem Instituut Willem Barentz 21 maart

Marnix Academie 21 maart3 juni

NHTV internationale hogeschool Breda 14 maart

Noordelijke Hogeschool Leeuwarden 7, 21 maart5 juni

Profit Hogeschool 31 januari18 april13 juni29 augustus

Saxion Hogescholen 6, 13, 20 maart19, 20, 27 juni

Scheepvaart & Transport college 21 maart

Stenden Hogeschool 7 maart5 juni

Stoas Hogeschool 7, 14 maart23 april6 juni

TMO Hogeschool voor Modemanagement 21 maart16 mei

Windesheim6 februari19 juni

Universiteiten

Erasmus Universiteit Rotterdam 28 maart25 juni

Radboud Universiteit Nijmegen 4 april

Rijksuniversiteit Groningen 6 maart

Technische Universiteit Delft 12, 13 maart

Technische Universiteit Eindhoven 27, 28 maart

Universiteit Leiden 17, 18 april

Leids Universitair MedischCentrum 31 januari

Universiteit Maastricht 28 maart

Universiteit Twente 23 april

Universiteit Utrecht 21 maart

Universiteit van Amsterdam 7 maart

Universiteit van Tilburg 15, 16 april

Vrije Universiteit Amsterdam 7 februari

Wageningen Universiteit 4 april

Universiteit voor humanistiek 14 maart6 juni

Nivra Neijenrode 7 februari4 april6 juni

5

BestuurskundigeWo-opleiding

Houdt zich bezig met de organisatie en werkwijze van het openbaar bestuur en de publieke sec-tor. Als bestuurskundige ben je deskundig in het analyseren van maatschappelijke en bestuurlijke problemen, het oplossen van die problemen (on-der andere door het juiste beleid te kiezen) en in het helpen organiseren van de uitvoering van het beleid. Een bestuurskundige heeft ook kennis van de organisatie van het openbaar bestuur en de maatschappelijke omgeving, van de belangrijkste besturingsmechanismen en - technieken en van beleids- en beslissingsprocessen.

VooropleidingVWO: alle profielen

OpleidingDe 4-jarige opleiding Bestuurskunde (3 jarige bachelor + 1 jarige master).

WaarErasmus Universiteit RotterdamRadbout Universiteit NijmegenUniversiteit Leiden Universiteit van TilburgUniversiteit TwenteUniversiteit Utrecht

PlaatsingsmogelijkhedenStaf- of onderzoeksfuncties bij de overheid (gemeen-te, provincie of rijk), onderzoeks- en adviesbureaus of in het bedrijfsleven.

CarrieremogelijkhedenNa je opleiding kun je aan diverse universiteiten speci-ale programma`s volgen om je verder te specialiseren.

Salaris indicatieIn een functie bij de overheid heb je doorgaans een aan-vangssalaris van €2.265,-. Afhankelijk van de zwaarte van de functie en de inhoud van je taken kan je salaris uiteindelijk oplopen tot minimaal €4.565,- en maximaal €5.330,-. In de particuliere sector kunnen de verdien-sten soms hoger liggen. Met name na enkele jaren er-varing in verantwoordelijke leidinggevende functies.....................................................................................

KMA-officier (ook vlieger) Koninklijke luchtmacht

Hbo-opleiding

Is in dienst van de Koninklijke Luchtmacht als of-ficier in diverse functies. Dit hangt af van de op-leiding die je gaat volgen na je Basisofficiersoplei-ding. In alle gevallen ben je een manager in een modern bedrijf. Een organisatie die steeds vaker in internationaal verband wordt ingezet voor het be-waken of afdwingen van veiligheid en vrede.

VooropleidingHAVO: alle profielenVWO: alle profielenHBO

OpleidingOfficier Koninklijke Luchtmacht.

Bijzonderheden:In het eindexamenjaar van het HAVO/VWO kun je deel-nemen aan de selectieprocedure voor onder andere jachten helicoptervlieger, luchtverkeersleiding, mete-orologie, personeel en organisatie, materieellogistiek en (elektro )techniek (afhankelijk van beschikbare va-catures). Je kunt solliciteren vanaf 16 jaar en 9 maan-den. Je start met een militaire opleiding gevolgd door een vakopleiding (vlieger, bedrijfseconomie, etc.).

WaarKoninklijke Militaire Academie (KMA) Breda.

PlaatsingsmogelijkhedenAls Officier Luchtgevechtsleiding, Officier Administra-tieve Zaken, Officier Personeel, Officier Grondverde-diging, Officier Elektronica, Officier Luchtverdediging, Officier Bedrijfseconomie, Officier Meteorologie, Of-ficier CIS (communicatie- en informatiesystemen), Officier Luchtverkeersleiding, Officier Inlichtingen en Veiligheid, Officier Techniek, Officier Helikoptervlieger of Officier Jachtvlieger F-16.

CarrieremogelijkhedenAfhankelijk van capaciteiten, verdere studie en ambitie kunnen hogere rangen worden bereikt of kun je in je functie complexere taken krijgen.

Salaris indicatieAanvangssalaris ongeveer €1.900. Dit kan oplopen tot ongeveer €3.250.

Meer informatieGratis een informatiepakket aanvragen bij de sectie Werving Luchtmacht, tel. 0800-0016.......................................................................................

Officier Koninklijke Landmacht

Als officier ben je de verantwoordelijke manager van een bepaald onderdeel van de Koninklijke Landmacht en ben je onder andere belast met het organiseren, beheersen en besturen van militaire bedrijfsprocessen. Hierbij geef je leiding aan zowel manschappen (uitvoerenden) als onderofficieren (middenkader).

VooropleidingHAVO: alle profielenVWO: alle profielen, C&M met WA2HBO/WO

Bijzonderheden:Leeftijd: Je kan solliciteren vanaf 16, 5 jaar tot 30 jaar. Je kan pas worden aangesteld vanaf 17 jaar. Je moet in het bezit zijn van de Nederlandse nationaliteit.

OpleidingOfficier Koninklijke Landmacht

Bijzonderheden:De officiersopleiding bestaat voor alle aspirant of-ficieren uit een basis officiersopleiding en een vak-technische opleiding. Een en ander is afhankelijk van je voorkeur en vooropleiding. Afhankelijk van de door jouw gekozen functie en het contract (Bepaalde tijd of Onbepaalde Tijd) kan je opleiding variëren van 2 tot 4 jaar. De duur van de opleiding is mede afhankelijk van je vooropleiding. Na een hbo- of wo-opleiding bestaan er bijvoorbeeld mogelijkheden tot het bekorten van de officiersopleiding.

WaarKoninklijke Militaire Academie (KMA) in Breda.

PlaatsingsmogelijkhedenAan de KMA opgeleide officieren kunnen in zeer uit-eenlopende werkgebieden en werkplekken worden ingedeeld opleidinggevend gebied.

CarrieremogelijkhedenAfhankelijk van vooropleiding, capaciteiten en ver-dere studie en ambitie kunnen hogere rangen worden bereikt.

Salaris indicatieDe landmacht biedt een goed salaris (al tijdens je opleiding!), wat wordt gebaseerd op jouw leeftijd en ervaring. Je salaris kan per maand echter behoorlijk

oplopen omdat je extra toelages krijgt als op oefe-ning of uitzending gaat. Kijk voor meer informatie op www.werkenbijdelandmacht.nl

Meer informatieGratis een informatiepakket opvragen van de Konink-lijke Landmacht of je opgeven voor een voorlichting kan via: 0800-0124 . Kijk ook voor meer informatie op www.werkenbijdelandmacht.nl of loop binnen bij een van de banenwinkels van de Koninklijke Landmacht:Amsterdam: Muntplein 10, 020-6855193Arnhem: Looierstraat 8, 026-4435058Assen: Wittestraat 39, 0592-323570Eindhoven: Jan van Lieshoutstraat 14, 040-2436800Rotterdam: Westblaak 11, 010-4117266Zwolle: Meppelerstraatweg 19, 038-4549866......................................................................................

Officier Koninklijke Marechaussee

Heeft militaire managementtaken bij één van de vier taakvelden van de Koninklijke Marechaussee: operatiën, personeel en organisatie, bedrijfsvoe-ring of facilitair ondersteunend.

VooropleidingVWO: met wiskundeHAVO: met wiskunde én propedeuse HBO WO

OpleidingOp het moment van aanstelling moet je minimaal 17 jaar oud zijn en maximaal 27 jaar. Je moet de Neder-landse nationaliteit hebben. Je moet van onbesproken gedrag zijn. De keuring bestaat uit een kennisonder-zoek, een psychologisch onderzoek, een medische keuring en een sporttest.

WaarJe gaat eerst naar de Koninklijke Militaire Academie in Breda en daarna voor de vaktechnische opleiding naar Apeldoorn.

PlaatsingsmogelijkhedenJe kunt na je opleiding in een van de vijf districten in Ne-derland geplaatst worden.Ook bestaat de mogelijkheidheid dat je na enkele jaren praktijkervaring uitgezonden wordt naar het buitenland.

CarrieremogelijkhedenDoor interne studies bestaat de mogelijkheid door te groeien tot het hoogste managementniveau bij de Ma-rechaussee.

Salaris indicatieVanaf de eerste dag van je opleiding krijg je €750 netto.

Meer informatiewww.werkenbijdemarechaussee.nl.....................................................................................

Officier Koninklijke MarineHbo-opleiding

Als Marineofficier werk je samen met andere spe-cialisten, aan boord van een schip, bij het Korps Mariniers, bij de Marine Luchtvaartdienst en bij stafafdelingen aan de wal. Bij operationele een-heden vaak in een managementrol en bij stafafde-lingen als specialist. Je verandert regelmatig van werkomgeving. Iedere drie jaar ga je iets anders doen. Na een operationele plaatsing: een vervolg-opleiding of een functie aan de wal.

VooropleidingGezien de grote variëteit aan vooropleidingseisen die gelden voor de verschillende opleidingen is het nietmogelijk deze in dit bestek te vermelden.Algemeen geldt als voorwaarde voor adelborst: VWO;

voor aspirant officier: WO; voor Officier vlieger: WO/HBO, VWO met profiel N&T, N&G, E&M+WB1+NA1 of C&M+WB1+NA1 of HAVO met alle profielen + minimaal eindcijfer 7 voor Nederlands, Engels, wiskunde B1 en natuurkunde 1; voor Officier luchtvaartnavigator: WO/HBO, VWO met profiel N&T, N&G, E&M+WB1+NA1 of C&M+WB1+NA1 ofHAVO met alle profielen + minimaal eindcijfer 7 voor Nederlands, Engels, wiskunde B1 en natuurkunde 1;voor Wachtsofficier Mijnendienst: VWO; voor Officier der Mariniers (bepaalde tijd): WO/HBO, VWO met alle profielen of HAVO met alle profielen + minimaal een eindcijfer 6 voor Nederlands en Engels.

OpleidingMarine officier

WaarAlle studies/opleidingen vangen aan bij het Koninklijk Instituut voor de Marine (KIM) in Den Helder.Afhankelijk van je specialisatie kunnen ook onderdelen plaatsvinden in onder andere Rotterdam of Breda.

PlaatsingsmogelijkhedenOfficieren van de Koninklijke Marine zijn ingedeeld in een vijftal korpsen: Zeedienst, Technische Dienst,Elektrotechnische Dienst, Administratie en het Korps Mariniers. Ook zijn er specialisten zoals officier vlieger, arts en tandarts.Naast plaatsingen bij operationele eenheden, schepen of eenheden van het Korps Marinires, zijn er functies bij Stafafdelingen in Den Helder, bij het Ministerie van De-fensie in Den Haag en bij internationale organisaties.

CarrieremogelijkhedenAlle militairen worden initieel aangesteld voor be-paalde tijd. Deze contracten zijn voor VWO`ers die een studie aan het KIM volgen 12 jaar en voor de overigen tussen de 5 en 8 jaar. Gedurende je contract vervul je verschillende functies. Operationele functies, bijvoor-beeld aan boord van een schip, worden afgewisseld door functies aan de wal. Tot je 35e wordt het contract stilzwijgend verlengd, daarna is het afhankelijk van je eigen wensen en de behoefte van de marine om je car-rière binnen de Koninklijke Marine voort te zetten.

Salaris indicatieNa het afronden van je studie aan het KIM is je salaris ongeveer €2.200,-. Bij operationele plaatsingen en bij vredesoperaties worden extra toelages toegekend.

Meer informatiewww.beroepenkrant.nlwww.werkenbijdemarine.nlwww.KIM.nlwww.NLDA.nl....................................................................................

Onderofficier Koninklijke Marine

Kan op veel verschillende plekken werkzaam zijn: aan boord van een schip, maar ook aan de wal. Vooral aan het begin van je carrière vaar je veel. Na verloop van een aantal dienstjaren krijg je meestal een functie aan de wal.

VooropleidingGezien het grote aantal dienstgroepen waarvoor bin-nen de Koninklijke Marine kan worden gekozen is het in dit bestek niet mogelijk om voor iedere richting de vereiste vooropleiding te vermelden. Voor onderoffi-ciersopleidingen geldt in ieder geval het bezit van een HAVO- of een MBO-diploma.

OpleidingOpleiding Onderofficier Koninklijke Marine

WaarInterne opleiding bij de Marine.

OVERHEID

Films van o.a.: Politie - Koninklijke Marine - Ecabo

Beroepen aangegeven in een gekleurde filmstrook kun je als film bekijken op www.scholieren.tv

www.beroepenkrant.nl OVERHEID6

PlaatsingsmogelijkhedenDe Marine is verdeeld in de vloot, de Marinelucht-vaartdienst en het Korps Mariniers. Zij kent een zes-tal dienstgroepen: Operationele Dienst, Technische Dienst, Wapentechnische Dienst, Logistieke Dienst, Bijzondere Diensten en het Korps Mariniers. Het Korps Mariniers is alleen toegankelijk voor mannen.

CarrieremogelijkhedenVoor een aanstelling bij de Koninklijke Marine bestaan de volgende mogelijkheden:1. Aanstelling voor bepaalde tijd (BT). De initiële aan-stellingsduur voor onderofficieren 6 jaar. Hier geldteen beperkte mogelijkheid om je contract te verlengen tot het moment dat je 30 jaar wordt. Na deze periode ontvang je een premie en moet je de dienst verlaten. In een beperkt aantal gevallen bestaat de mogelijkheid om over te gaan naar een aanstelling voor onbepaalde tijd.2. Aanstelling voor onbepaalde tijd (OT). De initi-ele aanstellingsduur voor onderofficieren is zes jaar. Hierna wordt de aanstelling stilzwijgend verlengd. Aan

alle aanstellingen is een wederzijdse proeftijd van 6 maanden verbonden en moet je in het bezit zijn van de Nederlandse nationaliteit. Onderofficieren mogen bij aanstelling voor onbepaalde tijd maximaal 26 jaar en voor bepaalde tijd maximaal 23 jaar. Daarnaast moet je voldoen aan de medische en psychologische eisen van de Koninklijke Marine.

Salaris indicatieHet aanvangssalaris is ongeveer €1.800,- .Doorgroei is mogelijk tot ongeveer €2.740,-.

Meer informatiewww.werkenbijdemarine.nlwww.werkenbijhetkorpsmariniers.nlPersoneelsvoorziening Koninklijke Marine, Antwoord-nummer 102, 1300 VC Almere, tel. 0800-0422 (gratis, maandag t/m vrijdag van 09.00-21.00 uur).

OverheidsmanagerHbo-opleiding

Houdt zich bezig met beleidsmatige en beheers-matige vraagstukken en met managementvraag-stukken bij de publieke sector in het algemeen en de overheid in het bijzonder.

VooropleidingHAVO: E&M, C&M+EC, N&T+EC of N&G+ECVWO: E&M,C&M+EC1,N&G+EC1of N&T+EC1 (per 1-8-2010: E&M, C&M+EC, N&T+EC of N&T+EC)MBO: niveau 4

OpleidingDe 4-jarige opleiding Bestuurskunde/Overheidsma-nagement.

WaarNoordelijke Hogeschool LeeuwardenHaagse HogeschoolAvans Hogeschool locatie `s-HertogenboschSaxion Hogescholen locatie EnschedeHogeschool INHOLLAND Rotterdam.

PlaatsingsmogelijkhedenBeleidsmedewerker bij de overheid en bij non-profit-organisaties; onderzoeksmedewerker, organisatiead-viseur, projectleider, beleidsmedewerker personeel en organisatie.

CarrieremogelijkhedenJe kunt je studie voortzetten door een masteropleiding te volgen aan hogescholen of universiteiten in binnen- en buitenland.

Salaris indicatieBij overheidsinstanties ligt het startsalaris op ongeveer €2.235 en loopt op tot tussen de €3.020 en €3.400.....................................................................................

PolitiefunctionarisHbo-opleiding

Je ziet ze meteen voor je. De politieagenten die achter een verdachte aan gaan. Wat je meestal niet ziet, is het enorme team erachter dat ook in actie komt. Van de forensisch rechercheur die spo-ren analyseert tot de verhoorder die een gesprek aangaat met de verdachte. Als je werkt bij de po-litie sta je er dus nooit alleen voor. Wil jij daar deel van uitmaken? En helpen om Nederland veilig en leefbaar te houden? Dan wil de politie je graag in haar team.

VooropleidingWerken en leren bij de politie kan op niveau 2 t/m 6. Heb jij een diploma Havo, Vwo, Hbo of Wo? Dan kun je bij de politie solliciteren naar de volgende opleidings-niveaus/vacatures:Politiekundige bachelor (4-jarige opleiding, niveau 5) na minimaal Havo of vergelijkbaar.Politiekundige master (4-jarige opleiding, niveau 6) na minimaal Vwo of vergelijkbaar.

Bijzonderheden:Nederland heeft 26 politiekorpsen, deze korpsen han-teren verschillende eisen. Het kan zijn dat korpsen ho-gere eisen stellen dan hierboven vermeld staan.

Met een relevant hbo- of wo-diploma (bijvoorbeeld Integrale Veiligheidskunde, Bedrijfseconomie, Infor-matica, Bestuurskunde) kun je ook in aanmerking ko-men voor de verkorte Politiekundige bachelor van 2 jaar. Daarnaast kun je met een willekeurig afgeronde hbo- of wo-opleiding solliciteren als Recherchekun-dige master. Dit is een 2-jarige gecombineerde oplei-ding waarin je een jaar politievakken krijgt en een jaar rechercheonderwijs volgt.

De Politieacademie verzorgt politieopleidingen maar hier kun je je niet rechtstreeks aanmelden. Je moet

eerst solliciteren bij een korps. Het korps stuurt je ver-volgens naar de selectie en daarna naar de opleiding. Op de site www.kombijdepolitie.nl staan alle vacatu-res per korps vermeld.Er zijn een aantal eisen waar je minimaal aan moet vol-doen om te kunnen solliciteren. De belangrijkste zijn:• Nederlandse nationaliteit• goede beheersing van de Nederlandse taal• in bezit zijn van rijbewijs B of bereid dit binnen 6 maanden te halen• onbesproken gedrag• goede conditie• je gezichtsvermogen moet aan bepaalde minimum-eisen voldoen

Voordat je aangenomen kunt worden moet je eerst een selectieprocedure doorlopen. Hierin word je ge-test op psychologische geschiktheid, taalvaardigheid, intelligentie en fitheid. Na het goed doorlopen van de selectieprocedure test het korps tenslotte je medische gezondheid en volgt een antecedentenonderzoek.

Opleiding1. De 4-jarige opleiding Politiekundige bachelor (ni-veau 5)2. De 4-jarige opleiding Politiekundige master (niveau 6)

Bijzonderheden:Vanaf de start van de politieopleiding ben je in dienst van het korps en ontvang je gelijk een salaris. Politie-opleidingen worden gegeven op één van de volgende locaties van de Politieacademie: Apeldoorn, Amster-dam, Den Haag, Rotterdam, Eindhoven en Drachten. De opleidingen bestaan uit elkaar afwisselende peri-odes van 12 weken leren en 12 weken werken in het korps. Op de Politieacademie krijg je vooral theorie aangeboden en het oefenen met praktijksimulaties. In het korps loop je mee als politieman/vrouw met een ervaren collega. Je participeert bijvoorbeeld in projecten, ondersteunt bij grootschalige politieoptre-dens, stelt draaiboeken op voor grote (pop)concerten en je stelt scenario`s op ten behoeve van de rampen-bestrijding.

PlaatsingsmogelijkhedenJe solliciteert bij jouw korps van voorkeur (meestal in de regio waar je woont). Als hier geen vacatures zijn kun je het bij een ander korps proberen. Na de oplei-ding word je bij het korps aangesteld in een functie die aansluit bij het door jou gevolgde opleidingsniveau.

CarrieremogelijkhedenDe politieopleidingen zijn opgebouwd uit verschillende niveaus (2 t/m 6). Hierdoor kun je altijd (mits er vacatu-res zijn) doorstromen naar een volgend niveau. Verder kun je solliciteren naar een specialistische functie, op je eigen of op een hoger niveau. Daarbij kun je denken aan vakinhoudelijke specialisaties, recherche, of een leidinggevende functie.Alle politieopleidingen zijn gelijkgesteld met andere mbo-opleidingen. Dit betekent dat behaalde certifica-ten/diploma`s dezelfde waarde hebben als die uit het reguliere onderwijs.

Salaris indicatieAls je voor de politie kiest, betaalt het korps je oplei-ding, uniform, boeken en salaris. Dit salaris is, onge-acht je leeftijd, gelijk aan het wettelijk minimumloon voor werknemers van 23 jaar en ouder. Het basissala-ris dat je ontvangt, bedraagt minimaal €1.267,- bruto per maand. Korpsen kunnen hier in positieve zin van afwijken. Al tijdens de opleiding groeit je salaris met het behalen van certificaten. Daarnaast ontvang je een vakantietoeslag van 8% en een 13e maand.

Meer informatieWil je meer informatie over de vacatures, carrièreper-spectief, aanstellingseisen, opleidingen of de selectie-procedure? Kijk dan op www.kombijdepolitie.nl.

Zo, nu weet je wat een accountant doet.

Beroepen aangegeven in een gekleurde filmstrook kun je als film bekijken op www.scholieren.tv 7

Architectonisch vormgeverHbo-opleiding

Geeft vorm aan het architectonisch object (meu-belen en aanverwante produkten) en de architec-tonische ruimte.

VooropleidingHAVO: alle profielenVWO: alle profielen

OpleidingDe 4-jarige opleiding Architectonische vormgeving.

Bijzonderheden:De opleiding is alleen toegankelijk na een toelatings-examen. Informatie daarover kun je inwinnen bij degenoemde instellingen. Een aantal kunstacademies heeft een algemeen oriënterend propedeutisch jaar. Tijdens dat eerste jaar maak je in overleg met do-centen en een coördinator een definitieve beroeps-keuze.AKV/St.Joost locatie Breda heeft binnen de opleiding Vormgeving de specialisatie Ruimtelijk Ontwerp.ArtEZ biedt in Zwolle de studie Interieurarchitectuur, in Enschede de studie Architectonische vormgeving en in Arnhem de studie 3D-Design.De Hogeschool voor de Kunsten Utrecht verzorgt ook de opleiding Stedelijk Interieur Architectuur, waarbij de inrichting van de openbare ruimte centraal staat.De Willem de Kooning Academie biedt binnen de opleiding Vormgeving de studierichting interieurar-chitectuur aan. Na beëindiging van je studie kun je je inschrijven bij het Architectenregister; je titel is dan wettelijk beschermd.

WaarGerrit Rietveld Academie (Amsterdam)ArtEZ ArnhemAKV/St. Joost (Breda)ArtEZ EnschedeHs. B.K. Muziek en Dans (Den Haag)Hanzehogeschool GroningenArtEZ ZwolleHogeschool Zuyd (Maastricht)Willem de Kooning Academie Hogeschool RotterdamHogeschool voor de Kunsten Utrecht

PlaatsingsmogelijkhedenJe vindt je werkterrein als zelfstandig architectonisch vormgever of in teamverband op gebieden als archi-tectuur, interieurvormgeving en design (interieurarchi-tect, produktvormgever meubel/object, gevingsvorm-gever en dergelijke)

CarrieremogelijkhedenEr is een (beperkte) mogelijkheid tot vestiging. Verdere studie: onder andere een tweedefaseopleiding aan een van de academies voor beeldende kunsten.

Salaris indicatieVan plm. €1.350,- oplopend tot plm. €3.750,- al naar gelang bekendheid en succes.....................................................................................

Audiovisueel medewerker/vormgever

Hbo-opleiding

Audiovisueel vormgeven is het inhoudelijk ontwer-pen, vervaardigen en structureren van beelden en geluiden voor een bepaald doel, bijvoorbeeld een film of een interactief verhaal. Als audiovisueel vormgever stel je losse beelden geluidsfragmen-ten samen tot een coherent geheel, dat zich afspeelt binnen een bepaalde tijdsduur. Je houdt daarbij re-kening met de plek van vertoning, publiek, de tech-nische mogelijkheden en de gewenste communica-tie. Vaak werk je samen met anderen, bijvoorbeeld

met licht- en geluidstechnici en/of acteurs. Je kunt zowel zelfstandig als in opdracht opereren. In het eerste geval initieer je projecten en weet deze zelf te financieren en distribueren, meestal in samen-werking met een producent of zendgemachtigde.In opdrachtsituaties ben je vaak freelancer, inge-huurd om doelgerichte projecten op informatief, educatief of promotioneel terrein te realiseren. Opdrachtgevers zijn onder meer producenten, re-clamebureaus en (omroep-)organisaties. Ook ben je inzetbaar als technisch specialist op het gebied van camera, geluid, montage en beeldbewerking.

VooropleidingHAVO: alle profielenVWO: alle profielenMBO: niveau 4

Bijzonderheden vooropleidingDe opleiding is alleen toegankelijk na een toelatings-examen.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Vormgeving.Bijzonderheden:De Willem de Kooning Academie biedt de studierich-ting Audiovisueel ontwerpen en animatie aan binnen de opleiding Vormgeving, School of Media & Design.

Bijzonderheden opleidingDe Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam biedt de richting audiovisueel (binnen de Beeldende kunst) aan.Aan de Hogeschool Utrecht is dit een specialisatie aan de School voor Journalistiek. In Breda kun je kiezen voor de opleiding audiovisuele vormgeving en de op-leiding animatie. Aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht bestaat de afstudeerrichting Audiovisual Me-dia. ArtEZ biedt de studie Mediakunst aan in Enschede (AKI) en de studierichting Audiovisueel (binnen Vrije Kunst) in Arnhem (AbkvA).

WaarGerrit Rietveld Academie (Amsterdam)ArtEZ ArnhemArtEZ EnschedeHs. B.K., Muziek en Dans (Den Haag)Hanzehogeschool GroningenAKV/St. Joost locatie BredaArtEZ ZwolleHogeschool Zuyd MaastrichtWillem de Kooning Academie Hogeschool RotterdamHogeschool voor de Kunsten Utrecht

PlaatsingsmogelijkhedenBij omroepen, videoproductiebedrijven, audiovisuele diensten van bedrijven. Je kunt ook werken als free-lance programmamaker/vormgever.

CarrieremogelijkhedenUit zich meestal in het krijgen van meer opdrachten.Je kunt verder studeren door Post-HBO-opleidingen te gaan doen. Dit kan in praktisch alle kunstrichtingen.

Salaris indicatieVan plm. €1.325,- oplopend tot plm. €3.725,- al naar gelang bekendheid en succes.....................................................................................

Beeldend Schrijver (Tekst en Beeld)

Hbo-opleiding

Bij de afdeling Schrijven sluiten woord en beeld een huwelijk. In de praktijk betekent dit dat de stu-denten schrijven, tekenen en werken met video, fotografie en digitale media. Ze maken boekjes en installaties, bereiden optredens en uitgaven voor en publiceren op websites. Hun werk leent zich daar ook voor, want het kent een grote variatie die uit de aard van de opleiding voortkomt: verhalen,

gedichten en scenario`s tot beeldende kunst met een literaire inslag.


OpleidingDe 4-jarige opleiding Autonoom Beeldende Kunst.

Bijzonderheden:Bij de Rietveld Academie in Amsterdam start je in het algemene propedeusejaar, waarin het vak schrijven een onderdeel is. Naast schrijven krijg je ook beeldend onderzoek, vormgeving, theorie en het studium gene-rale aangeboden.Na de afronding van de propedeuse kies je voor de richting Schrijven, woord en beeld.In het tweede studiejaar wordt gewerkt aan de hand van opdrachten. Bij Proza zijn korte verhalen het uit-gangspunt, bij Poëzie zijn dat gedichten en beeldge-dichten, bij Audio Visueel wordt gewerkt aan scenario`s en video`s, bij Gemengde Media wordt gewerkt met de directe (de hand) en de indirecte beeldende media (de camera) en een combinatie daarvan en bij Insta-biele Media met digitaal bewegend beeld, woord en geluid (de computer), bij Theorie worden kunstenaars besproken die woord en beeld combineren en wordt er aan interviews en scripties gewerkt.In het derde studiejaar kun je naast het lesprogramma individuele keuzes ontwikkelen om gaandeweg zelf-standiger aan het werk te gaan.In het eindexamenjaar werk je aan een project dat kan bestaan uit diverse werken in verschillende media of één groter werk. Er kan worden gekozen voor een combinatie van woord en beeld of beeldend werk met een literair aspect.

WaarGerrit Rietveld Academie te Amsterdam.

PlaatsingsmogelijkhedenJe vindt je werkterrein als zelfstandig autonoom kun-stenaar/ schrijver of in teamverband.

CarrieremogelijkhedenVerdere studie: onder andere een 2-jarige 2e-faseop-leiding Beeldende Kunst aan het Sandberg Instituut, verbonden aan de Gerrit Rietveld Academie.

Salaris indicatieVan plm. €1.325,- oplopend tot plm. €3.725,- al naar gelang bekendheid en succes.

Meer informatiewww.rietveldacademie.nl....................................................................................

BeeldhouwerHbo-opleiding

Maakt beelden, objecten of installaties. Je kunt daarbij van zeer uiteenlopende technieken gebruik maken. In je opleiding krijg je daarom basiskennis van bijvoorbeeld computers, glas, metaal, hout, gips , keramiek en modelmaken aangeboden.


Bijzonderheden:De opleiding is alleen toegankelijk na een toelatings-examen.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Autonome beeldende kunstDe 4-jarige opleiding Vormgeving.

Bijzonderheden:Je kunt dan tijdens je opleiding kiezen voor de differen-

tiatie/ studierichting Beeldhouwen, Beeldende kunst, Autonome beelden kunst, Monumentaal beeldhouwen, Sculptuur/monumentaal. AKV / St.Joost locatie Breda en AKV / St.Joost locatie `s-Hertogenbosch hebben binnen de opleiding Beeldende Kunst de specialisatie Beeldhouwen/Monumentaal. Aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht kun je kiezen vanuit de opleiding Fine Art kiezen voor de specialisatie “Sculpture”.

WaarArtEZ hogeschool voor de kunstenAvans Hogeschool, locatie `s-HertogenboschAvans Hogeschool, locatie Breda en TilburgDesign Academie EindhovenGerrit Rietveld AcademieHanzehogeschool GroningenHogeschool RotterdamHs.van Beeldende Kunsten Muziek en Dans (Den Haag)Hogeschool voor de kunsten UtrechtHogeschool Zuyd

Bijzonderheden:ArtEZ biedt de opleiding 3D-Design aan in Arnhem en Beeldhouwen in Enschede.

PlaatsingsmogelijkhedenJe werkt als zelfstandig ondernemer. Je opdrachtge-vers zijn bijvoorbeeld een gemeente, een instelling of vereniging, of een particulier.

CarrieremogelijkhedenUit zich meestal in het krijgen van meer opdrachten. Je kunt verder studeren door Post-HBO-opleidingen te gaan doen. Dit kan in praktisch alle kunstrichtingen.

Salaris indicatieVan €1.350,- oplopend tot €3.800,- al naar gelang be-kendheid en succes.....................................................................................

CircusartiestHbo-opleiding

Werkt bijvoorbeeld in de dynamische circuswereld als zelfstandig performer of als docent circus.


Bijzonderheden:Rotterdam: Om toegelaten te worden tot de opleiding Circus Arts gelden bovenstaande instroomeisen en een specifiek talent. Van deze voorwaarden kan in bijzondere gevallen worden afgeweken. Om zicht te krijgen op je talent doe je auditie.Tilburg: Om toegelaten te worden tot deze bijzondere opleiding moet je beschikken over bovenstaande vooropleiding, ervaring (bijvoorbeeld bij een jeugdcir-cus) en een goede fysieke conditie. Je neemt daar-naast deel aan een oriëntatie- en selectietraject.

Opleiding1. De 4-jarige opleiding Circus Arts2. De 4-jarige opleiding Circus & Performance Art.

Waar1. Codarts, Hogeschool voor de Kunsten in Rotter-dam2. Fontys Hogeschool voor de Kunsten in Tilburg

PlaatsingsmogelijkhedenJe kunt komen te werken in het traditionele circus, bij het cirque nouveau, in het varietétheater, de entertain-mentindustrie of in het locatie- of straattheater.

Meer informatie1. www.codarts.nl. Meer inhoudelijke informatie over de opleiding is op te vragen bij Guido Severien via

ARTISTIEKE BEROEPEN

Films van o.a.: Nederlandse Kappersakademie - Hogeschool Windesheim - Ecabo

www.beroepenkrant.nl ARTISTIEKE BEROEPEN8

[email protected]. www.fontys.nl/kunsten of neem contact op met Do-rien Grady, [email protected] of +31 ( 0) 877 870 907.

DansdocentHbo-opleiding

Als dansdocent geef je lessen en workshops, maak je voorstellingen en begeleid je educatieve dansprojecten.

VooropleidingHAVO: alle profielenVWO: alle profielenMBO (minimaal 3-jarige cursusduur)Bijzonderheden:Toelating is alleen mogelijk door middel van auditie.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Docent Dans.Bijzonderheden:Aan de Hogeschool Dansacademie Lucia Marthas in Amsterdam kan de specialisatie docent dans alleen gevolgd worden in combinatie met de opleiding dans.De Bacheloropleiding Docent Dans van Codarts biedt je een lessenpakket aan met verschillende dansstijlen en -technieken in interculturele samenhang en wissel-werking, dat sterk praktijkgericht is.

WaarAmsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, de Thea-terschool, Opleiding Docent Theaterdans;Hogeschool Dansacademie Lucia Marthas, Rustenbur-gerstraat 436, 1072 HJ Amsterdam, tel. 020- 6761370; Dansakademie Arnhem (ArtEZ);Hogeschool Helicon, opleiding docent dans/euritmie; Codarts, Hogeschool voor de Kunsten, bachelorop-leiding Docent Dans; Fontys Hogescholen Tilburg, Dansacademie.

PlaatsingsmogelijkhedenDe dansdocent(e) geeft dans- en balletlessen in de gevestigde dans- en balletscholen (Amateuristische Kunstbeoefening), jeugd-, club- en buurthuizen, kreati-viteitscentra, instituten voor kunstzinnige vorming en op scholen voor basis- en voortgezet onderwijs (sinds de invoering van de basisvorming kunnen scholen het vak Dans op het rooster van de onderbouw zetten en ook in de 2e fase is “dans” in het kader van CKV3 mogelijk).

CarrieremogelijkhedenLigt voor een deel aan de uitbreiding van je werkzaam-heden of de hoeveelheid lessen die je geeft.Ook kun je een eigen dansstudio vestigen.....................................................................................

Danser/esHbo-opleiding

Als danser/es kun je binnen professionele dans-gezelschappen of in speciale produkties, bijvoor-beeld een musical, werkzaam zijn. Je werkterrein hangt af van de specialisatie die je gekozen hebt. Welke specialisatie je ook kiest: je wordt zodanig opgeleid dat je door je technische niveau, per-soonlijkheid en creativiteit als zelfstandig danser kunt functioneren.

Vooropleiding1. Danstechnische vooropleiding: tenminste ervaring met dans. Sommige dansvakopleidingen beschikken over een vooropleidingsmogelijkheid, waarbij de lessen van het reguliere onderwijs gecombineerd kunnen wor-den met die van het voorbereidend dansvakonderwijs.

Bijzonderheden:Rotterdam kent een geïntegreerde vooropleiding- Havo voor Muziek en Dans; instroom is mogelijk in elk leerjaar; er wordt gewerkt met dansniveaugroepen- en niet geïntegreerde cursussen voor kinderen van groep 6 t/m 8 van de basisschool en leerlingen van 15 jaar en ouder die hun middelbare schoolopleiding niet vol-gen aan de Havo voor Muziek en Dans. Ook de Dans-academie te Tilburg, de Dansacademie Arnhem en de Theaterschool te Amsterdam hebben een dergelijke geïntegreerde vooropleiding.

2. Schoolvooropleiding: HAVO of gelijkwaardig, uit-zonderingen zijn mogelijk. Moderne talen en geschie-denis gewenst. Je wordt geselecteerd op aanleg/geschiktheid en motivatie. Toelatingsexamen en me-dische keuring.Bijzonderheden:Bij de meeste dansvakopleidingen zijn differentiaties in het studiepakket mogelijk (keuze uit bijvoorbeeld klassiek ballet, moderne dans, flamenco/spaanse dans, dansexpressie, internationale dans en jazzdans) en kun je soms in twee of drie hoofdvakken afstude-ren. Elke dansvakopleiding heeft dienaangaande spe-cifieke mogelijkheden.

De opleiding start al op 10- 11-of 12-jarige leeftijd. Nu je als leerling al in het vmbo-onderwijs of het algemeen voortgezet onderwijs zit, is het praktisch onmogelijk om nog aan een opleiding tot danser(es) in klassiek ballet te beginnen. De opleiding tot danser(es) in een andere dansrichting kan ook later begonnen worden. Echter hoe later je begint, hoe moeilijker het wordt.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Dans.

Bijzonderheden:ArtEZ kent de opleidingen Danser en Dansmaker aan de Dansacademie Arnhem; studenten worden uitsluitend aangenomen als tijdens de audities vol-doende danstalent is geconstateerd. Hogeschool Dansacademie Luica Marthas te Amsterdam kent de opleiding Dans, maar het is ook mogelijk de combi-natie opleiding Dans/Docent Dans te doen.Codarts, Hogeschool voor de Kunsten te Rotterdam kent de bacheloropleidingen specialisatie Danser, specialisatie Choreografie en specialisatie Docent Dans. Verder kent deze hogeschool de Masterop-leiding Choreografie en de Masteropleiding Dans-therapie.

WaarAmsterdamse Hogeschool voor de KunstenArtEZ ArnhemHogeschool Helicon (Den Haag)Hanzehogeschool GroningenCodarts, Hogeschool voor de KunstenFontys Hogescholen Tilburg

PlaatsingsmogelijkhedenAls uitvoerend danser in het moderne of jazzdanscir-cuit in binnen- en buitenland. Uitvoerend danser klas-sieke dans of balletdanser. Uitvoerend danskunste-naar in nieuwe dans.

CarrieremogelijkhedenOprichten van een eigen dansstudio. Het terechtko-men bij gerenomeerde gezelschappen. Ook kun je een verkorte opleiding gaan volgen voor het dansdocent-schap in één dansspecialisatie. Je kunt ook doorstro-men naar de Masteropleiding Choreografie.

Salaris indicatieGezien de uiteenlopende werkkringen is een salaris-indicatie zeer moeilijk te geven.....................................................................................

Docent drama/ theaterdocent

Hbo-opleiding

Als afgestudeerd docent Drama -met een 1e graads lesbevoegdheid- ben je een toneelmaker met inzicht, kennis en vaardigheden op het terrein van acteren en regisseren. De vaktechnische en didactische kanten ervan heb je onder de knie. Je kunt toneelscenes ontwerpen en vormgeven, to-neellessen voorbereiden en voorstellingen maken. Als afgestudeerde ben je in staat de spelers van dramatische produkties te begeleiden. In je studie kun je, naast het verplichte basisprogramma, ei-gen accenten leggen.


Bijzonderheden:Je moet met een positief resultaat de toelatings- en selectiecursus hebben gevolgd.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Docent drama.

WaarZie opleidingen overzicht achterin. ArtEZ heeft een opleiding voor Docent Drama aan de Theaterschool Arnhem en aan de School voor docent drama Zwolle. De Theaterschool, Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten heeft een opleiding Theaterdocent.

PlaatsingsmogelijkhedenOp scholen, in een centrum voor dramatische vor-ming, in de hulpverlening en in het bedrijfsleven.

CarrieremogelijkhedenVerder studeren door masteropleidingen te gaan volgen.

Salaris indicatieWanneer je een volledige betrekking hebt als docent in het voortgezet onderwijs in een LB-functie ligt het sa-laris op €2.354,- en dit kan oplopen tot een maximum van €3.597,-. Het aanvangssalaris in een LD-functie ligt op €2.376,- en dit kan oplopen tot een maximum van €4.775,-.....................................................................................

Edelsmid / Sieraadvormgever

Mbo-/Hbo-opleiding

Als goudsmid ontwerp, vervaardig en repareer je voornamelijk sieraden en kleine gebruiksvoorwer-pen. Je gebruikt hiervoor verschillende soorten materiaal, zoals goud en zilver, maar ook onedele metalen, kunststoffen en natuurlijke materialen.De technieken die je beoefent zijn zeer divers. Zo komen bijvoorbeeld montagetechnieken, giet-technieken, oppervlaktetechnieken en smeed-technieken uitgebreid aan bod. Je werkt als zelfstandig ondernemer, als ontwerper en/of ver-vaardiger van sieraden of als reparateur in de ju-weliersbranche.


Opleiding1.De 3-jarige BOL-opleiding Goudsmid/ondernemer versnelde opleiding

Bijzonderheden:De versnelde opleiding Goudsmeden wijkt in zoverre af van de andere opleidingen, dat je hier reeds vóór het eerste leerjaar kiest voor een definitieve vakrich-ting: de vakrichting Goudsmeden. Aan het eind van de opleiding voldoe je aan dezelfde eindtermen als de goudsmid/ondernemer in de lange opleiding. De to-tale opleiding duurt drie leerjaren, waarna een moge-lijkheid tot specialisatie wordt geadviseerd gedurende een jaar. Gedurende een jaar werk je bij een bedrijf. De opleiding bekwaamt je zowel in het goud- als in het zil-versmeden. Bovendien wordt veel aandacht besteed aan ontwerpen en vormgeven.

2. De 4-jarige HBO-opleiding Vormgeving.Bijzonderheden:Aan de Rietveld Academie kies je tijdens je studie voor de specialisatie Edelsmeden. Je doet dan basiskennis op van het traditionele edelsmeden, leert die kennis individueel toe te passen en onwikkelt uit bestaande en nieuwe technieken een eigen vormen beeldtaal.Bij Hogeschool Zuyd kies je voor het profiel Product-ontwerp. Daarbinnen kies je dan voor de afstudeer-richting Sieraadvormgeving.

Waar1. ROC Zadkine, Vakschool Edelsmeden en Uurwerk-techniek te Schoonhoven.2. Gerrit Rietveld Academie (Amsterdam)Hogeschool Zuyd (Maastricht).

PlaatsingsmogelijkhedenGoudsmid/ondernemer van een ambachtelijk bedrijf. Ook zelfstandige vestiging is mogelijk.

Carrieremogelijkheden1. Je kunt op hbo-niveau verder studeren in richtingen op de academies voor beeldende kunsten en die voor industriële vormgeving. Specifieke studierichtingen als bijvoorbeeld in restaureren, edelsteenkunde en tand-techniek behoren ook tot de mogelijkheden. Op de Vakschool Edelsmeden en Uurwerktechniek bestaat de mogelijkheid gedurende een extra jaar een specialisatie-certificaat te behalen in Vormgeven, Bijzondere technie-ken goudsmeden en zilversmeden. Het volgen van zo`n specialisatie wordt door de docenten sterk aanbevolen.2. Na je opleiding kun je verder gaan met een master-opleiding aan het Sandberg Instituut, verbonden aan de Gerrit Rietveld Academie.

Film- en TelevisiemakerHbo-opleiding

Is nauw betrokken bij de realisatie van speelfilms, documentaires, televisieprogramma`s, commer-cials, onderwijs- en voorlichtingsfilms en nieuwe mediaproducties.


Bijzonderheden:Geen enkel vak of profiel is verplicht, maar voor de studierichtingen montage, geluid, camera en inter-actieve multimedia / visual effects zijn exacte vakken zeer gewenst.Voor regie: geschiedenis en/of maatschappijleer en de moderne talen.Toelating na een toelatingsprocedure, waarbij de belangstelling voor film en televisie en het zelf daarmee praktisch bezig zijn een zeer belangrijke rol speelt. Om een indruk te geven van je talent en ter ondersteuning van je motivatie is het belangrijk dat je eigen werk kunt laten zien: een korte film, foto`s, te-keningen, een geluidsband of hoorspel, scenario`s of verhalen, een diaserie, enz.De keuze voor een bepaalde richting maak je al voor-dat je je aanmeldt.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Film en Televisie.

Bijzonderheden:Het 1e jaar is een algemeen jaar en bevat vooral een brede oriëntering op het film/tv-vak. Aan het einde van het 1e jaar concentreer je je op de gekozen studierich-ting. Theorie- en praktijkonderwijs wisselen elkaar af. In het 3e jaar werk je ondermeer aan de 3e-jaars pro-ductie en loop je stage. Het 4e jaar staat in het teken van de eindexamenproductie.Er bestaan ook verwante 4-jarige opleidingen binnen het Hoger Beeldend Kunstonderwijs te Amsterdam (afstudeerrichting Theatervormgeving/Art direction), Breda (specialisaties audiovisuele vormgeving en animatie binnen de opleiding Vormgeving), Enschede (media-kunst), Groningen, Maastricht, Rotterdam en Utrecht. Meestal vallen die binnen de studierichting

ww

w.n

hl.n

l

De Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (NHL) biedt ruim 50 hbo-opleidingen aan. Van Verpleegkunde tot Hydrogra e (Ocean Technology)! Check www.nhl.nl voor een volledig opleidingsoverzicht!

De NHL staat voor persoonlijk en betrouwbaar onderwijs en combineert dit met energie en ondernemingsdrang. De NHL is door de Keuzegids Hoger Onderwijs 2009 uitgeroepen tot beste hogeschool van het Noorden.

www.nhl.nl * bron: Keuzegids Hoger Onderwijs 2009 www.keuzegids.org

Kom studeren aan de beste hogeschool van het Noorden!

NHL OPEN DAG ZATERDAG 7 MAART

10.00 - 15.00 UUR

*

9ARTISTIEKE BEROEPEN Wat wil jij worden?

audiovisuele vormgeving. Zo kent Rotterdam de stu-dierichting Audiovisueel, waarbij het maken van televi-sieproducties deel uitmaakt van de studie.

WaarNederlandse Film en Televisie Academie (Amsterdam).

PlaatsingsmogelijkhedenScenarioschrijver; regisseur, regie assistent; camera-man, camera assistent, belichter, lichtassistent, grip-per; production designer, art-director; geluidsman, sound designer; editor; producent, uitvoerend produ-cent, productieleider; programmamaker interactieve multimedia, special effects vormgever.

CarrieremogelijkhedenZelfstandig film- en televisiemaker; creatieve en/of leidinggevende functies bij omroepen en audiovisuele diensten (van universiteiten, instellingen en het be-drijfsleven).

Meer informatiewww.filmacademie.nl

FotograafHbo-opleiding

Als fotograaf werk je veelal in opdracht van kran-ten, tijdschriften, reclamebureaus of andere com-merciële klanten. De meeste fotografen werken als freelancer en zijn dus zelfstandig ondernemer. Als afgestudeerd fotograaf beheers je alle technische facetten van de fotografie (opnametechniek, licht-techniek, flitstechniek, studiotechniek en digitale beeldverwerking) en heb je een eigen stijl van foto-graferen ontwikkeld.

VooropleidingHAVO: alle profielenVWO: alle profielenMBO

Bijzonderheden:Bij de toelatingsselectie wordt gelet op aanleg voor fotografie en gemotiveerdheid.

Opleiding1. De meerjarige vakopleiding FotoacademieBijzonderheden:In de eerste twee fases van de vakopleiding Fotoa-cademie leer je alle basistechnieken van de fotogra-fie en maak je kennis met de verschillende discipli-nes, bijvoorbeeld modefotografie, portretfotografie, landschapsfotografie en studiofotografie. Naast een grondige technische basis ligt het accent van de op-leiding op de creatieve ontwikkeling van de student. Vind je eigen stijl van fotograferen en ontwikkel dat tot een uniek, persoonlijk handschrift. Na de eerste twee fases kies je voor een afstudeerrichting. Er is een richting Creatief vakfotograaf, waarbinnen je veel vrijheid hebt met betrekking tot het maken van je foto`s, en een richting Journalistiek/Documentair of Portretfotograaf, waarbinnen je iets vaker in opdracht van anderen zult werken. Afhankelijk van je studie-tempo (deeltijd- of voltijdstudie) en afstudeerrichting duurt de opleiding 2,5 tot 4 jaar.

2. De 4-jarige opleiding Vormgeving.Bijzonderheden:Binnen deze opleiding kun je op verschillende hoge-scholen voor de kunsten kiezen voor een afstudeerrich-ting/specialisatie die opleidt voor dit beroep.Aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten kun je binnen Fotografie na het eerste jaar kiezen voor de richting Wervende Fotografie of Redactionele Foto-grafie. Redactionele Fotografie staat voor documentaire en journalistieke fotografie. Dit verbeeldt onderwerpen met een maatschappelijke betekenis en hebben een zekere actualiteitswaarde voor de doelgroep van het in-formatiemedium, waar de foto`s voor gemaakt worden. Wervende Fotografie richt zich op reclamefotografie en modefotografie. Wervende fotografen maken toegepast werk en hebben een aanzienlijke technische bagage.De Hogeschool voor de Kunsten Utrecht ken de afstu-deerrichting Photography, die met name is gericht op documentaire fotografie.Bij AKV/St. Joost Breda kun je binnen de opleiding Vormgeving kiezen voor een 4-jarige voltijd- (in Breda) of deeltijdopleiding (in `s-Hertogenbosch). De fotogra-fie-opleiding concentreert zich op de documentaire fotografie.Bij de Willem de Kooning Academie Hogeschool Rot-terdam kun je binnen de opleiding Vormgeving kiezen voor de studierichting Digitale fotografie. Deze studie-richting volg je vier jaar.ArtEZ biedt Fotografie als studierichting aan in Arnhem (onderdeel van grafische vorming en Vrije Kunst) en als volledige studie in Enschede (AKI).

Waar1. Fotoacademie Amsterdam, Postbus 22, 1000 AA, tel. 020-5309260Fotoacademie Groningen, Lutkenieuwstraat 5, 9712 AW, tel. 050-3695858

Fotoacademie Rotterdam, Conradstraat 20, 3013 AP, tel. 010-20129002. Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (Den Haag)Hogeschool voor de Kunsten UtrechtAKV/St. Joost (Breda en `s-Hertogenbosch)Willem de Kooning Academie Hogeschool RotterdamArtEZ ArnhemArtEZ Enschede (AKI)Hogeschool Zuyd (Maastricht)

PlaatsingsmogelijkhedenModefotograaf; portretfotograaf; journalistiek foto-graaf; creatief vakfotograaf; documentair fotograaf; industriële fotografie.De meeste afgestudeerden werken als zelfstandig (freelance) fotograaf. Je portfolio is dan van groot belang, je werk moet zichzelf namelijk verkopen om nieuwe opdrachten binnen te halen.Tijdens je opleiding wordt al vroeg de basis gelegd voor het belangrijke netwerk van opdrachtgevers tij-dens opdrachten en stages.Werk van (oud-)studenten kom je tegen in landelijke kranten (o.a. Volkskrant, NRC en Parool), in bekende bladen (o.a. Rails, Nieuwe Revu, Yes) en boeken (o.a. reisboeken, kookboeken en catalogi), in reclamecam-pagnes (o.a. Heineken, Nike en ABN/AMRO) en bij ex-posities in de betere musea en galaries.

CarrieremogelijkhedenIn de meeste gevallen geldt vestiging als zelfstandig ondernemend fotograaf. Je kunt als fotograaf breed geörienteerd zijn en in diverse disciplines werken of je juist specialiseren in een enkel gebied, al dan niet werkend in je eigen studio. Enkele belangrijke toepas-singsgebieden van een fotograaf zijn: architectuur- en industriële fotografie, mode- en reclamefotografie, por-tretfotografie, journalistieke - en reportagefotografie.

Salaris indicatieVoor zelfstandige vestiging is dit moeilijk te geven. In dienstbetrekking, afhankelijk van bekwaamheid en ervaring, variërend van minimumloon tot ongeveer €2.460,-.

Meer informatiewww.fotoacademie.nl....................................................................................

Game designerHbo-opleiding

Een game designer ontwerpt de visuele en grafi-sche aspecten van een computerspel/animatie of simulatiespel. Hierbij maakt een ontwerper gebruik van een 2D of 3D tekenprogramma.

VooropleidingHavo: alle profielen (in Enschede: E&M, N&G, N&T of C&M+Wa/Wb)VWO: alle profielenMBO: Niveau 4

Opleiding1. De 4-jarige opleiding International Game Architec-ture and Design2. De 4-jarige opleiding Kunst en techniek, afstudeer-richting Game design

Bijzonderheden:De opleiding aan NHTV internationale hogeschool Bre-da is geheel Engelstalig. Jekiest voor de richting game design (visual art) of game programming en volgt dan gedeeltelijk een gezamenlijk studieprogramma.

Waar1. NHTV internationale hogeschool Breda2. Hogeschool voor de Kunsten UtrechtSaxion Hogescholen Enschede

PlaatsingsmogelijkhedenJe kunt gaan werken bij een computerspellenfabri-kant, animatiestudio, grafisch ontwerpbureau of bij een bedrijf dat webpagina`s ontwerpt. Verder hebben architecten- of reclamebureaus ook vaak visuele ont-werpers in dienst.

Goudsmid/ZilversmidHbo-opleiding

Vervaardigt respectievelijk sieraden en gebruiks-voorwerpen uit edele metalen.



OpleidingDe 4-jarige opleiding Vormgeving

WaarGerrit Rietveld AcademieHogeschool Zuyd, Academie Beeldende Kunsten

Bijzonderheden:Aan de Gerrit Rietveld Academie kies je dan tijdens je opleiding voor de differentiatie edelsmeden of aan Hogeschool Zuyd voor de differentiatie producten sieraadvormgeving.

PlaatsingsmogelijkhedenAls zelfstandig edelsmid, goudsmid, zilversmid of ontwerper. En onder andere als bedrijfsleider, inkoper, vertegenwoordiger bij een goud , zilversmid en juwe-liersbedrijf.

CarrieremogelijkhedenIndien men ook over commerciële aanleg beschikt is er de mogelijkheid van zelfstandige vestiging.Verdere studiemogelijkheden: sommige lerarenoplei-dingen. Ook kun je doorgaan met een vervolgstudie in de kunstensector aan een Academie.....................................................................................

Grafisch ontwerper / Vormgever

Hbo-opleiding

Houdt zich bezig met het ontwerpen en vormge-ven van bijvoorbeeld affiches, folders, boekom-slagen, Cd-hoezen en verpakkingen. Ontwerpt lay-outs voor boeken, tijdschriften en periodie-ken en ook huisstijlen, klein handelsdrukwerk, briefpapier e.d.

VooropleidingHAVO: alle profielenVWO: alle profielenMBO: nievau 4


OpleidingDe 4-jarige opleiding Autonome beeldende kunstDe 4-jarige opleiding Vormgeving

Bijzonderheden:Een aantal kunstacademies heeft een algemeen ori-enterend propedeutisch jaar. Tijdens dat eerste jaar maak je in overleg met docenten en een coördinator een definitieve beroepskeuze.Bij de Willem de Kooning Academie volg je vier jaar de studierichting Illustratie binnen de opleiding Vormgeving.

WaarZie het opleidingenoverzicht achterin.

PlaatsingsmogelijkhedenOnder andere bij reclame adviesbureaus, ont-werpstudio`s, het drukkers en/of uitgeversbedrijf en design bureaus.

CarrieremogelijkhedenEr is een mogelijkheid tot zelfstandige vestiging. Ook doorgroei naar functies als artdirector e.d.

SalarisindicatieBij een boekenuitgeverijbedrijf begin je met een salaris van ongeveer €1.725,-. Afhankelijk van je dienstjaren kan dat geleidelijk oplopen tot ongeveer €2.150,-. Als zelfstandig ondernemer is je inkomen afhankelijk van het aantal opdrachten en de prijs die je voor je werk kunt vragen.....................................................................................

IllustratorHbo-opleiding

Als illustrator druk je informatie in beelden uit. Dat kunnen eenvoudige pentekeningen zijn, maar ook driedimensionale beelden of audiovisuele produc-ten. Je werkterrein kent drie grote gebieden: de redactionele illustratie, de boekillustratie en de nieuwe media.




Bijzonderheden:Tijdens je opleiding kies je dan voor de afstudeerrich-ting /differentiatie Illustratie/Illustratieve vormgeving.Aan de Hogeschool voor de Kunsten kun je kiezen voor de afstudeerrichting Illustration.


PlaatsingsmogelijkhedenBinnen het gebied van de redactionele illustratie kun je bijvoorbeeld werkzaam zijn bij kranten of tijdschriften.

Binnen de boekillustratie werk je freelance voor of in dienst van uitgeverijen. Specialiseer je je in de nieuwemedia kun je werkzaam zijn in het bedrijfsleven, bij makers van televisieprogramma`s, reclamebureau`s etc. Als allround illustrator kun je op alle terreinen werkzaam zijn.

CarrieremogelijkhedenZelfstandige vestiging. Ook kun je je nog verder ont-wikkelen door Post-HBO opleidingen te gaan volgen.....................................................................................

Industrieel ontwerperHbo-opleiding

Is een ontwerper van meestal kleinschalige ge-bruiksvoorwerpen t.b.v. het lichaam, interieur, ex-terieur en recreatie.



OpleidingDe 4-jarige opleiding Vormgeving

Bijzonderheden:Tijdens je opleiding kies je dan bijvoorbeeld voor de afstudeerrichting/differentiatie 3D Design. Aan deHogeschool voor de Kunsten kun je kiezen voor de afstudeerrichting Industial Design.Aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag kies je voor de studierichting Interieurar-chitectuur.

WaarArtEZ hogeschool voor de kunsten (Arnhem)Avans Hogeschool, locatie Breda en TilburgGerrit Rietveld AcademieHogeschool RotterdamKoninklijke Academie van Beeldende Kunsten (Den Haag)Hogeschool voor de Kunsten UtrechtHogeschool Zuyd

PlaatsingsmogelijkhedenBij ontwerpstudio`s, ontwerpafdelingen, zelfstandig vormgever, vakjournalist, stylist, trend deskundige, designadviseur.

CarrieremogelijkhedenZelfstandige vestiging. Ook kun je je nog verder ont-wikkelen door Post-HBO opleidingen te gaan volgen.

Industrieel ontwerperWo-opleiding

Ontwerpt en verbetert producten voor mensen, zowel voor gebruik thuis als in de professionele omgeving. Van telefoontoestel tot jampot, van kin-derzitje tot vrachtwagen.

VooropleidingVWO: E&M+WB12+NA12, C&M+WB12+NA12, N&G+WB12 of N&T (per 1-8-2010: E&M+WB+NA, C&M+WB+NA, N&G+WB+NA of N&T)

Opleiding3-jarige bacheloropleiding Industrieel ontwerpen.Bijzonderheden:In Enschede kun je tijdens je studie kiezen uit de spe-cialisaties Industrial design and manufacturing, Ma-nagement van productontwikkeling, Ontwerpen en vormgeving, Ontwerpen van biomedische producten en Ontwerpen van intelligente producten en syste-men.

WaarTU DelftUniversiteit Twente

PlaatsingsmogelijkhedenAls ontwerper, designer, product ontwikkelaar, field marketing specialist, market development manager, assistent in opleiding aan een universiteit, hoofd afde-ling productveiligheid, manufacturing engineer.Ook zijn organisatieadvies activiteiten denkbaar waar-bij je bedrijven adviseert over de technische product-ontwikkelingstrajecten of bedrijfsprocessen binnen een organisatie.Zelfstandige vestiging.

CarrieremogelijkhedenDe masteropleidingen Applied earth sciences, Design for interaction, Engineering, industrial organisation and management, Industrial design engineering, In-dustrial design, Information sciences, Innovation ma-


nagement, Integrated product design, Management of technology, Marine technology, Mechanical enginee-ring, Media and knowledge engineering, Philosophy of science, technology and society en Strategic product design.

Salaris indicatieIs niet aan te geven, aangezien deze opleiding nog geen studenten heeft afgeleverd.....................................................................................

Keramisch vormgeverHbo-opleiding

Als keramisch vormgever kun je werkzaam zijn in een breed en divers gebied. Van puur functioneel, zoals een servies, tot beeldhouwwerken, bijvoor-beeld een monument in de openbare ruimte, en alles wat daar tussen ligt. Afhankelijk van je inte-resse ben je deskundig in bijvoorbeeld technieken waarbij klei als expressiemiddel centraal staat (draaien, handvormen, glazuren) of technieken ge-richt op industriële en multiple toepassing (mallen maken, gieten, transfers maken).

VooropleidingHAVO: alle profielenVWO: alle profielenMBO: niveau-4


OpleidingDe 4-jarige opleiding Autonome beeldende kunstDe 4-jarige opleiding Vormgeving.

Bijzonderheden:Je kunt tijdens je opleiding kiezen voor de differenti-atie/studierichting Keramiek/Keramische vormgeving.


PlaatsingsmogelijkhedenJe kunt werken als zelfstandig ondernemer. Maar ook in dienst van een producerend bedrijf, bijvoorbeeld een aardewerkfabriek.

CarrieremogelijkhedenUit zich meestal in het krijgen van meer opdrachten.Je kunt verder studeren door Post-HBO-opleidingen te gaan doen. Dit kan in praktisch alle kunstrichtingen.

Salaris indicatieVan plm. €1.350,- oplopend tot plm. €3.800,- al naar gelang bekendheid en succes.

KleinkunstenaarHbo-opleiding

Is een professioneel cabaretier/entertainer en/of uitvoerend kunstenaar voor musical, cabaret of ei-gentijds muziektheater.

VoorleidingHAVO: alle profielenVWO: alle profielenMBO: niveau-4

Bijzonderheden:Toelating: selectie via een gefaseerde toelatingspro-cedure. Als kandidaat maak je vooraf een keuze uit verschillende auditieopdrachten.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Theater.

WaarDe Theaterschool, opleiding Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, opleiding Toneelschool & Kleinkun-stacademiePlaatsingsmogelijkheden

Professioneel cabaretier/entertainer of uitvoerend po-diumkunstenaar binnen het werkveld kleinkunst.

CarrieremogelijkhedenUit zich in meer werk, grotere zalen etc. Je kunt ook doorstuderen: Choreografie (Post-HBO), Theater (Post-HBO) of Theatervormgeving/beeldregie (Post-HBO).....................................................................................

KunsthistoricusWo-opleiding

Als kunsthistoricus ben je deskundig op het gebied van de geschiedenis van de kunsten: van schilder-kunst, beeldhouwkunst en bouwkunst tot decora-tieve kunsten, fotografie en industriële vormgeving. En afhankelijk van de specialisatie die je gekozen hebt houd je je bijvoorbeeld bezig met het toegan-kelijk maken van kunstvoorwerpen in musea, met het promoten van tentoonstellingen, met onderzoek of het schrijven van recensies of kunstkritieken.VooropleidingVWO: alle profielen

OpleidingDe meestal 4-jarige opleiding Kunstgeschiedenis.

Bijzonderheden:Soms duurt de opleiding 5 jaar. Dit hangt af van keuze voor de master. Elke universiteit heeft zijn eigen ac-centen in de opleiding.

WaarRijksuniversiteit GroningenUniversiteit UtrechtUniversiteit LeidenUniversiteit van AmsterdamVrije Universiteit AmsterdamRadboud Universiteit Nijmegen

PlaatsingsmogelijkhedenEen baan in een museum: als onderzoeker, als be-heerder van de collectie of als tentoonstellingsinrich-ter. Maar ook kun je terechtkomen in publieksgerichte diensten op het gebied van educatie, pers en voorlich-ting. Of in het hoger beroepsonderwijs als docent aan een Hogeschool van de Kunsten of een lerarenoplei-ding. Ook kun je werken aan de universiteit als docent en onderzoeker. Tenslotte culturele afdelingen van gemeente en provincie, waar je dan verantwoordelijk bent voor het kunstbeleid.

CarrieremogelijkhedenDoor ervaring en capaciteiten kunnen hogere functies bereikt worden. Ook kun je nog verdere studies gaan volgen, bijvoorbeeld de opleiding voor restaurator.

Salaris indicatieEen salaris-indicatie is erg moeilijk te geven, aange-zien deze sterk kan variëren afhankelijk van werkkring en gevolgde master. Gemiddeld kun je denken aan een aanvangssalaris van ongeveer €2.300,-. Dit kan oplopen tot ongeveer €5.130,-.....................................................................................

KunstschilderHbo-opleiding

Als kunstschilder maak je tekeningen en/of schil-derijen. Meestal leg je je toe op een bepaalde discipline: werken met aquarelverf, olieverf of houtskool. Ook kun je gespecialiseerd zijn in af-beeldingen: landschap, portret of stillevens.


Bijzonderheden:De opleiding is alleen toegankelijk na een toelatings-examen.OpleidingDe 4-jarige opleiding Autonome beeldende kunstDe 4-jarige opleiding Vormgeving.

Bijzonderheden:Je kunt dan tijdens je opleiding kiezen voor de dif-ferentiatie/studierichting Schilderen/tekenen/grafiek, Schilderen, Tekenen, Vrije kunst.Aan de Hogeschool voor de Kunsten (Utrecht) kies je voor de opleiding Fine Arts.ArtEZ biedt hbo-studies aan, waarbij schilderen een gekozen richting kan zijn, in Arnhem, Zwolle en Enschede.Aan de Willem de Kooning Academie kies je de op-leiding Autonome Beeldende kunst aan de School of Fine Arts.WaarAmsterdamse Hogeschool voor de KunstenGerrit Rietveld Academie (Amsterdam)

ArtEZ ArnhemAKV/St. Joost locatie BredaAKV/St. Joost locatie `s-HertogenboschThe Design Academy (Eindhoven)ArtEZ EnschedeHs. B.K., Muziek en Dans (Den Haag)Hanzehogeschool GroningenArtEZ ZwolleHogeschool Zuyd (Maastricht)Willem de Kooning Academie Hogeschool RotterdamHogeschool voor de Kunsten Utrecht

PlaatsingsmogelijkhedenJe werkt als zelfstandig ondernemer. Je opdrachtge-vers zijn bijvoorbeeld een gemeente, een instelling of vereniging, of een particulier.

CarrieremogelijkhedenUit zich meestal in het krijgen van meer opdrachten. Je kunt verder studeren door Post-HBO-opleidingen te gaan doen. Dit kan in praktisch alle kunstrichtingen.Salaris indicatieVan plm. €1.350,- oplopend tot plm. €3.800,- al naar gelang bekendheid en succes.

MimespelerHbo-opleiding

Een speler die zich theatraal toont vanuit de fysiek en de beweging. De mimespeler kan vormgever en maker zijn van een gedeelte van een voorstelling of de initiator van het totaal.


Bijzonderheden:Toelating: selectie via een gefaseerde toelatingspro-cedure..


WaarDe Theaterschool, opleiding Amsterdamse Hoge-school voor de Kunsten.

PlaatsingsmogelijkhedenProfessioneel mimespeler / theatermaker in het thea-ter. Ook zijn er mogelijkheden op het werkterrein van film, televisie, jeugdtheater, als docerend kunstenaar en binnen scholingsprogramma`s van het bedrijfsle-ven.

CarrieremogelijkhedenUit zich in meer werk, grotere zalen etc. Je kunt ook doorstuderen: Choreografie (Post-HBO), Theater (Post-HBO) of Theatervormgeving/beeldregie (Post-HBO).....................................................................................

Modeadviseur/ Modeontwerper/ Moderedacteur/

Modetekenaar/Couturier/ Mode-illustrator

Hbo-opleiding

Je werkt onder andere als ontwerper van unieke kleding, van industriële kleding, van eigen collec-ties of van doelgroepgerichte collecties. Ook kun je werken als stylist van fotoproducties en shows, stylist bij bedrijven of tijdschriften of als tekenaar in de modepubliciteit. Een en ander is sterk afhan-kelijk van de specialisatie die je tijdens je studie hebt gekozen.


Bijzonderheden:De opleiding is alleen toegankelijk na een toelating-examen, waarin je moet laten zien over voldoende ta-lent te beschikken.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Autonome beeldende kunstDe 4-jarige opleiding Vormgeving.Bijzonderheden:Je kunt dan tijdens je opleiding kiezen voor o.a. de dif-ferentiatie/studierichting Textiel- en modevormgeving, Modevormgeving of Modepromotie en publiciteit.

ArtEZ kent een speciale studierichting voor mode aan de Academie voor beeldende kunst en vormgeving Arnhem.De Hogeschool voor de Kunsten Utrecht heeft drie af-studeerrichtingen: Fashion Design, Fashion and Texti-les en Fashion Promotion and Publicity.Je kunt na het behalen van het propedeusejaar van de Rietveld Academie kiezen voor de afstudeerrichting Modevormgeving.Aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag kies je voor de studierichting Textiel en mode.De Artemis Modeacademie Rotterdam verzorgt een 3-jarige praktijkgerichte voltijdopleiding Modevorming en Styling op HBO-niveau. Vooropleiding: minimaal HAVO (soms VMBO).Aan de Willem de Kooning Academie kun je kiezen voor de studierichtingen Mode of Lifestyle & Design. Bij LSD word je opgeleid tot allround stylist.


Bijzonderheden:Artemis Stylingacademie Amsterdam (Vondelstraat 120 b, 1054 GS, tel. 020-6895100/ fax 020-6163914) verzorgt een 2-jarige avondopleiding modestyling en een 3-jarige dagopleiding tot allround stylist op HBO-niveau. Er gelden geen specifieke vooropleidingsei-sen. Wel vindt er na aanmelding een toelatingsgesprek plaats. Voor geïnteresseerden is er een oriëntatiecur-sus van 14 weken (1 avond per week).De Artemis Modeacademie Rotterdam (Mauritsweg 3-4, 3012 JR Rotterdam, tel. 010-4366784; hoofdkan-toor: tel. 020-6895100) verzorgt een 3-jarige praktijk-gerichte voltijdopleiding Modevorming en Styling op HBO-niveau. Vooropleiding: minimaal HAVO (soms VMBO). Diploma MTO geeft recht tot toelating tot het 2e studiejaar.

PlaatsingsmogelijkhedenO.a. modeontwerper van unieke kleding of in de kledingindustrie; modetekenaar bij uitgeverijen of reclamebureau`s;stylist/ontwerper in groothandel en modehandel; stylist/redacteur bij tijdschriften; stylist van fotoproducties en shows; modetekenaar en -il-lustrator.

CarrieremogelijkhedenZelfstandig ondernemer. Je kunt ook verder studeren door Post-HBO-opleidingen/masteropleidingen te gaan doen. Dit kan in praktisch alle kunstrichtingen. Na de opleiding in Arnhem kun je kiezen voor een post-hbostudie aan het Fashion Institute Arnhem (toe-gespitst op ontwerpen) of een post-hbo studie Mode, Vormgeving & Strategie (toegespitst op Mode en Mar-keting).

MuseoloogHbo-opleiding

Houdt zich bezig met het behouden en beheren van museumcollecties en met alle communica-tieve taken binnen het museum. Dat kan inhouden: het maken van tentoonstellingen en het informeren van bezoekers via educatief werk of voorlichting.


Bijzonderheden:HAVO: met bij voorkeur 2 moderne talen, geschiede-nis en een exact vak.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Museologie

Bijzonderheden:In het derde en vierde jaar ga je je, naast het geza-menlijke programma, meer specialiseren. Dat kan zijn in een bepaalde richting binnen het vakgebied, bij-voorbeeld tentoonstellen, collectiebeheer, marketing of archieven, of in een bepaalde beroepssector of een inhoudelijk aandachtsgebied. Maar het is ook mogelijk om je te verbreden door vakken van andere opleidin-gen in je studie in te passen.

WaarDe Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, Fa-culteit Museologie, Reinwardt Academie

PlaatsingsmogelijkhedenAls tentoonstellingscoördinator, beheerder van een depot, registrator, medewerker van een afdelingeducatie, informatie- en communicatiedeskundige of manager van een bezoekerscentrum. Veel afgestu-deerden vinden werk in musea, maar ook steeds meer bij archieven, veilinghuizen,

11ARTISTIEKE BEROEPEN Wat wil jij worden?

tentoonstellingsbedrijven, galeries en instellingen op het gebied van archeologie en landschapsbeheer.

CarrieremogelijkhedenHogere functies in je werkkring, werken in grotere or-ganisaties. Je kunt na je opleiding ook een Masters Degree Programme (Post-HBO) volgen (Engelstalig).

MusicusHbo-opleiding

Als musicus werk je hetzij solistisch, hetzij in grote of kleine instrumentale of vocale ensembles. Dit kan in allerlei soorten van muziek, zoals klassiek, jazz, pop e.d., waarbinnen je weer kunt hebben gespeci-aliseerd in allerlei stijlen. Sommige musici werken in het onderwijs, als muziekpedagoog of als dirigent.


Bijzonderheden:Je moet een toelatingsexamen afleggen, waaruit blijkt dat je voldoende muzikale kennis, talent en speel- of zangbekwaamheid bezit.

OpleidingEen 4-jarige opleiding Muziek.

Bijzonderheden:Dit wordt de 1e fase genoemd. Tijdens je studie kun je kiezen uit verschillende studierichtingen zoals directie/dirigent, docerend musicus, koordirectie en uitvoerend musicus. Bij sommige conservatoria kun je aanslui-tend hierop een voortgezette kunstopleiding (2e fase) volgen, waarin je je specialiseert in bijvoorbeeld or-kestspel, solospel of kamermuziek. Deze voortgezette opleiding is slechts voor een beperkt aantal streng ge-selecteerde studenten toegankelijk.De kwaliteit, die je tijdens de 1e fase ten “toon” spreidt, het niveau van je eindexamen 1e fase en de beperkte instroom bepalen de toelaatbaarheid.

Als je professioneel muzikant wilt worden, moet je al vroeg beginnen: als je naar de middelbare school moet, kun je kiezen voor een gewone school + mu-zieklessen. Beter is natuurlijk dagelijks muziekles tij-dens je HAVO-/VWO-opleiding. Mogelijkheden hier-voor bestaan in Rotterdam (Codarts, Hogeschool voor de Kunsten, de Havo voor Muziek en Dans plus ver-schillende vooropleidingen) en Den Haag (Koninklijk Conservatorium, faculteit Muziek en Dans).De vooropleiding in Rotterdam kun je volgen op de geïntegreerde voorbereidende muziekvakopleiding, de rsg Havo voor Muziek en Dans.

Het Rotterdams Conservatorium (Codarts, Hoge-school voor de Kunsten) heeft een samenwerkings-verband met het Rotterdams Hellendaal Instituut. Het Conservatorium van Amsterdam heeft afspraken met vele middelbare scholen in de hoofdstad t.b.v. de aankomende muziekvakdocent; met de Gerrit van der Veenschool is een structurele samenwerking aange-gaan in het kader van de tweede fase in het middebaar onderwijs (de zogenaamde Raamregeling).

Het Brabants Conservatorium (Fontys Hogeschool voor de kunsten) in Tilburg heeft een samenwerkings-verband met het Willem II College in Tilburg en het Sint Joris College te Eindhoven.

Het Conservatorium in Groningen met het Rolingcol-lege in Groningen.

Het Conservatorium in Maastricht met het Jeanne d`Arc College Maastricht en het Marianum College Venlo.

Het Conservatorium te Utrecht met het Cals College in Nieuwegein.

Bij ArtEZ kun je, mits je over voldoende talent beschikt, klassieke en lichte muziek studeren aan hetConservatorium Arnhem/Zwolle. Er wordt samenge-werkt met de volgende muziekscholen en middelbare scholen: Stedelijke Muziekschool Arnhem, Mozaïek College Arnhem, locatie Thorbecke, Sint-Ludgerscol-lege Doetinchem, Muziekschool Doetinchem, Riet-veldlyceum Doetinchem, Ulenhof College Doetinchem, CSG Het Streek Ede, Marnix College Ede, RSG Pan-

tarijn Wageningen, SCKC De Lindenberg Nijmegen, NSG Groenewoud Nijmegen, Vrije School De Berkel Zutphen en Vrije School De IJzel Zutphen.

WaarHogeschool INHOLLAND AlkmaarAmsterdamse Hogeschool voor de KunstenArtEZ ArnhemSaxion Hogescholen locatie EnschedeHs. B.K., Muziek en Dans (Den Haag)Hanzehogeschool GroningenArtEZ ZwolleHogeschool Zuyd (Maastricht)Codarts, Hogeschool voor de Kunsten (Rotteram)Fontys Hogescholen TilburgHogeschool voor de Kunsten Utrecht

PlaatsingsmogelijkhedenO.a. solist, solozanger, orkestmusicus, kamermuziek-speler, dirigent, muziekpedagoog, kerkmusicus.

CarrieremogelijkhedenVerder doorgroeien in de functie/beroep, bijvoorbeeld naar leidinggevende functies.Na de 1e fase kun je je studie voortzetten in de 2e fase.....................................................................................

PopmuzikantHbo-opleiding

Is gespecialiseerd in het bespelen van een muziek-instrument, in zang of in het schrijven van songs. Dit alles in de wereld van de popmuziek.


Bijzonderheden:Vooraf moet je een selectieprocedure doorlopen.Tilburg: als je na aanmelding wordt opgeroepen kun je je toelatingsexamen doen op maximaal twee van de volgende disciplines: bas, drums, gitaar, zang en songwriting. Er zijn geen eisen op het gebied van mu-ziektheorie. Je hoeft dus geen noten te kunnen lezen.OpleidingDe 4-jarige opleiding Popmuziek.

Bijzonderheden:In Tilburg begin je met een algemeen oriënterend propedeusejaar. Daarna kies je voor één van de rich-tingen: muzikant/performer, muzikant/docent pop-muziek, muzikant/technisch specialist of muzikant/ondernemer.Aan de Rotterdam Pop Academy (onderdeel van het Rotterdams Conservatorium) word je opgeleid tot allround popmuzikant en popdocent. Kenmerkend is de grote aandacht voor het spelen in bands. Ook het schrijven en vertolken van eigen nummers is een be-langrijk onderdeel.

WaarFontys Rockacademie Tilburg.De Rotterdam Pop Academy (onderdeel van het Rot-terdams Conservatorium)

Bijzonderheden:Het Conservatorium Arnhem/Zwolle van ArtEZ heeft een speciale studierichting (en lectoraat) voor pop-muziek.Het conservatorium Hogeschool INHOLLAND Alkmaar kent een afstudeerrichting waarin je wordt opgeleid tot allround popmuzikant en docent popmuziek.

PlaatsingsmogelijkhedenProfessioneel uitvoerend muzikant of componist; pop-docent op gemeentelijke en particuliere muziekscho-len, in de privé-praktijk of in het sociaal-cultureel werk; als muzikant/technisch specialist actief in bijvoorbeeld live-techniek (zaal- en podiumgeluid), het clubcircuit (festivals, poppodia), het top 40-circuit (discotheken, besloten feesten) of in de theaterwereld. Als muzikant/ondernemer zijn functies denkbaar binnen het zakelijk ondernemerschap in de popmuziekwereld en enter-tainmentindustrie: bijvoorbeeld artiesten-, marketing-manager of labelmanager.

CarrieremogelijkhedenVerder doorgroeien in de functie/beroep, bijvoorbeeld naar leidinggevende functies.

Productieleider TheaterHbo-opleiding

Als productieleider ben je betrokken bij de opzet en planning van een productie. Je hebt de organisato-rische verantwoordelijkheid en je creëert de om-standigheden waarin een productie gemaakt kan worden. Als voorstellingsleider heb je de organisa-torische verantwoordelijkheid tijdens repetities en voorstellingen. Je regelt de repetitiefaciliteiten en benodigdheden en ontwikkelt gedurende de repe-titieperiode een draaiboek aan de hand waarvan de voorstellingen gecued worden.

VooropleidingHAVO: alle profielenVWO: alle profielenMBO: niveau 4Bijzonderheden:Toelating na gebleken geschiktheid.

OpleidingDe 4-jarige Opleiding Productie Podiumkunsten voor theater, dans, muziektheater, opera, muziek en festi-vals.

Bijzonderheden:Via de opleiding Art and Economics kun je aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht kiezen voor de specialisatie Theatre Management.

WaarDe Theaterschool, Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, Opleiding Productie Podiumkunsten.

PlaatsingsmogelijkhedenProductieleider of voorstellingsleider bij een gezel-schap of producent.

CarrieremogelijkhedenVerder doorgroeien in de functie/beroep, bijvoorbeeld naar leidinggevende functies.Je kunt ook doorstuderen: Theatervormgeving/beeld-regie (Post-HBO).

Reclame-ontwerper/ werktekenaar/decorateur/

etaleur/standbouwer/stylistHbo-opleiding

Houdt zich bezig met het ontwerpen en het tech-nisch uitvoeren van o.a.: affiches, folders, adver-tenties, audio-visuele presentaties, huisstijlen, verpakkingen, stands, etalages en fotografische presentaties/ multi-media.



OpleidingDe 4-jarige opleiding Autonome beelde kunst.De 4-jarige opleiding Vormgeving.

Bijzonderheden:In het algemeen kies je tijdens je studie de afstudeer-richting/differentiatie die leidt tot dit beroep.Een aantal kunstacademies heeft een algemeen ori-enterend propedeutisch jaar. Tijdens dat eerste jaar maak je in overleg met docenten en een coördinator een definitieve beroepskeuze.De Willem de Kooning Academie Hogeschool Rotterdam kent binnen de opleiding Vormgeving de studierichting Advertising. Daar word je opgeleid tot artdirector.


Bijzonderheden:ArtEZ hogeschool voor de kunsten heeft opleidingen in Arnhem, Zwolle en Enschede.

PlaatsingsmogelijkhedenOntwerper, werktekenaar bij reclamestudio`s en reclameburo`s (veruit de grootste en belangrijkste arbeidsmarkt). Etaleurdecorateur in dienst van grote winkelbedrijven, middenstandszaken, audiovisuele bedrijven, multimedia bedrijven, inkoopcombinaties, standbouwstudio`s, etalageverzorgingsbedrijven,etc. Je kunt ook als freelancer werken.

CarrieremogelijkhedenZelfstandige vestiging. Na je opleiding kun je doorgaan met een vervolgstudie (Post-HBO) in de kunstensector aan een Academie.

Salaris indicatieVaak werk je als zelfstandig ondernemer en dan valt er niet zoveel te zeggen over je inkomen. Ben je in loondienst, dan ligt je aanvangssalaris op 21-jarige leeftijd meestal tussen de €1.250,- en €1.480,-. Dit kan, afhankelijk van de werkkring waar je terechtkomt en natuurlijk ook van je eigen capaciteiten, oplopen tot ongeveer €2.235.....................................................................................

ScenograafHbo-opleiding

Als afgestudeerd scenograaf ben je een theater-maker die als ontwerper verantwoordelijk is voor het (toneel-)beeld van theater-, dans- of muziek-producties. Je ontwerpt het toneelbeeld: het de-cor en/of de kostuums, de art direction van de

voorstelling en voert overleg over het lichtontwerp en andere aspecten die te maken hebben met de vormgeving van de voorstelling.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Scenografie.


Bijzonderheden:Toelating: na een selectie

WaarDe Theaterschool, Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten

Bijzonderheden:Als student Scenografie, decor- en kostuumont-werper in het theater, kom je in aanraking met alle aspecten van de podiumkunsten. Je werkt samen met studenten van de andere opleidingen van de Theaterschool: met regisseurs, choreografen, tech-nici, producenten, en met dansers en acteurs. Door de geringe omvang van de jaargroepen (ongeveer 6 studenten per studiejaar) biedt de opleiding een unieke mogelijkheid voor een individuele artistieke ontwikkeling in combinatie met een realistische, op de beroepspraktijk gebaseerde, werkomgeving. De afdeling techniek en de decor- en kostuumateliers van de Theaterschool bieden een vakspecifieke on-derwijskundige ondersteuning.

PlaatsingsmogelijkhedenProfessioneel scenograaf/ decor- kostuumontwerper binnen het theater, variërend van opera, de gesubsi-dieerde toneelgezelschappen, kinderen jeugdtheater tot vernieuwend en/of locatietheater.

CarrieremogelijkhedenVerder doorgroeien in het beroep, een vaste verbinding aangaan met een van de grote theatergezelschappen.....................................................................................

TextielvormgeverHbo-opleiding

Houdt zich bezig met het ontwerpen van dessins, niet alleen voor textiel, maar ook voor diverse soorten behang, zowel op basis van papier als op basis van kunststoffen. Ook het ontwerpen van dessins voor plastics, rubber en linoleum (vloer-bedekking, wandbekleding) kan tot je werkzaam-heden behoren.


Bijzonderheden:Er vindt vóór toelating een selectie plaats, waarin je moet laten zien over voldoende talent te beschikken.


Bijzonderheden:De opleiding aan de Gerrit Rietveld Academie bestrijkt een breed gebied binnen de textielvormgeving. Er kunnen twee richtingen worden onderscheiden: de vrije richting en het industrieel ontwerpen. Ook een combinatie van beide richtingen is mogelijk.De Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Den Haag leidt in de studierichting Textiel en mode op voor textielvormgever met enerzijds een accent op toege-past, op industrie gericht ontwerp, en anderzijds met een autonoom accent.De Academie Beeldende Kunsten Maastricht kent de afstudeerrichting mode- en textielvormgeving.

WaarGerrit Rietveld AcademieDe Koninklijke Academie van Beeldende KunstenDe Academie Beeldende Kunsten Maastricht

PlaatsingsmogelijkhedenDessinateur, textielontwerper in de textielindustrie, wever. Je kunt je ook vestigen als zelfstandig onder-nemer.

CarrieremogelijkhedenJe kunt verder studeren door Post-HBO-opleidingen te gaan doen. Dit kan in praktisch alle kunstrichtingen.Salaris indicatieWanneer je werkt als zelfstandig ondernemer valt er niet zoveel te zeggen over je inkomen. Ben je in loon-dienst, dan ligt je aanvangssalaris op 21-jarige leef-tijd meestal tussen de €1.255,- en €1.490,-. Dit kan, afhankelijk van de werkkring waar je terechtkomt en natuurlijk ook van je eigen capaciteiten, oplopen tot ongeveer €2.255,-....................................................................................

TheatertechnicusHbo-opleiding

Is een manager in het theater die techniek en men-sen op een effectieve en efficiënte wijze kan inzet-ten. Het is een technicus die in het theater twee werelden bij elkaar brengt. Aan de ene kant de wereld van techniek met al zijn exactheid en aan de andere kant een wereld van artistieke intuïtie, waaruit voorstellingen ontstaan.

VooropleidingHAVO: profiel N&T of N&GVWO: profiel N&T of N&G

MBO: MBO-techniek op niveau 4Bijzonderheden:Profiel N&G, mits de Zomercursus op de Hogeschool van Amsterdam is gevolgd. Vóór toelating vindt een oriënterings- en selectiegesprek plaats.

OpleidingDe 4-jarige Opleiding Techniek & Theater.

WaarDe Theaterschool, Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, Opleiding Techniek & Theater

PlaatsingsmogelijkhedenHoofd technische dienst bij een theater of een toneel-gezelschap; chef-inspeciënt; belichter, geluidstech-nicus, toneelmeester, stage-manager, manager bij toeleveringsbedrijven van apparatuur of als leidingge-vende in verhuurbedrijven.

CarrieremogelijkhedenNa een aantal jaren in de praktijk kun je doorstromen naar leidinggevende functies.....................................................................................

ToneelregisseurHbo-opleiding

De regisseur is de initiator en drijvende kracht bij de totstandkoming van een productie en coördi-

neert ook de verschillende disciplines die erbij be-trokken zijn. Zo maakt hij in eerste instantie een keuze voor een theaterstuk, interpreteert de tekst, maakt een concept voor de uitvoering en zoekt daarbij de spelers.


Bijzonderheden:Er vindt vóór toelating een selectie plaats.Let op: de minimum leeftijd bij aanmelding is 21 jaar.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Regie.Bijzonderheden:ArtEZ heeft de opleiding Theatermaker aan de Thea-terschool Arnhem.

WaarDe Regie Opleiding van de Theaterschool, Amster-damse Hogeschool voor de Kunsten

PlaatsingsmogelijkhedenRegisseur bij het professionele toneel, variërend van gesubsidieerde repertoirgezelschappen, kinderen jeugdtheater tot vernieuwende, beginnende groepen in het theater.

CarrieremogelijkhedenNa een aantal jaren werken met bekende, grotere ge-zelschappen. Een eigen groep oprichten. Zelf een ad-hoc productie gaan maken.....................................................................................

ToneelspelerHbo-opleiding

Is een acteur met het toneel als professionele be-roepspraktijk.


Bijzonderheden:Er vindt vóór toelating een selectie plaats.


Bijzonderheden:De acteursopleiding van de Theaterschool Arnhem (ArtEZ) leidt studenten op tot acteurs die thuis zijn op de planken, in films en in tv-producties. Aan de Ho-geschool voor de Kunsten Utrecht kun je de 4-jarige afstudeerrichting Acting volgen; bijzonder aan deze opleiding is de “fysieke invalshoek” op het spelen.

De Amsterdamse Toneelschool & Kleinkunstaca-demie van de Theaterschool, Amsterdamse Hoge-school voor de Kunsten, is een samenvoeging van de opleiding tot toneelspeler en kleinkunstenaar. Na de eerste twee basisjaren kun je je specialiseren als toneelspeler of kleinkunstenaar.

WaarAmsterdamse Hogeschool voor de KunstenArtEZ ArnhemHogeschool Zuyd MaastrichtHogeschool voor de Kunsten UtrechtBroadway Academy

PlaatsingsmogelijkhedenProfessioneel acteur of actrice bij een toneelgezel-schap.Ook zijn er mogelijkheden op het werkterrein van film, te-levisie, musical, jeugdtheater en scholingsprogramma`s van het bedrijfsleven.

CarrieremogelijkhedenNa een aantal jaren werken bij bekende, grotere gezel-schappen. Een eigen groep oprichten.


13Beroepen aangegeven in een gekleurde filmstrook kun je als film bekijken op www.scholieren.tv

ONDERZOEK, PRODUCTIE, TECHNIEK EN VERVOER

Analist/ Laboratoriummedewerker

Hbo-opleiding

Dient de vaktaal te verstaan, analyses uit te voe-ren volgens gegeven voorschriften, de resultaten te interpreteren en zo nodig daarnaar te hande-len. Dit alles omtrent kwantitatieve en kwalita-tieve samenstelling van chemische verbindingen en mengsels.

VooropleidingHAVO: profiel N&G en N&TVWO: profiel N&G, N&TMBO: niveau 4

OpleidingDe 4-jarige opleiding Chemie.De 4-jarige opleiding Aquatische ecotechnologie

Bijzonderheden:Voor de medische richtingen: zie bij Medisch labora-toriumingenieur.Andere mogelijkheden zijn: de opleiding Gezondheids-ZorgTechnologie: zie bij Ingenieur gezondheidszorg. De opleiding Biotechnologie: zie bij Biotechnoloog. De opleiding Bio-informatica: zie bij Bio-informaticus De opleiding Chemische technologie: zie bij Chemisch technologisch ingenieur.

WaarHogeschool INHOLLAND AlkmaarHogeschool van Arnhem en NijmegenAvans Hogeschool locatie BredaSaxion Hogescholen locatie DeventerHogeschool Zeeland (Vlissingen)Stenden Hogeschool (Emmen)Saxion Hogescholen EnschedeHanzehogeschool GroningenHogeschool Zuyd (Heerlen)Noordelijke Hogeschool LeeuwardenHogeschool LeidenHogeschool RotterdamHogeschool UtrechtFontys Hogescholen EindhovenFontys Hogescholen Venlo

PlaatsingsmogelijkhedenIn laboratoria van bedrijven, bij TNO, keuringsdien-sten, overheidsinstellingen als het Rijksinstituut van de Volksgezondheid en Milieuhygiëne (RIVM) enz. Naar het soort werk kan men de laboratoria verdelen in 3 typen: (produkt) controlelaboratoria, ontwikkeling-slaboratoria en researchlaboratoria. De meeste labo-ratoriummedewerkers zijn momenteel werkzaam in de controlelaboratoria, een kleiner aantal in de ontwikke-lings- en slechts een gering aantal in de researchlabo-ratoria. M.b.t. het onderzoekterreinis het aantal arbeidsplaatsen het grootst in de chemi-sche sector, kleiner in de biologische, en gering inde fysische sector.

CarrieremogelijkhedenHet is mogelijk om onder andere hoofdanalist, labora-toriumassistent of eventueel directeur van een labora-torium te worden. Na het behalen van het HLO-diplo-ma kan men toelating aanvragen bij een universiteit of een TU.

SalarisindicatieJe aanvangssalaris op 22-jarige leeftijd ligt tussen on-geveer €1.630,- en €2.640,-. De uitloop van jesalaris ligt tussen ongeveer €2.130,- en €3.560-. Een en ander is afhankelijk van functie/soort bedrijf/oplei-ding en dergelijke.

Meer informatiewww.proef.nl

AOT-ingenieurHbo-opleiding

De AOT-ingenieur komt in beeld nadat technische systemen en opstellingen ontworpen en geïnstal-leerd zijn. Deze houdt zich dan bezig met het in bedrijf nemen, verbeteren, waar nodig, van het systeem, het oplossen van storingen en het in de gaten houden van het economisch rendement van het produktieproces.

VooropleidingHAVO: profiel N&T of N&G+NA/NL&T)VWO: profiel N&T, N&G, C&M+WA2+NA1 enE&M+NA1 (per 1-8-2010: N&T, N&G+NA/NL&T of E&M+NA)MBO: niveau 4 (middenkader of specialist)

OpleidingDe 4-jarige opleiding AOT-techniek (Algemene opera-tionele technologie).

WaarHogeschool ZeelandHogeschool Utrecht.

PlaatsingsmogelijkhedenHet werkveld van algemene operationele techniek is breed en de vraag naar ingenieurs is al jaren groot. Je kunt bijvoorbeeld bij een ingenieursbureau gaan wer-ken als ontwerper van klimaatsystemen of als elek-trotechnisch adviseur of energieadviseur voor nieu-we, grote en complexe gebouwen. Je komt AOT`ers ook tegen in functies als hoofd technische dienst of hoofd productie. Maar misschien voel je meer voor een beroep waar je als projectleider optreedt en ver-antwoordelijk bent voor de optimale installatie van een ontwerp.

CarrieremogelijkhedenNa het afronden van je studie kun je nog verder stude-ren. Denk bijvoorbeeld aan de masteropleiding Energy Science aan een universiteit.....................................................................................

BaggertechnoloogHbo-opleiding

Een baggertechnoloog is gespecialiseerd in de problematiek van grote baggerprojecten. De kapi-taalinvesteringen in baggerprojecten zijn enorm en het werk is zeer specialistisch. Het werk brengt je daarbij vaak in het buitenland.

VooropleidingHAVO: profiel N&T of N&G+NA/NL&TVWO: profiel N&T, N&G, E&M+NA1 of C&M+WA12+NA1 (per 1-8-2010: N&T, N&G+NA/NL&T of E&M+NA)MBO: niveau 4

OpleidingDe 4-jarige opleiding Civiele Techniek.

Bijzonderheden:Aan het eind van het eerste jaar kies je dan voor de afstudeerrichting Bagger-, Kust- en Oeverwerken.

WaarHanzehogeschool Groningen.

PlaatsingsmogelijkhedenBaggermaatschappijen zoals Boskalis en de HAM.

CarrieremogelijkhedenNa een aantal jaren ervaring te hebben opgedaan als (assistent)uitvoerder, calculator of chef werkvoorberei-ding is het mogelijk door te groeien naar projectmana-ger of hoofduitvoerder.

Bio-informaticusHbo-opleiding

Is een biologisch of medisch onderzoeker, maar verricht onderzoeken grotendeels op de computer in plaats van aan een laboratoriumtafel. Je doet onderzoek naar bijvoorbeeld erfelijke ziektes, de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen en ver-edeling van planten.

VooropleidingHAVO: profiel N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wb of naVWO: alle profielen (per 1-8-2010: N&G, N&T, E&M of C&M+wa/wb)MBO: niveau 4

OpleidingDe 4-jarige opleiding Bio-informatica.

WaarHanzehogeschool GroningenHogeschool Leiden.Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

PlaatsingsmogelijkhedenBij researchinstellingen als TNO, voedingsmiddelen-bedrijven als Unilever, plantenveredelingsbedrijven als PR, universiteiten, academische ziekenhuizen, bio-technische bedrijven en farmaceutische bedrijven.

CarrieremogelijkhedenNa een aantal jaren ervaring te hebben opgedaan is het mogelijk door te groeien naar hogere functies.Ook kun je doorstromen naar de universiteit.

Salaris indicatieJe aanvangssalaris is gemiddeld ca. €2.130,-. Bij de overheid is, afhankelijk van de zwaarte van de functie, uitloop mogelijk tot €3.020,- of €3.400,-. In de parti-culiere sector ligt je salaris soms hoger.....................................................................................

BiotechnoloogHbo-opleiding

Bestudeert micro-organismen en plantaardige en dierlijke cellen en onderzoekt hoe deze technisch kunnen worden toegepast. Verder zoekt een bio-technoloog naar genezingsmethoden van ziekten bij mensen of hij is bezig met embryotransplantatie of kunstmatige inseminatie. Ook kunnen biotech-nologen bezig zijn met plantenveredeling, voorlich-ting of beleid.

VooropleidingHAVO: profielen N&T of N&GVWO: profielen N&T, N&G, E&M+sk1 of C&M+sk1 (per 1-8-2010: N&G of N&T)MBO: niveau 4

OpleidingDe 4-jarige opleiding Biotechnologie

Bijzonderheden:In het tweede jaar kies je voor de procestechnologi-sche of de laboratoriumrichting. De procestechnologi-sche richting concentreert zich op de toepassing van biotechnologie in industriële processen als biologische bodemsanering, de productie van fijnchemicaliën en afvalwaterzuivering. In de laboratoriumrichting houd je je bezig met fundamenteel en toegepast onderzoek in het laboratorium, bijvoorbeeld naar methoden voor genezing van ziekten bij mens en dier, of naar manie-ren om de resistentie van planten tegen ziekten en plagen te voorkomen.

WaarHogeschool Van Hall Larenstein, locatie LeeuwardenHogeschool INHOLLAND DelftNoordelijke Hogeschool Leeuwarden.

PlaatsingsmogelijkhedenOnderzoeksfuncties op uitvoerend of leidinggevend niveau in de levensmiddelen-, de farmaceutische of de bioprocesindustrie, bij milieuonderzoeks- en ad-viesbureaus, bij water- en zuiveringschappen of bij academische centra en laboratoria voor plantenver-edeling, dierlijke productie, medisch-biologische we-tenschappen, etc.

CarrieremogelijkhedenNa je studie groei je in het algemeen binnen enkele ja-ren toe naar hogere kader- en leidinggevende functies. Na voltooiing van je studie (mits in 4 jaar) kun je ook je kennis verder verdiepen op de WU. De studie kan dan in de meeste gevallen in twee jaar middels diverse doorstroomprogramma`s worden afgerond.Ook kun je na je studie een Master of Science-oplei-ding (MSc) gaan volgen binnen het HAO.


Bouwkundig ingenieurHbo-opleiding

Houdt zich vooral bezig met de bouw, het beheer en de inrichting van woon-, werken recreatie-ruimten. Is deskundig in onder andere ontwerp, constructie en uitvoering, maar ook in de econo-mische, maatschappelijke en stedenbouwkundige aspecten van het bouwen en de vormgeving.

VooropleidingHAVO: profiel N&T, N&G+na/nl&t of E&M+wb+naVWO: profiel C&M+wa12+na1, E&M+na1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G+na/nl&t of E&M+na)MBO: niveau 4

OpleidingEen 4-jarige opleiding Bouwkunde.Bijzonderheden:Bij de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen kun je in de opleiding Bouwkunde courses volgen die on-derdeel uitmaken van het traject GezondheidsZorg-technologie. Het zijn opleidingscourses die in een gezondheidscontext zijn geplaatst. De courses wor-den ondersteund met relevante vakken uit de gezond-heidszorg.

WaarHogeschool INHOLLAND AlkmaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenSaxion Hogescholen locatie EnschedeHaagse HogeschoolHanzehogeschool GroningenHogeschool INHOLLAND HaarlemHogeschool Zuyd (Heerlen)Avans Hogeschool locatie `s-HertogenboschNoordelijke Hogeschool LeeuwardenHogeschool RotterdamAvans Hogeschool locatie TilburgHogeschool UtrechtHogeschool Zeeland (Vlissingen)Windesheim (Zwolle)

PlaatsingsmogelijkhedenAls bouwkundig ingenieur kun je je opleiding op vele manieren binnen het brede veld van de bouwkunde van nut maken. Je kunt gaan werken in diverse func-ties. Op beleidsniveau: als projectontwikkelaar, pro-jectleider.Op voorbereidings- en ontwerpniveau: als bouwtech-nicus, constructeur, adviseur. Op uitvoeringsniveau: als opzichter, uitvoerder, manager bouwbedrijf. Op beheersniveau: als onderhoudsdeskundige, kosten-deskundige, coördinator bouworganisatie.

Films van o.a.: Bouw en civiele techniek - “Exacte vakken, de wereld ligt voor je open!” - Engineering? Kies een technische HBO-opleiding! - Hogeschool Utrecht, Hogere Energie TechnologieHogeschool Utrecht: Life Sciences & Chemistry duaal - Natuurkunde.nl - Innovatiemanagement Universiteit Utrecht - Aardwetenschappen Universiteit Utrecht - Milieuwetenschappen Universiteit Utrecht - Sociale geografie en planologie – UU - Hogeschool Windesheim - Passion for power; Werken in de mobiliteitsbranche - Zeebenen gezocht! - Strukton Rail - Scheepsbouw Nederland - Nederland Maritiem LandAardolie en aardgas; een dynamische werkomgeving! - HISWA - Productschap Vis - Waterbouw - Ecabo - Nedtrain

www.beroepenkrant.nl ONDERZOEK, PRODUCTIE, TECHNIEK EN VERVOER14

CarrieremogelijkhedenJe kunt je de studie in verschillende richtingen voort-zetten en/of je met aanvullende studie op de hoogte te stellen van de nieuwste ontwikkelingen. Zo kun je onder andere de door de sector HTO georganiseerde deeltijd applicatiecursussen gaan volgen. Ook kun je nog verder gaan studeren aan een technische univer-siteit.

Salaris indicatieJe aanvangssalaris ligt tussen ongeveer €1.735,- en €2.765,- (dit gezien de diversiteit van de mogelijkefuncties) en kan oplopen tot ongeveer € 3.430,-, af-hankelijk van verdere opleiding, zwaarte van de func-tie en bekwaamheden. Hogere salarissen zijn zeker bereikbaar.....................................................................................

Chemicus / ScheikundigeWo-opleiding

Als chemicus of scheikundige kun je onderzoek doen naar chemische processen die zich in een cel afspelen en daarmee begrijpen waarom men-sen ziek worden. Ook kun je nieuwe vaccins en geneesmiddelen ontwikkelingen. Naast deze “chemie van het leven” is het ook mogelijk je te specialiseren in de high tech chemie. Dan doe je onderzoek naar de eigenschappen van stoffen. Daardoor kun je begrijpen waarom bijvoorbeeld een materiaal sterk is, licht geeft of electriciteit geleidt. Natuurlijk zijn er ook chemici die nieuwe materialen ontwikkelen voor high tech toepassin-gen. En dan is er nog de chemie van energie, wa-ter en een schoon milieu. Wanneer je je als schei-kundige hiermee bezighoudt doe je onderzoek naar alternatieve brandstoffen, katalysatoren en het zuiveren van water.

VooropleidingVWO: profiel C&M+wb1+na1+sk1, E&M+wb1+na1+sk1, N&G of N&T (per 1-8-010: N&T, N&G+wb+na, E&M+wb+na+sk of C&M+wb+na+sk)

OpleidingDe 5-jarige opleiding Scheikunde.

Bijzonderheden:Een 3-jarige bacheloropleiding en een 2-jarige master.

WaarRadboud Universiteit NijmegenRijksuniversiteit GroningenUniversiteit UtrechtUniversiteit van AmsterdamVrije Universiteit Amsterdam

PlaatsingsmogelijkhedenNaast de chemische industrie kun je werk vinden in uiteenlopende sectoren als ziekenhuizen, de levens-

middelenindustrie, de geneesmiddelenindustrie, ad-viesbureaus en allerlei overheden. Ongeveer de helft van de afgestudeerde scheikundigen gaat verder in het onderzoek bij een universiteit, een onderzoeksin-stelling of het bedrijfsleven. Als je je studie hebt ge-combineerd met vakken op het gebied van communi-catie kun je aan de slag als wetenschapsvoorlichter of wetenschapsjournalist. Tenslotte biedt ook het onder-wijs uitstekende perspectieven.

CarrieremogelijkhedenAls onderzoeker kun je doorstromen naar manage-ment- en beleidsfuncties. Ook als niet-onderzoeker zijn na enige jaren ervaring hogere functies mogelijk.

Salaris indicatieJe aanvangssalaris is gemiddeld ongeveer €2.550,-. Bij de overheid is, afhankelijk van de zwaarte van de functie, uitloop mogelijk tot €4.260. In de particuliere sector ligt je salaris soms hoger.

Chemisch technologisch ingenieur

Hbo-opleiding

Als chemisch technoloog houd je je voornamelijk bezig met het bedenken van verbeteringen voor processen en het ontwerpen van nieuwe technie-ken en installaties daarvoor. Als chemisch techno-loog ben je bezig met de vernieuwing van een klein apparaat, maar ook met de aanpassing van een complete fabriek.

VooropleidingHAVO: profiel N&G of N&TVWO: profiel C&M+wa12+na1, E&M+na1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&G of N&T)MBO: niveau 4

Bijzonderheden:MBO: met wiskunde en natuurkunde (scheikunde ge-wenst).

OpleidingDe 4-jarige opleiding Chemische technologie.

WaarAvans Hogeschool locatie BredaFontys Hogescholen EindhovenSaxion Hogescholen locatie EnschedeHaagse HogeschoolHanzehogeschool GroningenHogeschool Zuyd (Heerlen)Noordelijke Hogeschool LeeuwardenHogeschool RotterdamHogeschool Utrecht

PlaatsingsmogelijkhedenIn de procesindustrie (productie, veiligheid, milieube-waking), bij de overheid (adviserend en controlerend), bij onderzoeksinstellingen en bij ingenieursbureaus.

CarrieremogelijkhedenJe kunt verder studeren aan de TU, Post-HBO-cursus-sen volgen of een opleiding voor leraar.Ook in je werkkring zijn na enige jaren ervaring hogere functies mogelijk.

Salaris indicatieJe aanvangssalaris is gemiddeld ca. €2.130,-. Bij de overheid is, afhankelijk van de zwaarte van de functie, uitloop mogelijk tot E3.020,- of €3.400,-. In de parti-culiere sector ligt je salaris soms hoger.

Civiel-Technisch Ingenieur (wegen waterbouwkundig

ingenieur)Hbo-opleiding

Houdt zich bezig met het ontwerpen, construe-ren en uitvoeren van werken ten behoeve van het verkeer (water-, spoor-, landen luchtwegen), de beheersing en het nuttig gebruik van water, maar ook steeds meer met het wonen en werken van de mens. (raakvlakken met de milieubeheerser, plano-loog en sociaal geograaf).

VooropleidingHAVO: profiel N&T of N&G+na of nl&tVWO: profiel C&M+wa2+na1, E&M+na1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G+wb+na, E&M+wb+na of C&M+wb+na)MBO: niveau 4

OpleidingEen 4-jarige opleiding Civiele techniek.

WaarHogeschool INHOLLAND AlkmaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenSaxion Hogescholen EnschedeAvans Hogeschool locatie TilburgHanzehogeschool GroningenHogeschool INHOLLAND HaarlemHogeschool Zuyd (Heerlen)Avans Hogeschool locatie `s-HertogenboschHogeschool RotterdamNoordelijke Hogeschool LeeuwardenWindesheim (Zwolle)Hogeschool Zeeland (Vlissingen)Hogeschool UtrechtHaagse Hogeschool

PlaatsingsmogelijkhedenCiviele ingenieurs vinden hun werkkring bij overheids-diensten (Rijks- en Provinciale Waterstaat, gemeente, waterschap), het uitvoerend grond-, wegen water-bouwkundig bedrijf, zowel in binnen- als buitenland;onderzoeksinstellingen, milieuinstanties; civieltechni-sche adviesbureaus en construktiebureaus.

CarrieremogelijkhedenJe kunt de studie in verschillende richtingen voort-zetten en/of je met aanvullende studie op de hoogte stellen van de nieuwste ontwikkelingen. Zo kun je na je studie o.a. de door de sector HTO georganiseerde part-time applikatiekursussen gaan volgen. Ook kun je je studie voortzetten aan een technische universiteit.

Salaris indicatieJe aanvangssalaris ligt ongeveer op €2.020,- à €2.305,-. Tot welke hoogte je salaris vervolgens kanoplopen is afhankelijk van bijvoorbeeld het aantal dienstjaren, ervaring en de inhoud van de taken.Bij overheidsinstanties kan dat oplopen tot tussen de €3.020,- en €3.400,-.....................................................................................

Confectie-/ textielingenieurHbo-opleiding

Bekleedt leidinggevende functies in de kleding-/textielindustrie of de kleding-/textielhandel.

VooropleidingHAVO: profiel N&T, N&G, E&M of bij 1. C&M+ec/m&o/mw+wa/wb of bij 2. C&M+wa/wbVWO: profiel C&M+wa12+sk1 of na1 of ec1, E&M, N&G of N&T (per 1-8-2010 bij 1.: N&G, N&T, E&M of C&M+ec/m&o en bij 2. : alle profielen)MBO: niveau 4

Bijzonderheden:In Amsterdam geldt voor MBO: wiskunde en econo-mie dringend aangeraden. In Enschede geldt: bij een niet technische MBO contact opnemen met het se-cretariaat.

Opleiding1. De 4-jarige opleiding Technische Commerciële Con-fectiekunde;2. De 4-jarige opleiding Technische Commerciële Tex-tielkunde

Waar1. Hogeschool van Amsterdam2. Saxion Hogescholen locatie Enschede

Plaatsingsmogelijkheden1. Is afhankelijk van je afstudeerrichting. Na Fashion en Design: een eigen bedrijf beginnen; onderdeel worden van een creatief team van een kledingmerk; werken voor een warenhuis of een stylingbureau. Na Fashion en Management: bij internationaal georiën-teerde modebe-drijven, zoals productiebedrijven, in-koopcombinaties, grootwinkelbedrijven, groothandels en adviesbureaus. Na Fashion en Brands:in de modebranche houdt je je bezig met winkelinrich-ting, reclamecampagnes, brochures, websites en al het andere dat het merk wil uitstralen naar de doel-groep.2. Inkoper, productontwikkelaar of textielspecialist in modeontwerpteams of bedrijfsleider in een productie-omgeving. Verder leidinggevende functies in de inter-nationaal georiënteerde textiel- en kledingindustrie en -handel, zoals marketingmanager en productmanager. I.h.a. kun je drie soorten functies onderscheiden: com-merciële, kwaliteitsgerichte en productontwikkelings-gerichte functies.

CarrieremogelijkhedenNa ervaring meer verantwoordelijke functies / door-groeien in de bovengenoemde functies.

Elektrotechnisch ingenieur (ing.)

Hbo-opleiding

Als elektrotechnisch ingenieur houd je je bezig met informatie-communicatietechniek (ICT), infor-matie technologie (IT), maar ook met onder andere informatica, computertechniek, computernet-werkmanagement, embedded software, internet, telecommunicatie, datacommunicatie, telematica, elektronica ( het ontwerp en bouw van bijvoorbeeld cd-spelers, tv`s en medische apparatuur), elektro-magnetische compatibiliteit (het voorkomen dat apparaten elkaar storen), het ontwerpen van chips (integrated circuits) en met meet- en regeltechniek (de automatische piloot in een vliegtuig, maar ook temperatuurregeling). Kortom, je hebt een heel breed werkterrein.

VooropleidingHAVO: profiel N&T of N&G+na/nl&tVWO: profiel N&T, C&M+wa12+na12, E&M+na1 of N&G (per 1-8-2010: N&T, N&G+na/nl&t of E&M+na)MBO: niveau 4 in de sector Techniek

OpleidingDe 4-jarige opleiding Elektrotechniek.

Bijzonderheden:Bij de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen kun je in de opleiding Elektrotechniek courses volgen die onderdeel uitmaken van het traject Gezondheids-Zorgtechnologie. Het zijn opleidingscourses die in een gezondheidscontext zijn geplaatst. De courses worden ondersteund met relevante vakken uit de ge-zondheidszorg.

WaarHogeschool INHOLLAND AlkmaarHogeschool van Arnhem en NijmegenWindesheim (Zwolle)Stenden HogeschoolAvans Hogeschool locatie BredaFontys Hogescholen EindhovenSaxion Hogescholen locatie EnschedeHaagse HogeschoolHanzehogeschool GroningenHogeschool Zuyd (Heerlen)Avans Hogeschool locatie `s-HertogenboschNoordelijke Hogeschool LeeuwardenHogeschool RotterdamHaagse Hogeschool/TH RijswijkHogeschool UtrechtFontys Hogescholen VenloHogeschool Zeeland (Vlissingen)Hogeschool van Amsterdam

PlaatsingsmogelijkhedenJe kunt terecht komen in research- en technische ont-wikkelfuncties, maar ook in technisch-commerciële en management- en opleidingsfuncties, zowel in het

Heb je altijd al iets willen doen met milieu, mensen, medicijnen, levensmiddelen of nieuwe materialen ontwikkelen?

Kies dan voor een opleiding in de chemie!

Op www.feelthechemistry.nl vind je alle informatie over opleidingen en beroepen in de chemie, life sciences & procestechniek. Bekijk hier de beroepenvideo's, lees de interviews of test je sciencekennis in de labmission!

Surf naar: www.feelthechemistry.nl

ONDERZOEK, PRODUCTIE, TECHNIEK EN VERVOER Wat wil jij worden? 15

bedrijfsleven als bij de overheid.

CarrieremogelijkhedenJe kunt verder studeren voor een mastertitel, bijvoor-beeld aan een van de technische universiteiten.

Salaris indicatieJe aanvangssalaris is gemiddeld ca. E2.130,-. Bij de overheid is, afhankelijk van de zwaarte van de functie, uitloop mogelijk tot €3.020,- of €3.400,-. In de parti-culiere sector ligt je salaris soms hoger.....................................................................................

Elektrotechnisch ingenieur (ir.)

Hbo-opleiding

De opleiding is gericht op het werken met en het ontwikkelen van moderne elektronische produc-ten en diensten, zoals computers, faxen, mobiele telefoons, cd-spelers, dvd-spelers en betaalauto-maten.

VooropleidingVWO: profiel C&M+WB12+NA12, E&M+WB12+NA12, N&G+WB12 of N&T (wordt: N&T, N&G+Wb+Na, E&M+Wb+Na of C&M+Wb+Na)

Bijzonderheden:Voor wat betreft de eis Wb bij het profiel N&G geldt dat de instelling je de gelegenheid kan geven om aan deze eis uiterlijk bij afronding van de propedeutische fase te voldoen.

OpleidingDe 5-jarige opleiding Elektrotechniek.

WaarTechnische Universiteit EindhovenTechnische Universiteit DelftUniversiteit Twente.

PlaatsingsmogelijkhedenFuncties o.a. in de elektronica-industrie, telecommu-nicatieindustrie, de computerbranche, oliewinning, luchten ruimtevaart of bij energiebedrijven.

CarrieremogelijkhedenVerdere studie: een 4-jarig AIO-contract (voor promo-tie tot dr.) of diverse 2-jarige ontwerpersopleidingen aan de technische universiteiten.

Salaris indicatieDat hangt nogal af van je specialisatie en of je voor het bedrijfsleven of als ambtenaar aan de slag gaat. Een hoogleraar heeft een aanvangssalaris van €4.803,- (dit kan uitlopen tot €6.995,-) of van €5.351,- (dit kan uitlopen tot €8.445,-), maar je start bij (promotie)onderzoek met e2.000,- à €2.558,-. Bij bedrijven en overheidsinstanties liggen de startsalarissen tussen de €2.330,- en €2.802,-, oplopend tot tussen de€3.678,- en €5.279,-.

FotonicusHbo-opleiding

Is werkzaam op het vakgebied van de moderne op-tica in combinatie met andere vakgebieden zoals informatica en elektronica. Centraal daarbij staat de laser met alle mogelijke toepassingen, zoals optische communicatie, optische meetsystemen, materiaalbewerking met hoog-vermogen lasers en holografie.

VooropleidingHAVO: N&G of N&T+na of nl&tVWO: profiel C&M+wa2+na1, E&M+na1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G+na/nl&t of E&M+na)MBO: niveau 4 in de sector Techniek

OpleidingDe 4-jarige opleiding Technische Natuurkunde.

Bijzonderheden:Je moet dan kiezen voor de unieke afstudeerrichting Fotonica. Havisten kunnen de studie in 4 jaar afron-den, terwijl MTO-ers en VWO-ers dat kunnen in 3 jaar. MTO-ers met een aanverwante vooropleiding kunnen de studie zelfs in 3 jaar afronden.

WaarHaagse Hogeschool/TH Rijswijk

PlaatsingsmogelijkhedenFotonicus in de optische en elektronische industrie; lasertechnicus.

CarrieremogelijkhedenJe kunt je verder specialiseren. Daartoe is er een sa-menwerkingsverband opgezet met de TU Delft. Je kunt dan doorstromen naar de masterfase.

Fysisch geograafWo-opleiding

De expert als het gaat om de bodem van Neder-land. Bij elk bouwproject, bij elk plan voor een aan-passing in het landschap zorgt de fysisch geograaf voor inzicht of de bodem ter plekke geschikt is voor de plannen.

VooropleidingVWO: profiel N&G,N&T, E&M+wb1+na1+sk1 of C&M+wb1+na1+sk1 (per 1-8-2010: N&T, N&G+wb+na, E&M+na+sk of C&M+na+sk)

OpleidingDe 5-jarige opleiding Aardwetenschappen, richting Fysische Geografie.

Bijzonderheden:Je begint met de 3-jarige bacheloropleiding. Daarna volg je de 2-jarige Engelstalige masteropleiding. Tij-dens je studie breng je veel tijd buiten door om de Aarde in het echt te bestuderen, maar ook werk je met moderne technieken.

WaarUniversiteit Utrecht, faculteit der GeowetenschappenUniversiteit van Amsterdam, faculteit der Wiskunde en natuurwetenschappenVrije Universiteit Amsterdam, faculteit der Aard- en Le-venswetenschappen

PlaatsingsmogelijkhedenVeel fysisch geografen werken bij gemeente, provincie of ministeries waar plannen worden gemaakt voor de inrichting en aanleg van Nederland. Verder werken ze veel bij adviesbureaus die op commerciële basis het-zelfde uitvoeren. Nog een mogelijkheid: (1ste graad) leraar aardrijkskunde of ANW.

CarrieremogelijkhedenBij zowel overheid (ministeries, provincies) als in het bedrijfsleven kunnen fysisch geografen door hun toe-gepaste beta-kennis en sociale vaardigheden door-groeien naar middenkade- en topfuncties. Ook in de wetenschap is een carrière mogelijk.

Salaris indicatieDat hangt nogal af van je specialisatie en of je voor het bedrijfsleven of als ambtenaar aan de slag gaat. Een hoogleraar heeft een aanvangssalaris van €4.803,- (dit kan uitlopen tot €6.995,-) of van €5.351,- (dit kan uitlopen tot €8.445,-), maar je start bij (promotie)onderzoek met €2.000,- à e2.558,-. Bij bedrijven en overheidsinstanties liggen de startsalarissen tussen de €2.330,- en €2.802,-, oplopend tot tussen de€3.678,- en €5.279,-.....................................................................................

GeodeetWo-opleiding

Houdt zich onder andere bezig met de instrumen-ten en de technieken die nodig zijn om de informa-tie over het aardoppervlak zo nauwkeurig mogelijk in te winnen en vast te leggen. Dat is telkens weer nodig omdat het kenmerk van ruimtelijke gege-vens gerelateerd is aan een plaats of positie op (of nabij) de aarde, en dat ze constant aan veran-dering onderhevig is. Bij bijvoorbeeld de vraag of een rivierdijk moet worden verhoogd verzamelen geodeten informatie over het gebruik en eigendom van de grond, de economische en landschappe-lijke waarde ervan en de ingrepen die in het gebied gepland staan.

VooropleidingVWO: profiel C&M+wb12+na12, E&M+wb12+na12, N&G+wb12 of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G+wb+na, E&M+wb+na of C&M+wb+na).

Bijzonderheden:Voor wat betreft de eis Wb bij het profiel N&G (in de nieuwe vooropleidingseisen) geldt dat de instelling je de gelegenheid kan geven om aan deze eis uiterlijk bij afronding van de propedeutische fase te voldoen.

OpleidingDe 3-jarige bacheloropleidingen Civiele techniek, Elektrotechniek, Technische natuurkunde, Technische aardwetenschappen of Luchtvaart - en ruimtevaart-techniek. Daarna vervolg je je studie met de 2-jarige master Geomatics.

WaarTechnische Universiteit Delft.

PlaatsingsmogelijkhedenBij de overheid: meestal bij het Grondbedrijf, bij de afdeling Landmeetkunde, de Meetkundige Dienst van Rijkswaterstaat. Bij de semi-overheid: functies bij het Kadaster, in het onderwijs en onderzoek, bij het Land-bouwschap en de Waarderingskamer. Bij het bedrijfs-leven: onder andere bij ingenieursbureaus, ICT-bedrij-

ven, zelfstandige juridische bureaus of bij bedrijven die adviseren rond computergebruik of op het terrein van de planologie. Ook zelfstandige vestiging is mogelijk.

CarrieremogelijkhedenPromoveren door een promotieonderzoek voor een verdere loopbaan in het wetenschappelijk onderzoek.

Salaris indicatieDat hangt nogal af van je specialisatie en of je voor het bedrijfsleven of als ambtenaar aan de slag gaat. Een hoogleraar heeft een aanvangssalaris van €4.803,- (dit kan uitlopen tot €6.995,-) of van €5.351,- (dit kan uitlopen tot €8.445,-), maar je start bij (promo-tie)onderzoek met €2.000,- à €2.558,-. Bij bedrijven en overheidsinstanties liggen de startsalarissen op €2.330,- of €2.802,-, respectievelijk oplopend tot €3.678,- en €5.279,-.....................................................................................

Geodetisch ingenieur / Geo-informaticus

Hbo-opleiding

Houdt zich bezig met het meten, berekenen, tekenen en opzetten van informatiesystemen en met het werken met systemen voor de plaatsbe-paling van satellieten. Speelt een belangrijke rol bij bijvoorbeeld eigendomsregistratie, ruimtelijke ordening, landinrichting, transport, vastgoed- en milieubeheer, en recreatie.

VooropleidingHAVO: profiel N&T of N&G+na/nl&tWO: profiel C&M+wa2+na1, E&M+na1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G+na/nl&t of E&M+na)MBO: niveau 4

OpleidingEen 4-jarige opleiding Geodesie.

WaarHogeschool Utrecht

PlaatsingsmogelijkhedenBij grote ingenieursbureaus, software- en internetbe-drijven, cartografische productiebedrijven en de over-heid (Rijkswaterstaat).

CarrieremogelijkhedenJe kunt je verder specialiseren aan de TU. Ook kun je Post-HTO-cursussen gaan volgen.

Salaris indicatieJe startsalaris ligt op ongeveer €2.020,-, oplopend tot tussen de €3.020,- en €3.400,-.

GeoloogWo-opleiding

Geologen zorgen dat de wereldeconomie blijft draaien. Letterlijk. Ze sporen olie en gas op, ertsen en kostbare grondstoffen. Maar ze houden zich ook bezig met vulkanen, aardbevingen, fossielen en wat voor veranderingen er plaatsvinden in bij-voorbeeld het klimaat.

VooropleidingVWO: profiel N&G, N&T, E&M+wb1+na1+sk1 of C&M+wb1+na1+sk1 (per 1-8-2010: N&T, N&G+wb+na, E&M+wb+na+sk of C&M+wb+na+sk).

OpleidingDe 5-jarige opleiding Aardwetenschappen, richtinggeologie.

Bijzonderheden:Je begint met de 3-jarige bacheloropleiding Aardwe-tenschappen. Daarna volg je de 2-jarige engelstalige masteropleiding Earth Sciences. Naast veel tijd (in het) buiten(land), besteed je veel aandacht aan nieuwe technieken en computertoepassingen.

WaarTechnische Universiteit Delft, Faculteit Civiele Techniek Universiteit Utrecht, Faculteit Geowetenschappen.Vrije Universiteit Amsterdam, Faculteit der Aard- en Levenswetenschappen.

PlaatsingsmogelijkhedenVeel geologen werken bij bedrijven die met olie- en gas te maken hebben, zoals Shell, Texaco, BP. Geolo-gen werken vaak in het buitenland.

CarrieremogelijkhedenAan wetenschappelijke instellingen: hogere functies na onderzoek/publicaties (onder andere promotie tot

hoogleraar).In het bedrijfsleven bij de opsporing en winning van energie en grondstoffen kunnen geologen opklimmen tot middenkader en topfuncties (vorige directeur van Shell was een geoloog!)

Salaris indicatieDat hangt nogal af van je specialisatie en of je voor het bedrijfsleven of als ambtenaar aan de slag gaat. Een hoogleraar heeft een aanvangssalaris van €4.803,- (dit kan uitlopen tot €6.995,-) of van €5.351,- (dit kan uitlopen tot €8.445,-), maar je start bij (promo-tie)onderzoek met €2.000,- à €2.558,-. Bij bedrijven en overheidsinstanties liggen de startsalarissen op €2.330,- of €2.802,-, respectievelijk oplopend tot €3.678,- en €5.279,-.

Haven en vervoerkundigeHbo-opleiding

Benadert het gehele vervoer vanuit de haven.

VooropleidingHAVO: profiel N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o/mw+wa/wbVWO: profiel C&M+ec1, E&M, N&G+ec1 of N&T+ec1 (per 1-8-2010: N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o)MBO: niveau 4

OpleidingDe 4-jarige opleiding Logistiek en economie.

Bijzonderheden:In het derde jaar kies je dan voor de afstudeerrichting Maritiem management.

WaarHogeschool Rotterdam.

PlaatsingsmogelijkhedenFuncties bij productie- of distributiebedrijven, ver-voersbedrijven, handelsondernemingen, open over-slagbedrijven, cargadoors en de scheepsmakelaardij e.d. Door je specialisatie zijn al deze functies gericht op het werkterrein van “haven en vervoer”.

CarrieremogelijkhedenVerder gaan met de Masteropleiding Logistics Manage-ment. Er zijn afspraken met de faculteit Bedrijfskunde en de faculteit Economie van de Erasmus Universiteit over verkorte doctoraal trajecten (2 jaar of minder).

SalarisindicatieAanvangssalaris ligt ongeveer op €2.735,- en kan uit-lopen tot ongeveer €4.080,-.....................................................................................

HydrograafHbo-opleiding

Verzamelt gegevens en verwerkt die tot een vorm, zodat ze voor de aanleg van havens, het plaatsen van constructies op de zeebodem, het leggen van onder-zeese pijpleidingen, etc. gebruikt kunnen worden.

VooropleidingHAVO: profiel N&T of N&G+na/nl&tVWO: profiel C&M+wa12+na1, E&M+na1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G+na/nl&t of E&M+na)MBO: niveau 4

OpleidingEen 4-jarige opleiding Hydrografie.

WaarNoordelijke Hogeschool Leeuwarden

PlaatsingsmogelijkhedenAls hydrograaf of zeegeodeet of hydrographic sur-veyor bij surveybedrijven (Rijkswaterstaat e.d.) en maatschappijen die zich bezighouden met opsporing en delving van grondstoffen uit de zeebodem en bij instellingen die zich bezighouden met oceanografisch en biologisch onderzoek.

CarrieremogelijkhedenVerder gaan met de Master of Science of Transport Technology, Master of Science of Maintenance and Safety Management, Master of Science Total Quality Management of Master of Science Hydrografie.

Salaris indicatieAanvangssalaris ligt ongeveer op €2.735,- en kan uit-lopen tot ongeveer €4.080,-.....................................................................................

Hydroloog/KlimatoloogWo-opleiding

Zonder drinkbaar water kan de mens niet leven. Aan de andere kant is teveel water in rivieren ook weer een probleem. De hydroloog is dan ook een belangrijk persoon, hij/zij kijkt naar grondwater reservoirs, houdt in de gaten of drinkwater van voldoende kwaliteit blijft, maar is ook bezig Neder-

Windesheim Informatiecentrum038 - 4 699 699www.windesheim.nl

h e t g e b e u r t o p w i n d e s h e i m

Met je havo- of vwo-diploma sluit je je middelbare school af en begin je aan een nieuwe fase. Ben je al bezig met je studiekeuze? Denk dan aan Windesheim in Zwolle. Windesheim staat al jaren in de top van beste hogescholen met een breed studieaanbod. Je kunt bij ons kiezen uit opleidingen op het gebied van:• Management, economie, recht, marketing en communicatie• Gezondheidszorg, gedrag en maatschappij• Onderwijs, sport• Techniek, logistiek en informatica

Straks studeren, nu oriënteren

Je talenten benuttenOp Windesheim leer je nadenken over je keuzes en bepaal je de inhoud van je opleiding voor een flink deel zelf. Natuurlijk krijg je daar persoon-lijke begeleiding bij. Het voordeel van zo’n studie op maat is dat je je talenten optimaal kunt benutten. En na je studie kun je versneld door-stromen naar een universitaire opleiding via een pre-masterprogramma. Kom kijken en oordeel zelfWil je een completer beeld van Windesheim of meer weten over de oplei-ding van je keuze? Kom dan op 6 februari naar de open dag in Zwolle of Lelystad. Of kijk op www.windesheim.nl voor uitgebreide informatie.

17ONDERZOEK, PRODUCTIE, TECHNIEK EN VERVOER Wat wil jij worden?

land droge voeten te laten houden. Veranderingen in klimaat en landgebruik hebben daar alles mee te maken.

VooropleidingVWO: profiel N&G, N&T, E&M+wb1+na1+sk1 of C&M+wb1+na1+sk1 (per 1-8-2010: N&T, N&G+wb+na, E&M+wb+na+sk of C&M+wb+na+sk)

OpleidingDe 5-jarige opleiding Aardwetenschappen, richting hydrology of geomilieuwetenschappen.

Bijzonderheden:Je begint met de 3-jarige bacheloropleiding Aardweten-schappen. Daarna volg je de 2-jarige engelstalige mas-teropleiding hydrology. Tijdens je studie breng je veel tijd buiten door, in het veld, zoals aardwetenschappers dat noemen. Om de Aarde in het echt te bestuderen.

WaarUniversiteit UtrechtVrije Universiteit AmsterdamUniversiteit van Amsterdam.

PlaatsingsmogelijkhedenHydrologen kom je over de hele wereld tegen. Ze werken bij waterschappen in Nederland of bij rijk en provincie in binnen- en buitenland. Nederlandse wa-terbedrijven zijn over de hele wereld bezig en hebben overal vestigingen.

CarrieremogelijkhedenAan wetenschappelijke instellingen: hogere functies na onderzoek/publicaties (onder andere promotie tot hoogleraar). In het bedrijfsleven en overheid kunnen hydrologen opklimmen tot middenkader en topfuncties door hun combinatie van beta-kennis en sociale vaardigheden.

Salaris indicatieDat hangt nogal af van je specialisatie en of je voor het bedrijfsleven of als ambtenaar aan de slag gaat. Een hoogleraar heeft een aanvangssalaris van €4.803,- (dit kan uitlopen tot €6.995,-) of van €5.351,- (dit kan uitlopen tot €8.445,-), maar je start bij (promo-tie)onderzoek met €2.000,- à €2.558,-. Bij bedrijven en overheidsinstanties liggen de startsalarissen op €2.330,- of €2.802,-, respectievelijk oplopend tot €3.678,- en €5.279,-.

Industrieel productontwerper

Hbo-opleiding

Ontwerpt professionele producten en consumen-tenproducten voor serie- en massafabricage en verpakkingsontwikkeling. Als industrieel product-ontwerper weet je een productidee zo te ontwik-kelen dat het efficiënt kan worden geproduceerd en voldoet aan de eisen van de consument.

VooropleidingHAVO: profiel N&T, N&G+na/nl&t of E&M+naVWO: profiel C&M+wa2+na1, E&M+na1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G of E&M)MBO: niveau 4

OpleidingDe 4-jarige opleiding Industrieel productontwerpen.

Bijzonderheden:De opleiding in Den Haag kent twee afstudeervarian-ten: Produktontwerpen (het zwaartepunt ligt dan op het technische aspect van produktontwerpen, dus op het produceerbaar maken van een produktidee) en verpak-kingen. In Utrecht volg je binnen de opleiding Werktuig-bouwkunde de variant Product Design & Engineering.

WaarHogeschool van Arnhem en NijmegenFontys Hogescholen VenloHaagse HogeschoolHogeschool RotterdamHogeschool UtrechtWindesheim (Zwolle)Saxion Hogescholen locatie Enschede

PlaatsingsmogelijkhedenIndustrieel ontwerper of verpakkingsdeskundige in productie- en verpakkingsbedrijven en ontwerpbu-reaus van doorgaans consumentenproducten.

CarrieremogelijkhedenVerder studeren aan bijvoorbeeld TU Eindhoven: Mas-ter Industrial Design.

Salaris indicatieAanvangssalaris als junior ontwerper ligt ongeveer op €1.860,- en kan uitlopen tot ongeveer €3.360,-.

Industrieel productontwerper

Wo-opleiding

Houdt zich met name bezig met proefondervinde-lijk werk. Met als doel om intelligente producten en diensten te ontwerpen. Daarbij kan het gaan om apparatuur voor revalidatieoefeningen, maar even-goed om een informatiesysteem op Schiphol.

VooropleidingVWO: profiel N&T, N&G+wb12, E&M+wb12+na12 of C&M+wb12+na12 (per 1-8-2010: N&T, N&G+wb+na, E&M+wb+na of C&M+wb+na)

OpleidingDe 5-jarige opleiding Industrial Design.Bijzonderheden:Een 3-jarige bacheloropleiding en een 2-jarige mas-teropleiding.

WaarTU Eindhoven

PlaatsingsmogelijkhedenOp de industrial-designafdeling van een groot bedrijf of werken bij een ontwerpbureau.Je kunt ook een eigen bedrijf beginnen.

CarrieremogelijkhedenWanneer je belangstelling hebt voor wetenschappelijk onderzoek kun je solliciteren naar een promotieplaats aan universiteiten in binnen- en buitenland.

Salaris indicatieIs niet aan te geven, aangezien deze opleiding nog geen studenten heeft afgeleverd.....................................................................................

Ingenieur Human Technology

Hbo-opleiding

Bekijkt de techniek door de ogen van de gebrui-ker. Samen met projectontwikkelaars en technici werk je aan eigentijdse producten die zich moeite-loos laten bedienen. Je bent op de hoogte van de huidige trends en weet wat er te koop is. Je kent de eisen van de techniek en de wensen van de ge-bruikers. Je vertaalt ze naar productspecificaties en adviseert over de ontwikkeling van nieuwe of verbeterde producten.

VooropleidingHAVO: N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wbWO: alle profielenMBO: niveau 4

OpleidingDe 4-jarige Human Technology.

WaarHogeschool INHOLLAND AlkmaarHaagse HogeschoolHanzehogeschool Groningen

PlaatsingsmogelijkhedenApplication engineer, projectleider, manager innova-tie en business development, adviseur projectont-wikkeling, product consultant of quality manager. Dit is maar een greep uit de mogelijke functies die je na je opleiding kunt vervullen. Gebieden waar je terecht kunt komen zijn heel divers: informatietechnologie, telefonie, openbaar vervoer, bouwen en wonen, huis-houdelijke apparaten, beveiliging, recreatie en vrije tijd, medische hulpmiddelen. Ook kun je als adviseur gaan werken bij intermediaire instanties als gemeen-ten of adviesbureaus.

CarrieremogelijkhedenNa enige jaren zijn er hogere functies mogelijk. Ook kun je doorstromen naar een Post-HBO-cursus, bij-voorbeeld Industriële vormgeving.

Salaris indicatieDat hangt nogal af van je specialisatie en of je voor het bedrijfsleven of bij de overheid aan de slag gaat. Bij bedrijven en overheidsinstanties liggen de startsa-larissen op ongeveer €2.030,-, oplopend tot tussen de €3.010,- en €3.400,-.....................................................................................

Ingenieur luchtvaarttechnologie

Hbo-opleiding

Is betrokken bij het ontwerpen, uitwerken en be-rekenen van vliegtuigconstructies, het ontwerp en testen van vliegtuigsystemen en instrumenten, onderzoek aan constructies en materialen en bij de ontwikkeling van fabricagemethoden. Ook on-derzoek op het gebied van vliegtuiggebruik en -on-derhoud, aerodynamisch onderzoek en metingen tijdens de vlucht kunnen tot zijn taak behoren.

VooropleidingHAVO: profiel N&T of N&G+na/nl&tVWO: profiel C&M+wa2+na1, E&M+na1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&t, N&G+na/nl&t of E&M+na)MBO: niveau 4

OpleidingDe 4-jarige opleiding Luchtvaarttechnologie.

WaarHogeschool INHOLLAND Delft.

PlaatsingsmogelijkhedenIn de luchten ruimtevaartindustrie, maar ook in ver-wante bedrijfstakken.

CarrieremogelijkhedenBinnen en buiten Nederland kun je aansluitende ver-volgopleidingen op masterniveau gaan doen.

Salaris indicatieIs moeilijk aan te geven. Het salaris is afhankelijk van de functie waarin en het bedrijf waar je komt te werken.....................................................................................

Kaderfuncties in auto- industrie en -handel en weg-

transporttechniekHbo-opleiding

Is werkzaam in de auto-industrie, autohandel en binnen de wegtransporttechniek in zeer uiteen-lopende functies: calculator, manager, beheerder van wagenparken, planner, bedrijfsleider, impor-teur, verkoper, vertegenwoordiger, research-me-dewerker of als houder van een automobiel- of garagebedrijf.

Vooropleiding1. HAVOVWOMBO

Bijzonderheden:IVA Driebergen kent een 2- of 3-jarige voltijd opleiding op meerdere niveaus (Hogeschool IVA, A, B en BC). Indeling is globaal als volgt: VWO, HAVO met profiel N&T, N&G of E&M en MBO niveau 4 geven toegang tot het propedeusejaar HBO; HAVO met profiel C&M en MBO geven toegang tot programma B. Voor KMBO is na een toelatingstest plaatsing in programma BC mogelijk.

2. HAVO: profiel N&T of N&G+na/nl&tVWO: profiel C&M+wa2+na1, E&M+na1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G+na/nl&t of E&M+na)MBO: niveau 4

Bijzonderheden:Met MBO-diploma, sector Techniek, kun je de oplei-ding in 3,5 jaar afronden.

3. HAVO: profiel N&T+ec/m&o, N&T+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o/mw+wa/wbVWO: profiel C&M+ec1, E&M, N&G+ec1 of N&T+ec1 (per 1-8-2010: N&T+ec/m&o N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o)MBO: niveau 4

Opleiding1. De Hogere management opleiding voor de mobili-teitsbranche.2. De 4-jarige opleiding Autotechniek.

Bijzonderheden:De opleiding in Arnhem is als volgt opgebouwd: eerste jaar: propedeuse; na de propedeuse volgt de hoofd-fase, waarin je kunt kiezen uit 2 stromen: construc-teur beproever of technisch commercieel ingenieur. Je loopt twee stages van ieder 90 dagen. Hiervoor ga je aan de slag bij bedrijven in binnen- en buitenland. Tevens is het volgen van een “minor” verplicht. Dit is een verbredend of verdiepend onderwijsblok van een half jaar, dat voor een groot deel naar eigen interesse en competenties is in te vullen.

3. De 4-jarige opleiding commerciële economie.

Bijzonderheden:Na twee jaar kies je dan voor de specialisatie Automo-tive, die wordt verzorgd door het Cardano Instituut inNieuwegein, in samenwerking met Fontys Hogescholen.

Waar1. Instituut voor Autobranche & Management2. Hogeschool Arnhem en NijmegenHogeschool Rotterdam3. Zie het opleidingenoverzicht achterin.

PlaatsingsmogelijkhedenNa 1.: calculator, planner, bedrijfsleider, importeur, ver-koper, vertegenwoordiger en dergelijke. Ook is zelfstan-dige vestiging mogelijk van een automobiel- of gara-gebedrijf.Na 2.: calculator, planner, bedrijfsleider, importeur, exporteur, verkoper, vertegenwoordiger, ontwerper, research-medewerker en dergelijke.In het algemeen kun je zeggen dat de sectoren waarin je geplaatst kunt worden haast onbegrensd zijn. Ook leidinggevende funkties bij onder andere: garagebedrij-ven, importeurs, exporteurs, transportondernemingen, toeleveringsbedrijven, overheidsinstellingen, beheer van wagenparken.Na 3: managementsfuncties in de automotivebranche.

Carrieremogelijkheden1. Je kunt gebruik maken van de functieadviesdienst en de vacaturebank. Deze afdeling verzorgt eveneens plaatsing in trainingsprojecten van importeurs. Ver-volgstudie voor een BBA-diploma is mogelijk in de USA. Daarna bestaat de mogelijkheid in Nederland, de USA of Engeland verder te studeren voor het MBA-diploma. Het Amerikaanse BBA-diloma geeft toegang tot het verkort doctoraal programma van de Universi-teit Nijenrode. Tevens is er een vervolgstudie mogelijk in Frankrijk, Engeland of Duitsland.2. Afgestudeerden van de opleiding Autotechniek zijn praktisch georiënteerde ingenieurs, die op het gebied van de wegvoertuigen technische en bedrijfskundige problemen op kunnen lossen via een theoretische benadering. Zij vervullen leidinggevende functies op

zowel voertuigtechnische als technisch-commerciële gebieden (spilfuncties). Daarna bestaat de mogelijk-heid door te studeren voor de Automotive Master die de HAN aanbiedt in samenwerking met University of Praha. Tevens wordt er bij de HAN een minor aange-boden, die plaatsing in het masterproject van de TU Eindhoven mogelijk maakt.

Salaris indicatieIs sterk afhankelijk van de werkkring waarin je terecht komt, van de genoten/verdere opleiding en van erva-ring. Na 1. ligt het globaal tussen de €1.500,- en de €3.100,-; hogere salarissen zijn zeker mogelijk. Na 2.: globaal tussen de €1.890,- en de 14.615,-; ook hier zijn afwijkingen naar boven mogelijk.

Meer informatieHet Cardano Instituut in Nieuwegein, tel. 030-6087788 IVA Driebergen, tel. 0343-512780, www.iva-drieber-gen.nl....................................................................................

Luchtvaart- en Ruimtevaart-techniek ingenieur (ir.)

Wo-opleiding

Heeft uiteenlopende taken op het gebied van de luchtvaart- en ruimtevaarttechniek. Hierbij kun je denken aan het construeren, testen, onderhouden en exploiteren van vliegtuigen of ruimtevaartuigen (inclusief lanceervoertuigen en ruimtestations). Deze objecten moeten vaak aan tegenstrijdige ei-sen voldoen. Als ingenieur luchtvaart- en ruimte-vaarttechniek zoek je naar een compromis, zodat de beste oplossing gevonden wordt. Hierbij houd je rekening met zaken als levensduur, veiligheid, brandstofverbruik en gewicht.

VooropleidingVWO: profiel N&T, N&G+wb12, E&M+wb12+na12, C&M+wb12+na12 (per 1-8-2010: N&T, N&G+wb+na, E&M+wb+na of C&M+wb+na)

OpleidingDe 5-jarige opleiding Luchtvaart- en Ruimtevaarttech-niek (bachelor + master)

WaarTechnische Universiteit Delft.

PlaatsingsmogelijkhedenBinnen het bedrijfsleven of de overheid. Je kunt hierbij denken aan bedrijven als Stork Aerospace Group, de European Space Agency, het Nationaal Lucht- en Ruim-tevaartlaboratorium, de KLM, het Nederlands instituut voor Vliegontwikkeling en Ruimtevaart (NIVR), Schiphol Group, Aircraft Development & SystemsEngineering (ADSE) of het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Je kunt ook aan de slag bij bedrijven in het buitenland. Maar afgestudeerden komen ook terecht in totaal andere richtingen dan de luchtvaart of ruimtevaart: bij bedrijven, ingenieursbureaus of consultancybureaus.

CarrieremogelijkhedenJe kunt aan de faculteit verbonden blijven als promo-vendus en nog een aantal jaren onderzoek doen.Dit onderzoek kun je vervolgens afronden met een pro-motie. Ook kun je na je opleiding de 2-jarige ontwer-persopleiding gaan doen.

Salaris indicatieDat hangt nogal af van je specialisatie en of je voor het bedrijfsleven of als ambtenaar aan de slag gaat. Een hoogleraar heeft een aanvangssalaris van €4.803,- (dit kan uitlopen tot €6.995,-) of van €5.351,- (dit kan uitlopen tot €8.445,-), maar je start bij (promo-tie)onderzoek met €2.000,- à €2.558,-. Bij bedrijven en overheidsinstanties liggen de startsalarissen op €2.330,- of €2.802,-, respectievelijk oplopend tot € 3.678,- en €5.279,-.

Maritiem ingenieurWo-opleiding

Als maritiem ingenieur bestuur en optimaliseer je productieprocessen en zorg je voor een goede planning, je haalt orders binnen of je bent bezig met beleid op lange termijn door het ontwikkelen van nieuwe scheepstypen en productietechnieken.

VooropleidingVWO: profiel C&M+wb12+na12, E&M+wb12+na12, N&G+wb12 of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G+wb+na, E&M+wb+na of C&M+wb+na)

OpleidingDe 5-jarige opleiding Maritieme techniek.

WaarTU Delft.

PlaatsingsmogelijkhedenBij rederijen, scheepswerven, de offshore- en bag-


gerindustrie, haven- en overslagbedrijven, de Konink-lijke Marine en oliemaatschappijen.

CarrieremogelijkhedenNa enige jaren ervaring en/of verdere specialisatie zijn hogere, leidinggevende functies mogelijk.....................................................................................

Maritiem logistiek managerHbo-opleiding

Is een specialist in het logistieke proces met ge-degen kennis van productie, fysieke distributie, beheersingstechnieken, ondersteunende discipli-nes en technieken. Het gaat daarbij specifiek om maritieme logistiek.

VooropleidingHAVO: profiel N&T, N&G of E&MVWO: profiel C&M+wa12/wb1+na1, E&M, N&G of N&T (per 1-8-2010:N&T, N&G of E&M)MBO: niveau 4

OpleidingEen 4-jarige opleiding Logistiek & Technische Ver-voerskundeBijzonderheden:In Vlissingen kies je dan als afstudeerrichting maritie-me logistiek en in Rotterdam maritiem management.

WaarHogeschool ZeelandHogeschool Rotterdam

PlaatsingsmogelijkhedenFuncties bij transport- en distributiebedrijven, open overslagbedrijven, cargadoors en de scheepsmake-laardij, advies & consultancy in logistiek en kwaliteis-zorg, rederijen en expeditiebedrijven, luchtvracht ex-pediteurs, cateringsbedrijven en logistieke afdelingen in grote productiebedrijven.Verder bij (semi-)overheden zoals havenschappen en Rijkswaterstaat.

CarrieremogelijkhedenVerder gaan met Master of Science vervolgstudies: To-tal Quality Management, Integral Port Management,Distribution Management of Maritieme Wetenschap-pen. Deze academische Masteropleidingen worden in samenwerking met een aantal buitenlandse universi-teiten gegeven.

Maritiem officierHbo-opleiding

Een maritiem officier of “marof” is iemand die niet alleen veel weet van navigatie en van de voortstu-wing van het schip, maar is ook iemand die kennis heeft van automatisering, belading, electrotech-niek en ICT. Een marof verzorgt bijvoorbeeld de communicatie met de wal en met andere schepen, in toenemende mate via de satelliet. Verder dient hij of zij maatregelen te nemen die nodig zijn voor een goede bedrijfsvoering. Voorbeelden hiervan zijn de veiligheid van het schip, de lading en haar bemanning en de zorg voor het milieu. Hoe meer ervaring en vaartijd je opdoet, hoe hoger je als marof in rang kunt klimmen, bijvoorbeeld tot het niveau van kapitein.

VooropleidingHAVO: profiel N&T of N&G+na/nl&tVWO: profiel C&M+wa12+na1, E&M+na1, N&G of N&T (tot 2014); N&T, N&G+na/nl&t of E&M+na (per 1-8-2010)MBO: niveau 4 (aanbevolen wi + na).

Bijzonderheden:Afgestudeerde MBO-Marofs kunnen, na overleg met de opleiding, in veel gevallen een verkort programma volgen (van 2,5 jaar).Ben je ouder dan 21 dan bestaat de mogelijkheid, middels een toelartingsexamen, de studie te kunnen volgen.

OpleidingDe 4 jarige opleiding Maritiem Officier.

WaarHogeschool van AmsterdamHogeschool voor de Zeevaart (Rotterdam)Noordelijke Hogeschool Leeuwarden, Maritiem Insti-tuut Willem Barentsz (Terschelling)Hogeschool Zeeland, Maritiem Instituut De Ruyter (Vlissingen)

PlaatsingsmogelijkhedenAls maritiem officier op alle Nederlandse koopvaardij-schepen.

CarrieremogelijkhedenAan boord van een zeeschip zijn er uitstekende mo-gelijkheden om door te groeien in de verschillende rangen, zowel op de brug als in de machinekamer. Functies met veel managementverantwoordelijkheid. Het mooie van de zeescheepvaart is dat je daardoor ook uitstekend voorbereid bent op een toekomstige functie in de gehele mariteme bedrijfstak. Je kunt bij-voorbeeld aan de slag bij het kantoor van de rederij zelf, havenbedrijven, scheepswerven en onderwijs.

Salaris indicatieDe hoogte van je salaris hangt af van je praktijkerva-ring, grootte van het schip, type rederij, en zwaarte van de functie. Ben je pas afgestudeerd dan verdien je meteen een prima salaris. Tijdens je studie aan boord ontvang je al een stagevergoeding.

Meer informatiewww.zeebenengezocht.nl....................................................................................

Materiaalkundig ingenieur (ir.)

Wo-opleiding

Zorgt voor een lager verbruik van energie en ma-terialen, werkt aan een duurzame samenleving en levert een bijdrage aan de vermindering van vervui-ling. Je verbetert producten en industriële proces-sen of ontwerpt die opnieuw. Bovendien doe je dat zo dat ze tegemoet komen aan de, vaak tegenstrij-dige, eisen van de overheid én van het bedrijfsle-ven.

VooropleidingVWO: profiel C&M+wb12+na12, E&M+wb12+na12, N&G+wb12 of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G+na/nl&t of E&M+na)OpleidingDe 5-jarige opleiding Technische Natuurkunde.

Bijzonderheden:Binnen de bacheloropleiding bestaat een zogenoem-de “minor”: een pakket vakken TechnischeMateriaalwetenschappen. Na deze bacheloropleiding kun je kiezen voor de masteropleiding die zich hele-maal op dit vakgebied richt: Materials Sciences & En-gineering.

WaarTU Delft.

PlaatsingsmogelijkhedenAls onderzoeker, adviseur of manager bij de industrie, de overheid, de IT-wereld, het onderwijs, bij organisa-tieadviesbureaus en banken.

CarrieremogelijkhedenJe kunt kiezen voor een 4-jarige promotie tot doctor (dr.) in de technische materiaalwetenschappen.Je kunt ook kiezen voor een loopbaan als leraar, via de Communicatieve/Educatieve variant.

Salaris indicatieHet aanvangssalaris is ongeveer €2.460,- en kan uit-lopen tot ongeveer €5.000,-.....................................................................................

MilieukundigeHbo-opleiding

Als milieukundige ben je actief en creatief bezig met het herkennen, oplossen en voorkomen vanmilieuproblemen. Je werkt vaak in projecten sa-men met vertegenwoordigers uit andere vakgebie-den aan een “duurzame” en leefbare samenleving.

vooropleidingHAVO: profiel N&G, N&T of E&M+skVWO: profiel C&M+wa12+sk1, E&M+sk1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&G, N&T of E&M+sk)MBO: niveau 4

OpleidingEen 4-jarige opleiding Milieukunde.

WaarSaxion Hogescholen DeventerAvans Hogeschool locatie Breda

PlaatsingsmogelijkhedenTechnisch medewerker of beleidsmedewerker bij de overheid, medewerker van een afdeling milieu en vei-ligheid bij een groot bedrijf, of als milieuzorgadviseur bij een bedrijfsmilieudienst. Ook banen bij adviesbu-reaus die adviseren aan overheid en/of bedrijven be-horen tot de mogelijkheden.Tenslotte is het ook mogelijk medewerker bij een mi-lieuorganisatie of bij een waterschap te worden.

CarrieremogelijkhedenWO-milieukundeopleidingen of doorgaan met een Masteropleiding.

SalarisindicatieDat hangt sterk af van je specialisatie en of je voor het bedrijfsleven of bij de overheid aan de slag gaat. Bij bedrijven en overheidsinstanties liggen de startsa-larissen op ongeveer €2.130,-, oplopend tot tussen de €3.020,- en €3.400,-.....................................................................................

Milieutechnisch/ milieutech-nologisch ingenieur

Hbo-opleiding

Houdt zich bezig met bodem, water en lucht en hun samenhang met ecosystemen, gedrag van giftige stoffen in milieu en werkomgeving, milieu-onder-zoek en met milieu- en ARBO-problemen. Maar kan zich, afhankelijk van de accenten in de opleiding, ook bezig houden met milieuproblemen in bedrijven en die met betrekking tot bewoond gebied.

Vooropleiding1. HAVO: N&G, N&T of E&M+skVWO: profiel C&M+wa12+sk1, E&M+sk1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&G, N&T of E&M+sk)MBO: niveau 4

2. HAVO: profiel N&T of N&G+na/nl&tVWO: profiel C&M+wa12+na1, E&M+na1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G+na/nl&t of E&M+na)MBO: niveau 4

Opleiding1. De 4-jarige opleiding Milieukunde (omgevingsma-nagement)

2. Een 4-jarige opleiding Civiele Techniek.

Bijzonderheden:Binnen deze opleiding kies je dan de afstudeerrichting/differentiatie (civiele) milieutechniek, milieutechnologie of een verwante richting.

Waar1. Saxion Hogescholen Deventer

2. Hogeschool INHOLLAND AlkmaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenSaxion Hogescholen locatie EnschedeWindesheim (Zwolle)Hogeschool INHOLLAND HaarlemHogeschool Zuyd (Heerlen)Hogeschool RotterdamHogeschool UtrechtHogeschool Zeeland (Vlissingen)Haagse Hogeschool

PlaatsingsmogelijkhedenMilieumanager bij de overheid, waterschappen, zui-veringsschappen, waterleidingbedrijven, bodemsane-ringbedrijven, aannemingsbedrijven, organisatie- en adviesbureaus en industriële bedrijven.

CarrieremogelijkhedenDoorstuderen op een universiteit, bijvoorbeeld Milieu-kunde. Of verder gaan met een Masteropleiding.

Salaris indicatieDat hangt sterk af van je specialisatie en of je voor het bedrijfsleven of bij de overheid aan de slag gaat. Bij bedrijven en overheidsinstanties liggen de startsa-larissen op ongeveer €2.235,-, oplopend tot tussen de €3.020,- en €3.400,-.

PlanoloogHbo-opleiding

Menselijke activiteiten als wonen, werken, naar school gaan en uitgaan hebben ruimtelijke voor-zieningen nodig. Als planoloog houd je je bezig met al wat nodig is om te komen tot het inrichten van onze leefruimte. Ook het beheer van bestaan-de ruimtelijke voorzieningen en milieuproblemen vragen daarbij steeds meer aandacht.

VooropleidingHAVO: profiel N&T, N&G of E&MVWO: profiel C&M+wa12+na1, E&M, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G of E&M)MBO: niveau 4

OpleidingEen 4-jarige opleiding Ruimtelijke ordening en plano-logie

Bijzonderheden:In Deventer wordt de nadruk gelegd op de relaties tus-sen ruimtelijke ordening en milieubeleid.NHTV internationale hogeschool Breda biedt de mo-gelijkheid om je al vanaf het eerste studiejaar te spe-cialiseren in stedenbouwkunde. De variant Urban De-sign maakt weliswaar onderdeel uit van de opleiding Ruimtelijke ordening en planologie, maar wanneer je kiest voor Urban Design volg je vanaf de start van je studie het Urban Designprogramma. Je studeert af als Bachelor of Built Environment met als profiel Urban Design én je mag de titel `ingenieur` dragen.

WaarHogeschool INHOLLAND DelftHogeschool RotterdamHogeschool UtrechtNHTV Internationale hogeschool BredaSaxion Hogescholen Deventer

PlaatsingsmogelijkhedenBij overheidsdiensten en -instellingen (gemeentelijke afdelingen stadsontwikkeling, milieuzaken, onder-zoek, rijks- en provinciale planologische diensten); ingenieurs- en adviesbureaus; projectontwikkelings-maatschappijen; belangenorganisaties; kamers van koophandel; woningbouwverenigingen, Gemeentelijk Grondbedrijf.

CarrieremogelijkhedenStaffuncties bij genoemde instellingen. Mogelijkheden om met een verkort programma verder te studeren aan de Rijksuniversiteit Utrecht sociale geografie en Universiteit van Amsterdam planologie (Planologisch en Demografisch Instituut). Verdere studie aan de

Proef!@ 2008-2009

w w w. pro e f . i n fo

@ opleidingen in Applied Science: Applied Science | Bio-informatica | Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek | Biotechnologie | Chemie | Chemische Technologie | Forensisch Onderzoek | Gezondheidszorgtechnologie | Milieukunde | Technische Natuurkunde | Voedingsmiddelentechnologie w

‘ Life Secrets – je onthult ze met Applied Sciences!

Het leven zit vol geheimen. Sommige daarvan moe-ten vooral een mysterie blijven. Maar bij andere zijn we toch heel blij als ze ontrafeld worden. Ben jij zo iemand – die nieuwe brandstoffen ont-dekt, cold cases oplost, ziektes helpt genezen of slimme gadgets bedenkt? Dan is een opleiding in Applied Science echt iets voor jou!

In PROEF! lees je wat de mogelijkheden met zo’n studie zijn, en wat voormalige studenten nu met hun opleiding doen. Vraag deze folder aan op

w w w. pro e f . i n fo


Akademies van Bouwkunst. De NHTV internationale hogeschool Breda heeft een opleiding European mas-ter of business administration (MBA), een 13 maanden durende opleiding voor afgestudeerde hbo-ers.

Salaris indicatieAls aanvangssalaris bij de overheid kun je denken aan een bedrag tussen ongeveer €2.005,- en €2.465,-. Dit kan uitlopen tot ongeveer €3.400,-. Of en hoe snel je doorgroeit naar een hoger salaris is sterk afhankelijk van de zwaarte van je functie, de bevoegdheden die je hebt, de verantwoordelijkheden die je opgedragen worden en natuurlijk ook je eigen capaciteiten. In het particuliere bedrijfsleven kunnen deze bedragen soms hoger liggen.....................................................................................

ScheepsbouwkundigeHbo-opleiding

Heeft te maken met alle aspecten van de scheeps-bouw, de scheepsreparatie, het werfbedrijf en de werkzaamheden in de offshore-industrie. Weet bijvoorbeeld hoe je veilige schepen, jachten en booreilanden ontwerpt en construeert, hoe je scheepswerven ontwerpt en hoe je de bedrijfsor-ganisatie optimaliseert.


OpleidingDe 4-jarige opleiding Scheepsbouwkunde.

WaarHogeschool INHOLLAND DelftHogeschool Rotterdam (i.s.m. het Scheepvaart en Transport College)

PlaatsingsmogelijkhedenIn binnen- en buitenland: bij werven voor nieuwbouw en reparatie, rederijen, classificatiebureaus, scheeps-bouwkundig proefstation en andere laboratoria, inge-nieursbureaus voor scheeps- en jachtbouw, exper-tisebureaus voor schade en verzekeringszaken, bij de scheepvaartinspectie en scheepsmetingsdienst, ontwerpers en producenten van scheepsschroeven, technische handelsmaatschappijen en toeleverings-bedrijven, offshorebedrijven, bergingsmaatschap-pijen en baggerbedrijven.

CarrieremogelijkhedenJe hebt toegang tot buitenlandse (master)opleidin-gen. Maar ook binnen Nederland zijn er passende vervolgopleidingen op masterniveau.

Stedenbouwkundig- Technisch ingenieur

Hbo-opleiding

Houdt zich bezig met de ruimtelijke ontwikkeling, vormgeving en inrichting van steden, dorpen en landelijke gebieden (structuurplannen, bestem-mingsplannen, uitbreidingsplannen, stads- en dorpsvernieuwingsplannen, beheersplannen), de technische (milieu- en civiel-technische)-, econo-mische- en juridische uitvoerbaarheid van deze plannen alsmede de landschappelijke inpassing en het beheer. Het multidisciplinaire karakter van de stedenbouwkunde vraagt om relatie met andere vakdisciplines (landschapskunde, civiele techniek, bouwkunde en architectuur, sociale geografie, so-ciologie, recht en economie).

Vooropleiding1. HAVO: profiel N&T of N&G+na/nl&tVWO: profiel C&M+wa12+na1, E&M+na1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G+na/nl&t of E&M+na)MBO: niveau 4

2. HAVO: N&T, N&G+na/nl&t of E&M+wb+naVWO: profiel C&M+wa12+na1, E&M+na1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G+na/nl&t of E&M+na)MBO: niveau 4

Opleiding1. De 4-jarige opleiding Civiele techniek

Bijzonderheden:Je kiest dan de afstudeerrichting stedenbouwkunde of een verwante afstudeerstudierichting

2. De 4-jarige opleiding Bouwkunde

Bijzonderheden:Je kiest dan de afstudeerrichting architectuur/steden-bouw of stedenbouwkunde of een verwante afstu-deerrichting.

Waar1. Avans Hogeschool locatie `s-HertogenboschAvans Hogeschool locatie TilburgHogeschool RotterdamHogeschool Utrecht2. Avans Hogeschool locatie `s-HertogenboschAvans Hogeschool locatie TilburgHogeschool van AmsterdamHogeschool RotterdamHogeschool UtrechtNoordelijke Hogeschool LeeuwardenWindesheim (Zwolle).

PlaatsingsmogelijkhedenJe vindt je werkkring bij de overheid (Rijk, Provincie en Gemeente) en semi-overheid (Nederlandse Spoor-wegen, TNO, woningbouwcorporaties, onderwijsin-stellingen) en in het bedrijfsleven (stedebouwkundige adviesbureaus, ingenieursbureaus en projectontwik-kelingsbureaus).

CarrieremogelijkhedenEr zijn mogelijkheden om de studie in verschillende richtingen voort te zetten en/of je met aanvullende studies op de hoogte te stellen van de nieuwste ontwikkelingen. Doorstroming is mogelijk naar TU, akademies van bouwkunst, universiteit in de richtin-gen ruimtelijke sociologie, planologie. Verder naar verscheidene applicatiecursussen (milieukunde, ver-keerstechniek etc.).

Salaris indicatieDat hangt sterk af van je specialisatie en of je voor het bedrijfsleven of bij de overheid aan de slag gaat. Bij bedrijven en overheidsinstanties liggen de startsa-larissen op ongeveer €2.235,-, oplopend tot tussen de €3.020,- en €3.400,-.....................................................................................

Technisch bedrijfskundig ingenieur

Hbo-opleiding

Functioneert in de praktijk op het niveau van mid-den en hoger kader van bedrijven en instellingen. Door zijn kennis van de verschillende disciplines is hij in staat bruggen te slaan tussen funktionarissen met geheel verschillende opleidingen.

Vooropleiding1. HAVO: profiel N&T, N&G+na/nl&t of E&M+wb+naVWO: profiel E&M+na1, C&M+wa12+na1, N&G of E&T (per 1-8-2010: N&T, N&G+na/nl&t of E&M+na)MBO: niveau 4

2. HAVO: E&M, N&G of N&TVWO: profiel C&M+wa12+na1, E&M, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G of E&M)MBO: niveau 4

Opleiding1. De 4-jarige opleiding Bouwtechnische bedrijfs-kunde

Bijzonderheden:Voor managementfuncties in de bouw.

2. De 4-jarige opleiding Technische bedrijfskunde

Bijzonderheden:Bij Avans Hogeschool locatie Tilburg zijn er twee mo-gelijkheden: de opleiding Bouwtechnische Bedrijfs-kunde voor managementfuncties binnen de bouw en Technische Bedrijfskunde. De afstudeerrichting Gra-fisch Management binnen Technische Bedrijfskunde is gericht op managementsfuncties in de grafische/multimediawereld.Bij Saxion Hogescholen locatie Deventer kies je voor de unieke afstudeermogelijkheid TQM (Total Quality Management) met als aandachtsvelden milieuzorg in bedrijven, arbeidsomstandigheden, veiligheid, ener-giebeheer/ energiemanagement en kwaliteitszorg).In Enschede en Rijswijk is de opleiding gericht op technisch commerciële funkties; Enschede heeft de keuzemogelijkheden: commerciële elektrotechniek / werktuigbouwkunde / informatica / IT&logistiek en Rijswijk de keuzemogelijkheden: logistiek/commer-cieel/verbetermanagement/ informatietechnologie & management. In Rijswijk ben je na HAVO/VWO met profiel E&M eventueel toelaatbaar na een toelatings-onderzoek en een gesprek met de studieadviseur.

WaarAvans Hogeschool locatie Den BoschAvans Hogeschool locatie TilburgHaagse Hogreschool/TH RijswijkHanzehogecshool GroningenHogeschool van Arnhem en NijmegenHogeschool van AmsterdamHogeschool GroningenHogeschool INHOLLAND AlkmaarHogeschool ZuydHogeschool UtrechtNoordelijke Hogeschool LeeuwardenSaxion Hogeschool DeventerSaxion Hogescholen locatie EnschedeWindesheim (Zwolle)

PlaatsingsmogelijkhedenAls leidinggevend functionaris (produktieleider, ver-koopleider, afdelingschef, projectmanager, pro-duktmanager en marketingmanager), staffuncti-onaris (werkvoorbereiding, planning, organisatie, marketingafdeling), en als coördinator of onderzoeker (onderzoek-, organisatie-, marketing- en adviesbu-reaus). Deze funkties zowel bij industrie en overheid, als in de bouwnijverheid, handel, verkeer, in gezond-heidszorg en maatschappelijke instellingen.

CarrieremogelijkhedenVerdere studie o.a. aan de TU Eindhoven, afdeling Bedrijfskunde en aan de TU Enschede, afdeling Be-stuurskunde of een studie economie of sociologie aan universiteit.Het opzetten van een zelfstandige vestiging. Verdere ontplooiing binnen de automatisering.

Salaris indicatieHet aanvangssalaris ligt ongeveer op €2.235-, oplo-pend tot ongeveer €3.400,- afhankelijk van verdere opleiding en bekwaamheden. Hogere salarissen zijn zeker bereikbaar.

Verkeers- en beroepsvlieger, burgerluchtvaart

Hbo-opleiding

VooropleidingHAVO: N&G of N&TVWO: N&G of N&T

Bijzonderheden:Elke opleidingsinstelling formuleert zelf haar eigen toelatingseisen. In het algemeen wordt als richtlijn aangehouden: HAVO/VWO met profiel N&T of N&G als toelatingseis. Na de selectieprocedure van de op-leidingsinstelling kan de opleiding tot verkeersvlieger (ATPL) of beroepsvlieger (CPL) worden gestart. De op-leiding vindt geheel of ten dele plaats in Nederland. Om de opleiding te mogen volgen moet je medisch geschikt zijn. Hiervoor moet je een vliegmedische keu-ring ondergaan bij een door de Minister van Verkeer en Waterstaat erkende vliegmedische keuringsinstelling.

OpleidingDe opleiding Verkeersvlieger.

Bijzonderheden:De duur van de opleiding bedraagt 18 tot maximaal 36 maanden, afhankelijk van het opleidingstraject dat wordt gevolgd. Voor informatie met betrekking tot on-der andere de selectie, opleidingsinhoud, duur, kosten en financieringsmogelijkheden moet je je tot de oplei-dingsinstellingen zelf wenden.Hanzehogeschool Groningen verzorgt i.s.m. de KLM Flight Academy in Eelde de 4-jarige opleiding Airline Pilot & Management: een gecombineerde studie, na-melijk Technische Bedrijfskunde + opleiding tot ver-keersvlieger.

WaarZie www.jaa.nl/secured/licensing/lis/FTO.pdf ofwww.caa.co.uk/docs/33/SRG_FCL_APPROVEDF-TOS.PDFHanzehogeschool Groningen / KLM Flight Academy

PlaatsingsmogelijkhedenAfhankelijk van de behaalde brevetten én de vlieger-varing aan het eind van de opleiding kun je een baan als vlieger in zowel Nederland als het buitenland vin-den bij kleinere of grotere luchtvaartbedrijven. Door de invoering van geharmoniseerde regelgeving binnen Europa worden de opleidingen en brevetten in de Eu-ropese landen die deze regelgeving hebben geïmple-menteerd één op één geaccepteerd. Hierdoor is het eenvoudiger om ook buiten Nederland aan een baan als vlieger te komen.De ontwikkelingen in de luchtvaart worden gekenmerkt door een gestage groei, afgewisseld met betrekkelijk korte perioden van stilstand of achteruitgang.

CarrieremogelijkhedenNa een start als co-piloot of `co-co`-piloot volgt afhan-kelijk van de grootte van de luchtvaartmaatschappij, de leeftijd, geschiktheid en de wachtlijst benoeming tot captain. Bij grotere maatschappijen kan dat tussen de 4 en 12 jaar duren. De carrière als vlieger wordt ge-kenmerkt door het wisselen van vliegtuigtype en, daar al dan niet mee samenhangend, de soort vliegroute (Europees/Intercontinentaal).

Salaris indicatieHet aanvangssalaris ligt tussen de €2.290,- en €3.825,-, afhankelijk van de luchtvaartmaatschappij. Dit kan verder stijgen, afhankelijk van het type vlieg-tuig en je functie, tot €10.000,-. Hierop komen nog allerlei toeslagen. Overigens stelt iedere luchtvaart-maatschappij zijn eigen lonen vast. Bij een aantal maatschappijen moet je betalen om te mogen vliegen met het doel je brevet geldig te houden.

Meer informatieInlichtingen van meer algemene aard, over medische keuringen, eisen voor afgifte van brevetten, verlenging


van bevoegdheden, gelijkstelling van buitenlandse vliegbewijzen en het afleggen van examens kunnen worden ingewonnen bij de Inspectie Verkeer en Wa-terstaat, Nieuwe Uitleg 1, 2514 BP Den Haag. Telefo-nisch bereikbaar tussen 09.00-17.00 uur op nummer 088- 4890000. www.ivw.nlwww.hanze.nlwww.pilootworden.nlwww.dfa-fto.nl....................................................................................

VerkeerskundigeHbo-opleiding

Doet onderzoek op het gebied van verkeer, be-denkt oplossingen voor verkeersproblemen en maakt plannen en ontwerpen om voorzieningen voor alle verkeerssoorten te realiseren. Ook kun je als verkeerskundige betrokken zijn bij technisch en financieel beheer van bestaande voorzieningen. De milieuproblematiek en veiligheidsaspecten spelen daarbij een belangrijke rol.

VooropleidingHAVO: profiel N&T, N&G of E&MVWO: profiel C&M+wa12+na1, E&M, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G of E&M)MBO: niveau 4

OpleidingDe 4-jarige opleiding Verkeerskunde

Bijzonderheden:In Breda kun je de 4-jarige opleiding Urban Manage-ment volgen, een combinatie tussen de opleidingen Ruimtelijke ordening en planologie en Verkeerskunde. In deze studie combineer je mobiliteit met ruimtelijke ordening.Je kunt voor deze opleiding kiezen meteen aan het begin van je opleiding Verkeerskunde.

WaarNHTV internationale hogeschool BredaNoordelijke Hogeschool LeeuwardenWindesheim (Zwolle)

PlaatsingsmogelijkhedenBij de overheid (rijk, provincie, gemeente), weten-schappelijke en adviserende bureaus en instituten (TNO), instellingen voor verkeersonderzoek (SWOV), het onderwijs, voorlichtingsinstituten, (openbaar)ver-voersbedrijven en dienstverlenende organen op het gebied van verkeer en vervoer. Er is een grote vraag naar verkeerskundigen.

CarrieremogelijkhedenGezien de huidige verkeersproblematiek biedt het beroep verkeerskundige uitstekende carrièremogelijk-heden.

Salaris indicatieDit is sterk afhankelijk van de functie waarin je werk-zaam bent en of je voor het bedrijfsleven of bij de over-heid aan de slag gaat. Bij bedrijven en overheidsinstan-ties liggen de startsalarissen op ongeveer €2.235,-, oplopend tot tussen de €3.020,- en €3.400,-.....................................................................................

Vervoerskundige / Logistiek manager

Hbo-opleiding

Vervoer van goederen en grondstoffen binnen het be-drijf, beheer van de voorraad grondstoffen en produc-ten en het vervoer van producten van het bedrijf naar de klant. Een verscheidenheid aan vervoermiddelen wordt hierbij gebruikt. Efficiënte inzet van mensen, materialen en vervoermiddelen spelen een steeds belangrijker rol in de totale bedrijfsresultaten.

Vooropleiding1. HAVO: profiel N&T, N&G of E&MVWO: profiel C&M+wa12/wb1+na1, E&M, N&G of N&T (per 1-8-2010:N&T, N&T of E&M)MBO: niveau 42. HAVO: profiel N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o/mw+wa/wbVWO: profiel C&M+ec1, E&M, N&G+ec1 of N&T+ec1 (per 1-8-2010: N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&oMBO: niveau 4

Opleiding1. De 4-jarige opleiding Logistiek en technische ver-voerskunde.

Bijzonderheden:Venlo heeft ook een kort HBO opleiding (duur 2½ jaar).

2. De 4-jarige opleiding Logistiek en economie.

Bijzonderheden:Deze opleiding is voornamelijk gericht op physical distribution management. Hogeschool INHOLLAND Haarlem heeft de unieke specialisatie luchtvracht. Aan de Hogeschool Rotterdam kun je deze studie volgen als éénjarige opleiding na een afgeronde HTO-oplei-ding. In Breda kun je je specialiseren in de logistiek rond grote evenementen.

WaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenNHTV internationale hogeschool BredaHogeschool INHOLLAND DelftHogeschool RotterdamHogeschool UtrechtFontys Hogescholen VenloHogeschool ZeelandStenden hogeschoolWindesheim te Zwolle

PlaatsingsmogelijkhedenIndustriële ondernemingen; transportondernemingen; opslag- en overslagbedrijven, rederijen, stuwadoors, cargadoors; expeditie- en expediteursbedrijven; ver-pakkingsindustrie; adviesbureaus; toeleveringsbedrij-ven op het gebied van vervoer (bijvoorbeeld dealers, leveranciers) en produktiebedrijven.

CarrieremogelijkhedenStaf- en lijnfuncties bij genoemde plaatsingsmogelijk-heden. Bij NHTV internationale hogeschool Breda kun je na de opleiding de 13 maanden durende opleiding European Master of Business Administration (MBA) volgen. Tevens wordt een opleiding Master of Science in Transport and Distribution Management aangebo-den (MSc) en een opleiding Master of Science in Total Quality Management.

Salaris indicatieDit is sterk afhankelijk van de functie waarin men werk-zaam is. Als aanvangssalaris kun je denken aan onge-veer €2.235,-. Dit kan oplopen tot ongeveer €3.400,-.....................................................................................

Watermanager (aquatisch ecotechnoloog)

Hbo-opleiding

Is een deskundige op het gebied van het herstel-len, beheren en tot ontwikkeling brengen van onze oppervlaktewateren, kusten, oevers en grondwa-tervoorraden. Je bent een veelzijdig ingenieur met een goed overzicht van de verschillende aspecten die bij modern en verantwoord waterbeheer aan de orde komen. Als afgestudeerde kun je uit de voe-ten met zoete watersystemen zoals beken, rivie-ren, plassen, meren en hun omgeving en met zoute watersystemen als estuaria, delta`s en de Noord-zee. Naast oppervlaktewater kan ook grondwater tot je werkterrein behoren.

VooropleidingHAVO: profiel N&T en N&GVWO : profiel N&T en N&GMBO : niveau 4

Bijzonderheden:MBO met twee van de vakken wiskunde, natuurkunde, biologie of scheikunde. Aanbevolen wordt om de vrije ruimte binnen de profielen zoveel mogelijk op te vullen met scheikunde, wiskunde en biologie.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Aquatisch ecotechnologie.

WaarHogeschool Zeeland

PlaatsingsmogelijkhedenIn Nederland wordt het waterbeheer uitgevoerd door de rijksoverheid, provinciale overheden, waterschap-pen en gemeenten, ondersteund door adviesbureaus. Ook natuur en milieuorganisaties beheren `wetlands` en dragen hun steentje bij aan het herstel en de ont-wikkeling van “Nederland, Waterland”. Maar ook bij drinkwatermaatschappijen, in het onderwijs, in de industrie en bijvoorbeeld bij een leverancier voor ecologische monitoringssystemen werken aquatisch ecotechnologen. Bij één van bovengenoemde organi-saties aan de slag als projectcoördinator, technisch- of beleidsmedewerker, adviseur of (water)beheerder. Je werk kan onder andere bestaan uit: het constateren, voorspellen en analyseren van problemen in het aqua-tisch milieu (bijvoorbeeld: oeverafslag, verdroging, vissterfte, vermesting, verdwijnen van planten dier-soorten); het aangeven en uitwerken van oplossin-gen (dat kunnen allerlei technische (civieltechnische, biologische) of bestuurlijke (juridische, planologische) maatregelen zijn) of het opstellen van plannen voor de ontwikkeling van (natte) natuurgebieden; het opstellen van beleidsplannen en milieu-effectrapportages.

CarrieremogelijkhedenNa de opleiding kun je verder studeren. Je kunt bij-voorbeeld kiezen voor een opleiding tot Master of Sci-ence (de Hogeschool Zeeland biedt bijvoorbeeld de opleiding Environmental Science and Protection aan). Maar ook kun je kiezen om een vervolgopleiding aan een universiteit te gaan volgen. In het verleden heb-ben afgestudeerden bijvoorbeeld (met vrijstellingen) een studie biologie, landschapsecologie of milieuhy-giëne gevolgd.

Salaris indicatieDat hangt af van je specialisatie en of je voor het bedrijfsleven of bij de overheid aan de slag gaat. Bij bedrijven en overheidsinstanties liggen de startsala-rissen op ongeveer €2.235,-, oplopend tot tussen de €3.020,- en €3.400,-.....................................................................................

WatertechnoloogHbo-opleiding

Zowel binnen de Verenigde Naties als binnen de Europese Unie zijn afspraken gemaakt om in 2015 één tot anderhalf miljard mensen te voorzien van schoon en veilig drinkwater en goede sanitaire voorzieningen. Als allround watertechnoloog heb je geleerd hoe je waar ook ter wereld schoon wa-ter weet te vinden en weet schoon te houden. Je houdt daarbij niet alleen rekening met de techni-sche aspecten van de productie van schoon water en de reiniging van vervuild water, maar je helpt ook mee om nadelige milieu-effecten te voorko-men. Ook heb je geleerd de zakelijke mogelijkhe-den van schoon water te herkennen.

VooropleidingHAVO: profiel N&G of N&TVWO : profiel C&M+wa12+na1, E&M+na1, N&G of

N&T (per 1-8-2010: N&T of N&G)MBO: niveau 4

OpleidingDe 4-jarige opleiding Chemische technologie.

Bijzonderheden:Binnen deze opleiding kies je voor de studieroute In-ternational Water Technology.

WaarSaxion Hogescholen locatie Enschede.

PlaatsingsmogelijkhedenJe kunt bijvoorbeeld als productontwikkelaar of als procesengineer terecht bij bedrijven die apparatuur en watersystemen produceren en diensten verlenen. Ook functies bij technische adviesbureaus op het gebied van watertechnologie zijn mogelijk. Daar zorg je bijvoor-beeld voor de verbinding met onderzoeksinstituten of adviseer je bij het bouwen en in bedrijf stellen van een proefinstallatie voor het doen van haalbaarheidstesten.Bij waterproducenten en waterzuiveraars kun je inge-schakeld worden bij het onderhouden en optimaliseren van het productieproces. Als watertechnoloog werk je daar aan innovatie in de waterkringloop door processen opnieuw en anders te ontwerpen met andere werkcon-cepten dan nu gebruikelijk is.Bij onderzoeksinstellingen kun je aan de slag als on-derzoeker en ontwikkel je nieuwe technieken om met minder water betere producten te maken, schoon water te produceren met minder energie of gebruikt water te reinigen. Ten slotte kun je als watertechnoloog ook te-recht bij de overheid. Hierbij kun je denken aan functies op het gebied van vergunningverlening of handhaving van de diverse wetten en regelingen die moeten zorgen voor een duurzame en veilige watervoorziening.

CarrieremogelijkhedenNa een aantal jaren ervaring te hebben opgedaan is het mogelijk door te groeien naar hogere functies.

Salaris indicatieDat hangt af of je voor het bedrijfsleven of bij de over-heid aan de slag gaat.Bij bedrijven en overheidsinstanties zullen de startsala-rissen waarschijnlijk op ongeveer €2.130,-, oplopend tot tussen de €2.920,- en €3.295,- gaan liggen.....................................................................................

Werktuigbouwkundig ingenieur (Ing.)

Hbo-opleiding

Is inzetbaar op een breed technisch gebied onder andere het ontwerpen, construeren, onderhouden en ontwikkelen van: produktieprocessen, produk-tiemiddelen, energie omzettings- en transportin-stallaties waarbij ook bedrijfskundige aspecten tot zijn werkterrein behoren.


OpleidingDe 4-jarige opleiding Werktuigbouwkunde.

Bijzonderheden:De opleiding omvat algemene, exacte en beroeps-gerichte vakken zoals constructie- en produktietech-nieken, materiaalkunde, ontwerpen, construeren, werktuigonderdelen en computertoepassingen. Ook bedrijfskundige vakken behoren tot het vakkenpakket. In het laatste jaar studeer je vaak af ten dienste van of in het bedrijfsleven waardoor de koppeling met de praktijk aanwezig is.

Hogeschool Utrecht heeft de unieke afstudeerrich-tingen Fijnmechanische Techniek, Elektrotechnische Installatietechniek, Product Design & Engineering. Er is een gemeenschappelijke propedeuse voor alle eer-stejaarsstudenten. In Eindhoven kun je kiezen voor de richting Medische Technologie.

In Rijswijk bestaat de keuzemogelijkheid “integraal ontwerpen”.

Bij de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen kun je in de opleiding Werktuigbouwkunde courses volgen die onderdeel uitmaken van het traject Gezondheids-Zorgtechnologie. Het zijn opleidingscourses die in een gezondheidscontext zijn geplaatst. De courses worden ondersteund met relevante vakken uit de ge-zondheidszorg.

WaarHogeschool INHOLLAND AlkmaarHogeschool Zeeland (Vlissingen)Avans Hogeschool locatie BredaFontys Hogescholen EindhovenSaxion Hogescholen EnschedeHaagse Hogeschool/TH RijswijkHanzehogeschool GroningenHogeschool Zuyd (Heerlen)Avans Hogeschool locatie `s-HertogenboschNoordelijke Hogeschool LeeuwardenHogeschool RotterdamHogeschool UtrechtFontys Hogescholen VenloHogeschool van Arnhem en NijmegenStenden hogeschool (Emmen)Windesheim (Zwolle)

PlaatsingsmogelijkhedenAls werktuigbouwer ben je betrokken bij het maken van goederen of bedienen en onderhouden allerlei soorten installaties. Daarom kun je op een zeer breed gebied werkzaam zijn bij zowel industrie als overheid.

De micro-elektronica heeft ook het werktuigbouw-kundige beroep veranderd waardoor funkties als au-tomatiseringsdeskundige voor het inzetten van o.a. robots of ontwerper van computergestuurde instal-laties zijn ontstaan (kennis van elektronica en chips). Het ontwerpen met de computer heeft de functie CAD (computer aided design) specialist doen ontstaan. Ook processen worden met de computer in model gebracht waardoor werktuigbouwers ook technisch programmeur worden. Een greep uit het verdere brede scala van beroepsmogelijkheden: produktie-manager, bedrijfsleider, constructeur, leraar MBO-sector Tech-niek, technisch commercieel medewerker, technisch inkoper, procestechnicus, meet- en regeltechnicus, klimaatbeheersingstechnicus, energiedeskundige, materiaaldeskundige, manager technisch onderhoud en beheer.

CarrieremogelijkhedenAls werktuigbouwkundig ingenieur moet je kunnen uit-groeien tot leidinggevende- en/of staffunctionaris.Ook kun je de studie in verschillende richtingen voort-zetten en/of je met aanvullende studie op de hoogte stellen van de nieuwste ontwikkelingen. Zo kun je onder andere de door de sector HTO georganiseerde part-time applicatiecursussen gaan volgen. Ook kun je je studie voortzetten aan een technische universiteit.

Salaris indicatieJe aanvangssalaris ligt ongeveer op €1.350,- à €2.235,- oplopend tot ongeveer €3.400,-, afhankelijk van gevolgde cursussen, de verantwoordelijkheid die je draagt, de bevoegdheden die je krijgt en verdere studie. Hogere salarissen zijn zeker bereikbaar.

Werktuigbouwkundig ingenieur (ir.)

Wo-opleiding

Houdt zich bezig met het ontwerpen en bouwen van werktuigen, gereedschappen, apparaten, ma-chines en fabrieken. Als werktuigbouwkundige sta je aan de basis van nieuwe technologieeën en werk je met visie aan toekomstgerichte oplos-singen voor hedendaagse complexe problemen. Geautomatiseerde transport- en distrubutiesyste-men, milieubewuste eniergieomzetting en opera-tietechnieken zijn slechts enkele voorbeelden van het brede terrein waarin je als werktuigbouwkun-dige een onmisbare schakel bent.

VooropleidingVWO: profiel N&T, N&G+wb12, E&M+wb12+na12 of C&M+wb12+na1 (per 1-8-2010: N&T, N&G+wb+na, E&M+wb+na of C&M+wb+na)

OpleidingDe 5-jarige opleiding Werktuigbouwkunde

Bijzonderheden:Een 3 jarige bacheloropleiding en een 2 jarige mas-ter.

WaarTechnische Universiteit DelftTechnische Universiteit EindhovenUniversiteit Twente

PlaatsingsmogelijkhedenAls werktuigbouwkundige ben je breed inzetbaar in het bedrijfsleven, maar ook bijvoorbeeld bij ingeni-eursbureaus. Welke functie je daar vervult hangt sterk af van je specialisatie in je opleiding. Mogelijke func-ties zijn: ontwerper en ontwikkelaar van constructies, technische systemen of productieprocessen, leiding geven aan een bedrijf of productieafdeling, weten-schappelijk onderzoeker, octrooi- of organisatiedes-kundige.

CarrieremogelijkhedenJe kunt na je studie aan de universiteit blijven wer-ken. Je doet dan onderzoek, waarop je kunt promo-veren of je wordt (vaak na een aantal jaar) universitair docent.Ook kun je opleidingen gaan volgen tot technolo-gisch ontwerper.

Salaris indicatieDat hangt nogal af van je specialisatie en of je voor het bedrijfsleven of als ambtenaar aan de slag gaat. Een hoogleraar heeft een aanvangssalaris van € 4.803,- (dit kan uitlopen tot €6.995,-) of van €5.351,- (dit kan uitlopen tot €8.445,-), maar je start bij (pro-motie)onderzoek met €2.000,- à €2.558,-. Bij bedrij-ven en overheidsinstanties liggen de startsalarissen op€2.330,- of €2.802,-, respectievelijk oplopend tot €3.678,- en €5.279,-.durende opleiding voor afge-studeerde hbo-ers.

21ONDERZOEK, PRODUCTIE, TECHNIEK EN VERVOER Wat wil jij worden?

MARITIEME SPECIAL

MARITIEME SPECIAL22

Zorg dat je carrière in het water valt!Natuurlijk is de strekking van de aanhef niet zoals je in eerste instantie zou denken. Bij maritieme industrie moet je bijvoorbeeld denken aan de waterbouw, de scheeps- en jachtbouw en de offshore industrie. De maritieme industrie heeft gelukkig weer redelijk aan populariteit gewonnen. Dit komt omdat het erg goed gaat en er heel veel werk is. En er is voorlopig nog geen einde van deze ontwikkeling in zicht. Nederland heeft gelukkig qua kennis en innovatie in relatie tot de maritieme industrie nog steeds een leidersrol in de we-reld. De behoefte aan goed opgeleid personeel is dan ook bijzonder groot. ROC’s en HBO opleidingen hebben steeds vaker mari-tieme gerichte opleidingen in hun aanbod. En het ima-go van veel maritieme beroepen kan tegenwoordig de

concurrentie aan met van oudsher populaire beroepen als piloot of brandweercommandant.

Nautische en maritieme opleidingsinstituten beschik-ken over de meest geavanceerde apparatuur om de studenten gedegen voor te bereiden op een baan in de sector. De samenwerking met het bedrijfsleven be-gint steeds beter te worden. Bedrijven realiseren zich dat ook zij een bepaalde verantwoordelijkheid heb-ben naar het onderwijs toe. Gastcolleges, excursies, stages en afstudeeropdrachten behoren tot de vaste bijdragen van het bedrijfsleven aan het onderwijs. De meeste brancheorganisaties hebben een opleidings-managers in dienst die een bemiddelende rol kan spelen tussen student en bedrijf waar het gaat om het vinden van een stage- of afstudeerplek.

Werken in de maritieme branche is niet meer zoals het vroeger was. Het werken is veiliger geworden, schoner en ook steeds geavanceerder. Om je een idee te ge-

ven: veel productieplatforms in de Noordzee worden vanaf land op afstand bestuurd. Schepen zijn uitgerust met geavanceerde ‘dynamic position’ systemen (een soort ‘TomTom), waarmee ze uitermate nauwkeurig hun positie kunnen bepalen.

Kies je voor een baan in de maritieme wereld, dan kies je voor een baan op zee, maar ook aan wal kun je een goede baan vinden. Zo wordt het meeste werk voor de offshore aan land uitgevoerd: engineering, construc-tie, planning & logistiek. En wil je om wat voor reden dan ook na een aantal jaren eens iets anders, dan is de kans groot dat je bij één van de andere maritieme branches aan de slag kan. De switch van een varend beroep naar een walfunctie komt dan ook zeer regel-matig voor.

Nederland Maritiem Land (NML) is een stichting waar-aan de meeste maritieme brancheorganisaties deel-nemen. Er worden lesbrieven en lespakketten voor

basisonderwijs en VMBO ontwikkeld, op banen- en carrièrebeurzen en diverse maritieme events wordt voorlichting gegeven met een ‘Spetterend Paviljoen’. NML heeft een eigen website en middels deze website kunnen geïnteresseerden zich aanmelden voor een nieuwsbrief. Ook is er informatie terug te vinden over de vele opleidingen die je kunt volgen om uiteindelijk een carrière te beginnen in de maritieme wereld. Dus mocht je na het lezen van dit artikel meer willen weten over een carrière die ‘in het water valt’, bezoek dan snel de website HYPERLINK “http://www.spetteren-deopleidingen.nl” www.spetterendeopleidingen.nl. Via deze website is het sinds kort ook mogelijk om gratis leuke maritieme ringtones te downloaden!

Paul MeesterAdviseur Jongeren Communicatie NML

Zeevaart pagina 23Scheepsbouw pagina 26Waterbouw pagina 28

23MARITIEME SPECIAL | ZEEVAART

ZEEVAART

Werken op zee is verrassend anders

De Nederlandse schepen varen wereldwijd. Ze vervoeren passagiers en de meest uiteenlopende producten: van avocado’s tot boorplatformen. De schepen zijn uitgerust met hightech apparatuur en ze voldoen aan de laatste eisen op het gebied van veiligheid en arbeidsomstandigheden. En ze beschikken over comfortabele voorzieningen om te leven. Op steeds meer schepen kunnen zeevarenden door moderne satellietverbindingen beter en sneller mailen, internetten, chatten en sms’en met vrienden en familie aan de wal.

MeevarenBen je je aan het oriënteren op een vervolgopleiding en geïnteresseerd in een baan op zee? Dan is het mogelijk (kort) mee te varen met één van de Nederlandse reders, zodat je écht ervaart hoe het aan boord is voordat je met de opleiding start. Via de website www.zeebenengezocht.nl kun je je aanmelden.

“Werken aan boord is het mooiste dat er is”

Naam: Mark Balke (29)Werkt bij: Marin Ship Management B.V.

op de Snow Star Functie: 2e stuurman Afgestudeerd in: 2005Opleiding: stuurman/werktuigkundige

kleine schepen (mbo)

Waarom is werken aan boord het mooiste dat er is?“Er is veel avontuur en vrijheid. Ook al zijn er regels aan boord en moet je soms flink doorbijten. Eigenlijk is het gewoon niet te omschrijven hoe mooi het is. Zeker niet als je met de hele bemanning bij -15° een lading hout vastsjort aan dek, enkele dagen later goed aan komt in een land waar het zo’n 25° is. En je dan lachend naar huis belt, omdat het daar nog steeds erg koud is.”

Hoe ziet de werkdag van een 2e stuurman eruit?“Een 2e stuurman loopt altijd wacht van 12 tot 4, zowel overdag als ’s nachts en heeft als taak: de reisvoorbereiding, zoals het uitzetten van de koers. Ook is hij verantwoordelijk voor de veiligheidsmidde-len aan boord, assisteert de 1e stuurman bij het laden en lossen, en hij zorgt ervoor dat alle navigatiemidde-len, waaronder de zeekaarten, up to date zijn. Weke-lijks komen er stapels wijzigingen binnen. Het is een heel gepriegel om deze goed in de kaarten te zetten. Dit kun je dus alleen doen als het rustig is op zee.”

Wat doe je in je vrije tijd?“We hebben aan boord allemaal een eigen hut met een bed, bureautje, bank/zithoek, tv, dvd en geluidsinstallatie. Ik kan daar zitten, of ik kan naar de messroom gaan. Dat is de eetzaal en het verblijf voor de hele bemanning. Ook daar staat een tv en een dolby surround. Als we in een haven liggen dan gaan we de wal op om te winkelen, ergens wat te eten of dingen te bezichtigen.”

“Nog niet afgestudeerd en nu al een baan”

Naam: Steven Hos (23)Gaat werken bij: Wagenborg Functie: 3e werktuigkundige Studeert af: eind 2008Opleiding: 4e jaars marof alle schepen (hbo)

Nog niet afgestudeerd en nu al een baan?“Ik heb tijdens mijn opleiding een baangarantie ge-kregen. Als ik klaar ben met mijn afstudeeropdracht kom ik in dienst bij Wagenborg, als 3e werktuigkun-dige. Ik heb gekozen voor werktuigkundige omdat ik een klusser ben; in de machinekamer is namelijk altijd wel wat te doen.”

Heb je veel verantwoordelijkheid? “Ja, een baan aan boord is heel verantwoordelijk. Je werkt met dure machines, kostbare lading en je bent natuurlijk verantwoordelijk voor de veiligheid van de bemanning. Het mooie is dat je ook al vrij snel veel verantwoordelijkheid krijgt. Het is fantastisch als je als stagiair alleen de hoofdmotor mag starten en alles gaat goed.”

Hoe is de opleiding?“Op school krijg je de basis. Eigenlijk leer je het vak pas in de praktijk. Daarom vond ik de stages heel belangrijk. Aan boord werd voor mij duidelijk wat ik op school had geleerd.”

Wat vindt je vriendin ervan dat je vaart? “We kenden elkaar al voordat ik aan de opleiding begon, dus op zich was dat geen verrassing. Het drong pas echt door wat het betekende toen ik naar zee ging. In de aanloop daarnaar toe en in de eerste weken had ze het er wel moeilijk mee, maar nu heeft ze geleerd haar eigen gang te gaan.”

“Met zorg fruit vervoeren”

Naam: Henk Rasker (26)Werkt bij: Seatrade Functie: 2e stuurman (werkt zowel op

zee als aan de wal)Afgestudeerd in: 2006Opleiding: stuurman/werktuigkundige

(marof) alle schepen (mbo)

Wat is bijzonder aan het vervoeren van fruit?“Het mooie aan het vervoeren van fruit is de zorg die je hebt voor het product. In Costa Rica bijvoorbeeld komen veel boeren in hun eigen vrachtwagentje het fruit naar de haven brengen. Dit hebben ze met hart en ziel verbouwd. Ik voel me dan verantwoordelijk om hun oogst in goede conditie naar de overkant van de oceaan te brengen. Er mag onderweg niets misgaan met de temperatuur en de zuurstofgehaltes, want anders komt het overrijp aan en kan het niet meer worden verkocht.”

Wat houdt jouw functie in?“Ik vaar vier maanden, ben twee maanden vrij en werk vervolgens vier maanden op een van de kanto-ren van Seatrade (in Groningen of Vado (Italië), red.). De afwisseling is heel prettig en biedt veel voordelen: ik ben langer ‘thuis’ en ik leer zowel de wal- als de scheepskant kennen. Er is namelijk veel onbegrip over en weer. Veel zeevarenden weten niet wat er op kantoor gebeurt en veel kantoormensen hebben geen idee hoe het aan boord werkt. Door mijn ervaring op de afdeling Purchasing (inkoop), weet ik nu bijvoor-beeld wat de besteltijd is van bepaalde onderdelen. Daar kan ik aan boord dus rekening mee houden.”

24

STUURLIEDEN • WERKTUIGKUNDIGEN • MAROFFS

VAN KLEINS AF

AAN GEDROOMD

VAN EEN MARITIEME

CARRIÈRE?

BROERESHIPPING.COM

BROERE SHIPPING

POSTBUS 150, 3300 AD DORDRECHT

[email protected]

T 078 6528400, www.broereshipping.com

BROERE SHIPPING IS OP ZOEK NAAR

JONG MARITIEM TALENT!

BROERESHIPPING.COM

ZEEVAART | MARITIEME SPECIAL 25

Kom techniek studeren in Amsterdam!

Fascinatie voor slimme apparaten? ▪Kies E-Technology!

Is ontwerpen jouw ding? ▪Product Design is echt iets voor jou!

Hou je van organiseren? ▪Logistiek!

Altijd al willen varen? ▪Maritiem Offi cier past bij je!

Gek op gebouwen? ▪Bouwkunde heeft het!

Zorg jij ervoor dat Nederland droog blijft? ▪Ga voor Civiele Techniek!

Kortom, de Hogeschool van Amsterdam heeft de technische

opleiding die bij jou past. Je kunt kiezen uit veertien studie-

richtingen waarmee je heel veel kanten op kunt. Een aantal

daarvan is uniek in Nederland, zoals Forensisch Onderzoek,

Engineering, Design and Innovation, Product Design, Aviation

Studies en Ondernemen, Innovatie en Techniek.

Kijk voor de open dagen en meer informatie op www.hva.nl/techniek

Voor meer informatie:www.hogeschoolvoordezeevaart.nlTelefoon 010 - 44 86 444

Rotterdam grootste haven van Europa

Gegarandeerd een baan met een hoog salaris

Grootste scheepssimulatoren

Wil jij een HBO-opleiding gaan

volgen om te gaan varen….

maar ook om later aan de wal

een uitstekende positie te

verwerven….

met internationale uitwisseling

en stages vanuit school….

een dynamisch leven leiden….

veel van de wereld zien….

6 maanden verlof per jaar met

een hoog salaris….

Wij hebben dit voor jou !

Dynamische studentenstad

OPEN DAGzaterdag 21 MAART

van 10.00-14.00 uur

Wij hebben dit Begeleid wonen mogelijk !

Kosteloos samenwerken met Scholieren.tv?

Scholieren.tv is het online platform waarop scholieren

door middel van het kijken naar films zich kunnen oriënteren

op een toekomstige opleiding, beroep of branche.

Wilt u ook kosteloos samenwerken door onze films

op uw website te integreren (of informatie ontvangen),

neem dan contact op met Scholieren.tv

(010-2125111 of [email protected] )

SCHEEPSBOUW

SCHEEPSBOUW | MARITIEME SPECIAL26

kom jij aan boord?

DAMEN SHIPYARDS GORINCHEM

Industrieterrein Avelingen West 204202 MS Gorinchem

P.O. Box 14200 AA Gorinchem

phone +31 (0)183 63 99 11 fax +31 (0)183 63 21 89

[email protected] www.damen.nl

Member of the DAMEN SHIPYARDS GROuP

Damen Shipyards Gorinchem is een uiterst moderne, toonaangevende scheepswerf, onderdeel van de Damen Shipyards Group. De Damen Shipyards Group bestaat uit 34 werkmaatschappijen in binnen- en buitenland met een totale omzet van circa 1,4 miljard Euro. Damen Shipyards Gorinchem ontwerpt en bouwt een breed scala van schepen, zoals sleep- en werkboten, patrouillevaartuigen, loodsboten, snelle passagiersvaartuigen, alsmede zeegaande werkschepen, baggerschepen en vrachtschepen.

Voor onze organisatie zijn wij regelmatig op zoek naar schoolverlaters, afstudeerders en stagiaires voor diverse afdelingen zoals Engineering en Logistiek. Als je bij ons stage loopt, dan doe je dat samen met een door ons aangewezen begeleider. Op die manier kun je nader kennis maken met het beroep en meewerken aan een interessante opdracht. Als je je opleiding reeds hebt afgerond, dan bieden wij je de mogelijkheid voor het volgen van een Traineeship om alle kneepjes van het vak te kunnen leren.

Wil jij werken in een jonge en dynamische organisatie met een informele, prettige werksfeer, enthousiaste collega’s en goede doorgroeimogelijkheden, surf dan eens naar onze website en klik door naar de jobs pagina www.damen.nl/jobs. Op deze site kun je meer informatie vinden over bovenstaande en overige vacatures vinden.

Een vrijblijvend gesprek met een van onze medewerkers kan natuurlijk ook altijd. Op die manier kun je kennis maken met ons bedrijf en meer duidelijkheid krijgen over de mogelijkheden die er voor je zijn binnen onze organisatie. Hiervoor kun je contact opnemen met Hester van Doesburg, afdeling P&O, telefoon 0183 – 63 90 75 of per e-mail [email protected].

Graag tot ziens bij Damen Shipyards Gorinchem!

Beroepenkrant - DAMEN - 2008.ind1 1 8-8-2008 14:50:39

SCHEEPSBOUW BOOMING BUSINESSTerwijl iedereen in Nederland praat over de slechter wordende economie en veel bedrijven last hebben van de recessie gaat dit alles aan de scheepsbouwcluster voorbij. Deze bedrijfstak bloeit als nooit tevoren. Sinds zes jaar heeft er een vervier-voudiging van de orders plaatsgevonden, zijn er veel nieuwe scheepswerven uit de grond gestampt en zitten alle werven met hun opdrachten vol tot 2012. We gaan hierover in gesprek met David Anink, projectmanager van Scheepsbouw Nederland, een vereniging met twee leden: Holland Marine Equipment (maritieme toeleveranciers) en Vereniging Nederlandse Scheepsbouw Industrie (scheepswer-ven). David studeerde aan de Hogere Zeevaartschool in Rotterdam, vaarde daarna een paar jaar als maritiem officier en eindigde zijn vaarperiode als 2e stuurman. Ook al heeft hij nu een baan aan de wal zijn affiniteit met de zee, scheepvaart en scheepsbouw is nog steeds als vroeger.

2007 brak alle recordsAnink: ,,we profiteren natuurlijk van de economische groei in Azië, maar onze groei heeft denk ik vooral te maken met ons uitstekende imago. Internationale handels-schepen worden grotendeels in Azië gebouwd, maar wij zijn weer de experts waar het gaat om offshore werkschepen, baggerschepen, kleinere containerschepen en de jachtbouw. Door onze kennis en het feit dat we ons erg gespecialiseerd hebben is de scheepsbouw zo opgebloeid”.

Voorsprong in kennis behoudenDat de scheepsbouw in Nederland de grote behoefte aan bijvoorbeeld offshore- en baggerschepen aan kan is vooral te danken aan de grote kennis die er op dit gebied hier wel is en niet in Azië. En die kennis moet behouden blijven. Anink: ,,kennis is dus de basis van het succes en daarvoor hebben we hier uitstekende opleidingen, ge-richt op de scheepsbouw. Maritieme Techniek op universitair niveau aan de TU Delft, Scheepsbouw- en Werktuigbouwkunde op HBO-niveau, aan bijvoorbeeld Hoge-school INHOLLAND Delft en aan de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden en diverse opleidingen op MBO-niveau, zoals bijvoorbeeld Scheeps- en Jachbouwkundige aan

het Scheepvaart en Transport College. Maar we moeten ons wel realiseren dat een schip voor 50/60% gebouwd wordt door andere bedrijven in samenwerking met de werf. Zo kun je denken aan een motorfabrikant, een bedrijf die pompen bouwt of bedrijven die zorgen voor de electronica aan boord. En dan komt een opleiding Werktuigbouwkunde of Electrotechniek op alle niveaus weer van pas.

De maritieme sector is namelijk meer dan een werf Dus is er op veel disciplines veel vraag naar personeel. Anink: ,,we zitten in een groeiende markt, maar tegelijkertijd ook met veel vergrijzing. Binnen 15 jaar stroomt er in onze branche 30% van het personeel uit. Daar moeten dus jongeren voor in de plaats komen. Nu hebben we al een enorme behoefte aan lassers, draaiers, teke-naars en projectmanagers. Was in de jaren negentig het imago van de scheepsbouw niet erg hoog door de sluiting van vele werven, na al die jaren gigantische groei moet het voor jongeren toch een geweldige uitdaging zijn om een studie op te pikken waarmee ze in deze sector terecht kunnen komen. Daar wil ik dan gelijk aan toe-voegen dat de overheid de technische beroepen ook niet populair heeft gemaakt. Nederland dienstenland was de populaire kreet”.

Onderwijs gericht op je toekomstige beroepDat probeert de branche volgens Anink om te buigen. Ook door hele goede contac-ten met het onderwijs op te bouwen. Dat moet leiden naar dat er op veel scholen vraaggestuurd onderwijs gaat plaatsvinden. De branche heeft dan invloed op de leerstof, gaat helpen bij de opleiding, de financiering en de verstrekking van leer-middelen. Zo kan het gebeuren dat je ineens een gastcollege krijgt van een doorge-winterde scheepsbouwkundige. En ook de overheid gaat inzien dat dit een goede zaak is.

Na je opleiding gegarandeerd een (prachtige) baanOp mijn vraag wat voor jongeren er in deze branche nodig zijn antwoordt Anink kort maar krachtig: ,,je moet iets hebben met techniek en creatief zijn”. En een affiniteit met water? ,,Ach, daar maak ik me niet druk om: dat komt vanzelf wel”!

1-1 Scholieren TV - OL.indd 1 28-06-2007 11:43:18

WATERBOUW

WATERBOUW | MARITIEME SPECIAL28

Geen land zonder waterbouwers

Het is niet voor niets dat veel economische centra van de wereld te vinden zijn in de delta’s van de grote rivieren. Dat geldt ook voor de Lage Landen langs de Noordzee. Er zijn hier niet voor niets grote eco-nomische activiteiten ontwikkeld in de loop der eeuwen. Maar het leven in de Delta van rivieren is ook riskant.

Het water is letterlijk en figuurlijk onze bron van leven, maar het water is ook onze grootste bedreiger. Zowel het rivierwater, als het water uit zee vormen permanent een potentiële bedreiging. Nederlander (en Vlamin-gen) hebben leren omgaan met deze bedreiging.Het bouwen met de elementen Water, Zand en Stenen zit ons daardoor in de genen!

Niet voor niets hebben wij Nederlanders een wereldberoemde reputatie opgebouwd als Waterbouwers. Wij hebben leren leven met het water, maar ook leren bouwen met Water, Zand en Stenen. Mede daardoor kunnen we als samenleving veilig wonen, werken en re-creëren achter dijken en duinen. Een moderne samenleving als Neder-land kan slechts bestaan als er bescherming is tegen overstromingen en als zij de beschikking heeft over een goede vervoersinfrastructuur.De waterbouwers voorzien in die maatschappelijke basisbehoeften.

De dreiging van het water neemt echter steeds meer toe.We onderkennen daarbij een viertal risicogebieden, dat het “Hollandse huis” bedreigt: de dreiging “aan de voordeur”, veroorzaakt door de stijgende zeespiegel.De dreiging “aan de achterdeur”, veroorzaakt door plotseling optre-dende extreem hoge rivierafvoeren. De dreiging van “het lekkende dak”, veroorzaakt door plaatselijk optre-dende grotere hoeveelheden neerslag.De dreiging van “de zakkende vloer”, veroorzaakt door het voortdu-rend leeg pompen van onze polders, waardoor het veen steeds verder inklinkt

Dankzij de technologische ontwikkelingen die de waterbouwkunde heeft doorgemaakt, zijn waterbouwers in staat om met technisch steeds slimmere oplossingen de dreigingen het hoofd te bieden.

Waterbouwers kunnen dijken in optimale conditie houdenDijken beschermen ons tegen het water, zowel tegen de vergrote wa-terafvoer van de rivieren, en eveneens tegen de stijgende zeespiegel. Dijken dienen beschermd en onderhouden te worden.

Waterbouwers kunnen het afvoerstelsel in polders in optimale staat houdenIn de polders, die door de aanleg van dijken zijn ontstaan valt neer-slag in de vorm van sneeuw en regen. Neerslag, die door veranderin-gen in het klimaat steeds heviger wordt, dient tijdig te worden afge-voerd. Daarvoor is een goed onderhouden stelsel van watergangen en sloten nodig.

Waterbouwers kunnen de (natte) vervoersinfrastructuur in topconditie houdenEen moderne samenleving is ondenkbaar zonder een goed ontwikkelde vervoersinfrastructuur. Nederland beschikt naast wegen en spoorwe-gen over een goed ontwikkeld stelsel van waterwegen. Die waterwegen dienen voortdurend op diepte gehouden worden, zoals de zeehavens en de toegangsgeulen naar die havens, maar ook de waterwegen land-inwaarts.

Waterbouwers kunnen nieuw land, nieuwe ruimte creëren Nederland is een dicht bevolkt land, waar een constante behoefte is aan ruimte. Ruimte om te wonen en te werken, waarvoor terreinen op-gehoogd en bouwrijp gemaakt dienen te worden. Ook daar is zand voor nodig. Soms heel veel, zoals bij de aanleg van nieuwe havens als de Tweede Maasvlakte.

Mensen vormen één geheel met de natuur. Daarbij zijn wij in de loop der jaren tot de ontdekking gekomen, dat natuur geen luxe is maar een wezenlijke voorwaarde om tot een goede inrichting van de leefomge-ving te komen. Door de grotere variaties in neerslag wordt het steeds moeilijker om het water tijdig af te voeren. Dit leidt tot een behoefte aan bergingsgebieden, die tevens een natuurlijke functie kunnen hebben. Soms dienen natuurbouwprojecten uitgevoerd te worden, om het ver-lies van natuurfuncties elders te compenseren.

Waterbouwers kunnen waterbodems sanerenEen andere belangrijke milieu activiteit is het saneren van onderwater-bodems, waarmee de kwaliteit van het natuurlijke milieu sterk kan ver-

beterd worden. Saneren vindt plaats op grootschalige en kleinschalige werken, waarvoor vele specialistische werktuigen zijn ontwikkeld. Waterbouwers kunnen kennis ontwikkelenDe in de praktijk opgebouwde waterbouwkennis en ervaring wordt door de Nederlandse waterbouwers teruggespeeld naar het Waterbouw- onderwijs, dat uniek is in de wereld

WaterbouwkennisinfrastructuurWerkgevers in de waterbouwbranche hebben de handen ineen gesla-gen zij hebben een netwerk ontwikkeld van opleidingsinstituten, dat aandacht besteedt aan het vak waterbouwkunde.Dit samenwerkingsverband tussen beroepenveld en het onderwijs om-vat 2 TU-faculteiten, 9 Hogescholen en 10 MBO-scholen.

Nieuwe websiteKijk voor meer informatie op www.waterbouwpromotie.nl

Simon HoekHoofd Sociale Zaken & Opleidingen Vereniging van Waterbouwers VBKO


GEZONDHEID

Apotheker/FarmaceutWo-opleiding

Tot zijn/haar taak behoort het bereiden (en onder zijn/haar verantwoordelijkheid laten bereiden) van geneesmiddelen, de controle op deugdelijkheid en de uitgifte van geneesmiddelen. Een belangrijke taak is ook de medicatie-bewaking, die gekoppeld is aan voorlichting en begeleiding van de patiënt. Daarnaast geeft een apotheker adviezen aan be-handelende artsen en patiënten omtrent samen-stelling, uitwerking en bijwerking van geneesmid-delen. De apotheker is tevens verantwoordelijk voor de bedrijfsvoering in de apotheek.

VooropleidingVWO: profiel N&G, N&T, E&M+wb1+na1+sk1 of C&M+wb1+na1+sk1 (per 1-8-2010: N&T, N&G+na, E&M+na+sk of C&M+wa/wb+na+sk).

OpleidingDe 6-jarige opleiding Farmacie.

Bijzonderheden:Je begint met de 3 jarige bacheloropleiding. Daarna volg je de 3 jarige masteropleiding. Na het afronden van je master volg je voor ziekenhuisapotheker, open-baar apotheker en industrieapotheker een vervolgop-leiding van 2-3 jaar (registratieperiode). Je werkt dan onder supervisie van een geregistreerd apotheker. Daarnaast volg je cursussen en verdiep je je verder in de theorie.

WaarRijksuniversiteit GroningenUniversiteit Utrecht

PlaatsingsmogelijkhedenDe meeste apothekers hebben zich gevestigd als zelfstandig apotheker. Andere mogelijkheden: in dienst treden als tweede apotheker bij een reeds gevestigde apotheker, een werkkring bij de farma-ceutische industrie, functies bij ziekenfondsen en consumentenorganisaties, farmaceut in een klinisch chemisch laboratorium, de Militaire Farmaceutische Dienst of de Inspectie van Volksgezondheid. Ook lig-gen er mogelijkheden in het onderwijs.

CarrieremogelijkhedenBinnen bedrijven na ervaring/ verdere studie/ specia-lisatie. Het bereiken van het hoogleraarschap.Verder kun je onder andere werkzaam worden als farmacoloog, biochemicus, klinisch chemicus of toxicoloog.

Salaris indicatieNa je registratie als medisch specialist heb je in een ziekenhuis een aanvangssalaris van ongeveer €3.355,-; dit bedrag kan oplopen tot ongeveer € 7.330,-. Als zelfstandig apotheker is je inkomen vol-ledig afhankelijk van het aantal klanten in de eigen apotheek. Er is echter wel een norminkomen, een soort gemiddeld inkomen, van ongeveer €8.658,-. Als je als gevestigd apotheker in loondienst werkt, bedraagt het beginsalaris ongeveer €3.340,-; dit kan oplopen tot ongeveer €5.440,-. Beginsalaris van een tweede apotheker is ongeveer €2.606,-; dit kan op-lopen tot €4.246,-....................................................................................

Arts/MedicusWo-opleiding

Is werkzaam als huisarts of als specialist(e) in de door hem of haar gekozen richting van de ge-neeskunde.

VooropleidingVWO: profiel N&G of N&T+bi12 (per 1-8-2010: N&T+bi of N&G+na)

OpleidingDe 6-jarige opleiding Geneeskunde.Bijzonderheden:De studie is verdeeld in twee fasen. De eerste fase (meer theoretisch gericht) duurt vier jaar en wordt af-gesloten met een doctoraal examen.De tweede fase duurt twee jaar. Na het behalen van het arts-examen (je bent dan basisarts) moet je dan nog een specialistenopleiding volgen in dienstver-band bij een ziekenhuis, instelling, huisarts e.d. De specialisatie huisarts duurt ongeveer 3 jaar; de ove-rige specialisaties duren 4-6 jaar.

PlaatsingsmogelijkhedenJe kunt afhankelijk van de gekozen specialisatie onder meer werkzaam zijn als huisarts, allergoloog, anesthesioloog, oncoloog, cardioloog, chirurg, gastro-enteroloog, geriater, homeopaat, huidarts, internist, keel-, neus- en oorarts, kinderarts, kin-derpsychiater, longarts, kaakchirurg, neurochirurg, neuroloog, oogarts, orthopedisch chirurg, plastisch chirurg, psychiater, radioloog, reumatoloog, seksuo-loog, uroloog, vrouwenarts.

Als je de sociaal-geneeskundige richting hebt geko-zen kun je onder andere gaan werken als arbeids-fysioloog, bedrijfsarts, controlerend geneesheer, gemeente-arts, keuringsarts, medisch adviseur of schoolarts.

Ook valt te denken aan een wetenschappelijke loopbaan, eventueel gecombineerd met een onder-wijstaak aan een universiteit.

Tenslotte functies als scheepsarts en officier-arts bij de krijgsmacht.

Bovengenoemde functies oefen je soms zelfstandig uit, soms weer in dienst van ziekenhuizen, instellin-gen voor gezondheidszorg, bedrijven en dergelijke.

CarrieremogelijkhedenAan wetenschappelijke instellingen: hogere functies na onderzoek/publicaties (onder andere promotie tot hoogleraar).Bestuursfuncties in gezondheidszorgorganisaties.

WaarRijksuniversiteit GroningenVrije Universiteit AmsterdamRadboud Universiteit NijmegenErasmus Universiteit RotterdamUniversiteit Maastricht.................................................................................

Audiologie-assistent(e)Hbo-opleiding

Je verricht in opdracht van een audioloog of KNO-arts zelfstandig gehooronderzoek bij kinderen en volwassenen. Je past hoortoestellen aan en as-sisteert bij evenwichtsonderzoek. Verder geef je informatie over slechthorendheid in het algemeen en over het gebruik van hoortoestellen.

VooropleidingHAVO: alle profielen

Bijzonderheden:Wis- en/of natuurkunde is gewenst.

OpleidingEen 1-jarige deeltijdopleiding Audiologieassistent.

Bijzonderheden:Je hebt een theoretisch gedeelte van ongeveer 10 maanden in Utrecht (1 dag per week) en een praktijk-stage van 50 dagen.

WaarDe Stichting Audiologische Opleidingen (Utrecht)

PlaatsingsmogelijkhedenIn een audiologisch centrum of bij een KNO-arts.

CarrieremogelijkhedenVoornamelijk door verdere studie.

Meer informatieStichting Audiologische Opleidingen, p/a Bureau AudCom, Postbus 222, 3500 AE Utrecht, tel. 030-2769902, email [email protected] of [email protected]....................................................................................

BewegingstechnoloogHbo-opleiding

Ontwerpt, ontwikkelt, test en adviseert over hulp-middelen die het menselijk bewegen kunnen ver-vangen of verbeteren.

VooropleidingHAVO: profiel N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wbVWO: alle profielenMBO: niveau 4 (wiskunde B gewenst)

OpleidingDe 4-jarige opleiding Bewegingstechnologie.

WaarDe Haagse Hogeschool

PlaatsingsmogelijkhedenFuncties in de gezondheidszorg, sport, bedrijfsleven (ergonoom) en onderwijs (opleiding voor fysiotherapie en ergotherapie).

CarrieremogelijkhedenJe opleiding geeft toegang tot Masterstudies. Deze kun je binnen het HBO, maar ook aan een universiteit volgen.....................................................................................

BewegingswetenschapperWo-opleiding

Een bewegingswetenschapper houdt zich bezig met fundamentele aspecten van het menselijk be-wegen en probeert oplossingen te vinden voor met het bewegen samenhangende problemen.

VooropleidingVWO: profiel N&G of N&T (per 1-8-2010 wordt N&T+bi of N&G+na en wb sterk aanbevolen; voor beide profie-len wordt daarnaast wiskunde D aanbevolen)

Bijzonderheden:Verder kun je op grond van de volgende getuigschrif-ten worden toegelaten:`Oud-vwo-diploma` met natuurkunde en scheikunde in het pakket;vwo-diploma `verkeerd profiel` mits wiskunde B1 en natuurkunde 1 aanvullend (in vrije ruimte of elders) op 6 vwo-niveau zijn gedaan; voor scheikunde 1 is 5 havo-niveau voldoende.

OpleidingDe 3-jarige bacheloropleiding Bewegingswetenschap-pen

WaarVrije Universiteit AmsterdamRijksuniversiteit Groningen

PlaatsingsmogelijkhedenBewegingswetenschappers kom je tegen in diverse functies: onderzoeker, docent, adviseur/beleidsmede-werker en psychomotorisch therapeut (laatste geldt al-leen voor VUA). Bewegingswetenschappers zijn werk-zaam in verschillende sectoren van de maatschappij: (wetenschappelijk) onderzoek, sport, bedrijfsgezond-heidszorg, onderwijs (universiteit en hbo), revalidatie en geestelijke gezondheidszorg.

CarrieremogelijkhedenLiggen voornamelijk in het bereiken van hogere func-ties na bijvoorbeeld ervaring, eventueel gedaan onder-zoek en verder verdiepende cursussen. De opleiding geeft toegang tot diverse masterstudies, zowel aan de universiteit, maar ook binnen het HBO.....................................................................................

Biomedisch technoloogWo-opleiding

Kan technologische problemen aan waarbij een groot inzicht nodig is in het functioneren van het menselijk lichaam; als biomedisch technoloog gebruik je je kennis en kunde om biomedische systemen, modellen en meetapparatuur te ontwer-pen of te verbeteren. Maar ook kun je je richten op bijvoorbeeld de ontwikkeling van prothesen of kunstorganen.

VooropleidingVWO: profiel N&G, N&T, E&M+wb12+na1 of C&M+wb12+na1 (per 1-8-2010: N&T, N&G+wb+na, E&M+wb+na of C&M+wb+na)

OpleidingDe 3-jarige bacheloropleiding Biomedische technolo-gie.

WaarTechnische Universiteit EindhovenUniversiteit Twente

PlaatsingsmogelijkhedenBij medische researchinstituten, ziekenhuizen, reva-lidatiecentra, organisaties voor de gezondheidszorg of industriële bedrijven voor biomedische apparatuur. Ook mogelijk zijn onderzoekfuncties aan universiteiten en para-universitaire instituten.

CarrieremogelijkhedenJe kunt aan de universiteit verder gaan met bijvoor-beeld de 2-jarige masteropleiding Biomedische tech-nologie, Life science and technology, chemical engi-neering of Medical engineering.....................................................................................

BiometristHbo-opleiding

Als biometrist ben je een deskundige op het ter-rein van meetprocedures en/of metingen in, aan en rond het lichaam. Je bent in staat verschillende lichaamswaarden aan het menselijk lichaam te meten om zo een beeld te krijgen over de gezond-heidstoestand van de patiënt. Maar het kan net zo goed gaan om sporters. Je kunt bijvoorbeeld me-tingen verrichten bij snowboarders om te kijken wat de effecten zijn van het gebruikte snowboard en of daar verbeteringen in aangebracht kunnen worden. Als biometrist combineer je kennis en vaardigheden uit de techniek met die uit de ge-zondheidszorg.

VooropleidingHAVO: profiel N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wb)VWO: alle profielen (E&M met toelatingsexamen)MBO: diploma in een technische richting (niveau 4).

OpleidingDe 4-jarige opleiding Biometrie.

WaarHogeschool Zuyd (Heerlen)

PlaatsingsmogelijkhedenBij een medisch technisch bedrijf, bij een gezond-heidszorginstelling, in de sportwereld of als praktijk-docent bij bij bijvoorbeeld hbo-instellingen. Ook is het mogelijk je te vestigen als zelfstandig biometrist.

Films van o.a.: AMC - AMC: Werken in de operatiekamer - Geestelijke Gezondheidszorg, mooi werk - Geestelijke Gezondheidszorg Noord en Midden LimburgGehandicaptenzorg: Buitengewone beroepen! - HBO-Verpleegkunde - Kennemer Gasthuis: volop mogelijkheden - Leren en werken in zorg en welzijn - LUMCMaak werk van zorg! - Maxima Medisch Centrum - Sint Lucas Andreas Ziekenhuis - uk: unieke kinderopvang - UMC Utrecht - Erasmus Universiteit: Medische FaculteitParnassia - Werken in de jeugdzorg - Ipse de Bruggen

www.beroepenkrant.nl GEZONDHEID30

CarrieremogelijkhedenJe kunt na je opleiding doorgaan voor de master BMT (Biomedische Technologie) aan de Technische Univer-siteit in Eindhoven.

Salaris indicatieIs sterk afhankelijk van de werkkring waar je terecht-komt. In het algemeen kun je denken aan een aan-vangssalaris van ongeveer €2.235,- met een uitloop naar €3.022,- à €3.400,-.

ChiropractorWo-opleiding

Is deskundig in het behandelen van mechanische stoornissen aan het bewegingsapparaat en de ef-fecten hiervan op het functioneren van het zenuw-stelsel en de algehele gezondheid. De nadruk ligt dan ook op manuele behandeling, inclusief wervel-manipulaties/correcties.

VooropleidingVWO: profiel N&G of N&T (dit wordt aanbevolen).

Bijzonderheden:Bij de toelatingseis hoort ook het goed afleggen van een taaltest (Engels).

OpleidingEen 5-jarige universitaire opleiding tot Chiropractor in het buitenland.

Bijzonderheden:Het jaar na het afstuderen wordt gevormd door een GEPjaar (Graduate Education Programme), een betaald ervaringsjaar dat voornamelijk in de praktijk wordt door-gebracht maar met een bijbehorend studieprogramma. Het jaar sluit je dan af met een “registratieexamen”, waarna je een geregistreerd chiropractor wordt en je je kunt aansluiten bij een beroepsvereniging.

PlaatsingsmogelijkhedenZelfstandige vestiging als chiropractor.

CarrieremogelijkhedenJe kunt je na je opleiding nog verder specialiseren door het volgen van diverse cursussen.

Meer informatieNCA (Nederlandse Chiropractoren Associatie), D.E. Plein 1, 8501 AB Joure, tel. 0513-412041....................................................................................

Creatief therapeutHbo-opleiding

Is een specialistische hulpverlener, die mensen met psychische problemen op weg helpt naar een betere aanpassing aan hun dagelijkse leefsituatie. Het kan hier zowel kinderen, volwassenen als ook ouderen betreffen. Deze therapeut doet dit op een heel bijzondere wijze. Hij maakt gebruik van kunst-zinnige middelen, die het mensen mogelijk maken om gedachten, gevoelens en innerlijke conflicten te uiten en vorm te geven.


Bijzonderheden:Tevens moet je met goed gevolg de voorselectie door-lopen hebben.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Creatieve therapie.

Bijzonderheden:Vanaf het begin van de opleiding volg je een van de differentiaties: drama, muziek of beeldend vormen. Heerlen kent nog de differentiatie dans en beweging. Daar kun je naast deze opleidingsdifferentiaties ook een euregionale differentiatie kiezen. Leeuwarden heeft de differentiaties beeldend vormen en drama. Uitgangspunt is dat je een behoorlijke ervaring hebt met het gekozen hoofdvak.Hogeschool van Arnhem en Nijmegen heeft ook de differentiatie Psychomotorische Therapie.

WaarHogeschool Utrecht, Faculteit Sociaal Agogische Op-leidingen;Stenden hogeschool, Creatieve Therapie;Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Opleiding Cre-atieve Therapie;Hogeschool Zuyd, gezondheidszorg Heerlen.

PlaatsingsmogelijkhedenAls creatief therapeut drama, creatief therapeut han-denarbeid, creatief therapeut muziek, speltherapeut

in onder meer: de zwakzinnigenzorg, psychiatrische inrichtingen, de zwakzinnigenzorg, revalidatiecentra, strafinstellingen, bepaalde vormen van speciaal on-derwijs en RIAGG`s.

CarrieremogelijkhedenHogere functies binnen je werkkring. Ook is er bijscho-ling mogelijk op deelterreinen.

Salaris indicatieHier geldt de functiewaardering gezondheidszorg (FWG 3.0); inschaling geschiedt op 3 niveaus: 45, 50 en 55. Aanvangssalaris €1.653,-, oplopend tot €3.426,-.

DierenartsWo-opleiding

De dierenartspraktijk kan gericht zijn op de be-handeling van de dieren die tot de veestapel van een boerderij behoren (platteland), op de behan-deling van kleine huisdieren (stedelijke gebieden) of op de behandeling van beide. Hij/zij moet voor de praktijkuitoefening niet alleen de nodige weten-schappelijke kennis en praktijkervaring bezitten, maar moet ook goed met dieren kunnen omgaan; bovendien zal hij/zij voor het stellen van diagnoses een scherp waarnemer moeten zijn.

VooropleidingVWO: profiel N&G en N&T+bi12 (per 1-8-2010: N&T+bi of N&G+na)

OpleidingDe 6-jarige opleiding Diergeneeskunde.

Bijzonderheden:Je begint met een 3-jarige bachelor diergeneeskun-de. De bachelorfase bestaat uit twee delen: de major vormt het grootste deel van de opleiding waarin alle verplichte vakken zijn opgenomen, het overige deel is profileringsruimte.In het eerste jaar leer je de grondbeginselen van een aantal structuren en processen in het dierlijke lichaam. Je zoomt in op cel- en molecuulniveau, maar je kijkt ook naar populatiedynamica. Je verdiept je in pathobi-ologische thema`s zoals van cel tot weefsel, circulatie, voortplanting, infectieziekten en veterinaire volksge-zondheid. In het laatste deel van het eerste jaar en in het tweede en derde jaar krijg je thematisch onderwijs waarin diersoortoverschrijdend inzicht in gezonde en zieke dieren centraal staat. In het onderwijs verdiep je je in cases om probleemgeoriënteerd en klinisch te leren redeneren.Naast de medische kant in het onderwijs nemen com-petenties als communicatieve vaardigheden, professi-oneel gedrag en wetenschappelijk vorming in praktijk en onderzoek een belangrijke plaats in. Denk ook aan professioneel gedrag, ethiek, klinisch redeneren en diagnostiek. Essentieel voor een dierenarts is veteri-nair-biomedische kennis, inzicht in de methodologie van veterinaire kennisverwerving en een wetenschap-pelijk-kritische houding. En vergeet niet dat werken in de diergeneeskunde ook betekent dat je goed met mensen om moet kunnen gaan, bijvoorbeeld met pa-tiënteigenaren, maar ook met je collega`s.Heb je de bachelor diergeneeskunde met voldoende resultaat afgerond krijg je een plaats in de driejarige masteropleiding diergeneeskunde.Je kunt kiezen uit 3 masterprogramma`s: Landbouw-huisdieren, Veterinaire volksgezondheid enGezelschapsdieren en Paard.Binnen elk van de drie masterprogramma`s bestaat de mogelijkheid om een accent te leggen op de kli-nische beroepsrichting, op onderzoek of op bestuur en beleid.

WaarUniversiteit Utrecht

PlaatsingsmogelijkhedenEen particuliere praktijk opbouwen of overnemen; vestiging als dierenarts in een groepspraktijk. Functies bij ambtelijke en semi-ambtelijke instellingen (keu-ringsdiensten en gezondheidsdiensten voor dieren, wetenschappelijke laboratoria, onderwijs), bij de far-maceutische industrie, de veevoederindustrie, land-bouworganisaties en dierentuinen. Ook zijn er moge-lijkheden in het buitenland, maar in het bijzonder in de ontwikkelingslanden.

CarrieremogelijkhedenBinnen de universiteit via promotie tot hoogleraar. Het doorgroeien naar een grotere prakijk. Verder kun je in het kader van het postacademisch onderwijs gericht cursussen volgen om je verder te verdiepen in bepaal-de onderdelen van de diergeneeskunde.

Meer informatieUniversiteit Utrecht, Faculteit Diergeneeskunde,Yalelaan 1, 3584 CL Utrecht, tel. 030-2532670. Af-deling Studentenzaken: mw. C. Teusink of mw. J. M. Bakker, tel. 030-2531446.....................................................................................

DiëtistHbo-opleiding

Verstrekt op verwijzing van een (tand)arts dieet-adviezen, die op de patiënt zijn afgestemd, en be-geleidt patiënten bij de uitvoering van dit advies. Hiernaast geeft de diëtist algemene voedingsvoor-lichting, geeft lessen in voedings- en dieetleer en is werkzaam op het gebied van voedingsonderzoek of bij de (voedingsmiddelen) industrie.


OpleidingDe 4-jarige opleiding Voeding en diëtetiek.

WaarHogeschool van AmsterdamHaagse HogeschoolHanzehogeschool GroningenHogeschool van Arnhem en Nijmegen

PlaatsingsmogelijkhedenIn de intra- en extramurale gezondheidszorg: zieken-huizen (algemene, speciale, academische, psychiatri-sche), verpleeghuizen, bejaardentehuizen, thuiszorg-organisaties, GG & GD`s en GVO`s, onderwijs en in groepspraktijken.Je kunt je ook zelfstandig vestigen. Verder kun je als diëtist werkzaam zijn buiten de gezondheidszorg bij voorlichtingsinstanties, instituten voor voedingson-derzoek, overheid of het bedrijfsleven en is uitzending naar het buitenland mogelijk. Ook kun je werkzaam zijn in de sportwereld, bijvoorbeeld als voedinsadvi-seur voor topsporters en/of als adviseur in fitnesscen-tra en kuuroorden.

CarrieremogelijkhedenIn het werkveld is bevordering mogelijk tot hoofd van een afdeling.Mogelijke vervolgopleidingen: een voortgezette oplei-ding gezondheidszorg, studierichtingen beroepsinno-vatie, management en onderzoek aan de Hogeschool voor Gezondheidszorg te Leusden of aan de Hoge-school Nijmegen.Doorstroming naar het wetenschappelijk onderwijs is mogelijk aan de Wageningen Universiteit (voeding en gezondheid, levensmiddelentechnologie) en de Vrije Universiteit van Amsterdam en de Universiteit Maas-tricht (1e graads lerarenopleiding).

Salaris indicatieIn de gezondheidszorg word je ingeschaald volgens functiewaardering gezondheidszorg schaal 50 of 55. Je aanvangssalaris in de laagste schaal is €2.273,- en dit kan oplopen tot €3.426,-. Buiten de intramu-rale gezondheidszorg is het aanvangssalaris hoger met meer doorgroeimogelijkheden. In de thuiszorg is je aanvangssalaris €1.968,- en dit kan oplopen tot €3.015,-.

Meer informatieBeroepsvereniging: Nederlandse Vereniging van Diëtisten, De Molen 93, 3995 AW Houten, tel. 030-6346222.....................................................................................

Ergotherapeut(e)Hbo-opleiding

Tijdens de opleiding leer je volwassenen, kinderen en ouderen die belemmerd zijn in hun dagelijks handelen weer op weg te helpen. Je analyseert de behoefte en zoekt naar de oorzaak van de be-lemmeringen. Naast het behandelen en begeleiden van je client, vervul je een belangrijke adviesrol. Voor je client zelf, maar ook voor de mensen in zijn /haar omgeving.


Bijzonderheden:Ofschoon er bij het toelatingsbeleid geen rekening mee wordt gehouden, beveelt men aan dat in het vak-kenpakket ook de volgende vakken zijn opgenomen: Engels en biologie. Vanaf 21 jaar kun je bij onvoldoen-de vooropleiding een toelatingsexamen afleggen.

WaarHogeschool van AmsterdamHogeschool Zuyd, HeerlenHogeschool van Arnhem en NijmegenHogeschool Rotterdam

PlaatsingsmogelijkhedenIn revalidatiecentra, ziekenhuizen (zowel algemene, als geestelijke gezondheidszorg), dagverblijven voor meer-voudig gehandicapten, instellingen voor verstandelijk gehandicapten, verpleeghuizen, scholen en instellingen voor buitengewoon onderwijs, medische kleuter- en kin-derdagverblijven, sociale werkplaatsen, reactiverings-centra, bij gemeentelijke overheden (i.k.v. de WMO) en in het bedrijfsleven. Het is niet moeilijk om een baan als ergotherapeut(e) te vinden (met name in het noorden en oosten van het land). Ook zijn er heel veel mogelijkhe-den om in het buitenland werk te vinden. Verder is het mogelijk om een eigen praktijk te beginnen.

CarrieremogelijkhedenNa je opleiding kun je toegelaten worden tot de Mas-teropleiding: European Master of Science in Occupa-tional Theraphy, de Mastersopleiding Ergotherapie en diverse Post-HBO cursussen. Je kunt afdelingshoofd of hoofd paramedische dienst worden. Ook zijn er vele

31GEZONDHEID Wat wil jij worden?

mogelijkheden tot differentiatie en specialisatie door vervolgopleidingen en door nascholingscursussen (o.a. docentenopleiding en management in de ge-zondheidszorg).

Salaris indicatieHier geldt de functiewaardering gezondheidszorg (FWG 3.0). Je kunt ingeschaald worden op 2 niveaus: 50 en 55. In schaal 50 verdien je op 22-jarige leeftijd €1.850-,-. Dit kan uitlopen tot €3.426,-. Het inkomen van de ergotherapeut die als zelfstan-dig ondernemer werkt is afhankelijk van verschillende factoren, zoals het aantal cliënten en contracten met zorgverzekeraars.....................................................................................

EuritmistHbo-opleiding

Werkt als uitvoerend kunstenaar, pedagoog in ba-sisonderwijs/middelbaar onderwijs of als thera-peut in een zelfstandige praktijk volgens het model van een in 1912 door de antroposoof Rudolf Steiner ontwikkelde nieuwe bewegingskunst, die kan sa-mengaan met muziek en gesproken taal (recitatie, declamatie).


Bijzonderheden:Aanvullende eisen voor toelating: ruime ontwikkeling op HAVO-niveau, een toelatingsgesprek, lichamelijk geschikt en goed gezond bevonden worden.

OpleidingEen 4-jarige opleiding Docent Dans.

WaarHogeschool Helicon

PlaatsingsmogelijkhedenWerkt als uitvoerend kunstenaar, pedagoog in basis-/middelbaar onderwijs of als therapeut in een zelfstan-digepraktijk.

CarrieremogelijkhedenJe kunt deelnemen aan een voortgezette kunstzin-nige opleiding van 3 maanden; voor het euritmiethe-rapiediploma is een 1 jaar voortgezette studie vereist; opleiding tot uitvoerend kunstenaar in een toneelen-semble.

Salaris indicatieAanvangssalaris is ongeveer €2.180,- en kan uitlopen tot €4.410,-.

FarmacochemicusWo-opleiding

Onderzoekt de moleculaire structuur van stoffen. Daarbij staat de ontwikkeling van het geneesmid-del centraal. Hoe werkt het? Hoe maak je nieuwe veilige geneesmiddelen?

VooropleidingVWO: profiel N&G, N&T, E&M+wb1+na1+sk1 of C&M+wb1+na1+sk1 (per 1-8-2010: N&T, N&G+na, E&M+na+sk of C&M+wa/wb+na+sk)

OpleidingEen 5-jarige opleiding (bachelor + master) Farmaceu-tische wetenschappen.

Bijzonderheden:Farmacochemie is een opleiding binnen de Farmaceu-tische Wetenschappen.

WaarVrije Universiteit Amsterdam.

PlaatsingsmogelijkhedenOnderzoeker, leidinggevende of adviseur bij universi-teiten, researchinstituten (als TNO, RIVM), de overheid (keuringsinstituten) of bij de grote farmaceutische en chemische industrie. Heb je gekozen voor het com-municatieprofiel dan kun je ook wetenschapsjourna-list, artsenbezoeker of voorlichter worden.

CarrieremogelijkhedenJe kunt na de masteropleiding een onderzoekersoplei-ding gaan volgen. Je volgt een opleiding van 4 jaar als aio (assistent in opleiding). Je doet dan 4 jaar onder-zoek waarop je vervolgens promoveert tot doctor.....................................................................................

FarmakundigeHbo-opleiding

Maakt het mogelijk dat de juiste geneesmiddelen op een efficiënte en klantvriendelijke manier bij de juiste patiënten terechtkomen.


OpleidingDe 4-jarige opleiding Farmakunde.Bijzonderheden:De opleiding wordt ook in deeltijd aangeboden.


PlaatsingsmogelijkhedenJe kunt aan de slag in openbare apotheken, zieken-huisapotheken, de farmaceutische groothandel en industrie en bij ziektekostenverzekeraars. Daar kun je je bezig houden met zaken als voorlichting, organisa-tiekunde en/of kwaliteitszorg.

CarrieremogelijkhedenDe eerste farmakundigen zijn in 2005 afgestudeerd. In de toekomst zullen er vervolgopleidingen en bijscholings-cursussen voor farmakundigen ontwikkeld worden.

FysiotherapeutHbo-opleiding

Wil bij patiënten, ook zonder verwijzing, na een in-takegesprek en uitgebreid onderzoek via toepas-sing van bewegingstherapie (oefentherapie), mas-sagetherapie en fysische therapie pijn verlichten, het functioneren verbeteren en het zelfherstellend vermogen activeren en stimuleren.

VooropleidingHAVO: alle profielenVWO: alle profielenMBO: niveau 4Bijzonderheden:In verband met de inhoud van de studie is het raad-zaam om biologie in je profiel op te nemen. Verder wor-den de vakken natuurkunde, scheikunde en wiskunde A/B (in die volgorde van belangrijkheid) aanbevolen. Vanaf 21 jaar kun je bij onvoldoende vooropleiding een toelatingsexamen afleggen.Heerlen heeft een numerus fixus van 80 studenten en kent een toelatingsassessment (afhankelijk van de dan geldende wettelijke regels).

OpleidingDe 4-jarige opleiding Fysiotherapie.

WaarHogeschool van AmsterdamAvans Hogeschool, locatie BredaFontys Hogescholen EindhovenSaxion Hogescholen, locatie EnschedeHanzehogeschool GroningenHogeschool Zuyd (Heerlen)Hogeschool LeidenHogeschool van Arnhem en NijmegenHogeschool RotterdamHogeschool UtrechtInternationale Academie Fysiotherapie “Thim van der Laan” (Utrecht)

PlaatsingsmogelijkhedenZowel in instellingen in de gezondheidszorg (zoals zie-kenhuizen, verpleeghuizen en revalidatie-inrichtingen), als in de vrijgevestigde praktijk. Een aantal fysiothera-peuten vindt werk in het buitenland.

CarrieremogelijkhedenJe bent verder toelaatbaar tot de tweedefasestudie-richtingen “hoger management”, “beroepsinnovatie” en “eerstegraads lerarenopleiding”. Daarmee kun je respectievelijk manager in de gezondheidszorg, me-dewerker bij wetenschappelijk onderzoek en leraar aan een academie voor fysiotherapie worden.Ook zijn er veel beroepsinhoudelijke nascholingsmo-gelijkheden, zoals cursussen manuele therapie, sport-fysiotherapie en fysiotherapie bij kinderen of ouderen.

Hogeschool Utrecht biedt in samenwerking met de Universiteit Utrecht en het Universitair Medisch Cen-trum de universitaire Master Fysiotherapie Weten-schap aan. Na deze studie kun je binnen het vakgebied op wetenschappelijke wijze onderzoek verrichten, op beleidsniveau werken, of het vak fysiotherapie op hbo-niveau doceren.Bij een aantal van bovenstaande opleidingen (o.a. Ho-geschool Utrecht) kun je ook een opleiding volgen tot Professioneel Master. Afstudeerrichtingen: manuele therapie, kinderfysiotherapie, Sportfysiotherapie, geri-atrische fysiotherapie en psychosomatische fysiothe-rapie (in ontwikkeling).

Afhankelijk van persoonlijke kwaliteiten en het gevolgd hebben van bepaalde cursussen kun je doorgroeien tot hoofd afdeling fysiotherapie, hoofd dienst fysiothe-rapie of hoofd paramedische dienst. Het aantal moge-lijkheden daartoe is gering in verband met de beperkte plaatsen.

Salaris indicatieBen je in dienst van een instelling in de gezondheids-zorg, dan word je ingeschaald volgens de functiewaar-dering gezondheidszorg in aanloopschaal 54 en daar-na in 55. In de laagste schaal verdien je €1.875,-; dit kan oplopen tot €3.906,- (in de hoogste schaal). Werk je als zelfstandig ondernemer, dan hangt je inkomen af van diverse factoren, zoals het aantal patiënten.....................................................................................

Geestelijk verzorgerWo-opleiding

De geestelijk verzorger biedt professionele bege-leiding en hulpverlening aan mensen vanuit en op basis van geloofs- en levensovertuiging. De gees-telijk verzorger in instellingen voor (intramurale) gezondheidszorg richt zich in het begeleiden van patiënten en bewoners op fundamentele vragen rond ziekte, dood en gezondheid, en op de invul-ling van het bestaan van de mens als geheel.

VooropleidingVWO: alle profielen.

Bijzonderheden:Indien je geen Latijn en/of Grieks in je eindexamen-pakket hebt, bestaat er aan de opleidingen zelf gele-genheid om deze talen te leren. In de theologiestudie komt kennis van de moderne talen en geschiedenis goed van pas.

OpleidingEen ongeveer 6-jarige opleiding Godgeleerdheid of Theologie (algemeen) of Theologie.

Bijzonderheden:Je kunt de studie zo inrichten dat die direkt op het beroep voorbereidt, en je daarbij op een of meer van de werkterreinen van de pastor specialiseren.

Een andere mogelijkheid is, dat je je masteropleiding in een ander theologisch vak doet (bijbelwetenschappen, theologische ethiek, kerkgeschiedenis enz.) en, naarge-lang de plaatselijke mogelijkheden daarnaast of daarna, een aanvullende pastorale beroepsopleiding volgt.

In Tilburg en Utrecht zijn tevens voorzieningen voor een deeltijdse studie. Diverse theologische faculteiten en universiteiten hebben naast een 6-jarige opleiding ook een 4-jarige opleiding, die meer thematisch is ingericht. Ook deze opleidingen leiden tot een masterdiploma.

De Tilburgse faculteit Religiewetenschappen kent bij-voorbeeld drie masteropleidingen, namelijk “Zorg, ethiek en beleid”, “Christendom en cultuur” en “Chris-tendom en Islam``, die korter duren dan de masterop-leiding Theologie.In Nijmegen kent men de vrije studierichting “Religie-studies``. Deze kortere opleidingen worden evenwel niet altijd door de bisdommen erkend als ambtsopleiding die toegang geeft tot een kerkelijk-pastorale functie.De VGVZ (de beroepsvereniging Geestelijk verzorgers in de intramurale gezondheidszorg) heeft een eigen pro-fessionaliseringsroute, die zij haar leden adviseert. Je moet dan na je opleiding nog een leerroute te volgen (je moet dan al meer dan 8 uur werkzaam zijn in een instel-ling voor gezondheidszorg). Deze leer-route bestaat uit een introductieweek “geestelijke verzorging en organi-satie”, minimaal 10 individuele supervisies en de cursus KPV (Klinisch Pastorale Vorming) van 3 maanden.

WaarUniversiteit van TilburgVrije Universiteit AmsterdamRadboud Universiteit NijmegenRijksuniversiteit GroningenUniversiteit UtrechtUniversiteit Leiden

PlaatsingsmogelijkhedenOpgeleide en toegeruste geestelijk verzorgers zijn werkzaam in alle soorten instellingen voor intramu-rale gezondheidszorg, zoals ziekenhuizen, instellingen voor geestelijke gezondheidszorg, instellingen voor verstandelijk gehandicapten, verpleeghuizen en reva-lidatiecentra.

CarrieremogelijkhedenNa ervaring en/of verdere studie zijn er kaderfuncties mogelijk op regionaal, provinciaal en landelijk niveau. Binnen het wetenschappelijk onderwijs bestaan mo-gelijkheden voor enkelen, waarbij de voorkeur uitgaat naar hen die een proefschrift hebben geschreven en gepromoveerd zijn.

Salaris indicatieHet aanvangssalaris (tot 28 jaar) van de pastorale werk(st)er met een voltooide academisch-theologische opleiding bedraagt ongeveer €2.275,- per maand; het maximum van ongeveer €2.780,- wordt na 10 jaar be-reikt. Dit betreft diocesane normen.Wanneer je als pastoraal wer(st)er met een acade-misch opleidingsniveau in een ziekenhuis werkt of voor justitie is je salaris aanzienlijk hoger en kan op-lopen tot ongeveer €3.775,-. In de krijgsmacht ligt je maximum nog hoger.

Meer informatieUniversiteit van Tilburg, Theologie en Religieweten-schappen, Postbus 90153, 5000 LE Tilburg, tel. 013-4662580, e-mail: [email protected], internet: www.uvt.nl/kiesreligie of www.uvt.nl/fkt.Vereniging van Geestelijk Verzorgers in Zorginstel-lingen (VGVZ) is alle werkdagen minimaal van 9.00 - 17.00 uur bereikbaar via het secretariaat in Amster-dam op 06 43 74 12 97. Als je op het stafbureau geen gehoor krijgt bel dan met het secretariaat. Voor drin-gende gevallen word je dan z.s.m. (vaak nog dezelfde dag) terugggebeld. Per email zijn wij bereikbaar via [email protected]

GezondheidswetenschapperWo-opleiding

Is een wetenschapper die als onderzoeker en me-dewerker in coördinerende en adviserende, be-leidsvormende en -uitvoerende functies werkzaam is in de zo complex gestructureerde en georgani-seerde gezondheidszorg.

Vooropleiding1.VWO: alle profielen

Bijzonderheden:Bij de VU wordt aangeraden wordt om bij E&M biolo-gie en bij C&M wiskunde en biologie te kiezen.Bij de andere universiteiten moet bij alle profielen vol-doende wiskunde aan bod gekomen zijn.

2.VWO: profiel N&T, N&G, E&M of C&M+wa12/wb1 (per 1-8-2010: N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wb)

3.VWO: alle profielen

Opleiding1. De 4-/5-jarige opleiding Algemene gezondheidswe-tenschappen.

Bijzonderheden:Bij de VU volg je eerst een 3 jarige bacheloropleiding. In aansluiting daarop kun je kiezen voor een 1-ja-rig meer op beleid gericht masterprogramma of een 2-jarig onderzoeksgericht masterprogramma. Er zijn 3 masterrichtingen: preventie & communicatie, manage-ment & organisatie in de gezondheidszorg en volks-gezondheid. Bij de overige universiteiten volg je eerst een 3-jarige bacheloropleiding. In aansluiting daarop kun je kiezen voor een masteropleiding van één jaar of meer op bijvoorbeeld één van de volgende terreinen: arbeid en gezondheid, beleid en beheer van de ge-zondheidszorg, bewegingswetenschappen,geestelijke gezondheidkunde, gezondheidsvoorlich-ting en -bevordering of zorgwetenschappen.

2. De 5-jarige opleiding Gezondheid en maatschappij

Bijzonderheden:Je volgt eerst een 3-jarige bacheloropleiding. In aan-sluiting daarop kun je een van de volgende 2-jarige masteropleidingen volgen: Public Health and Society, Management, Economics and Consumer Studies en Applied Communication Science.

3. De 3-jarige bacheloropleiding Gezondheidsweten-schappen, Beleid & Management Gezondheidszorg.Bijzonderheden:In aansluiting daarop kun je kiezen voor een van de drie 1-jarige masteropleidingen:Zorgmanagement1. De Master Zorgmanagement leidt je op voor ma-nagementfuncties in bijvoorbeeld een ziekenhuis. Van-uit een wetenschappelijke attitude leer je om te gaan met de complexe managementvraagstukken in de ge-zondheidszorg. Daarbij wordt veel aandacht besteed aan persoonlijke vaardigheden.Health Economics, Policy & Law2. De Master Health Economics, Policy & Law behan-delt vraagstukken van de gezondheidszorg op het niveau van landelijk en internationaal beleid. Deze En-gelstalige master biedt specialisatiemogelijkheden op het gebied van Health Economics.3. Research MasterNa de bachelorfase kun je naast bovenstaande mas-ters ook een tweejarige onderzoeksmaster volgen bij het Netherlands Institute for Health Sciences (NIHES).

Waar1. Vrije Universiteit Amsterdam.Universiteit MaastrichtUniversiteit Twente2. Wageningen Universiteit.3. Erasmus Universiteit Rotterdam.

PlaatsingsmogelijkhedenNa Amsterdam en Maastricht: een werkkring in een breed veld van elkaar dikwijls overlappende werkge-bieden. Functies bij onder andere het onderwijs, het wetenschappelijk onderzoek, patiëntenvoorlichting, li-chamelijke opvoeding, sport, fysiotherapie, psychothe-rapie. Dit in algemene psychiatrische ziekenhuizen, re-validatiecentra, schoolartsendiensten, tandheelkundige diensten en bij ziektekostenverzekeraars.Na Wageningen: een werkkring bij een overheid of bij zorginstellingen en Arbo-diensten, in nationale of inter-nationale organisaties zoals het Rode Kruis of Oxfam Novib, of bij patiëntenverenigingen, onderzoeksinstel-lingen, verzekeraars en gezondheidsbevorderende instituten als het Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen. Veel voorkomende functies: programma-manager (je werkt bij een gezondheidsfonds zoals het Astma Fonds), functionaris gezondheidsbevordering (je werkt bij bijvoorbeeld een GGD), adviseur lokale gezondheidsprojecten (je gaat aan de slag in een ont-wikkelingsland), sociaal-wetenschappelijk onderzoe-ker (je werkt bij een (buitenlandse) universiteit of (inter)nationale onderzoeksinstelling), beleidsmedewerker gezondheid (je kan aan de slag bij overheid of semi-overheid) of adviseur gezondheidsbeleid (je gaat in het bedrijfsleven aan de slag).Na Rotterdam: werkzaam in management- en beleids-functies bij organisaties en inrichtingen als algemene en psychiatrische ziekenhuizen, revalidatiecentra, kruis-verenigingen, geneeskundige en gezondheidsdiensten, rijks-, provinciale en gemeentelijke overheden, ziekte-kostenverzekeraars en talrijke andere instellingen in de directe of indirecte sfeer van de gezondheidszorg.

CarrieremogelijkhedenLiggen voornamelijk in het bereiken van hogere func-ties na ervaring / eventueel gedaan onderzoek / verder verdiepende cursussen en dergelijke.

www.beroepenkrant.nl GEZONDHEID32

Salaris indicatieWanneer je een functie hebt in overeenstemming met het niveau van je opleiding ligt het aanvangssalaris on-geveer op €2.035,- à €2.465,-.

HartfunctielaborantHbo-opleiding

Assisteert bij of verricht zelfstandig onderzoek van hart en vaatstelsel, onder verantwoordelijkheid van een specialist.


Bijzonderheden:Wis-, natuur- en scheikunde gewenst.

OpleidingEen 3-jarige opleiding Hartfunctielaborant.

Bijzonderheden:Je neemt eerst contact op met een afdeling Hartfunc-tie met opleidingsbevoegdheid van een ziekenhuis waar je je opleiding zou willen volgen. Daar solliciteer je naar de functie van leerling hartfunctielaborant. Ben je eenmaal als leerling aangenomen en als je aanvraag tot registratie bij de Stichting Beroepsopleiding Hart-functie Laboranten (Stichting BHFL) is geaccepteerd kun je je inschrijven als student bij de LOI Hogeschool. Het afronden van de tweede leerjaar wordt door de Stichting BHFL erkend als het hebben bereikt van het niveau “Algemeen Hartfunctie Laborant”. Je kunt dan zelfstandig de algemene hartfunctieonderzoeken uit-voeren. Tijdens het derde leerjaar ga je je specialiseren in een van de vier uitstroomrichtingen: echocardiogra-fie, holteranalyse, hartkatheterisatie en interventie of cardio-implantaten en elektrofysiologisch onderzoek.

WaarLOI Hogeschool.

PlaatsingsmogelijkhedenOp de afdeling hartfunctie of op de hartkatheterisatie-kamer van een ziekenhuis of van een hartkliniek.

CarrieremogelijkhedenManagementfuncties, leidinggevende functies. Ook is het mogelijk door verdere studie/ cursussen je eigen kennis te verdiepen of je te specialiseren in verwante vakgebieden.

Salaris indicatieJe salaris na diplomering is afhankelijk van het zieken-huis en het takenpakket; gemiddeld word je betaald volgens functiegroep 45 (€1.653,- t/m €2.687,-). Als leerling ontvang je gewoonlijk een salaris volgens de aanloopschaal van de functiegroep, die afhankelijk is van takenpakket en vooropleiding. De genoemde sa-larissen gelden voor algemene ziekenhuizen.....................................................................................

HuidtherapeutHbo-opleiding

Behandelt patiënten met een zieke of beschadigde huid met het doel het gehandicapt zijn ten gevolge van een huidaandoening op te heffen, te verminde-ren of te voorkomen.

VooropleidingHAVO: alle profielenVWO: alle profielenMBO: niveau 4Bijzonderheden:Je moet ook een geschiktheidsonderzoek ondergaan.

OpleidingEen 4-jarige opleiding Huidtherapie.

WaarHogeschool Utrecht en De Haagse Hogeschool

PlaatsingsmogelijkhedenDe meeste huidtherapeuten zijn als zelfstandig on-dernemer werkzaam en hebben een eigen praktijk of een groepspraktijk. Je kunt je ook vestigen binnen een ziekenhuis, polikliniek, gezondheidscentrum of andere medische instelling. Daar kun je je als zelfstandig huid-therapeut vestigen, maar je kunt er ook in loondienst gaan werken.

Salaris indicatieJe salaris is afhankelijk van het aantal en soort behandelingen dat je verricht. Ziekenfondsen en particuliere verzekeraars vergoeden bepaalde ver-richtingen, terwijl sommige (onderdelen van) be-handelingen door de patiënt zelf betaald moeten worden. Wanneer je als zelfstandig huidtherapeut gevestigd bent, bepaal je zelf je uurtarief. De richtlijn hiervoor is €50,- à €57,-. Je moet er wel rekening

mee houden dat je daar nog allerlei kosten van moet betalen.....................................................................................

Informatiekundige in de gezondheidszorg

Wo-opleiding

Artsen moeten op de hoogte zijn van de nieuwste ontwikkelingen op hun gebied, zoals de resulta-ten van medisch wetenschappelijk onderzoek. Dit ontwikkelt zich zo snel, dat het onmogelijk wordt om bij te houden. Artsen zijn ook afhankelijk van patientgegevens om juiste beslissingen te maken, deze gegevens zijn niet altijd beschikbaar, vaak nog op papier, ongeordend en soms zelfs onbe-veiligd. Medisch informatiekundigen kunnen voor deze en vele andere informatie gerelateerde pro-blemen oplossingen bieden. Zoals de arts garant staat voor een optimale zorg voor de patiënt, zo staat de medisch informatiekundige garant voor een optimale informatievoorziening.

VooropleidingVWO: profiel C&M+wb1+na1, E&M+wb1+na1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T+bi, N&G+na, E&M+wb+na of C&M+wb+na)

OpleidingDe 3-jarige bachelor Medische informatiekunde.

WaarUniversiteit van Amsterdam

PlaatsingsmogelijkhedenMogelijke werkgevers zijn: ziekenhuizen, huisartsen, de overheid of verzekeringsmaatschappijen. Je kunt daar in functies terechtkomen als: beleidsmedewerker gezondheidszorg, informatie-analist of -adviseur of ontwikkelaar van medische informatiesystemen.

CarrieremogelijkhedenJe kunt je verder in het vakgebied specialiseren met de aansluitende master Medische informatiekunde, of de aansluitmaster Biomedical sciences.Heb je een sterke belangstelling voor onderzoek, dan zijn er 2-jarige onderzoekmasters.....................................................................................

Ingenieur gezondheidszorgHbo-opleiding

Deze opleiding biedt je een combinatie van tech-niek, gezondheidszorg, informatie- en communi-catietechniek, organisatie en management. Als ingenieur gezondheidszorg kijk je met de ogen van de gebruiker, die ziet wat er aan techniek nodig is om de arbeidseffectiviteit en productiviteit in de

zorgsector te verhogen. Je bent intermediair tus-sen techniek en gebruiker.

VooropleidingHAVO: profiel N&T, N&G of E&MVWO: profiel N&G, N&T, E&M of C&M+wa12 (per 1-8-2010: N&T, N&G, E&M, C&M+wa/wb)

OpleidingDe 4-jarige opleiding Gezondheidszorg Technologie.

WaarHogeschool Rotterdam

PlaatsingsmogelijkhedenAls intermediair tussen techniek en gebruiker kun je terecht in ziekenhuizen, bij zorginstellingen, in de thuiszorg, bij onderzoeksinstituten en in de commer-ciële sector. Je kunt daarbij denken aan functies als medisch technoloog in een zorginstelling, als klinisch-fysisch medewerker, als applicatiebeheerder in een zorginstelling of in de medische industrie, als product-specialist in de medische industrie, als deskundige bij een maatschappelijke instelling of in het bedrijfsleven (bijvoorbeeld op het gebied van domotica, E-health of thuiszorgtechnologie), of als zelfstandig ondernemer.

Salaris indicatieJe aanvangssalaris is gemiddeld €2.130,-. Bij de overheid is, afhankelijk van de zwaarte van de functie, uitloop mogelijk tot €3.020,- of €3.400,-. In de parti-culiere sector ligt je salaris soms hoger.....................................................................................

Kunstzinnig therapeutHbo-opleiding

Helpt mee aan het genezings- en/of ontwikkelings-proces van patiënten met lichamelijke en/of psy-chische klachten.


OpleidingDe 4-jarige opleiding Kunstzinnige therapie.

WaarHogeschool Leiden

PlaatsingsmogelijkhedenKunstzinnig therapeut in algemene ziekenhuizen, psy-chiatrische centra, instituten voor ontwikkelingsstoor-nissen, revalidatiecentra, verpleeghuizen en gezond-heidscentra.

Kun je goed met mensen omgaan en ben je geïnteresseerd in techniek? Kom dan op zaterdag 31 januari 2009 naar de open dag in het Leids Universitair Medisch Centrum. Op die dag kun je onder andere zelf aan de slag

in een operatiekamer en in het skillslab verpleegkundige vaardigheden oefenen. Ervaar of jij geschikt bent voor een van de opleidingen. Want leren en werken in de gezondheidszorg is niks voor watjes!

Het adres is Albinusdreef 2, naast NS-Station Leiden Centraal. Voor meer informatie over het programma, ga naar www.niksvoorwatjes.nl en klik op ‘open dag’.

W W W . L U M C . N L

`kOm jIj` OoK/

Open dag opleidingen

31 januari 2009 11.00 – 15.00 uur

Kijk voor meer informatie op

niksvoorwatjes.nl


CarrieremogelijkhedenZijn mogelijk door voortgezette opleidingen en verdere cursussen.....................................................................................

Laborant klinische neurofysiologie

Hbo-opleiding

Doet onderzoek naar stoornissen in de werking van het zenuwstelsel en de bloedvoorziening van de hersenen. Daarnaast assisteer je de neuroloog bij spieronderzoeken. De patiënten bij wie je een onderzoek doet, zijn bijvoorbeeld bewusteloze slachtoffers van een ongeluk, epilepsiepatiënten of mensen die vaak last hebben van migraine. Ook leg je de patiënten uit wat er gaat gebeuren en pro-beert ze gerust te stellen, want de onderzoeken zijn voor hen niet altijd aangenaam. Tot je taken hoort ook de patiëntenadministratie en het schrij-ven van verslagen van de onderzoeken.

VooropleidingHAVO: profiel N&G of N&TVWO: profiel N&G of N&TMBO: niveau 4 (in de gezondheidszorg of in de tech-nische sector)

OpleidingEen 3-jarige opleiding Laborant klinische neurofysio-logie.

Bijzonderheden:Je doet je opleiding in een ziekenhuis, waar je na een sollicitatie als leerlinglaborant Klinische Neurofysiolo-gie bent aangenomen. Je gaat direct aan het werk en ontvangt een salaris. De opleiding bestaat naast de praktijk uit een schriftelijk theoretisch gedeelte (ver-zorgd door de LOI Hogeschool). Gedurende het prak-tische deel ben je vrijwel full-time werkzaam op een afdeling klinische neurofysiologie van een ziekenhuis met opleidingsbevoegdheid. De afsluiting van de op-leiding wordt gevormd door een schriftelijk examen.

WaarLOI HogeschoolPlaatsingsmogelijkhedenIn het klinisch neurofysiologisch laboratorium van een ziekenhuis.

CarrieremogelijkhedenJe kunt je in een bepaalde richting verder bekwamen, bijvoorbeeld op organisatorisch-leidinggevend gebied of tot medewerker bij wetenschappelijk onderzoek.....................................................................................

Laborant medisch beeldvormende en

radiotherapeutische technieken

Hbo-opleiding

Kan werken in het hele gebied van de medische beeldvorming (röntgendiagnostiek, echografie, computertomografie, MRI en nucleaire geneeskun-de) en in de stralingsbehandeling (radiotherapie).

VooropleidingHAVO: N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wbVWO: alle profielenMBO: niveau 4

OpleidingDe 4-jarige opleiding Medisch beeldvormende en ra-diotherapeutische technieken.

WaarFontys Hogescholen EindhovenHogeschool INHOLLAND HaarlemHogeschool INHOLLAND AmsterdamHanzehogeschool Groningen.

PlaatsingsmogelijkhedenIn ziekenhuizen op onder andere de radiodiagnostische of radiotherapeutische afdeling, de echografie-afdeling en de afdeling nucleaire-geneeskunde-afdeling. Ook kun je werk vinden in radiotherapeutische instituten.

CarrieremogelijkhedenZijn mogelijk door voortgezette opleidingen en verdere cursussen (post-HBO) zoals een kadercursus voor lei-dinggevende functies of een docentencursus. Binnen het ziekenhuis de functie van praktijkbegeleider of af-delingshoofd.

Salaris indicatieIn algemene ziekenhuizen kun je worden ingeschaald op 2 niveaus: 40 en 45. Je aanvangssalaris is €1.653,- en kan uitlopen tot €2.687,-. Voor leidinggevenden gelden andere bedragen.

LogopedistHbo-opleiding

De logopedist is een expert op het gebied van de communicatie. Hij/zij onderzoekt en behandelt stoornissen op het gebied van de stem, spraak, taal, gehoor en mondfuncties, bij zowel kinderen als volwassenen. Ook geeft hij/zij adviezen over hoe deze problemen te voorkomen en geeft pre-sentatietrainingen aan beroepssprekers.

Vooropleiding:HAVO: alle profielenVWO: alle profielenMBO: niveau 4

Bijzonderheden:Als je logopedie wilt gaan studeren moet je een ge-schiktheidonderzoek ondergaan. Er wordt gekeken of je geen afwijkingen hebt op het gebied van je stem en spraak, die een goede beroepsuitoefening belemme-ren. Heerlen heeft een toelatingsassessment (afhanke-lijk van de dan geldende wettelijke regels).

OpleidingDe 4-jarige opleiding Logopedie.

WaarFontys Hogescholen EindhovenHanzehogeschool GroningenHogeschool Zuyd (Heerlen)Hogeschool van Arnhem en NijmegenHogeschool RotterdamHogeschool UtrechtWindesheim (Zwolle)

PlaatsingsmogelijkhedenAls logopedist(e) ben je verbonden aan scholen voor basis- en speciaal onderwijs; ziekenhuizen of revali-datiecentra; audiologische centra; werkkring bij op-leidingsscholen voor onderwijzenden, conservatoria en toneelscholen. Bovendien is zelfstandige vestiging mogelijk.

CarrieremogelijkhedenHet diploma van de opleiding logopedie geeft je de bevoegdheid tot logopedisch (be)handelen.Er zijn mogelijkheden tot differentiatie en specialisatie door vervolgopleidingen (lerarenopleiding logopedie; management in de gezondheidszorg; beroepsinno-vatie) en door nascholingskursussen in binnen- en buitenland (o.a. muziektherapie; bobaththerapie; spe-ciaal onderwijs). Aan de Katholieke Universiteit Nijme-gen en aan de Rijksuniversiteit Groningen kun je een vervolgopleiding (de 1-jarige masteropleiding Speech and language pathology) volgen tot gespecialiseerd logopedist, zoals stotter- of stemtherapeut. Ook kun je, met aantoonbaar voldoende academische vaardig-heden, aan de Universiteit Utrecht de 2-jarige master-opleiding Logopediewetenschap gaan volgen.

Salaris indicatieBen je in dienst van een instelling voor gezondheids-zorg dan kun je ingeschaald worden in schaal 45, 50 of 55, hetgeen betekent dat je minimaal €1.653,- en maximaal €3.426,- kunt verdienen. Werk je als vrijge-vestigd logopedist dan is het inkomen onder andere afhankelijk van het aantal patiënten dat je behandelt.

Longfunctie-assistent(e)Hbo-opleiding

Als longfunctie-assistent(e) doe je in opdracht van een medisch specialist of huisarts bij een patiënt zelfstandig onderzoek naar de functie van de lon-gen. Zo meet je de longinhoud van een patiënt of verricht je bijvoorbeeld onderzoek naar allergische reacties uit door priktesten op de huid. De patiën-ten zijn mensen met bronchitis, astma en andere longaandoeningen. Tot je taak behoort ook het rap-porteren van het resultaat aan de longarts. Maar ook dat de gebruikte apparatuur dagelijks geijkt en hygiënisch schoon gehouden wordt.


Bijzonderheden:Enige affiniteit met de vakken wis-, natuur- en schei-kunde is wel gewenst

OpleidingDe 3-jarige opleiding Longfunctie-assistent.

Bijzonderheden:Je doet je opleiding in een ziekenhuis met opleidingse-voegdheid. Daar solliciteer je naar de functie van leer-ling longfunctieassistent. Tijdens de opleiding werk je full-time op een longfunctie laboratorium en ontvang je maandelijks salaris. Na de opleiding kun je direct aan het werk in het ziekenhuis waar je bent opgeleid of ergens anders.

WaarLOI Hogeschool

PlaatsingsmogelijkhedenOp de longfunctieafdeling in een ziekenhuis, in een arbeidsfysiologisch laboratorium of in een revalidatie-centrum.

Salaris indicatieHier geldt de functiewaardering gezondheidszorg; inschaling geschiedt meestal op niveau 40. Aanvangs-salaris €1.653,- oplopend tot €2.446,-....................................................................................

Manager in de zorg Hbo-opleiding

In deze functie ben je bezig met het analyseren en oplossen van managementvraagstukken in organi-

saties die zorgen dienstverlening aan patiënten en cliënten centraal stellen


Opleiding1. De 4-jarige bacheloropleiding Management in de zorg.2. De 4-jarige opleiding Leefstijl, Arbeid en Gezondheid

Waar1. Avans Hogeschool, locatie Tilburg (voltijd) en locatie Breda (deeltijd)De deeltijdopleiding ook in Eindhoven. Het onderwijs wordt dan verzorgd door Fontys Hogescholen, aan-melding loopt via Avans Hogeschool.Hogeschool Utrecht (duaal)De Haagse HogeschoolHanzehogeschool GroningenHogeschool INHOLLANDHogeschool LeidenHogeschool RotterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenHogeschool ZeelandHogeschool Zuyd en Saxion Hogeschool Deventer ge-ven deze opleiding in deeltijd2. Hogeschool Utrecht

PlaatsingsmogelijkhedenEr is een groeiende vraag naar hbo`ers die meewerken aan het analyseren en oplossen van management-vraagstukken. Je kunt na je opleiding terecht komen in organisaties waar zorgen dienstverlening aan patiën-ten en cliënten op de voorgrond staat. Denk maar aan ziekenhuizen, thuiszorg, ouderenzorg, psychiatrische instellingen, jeugdzorg of verstandelijk gehandicap-tenzorg. Ook kun je gaan werken bij belangenorgani-saties, welzijnsinstellingen, ziektekostenverzekeraars of bij overheidsorganisaties als gemeenten of de pro-vinciale raad voor de gezondheidszorg.

CarrieremogelijkhedenMiddenmanager ( leidinggevende, teamleider) of procesmanager (projectmedewerker, kwaliteitsme-dewerker).....................................................................................

Medisch biologisch onderzoeker

Wo-opleiding

Beoefent zelfstandig wetenschappelijk onderzoek dat (direct of indirect) gericht is op de oplossing van medische problemen (diagnose, genezing, preventie etc.). Dit wordt steeds belangrijker om-dat de voor de geneeskunde en de gezondheid relevante biologische kennis zich in een extreem hoog tempo ontwikkelt.

VooropleidingVWO: profiel N&G of N&T+BI1,2 (wordt N&T+Bi of N&G+Na)

OpleidingDe 5-jarige opleiding Biomedische wetenschappen.

Bijzonderheden:Je begint met de 3-jarige bacheloropleiding Biomedi-sche wetenschappen. Daarna stroom je door naar de 2-jarige masterfase. Dit aan de universiteiten te Am-sterdam aan de VU en aan de UvA, aan de Universiteit Leiden, aan de Radboud Universiteit Nijmegen en aan de Universiteit Utrecht.Afstudeerrichtingen/specialisaties: Amsterdam (VU): in alle richtingen kun je je specialiseren in hetonderzoek. Dat doe je via stages in onderzoeksgroe-pen op de VU of extern, bij een binnen- of buitenlands institituut.Amsterdam (UvA): in de masteropleidingen kun je kie-zen voor de onderzoekvariant.Leiden: in de masteropleiding Biomedical Sciences kun je kiezen voor de afstudeerrichting Research.Nijmegen: in het derde jaar van de bacheloropleiding kies je uit één van de hoofdvakken: arbeid, milieu en gezondheid, bewegingswetenschappen, epidemiolo-gie, evaluatie in de geneeskunde, toxicologie en patho-biologie. In de masteropleiding kun je kiezen uit drie op-leidingsprofielen: onderzoekersprofiel, maatschappelijk profiel en communicatieve/ educatieve profiel.Utrecht: door de invulling van de profileringsruimte (minimaal een kwart van je opleiding) kun je je voor-bereiden op masterprogramma`s, zoals biomoleculair sciences, cognitive neuroscience, drug innovation, im-munity and infection en research and development in sciece education.

WaarUniversiteit UtrechtUniversiteit LeidenUniversiteit van AmsterdamVrije Universiteit AmsterdamRadboud Universiteit Nijmegen

PlaatsingsmogelijkhedenEen werkkring die overeenkomt met de afstudeerrich-ting. Onder andere universiteiten (faculteit geneeskun-de), onderzoeken keuringsinstituten, laboratoria, de farmaceutische industrie en ziekenhuizen. Ook liggen er beroepsperspectieven in de sfeer van beleidsvoor-bereidende en -ondersteunende civiele functies. In het algemeen kun je zeggen dat de meeste afgestudeer-den in het wetenschappelijk of industrieel onderzoek terecht komen.

CarrieremogelijkhedenLiggen voornamelijk in het bereiken van hogere func-ties na bijvoorbeeld ervaring, eventueel gedaan onder-

zoek en verder verdiepende cursussen.

Salaris indicatieWanneer je een functie hebt in overeenstemming met het niveau van je opleiding ligt het aanvangssalaris on-geveer op €2.330,- à €2.802,-.....................................................................................

Medisch laboratorium ingenieur

Hbo-opleiding

Voert in een ziekenhuislaboratorium door artsen ge-vraagd onderzoek uit. De uitslagen zijn voor artsen en patiënten van groot belang omdat die de gestelde diagnose kunnen bevestigen, aanwijzingen bevat-ten om verder of in een andere richting te zoeken, een basis vormen voor de behandelingsmethoden of laten zien of een behandeling van een patiënt al dan niet het gewenste effect heeft.

VooropleidingHAVO: profiel N&G of N&TVWO: profiel N&G of N&TMBO: niveau 4 (met natuur- en scheikunde)

Bijzonderheden:Wiskunde B en biologie zijn gewenst. Na een MLO-diploma kun je de studie vaak in 3 jaar afronden.De toelatingseisen/ -wensen kunnen per school kun-nen verschillen. Contact met de betrefende school is daarom aan te bevelen.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Biologie en medisch laborato-riumonderzoek.

Bijzonderheden:De opleiding bestaat uit een basisprogramma, een specialistisch gedeelte en een stageperiode. Je kiest meestal in het tweede jaar van de hoofdfase voor onder andere een van de volgende differenti-aties: medische (micro)biologie, klinische chemie, zoölogische/biomedische variant, biochemie/bio-technologie, histologie en bioprocestechnologie.Bij de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen is het bachelorprogramma Life Sciences de Engelstalige versie van de bacheloropleiding Biologie en Me-disch Laboratoriumonderzoek.De Hogeschool van Utrecht heeft de unieke afstu-deerrichting Dierkunde.

WaarHogeschool INHOLLAND Alkmaar/AmsterdamSaxion Hogescholen DeventerAvans Hogeschool locarie BredaFontys Hogescholen EindhovenStenden hogeschoolDe Haagse HogeschoolHogeschool LeidenSaxion Hogescholen EnschedeHanzehogeschool GroningenHogeschool ZuydHogeschool van Arnhem en NijmegenNoordelijke Hogeschool LeeuwardenHogeschool RotterdamHogeschool Utrecht

PlaatsingsmogelijkhedenIn ziekenhuislaboratoria of laboratoria van (huis)art-sen, G.G. & G.D.`s, bij medische diensten van grote bedrijven, onderzoekslaboratoria van wetenschap-pelijke instituten en het Rijksinstituut voor Volksge-zondheid en Milieuhygiëne.

CarrieremogelijkhedenIn het ziekenhuislaboratorium behoren leidingge-vende functies tot de mogelijkheden, maar je kunt je ook specialiseren in een bepaald vakgebied zoals kwaliteitsbewaking of automatisering.Met een HLO-diploma mag je jezelf laboratorium ingenieur noemen en dit “getuigschrift” geeft je toe-gang tot de universiteit en/of promotie-onderzoek.

Salaris indicatieIn de instellingen waar de CAO-Ziekenhuiswezen van toepassing is, worden medisch analisten inge-schaald op 2 niveaus: 40 en 45. Aanvangssalaris op 22-jarige leeftijd ligt op €1.756,- en loopt op tot maximaal €2.274,-. Het salaris bij leidinggevende functies loopt van ongeveer €1.930,- tot ongeveer €3.740,-. Deze bedragen zijn zonder toeslag voor eventuele onregelmatige diensten.

Meer informatieBij ziekenhuislaboratoriawww.nvml.nlwww.proef.info

MondhygiënistHbo-opleiding

Als mondhygiënist werk je binnen de mondzorg. Je bent een belangrijke beroepsbeoefenaar bin-

PRESENTEERT

BELEEF GRATIS HET MOOISTE EXAMEN-FEEST OOIT… IN ZUID FRANKRIJK!

POWERED BY

Wil jij het mooiste eindexamenfeest meemaken in Zuid

Frankrijk? Studenten.net organiseert het Sunevent, een

gratis surfvakantie voor alle aankomende studenten!

Ga naar Sunevent.nl, schrijf je in en wie weet mag jij mee!

Wat krijg je:

- Lang weekend Zuid Frankrijk

- Busreis retour

- Overnachtingen

- Ontbijt & diner

- Surflessen

- Beachactiviteiten (o.a. Volleybaltoernooi!)

- Themafeesten/strandparty’s

OVERDAG...

... gaan we heerlijk golfsurfen en relaxen op het strand. Dankzij

de lessen en het vele

oefenen kun jij in no time de hoogste golven aan! In de na-

middag wordt het lekker

chillen op het strand, akoestische gitaar erbij en genieten van

zonsondergang.

‘S AVONDS...

... gaan we helemaal los met bekende artiesten en dj’s tijdens

de grote strandfeesten die we voor je organiseren.

DE LAATSTE DAG....

…is er natuurlijk een spetterend eindfeest! Overdag kun je je

surfkunsten laten zien tijdens de Sunevent Surf

Contest. Ook is er een heuse dj contest! Na het surfen en

feesten breng je de nacht snurkend door in de bus, op weg

naar huis…na een heerlijk Sunevent!

CHECK WWW.SUNEVENT.NL

sunevent_advertentie.indd 1 17-12-2008 12:01:07


nen het tandheelkundige team, waarin je samen-werkt met tandartsen, assistenten en andere disciplines. Je werk is heel uiteenlopend: de be-langrijkste taak is preventie. Dit houdt in dat je patiënten leert hoe ze hun gebit moeten verzor-gen, door het geven van informatie en instructie over onder andere tandbederf, tandvleesaandoe-ningen, mondhygiëne en voeding.Je richt je zowel op individuele patiënten als op groepen (bijvoorbeeld binnen basisscholen, in-stellingen, ziekenhuizen en verpleeghuizen).Bij de behandeling van individuele patiënten onderzoek je mondproblemen, reinig je gebit-ten door tandsteen en plak te verwijderen en te polijsten. Daarnaast kun je preventieve middelen aanbrengen, zoals fluoride en tandlakken. Ook mag je röntgenfoto`s en gebitsmodellen maken en verdoving geven.Het uitvoeren van tandheelkundige controles, maken van eenvoudige restauraties in tanden en kiezen en sealen hoort ook bij het beroep.

VooropleidingHAVO: alle profielen (voorkeur voor N&G)WO: alle profielen (voorkeur voor N&G)MBO: niveau 4 (voorkeur voor MDGO tandartsas-sistent)

OpleidingDe 4-jarige Opleiding Mondzorgkunde.

Bijzonderheden:De opleiding legt grote nadruk op de voorbereiding op het beroep. Daarom leer je veel over patiënten-zorg in de speciale onderwijskliniek tandheelkunde/mondzorgkunde van de opleiding. Daarnaast loop je vanaf de hoofdfase stages in de praktijken van mondhygiënisten, tandartsen en andere werkvel-den (ziekenhuis, orthodontie, parodontologie, enz) waarbij je leert samenwerken met deskundigen uit verschillende disciplines. Ook zijn stages in het bui-tenland mogelijk.

WaarHogeschool INHOLLAND DiemenHanzehogeschool GroningenHogeschool van Arnhem en NijmegenHogeschool Utrecht

PlaatsingsmogelijkhedenIn een algemene tandheelkundige praktijk; in een instelling voor een bepaalde groep patiënten, bijv. gehandicapten of ouderen; in een ziekenhuis; bij een specialist, zoals een orthodontist, parodontoloog of kaakchirurg; bij GG en GD`s (je werkt mee aan onder-zoeksprojecten); als docent op de opleiding Mond-zorgkunde; in het bedrijfsleven; in een eigen praktijk.

CarrieremogelijkhedenDocentenopleiding; je kunt een eigen praktijk opzet-ten. Ook kun je je verder specialiseren door vervolg-opleidingen in de gezondheidszorg en beroepsinno-vatie en door het volgen van post hbo-cursussen. Ook is er een schakeljaar na de opleiding Mond-zorgkunde die je kunt volgen om door te stromen naar de master van de opleiding Tandheelkunde.

Salaris indicatieAanvangssalaris €2.103,- oplopend tot €3.426,- (na 15 jaar). Dit zijn NVM-adviessalarissen. In de instel-lingen waar de CAO-Ziekenhuizen van toepassing is, word je ingeschaald op 3 niveaus: 40, 45 en 50. Aanvangssalaris €1.653,- oplopend tot €3.052,-.....................................................................................

Natuurgeneeskundig therapeut(e)

Hbo-opleiding

Richt zijn/haar therapie niet op het onderdrukken van ziekteverschijnselen, maar op het verbeteren van de conditie van de gehele mens in al zijn func-ties.

Vooropleiding1. HAVO/VWO: alle profielen + biologie

Bijzonderheden:Minimum leeftijd 21 jaar. Scheikunde gewenst

2. t/m 4. HAVO: alle profielenVWO: alle profielenMBO: niveau 4

Bijzonderheden:Voorkeur voor biologie en scheikunde.OpleidingEen 4- of 5-jarige Opleiding tot natuurgeneeskundige.Bijzonderheden:Alle genoemde opleidingen zijn niet gesubsidieerd.

Waar1. Hogeschool voor Natuurgeneeskunde, Hippocra-tes, Koepellaan 8, 2061 CV Bloemendaal,tel. 023-5273134.

Bijzonderheden:Verzorgt een 3- à 4-jarige dagopleiding en een 4- à 5-jarige deeltijdopleiding.

2. Hogeschool voor Natuurgeneeswijzen Arnhem (HVNA), Postbus 30267, 6803 AG Arnhem, tel. 026-3231182.

Bijzonderheden:Verzorgt een 5-jarige deeltijdopleiding.

3. Academie Natuurlijke Geneeswijzen Noord Ne-derland, Postbus 258, 7940 AG Meppel, tel. 0522-260106)

Bijzonderheden:Verzorgt een 5-jarige deeltijdopleiding (1 dag per week).

4. Academie voor Natuurgeneeskunde Hilversum, Postbus 1678, 1200 BR Hilversum, tel. 030-2926452).

Bijzonderheden:Verzorgt een 6-jarige deeltijdopleiding.

PlaatsingsmogelijkhedenNatuurgeneeskundige, massa- en bewegingsthera-peut, natuurgeneeskundig therapeut, klassiek home-opathisch therapeut, reflexoloog, veterinair natuurge-neeskundige, fytotherapeut of acupuncturist.

Bijzonderheden:In welke functie je inzetbaar bent hangt sterk af van de gekozen richting en waar je de opleiding hebt ge-volgd.

CarrieremogelijkhedenKunnen liggen in het groter worden van de praktijk en in het zich verder specialiseren middels vervolgoplei-dingen/cursussen.

Meer informatiewww.stichtingcentaurium.nl (fonds voor studiefinan-ciering) www.vnt-nederland.nl (Vereniging van Natuur-geneeskundig Therapeuten)....................................................................................

Oefentherapeut-Cesar/ Oefentherapeut-

MensendieckHbo-opleiding

De oefentherapeut-Cesar werkt met een parame-dische behandelmethode, gericht op het behan-delen en voorkomen van klachten ten gevolge van een onjuist houdings- en bewegingspatroon.De oefentherapeut-Mensendieck werkt volgens een methode, gericht op het ontwikkelen van een voor ieder individu zo gunstig mogelijk afgestemde houding en wijze van bewegen. Deze actieve oe-fentherapie maakt de patiënt bewust van de eigen mogelijkheden van houdings- en bewegingsappa-raat.


Bijzonderheden:In Utrecht en Amsterdam wordt geadviseerd het vak Biologie voor aanvang van de opleiding op HAVO-5-niveau te brengen. De opleiding biedt hiervoor zelfstu-diepakketten aan.

Opleiding1. De 4-jarige Opleiding Oefentherapie Cesar.2. De 4-jarige Opleiding tot Oefentherapeut Mensen-dieck

Waar1. Hogeschool Utrecht2. Hogeschool van Amsterdam

Plaatsingsmogelijkheden1. Als oefentherapeut Cesar werk je in een individuele of groepspraktijk (waarbij je patiënten behandelt, die door een arts naar jou zijn verwezen), in zorgcentra, revalidatiecentra, bij instellingen voor lichamelijk en/of verstandelijk gehandicapten en in speciale onderwijs-instellingen. Bovendien ben je bevoegd tot het geven van groepslessen aan specifieke doelgroepen (zwan-geren, ouderen, chronisch zieken, kinderen, bedrijven). Daarnaast werken steeds meer oefentherapeuten als bedrijfsoefentherapeut.

2. Als oefentherapeut Mensendieck kun je werken in een individuele praktijk of groepspraktijk met bijvoorbeeld fysiotherapeuten. Ook in ziekenhuizen, verpleeghuizen, revalidatiecentra, gezondheidsdiensten en op scholen. Je bent bevoegd tot het geven van zwangerschapsbe-geleiding en bejaardengymnastiek. Er zijn voldoende mogelijkheden om als zelfstandig ondernemer in de paramedische zorg aan de slag te gaan, bijvoorbeeld als voorlichter op het gebied van arbeid en gezondheid bij bedrijven, lifestyle en wellbeing.

CarrieremogelijkhedenHet opzetten van een eigen praktijk. Het bereiken van hogere functies bij instellingen in de gezondheidszorg middels ervaring, aanvullende studies enz.

Salaris indicatieIn instellingen voor gezondheidszorg word je inge-schaald op 2 niveaus: 45 en 50. Aanvangssalaris €1.653,-, oplopend tot €3.052,-. Het inkomen bij een zelfstandige uitoefening is afhankelijk van een groot aantal factoren.....................................................................................

Operatie-assistent(e)/ Anesthesie-assistent(e)

Hbo-opleiding

Oefent zelfstandig taken uit bij de chirurgie en/of anesthesie, teneinde een optimale behandeling van de patiënten op de operatiekamer mogelijk te maken.


Bijzonderheden:Bij de start van de opleiding moet je minimaal 17 jaar oud zijn; tevens moet je medisch/psychologisch ge-schikt zijn.

OpleidingEen 3-jarige inserviceopleiding Operatie-assistent.Een 3-jarige opleiding Anesthesie-assistent.

Bijzonderheden:Aan het einde van het eerste halfjaar kies je voor de opleiding operatieassistent of anesthesieassistent; de keuze wordt bepaald door persoonlijke geschiktheid en plaatsingsmogelijkheden.De opleiding start in september. In Den Haag bestaat er de mogelijkheid om ook in maart aan de opleiding te beginnen. De opleiding bestaat uit een beroepsvoor-bereidende fase van drie tot zes maanden en een be-roepsbegeleidende fase. Je volgt in de beroepsvoor-bereidende periode een aantal lesweken en je loopt stages op verschillende afdelingen zoals bijvoorbeeld chirurgische verpleegafdeling, de (centrale) sterilisa-tieafdeling, de operatieafdeling en de afdeling anes-thesiologie. Nadat je voor je tentamens bent geslaagd gaat de leerarbeidsovereenkomst in en vervolg je de opleiding in de beroepsbegeleidende periode.

WaarDe opleiding wordt in nagenoeg alle ziekenhuizen ge-geven.

Plaatsingsmogelijkheden1. Als anesthesie-assistent(e) ben je in ziekenhuizen werkzaam met onder andere de volgende taken: - het in gereedheid brengen en het onderhoud van appara-tuur en hulpmaterialen; - het assisteren van de anes-thesioloog tijdens het in- en uitleiden van de anesthe-sie, het bewaken van de patiënt in de verkoeverkamer totdat deze wordt overgedragen aan de verpleegafde-ling; - sociale taken ten opzichte van de patiënt en het operatieteam; - opleidingstaken.

2. Als operatie-assistent(e) ben je in ziekenhuizen werkzaam met onder andere de volgende taken: - het zelfstandig verrichten vande algemene werkzaamhe-den binnen het operatiekamercomplex, zoals het be-drijfsklaar maken van de operatiekamer en het toepas-sen van de verschillende technieken van steriliseren; - het assisteren van de heelkundig specialist bij de operatie; - het bijhouden van de afdelingsadministra-tie; - sociale taken ten opzichte van de patiënt en het operatieteam; - opleidingstaken.Er is een grote behoefte aan operatie-assistenten en anesthesie-assistenten.

CarrieremogelijkhedenJe kunt onder andere deelnemen aan de Post-HBO-cursus “Management voor operatie- en anesthesie-assistenten” aan een hogeschool, een opleiding tot praktijkbegeleid(st)er aan verschillende instituten of de docentenopleiding HBO-Gezondheidszorg aan de VU te Amsterdam (020-4448600) volgen.Doorstromen na voldoende opleiding en ervaring naar leidinggevende functies.

Salaris indicatieHier geldt de functiewaardering gezondheidszorg (FWG 3.0); inschaling geschiedt op 2 niveaus: 40 en 45. Aanvangssalaris voor leerlingoperatieassistent(e): 1e leerjaar €1.111,-, 2e leerjaar €1.242, 3e leerjaar€1.409,- (voorzover niet in het bezit van een diploma van één van de twee opleidingen of van een diploma verpleegkundige). Na diplomering: van €1.653,- bij aanstelling (op 22- jarige leeftijd), oplopend tot maxi-maal €2.687,-. Voor leidinggevenden gelden andere bedragen.....................................................................................

OptometristOnderzoekt de oogfuncties. Op basis van de on-derzoeksgegevens bepaalt hij/zij welk correctie-middel de ogen nodig hebben: bril, contactlenzen of low-vision hulpmiddelen. De optometrist is te-vens contactlensspecialist. Gezien de bevindingen van het screenend onderzoek wordt zo nodig naar de oogarts verwezen.


Bijzonderheden:Na diploma vakbekwaam opticien.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Optometrie.Bijzonderheden:De opleiding wordt ook in deeltijd aangeboden.


PlaatsingsmogelijkhedenIn een winkel met een onderzoeksruimte, in een oog-heelkundige kliniek of in een ziekenhuis.

CarrieremogelijkhedenNa je opleiding kun je bij Hogeschool Utrecht de Mas-ter of Health, Optometrie volgen.

Salaris indicatieIn instellingen voor gezondheidszorg word je in-geschaald 2 niveaus: 40 en 45. Aanvangssalaris €1.653,-, oplopend tot €2.687,-. Het inkomen bij een zelfstandige uitoefening is afhankelijk van een groot aantal factoren.

Orthopedisch technoloogHbo-opleiding

Is in staat om protheses, ter vervanging van lede-maten, en orthesen, gebruikt voor het ondersteu-nen van het lichaam, aan te meten, te ontwerpen en te vervaardigen.

VooropleidingHAVO: profiel N&T of N&GVWO: profiel N&G, N&T, C&M+wa12+na1 of E&M+na1 (per 1-8-2010: N&T, N&G of E&M+na/nl&t)MBO: niveau 4

OpleidingDe 4-jarige opleiding Orthopedische Technologie.

Bijzonderheden:Een deel van je studie breng je door bij Fontys Hoge-scholen Werktuigbouwkunde in Eindhoven en eendeel bij het Departement Gezondheidszorg en Chemie op de Katholieke Hogeschool Kempen in Geel.

WaarFontys Hogescholen Eindhoven.

PlaatsingsmogelijkhedenOver het algemeen in orthopedische bedrijven. Deze bedrijven zijn zowel binnen als buiten revalidatie- of ziekenhuisinstellingen gevestigd. In de orthopedische instrumentmakerij werk je (onder andere) in de “pas-kamer”, op externe spreekuren in ziekenhuizen en in andere instellingen.

CarrieremogelijkhedenNa een aantal jaren praktijkervaring leiding geven aan het productieproces van orthopedische voorzieningen en de administratieve verwerking er van coördineren. Ook onderhoud je contact met bijvoorbeeld de zorg-verzekeraars en ben je betrokken bij bijvoorbeeld in-novaties in je vakgebied.Ook functies als onderzoeker of verkoper van orthope-dische producten behoort tot de mogelijkheden.

Salaris indicatieIs zeer afhankelijk van de werkkring waar je terecht-komt.....................................................................................

OrthoptistHbo-opleiding

Diagnostiseert onder controle van een oogarts pa-tiënten met abnormale oogstand of andere stoor-nissen in de samenwerking van beide ogen tot herstel van het twee-ogig zien, in het bijzonder bij kinderen.


Bijzonderheden:Bij HAVO/VWO zijn vakken als natuurkunde en biolo-gie wel gewenst.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Orthoptie.

WaarHogeschool Utrecht.

PlaatsingsmogelijkhedenBij oogheelkundige instituten, instellingen voor slecht-zienden of in dienstverband werkzaam zijn bij een of meer oogartsen. Het betreft hier een wettelijk erkend paramedisch beroep.Zelfstandige praktijk als orthoptist(e) is niet mogelijk.

CarrieremogelijkhedenNa enige jaren bestaat de mogelijkheid om op te klim-men in rang en/of afdeling. Dit kan uitmonden in de functie van hoofd-orthoptist(e).Na je opleiding kun je bij Hogeschool Utrecht de Mas-ter of Health, Orthoptie volgen.

Salaris indicatieIn de instellingen waar de CAO-Ziekenhuizen van toe-passing is kun je ingeschaald worden op 2 niveaus: 45 en 50. Aanvangssalaris €1.653,-; dit kan afhankelijk van functie en/of ervaring etc. uitlopen tot €3.052,-.....................................................................................

PodotherapeutHbo-opleiding

Je behandelt patiënten met voetklachten of klach-ten die voortvloeien uit het niet goed functioneren van de voeten. Dit betekent dat je ook met rug-, heup- en knieklachten te maken krijgt. Ook behan-del je speciale patiëntengroepen zoals suiker- en reumapatiënten.


Bijzonderheid:Bij MBO wordt Engels, natuur- en scheikunde in het pakket dringend aanbevolen.

OpleidingDe 4-jarige Opleiding Podotherapie.

WaarFontys Hogescholen EindhovenSaxion Hogescholen locatie Enschede

36 www.beroepenkrant.nl GEZONDHEID

PlaatsingsmogelijkhedenZelfstandig ondernemer. Of als podotherapeut werken in gezondheidscentra, orthopedische en reumatologi-sche klinieken, revalidatiecentra, verpleeghuizen.

CarrieremogelijkhedenUit zich als zelfstandig podotherapeut meestal in het groeien van het aantal cliënten.

Salaris indicatieIn instellingen voor gezondheidszorg word je inge-schaald op 2 niveaus: 45 en 50. Aanvangssalaris €1.653,- oplopend tot €3.052,-. Het inkomen bij een zelfstandige uitoefening is afhankelijk van een groot aantal factoren....................................................................................

PsycholoogWo-opleiding

Als psycholoog probeer je menselijk gedrag te ver-klaren. Je doet dat door onder andere interviews en tests af te nemen of experimenten uit te voeren. Dit onderzoek levert kennis op. Deze kennis kun je toe-passen: mensen met psychische problemen helpen, sollicitanten werven en selecteren voor een baan, een lesmethode ontwerpen of een gebruiksaanwij-zing schrijven voor een elektronisch apparaat.


OpleidingDe opleiding Psychologie.

Bijzonderheden:Je begint met een 3-jarige bacheloropleiding Psycho-logie. Als je een volledige academische opleiding wilt volgen, dan zet je je opleiding voort met een 1- à 2-ja-rige masteropleiding.

WaarRijksuniversiteit GroningenUniversiteit van TilburgUniversiteit UtrechtUniversiteit LeidenUniversiteit TwenteUniversiteit van AmsterdamVrije Universiteit AmsterdamErasmus Universiteit RotterdamRadboud Universiteit NijmegenUniversiteit Maastricht

PlaatsingsmogelijkhedenZijn zeer uiteenlopend. Dit hangt af van de gekozen specialisatie in je studie. Hier enkele mogelijkheden. Klinisch psycholoog in een multidisciplinair stafteam van instellingen van geestelijke volksgezondheid; sociaal-psycholoog, werkzaam op het terrein van so-ciaal-wetenschappelijk onderzoek; arbeids- en organi-satiepsycholoog in allerlei organisaties; experimenteel psycholoog in een onderzoekscentrum (bijvoorbeeld TNO of een universiteit); ontwikkelingspsycholoog binnen organisaties en instellingen die zich richten op hulpverlening aan kinderen en jongeren; onderwijs-psycholoog binnen onderzoeksinstellingen, organi-saties die zich bezighouden met toetsontwikkeling en schooladvies- en -begeleidingsdiensten.

CarrieremogelijkhedenUit zich meestal in hogere functies binnen het werk-veld. Ook kun je nog postmastercursussen volgen. Je kunt ook een vervolgopleiding doen in de vorm van een promotietraject. Dat kan leiden naar een baan als wetenschappelijk onderzoeker.

Salaris indicatieIn instellingen voor gezondheidszorg word je inge-schaald op 3 niveaus: 65, 70 en 75. Aanvangssalaris €2.929,-, oplopend (in schaal 65) tot €4.598,-. Het inkomen bij een zelfstandige uitoefening is afhankelijk van een groot aantal factoren.In de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) vindt inscha-ling plaats in schaal 65 of 70. Minimum salaris daarbij is €2.856,- en kan oplopen tot maximaal €5.411,-....................................................................................

Psychomotorisch therapeut/bewegingsagoog

Hbo-/Wo-opleiding

Probeert door therapeutische interventies, ge-richt op het bewegingsgedrag en/of de lichaams-beleving, het psychosociaal en/of psychisch functioneren van patiënten/cliënten gunstig te beïnvloeden. Onder psychomotorische behande-ling worden verstaan: onderzoek, observatie, be-geleiding en advisering.

Vooropleiding1. VWO: profiel N&G, N&T, E&M+wb1+na1+sk1 of C&M+wb1+na1+sk1 (per 1-8-2010: N&T+bi of N&G+na)

Bijzonderheden:In Groningen geldt: sk1 òf biologie.2. HAVO: alle profielenVWO: alle profielenMBO: niveau 4

Bijzonderheden:Toelating na een selectieprocedure.

Opleiding1. De 3-jarige universitaire bacheloropleiding Bewe-gingswetenschappen.

Bijzonderheden:In Amsterdam volg je hierna de 1-jarige masteroplei-ding Human movement sciences en daarbinnen voor

de differentiatie Psychomotorische therapie. In Gro-ningen volg je hierna de 2-jarige masterspecialisatie Bewegen, gezondheid, veroudering.

2. De 4-jarige HBO-opleiding Bewegingsagogie / psychomotorische therapie

Waar1. Vrije Universiteit AmsterdamRijksuniversiteit Groningen.2. Windesheim te Zwolle.

Plaatsingsmogelijkheden1. Onderzoeker; docent HBO; adviseur arbeidsom-standigheden; adviseur op het gebied van de sport; gezsondheidsvoorlichter; psychomotorisch thera-peut.2. Bewegingsagoog en startend psychomotorisch therapeut in de gezondheidszorg.

Carrieremogelijkheden1. Je kunt hierna de postdoctorale beroepsopleiding Ergoniomie volgen.2. Je kunt hierna de Voortgezette Opleiding Psycho-motorische Therapie (2 jaar deeltijd) gaan volgen.Ook verkorte opleidingen aan diverse universiteiten.

Radiodiagnostisch/ radiotherapeutisch laborant

Hbo-opleiding/inservice-opleiding

Een radiodiagnostisch laborant maakt in op-dracht van een radiodiagnost röntgenopnamen van patiënten en werkt deze opnamen af en as-sisteert de radiodiagnost bij bepaalde röntgenon-derzoeken. Een radiotherapeutisch laborant voert in opdracht van een radiotherapeut bestralingen van patiënten uit.VooropleidingHAVO: profiel N&G of N&TVWO: profiel N&G of N&TMBO: niveau 4

OpleidingDe 3-jarige inservice-opleiding Radiodiagnostiek of Radiotherapie.

Bijzonderheden:Ook kun je na een van beide opleidingen de andere opleiding als secundaire opleiding volgen (duur is dan 2 jaar). Om de opleiding te kunnen volgen moet je als leerling worden aangenomen op de radiologische af-deling van een ziekenhuis. Daar krijg je de praktijkop-leiding, in combinatie met theoretisch onderwijs door een regionaal opleidingsinstituut. Het theoriegedeelte van de primaire opleiding radiotherapie (na HAVO) is alleen mogelijk aan het Academisch Ziekenhuis Rot-terdam /Dijkzigt. Je kunt ook een dagopleiding vol-gen (MBRT). Zie hiervoor onder: Laborant Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische technieken.

Plaatsingsmogelijkheden1. Als radiodiagnostisch laborant werk je voornamelijk op de afdeling radiodiagnostiek van een ziekenhuis. Het werk is een combinatie van omgaan met geavan-ceerde apparatuur en omgaan met mensen. Je maakt in opdracht van een radiodiagnost röntgenfoto`s van delen van het skelet en van organen. Daarnaast ver-zorg je de daarbij horende administratie.

2. Als radiotherapeutisch laborant ben je betrokken bij de bestraling van de patiënt. Je werkt op de radio-therapie-afdeling van een ziekenhuis of in een zelf-standig radiotherapeutisch instituut. Goede kennis van de verschillende toepassingsmogelijkheden van de apparatuur is onmisbaar. Daarnaast is de begelei-ding van de patiënt belangrijk. Er is een toenemende behoefte aan radiodiagnostisch en radiotherapeu-tisch laboranten.

CarrieremogelijkhedenZijn mogelijk door voortgezette opleidingen en verdere cursussen zoals: de voortgezette opleiding voor het di-ploma Medisch Nucleair werker, een kadercursus voor leidinggevende functies (alleen voor radiodiagnostisch laboranten), een docentencursus (radiologisch docent) gericht op het onderwijs aan leerlingen radiologisch la-borant, de applicatie-cursus echografie.

Salaris indicatieAanvangssalaris voor leerling-radiodiagnostisch/ra-diotherapeutisch laborant(e): 1e leerjaar €1.111,-, 2e leerjaar €1.242,-, 3e leerjaar €1.409,- (voorzover niet in het bezit van een diploma van één van de twee stu-dierichtingen). Na diplomering: €1.756,- bij aanstel-ling, oplopend tot maximaal €2.687,-. De genoemde salarissen gelden voor algemene ziekenhuizen. In-

schaling geschiedt op 2 niveaus: 40 en 45. Voor lei-dinggevenden gelden andere bedragen.

Meer informatieRaad Beroepsopleiding Radiologisch Laboranten, Australiëlaan 14c, 3526 AB Utrecht, tel. 030-2888787. Zie ook http://home.tiscali.nl/~raadbrl/.Nederlandse Vereniging van Radiologisch Laboran-ten, Catharijnesingel 73 I, 3511 GM Utrecht, tel. 030-2318842. Zie ook www.nvmbr.nl.NVZ, Postbus 9696, 3506 GR Utrecht, tel. 030-2739405 (voor een lijst van opleidingsziekenhuizen). Zie ook www.nvz-ziekenhuizen.nl....................................................................................

TandartsWo-opleiding

Het werkterrein van de tandarts omvat het hoofd-halsgebied. Als tandarts zijn je werkzaamheden gericht op het voorkomen en behandelen van ziekten en afwijkingen aan het mond- en kauw-stelsel. Ook zorg je ervoor dat patiënten advies en uitleg krijgen over mondverzorging.

VooropleidingVWO: profiel N&G of N&T+bi1,2 (per 1-8-2010: N&T+bi of N&G+na)

OpleidingDe 6-jarige opleiding (inclusief de 3-jarige bachelor) Tandheelkunde.

WaarRijksuniversiteit GroningenUniversiteit van AmsterdamVrije Universiteit AmsterdamRadboud Universiteit Nijmegen

PlaatsingsmogelijkhedenJe kunt je vestigen als tandarts en een eigen prak-tijk opbouwen, een praktijk overnemen of met an-dere tandartsen/mondhygiënisten samengaan in een groepspraktijk. Je oefent dan het beroep uit als zelf-standig ondernemer. Andere mogelijkheden zijn: in dienst treden van een instelling voor jeugdtandzorg, gehandicaptenzorg of docent worden bij de faculteit tandheelkunde of bij de opleidingen tot mondhygië-nist en tot tandartsassistent. De behoefte aan tand-artsen is groot.

CarrieremogelijkhedenEr zijn in Nederland ongeveer 7.000 mensen werk-zaam als tandarts. De meesten hebben een eigen praktijk, maar je kunt ook in loondienst gaan werken. Op dit moment is er een ontwikkeling gaande naar grotere teampraktijken. Hier werken meerdere tand-artsen, mondhygiënisten en tandartsassistenten sa-men. Ook zijn er voortgezette, specialistische studies mogelijk in mondheelkunde en kaakchirurgie en ook in de orthodontie. Deze duren ongeveer 4 jaar (voor de vervolgopleiding kaakchirurgie moet je ook nog je arts-examen halen). Via bij- en nascholingsactivi-teiten kun je je werkzaamheden toespitsen op een bepaald deelgebied van de tandheelkunde....................................................................................

VerloskundigeHbo-opleiding

Als verloskundige begeleid je de moeder gedu-rende haar zwangerschap, leidt de normale beval-ling en controleert je de toestand van moeder en kind na de geboorte. Je wordt opgeleid voor een zelfstandig beroep.

VooropleidingHAVO: profiel N&G, N&T+bi of E&M/C&M+ deelcer-tificaten bi en skVWO: profiel N&G, N&T+bi1 of E&M/C&M+HAVO-deelcertificaten bi en sk of VWO-deelcertificaten bi1 en sk1

OpleidingDe 4-jarige opleiding Verloskunde.

WaarVerloskunde Academie AmsterdamAcademie Verloskunde MaastrichtVerloskunde Academie RotterdamVerloskunde Academie Groningen

Bijzonderheden: De Groningse opleiding is een dependance van de SOV (Samenwerkende Opleidingen tot Verloskunde) en valt onder de bestuurlijke verantwoordelijkheid van de Amsterdamse Opleiding.

PlaatsingsmogelijkhedenJe kunt je zelfstandig vestigen, alleen of in een groep-praktijk. Bovendien bestaat de mogelijkheid een dienstverband aan te gaan bij een praktijk van een collega, bij een ziekenhuis, gezondheidscentrum of opleidingscentrum. Ook kun je als verloskun-dige waarnemer in wisselende praktijken werkzaam zijn. De meeste verloskundigen werken als zelfstandig beroepsbeoefenaar in de extramurale gezondheidszorg.

CarrieremogelijkhedenJe kunt doorgaan met de Masteropleiding Verlos-kunde, te volgen met het Nederlands diploma verlos-kunde en BIG registratie. Deze masteropleiding kent 3 uitstroomrichtingen: wetenschappelijk onderzoek, onderwijs en management (organisatie Academisch Medisch Centrum en Vrije Universiteit Amsterdam).Verder de docentenopleiding HGZO aan de Vrije Uni-versiteit Amsterdam of de masteropleiding HBO:Klinische Verloskundige,verzorgd door het Erasmus Universitair Medisch Centrum Rotterdam en de VAR (Verloskunde Academie Rotterdam).

Salaris indicatieBij zelfstandige vestiging is dit volledig afhankelijk van het aantal patiënten en het aantal maatschapsle-den in de praktijk.

Meer informatie www.verloskundige.info...................................................................................

VerpleegkundigeHbo-opleiding

Heeft als taken onder andere het verplegen en be-geleiden, het observeren van patiënten, het uitbren-gen van rapporten over hun toestand, het assisteren van de arts bij onderzoek en behandeling, het bege-leiden van leerlingverpleegkundigen in alle sectoren van de gezondheidszorg. Met een HBO-V diploma kan je een leidinggevende functie vervullen.


Bijzonderheden:Bij een MBO-opleiding zijn Engels, scheikunde, bi-ologie, wiskunde en/of natuurkunde gewenst, maar niet verplicht. Vanaf 21 jaar kun je bij onvoldoende vooropleiding een toelatingsexamen afleggen.

OpleidingDe 4-jarige Opleiding tot verpleegkundige.

Bijzonderheden:Je kunt je diploma halen via twee leerwegen, namelijk via de beroepsopleidende leerweg (leren en stage lo-pen) of via de beroepsbegeleidende leerweg (werken en leren).

De leren-stage-variant duurt 4 jaar en bevat naast een uitgebreide voorbereiding op het beroep binnen de school een aantal stages in alle velden van de ge-zondheidszorg (algemeen ziekenhuis, psychiatrisch ziekenhuis, instituut voor zwakzinnigen, verpleeghuis en de thuiszorg).

De werk-en-leren-variant, ook wel de duale variant genoemd, duurt 4 jaar en bestaat uit een basispe-riode van 1 à 2 jaar, waarin je een stage op je ei-gen werkplek en een externe stage volgt. Vervolgens volgt de klinische periode, waarin het werken in je eigen zorginstelling gecombineerd wordt met terug-kommomenten op het opleidingsinstituut. Als je kiest voor deze variant moet je, voordat je aan de opleiding begint, een leerarbeidsovereenkomst met een zorgin-stelling gesloten hebben: je moet dus bij zo`n instel-ling solliciteren. Daarnaast kun je de opleiding aan de meeste hogescholen ook in deeltijd volgen.

In Amsterdam en Diemen kun je kiezen voor de hbo-v varianten, waarbij intensief wordt samengewerkt met enkele academische ziekenhuizen en in Utrecht voor de Europese variant. Hogeschool INHOLLAND Diemen heeft in samenwerking met de Fontys Hoge-scholen Eindhoven het programma hbo-Technische Verpleegkunde ontwikkeld.

WaarHogeschool INHOLLAND AlkmaarGereformeerde Hogeschool (Zwolle)Windesheim (Zwolle)Hogeschool Zeeland (Vlissingen)Hogeschool UtrechtHogeschool RotterdamHogeschool Zuyd (Heerlen)Hanzehogeschool GroningenHaagse HogeschoolSaxion Hogescholen locatie EnschedeFontys Hogescholen EindhovenChristelijke Hogeschool EdeHogeschool INHOLLAND DiemenSaxion Hogescholen locatie DeventerHogeschool van AmsterdamAvans Hogeschool BredaAvans Hogeschool `s-HertogenboschNoordelijke Hogeschool LeeuwardenHogeschool LeidenHogeschool van Arnhem en Nijmegen

PlaatsingsmogelijkhedenNa je studie kun je geplaatst worden als verpleegkun-dige in alle velden van de gezondheidszorg.

CarrieremogelijkhedenOm geplaatst te worden op bijzondere afdelingen in gezondheidszorginstellingen moet je een specialisti-sche verpleegkundige opleiding volgen (zie verpleeg-kundige). Dit geldt ook voor de vervolgopleidingen. Met een vervolgopleiding is het in de thuiszorg mo-gelijk door te groeien naar een verpleegkundige staf-functie of een leidinggevende functie. Na je opleiding kun je bij de Hogeschool Utrecht doorstuderen aan de masteropleidingen tot Nurse Practitioner of Physi-cian Assistant. Ook kun je ervoor kiezen om door te stromen naar een masteropleiding (wo).

Salaris indicatieHier geschiedt de inschaling op 2 niveaus: 40 en 45. Als verpleegkundige ingeschaald in het laagste func-tieniveau heb je op 22-jarige leeftijd een aanvangs-salaris van €1.756,-; dit kan oplopen tot maximaal €2.687,-. In de thuiszorg is het aanvangssalaris als gediplomeerde €1.968 en dit kan oplopen tot €2.655,-. In de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) worden verpleegkundigen soms ingeschaald in FWG 40, vaak in FWG 45 en in sommige gevallen in FWG 50 (afhankelijk van de inhoud van de functie). Mini-mum salaris in FWG 40 is €1.628,- en dit kan oplo-pen (in FWG 50) is €3.062,-.


TOERISME

Facilitair managerHbo-opleiding

Als facilitair manager organiseer en stuur je de on-dersteunende diensten in een organisatie. Je geeft leiding aan het faciliterend personeel en bent ver-antwoordelijk voor het eventueel uitbesteden van werkzaamheden aan derden (schoonmaak bijvoor-beeld). Jij zorgt er op innovatieve wijze voor dat alle faciliteiten in orde zijn.

VooropleidingHAVO: profiel N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o/mw+wa/wb)VWO: profiel C&M+ec1, E&M, N&G+ec1 of N&T+ec1 (per 1-8-2010: N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o)MBO: niveau 4

OpleidingDe 4-jarige opleiding Facility management

WaarHogeschool van Arnhem en NijmegenNHTV internationale hogeschool BredaSaxion Hogescholen DeventerHogeschool INHOLLAND DiemenHaagse HogeschoolHanzehogeschool GroningenHogeschool UtrechtHogeschool Zuyd (Heerlen / Sittard)Hogeschool Rotterdam

PlaatsingsmogelijkhedenBij facilitaire diensten van bedrijfsorganisaties, dienst-verlenende organisaties, recreatieve organisaties, in-stellingen, luchthavens, festival- en beursorganisaties. Functies die je daar kunt vervullen zijn: teamleider, afdelingshoofd, rayonleider, hoofd civiele dienst en consultant.

CarrieremogelijkhedenNa je studie kun je eventueel doorstromen naar di-verse post-hbo-opleidingen. Doorstuderen aan een universiteit behoort ook tot de mogelijkheden. Wage-ningen Universiteit heeft zelfs een speciaal op facility management afgestemd programma.

Salaris indicatieDat hangt nogal af van je specialisatie en in welke werkkring je terechtkomt. Bij bedrijven en overheids-instanties ligt het startsalaris op ongeveer €2.020 en loopt op tot tussen de €3.020 en €3.400.....................................................................................

Horecamedewerker/ -ondernemer

Mbo-/hbo-opleiding

Heeft een leidinggevende functie of middenkader-functie in een horeca onderneming en aanverwan-te bedrijven (dit alleen voor de afgestudeerden van de opleiding Manager horeca-ondernemer), dienstverlenende instellingen (ziekenhuizen, be-jaardencentra, verzorgingscentra, enz.) en toele-veringsbedrijven.

Vooropleiding1. en 2. HAVO: profiel C&M of E&MVWO: profiel C&M of E&MMBO: niveau 4

3. en 4. HAVO: alle profielenVWO: alle profielenMBO: niveau 4

Bijzonderheden:Engels in je vooropleiding is verplicht, bij voorkeur aangevuld met extra vreemde talen.

Opleiding1. Een 2 jarige MBO-opleiding.2. Een 2 jarige MBO-plus opleiding Hospitality and Tourism Management

Bijzonderheden:Je loopt een half jaar stage in het buitenland. De oplei-ding bereidt je voor op een carrière in de internationale hotellerie.

3. Een versnelde 3-jarige bacheloropleiding Hotel- en Eventmanagement.Bijzonderheden:Met een MHS-diploma kun je deze opleiding in 2 jaar afronden.

4. Een 2-/3-jarige opleiding Bachelor in Hotelmanage-ment.

Waar1. International Academy of Hospitality (IAH).2. ROC van Amsterdam & Friesland College (Leeuwar-den).3. Hogeschool Tio.4. Business School Notenboom.

PlaatsingsmogelijkhedenZelfstandig ondernemer in de horecasector; leiding-gevende functies en kaderfuncties in het horecabedrijf (zowel kleinere, middelgrote en grotere bedrijven).

CarrieremogelijkhedenVerdere studie is mogelijk voor leraar Consumptieve Techniek in Amsterdam, Eindhoven, Groningen en Wageningen.Doorstroming is mogelijk naar de Hogere Hotelscholen te Breda, Den Haag, Deventer, Leeuwarden en Maas-tricht, naar buitenlandse hotelscholen, naar het HBO Facility Management, de lerarenopleiding verzorging/gezondheidskunde, of naar het HEAO. Of door vak-kennis en ervaring leidinggevende funkties in grotere horecabedrijven.Na een opleiding aan IAH kun je doorstromen naar het HBO-gedeelte van deze opleiding.

Salaris indicatieDe salarissen zijn goed te noemen, maar niet exact aan te geven, aangezien deze per bedrijf sterk kunnen verschillen.....................................................................................

Host/Hostess Reisbegeleider

Hbo-opleiding

Begeleidt namens een reisorganisator reizigers van en naar hun bestemming.

Vooropleiding1. t/m 4. HAVO: alle profielenVWO: alle profielenMBO: niveau 4

Bijzonderheden:Bij een reisorganisatie wordt ook gelet op improvisa-tietalent, contactuele vaardigheid en talenkennis.Bij de opleiding Steward(ess) /Receptionist(e) / Host(ess): met Engels en bij voorkeur aangevuld met een tweede moderne vreemde taal.

5. HAVO: profiel N&T, N&G, E&M of C&M+ec/m&oVWO: profiel N&T+ec1, N&G+ec1, E&M of C&M (per 1-8-2010: N&T, N&G, E&M of C&M+ec/m&o)

Opleiding1. Een praktische opleiding bij een reisorganisatie.2. Een 1-jarige opleiding Steward(ess)/Receptionist(e) / Host(ess)3. Een ruim 2 jaar durende MBO-opleiding Hospitality Management

4. Een 2-/3-jarige opleiding Bachelor Toeristisch Ma-nagement en Evenementenorganisatie

Bijzonderheden:Er zijn meer opleidingen die een dergelijke opleiding verzorgen. Kijk hiervoor op www.reiswereldbaan.nl.5. Een 4-jarige opleiding Functiegericht toerisme en recreatie, afstudeerrichting Tourmanager.

Waar1. Bij een reisorganisatie2. Hogeschool Tio3. Eurocollege Management School4. Business School Notenboom5. NHTV internationale hogeschool Breda

PlaatsingsmogelijkhedenBij touroperators, reisbureau`s, vervoersmaatschap-pijen, etc. Werkzaamheden: het namens een reisorga-nisator op de plaats van bestemming ontvangen en begeleiden van de reizigers.Onder deze begeleiding behoort het toezicht op ver-voer van reizigers tussen vliegveld of station naar en van de hotels, op de onderbrenging in hotels en op de uitvoering van excursies.

Carrieremogelijkheden1. t/m 4. Zijn er niet middels allerlei opleidingen, maar wel via het werk en door de ervaring die je verkrijgt. Als reisbegeleider kun je mogelijk doorgroeien naar functies als “Inkoper” bij touroperators. Je kunt ook denken aan het oprichten van een eigen reisbureau; daar is dan wel het diploma “handelskennis voor het reisbureaubedrijf” voor vereist.5. Na deze afstudeerrichting kan het IATM (Internatio-nal Certificate van de International Association of Tour Managers) worden behaald.

Meer informatieZie ook www.reiswereldbaan.nl.....................................................................................

Hotelpersoneel- leidinggevend

Hbo-opleiding

Is een manager in gastvrijheidsorganisaties, die zijn medewerkers zodanig aanstuurt en motiveert dat ook zij gastvrijheid kunnen uitdragen.

VooropleidingHAVO: profiel N&T+2e mvt, N&G+2e mvt, E&M+2e mvt of C&M+ec/m&oVWO: profiel C&M, E&M+2e mvt12, N&G+2e mvt12 of N&T+2e mvt12 (per 1-8-2010: N&T+2e mvt, N&G+2e mvt, E&M+2e mvt of C&M+ec/m&o)MBO: niveau 4

Bijzonderheden:Aan de toelating gaat een selectieprocedure vooraf. Bij de Hoge Hotelschool Maastricht en de Hoge Ho-telschool Leeuwarden geven alle profielen van HAVO met een tweede moderne vreemde taal 1 en 2 en alle profielen van VWO met een tweede moderne vreemde taal 1 toegang tot de selectie. Daarbij is het vak Ma-nagement & Organisatie aan te bevelen.Ook een MBO-diploma met 2 moderne vreemde ta-len (de 2 talen moeten vernoemd staan op de cijfer-lijst behorende bij het diploma) geeft toegang tot de selectie.Ben je afgestudeerd aan de MHS-niveau 4, dan kun je een programma in 3 jaar volgen.

Opleiding1. Een 4-jarige opleiding Hoger hotelonderwijs

Bijzonderheden:De Hotelschool Den Haag, NHTV internationale hoge-school Breda, Hoge Hotelschool Leeuwarden en de Hoge Hotelschool Maastricht verzorgen ook een op-

leiding voor studenten van internationale afkomst, in Den Haag European Hospitality Management, in Bre-da International Hotel Management, in Leeuwarden International Hospitality Management en in Maastricht International Stream Bachelor, de voertaal is Engels.Hotelschool Den Haag kent 3 verschillende stromen: Nederlands, Internationaal en Fast Track. De Hoge Hotelschool Leeuwarden heeft 3-jarige Fast Tracks voor VWO`ers en MHS`ers.

2. Andere mogelijkheden bij aangewezen instellingen en particuliere instituten.

Bijzonderheden:Hogeschool Tio verzorgt de versnelde bacheloroplei-ding Hotel- en Eventmanagement in 3 jaar. Met een MHS-diploma kun je deze opleiding in 2 jaar afronden. Engels in je vooropleiding is verplicht, bij voorkeur aangevuld met extra vreemde talen.EuroCollege Hogeschool verzorgt na HAVO/VWO/MBO een 2 jaar en 6 maanden durende opleiding In-ternational Hotel & Hospitality Management.

De International Academy of Hospitality verzorgt na HAVO/VWO een 3 jarige opleiding Hotelmanagement. Na MHS of het eerste blok IAH (International Academy of Hospitality) kun je in 1 jaar je diploma behalen.

Business School Notenboom (Eindhoven, Maastricht en Hilversum) verzorgt na HAVO/VWO een 2- en een 3- jarige opleiding Bachelor in Hotelmanagement; toe-latingseisen: C&M, E&M+2e mvt12, N&G+EC1 + extra vreemde taal of N&T+ ec1+ extra vreemde taal.

Waar1. NHTV internationale hogeschool BredaSaxion Hogescholen locatie DeventerHotelschool Den HaagChristelijke Hogeschool Nederland (Leeuwarden)Hogeschool Zuyd (Maastricht)2. Hogechool TioDe International Academy of HospitalityBusiness School Notenboom

PlaatsingsmogelijkhedenAssistent van de directie, de F&B (food en beverage) manager en de R.D.-manager; F&B controller, res-taurant manager, catering manager, assistent Hoofd Civiele Dienst in ziekenhuizen en bejaardentehuizen; staffunctionaris in een (inter)nationale organisatie voor horeca en/of toerisme en functies in toeristische en congresorganisaties. Vestigingsmogelijkheden als ho-telhouder, restaurateur en slijter.

CarrieremogelijkhedenTopfuncties en directeursfunkties e.d. bij de al ge-noemde grotere bedrijven, instellingen etc. Carrière-mogelijkheden op internationaal niveau in Corporate Management van de internationale hotelketens.

In Den Haag kun je na de opleiding een Master in Hos-pitality Management behalen.In Maastricht kun je na het behalen van je bachelor-diploma je Master behalen in het gezamenlijk mas-terprogramma “Innovative Hospitality Management Barcelona-Maastricht”, welk in samenwerking met St. Ignasi Escuela Universitaria de Turismo in Barcelona georganiseerd wordt.Afgestudeerden kunnen ook kiezen voor de MBA Ho-tel & Tourism Management. Voor deelname hieraan moet je naast je bachelor-diploma ook een aantal jaren relevante werkervaring hebben.

Ook kun je na je studie nog verder studeren aan uni-versiteiten in het binnen- en buitenland.

Films van o.a.: NHTV: Discover your world! - Reisbranche, de wereld aan je voeten!

www.beroepenkrant.nl TOERISME38

Manager in toerisme en recreatie

Hbo-opleiding

Vervult een management- of beleidsfunctie in toe-risme, recreatie of vrijetijdsbesteding, zowel bij na-tionale als internationale bedrijven of instellingen.

Vooropleiding1. HAVO: profiel N&T, N&G, E&M of C&M+ec/m&oVWO: profiel E&M, C&M, N&T+ec1 of N&G+ec1 (per 1-8-2010: N&T, N&G, E&M of C&M+ec/m&o)MBO: niveau 4

2. HAVO: alle profielenVWO: alle profielenMBO: niveau 43. Diverse opleidingseisen

Opleiding1. De 4-jarige opleiding Hoger toeristisch en recreatief onderwijs

Bijzonderheden:Deze opleiding is ook in deeltijd mogelijk. In Leeuwar-den heet de opleiding Tourism Management endeze wordt aangeboden in het Engels.

2. De 4-jarige opleiding Culturele en maatschappelijke vorming.

Bijzonderheden:Je kiest dan kiezen voor een differentiatie gericht op recreatie en/of toerisme.

3. Aan de Stenden Hogeschool te Emmen kun je de opleiding HEAO Commerciële Economie met keuze-variant Recreatie en Toerisme volgen. Aan de Hanze-hogeschool Groningen kun je kiezen voor de speciali-satie Travel and tourism.Aan de LOI Hogeschool kun je de 3-jarige HBO oplei-ding Management toerisme en recreatie volgen.Aan Hogeschool Notenboom (Eindhoven, Maastricht en Hilversum) kun je de 2-/3-jarige opleiding Bache-lor in Toerisme een evenementenmanagement volgen; vooropleiding: HAVO/VWO met profiel C&M, E&M, N&G+ec1 of N&T+ec1.Hogeschool Tio verzorgt de versnelde bacheloroplei-ding Toeristisch Management in 3 jaar. Met een een MTRO-diploma kun je deze opleiding in 2 jaar afron-den; Engels in je vooropleiding is verplicht, bij voor-keur aangevuld met extra vreemde talen.HBO Nederland Arnhem verzorgt een bachelor-oplei-ding Toeristisch Management.


PlaatsingsmogelijkhedenBij reisbureaus, luchtvaartmaatschappijen, recrea-tieondernemingen, touroperators, VVV`s, verkeers-bureaus, het Nederlands Bureau voor Toerisme, attractieparken, sport- en recreatiecentra, musea, schouwburgen, onder-zoeksinstellingen en advies-bureaus en de ANWB. Functies zijn bijvoorbeeld: medewerker marketing, produktontwikkeling, inkoop, public relations en voorlichting, onderzoeksmedewer-ker of beleidsmedewerker. Na de opleiding aan NHTV internationale hogeschool Breda kun je een eigen reis-bureau starten of ben je elders nauw betrokken bij ma-nagementprocessen, het interne beleid en marketing.

CarrieremogelijkhedenManagement- en beleidsfuncties in het werkveld toerisme en recreatie. Je kunt na de opleiding NHTV internationale hogeschool Breda deelnemen aan het internationale posthbo `European Tourism Manage-ment`, een samenwerkingsverband van de NHTV met vijf buitenlandse instituten, na 1 jaar kun je de master`s degree halen.

Steward(ess)Hbo-opleiding

Gastheer/gastvrouw in de lucht. Biedt passagiers een aangename reis en draagt zorg voor de vlieg-veiligheid aan boord.

Vooropleiding1. en 2. HAVO: alle profielen

VWO: alle profielenMBO: niveau 4

Bijzonderheden:Op het MBO moet je in het eindexamenpakket Engels op niveau 3 of 4 hebben gedaan.Goede beheersing van de Nederlandse en Engelse taal, zowel schriftelijk als mondeling. Minimum lengte steward(ess): 1.58 m, max. lengte 1.90 m. Leeftijd: vanaf 21 jaar bij indiensttreding. Een representatief en goed verzorgd uiterlijk. Lengte en gewicht dienen met elkaar in overeenstemming te zijn. Een bril of con-tactlenzen zijn toegestaan mits de sterkte tussen -5 en +5 ligt.Bij Hogeschool Tio: met Engels en bij voorkeur aange-vuld met extra vreemde talen.3. HAVO: alle profielen

Bijzonderheden:Ook toelaatbaar na overgang naar 4 VWO

Opleiding1. Interne opleiding bij een lijn- of chartermaatschap-pij. Bij de KLM is de cursustoelage : € 1.230,- bruto.2. De versnelde opleiding Steward(ess), Receptionst(e), Hostes(ess). Met deze opleiding kun je in 1 jaar wor-den opgeleid tot Steward(ess).3. De 4-jarige middenkaderopleiding Luchtvaartdienst-verlener (BOl en BBL).

Waar1. KLM, Andere lijn- en chartermaatschappijen (Martin Air Holland/ Transavia/ Air Holland) met eigen arbeids-voorwaarden.2. Hogeschool Tio (HBO & MBO)3. Diverse ROC`s in het land.

PlaatsingsmogelijkhedenIn principe krijg je bij de KLM een 100% contract aan-geboden voor 1 jaar.

Carrieremogelijkheden1. Bij verlenging van je contract bij de KLM is het af-hankelijk van het benodigd aantal pursers, je capaci-teiten en ambities of je door kunt groeien tot purser. Hoogstwaarschijnlijk vlieg je 8 à 9 jaar als stewardess voordat je kunt solliciteren voor de functie van purser.

2. Assistentpurser, purser.

Salaris indicatieHet salaris bij indiensttreding (bij de KLM) bedraagt, ongeacht de leeftijd €1.823,- per maand.

Meer informatieKLM Afdeling Werving en Selectie Cabinepersoneel (SPL/NF), Postbus 7700, 1117 ZL Luchthaven Schip-hol, tel. 020-6489655. Verder: andere lijn- en charter-maatschappijen (Martin Air Holland/ Transavia/ AirHolland) met eigen arbeidsvoorwaarden.

Toeristisch recreatief medewerker/ondernemer

Hbo-opleiding

Is in diverse functies inzetbaar: bij reisbureaus, touroperators, VVV-kantoren, hotels, verkeersbu-reaus, congrescentra, recreatiebedrijven en over-heidsinstanties op het gebied van toerisme en re-creatie.

(Voor)Opleiding1. Een bedrijfsopleiding bij de ANWB te Den Haag.2. De 4-jarige opleiding Hoger toeristisch en recreatief onderwijs na HAVO met profiel E&M, C&M+ec/m&o, N&T of N&G.

3. De 2-/3-jarige opleiding Bachelor in Toerisme en Evenementenmanagement aan Business School No-tenboom. Na E&M, C&M, N&T+ec1 of N&G+ec1.

4. Hogeschool Tio verzorgt na HAVO/VWO de ver-snelde opleiding Toeristisch Management in 3 jaar. Met een MTRO-diploma kun je deze opleiding in 2 jaar afronden. Engels in je vooropleiding is verplicht, bij voorkeur aangevuld met extra vreemde talen.

Waar1. ANWB

2. Christelijke Hogeschool NederlandHogeschool INHOLLAND Diemen/Haarlem/Rotter-damNHTV internationale hogeschool BredaSaxion Hogeschool Deventer

3. Business School Notenboom

4. Hogeschool Tio

PlaatsingsmogelijkhedenOnder andere medewerker van een reisbureau, VVV kantoor, buitenlands verkeersbureau, (grotere) hotels,

congresorganisaties, touroperators, ANWB, spoorwe-gen. Ook is het mogelijk zich als zelfstandig onder-nemer te vestigen in de toeristisch-recreatieve sector. Verder zijn functies mogelijk welke te maken hebben met de bedrijfsvoering in deze sector, bijvoorbeeld bij een reisbureau, touroperator, camping, bungalowpark, pretpark, fitnesscentrum, zwembad, solarium of jacht-haven.

CarrieremogelijkhedenZie de opmerkingen hierover gemaakt bij het beroep host/hostess. Een hogere opleiding voor leidinggeven-de funkties in het werkveld van toerisme en rekreatie wordt verzorgd door NHTV internationale hogeschool Breda en aan de Christelijke Hogeschool Nederland in Leeuwarden. Ook doorgroei naar functies op (middel)management niveau en zelfstandig ondernemerschap is mogelijk.

Salaris indicatieAls toeristisch medewerker heb je een aanvangssalaris van ongeveer €1.040,-. Dit kan uitlopen tot ongeveer €1.680,-. Afhankelijk van bijvoorbeeld de zwaarte en de invulling van je functie, je ervaring, soort werkkring en de verantwoordelijkheid die je krijgt te dragen kun-nen deze bedragen hoger uitvallen. Als ondernemer: zeer divers, afhankelijk van de sector en het bedrijf.

Meer informatiewww.reiswereldbaan.nl, Voor informatie over de exa-mens SEPR I, SEPR II, SEPR III, SEPR BFT (Basic Fares & Ticketing) en SEPR TMB (Toeristisch Medewerker Binnenland) : SVH Klantenservice, tel. 0900-1402.

VrijetijdsmanagerHbo-opleiding

Is opgeleid voor management- en beleidsfuncties in de vrijetijdssector, bijvoorbeeld manager van een evenementenbureau, een multifunctionele accomodatie of een -congresbureau, organisator van sport-, kunsten culturele evenementen of pr-medewerker sportbond.

VooropleidingHAVO: profiel N&T, N&G, E&M of C&M+ec/m&0VWO: profiel C&M, E&M, N&T+ec1 of N&T+ec1 (per 1-8-2010: N&T, N&G, E&M of C&M+ec/m&o)MBO: niveau 4

OpleidingDe 4 jarige opleiding Vrijetijdsmanagement

Bijzonderheden:NHTV internationale hogeschool verzorgt de opleiding ook in het Engels.De Hogeschool van Amsterdam biedt binnen de oplei-ding Logistiek en Economie de afstudeervariant Leisure & Logistics (L&L) aan, waarbij thema`s als stedelijk vrije-tijdsmanagement en logistieke invulling van evenemen-ten/manifestaties aan bod komen.Je kunt ook de opleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming aan een van de Hogescholen volgen. Zij berei-den met name voor op organisatie en productontwik-keling. Hier gelden geen profiel- of pakketeisen. Vanaf 21 jaar kun je bij onvoldoende vooropleiding onder be-paalde voorwaarden een toelatingsexamen afleggen.Aan de Hogeschool van Amsterdam kun je binnen de opleiding Commerciële Economie kiezen voor de af-studeerrichting De Johan Cruyff University, aan Fontys Hogescholen Eindhoven voor een specialisatie in de vrijetijdssector, aan Fontys Hogescholen Tilburg voor de afstudeervariant Sport, Economie en Communicatie (SPECO), aan de Stenden hogeschool voor de voor de afstudeerrichting Tourism en eventmanagement, aan Hogeschool Rotterdam voor Sportmarketing en ma-nagement, aan de Hogeschool van Arnhem en Nijme-gen voor Sport- en evenementenmanagement, aan de Hogeschool Zeeland voor Marketing toerisme, recreatie en vrije tijd en aan de Hogeschool Utrecht voor Sport en entertainment marketing.NHTV internationale hogeschool Breda, Hogeschool INHOLLAND Haarlem/Rotterdam en Stenden hoge-school (Leeuwarden) verzorgen na HAVO/VWO (alle profielen) of MBO niveau 4 de 4 jarige opleiding Media- en entertainmentmanagement.In Leeuwarden kun je kiezen voor de afstudeerrichting sport management. Leeuwarden kent ook een 2-jarige Associate Degree gericht op het organiseren van eve-nementen.Je kunt na HAVO/VWO/MBO (zonder profiel- of pakke-teisen) ook een 2 jaar en 6 maanden durende opleiding Hospitality & Evenementen Management (vrijetijdskun-

de, gericht op Evenementen, Beurzen en Congresmarkt) volgen aan EuroCollege Hogeschool te Rotterdam. Bin-nen de opleiding speelt de praktijk een grote rol.Hogeschool Tio verzorgt de versnelde bacheloroplei-ding Toeristisch Management in 3 jaar. Met een MTRO-diploma kun je deze opleiding in 2 jaar afronden. Engels in je vooropleiding is verplicht, bij voorkeur aangevuld met extra vreemde talen.HBO Nederland verzorgt een 2-jarige opleiding Toeris-tisch Management (vestigingen in Amsterdam, Arnhem, Breda, Groningen, Rotterdam, Utrecht, Weert en Zwol-le). Na HAVO en VWO met alle profielen (profiel C&M, N&T en N&G zonder ec1 toelaatbaar onder voorbe-houd) en na MBO (economie/administratie direct toe-laatbaar, andere richtingen met ec1, anders toelaatbaar ondervoorbehoud).

WaarNHTV internationale hogeschool BredaHogeschool INHOLLAND DiemenStenden Hogeschool (Leeuwarden)Hogeschool Rotterdam.EuroCollege Hogeschool (RotterdamHogeschool TioBusiness School Notenboom.

PlaatsingsmogelijkhedenOp micro-niveau, bij zowel profit- als non-profitor-ganisaties, in de private en de publieke sfeer: lijn- of staffuncties bij multifunctionele accommodaties, bij sport-, kunst-, bedrijfs-, commerciële en culturele evenementen, recreatiebedrijven, reisorganisaties, at-tractieparken en congresorganisaties en wel in het bij-zonder op de terreinen algemeen management, public relations, marketing, kwaliteisbeheer en onderzoek.

CarrieremogelijkhedenManagement- en beleidsfuncties in de vrijetijdssector.

VrijetijdswetenschapperWo-opleiding

Houdt zich niet afzonderlijk bezig met het toerisme, de sport, de cultuur of de media, maar benadert deze sectoren en brengt ze met elkaar in verband vanuit het geïntegreerde perspectief op de vrijetijd. Daarbij kijk je dan niet alleen naar de aanbodkant van vrijetijdsbestedingsmogelijkheden, maar ook naar de vrijetijdsconsument.


OpleidingDe 3-jarige bacheloropleiding Vrijetijdswetenschappen.

Bijzonderheden:Hierna kun je nog een 1 jarige master volgen.

WaarUniversiteit van Tilburg

PlaatsingsmogelijkhedenBeleids-, management- en marketingfuncties op het gebied van vrijetijd, bijvoorbeeld beleidsmedewerker bij de gemeente op het gebied van sport, cultuur of toerisme; marketing manager bij organisaties op het gebied van toerisme; onderzoeker bij een onderzoeks-bureau of aan een universiteit.

CarrieremogelijkhedenAls je geïnteresseerd bent in onderzoek, dan biedt de faculteit prima mogelijkheden voor een wetenschap-pelijke carrière.

Salaris indicatieDe salarissen zijn niet exact aan te geven, aangezien deze per functie en soort werkkring sterk kunnen ver-schillen. In een functie bij de overheid heb je door-gaans een aanvangssalaris van €2.330. Afhankelijk van de zwaarte van de functie en de inhoud van je taken kan je salaris uiteindelijk oplopen tot minimaal €3.678 en maximaal €5.279.


VOEDING, NATUUR EN MILIEU

Agrarisch BedrijfskundigeHbo-opleiding

Is werkzaam in bedrijfskundige functies in bedrij-ven en diensten in de agrarische sector en houdt zich daar bijvoorbeeld bezig met im- en export van (agrarische) producten, inkoop, verkoop of distri-butie van producten, informatieverwerking en au-tomatisering.

VooropleidingHAVO: profiel N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wbVWO: alle profielenMBO: niveau 4.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Bedrijfskunde en agribusiness.

Bijzonderheden:Hogeschool Van Hall Larenstein locatie Wageningen leidt meer specifiek op voor commerciële functies in de agrarische handel, met name ook in het buiten-land.De CAH Dronten biedt de opleidingsvarianten Agro-techniek en Management (i.s.m. de Stoas Hoge-school), Financiële dienstverlening, International Food Business, Hippische bedrijfskunde en Landelijk vast-goed.Afhankelijk van je vooropleiding en/of vakkenpakket is het mogelijk om de opleiding in kortere tijd af te ronden.In Delft is instroom mogelijk in september en januari.

WaarHogeschool INHOLLAND DelftHAS Den BoschCAH DrontenHogeschool Van Hall Larenstein (locaties Leeuwarden en Wageningen)

PlaatsingsmogelijkhedenAls productmanager verantwoordelijk voor de afzet en de ontwikkeling van een bepaald produkt of als area manager verantwoordelijk voor een bepaalde regio, bij banken en verzekeringsmaatschappijen, als be-leidsmedewerker informatie en automatisering bij een overheids of semi overheidsinstelling. Na de opleiding in Deventer ook als commercieel medewerker bij een internationaal of tropisch georiënteerde handelson-derneming. Bedrijfskundig ingenieurs zijn werkzaam in commerciële, financiële en logistieke functies.

CarrieremogelijkhedenNa je studie groei je in het algemeen binnen enkele ja-ren toe naar hogere kader en leidinggevende functies. Je kunt na voltooiing van je studie (mits in 4 jaar) aan de AHS ook je kennis verder verdiepen op de LU. De studie kan dan in de meeste gevallen in 2 jaar middels diverse doorstroomprogramma`s worden afgerond. Ook kun je na je studie een Master of Science-oplei-ding (MSc) gaan volgen binnen het HAO.


AgrotechnoloogWo-opleiding

Past technologie toe bij de productie van voed-sel en andere natuurlijke producten, ook houdt hij zich bezig met technologie voor de groene ruimte. Je kennis en inzicht in exacte wetenschappen en plant, dier en omgeving combineer je en pas je toe.

VooropleidingVWO: profiel N&G, N&T, C&M+wb1+sk1+na1 of

E&M+wb1+sk1+na1 (per 1-8-2010: N&T, N&G+na, E&M+wb+na+sk/bi of C&M+wb+na+sk/bi).

OpleidingDe 5-jarige opleiding Agrotechnologie

Bijzonderheden:Een 3-jarige bacheloropleiding, gevolgd door een 2-jarige master.

WaarWageningen Universiteit.

PlaatsingsmogelijkhedenJe werkt meestal in het bedrijfsleven bijvoorbeeld bij fabrikanten van landbouwwerktuigen, firma`s die agra-rische bedrijfsgebouwen en klimaatregelinstallaties leveren voor de tuinbouw, dierhouderij of opslag en bewaren van agrarische producten of bij bedrijven die software maken. Functies als: ontwerper, productma-nager of projectleider, onderzoeker of systeemanalist.

CarrieremogelijkhedenJe groeit in het algemeen binnen enkele jaren toe naar een hoger kader en leidinggevende functies.

Salaris indicatieIn een functie bij de overheid is je aanvangssalaris meestal €2.350,-. Afhankelijk van de zwaarte van de functie is een uitloop mogelijk tot €4.675,- of €5.444,-. In de particuliere sector ligt je salaris soms hoger.....................................................................................

BiotechnoloogWo-opleiding

Zet micro-organismen of cellen van dierlijke en plantaardige oorsprong aan het werk om gewenste stoffen te produceren of ongewenste af te breken. Je past biotechnologie toe in de medische wereld, bij de productie van levensmiddelen en het oprui-men van milieuverontreinigingen.

VooropleidingVWO: profiel N&G, N&T, C&M+wb1+sk1+na1 of E&M+wb1+sk1+na1 (per 1-8-2010: N&T, N&G, E&M+2 uit na/sk/bi of C&M+ na+sk+bi).

OpleidingDe 5-jarige opleiding Biotechnologie

Bijzonderheden:Een 3-jarige bacheloropleiding, gevolgd door een 2-jarige master.

WaarWageningen Universiteit.

PlaatsingsmogelijkhedenFuncties als technoloog in de farmaceutische, chemi-sche of levensmiddelenindustrie of consultant of we-tenschapsredacteur. Veel afgestudeerden werken als onderzoeker: op een universiteit, onderzoeksinstelling of binnen de Research and Development afdeling van een bedrijf. Er zijn onderzoeksbanen in binnen- en bui-tenland.

CarrieremogelijkhedenJe groeit in het algemeen binnen enkele jaren toe naar een hoger kader en leidinggevende functies. Ook kun je je onderzoeksstudie voortzetten om te promoveren tot doctor.

Salaris indicatieIn een functie bij de overheid is je aanvangssalaris meestal €2.350,-. Afhankelijk van de zwaarte van de functie is een uitloop mogelijk tot €4.675,- of €5.444,-. In de particuliere sector ligt je salaris soms hoger.

Dierkundig ingenieurHbo-opleiding

Je werkveld richt zich op non-productiedieren. Denk aan huisdieren, sport- en recreatiedieren, dierentuinen kinderboerderijdieren, proefdieren en dieren in het wild. Hoe gaan mensen om met dieren en welke waarde hebben dieren voor men-sen? Deze vraag staat steeds centraal in je werk.Je hebt als diermanager veel kennis over bijvoor-beeld voeding, gedrag, ecologie en gezondheid. Daarnaast zijn leidinggeven, kennis overdragen en organiseren onmisbaar in je werk.

VooropleidingHAVO: profiel N&T, N&G, E&M+biVWO: profiel N&G, N&T, E&M+bi1 (per 1-8-2010: N&T, N&G, E&M+bi)MBO: niveau 4

Bijzonderheden:MBO met voldoende Engels, wi en bio. Relevante middenkaderopleiding zoals Dierenonderneming, Dierverzorging, Dierenartsassistent, Paraveterinair of Paardenhouderij.Voor alle andere opleidingen en/of profielen kun je contact opnemen met de toelatingscommissie.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Diermanagement.

Bijzonderheden:Je kunt kiezen uit de volgende majors (afstudeerrich-tingen): Beleid en Communicatie, Wildlife Manage-ment, Paard en Management, Companion Animal Ma-nagement, Dieren in de zorg en Proefdierbeheer.

WaarHogeschool Van Hall Larenstein (locatie Leeuwarden)

PlaatsingsmogelijkhedenAls afgestudeerd Diermanager kun je in allerlei func-ties terechtkomen. Van adviseur dierenwelzijn tot voorlichter bij Natuurmonumenten, van dierenartsbe-zoeker tot manager van een dierenopvangcentrum, en van paardenvoedingsspecialist tot beheerder van een natuurgebied.

CarrieremogelijkhedenVia een groeiproces in de functie kun je doorstromen naar meer leidinggevende functies. Ook kun je kiezen voor een masteropleiding: Animal sciences and aqua-culture, Aquaculture and fisheries, Food quality ma-nagement, Forest and nature conservation of organic agriculture (alle aan Wageningen Universiteit).

Salaris indicatieEen aanvangssalaris van gemiddeld ongeveer €2.235,-. Afhankelijk van de zwaarte van de functie is een uitloop mogelijk tot €3.022,- of €3.400,-. In de particuliere sector ligt je salaris soms hoger. Gezien echter de veelheid aan functies en de veelsoortigheid aan bedrijven/instellingen waar je kunt komen te wer-ken, lopen de aanvangssalarissen in de praktijk nogal uiteen.....................................................................................

Food-designerHbo-opleiding

Is werkzaam als ontwerper bij een voedingsmidde-lenbedrijf, een producent of leverancier van grond- of hulpstoffen en verpakkingen, vestigt zich als zelfstandig adviseur of gaat bij een ingenieurs- of reclamebureau aan de slag. Een designer creëert nieuwe producten en concepten voor de voedings- en genotmiddelenindustrie.

VooropleidingHAVO: N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wb

VWO: alle profielenMBO: niveau 4

Bijzonderheden:MBO: aanvullende eis: een positief intakegesprek. Heb je een aansluitende MBO-opleiding dan zijn er mogelijkheden voor een verkort programma.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Food Design & Innovation.

Bijzonderheden:Binnen deze opleiding kies je dan de specialisatie Food Design.WaarHAS Den Bosch.

PlaatsingsmogelijkhedenAls food-designer ben je multifunctioneel. Je kunt zelf-standig een marktonderzoek houden, de gegevens hier-van verwerken en dit vertalen naar een nieuw voedings- of genotmiddel. Je houdt het overzicht, bent creatief en hebt verstand van voedingsmiddelen. Na je studie ben je direct inzetbaar als zelfstandig Food Designer.Mogelijke functies: productmanager bij een voedings-middelenproducent, adviseur bij een ontwerpstudio, freelance designer, trend watcher of organisator van Food Events.

CarrieremogelijkhedenNa je studie groei je in het algemeen binnen enkele jaren toe naar hogere kader en leidinggevende func-ties. Ook kun je na je studie een Master of Science-opleiding (MSc) gaan volgen binnen het HAO.

Salaris indicatieJe aanvangssalaris zal naar schatting ca. €2.235,- zijn. Afhankelijk van de zwaarte van de functie is een uitloop mogelijk tot €3.022,- of €3.400,-. In de parti-culiere sector ligt je salaris soms hoger.....................................................................................

Ingenieur diergezondheidszorg

Hbo-opleiding

De nadruk in de opleiding ligt enerzijds op de bio-logie van het dier (waaronder fysiologie en gedrag) en anderzijds op de gebruikswijze en het welzijn en de wetgeving daaromtrent. De ethiek van het diergebruik neemt in de opleiding een belangrijke plaats in.

VooropleidingHAVO: profiel N&T, N&G of E&M+skVWO: profiel E&M+sk1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G of E&M+sk)MBO: niveau 4 (met voldoende wiskunde en biologie)

Bijzonderheden:Het diploma Dieronderneming (KF-niveau) met door-stroomcertificaten voor biologie, wiskunde, Neder-lands en Engels of VWO met wiskunde A/B en biologie geeft de mogelijkheid tot een verkorte studieduur.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Dier- en veehouderij

Bijzonderheden:Tijdens je opleiding kies je voor de afstudeerrichting diergezondheidszorg.

WaarCAH DrontenHAS Den BoschHogeschool INHOLLAND DelftHogeschool Van Hall Larenstein

PlaatsingsmogelijkhedenDiervoederindustrie, groothandel dierbenodigdheden,

Films van o.a.: Christelijke Agrarische Hogeschool - Stoas Hogeschool - Groenhorst College - Aardwetenschappen Universiteit Utrecht - Milieuwetenschappen Universiteit Utrecht - Sociale geografie en planologie – UU Innovatiemanagement Universiteit UtrechtNatuurkunde: van medische techniek tot kosmologie - Hogeschool Van Hall Larenstein

www.beroepenkrant.nl VOEDING, NATUUR EN MILIEU40

proefdierinstituten, onderwijs en onderzoek, dieren-tuin, dierenopvang en -transport, diergeneesmidde-lenindustrie, gemeentelijke milieudienst, wildlifecentra, gezelschapsdierensector, sport- en recreatiedierenor-ganisaties, voorlichter dierziektepreventie, voorlichter voor verantwoord gebruik van geneesmiddelen.

CarrieremogelijkhedenJe groeit in het algemeen binnen enkele jaren toe naar een hoger kader en leidinggevende functies. Na voltooiing van je studie (mits binnen 4 jaar) kun je je kennis ook verder verdiepen middels diverse doorstroomprogramma`s op de LU. De studie kan dan in de meeste gevallen in 2 jaar worden afgerond. Ook kun je na je studie een Master of Science-opleiding (MSc) gaan volgen binnen het HAO.

Salaris indicatieIn een functie bij de overheid is je aanvangssalaris gemiddeld ca. €2.235,-. Afhankelijk van de zwaarte van de functie is een uitloop mogelijk tot €3.022,- of €3.400,-. In de particuliere sector ligt je salaris soms hoger.....................................................................................

Kust- en zeemanagerHbo-opleiding

Veel mensen maken aanspraak op nationale en internationale kusten zeegebieden. Denk maar aan natuurbeschermers, vissers, oliemaatschap-pijen en recreanten. De ontwikkelingen in de kust-gebieden worden dan ook steeds com plexer. Wel of geen tweede Schiphol in zee? Hoe schadelijk zijn gasboringen in de Waddenzee nu eigenlijk? En waar ligt de grens voor het aanleggen van grote windmolenparken langs de kust? Allemaal kwes-ties die je als kusten zeemanager in goede banen moet leiden. Daarvoor moet je sterk in je schoe-nen staan, want de belangen zijn vaak groot. Je krijgt diverse vakken van ecologie en (zee) recht tot communicatie en onderzoeksmethodes. Maar ook de praktijk speelt een grote rol. Je doet veel veldwerk en loopt twee keer vijf maanden stage.

VooropleidingHAVO: profiel N&T, N&G, E&M of C&M+waVWO: profiel N&G, N&T, E&M of C&M+wa12 (per 1-8-2010: N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wb)MBO: niveau 4

Bijzonderheden:Na MBO ben je toelaatbaar met doorstroomcertificaat voor wi.Kaderfunctionarissen kunnen veelal, in overleg met de toelatingscommissie, in aanmerking komen voor een verkort traject.Voor alle andere opleidingen en/of profielen kun je contact opnemen met de toelatingscommissie. OpleidingDe 4-jarige opleiding Kust- en zeemanagement.

WaarHogeschool Van Hall Larenstein (locatie Leeuwarden)

PlaatsingsmogelijkhedenJe werkt bijvoorbeeld bij een internationaal adviesbu-reau, of je manifesteert je in de milieubescherming. Dicht bij huis, zoals de Waddenvereniging, of ergens in de wereld voor het WNF.Daarnaast kan ook de overheid specialisten met een kusten zeeachtergrond goed gebruiken. Als trouble-shooter bij problemen in de visserij bijvoorbeeld.Je kunt ook carrière maken in onderzoeksfuncties.Ook kun je meewerken aan de invoering van milieu-zorgsystemen bij internationale olie en gaswinning-maatschappijen.

CarrieremogelijkhedenVia een groeiproces in je functie kun je doorgroeien naar meer leidinggevende functies.Ook kun je aan de Wageningen Universiteit verder stu-deren voor de master Aquaculture and Fisheries.

Salaris indicatieEen aanvangssalaris van gemiddeld ongeveer €2.235,-. Afhankelijk van de zwaarte van de functie is een uitloop mogelijk tot €3.022,- of €3.400,-. In de particuliere sector ligt je salaris soms hoger. Gezien echter de veelheid aan functies en de veelsoortigheid aan bedrijven/instellingen waar je kunt komen te wer-ken, lopen de aanvangssalarissen in de praktijk nogal uiteen.....................................................................................

LandbouwvoorlichterHbo-opleiding

Als landbouwvoorlichter begeleid je tuin- en ak-kerbouwers en veehouders, bijvoorbeeld in hun omschakeltraject naar biologische glastuinbouw of biologische veehouderij. Verder kun je de mi-lieuvriendelijke teelt van bloemen en gewassen stimuleren, de toeleveranciers van een aardap-pelfabriek in het Oostblok adviseren, het belang van evenwicht tussen dier, milieu, natuur, plant en bodem aangeven.Informatie is belangrijk voor de hele landbouwsec-tor. Nieuwe ontwikkelingen en nieuwe regels moet je als landbouwvoorlichter op een duidelijke ma-nier kunnen introduceren.

VooropleidingHAVO: profiel N&T, N&G of E&M+skVWO: profiel N&G, N&T en E&M+sk1 (per 1-8-2010: N&T, N&G of E&M+sk; bij Tuinbouw en akkerbouw E&M+sk/nl&t)MBO: niveau 4

Bijzonderheden:

MBO: aanvullende eis: een 4-jarige middelbare oplei-ding in de agrarische sector met wis- en scheikunde

OpleidingDe 4-jarige opleiding Tuinbouw en akkerbouw of de 4-jarige opleiding Dier- en veehouderij

Bijzonderheden:Tijdens de ingenieursfase kun je kiezen voor teeltvak-ken, zoals groente-, bloemen-, boom- of fruitteelt, of voor een specialisatie binnen een beroepscategorie, zoals voorlichting, onderzoek of ondernemer en ma-nagement.Den Bosch heeft de afstudeerrichtingen Research & innovation, Crop- & Farm Management, International Business Management en Agrotechnology.Wageningen biedt afstudeerrichtingen die zich richten op de (sub)tropen.Leeuwarden biedt vaktechnische modules gericht op bijvoorbeeld biotechnologie. In de opleiding Dier- en veehouderij kun je je specialiseren in verschillende diersoorten, maar ook in de biologische landbouw, techniek, natuurbeheer, voorlichting, onderzoek en financieel economische begeleiding.

Afhankelijk van je vooropleiding en/of profiel is het mogelijk de opleiding in kortere tijd af te ronden. In Den Bosch en Dronten, worden deficiëntiecursussen aangeboden voor wis- en scheikunde.Als scheikunde in je examenpakket ontbreekt, kun je in Dronten (CAH) via een zomercursus deze achterstand inhalen. Wiskunde B kun je in het eerste semester van de propedeuse bijwerken.

WaarHogeschool INHOLLAND DelftChr. Agrarische Hogeschool (Dronten)HAS Den BoschHogeschool Van Hall Larenstein (locaties Leeuwarden, Velp en Wageningen)

PlaatsingsmogelijkhedenTal van leidinggevende, technisch-organisatorische en specialistische functies in de landbouwsector en in de brede periferie daarvan, op de terreinen management, commercie en onderzoek. Bijvoorbeeld als bedrijfs-voorlichter, medewerker agrarische kredietverlening bij een bank, onderzoeksmedewerker bij een landbouw-kundig instituut, commercieel medewerker bij de toe-leverende industrie, exportmanager bloemenveiling, zelfstandig ondernemer, hoofd productie-afdeling, on-derzoeksmedewerker bij tuincentra of keurmeester.

Afgestudeerden zie je ook terug als bedrijfsleider bij een groot landbouwbedrijf, als onderzoeker in de plan-tenveredeling of diergezondheid, als milieudeskundige bij een adviesbureau, redacteur bij een vakblad of als voorlichter bij de overheid. Je kunt in het buitenland gaan werken, maar zeker ook in Nederland.

CarrieremogelijkhedenAls afgestudeerde groei je in het algemeen binnen enkele jaren toe naar een hoger kader en een leiding-gevende functie. Ook kun je na voltooiing van je studie je kennis verder verdiepen op de LU. Het is de bedoe-ling dat je als afgestudeerde van het HAO ook toegang krijgt tot de universitaire tweede fase opleidingen van de WU.Ook kun je na je studie een Master of Science-oplei-ding (MSc) gaan volgen binnen het HAO.

SalarisindicatieIn een functie bij de overheid is je aanvangssalaris ge-middeld ca. €2.235,-. Afhankelijk van de zwaarte van de functie is een uitloop mogelijk tot €3.022,- of €3.400,-. In de particuliere sector ligt je salaris soms hoger.

LevensmiddelentechnoloogWo-opleiding

Past scheikundige, natuurkundige en microbiologi-sche kennis toe bij de productie van levensmidde-len. Als levensmiddelentechnoloog heb je verstand van de samenstelling, structuur en eigenschappen van grondstoffen, halffabrikaten en levensmidde-len. Je weet ook welke bewerkingen je kunt toe-passen en welke veranderingen de producten on-dergaan bij bewerking, opslag en vervoer.

VooropleidingVWO: profiel N&G, N&T, C&M+wb1+sk1+na1 of E&M+wb1+sk1+na1 (per 1-8-2010: N&T, N&G, E&M+wb+na+sk of C&M+wb+na+sk).

OpleidingDe 5-jarige opleiding Levensmiddelentechnologie.

Bijzonderheden:Een 3-jarige bacheloropleiding, gevolgd door een 2-ja-rige master.WaarWageningen Universiteit.

PlaatsingsmogelijkhedenVooral in de levensmiddelenindustrie als procestech-noloog, productontwikkelaar, kwaliteitsdeskundige of managementfuncties. Je kunt ook kortere of langere tijd in het buitenland gaan werken. Meestal via de in-ternationale levensmiddelenconcerns of op een bui-tenlandse universiteit.

CarrieremogelijkhedenJe groeit in het algemeen binnen enkele jaren toe naar een hoger kader en leidinggevende functies.

Salaris indicatieIn een functie bij de overheid is je aanvangssalaris meestal €2.350-. Afhankelijk van de zwaarte van de functie is een uitloop mogelijk tot €4.675,- of €5.444,-. In de particuliere sector ligt je salaris soms hoger.....................................................................................

Manager agrotoerismeHbo-opleiding

Houdt zich bezig met recreatieve voorzieningen in het landelijke gebied te creëren. Denk maar eens aan kamperen bij boerderijen, recreatieve routes, het aan huis verkopen van streekproducten. Er moeten samenwerkingsverbanden geregeld wor-den tussen landbouwbedrijven, horeca, gemeen-ten en natuurbeschermingsorganisaties. Naast inrichtingsaspecten zijn ook regelen wetgeving van belang. Tevens moet je goed kunnen samen-werken met verschillende belanghebbenden in een gebied.

VooropleidingHAVO: N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wb/ecVWO: alle profielenMBO: niveau 4

OpleidingDe 4-jarige opleiding Plattelandsvernieuwing

Bijzonderheden:Het derde jaar bestaat bijna volledig uit stages, waar-van bij voorkeur een in het buitenland. Je sluit je studie af met een scriptie en een project. De toelatingseisen kunnen per instelling enigszins afwijken

WaarHogeschool INHOLLAND DelftChr. Agrarische Hogeschool (Dronten)HAS Den BoschHogeschool Van Hall Larenstein (locaties Leeuwarden en Wageningen)

PlaatsingsmogelijkhedenEr is veel vraag naar specialisten op het gebied van de plattelandsvernieuwing. Je houdt je bezig met het stimuleren van plattelandstoerisme bij een VVV of met agrarisch natuurbeheer. Afgestudeerden worden bijvoorbeeld beleidsmedewerker bij een provincie, projectleider bij Rijkswaterstaat, medewerker bij een waterschap of beleidsmedewerker Natuurmonumen-ten. Ook in ontwikkelingslanden is behoefte aan ge-coördineerde plattelandsvernieuwing. Landbouwpro-ductie, onderwijs, ontwikkeling van gezondheidszorg en infrastructuur zijn elementen voor geïntegreerde streekontwikkeling.

CarrieremogelijkhedenVia een groeiproces in de functie kan doorstroming plaatsvinden naar meer leidinggevende functies. Ook kun je na je studie een Master of Science-opleiding (MSc) gaan volgen binnen het HAO.


Manager groene ruimteHbo-opleiding

Je houdt je bezig met het bestemmen, inrichten en beheren van het landelijk gebied, dus alle groene ruimte buiten de bebouwde kom. Stadsuitbreiding, industrie, recreatie, moderne landbouw, natuur en landschap maken allemaal aanspraak op die groene ruimte. Het is dus noodzakelijk dat de ruimte zo effi-ciënt mogelijk wordt ingericht. Als manager groene ruimte houd je je daarom bijvoorbeeld bezig met het schrijven van inrichtingsplannen, het beheer van bossen, natuurterreinen en parken, voorzieningen voor openluchtrecreatie, maar ook de infrastruc-tuur van wegen en waterlopen, dijkverzwaringen, bodemsanering of publieksvoorlichting.

Vooropleiding1. HAVO: profiel N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wbVWO: alle profielenBijzonderheden:VWO: C&M bij voorkeur met WbMBO: niveau 4 (in de agrarische sector)

2. HAVO: profiel N&T, N&G of E&M+sk)VWO: profiel E&M+sk1, C&M+sk1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G, E&M+sk/nl&t of C&M+sk/nl&t)MBO: niveau 4 (in de agrarische sector).

Opleiding1. De 4-jarige opleiding Bos en Natuurbeheer2. De 4-jarige opleiding Land en watermanagement

Bijzonderheden:Na een MBO-opleiding Bos en Natuurbeheer/Land, Water en Milieubeheer/Cultuurtechniek en een intake-gesprek kun je de opleiding in 3 jaar afronden.

WaarHogeschool Van Hall Larenstein (locatie Velp)Hogeschool INHOLLAND Delft

PlaatsingsmogelijkhedenAls projectleider, rentmeester, beheerder, onderzoe-ker, planologisch medewerker, ecologisch milieudes-kundige, voorlichter, ontwikkelaar, opdrachtverwerver, bodemkundige, grondtechnicus, hydroloog, irrigatie-deskundige, ontwerper, kostenbegroter, grondaan-koper, uitvoerder, schaderegelaar, makelaar taxateur, bedrijfsleider e.d. bij vele instellingen, zowel in de overheidssfeer als in de particuliere sector, zoals: de Dienst Landelijk Gebied, het Staatsbosbeheer, de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders, de Dienst der Domeinen, de Provinciale Diensten (Prov. Waterstaat en Prov. Planologische Diensten), de gemeenten, de hoogheemraadschappen/waterschappen/zuiverings-schappen, de werkvoorzieningsschappen, instellingen voor sport en recreatie, instellingen tot behoud van natuur en landschap, de ingenieurs en adviesbureaus (waaronder Heidemij Holding NV, de Grontmij NV en het Ingenieursbureau Oranjewoud), de aannemings-bedrijven in groenvoorziening, grond , weg en water-bouw, de rentmeestersbureaus.

CarrieremogelijkhedenVia een groeiproces in de functie kun je doorstromen naar meer leidinggevende functies. Ook kun je na je studie een Master of Science-opleiding (MSc) gaan volgen binnen het HAO.

SalarisindicatieIn een functie bij de overheid is je aanvangssalaris gemiddeld ca. €2.235,-. Afhankelijk van de zwaarte van de functie is een uitloop mogelijk tot €3.022,- of €3.400,-. In de particuliere sector ligt je salaris soms hoger.

Milieukundige HAOHbo-opleiding

Voorspelt, signaleert en beschrijft milieuproble-men, analyseert hun oorzaken en geeft wegen aan om problemen te voorkomen of op te lossen. De vraagstukken waarmee milieukundigen te maken krijgen, zijn buitengewoon gecompliceerd omdat ze vele aspecten hebben. Om er enkele te noemen: bestuurlijke aspecten (milieubeleid, beheer en -toezicht), juridische aspecten (milieuwetgeving en -maatregelen), natuurwetenschappelijke aspecten (biologische, microbiologische, chemische, toxi-cologische) en technische aspecten (installaties en andere voorzieningen ter bescherming van het milieu). Milieukundigen moeten de problematiek dus vanuit verschillende vakgebieden kunnen be-naderen.

VooropleidingHAVO: profiel N&T, N&G of E&M+skVWO: profiel C&M+wa12+sk1, E&M+sk1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G of E&M+sk)MBO: niveau 4

Bijzonderheden:MBO: een 4-jarige opleiding in de agrarische sector met wis- en scheikunde. Heb je niet het juiste profiel dan kun je in Delft en Leeuwarden een zomercursus volgen in scheikunde of wiskunde A of B.

OpleidingEen 4-jarige opleiding Milieukunde.

Bijzonderheden:De opleiding heeft niet bij alle hogescholen hetzelfde karakter. Informeer hierover bij je schooldecaan of bij de betreffende Hogeschool.

WaarHogeschool Van Hall Larenstein (locatie Leeuwarden)Hogeschool INHOLLAND DelftHAS Den Bosch

PlaatsingsmogelijkhedenO.a. als milieuvoorlichter bij een gemeente of particu-liere instantie, als medewerker bodemsanering bij een ingenieursbureau, als ambtenaar milieuzaken en hin-derwet bij een gemeente, als onderzoeksmedewerker bij het Rijksinstituut voor Zuivering van Afvalwater of als medewerker ecologisch beheer bij de Rijksover-heid, milieuzorgmedewerker bij bedrijven en instel-lingen, milieutechnoloog bij industriële bedrijven, bij waterschappen of zuiveringschappen.

CarrieremogelijkhedenAls afgestudeerde groei je in het algemeen binnen en-kele jaren toe naar hogere kader- en leidinggevende functies. Ook kun je na voltooiing (mits binnen 4 jaar)

41VOEDING, NATUUR EN MILIEU Wat wil jij worden?

van je studie aan de AHS je kennis verder verdiepen op de LU. Je kunt de studie dan in de meeste gevallen in twee jaar middels diverse doorstroomprogramma`s afronden. Ook kun je na je studie de universitaire tweedefaseopleiding Master of Science (MSc) gaan volgen aan de WU of aan het HAO.

Salaris indicatieIn een functie bij de overheid is je aanvangssalaris ge-middeld ca. €2.235,-. Afhankelijk van de zwaarte van de functie is een uitloop mogelijk tot €3.022,- of €3.400,-. In de particuliere sector ligt je salaris soms hoger.

RentmeesterHbo-opleiding

Is een breed georiënteerde vastgoeddeskundige, overwegend werkzaam in het landelijk gebied met een overgang naar het randstedelijk en het stedelijk gebied. De activiteiten, doorgaans ge-baseerd op een duurzame vertrouwensrelatie met de opdrachtgever/werkgever, hebben betrekking op beheer en exploitatie van onroerende zaken in de breedste zin, alsmede op het vervullen van een veelzijdig adviseurschap. Daarnaast stelt de rentmeester taxatierapporten op voor velerlei doeleinden (bijvoorbeeld voor schaderegelingen, meestal op onteigeningsbasis voor de verwerving van gronden voor grote projecten), adviseert hij in gronden pachtzaken, in planschade en nadeel-compensatie en bemiddelt hij bij de aan- en ver-koop van landgoederen, bossen, boerderijen en landbouwgronden.

VooropleidingHAVO: profiel N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wbVWO: alle profielen

Bijzonderheden:VWO: profiel C&M met bij voorkeur Wb.MBO: niveau 4.

OpleidingDe De 4-jarige opleiding Bos- en Natuurbeheer.

Bijzonderheden:Je kiest tijdens je studie de differentiatie Vastgoedma-nagement.

WaarHogeschool Van Hall Larenstein (locatie Velp)

PlaatsingsmogelijkhedenZelfstandig ondernemer of in dienst van grotere rent-meesterskantoren, die veelal verbonden zijn aan in-genieursbureaus, stichtingen, diverse overheden, na-tuurbeschermingsorganisaties en bedrijven.

CarrieremogelijkhedenWanneer je het diploma Rentmeester hebt behaald

en ten minste drie jaar praktijkervaring hebt en te goeder naam en faam bekendstaat, kun je als lid van de Nederlandse Vereniging van Rentmeesters wor-den toegelaten en de eed afleggen voor de Stichting Rentmeesterskamer. Je bent als beëdigd rentmeester bevoegd de boven beschreven werkzaamheden te verrichten. Indien je het diploma Rentmeester hebt behaald maar nog geen drie jaar praktisch werkzaam bent geweest, kun je indien je in de praktijk werkzaam bent, als aspirant-lid tot de Nederlandse Vereniging van Rentmeesters worden toegelaten.Ook kun je na je studie aan de AHS (mits in 4 jaar) je kennis verder verdiepen op de WU. Je kunt de studie dan in de meeste gevallen in twee jaar middels diverse doorstroomprogramma`s afronden. Ook kun je na je studie een Master of Science-opleiding (MSc) gaan volgen binnen het HAO.

SalarisindicatieIn een functie bij de overheid is je aanvangssalaris gemiddeld ca. €2.235,-. Afhankelijk van de zwaarte van de functie is een uitloop mogelijk tot €3.022,- of €3.400,-. In de particuliere sector ligt je salaris soms hoger.....................................................................................

Tuin- en landschapsinrichter

Hbo-opleiding

Is werkzaam als ontwerper, uitvoerder of beheer-der van groenvoorzieningen bij een overheidsin-stelling (gemeente, provincie) of een particulier bedrijf (ingenieursbureau). Zij creëren groenvoor-zieningen in de open ruimten tussen stedelijke en landschappelijke bebouwingen ten behoeve van wonen, werken, verkeer en recreatie.

VooropleidingHAVO: profiel C&M+wa/wb, E&M, N&G of N&TVWO: alle profielenMBO: niveau 4 (in de agrarische sector).

OpleidingDe 4-jarige opleiding Tuin- en landschapsinrichting.

WaarHogeschool Van Hall Larenstein (locatie Velp).PlaatsingsmogelijkhedenAls ontwerper van inrichtings en beplantingsplannen bij een gemeente of een provincie, als zelfstandig tuin-architect of als medewerker in een particulier bureau, als beheerder van een natuurterrein of stedelijk groen met verantwoordelijkheid voor het beheersplan en fi-nanciële en personeelsplanning.

CarrieremogelijkhedenAls afgestudeerde groei je in het algemeen binnen enkele jaren toe naar hogere kader en leidinggevende functies. Ook kun je na je studie aan de AHS (mits in 4 jaar) je kennis verder verdiepen op de WU. Je kunt de studie dan in de meeste gevallen in twee jaar middels diverse doorstroomprogramma`s afronden. Ook kun je na je studie een Master of Science-opleiding (MSc) gaan volgen binnen het HAO.

SalarisindicatieIn een functie bij de overheid is je aanvangssalaris ge-middeld ca. €2.235,-. Afhankelijk van de zwaarte van de functie is een uitloop mogelijk tot €3.022- of €3.400,-. In de particuliere sector ligt je salaris soms hoger.....................................................................................

VeehouderijkundigeHbo-opleiding

Is werkzaam als kaderfunctionaris of leidingge-vende in bedrijven en instellingen in en rond de

agrarische sector of heeft een eigen bedrijf. Geeft technische en/of economische voorlichting aan zelfstandige ondernemers, verricht onderzoek op het gebied van de veehouderij, heeft een commer-ciële functie (verkoop, inkoop) bij een landbouw-kundig bedrijf of werkt in een dienstverlenende functie.

VooropleidingHAVO: profiel N&T, N&G of E&M+skVWO: profiel E&M+sk1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G of E&M+sk)MBO: niveau 4

Bijzonderheden:MBO: een 4-jarige middelbare opleiding in de agrari-sche sector met wis- en scheikunde.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Dier- en veehouderij.

Bijzonderheden:Afhankelijk van je vooropleiding en/of vakkenpakket kun je de studie in kortere tijd afronden.In Den Bosch, Leeuwarden, Wageningen en Dronten worden deficiëntiecursussen aangeboden voor wis- en scheikunde. Wiskunde B kan in het eerste semes-ter van de propedeuse worden bijgewerkt. Heb je niet het juiste profiel/vooropleidingspakket dan kun je in Delft, Wageningen en Leeuwarden een zomercursus volgen in scheikunde of wiskunde A of B.

WaarHogeschool INHOLLAND DelftChr. Agrarische Hogeschool (Dronten)HAS Den BoschHogeschool Van Hall Larenstein (locaties Leeuwarden en Wageningen)

PlaatsingsmogelijkhedenKaderfuncties in bedrijven en instellingen in en rond de agrarische sector bijvoorbeeld als bedrijfsvoorlichter, medewerker agrarische kredietverlening bij een bank, onderzoeksmedewerker bij een landbouwkundig in-stituut, commercieel medewerker bij de toeleverende industrie (bijvoorbeeld zaadhandel, landbouwma-chinebedrijf). Een deel van de afgestudeerden wordt zelfstandig agrarisch ondernemer. Verder kun je den-ken aan functies als projectleider natuurontwikkeling, voorlichter, inspecteur, specialist diergezondheidszorg en vakredacteur.

CarrieremogelijkhedenAls afgestudeerde groei je in het algemeen binnen enkele jaren toe naar een hoger kader en een leiding-gevende functie. Ook kun je na voltooiing van je studie je kennis verder verdiepen op de LU. Het is de bedoe-ling dat je als afgestudeerde van het HAO ook toegang krijgt tot de universitaire tweede fase opleidingen van de WU.Ook kun je na je studie een Master of Science-oplei-ding (MSc) gaan volgen binnen het HAO.


Voedingsmiddelen- technoloog

Hbo-opleiding

Is werkzaam in een leidinggevende, technisch organisatorische, marketinggerichte of specialis-tische functie in de voedings- en genotmiddelen-

industrie. Deze industrie omvat alle bedrijven die agrarische grondstoffen verwerken tot voedings- en genotmiddelen, zoals de be- en verwerking van fruit tot fruitconserven, melk tot kaas, vlees tot vleeswaren. Ook fabrieken van veevoeder, bier-brouwerijen, frisdrankfabrieken, industriële bak-kerijen e.d. worden tot de voedings- en genotmid-delenindustrie gerekend.

VooropleidingHAVO: profiel N&T, N&G of E&M+wb+skVWO: profiel N&G, N&T of E&M+sk1+wb1 (per 1-8-2010: N&T, N&G of E&M+wb+sk)MBO: niveau 4

Bijzonderheden:Tot het 1e jaar worden toegelaten alle studenten met een 4-jarige MAO- opleiding kaderfunctionaris (niveau 4). Overig mbo dient contact op te nemen met de toe-latingscommissie.Verkorte trajecten staan in principe open voor stu-denten met een MAO-opleiding kaderfunctionaris Levensmiddelentechnologie en Producttechnologie, kaderfunctionaris Levensmiddelentechnologie en Product controle, kaderfunctionaris Levensmiddelen-technologie en Kwaliteitszorg, kaderfunctionaris Kwa-liteitszorg en Vleesketen. Overige verkorte trajecten of toelating op grond van andere opleidingen in overleg met de toelatingscommissie.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Voedingsmiddelentechnologie.

Bijzonderheden:De verschillende opleidingen leggen eigen accenten in de opleiding. Zo legt men in Wageningen de nadruk op marketing en communicatie.

WaarHogeschool INHOLLAND DelftHogeschool Van Hall Larenstein (locaties Leeuwarden en Wageningen)HAS Den Bosch

PlaatsingsmogelijkhedenDoor je brede theoretische opleiding, ondersteund door hetgeen je leerde tijdens de praktijkstages, ben je in vele bedrijven direct inzetbaar bij verschillende afdelingen.Een aantal mogelijke functies: productieleider, oplei-dingsfunctionaris, bedrijfsleider, food-marketeer, kwa-liteitsmanager, hoofd laboratorium, afvalwatertechno-loog, commercieel technoloog, procesontwikkelaar, productieleider, productontwikkelaar of warenonder-zoeker.

CarrieremogelijkhedenVia een groeiproces in de functie kun je doorstromen naar meer leidinggevende functies op het terrein van bedrijfsleiding, kwaliteitsbeheer, produktontwikkeling e.d. Mogelijk zijn verder technische functies bij over-heids en semi-overheidsinstellingen, zoals keurings en controlediensten, waterschappen en zuiveringsschap-pen, bij landbouwcoöperaties, ingenieursbedrijven en toeleveringsbedrijven voor de voedings en genotmid-delenindustrie.

Salaris indicatieEen aanvangssalaris van gemiddeld ongeveer €2.235,-. Afhankelijk van de zwaarte van de functie is een uitloop mogelijk tot €3.022,- of €3.400,-. In de particuliere sector ligt je salaris soms hoger. Gezien echter de veelheid aan functies en de veelsoortigheid aan bedrijven/instellingen waar je kunt komen te wer-ken, lopen de aanvangssalarissen in de praktijk nogal uiteen.


ICT

Adviseur informatievoorziening

Hbo-opleiding

Onderhoudt de contacten tussen de automatise-ringsafdeling en de ``gebruikers`` afdelingen. Ver-zorgt de begeleiding van de gebruikers in ruime zin (bij het ontwerpen, analyseren, invoeren en evalueren van informatiesystemen). Assisteert ge-bruikers, geeft hen instructie en leidt ze op en helpt mee bij het opstellen van het informatiebeleid.

VooropleidingHAVO: N&T, N&G, E&M of C&M+ec/m&o/mw+wa/wbVWO: alle profielenMBO: niveau 4

OpleidingDe 4-jarige opleiding Bedrijfskundige Informatica (BI).

Bijzonderheden:De meeste hogescholen bieden deze opleiding ook duaal aan.

Hanzehogeschool Groningen en Saxion Hogescholen Deventer verzorgen ook een 2-jarige opleidingBedrijfskundige informatica (Associate degree).

MBOèrs met een verwante vooropleiding kunnen de opleiding in 3 jaar afronden.

WaarHogeschool INHOLLAND AlkmaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenAvans Hogeschool locatie BredaSaxion Hogescholen DeventerHogeschool INHOLLAND DiemenFontys Hogescholen EindhovenSaxion Hogescholen EnschedeDe Haagse HogeschoolHanzehogeschool GroningenNoordelijke Hogeschool LeeuwardenHogeschool RotterdamHogeschool INHOLLAND RotterdamHogeschool Zuyd (Heerlen / Sittard)Hogeschool UtrechtHogeschool Zeeland (Vlissingen)Windesheim (Zwolle)

PlaatsingsmogelijkhedenBinnen het bedrijfsleven en bij de overheid. Hier gaat het dan om startfuncties.

CarrieremogelijkhedenNa enkele jaren doorgroeien naar bijvoorbeeld de functie van coördinator informatievoorziening.Ook kun je doorstromen naar een verwante universi-taire opleiding of kiezen voor een internationale ver-volgopleiding.

Salaris indicatieBij aanvang ligt het salaris meestal tussen de €1.750,- en €2.310,-.....................................................................................

Adviseur interne controle en beveiliging / EDP-auditor

Hbo-opleiding

Draagt zorg voor een goede toepassing van auto-matiseringshulpmiddelen bij het controleren op de juistheid en volledigheid van gegevensverwerking, adviseert over organisatiestructuur en procedures uit het oogpunt van controle en beveiliging, over het inbouwen van controle- en beveiligingsmaat-regelen in informatiesystemen en over de ontwik-keling van controleprogramma`s. Houdt zich ook

bezig met het ontwikkelen van controle- en bevei-ligingstechnieken, met het toezien op de naleving van controle- en beveiligingsmaatregelen bij de sy-steemontwikkeling en de verwerking (inclusief ge-gevensopslag) en tenslotte met het toetsen van de werking van controle- en beveiligingsmaatregelen.

Vooropleiding1.HAVO: N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wbVWO: alle profielenMBO: niveau 4

2. HAVO: N&T, N&G, E&M of C&M+ ec/m&o/mw+ wa/wb)VWO: alle profielen

Opleiding1. De 4-jarige opleiding Informatica.

Bijzonderheden:Hogeschool Zuyd verzorgt ook een 2-jarige opleiding Kort-HBO Informatica.

2. De 4-jarige opleiding Bedrijfskundige Informatica (BI)

Bijzonderheden:De meeste hogescholen bieden deze opleiding ook duaal aan.Hanzehogeschool Groningen en Saxion Hogescholen Deventer verzorgen ook een 2-jarige opleiding Be-drijfskundige informatica (Associate degree).MBOèrs met een verwante vooropleiding kunnen beide opleidingen in 3 jaar afronden.

WaarHogeschool INHOLLAND AlkmaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenAvans Hogeschool locatie BredaSaxion Hogescholen DeventerHogeschool INHOLLAND DiemenFontys Hogescholen EindhovenSaxion Hogescholen EnschedeHaagse HogeschoolHanzehogeschool GroningenNoordelijke Hogeschool LeeuwardenHogeschool RotterdamHogeschool INHOLLAND RotterdamHogeschool Zuyd (Heerlen / Sittard)Hogeschool UtrechtHogeschool Zeeland (Vlissingen)Windesheim (Zwolle)Hogeschool INHOLLAND HaarlemStenden hogeschool (Emmen)Avans Hogeschool locatie `s-HertogenboschFontys Hogescholen VenloHogeschool Leiden

PlaatsingsmogelijkhedenBinnen het bedrijfsleven en bij de overheid. Hier gaat het dan om startfuncties.

CarrieremogelijkhedenNa enkele jaren doorgroeien naar hogere functies. Ook kun je doorstromen naar een verwante universitaire opleiding of kiezen voor een internationale vervolgop-leiding.

Salaris indicatieEen salarisindicatie is moeilijk te geven, aangezien deze sterk afhankelijk is van de functie waarin men start, grootte van het bedrijf e.d. Bij aanvang ligt het salaris meestal tussen de €1.750,- en €2.310,-.....................................................................................

Game programmerHbo-opleiding

Een game programmer maakt de code waar een computerspel op berust, weet alle trucs op het ge-

bied van ICT en kan op een hoog niveau andere virtuele spellen/simulaties programmeren.

VooropleidingHavo: C&M+wa/wb, E&M, N&G, N&TVWO: alle profielenMBO: Niveau 4

Bijzonderheden:Wiskunde, natuurkunde en informatica of tekenen worden geadviseerd.

OpleidingDe 4-jarige opleiding International Game Architecture and Design

Bijzonderheden:De opleiding aan NHTV internationale hogeschool Breda is geheel Engelstalig. Je kiest voor de richting game design of game programming en volgt gedeelte-lijk een gezamenlijk studieprogramma.

WaarNHTV internationale hogeschool Breda

PlaatsingsmogelijkhedenAfgestudeerden kunnen gaan werken bij een compu-terspellenfabrikant of bij een bedrijf dat simulatiespel-len ontwikkeld of in het algemeen gespecialiseerd is in Virtual Reality.....................................................................................

GegevensbankbeheerderHbo-opleiding

Ook voorkomende benamingen: data base admini-strator/ databank-coördinator.

Coördineert naamgeving en definitie van gege-venselementen, beheert de catalogus van ge-gevenselementen, bewaakt de integriteit van gegevensverzamelingen en pleegt overleg met bestandsbeheerders. Hij houdt zich ook bezig met het ontwerpen en vaststellen van de logische structuur van gegevensverzamelingen en met het coördineren van gemeenschappelijk gebruik van gegevenselementen en gegevensverzamelingen en het verstrekken van richtlijnen hiervoor.




Bijzonderheden:MBOèrs met een verwante vooropleiding kunnen de opleiding in 3 jaar afronden. Hogeschool Zuyd verzorgt ook een 2-jarige opleiding Kort-HBO Informatica.


Bijzonderheden:De meeste hogescholen bieden deze opleiding ook duaal aan. Hanzehogeschool Groningen en Saxion Hogescholen Deventer verzorgen ook een 2-jarige op-leiding Bedrijfskundige informatica (Associate degree). Saxion Hogescholen Enschede heeft binnen de oplei-ding Technische informatica de studieroute TI-ICT Be-heer en ook de Associate degree TI-ICT Beheer.

WaarZie bij Adviseur interne controle en beveiliging / EDP-auditor.

PlaatsingsmogelijkhedenBij bedrijven, instellingen en organisaties zoals han-dels- en produktiebedrijven, banken, ziekenhuizen, bibliotheken, universitaire rekencentra, computerleve-ranciers, softwarehouses, enz.

CarrieremogelijkhedenBinnen het beroep is carrière mogelijk in de zin van het werken aan steeds complexere systemen. Daarnaast is het mogelijk naar leidinggevende posities in een au-tomatiseringsafdeling door te groeien.Salaris indicatieEen salarisindicatie is moeilijk te geven, aangezien deze sterk afhankelijk is van de functie waarin men start, grootte van het bedrijf e.d. Bij aanvang ligt het salaris meestal tussen de €1.750,- en €2.310,-.

Meer informatieVoor algemene inlichtingen over erkende mondelinge en/of schriftelijke opleidingen: VOI, Postbus 2096, 5202 CB Den Bosch, tel. 073-627 41 54, www.voi.nl....................................................................................

Informatie-analistHbo-opleiding

Houdt zich onder meer met de volgende taken be-zig: analyseren van de informatieverwerking; het formuleren van behoeften en vereisten; het op-stellen en onderhouden van logisch of functioneel systeemontwerp en het beoordelen van de func-tionele toepassingsmogelijkheden van standaard applicatieprogrammatuur. Waar de systeemont-werper meer aan de computerkant staat, kun je de informatie-analist meer aan de gebruikerskant plaatsen (behoefte-analyse en functioneel ont-werp).




Bijzonderheden:MBOèrs met een verwante vooropleiding kunnen de opleiding in meestal 3 jaar afronden.Hogeschool Zuyd verzorgt ook een 2-jarige opleiding Kort-HBO Informatica.


Bijzonderheden:De meeste hogescholen bieden deze opleiding ook duaal aan. De Hogeschool van Amsterdam biedt de specialisatie Information Engineering aan (in Almere). Hanzehogeschool Groningen en Saxion Hogescholen Deventer verzorgen ook een 2-jarige opleiding Be-drijfskundige informatica (Associate degree).

WaarZie bij Adviseur interne controle en beveiliging / EDP-auditor.

PlaatsingsmogelijkhedenBij bedrijven, instellingen en organisaties zoals onder-zoeklaboratoria, handels- en produktiebedrijven, ban-ken, ziekenhuizen, bibliotheken, universitaire reken-centra, computerleveranciers, softwarehouses, enz.

CarrieremogelijkhedenBinnen het beroep is carrière mogelijk in de zin van steeds complexer systemen ontwerpen. Daarnaast is het mogelijk naar leidinggevende posities in een au-

Open dagen &avonden

www.nhtv.nl

Opleidingen op het gebied van games & media | hotel & facility | imagineering |

stedenbouw, logistiek & mobiliteit | toerisme | vrije tijd

Discover your world

>

Films van o.a.: ICT Studeren aan het HBO - Hogeschool Windesheim - Ecabo

www.beroepenkrant.nl ICT44

tomatiseringsafdeling door te groeien, bijvoorbeeld hoofd ontwikkeling en hoofd rekencentrum.

Salaris indicatieEen salaris-indicatie is in deze sector moeilijk te ge-ven, aangezien dit te veel afhankelijk is van onder andere de soort opleiding, die men genoten heeft, de grootte van het bedrijf waar men werkt en de ervaring die men in de loop der jaren heeft opgedaan.

Meer informatieVoor algemene inlichtingen over erkende mondelinge en/of schriftelijke opleidingen: VOI, Postbus 2096, 5202 CB Den Bosch, tel. 073-627 41 54, www.voi.nl

InformatiekundigeWo-opleiding

Heeft een adviserende, sturende en begeleidende taak in de informatievoorziening van bedrijven en organisaties. Het gaat daarbij vooral om een rol als intermediair. Je vormt daarmee de brug tussen management, eindgebruikers en techniekspecia-listen (informatici).

VooropleidingVWO: profiel N&T, N&G, E&M of C&M+wa12/wb1 (per 1-8-2010: N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wb)

OpleidingEen 4-jarige opleiding Informatiekunde.

Bijzonderheden:Een 3-jarige bacheloropleiding en een 1-jarige master.

WaarUniversiteit van TilburgUniversiteit UtrechtUniversiteit van AmsterdamRijksuniversiteit GroningenRadboud Universiteit Nijmegen

PlaatsingsmogelijkhedenNa afloop van de opleiding kun je aan de slag in het bedrijfsleven, bij de overheid of in het onderwijs. Je kunt denken aan functies als informatieanalist, (be-leids)medewerker ICT of adviseur kennismanage-ment. Ook kun je als wetenschappelijk onderzoeker aan een universiteit worden verbonden.

CarrieremogelijkhedenJe kunt na je studie verder als assistent of onderzoe-ker in opleiding (aio of oio). Je doet dan 4 jaar zelf-standig wetenschappelijk onderzoek dat uitmondt in een promotie.Heb je een baan, dan kun je na verloop van tijd te-recht komen in de meer leidinggevende banen als bijvoorbeeld ICT-projectleider, informatiemanager of coördinator kennismanagement.

Salaris indicatieEen salaris-indicatie is in deze sector moeilijk te ge-ven, aangezien dit te veel afhankelijk is van onder andere de grootte en soort van het bedrijf waar men werkt en de ervaring die men in de loop der jaren heeft opgedaan.....................................................................................

Ingenieur technische computerkunde

Hbo-opleiding

Houdt zich bezig met het toepassen van compu-ters in (proces)besturingen. Je ontwerpt hiervoor de hardware van specificatie tot realisatie. De hardware bestaat uit de toepassing van analoge elektronica en digitale bouwstenen. De software omvat diverse programmeertalen (en program-meertechnieken) en besturingssystemen.

Vooropleiding1.HAVO: N&T of N&G+na/nl&tVWO: profiel C&M+wa12+na1, E&M+na1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G+na/nl&t of E&M+na)MBO: niveau 4

2.HAVO: N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wbVWO: alle profielenMBO: niveau 4

3.HAVO: wordt N&T, N&G, E&M+wb of C&M+wbVWO: alle profielenMBO: niveau 4

Opleiding1. Postpropedeutische opleiding binnen de 4-jarige opleiding Elektrotechiek2. Postpropedeutische opleiding binnen de 4-jarige opleiding Informatica3. De 4-jarige opleiding Technische Informatica

Waar1. t/m 3. Hogeschool INHOLLAND AlkmaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenAvans Hogeschool locatie BredaFontys Hogescholen EindhovenSaxion Hogescholen EnschedeDe Haagse Hogeschool/TH RijswijkHanzehogeschool GroningenAvans Hogeschool locatie `s-HertogenboschNoordelijke Hogeschool Leeuwarden (alleen 1 en 2)Hogeschool RotterdamHogeschool UtrechtFontys Hogescholen Venlo (alleen 1 en 2)Hogeschool Zeeland (Vlissingen)(alleen 1 en 2)Windesheim (Zwolle)Stenden Hogeschool (Emmen)Hogeschool Zuyd (Heerlen)Hogeschool INHOLLAND HaarlemHogeschool Leiden (alleen 1 en 2)PlaatsingsmogelijkhedenAls computer-technicus bij leveranciers en verkoop-maatschappijen (in de afdelingen installatie en on-derhoud). Als HTO-ingenieur kan men in middelgrote bedrijven ingezet worden bij het automatiseren van systemen.

CarrieremogelijkhedenPromotiekansen binnen de bedrijven, waar men werkt.

Salaris indicatieHet aanvangssalaris ligt meestal tussen de €1.750,- en €2.310,-; dit afhankelijk van de ervaring, die men heeft, de grootte van het bedrijf waar men werkt etc.

Ingenieur technische informatica (Ing.)

Hbo-opleiding

Je zorgt voor de automatisering van technische systemen. Je richt je daarbij zowel op productie-systemen als op embedded systemen: producten waarin een computer is opgenomen. Daarbij ge-bruik je verschillende soorten computersystemen en netwerken. Voor deze systemen ontwikkel je software. Bij het ontwerpen van zowel de syste-men als de software ga je methodisch te werk. Je doorloopt daarbij het gehele ontwikkeltraject van analyse, specificatie, ontwerp, implementatie tot en met het testen en documenteren van techni-sche informatiesystemen. Hierbij overleg je inten-sief met opdrachtgevers, gebruikers en experts uit andere disciplines.

VooropleidingHAVO: profiel N&T, N&G, E&M+wb of C&M+wbVWO: alle profielenMBO: niveau 4

OpleidingDe 4-jarige opleiding Technische informatica.

Bijzonderheden:In Enschede bestaat er voor instromers van het MBO (MKTMA, MK-CIT, MK-AEC) een 3-jarige variant.Er is in Enschede tevens in de MBO beroepskolom een opleidingsvariant ICT-beheer, die 3 jaar duurt.In Den Bosch bestaat een Verkorte opleiding Techni-sche Informatica voor MBO`ers Technische Informa-tica van 2 jaar. In Enschede kun je je onder andere specialiseren in Real Time Embedded Systems, Tech-nische Automatisering of Netwerken en Applicatie-programmering. Ook kun je na 2 jaar je studie verder afmaken in een MKB-variant (midden- en kleinbedrijf). Deze variant geeft je de mogelijkheid om leren en stu-deren te combineren. Saxion Hogescholen Enschede heeft bovendien de Associate degree TI-ICT Beheer. In Amsterdam kun je je specialiseren in de volgende beroepsprofielen: Embedded Systems Engineering, Software Engineering, Game Technology, Game De-sign, System and Network Engineering, Industrial Computing en in Forensic Intelligence & Security.

WaarHogeschool INHOLLAND AlkmaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenAvans Hogeschool locatie BredaFontys Hogescholen EindhovenStenden hogeschool (Emmen)Saxion Hogescholen EnschedeDe Haagse Hogeschool/TH RijswijkDe Haagse HogeschoolHanzehogeschool Groningen

Hogeschool Zuyd (Heerlen)Avans Hogeschool locatie `s-HertogenboschHogeschool RotterdamHogeschool UtrechtFontys Hogescholen VenloWindesheim (Zwolle)

PlaatsingsmogelijkhedenZowel in het midden- en kleinbedrijf als in de grote multinationale bedrijven, bij de overheid en in het on-derwijs. Mogelijke functies: automatiseringsmedewer-ker (je ontwerpt netwerksystemen met bijbehorende software en je bent tevens beheerder en gebruiker van deze systemen), software engineer, hardware en-gineer, systeem-analist, projectleider (je coördineert binnen een groep ingenieurs bij grotere automatise-ringsprojecten), automatiserings-consultant (je advi-seert gebruikers bij de aanschaf of uitbreiding van in-formatieverwerkende systemen), databasespecialist, internet/intranet consultant, technisch commercieel medewerker en systeemontwikkelaar (je ontwikkelt in-telligente apparaten zowel hardware als software).

CarrieremogelijkhedenNa ervaring, applicatiecursussen e.d. kun je doorgroei-en naar hogere/leidinggevende functies (management-functies, zoals hoofd automatisering of projectleider).

Salaris indicatieEen salarisindicatie is moeilijk te geven, aangezien dit sterk afhangt van de functie waarin men start, grootte van het bedrijf e.d. Bij aanvang ligt het salaris meestal tussen de €1.750,- en €2.310,-.....................................................................................

Ingenieur technische informatica (Ir.)

Wo-opleiding

Houdt zich bezig met de hardware en software van (technische) systemen, apparaten en netwerken voor gegevensverwerking. Je hebt de deskundig-heid om systemen, netwerken en programmatuur voor gegevensverwerking te specificeren, ont-werpen, construeren en verbeteren. Je zorgt voor de automatisering van technische systemen en je richt je daarbij zowel op productiesystemen als op embedded systemen: producten waarin een com-puter is opgenomen. Daarbij gebruik je verschil-lende soorten computersystemen en netwerken. Voor deze systemen ontwikkel je software. Bij het ontwerpen van zowel de systemen als de software ga je methodisch te werk. Je doorloopt daarbij het gehele ontwikkeltraject van analyse, specificatie, ontwerp, implementatie tot en met het testen en documenteren van technische informatiesyste-men.

VooropleidingVWO: N&T, N&G+wb12, E&M+wb12 of C&M+wb12 (per 1-8-2010: N&T, N&G+wb, E&M+wb of C&M+wb).

OpleidingDe 3-jarige bacheloropleiding Technische informatica

Bijzonderheden:Hierna kun je doorgaan met een of meer master-speci-alisaties. Zo`n master duurt 2-jaar en leidt je op tot een specialist in een bepaald vakgebied.

WaarTechnische Universiteit DelftTechnische Universiteit EindhovenUniversiteit Twente

PlaatsingsmogelijkhedenIn de dienstverlening, industrie of handel, communi-catie, IT, universiteit of onderzoeksinstelling. Daar kun je dan functies bekleden als systeemanalist, automa-tiseringsadviseur of -consulent, database administra-tor, beheer en ontwikkeling CAD/CAM-systemen voor ondersteuning van ontwerpen productieprocessen, ontwerper van embedded software of wetenschappe-lijk onderzoeker.

CarrieremogelijkhedenJe kunt kiezen uit diverse vervolgopleidingen aan een van de technische universiteiten, zoals ontwerpers-opleidingen technische informatica, ontwerpen van technische informatiesystemen, logistieke besturings-systemen of informatie- en communicatietechniek.

Salaris indicatieEen salaris-indicatie is moeilijk te geven, aangezien dit sterk afhangt van de functie waarin men start, grootte van het bedrijf e.d. Bij aanvang ligt het salaris meestal tussen de €1.750,- en €2.310,- en kan uitlopen tot ongeveer €3.225,-.....................................................................................

Intermediair Communicatiesystemen

Hbo-opleiding

Ook voorkomende benamingen: coördinator inter-actieve systemen/ adviseur communicatiesystemen/

applicatiespecialist communicatiesystemen.

De centrale vraag is: hoe ontwerp en gebruik je elektronische hulpmiddelen om te communiceren. De intermediair adviseert over aanschaf, toepas-sing en gebruik van communicatiesystemen. Dat zijn systemen waarbij computers gegevens uitwis-selen voor het doen van bestellingen en betalingen, het verzenden van informatie, het leren of werken op afstand. Dergelijke systemen zijn te vinden in de gezondheidszorg, in handel en industrie, in de transportsector, bij publieksvoorlichting, opleiding en training. Als intermediair sla je de brug tussen

gebruikers, managers, automatiseerders en tech-nici. Je staat meer aan de kant van de gebruikers, dan aan de technische kant.

VooropleidingHAVO: profiel N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o/mw+wa/wbVWO: C&M+ec1, E&M, N&G+ec1 of N&T+ec1 (per 1-8-2010: N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o/mw).

MBO: niveau 4

OpleidingDe 4-jarige opleiding Communicatiesystemen.

Bijzonderheden:In de opleiding worden Engelse teksten gebruikt en kunnen Engelstalige gastsprekers optreden. Van stu-denten wordt een brede belangstelling verwacht, met enerzijds interesse voor mensen in een organisatie of bedrijf en anderzijds belangstelling voor computertoe-passingen, interactieve media en de nieuwe mogelijk-heden daarvan. Een groot deel van het derde leerjaar loop je stage in of buiten Nederland. Het vierde leerjaar is gericht op een specialisatie in een werkveld, bijvoor-beeld de gezondheidszorg, handel of industrie. Het is ook mogelijk je verder te verdiepen in toepassingen van nieuwe media, zoals interactieve video, CD-ROM, animatie, beeld, geluid en spraak.

WaarHogeschool van Arnhem en NijmegenHanzehogeschool GroningenHogeschool INHOLLAND RotterdamHogeschool Utrecht.

PlaatsingsmogelijkhedenBij overheid, banken, reisorganisaties, instellingen voor gezondheidszorg, warenhuizen, opleidingsinsti-tuten, midden- en kleinbedrijf.Door de explosieve groei van communicatiesystemen groeit ook de vraag naar mensen die kennis hebben van het ontwerp, de toepassing en het gebruik van dergelijke systemen. De intermediair communicatie-systemen zal in een staffunctie automatiseerders, be-leidsmakers, technici en gebruikers tot elkaar brengen. Het instrueren van gebruikers vormt daar een onder-deel van. Ook het uitvoeren van toegepast onderzoek behoort tot de mogelijkheden.

CarrieremogelijkhedenDe markt van communicatiesystemen is sterk in ont-wikkeling. Ook na je afstuderen zal voortdurende bij-scholing noodzakelijk zijn. Afhankelijk van werkerva-ring en aanvullende cursussen kun je doorgroeien naar meer leidinggevende functies, zoals projectleider.

Salaris indicatieBij aanvang kun je denken aan €1.750- en meer.

InternetadviseurHbo-opleiding

Als internetadviseur breng je vraag naar informatie en aanbod van informatie bij elkaar, sla je een brug tussen programmeurs en gebruikers, onderzoek je hoe organisaties in elkaar zitten, heb je inzicht in werkprocessen en informatiestromen en maak je informatietoepassingen met behulp van de nieuw-ste technologie.

Vooropleiding1. HAVO: alle profielenVWO: alle profielenMBO: niveau 4

2. HAVO: N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wbVWO: alle profielenMBO: niveau 4

Opleiding1. De 4-jarige opleiding Informatiedienstverlening en management.

Saxion Hogscholen Deventer heeft de 4-jarige studie-route Human Information Design & Strategy (HIDS), onderdeel van de opleiding Informatiedienstverlening -en Management (IDM). Binnen deze studieroute be-denk je nieuwe professionele toepassingen met be-schikbare technologieën zoals: Youtube, Hyves, Goo-gle Earth, Google Maps, Tom Tom, E-paper, waarbij de mens centraal staat.

2. De 4-jarige opleiding Communication and multime-dia design.

Bijzonderheden:In Breda kun je afstuderen in het profiel design, tech-niek of communicatie en managementIn Amsterdam heet de opleiding Interactieve Media

45ICT Wat wil jij worden?

Waar1. Avans Hogeschool locatie BredaHaagse HogeschoolHanzehogeschool GroningenHogeschool INHOLLAND RotterdamSaxion Hogescholen Deventer

2. Hogeschool van Arnhem en NijmegenAvans Hogeschool locatie BredaDe Haagse HogeschoolHogeschool RotterdamHogeschool van AmsterdamHogeschool ZuydNoordelijke Hogeschool Leeuwarden

PlaatsingsmogelijkhedenIn tal van uiteenlopende bedrijven en organisaties, zoals de gezondheidszorg, financiële dienstverlening, onderwijs of telecommunicatie. Je kunt denken aan functies als webdesigner, multimediadesigner, media-designer, conceptualizer van digitale mediaproducten, informatiearchitect, webredacteur, game programmer en projectmanager digitale media. Ook zelfstandig on-dernemerschap is een mogelijkheid.

CarrieremogelijkhedenNa afronding van je studie biedt het Instituut de moge-lijkheid om in samenwerking met de Sunderland Uni-versity (Engeland) twee Master of Science-opleidingen op afstand te volgen.

Salaris indicatieIs moeilijk te geven, aangezien deze sterk afhankelijk is van de functie waarin je start, grootte van het bedrijf e.d. Bij aanvang ligt het salaris rond de €1.870,-.

NetwerkbeheerderHbo-opleiding

Ook voorkomende benamingen: netwerkoperator/ datacommunicatiespecialist.

Adviseert systeemontwikkelaars en gebruikers over het gebruik van een netwerk, analyseert, do-cumenteert en rapporteert over netwerkgebruik (o.a. responsietijden, beschikbaarheid) en accep-teert wijzigingen en aanvullingen van het netwerk-gebruik. Ook houdt hij zich bezig met het in over-leg met de systeemprogrammeur, c.q. de adviseur apparatuur en systeemprogrammatuur realiseren van het netwerk, selecteren en testen van de net-werkcomponenten en met het toezicht houden op efficiënt functioneren van het netwerk en het doen van voorstellen tot verbeteren.


OpleidingDe 4-jarige opleiding Informatica.

Bijzonderheden:MBOèrs met een verwante vooropleiding kunnen de opleiding in meestal 3 jaar afronden.Hogeschool Zuyd verzorgt ook een 2-jarige opleiding kort HBO Informatica.Ook zijn er tal van particuliere opleidingen in deze rich-ting. Na HAVO: AMBI-opleiding bij diverse erkende in-stituten.Na HAVO met profiel C&M+WB1, E&M+WB1, N&G of N&T, VWO (alle profielen) of MBO niveau 4: een 4-jarige opleiding Technische Informatica met oplei-dingsvariant ICT Beheer aan Saxion Hogescholen Enschede. Na MBO-ICT Beheerder is er in Enschede een beroepskolom met opleidingsvariant ICT Beheer, die 3 jaar duurt.Ook kun je in Enschede binnen de opleiding Techni-sche Informatica de studieroute TI-ICT Beheer kiezen en voor de Associatie degree TI-ICT Beheer.

WaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenAvans Hogeschool locatie BredaFontys Hogescholen EindhovenWindesheim (Zwolle)Hogeschool Zeeland (Vlissingen)Fontys Hogescholen VenloHogeschool UtrechtHogeschool RotterdamHogeschool LeidenNoordelijke Hogeschool LeeuwardenAvans Hogeschool locatie `s-HertogenboschHogeschool Zuyd (Heerlen)Hogeschool INHOLLAND HaarlemHanzehogeschool GroningenDe Haagse HogeschoolSaxion Hogescholen EnschedeStenden hogeschool (Emmen)

PlaatsingsmogelijkhedenBij de overheid (rijk, provincie en gemeente), onder-zoeklaboratoria, handels- en productiebedrijven, ban-ken, ziekenhuizen, bibliotheken, universitaire reken-centra, computerleveranciers, etc. Je bekleedt vaak functies als afdelingschef, staffunctionaris of tech-nisch commercieel medewerker bij een groot bedrijf of bedrijfsleider bij een middelgroot bedrijf. Bij adviesbu-reaus ben je vaak belast met het ontwerpen, begroten en het houden van toezicht op de uitvoering van instal-laties. Ook is het mogelijk een functie te aanvaarden in het onderwijs als docent.

CarrieremogelijkhedenJe kunt na de HIO-opleiding nog diverse applicatie-cursussen volgen aan de diverse Hogescholen om je kennis en kunde op je vakgebied aan te passen, uit te breiden en/of te vernieuwen.Het is vaak mogelijk om binnen het bedrijf door te groeien naar hogere/meer verantwoordelijke functies.

Salaris indicatieBij aanvang ligt het salaris meestal tussen de €1.750,- en €2.310,-.


ProjectadviseurHbo-opleiding

Ook voorkomende benamingen: (systeem) consul-tant/ projectleider/ (senior) informatieanalist.

Houdt zich bezig met: - het adviseren over auto-matiseringsmogelijkheden; - het onderkennen van veranderingen in de gebruikersorganisatie en adviseren over daaruit voortvloeiende verande-ringsprocessen; - het (bege)leiden van teams voor onder meer: analyse van knelpunten in de informa-tievoorziening, formuleren van systeemvereisten en informatiebehoeften en ontwerpen, bouwen, in-voeren, evalueren en onderhouden van informatie-systemen; - het evalueren van het projectverloop.

Vooropleiding1. HAVO: N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wbVWO: alle profielenMBO: niveau 42. HAVO: N&T, N&G, E&M of C&M+ec/m&o/mw+wa/wb)VWO: alle profielenMBO: niveau 4


Bijzonderheden:MBOèrs met een verwante vooropleiding kunnen de opleiding in 3 jaar afronden. Hogeschool Zuyd verzorgt ook een 2-jarige opleiding kort HBO Informatica.

2. De 4-jarige opleiding Bedrijfskundige Informatica (BI).

Bijzonderheden:De meeste hogscholen bieden deze opleiding ook duaal aan. Hanzehogeschool Groningen en Saxion Hogescholen Deventer verzorgen ook een 2-jarige op-leiding Bedrijfskundige informatica (kort HBO). Alle ho-gescholen verzorgen een 3-jarig traject voor MBOèrs met een verwante vooropleiding.

WaarHogeschool INHOLLAND AlkmaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenAvans Hogeschool locatie BredaSaxion Hogescholen DeventerHogeschool INHOLLAND DiemenFontys Hogescholen EindhovenSaxion Hogescholen EnschedeDe Haagse HogeschoolHanzehogeschool GroningenNoordelijke Hogeschool LeeuwardenHogeschool RotterdamHogeschool INHOLLAND RotterdamHogeschool Zuyd (Heerlen / Sittard)Hogeschool UtrechtHogeschool Zeeland (Vlissingen)Windesheim (Zwolle)Hogeschool INHOLLAND HaarlemStenden hogeschool (Emmen)Avans Hogeschool locatie `s-HertogenboschFontys Hogescholen VenloHogeschool Leiden

PlaatsingsmogelijkhedenBij de overheid (rijk, provincie en gemeente), onder-zoeklaboratoria, handels- en productiebedrijven, ban-ken, ziekenhuizen, bibliotheken, universitaire reken-centra, computerleveranciers, etc.I-ingenieurs bekleden vaak functies als afdelingschef, staffunctionaris of technisch-commercieel medewer-ker bij een groot bedrijf of bedrijfsleider bij een middel-groot bedrijf. Bij adviesbureaus zijn I-ingenieurs vaak belast met het ontwerpen, begroten en het houden van toezicht op de uitvoering van installaties. Ook is het mogelijk een functie te aanvaarden in het onder-wijs als docent.

CarrieremogelijkhedenHet is vaak mogelijk om binnen het bedrijf door te groeien naar hogere/meer verantwoordelijke functies. Je kunt na de I- of BI-opleiding nog diverse applicatie-cursussen volgen aan de verschillende Hogescholen om je kennis en kunde op je vakgebied aan te passen, uit te breiden en/of te vernieuwen. Bijvoorbeeld cur-sussen als: computerarchitectuur en datacommunica-

tie, computerscience, digitale filters, IC-ontwerpen en toepassen, software-ontwikkeling etc.

Salaris indicatieBij aanvang ligt het salaris meestal tussen de €1.750,- en €2.310,-.


Software ingenieurHbo-opleiding

De software ingenieur houdt zich op de eerste plaats bezig met ontwerp en bouw van complexe programma`s. De problemen waarvoor hij/zij op-lossingen zoekt liggen veelal op het gebied van da-tabase-, informatie-, expert-, besturingssystemen, datacommunicatie, netwerken en andere geavan-ceerde toepassingen. Vaak is het werk onderdeel van een groot automatiseringsproject en werkt de software ingenieur met vele anderen samen.


OpleidingDe 4-jarige opleiding Informatica.

Bijzonderheden:MBOèrs met een verwante vooropleiding kunnen de opleiding in 3 jaar afronden. Hogeschool Zuyd ver-zorgt ook een 2-jarige opleiding kort HBO Informatica. In Eindhoven kun je ook kiezen voor de richting Mens en Informatica. In Enschede kun je je onder andere specialiseren in Real Time Embedded Systems, Ga-ming & Virtual Reality of Security.WaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenAvans Hogeschool locatie BredaFontys Hogescholen EindhovenWindesheim (Zwolle)Hogeschool Zeeland (Vlissingen)Fontys Hogescholen VenloHogeschool UtrechtHogeschool RotterdamHogeschool LeidenNoordelijke Hogeschool LeeuwardenAvans Hogeschool locatie `s-HertogenboschHogeschool Zuyd (Heerlen)Hogeschool INHOLLAND HaarlemHanzehogeschool GroningenDe Haagse HogeschoolSaxion Hogescholen EnschedeStenden hogeschool (Emmen)

PlaatsingsmogelijkhedenHet bedrijfsleven en de overheid hebben grote be-hoefte aan deskundigen op het gebied van software engineering.

CarrieremogelijkhedenNa je opleiding kun je aan sommige universiteiten aan-sluitende masteropleidingen gaan volgen. Ook zijn er mogelijkheden om applikatiekursussen te volgen aan de verschillende Hogescholen. Voorts is het mogelijk door te groeien naar hogere/leidinggevende funkties, afhankelijk van onder andere bovengenoemde kursus-sen en werkervaring.Binnen het beroep is carrière mogelijk in de zin van het werken aan steeds complexere systemen. Daarnaast is het mogelijk naar leidinggevende posities in een au-tomatiseringsafdeling door te groeien.

Salaris indicatieEen salarisindicatie is moeilijk te geven. Het salaris wordt namelijk sterk beïnvloed door de aard van be-drijf of instelling, de werkervaring enz. Bij aanvang ligt het salaris meestal tussen de €1.750,- en €2.310,-.....................................................................................

SysteembeheerderHbo-opleiding

Draagt de verantwoordelijkheid voor een geauto-matiseerd systeem nadat het is ontwikkeld en in gebruik is genomen.

Vooropleiding1. HAVO: N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wbVWO: alle profielenMBO: niveau 42. HAVO: N&T, N&G, E&M of C&M+ec/m&o/mw+wa/wbVWO: alle profielenMBO: niveau 4Opleiding1. De 4-jarige opleiding Informatica.

Bijzonderheden:MBOèrs met een verwante vooropleiding kunnen de

opleiding in 3 jaar afronden.Hogeschool Zuyd verzorgt ook een 2-jarige oplei-ding kort HBO Informatica. Na HAVO met profiel C&M+WB1, E&M+WB1, N&G of N&T, VWO (alle pro-fielen) of MBO niveau 4: een 4-jarige opleiding Tech-nische Informatica met opleidingsvariant ICT Beheer aan Saxion Hogescholen locatie Enschede. Na MBO-ICT Beheerder is er in Enschede een beroepskolom met opleidingsvariant ICT Beheer, die 3 jaar duurt.

2. De 4-jarige opleiding Bedrijfskundige Informatica (BI).

Bijzonderheden:De meeste hogescholen deze opleiding ook duaal aan. Hanzehogeschool Groningen en Saxion Hoge-scholen Deventer verzorgen ook een 2-jarige oplei-ding Bedrijfskundige informatica (Associate degree).Alle hogescholen verzorgen een 3-jarig traject voor MBOèrs met een verwante vooropleiding.Saxion Hogescholen Enschede heeft binnen de op-leiding Technische Informatica de studieroute TI-ICT Beheer en de Associatie degree TI-ICT Beheer.

3. Particuliere opleidingen. Na HAVO: AMBI-opleiding bij diverse erkende instituten.

Waarie bij Projectadviseur.

PlaatsingsmogelijkhedenBij bedrijven, instellingen en organisaties zoals han-dels- en produktiebedrijven, banken, ziekenhuizen, bibliotheken, universitaire rekencentra, computerleve-ranciers, softwarehouses, enz.

CarrieremogelijkhedenBinnen het beroep is carrière mogelijk in de zin van het werken rond steeds complexere systemen. Daarnaast is het mogelijk naar leidinggevende functies door te groeien afhankelijk van werkervaring, aanvullende cur-sussen e.d.

Salaris indicatieEen salarisindicatie is in deze sector moeilijk te geven, aangezien dit te veel afhankelijk is van onder andere de grootte van het bedrijf waar je komt te werken, de functie waarin je start e.d. Bij aanvang ligt het salaris meestal tussen de €1.750,- en €2.310,-.


SysteemingenieurHbo-opleiding

Ook voorkomende benaming: hardware specialist / telematica ingenieur.

Adviseert over de toepasbaarheid van apparatuur en systeemprogrammatuur en begeleidt het instal-leren en in gebruik nemen van apparatuur en het invoeren van systeemprogrammatuur. Houdt zich ook bezig met het ontwikkelen en toepassen van methoden voor vergelijking van apparatuur en sy-steemprogrammatuur en met het evalueren van het gebruik van automatiseringsmiddelen.

Vooropleiding1. HAVO: profiel N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wbVWO: alle profielenMBO: niveau 4

2. HAVO: profiel N&T, N&G, E&M+wb of C&M+wWbVWO: alle profielenMBO: niveau 4

Opleiding1. De 4-jarige opleiding Informatica2. De 4-jarige opleiding Technische Informatica.

Bijzonderheden:MBOèrs met een verwante vooropleiding kunnen de opleiding in 3 jaar afronden.Hogeschool Zuyd verzorgt ook een 2-jarige opleiding kort HBO Informatica. Particuliere opleidingen. Na HAVO: AMBI-opleiding bij diverse erkende instituten.

Waar1. en 2. Hogeschool INHOLLAND Alkmaar (alleen 2)Hogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenAvans Hogeschool locatie BredaFontys Hogescholen EindhovenSaxion Hogescholen EnschedeStenden hogeschool (Emmen)Windesheim (Zwolle)Hogeschool Zeeland (Vlissingen)Fontys Hogescholen VenloHogeschool UtrechtHogeschool RotterdamHogeschool Leiden (alleen 1)Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (alleen 1)Avans Hogeschool locatie `s-HertogenboschHogeschool Zuyd (Heerlen)Hogeschool INHOLLAND Haarlem (alleen 1)Hanzehogeschool GroningenDe Haagse Hogeschool/TH Rijswijk

PlaatsingsmogelijkhedenBij de overheid (rijk, provincie en gemeente), onder-zoeklaboratoria, handels- en productiebedrijven, ban-ken, ziekenhuizen, bibliotheken, universitaire rekencen-tra, computerleveranciers, etc.I-ingenieurs bekleden vaak functies als afdelingschef, staffunctionaris of technisch-commercieel medewerker bij een groot bedrijf of bedrijfsleider bij een middelgroot bedrijf. Bij adviesbureaus zijn I-ingenieurs vaak belast

46 www.beroepenkrant.nl ICT

met het ontwerpen, begroten en het houden van toe-zicht op de uitvoering van installaties. Ook is het mo-gelijk een functie te aanvaarden in het onderwijs als docent.

CarrieremogelijkhedenJe kunt na je opleiding nog diverse applicatiecursus-sen volgen, georganiseerd door de sector HTO, om je kennis en kunde op je vakgebied aan te passen, uit te breiden en/of te vernieuwen. Bijvoorbeeld cursussen als: computerarchitectuur en datacommunicatie, com-puterscience, digitale filters, IC-ontwerpen en toepas-sen, software-ontwikkeling. Het is vaak mogelijk om binnen het bedrijf door te groeien naar hogere/meer verantwoordelijke functies.

Salaris indicatieAls aanvangssalaris kun je denken aan een bedrag tus-sen de €1.750,- en €2.310,-.


SysteemontwerperHbo-opleiding

Maakt het ontwerp voor een automatisch gegevens-verwerkend systeem, en ontwerpt ook de later aan te brengen veranderingen. Vaak is hij belast met de leiding over de uitvoering van de daarmee verband houdende werkzaamheden.

Vooropleiding1. HAVO: N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wbVWO: alle profielenMBO: niveau 4

2. HAVO: N&T, N&G, E&M of C&M+ec/m&o/mw+wa/wb)VWO: alle profielenMBO: niveau 4


Bijzonderheden:MBO`ers met een verwante vooropleiding kunnen de opleiding in 3 jaar afronden. Hogeschool Zuyd verzorgt ook een 2-jarige opleiding kort HBO Informatica.

2. De 4-jarige opleiding Bedrijfskundige Informatica (BI).Bijzonderheden:De Haagse Hogeschool, Hogeschool van Amsterdam,

Hogeschool INHOLLAND Diemen, Saxion Hogescho-len locatie Enschede, Avans Hogeschool locatie Bre-da, Avans Hogeschool locatie Tilburg en Hogeschool Utrecht bieden deze opleiding ook duaal aan.

Hanzehogeschool Groningen en Saxion Hogescholen Deventer verzorgen ook een 2-jarige opleiding Bedrijfs-kundige informatica (Associate degree).

Alle hogescholen verzorgen een 3-jarig traject voor MBO`ers met een verwante vooropleiding.

3. Particuliere opleidingen. Na HAVO: AMBI-opleiding bij diverse erkende instituten.

WaarHogeschool INHOLLAND AlkmaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenAvans Hogeschool locatie BredaSaxion Hogescholen DeventerHogeschool INHOLLAND DiemenFontys Hogescholen EindhovenSaxion Hogescholen EnschedeDe Haagse HogeschoolHanzehogeschool GroningenNoordelijke Hogeschool LeeuwardenHogeschool RotterdamHogeschool INHOLLAND RotterdamHogeschool Zuyd (Heerlen / Sittard)Hogeschool Utrecht

Hogeschool Zeeland (Vlissingen)Windesheim (Zwolle)Hogeschool INHOLLAND HaarlemStenden hogeschool (Emmen)Avans Hogeschool locatie `s-HertogenboschFontys Hogescholen VenloHogeschool Leiden

PlaatsingsmogelijkhedenVoor de systeemontwerper liggen er goede vooruit-zichten bij de verschillende bedrijven, instellingen en organisaties.

CarrieremogelijkhedenBinnen het beroep is carrière mogelijk in de zin van steeds complexer systemen ontwerpen. Daarnaast is het mogelijk naar leidinggevende posities in een au-tomatiseringsafdeling door te groeien, bijvoorbeeld hoofd ontwikkeling en hoofd rekencentrum.

Salaris indicatieAls aanvangssalaris kun je denken aan een bedrag tussen de €1.750,- en 12.310,-.



COMMERCIËLE BEROEPEN

Commercieel-economisch manager/(internationaal)

marketingmanagerHbo-opleiding

In deze functie houd je je bezig met marketing, management en sales. Je weet hoe je de wensen en behoeften van consumenten en ondernemin-gen kunt vertalen naar marktgerichte marketing- en salesactiviteiten. Daarbij let je op de sterke en zwakke punten van een organisatie. Ook ontwikkel je strategische, tactische en operationele marke-tingen verkoopplannen, voert ze uit en evalueert ze. Verder besteed je aandacht aan interne be-drijfsprocessen als logistiek en inkoop.

VooropleidingHAVO: profiel N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o/mw+wa/wbVWO: profiel C&M+ec1, E&M, N&G+ec1 of N&T+ec1 (per 1-8-2010: N&T+ec/m&o, N&T+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o)MBO: niveau 4

OpleidingDe opleiding Commerciële Economie (CE).

Bijzonderheden:Veel hogescholen verzorgen de opleiding ook in duale vorm, een combinatie van studie en werk op niveau.

In Utrecht kies je bij aanvang van de studie voor een van de varianten e-Marketing, Internationaal Manage-ment, Sport & Entertainment Marketing of Marketing & Sales. Hogeschool Utrecht verzorgt ook een opleiding Commerciële economie. Na de algemene propedeuse ga je dan afwisselend een half jaar studeren (met stu-diefinanciering) en een half jaar werken (met salaris).

Een aantal hogescholen bieden de opleiding aan in een Engelstalige variant: International Business and Management Studies (IBMS)

Bij Avans Hogeschool, locatie Breda, kun je bij aan-vang van je studie IBMS kiezen voor de variant Asian business studies of International Business Economics en International Business Communication.

De Hogeschool van Amsterdam heeft binnen de op-leiding CE ook de afstudeerrichtingen Internationaal Management (IM), Johan Cruyff University (JCU) en Sportmarketing en Management(SMM). In duale vorm wordt ook de afstudeerrichting Commerciële econo-mie voor Toekomstige Ondernemers (CETO) aange-boden. Daarnaast verzorgt de Hogeschool van Am-sterdam de opleiding Trade Management gericht op Azië (TMA) en de Engelstalige opleiding International Business and Management Studies (IBMS).De opleiding Trade management gericht op Azië (TMA) kun je ook volgen aan de Hogeschool Rotterdam.

Business School Notenboom (met opleidingen te Eind-hoven, Hilversum en Maastricht) verzorgt na HAVO/VWO (E&M, de andere profielen met Economie 1) een 2- en een 3-jarige opleiding Business & Management, met de uitstroomprofielen Financieel management, Marketing Management, Juridisch management en Business Events.

NHTV internationale hogeschool Breda, de Haagse Hogeschool, de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden en Hogeschool Zuyd (Heerlen) hebben een Hogere Europese Beroepen Opleiding (HEBO).In Leeuwarden kun je aan het begin van het tweede jaar kiezen voor Europees commercieel management, Euro-pees business management of Europees bestuur en be-leid. Toelating na VWO/HAVO met profiel C&M, E&M+2e mvt2, N&G+2e mvt2 of N&T+2e nvt2 of (hier ben je on-

der voorbehoud toelaatbaar) na MBO niveau 4.

WaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en Nijmegen (Arnhem)Haagse HogeschoolAvans Hogeschool locatie BredaSaxion Hogescholen DeventerFontys Hogescholen (Eindhoven)Saxion Hogescholen EnschedeHanzehogeschool GroningenHogeschool INHOLLAND HaarlemHogeschool INHOLLAND DiemenHogeschool NCOI (Hilversum)Noordelijke Hogeschool LeeuwardenLOI HogeschoolNTI HogeschoolHogeschool RotterdamHogeschool INHOLLAND RotterdamHogeschool Zuyd (Sittard)Fontys hogeschool (Venlo)Hogeschool Zeeland (Vlissingen)Hogeschool UtrechtWindesheim (Zwolle)Stenden hogeschoolAvans Hogeschool locatie `s-Hertogenbosch

PlaatsingsmogelijkhedenIn het bedrijfsleven en bij de overheid. Je kunt daarbij denken aan functies als salesexecutive, marketingma-nager, in- en verkoopmanager, accountmanager, pro-ductmanager, exportmanager en marktonderzoeker.

CarrieremogelijkhedenVerder studeren aan een universiteit of een HBO-masteropleiding volgen, zoals Master of Business Administration (MBA) of Master of Arts in International Business (MAIB).

Salaris indicatieBij overheidsinstanties ligt het startsalaris rond €2.120,- oplopend tot tussen de €3.020 en €3.400.....................................................................................

Econoom / BedrijfseconoomWo-opleiding

Als econoom analyseer je economische vraag-stukken en presenteer je de resultaten daarvan oplossingsgericht. In de huidige globaliserende maatschappij wordt de zakelijke dienstverlening steeds belangrijker. De vraagstukken waar je mee te maken krijgt gaan steeds meer over de relaties tussen bedrijven, financiële instellingen en non-profit organisaties. Als bedrijfseconoom richt je je op het reilen en zeilen van een onderneming. Vragen waar je in je werk mee te maken krijgt zijn bijvoorbeeld: op welke wijze richten wij onze orga-nisatie en ons informatiesysteem in?, hoe houden we controle over budgetten en kosten?, hoe finan-cieren we verdere investeringen? en hoe gaan we om met vraagstukken van transport en logistiek?

VooropleidingVWO: profiel N&T+ec1, N&G+ec1, E&M of C&M+wa12/wb1+ec1 ((per 1-8-2010: N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wb)

Opleiding1. De 3-jarige bacheloropleiding Algemene economie2. De 3-jarige bacheloropleiding Economie3. De 3-jarige bacheloropleiding Bedrijfseconomie4. De 3-jarige bacheloropleiding Economics5. De 3-jarige bacheloropleiding Economie en bedrijfs-economie

Bijzonderheden:Aan RUG ook toelaatbaar met profiel N&T

Waar1. Rijksuniversiteit Groningen

Universiteit van Tilburg2. Radboud Universiteit NijmegenUniversiteit Utrecht3. Universiteit van Tilburg4. Universiteit MaastrichtRijksuniversiteit Groningen5. Erasmus Universiteit RotterdamVrije Universiteit Amsterdam

PlaatsingsmogelijkhedenJe werkt in het bedrijfsleven, bij de overheid, bij een instelling (zoals een ziekenhuis), bij een internationale organisatie of aan een universiteit (als onderzoeker of in een bestuursfunctie).Je komt dan vaak na enige jaren ervaring terecht in een algemene leidinggevende of bestuurlijke functie, waarin je op grond van je kennis en ervaring het beleid mede bepaalt en besluiten moet voorbereiden en uitvoeren.

CarrieremogelijkhedenNa enige jaren ervaring leidinggevende functies.Na je bacheloropleiding kun je doorstromen naar o.a. de volgende masters: Business administration, Eco-nomics and business, Human resource management, International business and management, International economics and business, Accounting and control, Business economics, Business studies, International economics studies.Ook kun je een Post-WO-opleiding doen voor een functie in het onderwijs: Leraar algemene economie vo eerstegraads of Leraar bedrijfseconomie vo eer-stegraads.

Salaris indicatieJe inkomen hangt sterk af van de organisatie waar je werkt. Bij de meeste organisaties kun je denken aan een aanvangssalaris van ongeveer €2.350,- met een doorgroei naar ongeveer €5.250. In het particuliere bedrijfsleven kunnen de salarissen hoger liggen.

Foodmarketeer/ foodmanager

Hbo-opleiding

Als foodmarketeer of foodmanager bekleed je allerlei management- en staffuncties in de com-merciële foodbranche, waarbij een combinatie van voedingstechnische en commerciële kennis belangrijk is. In deze functies kun je je bezig hou-den met het ontwikkelen en uittesten van nieuwe producten, waarbij je rekening houdt met de wen-sen van consumenten. Je gebruikt marktanalyses en doet marktonderzoek, stelt marketing- en ver-koopplannen op. Als manager geeft je leiding aan een bedrijf of afdeling, plant en bestuurt de activi-teiten en houdt je dagelijks bezig met het perso-neel. Je besteedt aandacht aan inkoop, distributie en logistiek. In de foodsector staan hygiëne- en kwaliteitszorg hoog in het vaandel en jij speelt daar een belangrijke rol in.

VooropleidingHAVO: N&T, N&G, E&M of C&M+ec/m&o/mw+wa/wbVWO: alle profielenMBO: niveau 4

Bijzonderheden:De MBO-opleidingen Levensmiddelentechnologie, Horeca, Brood en Banket (verkorte routes) geven een goede aansluiting. Maar ook de opleidingen Commer-cieel, Detail- en groothandel en Facilitaire Dienstver-lening.

OpleidingDe 4-jarige bachelor opleiding Food & Business (Ba-chelor of Commerce).

Bijzonderheden:De opleiding positioneert zich als als marketingma-nagementopleiding en is op NIMA B-niveau gecer-tificeerd door het NIMA. De opleiding omvat in haar curriculum het brede terrein vanaf marktverkenning en productontwikkeling tot en met de verkoop (in de winkel). Hogeschool van Amsterdam biedt binnen het cluster Bewegen, Sport en Voeding een opleiding voe-ding aan.

WaarHogeschool INHOLLAND DelftHanzehogeschool GroningenHogeschool van Arnhem en NijmegenHogeschool Zuyd (Sittard)

PlaatsingsmogelijkhedenVooral in Productiebedrijven en in de Groot- en detail-handel van voedings- en genotmiddelen. Daarnaast ook marktonderzoeksbureau`s, bureau`s voor hygië-ne- en kwaliteitszorg, diervoedingsmiddelenindustrie, cateringbedrijven, voorlichtings- en promotieinstan-ties. De foodbranche is niet alleen groot, maar ook erg dynamisch (iedere dag weer nieuwe producten in het schap) en minder gevoelig voor de economische toestand (gegeten wordt er altijd). Studenten hebben relatief weinig moeite een passende baan te vinden. Het gaat om de volgende functies: marketingmanager, productmanager, accountmanager en supermarktma-nager, maar ook om functies op het gebied van kwali-teitszorg, marktonderzoek (en sensorisch onderzoek), productontwikkeling (ook de winkelformule), inkoop, logistiek en distributie en marketingcommunicatie.

CarrieremogelijkhedenJe kunt na je bacheloropleiding onder andere kiezen voor een vervolgstudie zoals op het gebied van be-drijfswetenschappen. Zo kun je aan de Wageningen Universiteit een mastersdiploma behalen in Bedrijfs- en consumentenwetenschappen.

Salaris indicatieBij overheidsinstanties ligt het salaris rond €2.235,- oplopend tot tussen de €3.020,- en €3.400,- .....................................................................................

Internationaal Relatiemanager

Hbo-opleiding

Is werkzaam in het internationale zakenleven. Je treedt dan op als intermediair tussen bedrijven en relaties in het buitenland.

VooropleidingHAVO: profiel N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&MVWO: profiel C&M+ec1, E&M, N&G+ec1 of N&T+ec1 (per 1-8-2010: N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o)MBO: niveau 4

OpleidingDe 4-jarige opleiding International Business and Lan-

Films van o.a.: Mode of sport: die carrière staat je goed! - Economie studeren in Utrecht? Doen! - Hogeschool Windesheim - Ecabo

www.beroepenkrant.nl COMMERCIËLE BEROEPEN48

guages (IBL).

Bijzonderheden:In ̀ s-Hertogenbosch, Diemen, Rotterdam (Hogeschool INHOLLAND), Enschede, Emmen en Vlissingen kun je de opleiding ook in duale vorm afsluiten. In `s-Herto-genbosch is het daarnaast mogelijk om een `Dubbel-diploma` te behalen. Dit houdt in dat je een bachelordi-ploma van een instelling in het buitenland ontvangt en je bachelordiploma van IBL `s-Hertogenbosch.

WaarHogeschool INHOLLAND AlkmaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenHogeschool INHOLLAND DiemenStenden hogeschool (Emmen)Saxion Hogescholen EnschedeHanzehogeschool GroningenAvans Hogeschool locatie ``s-HertogenboschAvans Hogeschool locatie BredaNoordelijke Hogeschool LeeuwardenHogeschool RotterdamHogeschool INHOLLAND RotterdamHogeschool Zuyd (Heerlen / Sittard)Fontys Hogescholen (Tilburg)Hogeschool UtrechtHogeschool Zeeland (Vlissingen)Windesheim (Zwolle)

PlaatsingsmogelijkhedenBij Nederlandse bedrijven met veel buitenlandse con-tacten of bij buitenlandse bedrijven met vestigingen in Nederland. Meestal in een commerciële management-functie. Ook een commerciële of jurische functie bij banken en internationaal georiënteerde verzekerings-maatschappijen behoort tot de mogelijkheden.

CarrieremogelijkhedenDoorgroeien naar functies met meer verantwoordelijk-heid. Ook kun je doorstromen naar een masteropleiding aan een universiteit in Nederland of in het buitenland.

Salaris indicatieBij overheidsinstanties ligt het startsalaris rond € 2.235,- oplopend tot tussen de €3.020 en €3.400.....................................................................................

Makelaar onroerend goedHbo-opleiding

Vastgoed is een verzamelnaam voor een heel breed vakgebied. Alles wat te maken heeft met de ontwikkeling, financiering, exploitatie, koop en verkoop van onroerend goed (denk bijvoorbeeld aan woningen, kantoren, winkels en bedrijfshal-len) valt eronder. De makelaar onroerend goed is een vastgoedspecialist, die financieel, juridisch en (stede)bouwkundig inzicht combineert met goede contactuele vaardigheden.

Vooropleiding1. HAVO: profiel N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o/mw+wa/wbVWO: profiel C&M+ec1, E&M, N&G+ec1 of N&T+ec1 (per 1-8-2010: N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o)MBO: niveau 4

2. HAVO: profiel N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o/mwVWO: profiel C&M+ec1, E&M, N&G+ec1 of N&T+ec1 (per 1-8-2010: N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o/mw)MBO: niveau 4

Opleiding1. De 4-jarige opleiding Vastgoed en makelaardij.2. De 4-jarige opleiding MER en daarbinnen dan de variant onroerend goed / makelaardij kiezen.

Bijzonderheden:3. Na HAVO/VWO: de 3-jarige opleiding MER, uit-stroomrichting Vastgoedmanagement/Makelaar o.z. aan HBO Nederland, Kortestraat 1, 6811 EN Arn-hem, tel. 026-3516379 (met diverse lesplaatsen in het land).

4. De Hogeschool van Amsterdam biedt binnen het cluster Techniek een opleiding Vastgoedkunde aan.

Waar1. Fontys Hogescholen EindhovenHanzehogeschool GroningenHogeschool RotterdamSaxion Hogeschool Enschede2. Zie opleidingenoverzicht achterin3. HBO Nederland4. Hogeschool van Amsterdam

PlaatsingsmogelijkhedenNa je studie kun je aan de slag als makelaar en taxa-teur in (bedrijfs)onroerend goed, beleidsmedewerker bij de overheid, adviseur en projectleider bij een wo-ningbouwcorporatie, projectontwikkelingsmaatschap-pij, bouw- of pensioenfonds.

Salaris indicatieDat hangt nogal af van je specialisatie en waar je aan de slag gaat. Bij overheidsinstanties ligt het startsala-ris rond €2.235,- oplopend tot tussen de €3.020 en €3.400.

Manager detailhandel/ distributie/

distribuerende handelHbo-opleiding

Vooropleiding1.HAVO: profiel N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o/mw+wa/wbVWO: C&M+ec1, E&M, N&G+ec1 of E&T+ec1 (per 1-8-2010: N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o)MBO: niveau 4

2.HAVO: profiel N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&oVWO: profiel C&M+ec1, E&M, N&G+ec1 of N&T+ec1 (per 1-8-2010: N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o)MBO : niveau 4

Opleiding1. De 4-jarige opleiding Logistiek en Economie2. De 4-jarige opleiding Small Business en Retailma-nagement

BijzonderhedenIn Haarlem kies je vóór de propedeuse tussen de rich-ting small business en de richting retailmanagement; ook een 3-jarige Engelstalige variant.In Zwolle zijn afzonderlijke opleidingen small business en retail management, zowel voltijd als duaal; afstu-deerrichtingen: fashion retail en food retail.In `s-Hertogenbosch wordt de Associate degree van de opleiding Small Business en Retail Management in duaal aangeboden. De toelatingseisen zijn gelijk als voor de bacheloropleiding SBRM, maar je moet mi-nimaal 2 jaar relevante leidinggevende werkervaring hebben. Zodra je start met de duale opleiding heb je een passende functie binnen een door Avans erkend duaal leerbedrijf.

WaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenNHTV internationale hogeschool BredaStenden hogeschool (Emmen)Hogeschool INHOLLAND HaarlemHogeschool RotterdamHogeschool UtrechtFontys Hogescholen (Venlo)Windesheim (Zwolle)Hogeschool INHOLLAND AlkmaarAvans Hogeschool locatie BredaHogeschool INHOLLAND DiemenFontys Hogescholen EindhovenSaxion Hogescholen EnschedeDe Haagse HogeschoolHanzehogeschool GroningenAvans Hogeschool locatie ``s-HertogenboschChristelijke Hogeschool Nederland (Leeuwarden)Hogeschool Zuyd (Heerlen / Sittard)

PlaatsingsmogelijkhedenLogistiek manager, projectmanager, inkoopmanager, logistiek adviseur, regiomanager, salesmanager, ope-rationsmanager bij inkoopcombinaties, formulemana-ger, filiaalleider, e.d.

CarrieremogelijkhedenJe kunt je studie voortzetten met een verwante mas-teropleiding aan een universiteit. Een afstudeervariant Small business en entrepreneurship wordt aangebo-den aan de Rijks Universiteit Groningen.

Salaris indicatieDat hangt nogal af van je specialisatie en van de soort werkkring waar je terecht komt. Bij overheidsinstanties ligt het startsalaris rond €2.235,- oplopend tot tussen de €3.020,- en 13.400,-.

Manager Mode- en kledingbranche

Hbo-opleiding

Centraal staat in deze functie het vertalen van trends maar commercieel interessante modecol-

lecties, het inkopen van modematerialen- of pro-ducten en het ontwikkelen van geschikte verkoop-kanalen (winkels, showrooms, internet). Het komt echter niet alleen aan op modemarketing, maar ook op management. Tot je taak kan ook behoren een organisatie te structureren en om te gaan met financiële en logistieke gegevens en de interpre-tatie daarvan in het licht van omzet- en winstge-gevens.

VooropleidingHAVO: alle profielen (E&M gewenst)VWO: alle profielen (E&M gewenst)

OpleidingEen 3,5-jarige opleiding Modemanagement.

WaarTMO, Hogeschool voor Modemanagement (Doorn).

PlaatsingsmogelijkhedenNa je opleiding kom je globaal in vijf verschillende functiegebieden te werken: verkoopfuncties in de de-tailhandel, verkoopfuncties in de tussenhandel, ink

oopfuncties in de detail- en tussenhandel, zelfstandig ondernemerschap en functies buiten de modebran-che. Naast deze functies zijn TMO`ers ook actief als visual merchandiser, stylist, marketingmanager en productie-begeleider. Door middel van het assess-mentprogramma heb je aan het eind van je opleiding een goed beeld van je mogelijkheden. Het solliciteren naar een stageplaats en later een baan wordt daar-door makkelijker. Je weet beter wat je wilt en kunt.

Redacteur/ productiemanager/

marketingmanager/uitgeverHbo-opleiding

Als redacteur of productmanager ben je betrokken bij de strategie en productie van een uitgave. Als uitgever/marketingmanager ben je verantwoorde-lijk voor de uitgave van een goedlopend tijdschrift, een internetsite met veel hits of bestsellers. Bo-vendien ben je eindverantwoordelijke voor het marketingbeleid van het bedrijf waar je werkt.

VooropleidingHAVO: profiel N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&oVWO: profiel C&M+ec1, E&M, N&G+ec1 of N&T+ec1 (per 1-8-2010: N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o)MBO: niveau-4

Bijzonderheden:MBO: met Engels en liefst één van de economie- of wiskundevakken gewenst

OpleidingEen 4-jarige dagopleiding Media, informatie en com-municatie

Bijzonderheden:Ook de opleiding Media- en entertainmentmanage-ment (geen profieleisen) aan NHTV internationale ho-geschool Breda, Stenden hogeschool te Leeuwarden en de Hogeschool INHOLLAND Haarlem/Rotterdam kan een goede basis leggen voor bovengenoemde beroepen.

WaarHogeschool van Amsterdam

Plaatsingsmogelijkheden(Bureau-)redacteur of productmanager bij een uitge-verij van tijdschriften, adviseur of communicatiedes-kundige bij een pr- of reclamebureau, redacteur of producent bij een televisiemaatschappij, account-manager, webmaster of contentbeheerder bij een internetbedrijf. Blad-, formule- of mediamanager bij tijdschriften of kranten, uitgever, commercieel mana-ger bij uitgeverijen, uitgever van boeken, tijdschriften, games, multimedia als cd`s, cd-roms en websites, marktonderzoeker, marketingmanager, advertising- of mediamanager.

CarrieremogelijkhedenDoorgroei naar een functie met meer verantwoordelijk-heden. Beginnen aan een eigen onderneming.



ADMINISTRATIE, COMMUNICATIE EN HANDEL

ACCOUNTANTHbo-/Wo-opleiding

Accountant- Administratieconsulent

Hbo-opleiding

Is een accountant die voornamelijk werkt voor be-drijven in het midden- en kleinbedrijf (MKB). Als AA-Accountant in het MKB ben je de allround ad-viseur van een ondernemer in het MKB. Hierdoor ontstaat er vaak een hechte en langdurige vertrou-wensrelatie. Als AA-Accountant ondersteun je na-melijk ondernemingen bij het voeren van de admi-nistratie, stel je de jaarrekening samen, beoordeel of controleer je deze en geef je na het verrichten van deze werkzaamheden een verklaring af. Daar-naast adviseer je de ondernemer op financieel, bedrijfseconomisch, fiscaal en branchespecifiek gebied.

VooropleidingHAVO: profiel N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o/mw+wa/wbVWO: profiel C&M+ec1, E&M, N&G+ec1 of N&T+ec1 (per 1-8-2010: N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o/mw+wa/wb)

MBO: niveau 4

OpleidingEen 4-jarige dagopleiding Accountancy aan een HBO of een aangewezen instelling. Na deze bachelor-op-leiding moet je dan nog een deeltijdopleiding volgen van 1 jaar. Daarnaast moet je, in verband met de cer-tificeringsbevoegdheid van de AA-Accountant, een 3-jarige praktijkopleiding volgen. Deze praktijkoplei-ding is deels reeds te volgen tijdens je theoretische studie, mits je reeds werkzaam bent op een accoun-tantskantoor en aan de minimum theoretische vereis-ten voldoet.

Bijzonderheden:1. Na SPD of HBO bachelor of Economics Bedrijfs-economie kun je de opleiding tot AA-accountant vol-gen via deeltijdopleidingen bij diverse HBO`s of via particuliere opleidingen.2. Op bijna alle hogescholen kun je een opleiding coop accountancy of een duaal traject volgen. Na de algemene propedeuse ga je dan afwisselend studeren (met studiefinanciering) en betaald werken.3. In Arnhem, Delft, Sittard, Utrecht en Zwolle is het mogelijk om de AC-opleiding via de MKB-route te volgen.Dit betekent dat je tijdens de laatste fase van je oplei-ding enkele uren onderwijs volgt en op een (accoun-tants)kantoor werkt.

WaarHogeschool INHOLLAND AlkmaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenAvans Hogeschool locatie BredaSaxion Hogescholen locatie DeventerHogeschool INHOLLAND DiemenFontys Hogescholen EindhovenSaxion Hogescholen EnschedeDe Haagse HogeschoolHanzehogeschool GroningenAvans Hogeschool locatie ``s-HertogenboschNoordelijke Hogeschool LeeuwardenHogeschool RotterdamHogeschool INHOLLAND RotterdamHogeschool Zuyd (Heerlen / Sittard)Hogeschool UtrechtWindesheim (Zwolle)

Bijzonderheden:Ook de volgende particuliere instituten bieden oplei-dingen aan voor dit beroep:NOvAA Beroepsopleiding (Den Haag), LOI Hogeschool (Leiderdorp), Hogeschool Markus Verbeek (Amster-dam Z-O), Fontys Bedrijfshogeschool (Tilburg) en Doc opleidingen en trainingen (Willemstad, Aruba)

PlaatsingsmogelijkhedenNa het behalen van het theoretisch en praktijkgetuig-schrift kun je een verzoek indienen om ingeschreven te worden in het AA-register van de NOvAA. Pas op het moment dat je staat ingeschreven in het register ben je gerechtigd de titel AA-Accountant te voeren. Je kunt je dan als openbaar accountant zelfstandig vestigen of in dienst treden bij een accountantskantoor. Uiteraard bestaat ook de mogelijkheid te gaan werken bij een bedrijf, instelling of bij de overheid.

CarrieremogelijkhedenDe vraag naar accountants is onverminderd groot. Bij gebleken geschiktheid op werk en in de opleiding kun je snel carrière maken. Ook kun je je zelfstandig vesti-gen als openbaar accountant dan wel leidinggevende posities in het bedrijfsleven bekleden.

Salaris indicatieDeze is feitelijk niet te geven omdat dit grotendeels zal afhangen van je praktijkervaring, capaciteiten, in-zet en studievorderingen. De met de studie gepaard gaande kosten worden overigens vaak vergoed door je werkgever. In algemene zin geldt dat de salarissen relatief hoger liggen in vergelijking met vergelijkbare beroepen.

Meer informatieInformatie over het beroep en de opleiding tot AA-ac-countant kun je verkrijgen bij de NOvAA (Nederlandse Orde van Accountants-Administratieconsulenten). De NOvAA is gevestigd aan de Nieuwe Parklaan 25, 2597 LA Den Haag, tel. 070-3383600.....................................................................................

RegisteraccountantAls accountant controleer je of de cijfers van een bedrijf kloppen. Eén keer per jaar worden deze cij-fers voor de `jaarrekening` op een rijtje gezet en dan blijkt waar het geld naar toe is gegaan, of er veel winst is gemaakt en of de juiste investeringen zijn gedaan. Je gaat als een echte Sherlock Holmes op zoek naar de juiste gegevens! Als accountant geef je bovendien adviezen. Als je cijfers ziet, zie je veel meer: je kunt cijfers lezen. Dus je ziet bijvoor-beeld dat een groot bedrijf meer winst zou kunnen maken. En ook hoe. Je ziet de wereld achter de cijfers en kunt dus heel goed meedenken met je klanten. Je kunt als accountant ook in een groot aantal andere (financiële) functies terechtkomen, bijvoorbeeld bij de overheid of in het bedrijfsleven.

VooropleidingVia universiteit: Vwo: elk profiel, mits met econonomie en wiskunde.Via HBO accountancy:HAVO: profiel N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o/mw+wa/wbVWO: profiel C&M+ec1, E&M, N&G+ec1 of N&T+ec1 (per 1-8-2010: N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o/mw+wa/wb)MBO: niveau 4

Bijzonderheden:Voor het vrije deel wordt geadviseerd om Management & Organisatie te kiezen.Voorwaarden om in te stromen: 5,5 voor wiskunde en 5,5 voor economie1 of een 5 voor economie1,2

Hbo- of Wo-propedeuse

Bijzonderheden:Met de propedeuse van een financieel-economische opleiding kun je bij NIVRA-Nyenrode beginnen aan de Bachelor of Science in Accountancy. Goede in-stroomrichtingen zijn o.a. Accountancy, Economie en Bedrijfseconomie, maar ook met andere propedeuse kun je toegelaten worden.

OpleidingEen 4,5-jarige bacheloropleiding bij NIVRA-Nyenrode. Daarna kun je doorgaan voor je master en postmaster RA. Deze duurt 3 jaar.HBO bachelor Accountancy (voltijd, deeltijd of duaal), daarna NIVRA-Nyenrode 3,5 jaar voor master en post-master RA.

Bijzonderheden:Bij de universitaire deeltijdopleiding Bachelor of Scien-ce in Accountancy van NIVRA-Nyenrode gaan beroep en studie hand in hand. Je begint met werken bij een accountantskantoor en daarnaast ben je één dag in de week weer student en mag je de collegebanken in. De werkgever betaalt jouw studie en na de opleiding liggen de mogelijkheden voor het oprapen. Je studeert Accountancy op het hoogste niveau. Bovendien is de opleiding van NIVRA-Nyenrode de enige bachelor-opleiding waar je direct na het vwo gaat werken en studeren.

WaarThe Bachelor of Sience in Accountancy kun je volgen in Amsterdam, Arnhem, Breda, Breukelen/Utrecht, Den Haag, Eindhoven, Groningen, Rotterdam en Zwolle.Hogescholen zie bij Accountant Administratieconsu-lent

PlaatsingsmogelijkhedenVeel. Een registeraccountant kan zeer uiteenlopende functies vervullen. Een groot deel is werkzaam op een accountantskantoor als openbaar accountant met zo-wel het groot-, midden-, als kleinbedrijf als opdracht-gevers. Ook kan een accountant in dienst treden bij de overheid of non-profitorganisaties. De accountan-cyopleiding is bovendien een uitstekende studie ter voorbereiding op managementfuncties in het bedrijfs-leven op financieel-economisch gebied.Je kunt je als accountant op een bepaald specialisme richten, waardoor functies mogelijk zijn als openbaar accountant, intern accountant, informatiemanager, docent, zelfstandige, financieel-economisch manager, financieel directeur, controller of consultant/adviseur.

CarrieremogelijkhedenAls je accountant bent, dan heb je een goede baan! Je kunt snel groeien binnen een bedrijf en de carrièremo-gelijkheden zijn uitstekend. Momenteel is er een groot tekort aan accountants en lijkt dit tekort de komende jaren niet kleiner te worden. Er worden accountants uit het buitenland aangetrokken en NIVRA-Nyenrode schoolt zelfs mensen zonder financiële achtergrond om tot accountant. Je bent dus bijna zeker van een baan! Kijk maar eens in zoekmachines en zoek op as-sistent-accountant, accountant of registeraccountant: er is voldoende vraag naar jou!Bij goede prestaties in opleiding en werk behoort een snelle carrière tot de mogelijkheden. Dit begint reeds tijdens de studie; naarmate je vordert in je studie zullen je werkzaamheden en salaris hierop worden aangepast. Ook kun je na enige jaren werkervaring benaderd worden om de overstap te maken naar het financieel management in het bedrijfsleven of om part-ner te worden van een accountantskantoor.

Salaris indicatieAanvangssalaris van een assistent-accountant die di-rect na het vwo begint, is €1.400,-. Het aanvangssa-laris voor hbo`ers bedraagt ca. €2.200,-. Naarmate je vordert in je studie zullen je werkzaamheden en ook je salaris hierop worden aangepast. Na afronding van de studie en bij goede prestaties in het werk kan het sa-laris flink oplopen. Bovendien vergoedt de werkgever

alle studiekosten, dus je bouwt geen studieschuld op.

Meer informatieNIVRA-Nyenrode, Afdeling Marketing & Voorlichting, Postbus 130, 3620 AC Breukelen, tel: 0346-295813,www.nivra-nyenrode.nl.....................................................................................

ActuarisWo-opleiding

Als actuaris heb je een belangrijke rol bij bedrijven zoals verzekeringsmaatschappijen en pensioen-fondsen. Op basis van cijfers en onderzoek bere-ken je wat de kans is op bepaalde gebeurtenissen en wat de financiële risico`s daarvan zijn. Zo kan je bijvoorbeeld de pensioenopbouw berekenen en bepalen wat je nu voor acties moet nemen. Ook in de financiële wereld zijn de wiskundig-analytische vaardigheden onmisbaar omdat je als actuaris goed moet weten wat de gevolgen zijn van acties op de gelden kapitaalmarkt.

VooropleidingVWO: profiel E&M+wb1, C&M+wb1, N&T of N&G (per 1-8-2010: N&T, N&G+wb, E&M+wb of C&M+wb).Bijzonderheden:Bij het Actuarieel Instituut kun je instromen met de vooropleiding: havo/vwo met wiskunde.

Opleiding4-jarige dagopleiding (3 jaar bachelor en 1 jaar mas-ter) Actuariële wetenschappen. De propedeuse is ge-meenschappelijk met die van de UvA-opleiding Eco-nometrie en Operationele research.

Bijzonderheden:Actuarieel instituut biedt de opleiding aan als een deeltijdopleiding in 3 fases; Actuarieel Rekenaar (1,5 jaar), Actuarieel Analist (3,5 jaar) en Actuaris (2,5 jaar).

WaarUniversiteit van Amsterdam (voltijd). Actuarieel Insti-tuut (deeltijd). Leslocaties: Rekenaar in Utrecht, Rot-terdam, Amsterdam. Analist in Utrecht en Amsterdam. Actuaris in Amsterdam.

PlaatsingsmogelijkhedenDe werkgevers zijn toonaangevende bedrijven in onder andere de volgende sectoren: verzekerings-maatschappijen, financiële instellingen, pensioenin-stellingen, actuariële adviesbureaus, consultancy ad-viesbureaus en de universiteit.

CarrieremogelijkhedenWil je leuk werk en wil je je tijdens je loopbaan verder ontwikkelen en jezelf ontplooien? En heb jij meer af-finiteit met de wiskundige en economische vakken? Dan is het beroep van actuaris mogelijkerwijs iets voor jou. Het is gevarieerd werk, waarbij je interessante vraagstukken oplost. Aangezien je als actuaris specia-list bent op het terrein van risico`s en de gevolgen, heb je een belangrijke rol bij organisaties. Veel actuarissen adviseren directies over de te nemen besluiten. Bij ver-schillende werkgevers is veel vraag naar actuarissen en zijn er goede toekomstmogelijkheden.

Salaris indicatieDit hangt sterk af van je specialisatie en werkplek. Bij bedrijven en overheidsinstellingen liggen de startsala-rissen tussen €2.425,- en €3.690,-, oplopend tot tus-sen €4.210,- en 15.800,-.

Meer informatieUniversiteit van Amsterdam, www.studeren.uva.nl, 020 – 5254138.Actuarieel Instituut, www.ag-ai.nl, [email protected], 0348 – 439622.

Films van o.a.: Bedrijfskunde - RSM Erasmus University - Juridische Hogeschool - Erasmus Universiteit - Erasmus Universiteit, Faculteit Economische Wetenschappen - Economie studeren in Utrecht? Doen! - Hogeschool WindesheimErasmus Universiteit Faculteit der Rechtsgeleerdheid - Ecabo

www.beroepenkrant.nl ADMINISTRATIE, COMMUNICATIE EN HANDEL50

AdvocaatWo-opleiding

Als advocaat verdedig je de belangen van je cliën-ten. Dit kunnen particulieren zijn, maar ook over-heidsinstanties. Bij een strafzaak wordt de cliënt ervan beschuldigd de wet te hebben overtreden. Bij een civiele zaak help je je cliënt bij het halen van zijn of haar gelijk. In dat geval voer je namens je cliënt onderhandelingen met de tegenpartij. Ook geef je advies over de juridische mogelijkhe-den en over de kans van slagen als het tot een rechtszaak komt.


Opleiding1. Een 4-jarige opleiding Nederlands recht.2. Een 4-jarige opleiding Rechtsgeleerdheid.

Bijzonderheden:De bachelor duurt 3 jaar en de master meestal 1 jaar. Per universiteit kan het aanbod van masters verschil-len. Informeer je daarover bij de verschillende univer-siteiten. Na je universitaire opleiding volg je nog een interne opleiding op een advocatenkantoor.

Waar1. Erasmus Universiteit RotterdamRadboud Universiteit NijmegenRijksuniversiteit GroningenUniversiteit MaastrichtUniversiteit van TilburgVrije Universiteit Amsterdam

2. Universiteit LeidenUniversiteit UtrechtUniversiteit van Amsterdam

Plaatsingsmogelijkheden

Je kunt alle zaken aannemen of je specialiseren in één beperkt deel van het recht. Of je je specialiseert of niet, is afhankelijk van je eigen interesse en van het kantoor waarbij je werkt. Grote advocatenkan-toren adviseren meestal (inter)nationale bedrijven op specialistisch juridisch gebied en brengen weinig zaken voor de rechter. Middelgrote kantoren werken veel voor ondernemingen en particulieren, met onder meer advieswerk, echtscheidingszaken en strafza-ken. Op kleine kantoren werken vaak advocaten die specialist zijn, bijvoorbeeld in strafzaken. Op een groter kantoor overleg je geregeld met collega`s en vraag je naar hun mening over moeilijke kwesties. Je kunt ook werken als zelfstandig ondernemer, dan werf je zelf cliënten. Je houdt dan ook een bedrijfs-administratie bij.

CarrieremogelijkhedenUit zich in het werken bij grotere advocatenkantoren en het aantal cliënten.

Salaris indicatieJe aanvangssalaris als advocaat in opleiding bedraagt ongeveer €1.840,-. Als zelfstandig ondernemer is je inkomen afhankelijk van het aantal opdrachten en de financiële afspraken met cliënten...................................................................................

ArchivarisHbo-/wo-opleiding

Mensen en organisaties hebben archieven nodig om te werken, te communiceren en te blijven be-staan. Archief is overal: het zit in onze portemon-nee, in onze laptop, op zolder tussen het oude speelgoed, in de computers van de IB-groep en in de fotoalbums van oma. Archivarissen zorgen ervoor dat we documenten nu én in de toekomst kunnen gebruiken. Bedrijven, organisaties en de overheid verantwoorden zich tegenover klanten, werknemers en burgers. Het werk van archivaris-sen is samen te vatten in het beschikbaar stel-len, toegankelijk maken, beheren en bewaren van documenten. Een goed beheer begint met het bepalen welke documenten bewaard blijven en welke niet. De archivaris zorgt voor goede in-formatiesystemen, toegespitst op de gebruiker van de informatie. Hierdoor vindt de klant snel de juiste documenten. De archivaris garandeert de bruikbaarheid van documenten in de toekomst. Dat geldt voor digitale documenten met tags en metadata, maar ook voor de `oude` papieren do-cumenten.

VooropleidingVoor het HBO:HAVO: alle profielen met EconomieVWO: alle profielen met EconomieMBO: niveau 4.

Voor het WO:VWO: alle profielen+ bachelor Documentaire Informatiewetenschap+ andere wo-bachelors + schakelprogramma+ hbo-bachelor Informatiedienstverlening en -ma-nagement + schakelprogramma

OpleidingEen 4-jarige hbo bacheloropleiding Media, Informa-tie en Communicatie (afstudeerprofiel Informatie & Media).Een 1,5-jarige wo masteropleiding Archiefweten-schap De opleidingen zijn ook in deeltijd te volgen, de studieduur hangt af van inzet en vrijstellingen.

WaarUniversiteit van Amsterdam (Mediastudies)Hogeschool van Amsterdam (Instituut voor Media en Informatie Management) i.s.m. de Archiefschool

PlaatsingsmogelijkhedenElke organisatie heeft behoefte aan goed en verant-woord informatiebeheer. Archivarissen werken bij bedrijven, organisaties en overheden, bijvoorbeeld aan de ontwikkeling van digitale loketten. Archiva-rissen werken bij (gemeente)archieven, regionaal historische centra, documentatiecentra of andere erfgoedinstellingen.

Meer informatieArchiefschool, Nederlands instituut voor archief-onderwijs en –onderzoek, Keizersgracht 630, 1017 ER, tel. 020-5241166, [email protected], www.archiefschool.nl

Hogeschool van Amsterdam, Instituut voor Media en Informatie Management,Rhijnspoorplein 1, 1091 GC Amsterdam, tel. 020-5951700, [email protected], www.mim.hva.nl

Universiteit van Amsterdam, Onderwijssecretariaat Mediastudies, Turfdraagsterpad 9, 1012 XT Amster-dam, tel. 020-525 4962, [email protected], www.studeren.uva.nl/ma-archiefwetenschap...................................................................................

Bedrijfseconomisch / Economisch-juridisch

medewerkerHbo-opleiding

De bedrijfseconomisch medewerker is op de hoog-te van de interne financiële aspecten van bedrijven en organisaties. Daarbij krijg je inzicht en houd je rekening met externe factoren zoals marktwer-king. Ook de inrichting van de administratieve organisatie behoort tot je takenpakket. Als econo-misch-juridisch medewerker ben je deskundig op het gebied van bedrijfs- en organisatieprocessen. Maar ook op de gebieden van economie en recht ben je een gesprekspartner van bedrijfseconomen, marketingspecialisten en juristen.

Vooropleiding1.HAVO: profiel C&M+ec/m&o/mw+wa/wb, E&M, N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&oVWO: profiel C&M+ec1, E&M, N&G+ec1 of N&T+ec1 (per 1-8-2010: N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o)MBO: niveau 42. HAVO: profiel C&M+ec/m&o/mw, E&M, N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&oVWO: profiel C&M+ec1, E&M, N&G+ec1 of N&T+ec1 (per 1-8-2010: N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o/mw)MBO: niveau 4

Opleiding1. Een 4-jarige opleiding Bedrijfseconomie of2. Een 4-jarige opleiding Management, Economie en Recht (MER).

Bijzonderheden:De Hogeschool van Amsterdam biedt ook de En-gelstalige afstudeervariant International Financial Management (IFM) aan binnen de opleiding Bedrijfs-economie.

De Noordelijke Hogeschool Leeuwarden biedt in de opleiding MER de afstudeerrichting MER-Recht aan. Business School Notenboom heeft naast de 3-ja-rige opleiding Business & Management (in Eindhoven, Maastricht en Hilversum) een Dual Degree Program (in Eindhoven): een 3-jarig Engelstalig studietraject, waarbij je zowel je Nederlandse HBO-diploma Ba-chelor of Business Administration als je Amerikaanse universitaire Bachelor of Science in International Busi-ness or Business Administration kunt behalen. Voor-opleiding: HAVO + Economie1 in het profieldeel of in het vrije deel. Avans Breda biedt de opleiding MER ook duaal aan (richting Bank- en Verzekeringswezen)

WaarHogeschool INHOLLAND AlkmaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenAvans Hogeschool locatie BredaSaxion Hogescholen DeventerHogeschool INHOLLAND DiemenFontys Hogescholen EindhovenStenden hogeschool (Emmen)Saxion Hogescholen EnschedeDe Haagse HogeschoolHanzehogeschool GroningenHogeschool INHOLLAND HaarlemAvans Hogeschool locatie ``s-HertogenboschNoordelijke Hogeschool LeeuwardenHogeschool Rotterdam

Hogeschool INHOLLAND RotterdamHogeschool Zuyd (Heerlen / Sittard)Hogeschool UtrechtFontys Hogescholen (Venlo)Hogeschool Zeeland (Vlissingen)Windesheim (Zwolle)Christelijke Hogeschool EdeHogeschool Zuyd (Maastricht)

PlaatsingsmogelijkhedenOnder andere als (assistent)controller, bedrijfsecono-misch medewerker, financieel-administratief mede-werker, chef afdeling begroting/budgeterring, finan-cieel analist, financieel manager, beleggingsadviseur, logistiek medewerker, exportmanager, vermogensbe-heerder. Medewerker kwaliteits-, milieu- en ARBO-zorg, relatiebeheerder, verzekeringsacceptant, kre-dietbeoordelaar of organisatieadviseur.

CarrieremogelijkhedenJe kunt je studie voortzetten met een post-hbo-cursus of postacademisch onderwijs. Ook kun je verder gaan met een masteropleiding aan een universiteit.

Salaris indicatieDat hangt nogal af van je specialisatie en of je voor het bedrijfsleven of als ambtenaar aan de slag gaat.Bij bedrijven en overheidsinstanties liggen de startsa-larissen op ongeveer €2.235,-, oplopend tot tussen de €3.020,- en €3.400,-.

Bibliothecaris/ Informatiekundige/

Documentalist/ ArchivarisHbo-opleiding

Je zorgt voor de informatie- en kennishuishouding in organisaties. Geen gemakkelijke taak: er ver-schijnt steeds meer digitale en gedrukte informatie én veel kennis is nog opgeslagen in het geheugen van managers en medewerkers. Het is de taak van de IDM`er om die kennis en informatie te verzame-len, te ordenen en toegankelijk te maken.

Vooropleiding1. HAVO: alle profielenVWO: alle profielenMBO: niveau 4

2. HAVO: profiel N&G+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&oVWO: N&T+ec1, N&G+ec1, E&M of C&M+ec1 (per 1-8-2010: N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&m of C&M+ec/m&o)MBO: niveau 4

Opleiding1. De 4-jarige opleiding Informatiedienstverlening en management (IDM).

Bijzonderheden:In Breda (Avans Hogeschool) kun je binnen de oplei-ding Bedrijfskundige indormatica kiezen voor de minor Kennis- en contentmanagement.2. De 4-jarige opleiding Media, Informatie en Com-municatie.

Bijzonderheden:Bij deze opleiding kies je dan voor de afstudeerrichting Informatie en Media.

GO opleidingen verzorgt part-time opleidingen op het gebied van archief, bibliotheek, dokumentatie en in-formatiebewerking. Op het gebied van bibliotheken, archieven en collecties visuele documenten zijn er de 1-jarige part-time opleidingen Informatiespecialist, In-formatiemanagement en Recordsmanager (vooroplei-ding HAVO of gelijkwaardig) en een 1-jarige parttime Opleiding Informatiekunde (vooropleiding: een acade-mische opleiding of 4-jarige HBO). Voorwaarde voor deelname aan de GO opleidingen is dat je werkzaam bent in de praktijk.

Waar1. Avans Hogeschool locatie BredaSaxion Hogescholen DeventerDe Haagse HogeschoolHanzehogeschool GroningenHogeschool Zuyd (Maastricht)Hogeschool INHOLLAND Rotterdam2. Hogeschool van Amsterdam

PlaatsingsmogelijkhedenFuncties in zowel (openbare, speciale en weten-schappelijke) bibliotheken/documentatiediensten als andere bedrijven en instellingen in de commerciële en publieke sector, waar van informatiebemiddeling sprake is. Belangrijke elementen in dergelijke func-ties zijn communicatie, automatisering en organisatie. Daarom wordt in de opleiding veel aandacht besteed aan onder meer communicatie, informatietechnologie en management.Als archivaris kun je bijvoorbeeld werken bij archief-plaatsen van de overheid (rijksarchieven, regionaal historische centra, streekarchieven, gemeentearchie-


51ADMINISTRATIE, COMMUNICATIE EN HANDEL Wat wil jij worden?

ven, waterschapsarchieven) of bij documentatiecentra en bij archieven en documentaire informatievoorzie-ning van bedrijven.

CarrieremogelijkhedenAls doorgroeifuncties (na ervaring en soms ook bij-scholing) onder andere: voorlichter bij overheidsin-stanties, staffuncties en functies op het gebied van het management bij grote bibliotheken en informatieme-dewerker bij profit en non-profitinstellingen.

Salaris indicatieJe salaris is afhankelijk van opleiding, leeftijd, ervaring en functie. Aanvangssalaris na IDM (op 23-jarige leef-tijd) bedraagt bij de overheid €1.580,- à €1.810,-.

Meer informatieGO opleidingen, Celebesstraat 89, 2585 TG Den Haag, tel. 070-3512380, www.stgo.nl.of www.werkenindebibliotheek.nl

(Congres)tolk/ VertalerWo-opleiding

VooropleidingVWO (meertaligheid - meestal 2 andere talen dan Ne-derlands - is een vereiste) en (meestal) enkele jaren universitaire studie.

OpleidingUitsluitend opleidingen aan universiteiten en oplei-dingsinstituten in het buitenland, onder andere Ant-werpen, Brussel en Parijs.

Meer informatieNUFFIC, EG-informatiecentrum, Postbus 29777, 2502 LT Den Haag, tel. 070-4260260, www.nuffic.nlCongrestolkensecretariaat, Prinsengracht 993, 1017 KM Amsterdam, tel 020-6252535...................................................................................

DirectiesecretaresseHbo-opleiding

De directiesecretaresse assisteert en adviseert de

directie bij de planning van hun werkzaamheden en vormt de schakel met de andere afdelingen van het bedrijf.

VooropleidingMinimaal HAVO-opleiding

OpleidingNa HAVO/VWO/MBO met tenminste Engels of na de opleiding secretaresse/receptioniste: een 1-jarige dagopleiding bij Schoevers College.

Bijzonderheden:ROC van Twente voert in samenwerking met 21 an-dere ROC`s de 2-jarige MBO+opleiding Internatio-naal directieassistent uit na HAVO/VWO. Hogeschool Schoevers en HBO Nederland verzorgen na HAVO/VWO/MBO een 3-jarige kort-hbo opleiding Office Management. Verder bestaan er nog diverse dag- of avondcursussen en schriftelijke cursussen bij tal van particuliere opleidingsinstituten.

WaarSchoevers CollegeHogeschool SchoeversROC van TwenteHBO Nederland

PlaatsingsmogelijkhedenBedrijven, kantoren,overheidsinstellingen.

CarrieremogelijkhedenVerder studeren aan hogescholen zoals: HEAO, HSAO, Hogere Hotelschool, Hoger Toeristisch onderwijs e.a. Of verder gaan met de éénjarige vervolgopleiding Ma-nagement Assistent bij Boerhave Opleidingen.

Salaris indicatieIs moeilijk aan te geven. Is namelijk sterk afhanke-lijk van grootte van het bedrijf, leeftijd, behaalde diploma`s, verkregen ervaring e.d.

Meer informatieDe Stichting Nederlandse Associate voor Praktijk-examens Postbus 642, 3800 AP Amersfoort, tel. 033-4612159, email [email protected], www.asso-ciatie.nl (neemt de examens af voor een groot aantal particuliere instituten)...................................................................................

Fiscalist/BelastingadviseurWo-opleiding

Het werk van een fiscalist is een mengeling van alfa en bèta-elementen. Je moet over goede ana-lytische vaardigheden beschikken (bètakant). Maar het typische alfagevoel voor taal is ook belangrijk, want je materiaal bestaat hoofdzakelijk uit wetten en jurisprudentie (rechterlijke uitspraken). Fiscalis-

ten werken bij de overheid (Belastingdienst), in het bedrijfsleven en bij belastingadvieskantoren.

Vooropleiding1. VWO: alle profielen2. VWO: profiel C&M+wa2/wb1+ec1, E&M, N&G+ec1 of N&T+ec1 (per 1-8-2010: N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wb).

Bijzonderheden:Profieleisen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam: E&M, C&M+WA2/WB1, N&G of N&T.

Opleiding1. De 4-jarige opleiding Fiscaal recht (bachelor+master)2. De 4-jarige opleiding Fiscale economie (bachelor + master)

Waar1.Universiteit van AmsterdamRijksuniversiteit GroningenUniversiteit LeidenErasmus Universiteit RotterdamUniversiteit van TilburgUniversiteit MaastrichtUniversiteit UtrechtVrije Universiteit Amsterdam (master)

2. Universiteit van AmsterdamRijksuniversiteit GroningenErasmus Universiteit RotterdamUniversiteit van TilburgUniversiteit Maastricht

PlaatsingsmogelijkhedenAls belastingadviseur (helpt zijn/haar cliënten - hoofd-zakelijk bedrijven, soms particulieren - om aan hun fiscale verplichtingen te voldoen): als bedrijfsfiscalist (de interne belastingadviseur die de fiscale belangen van het bedrijf behartigt), als belastinginspecteur (legt vanuit de Belastingdienst aanslagen op aan particu-lieren en bedrijven), als fiscalist bij een bank of verze-keringsmaatschappij (adviseert over de fiscale kanten van financiële producten als hypotheken en spaar- en pensioenvormen) als fiscalist bij een universiteit (do-ceert en doet onderzoek naar fiscale vragen). Er is al lange tijd een ruime vraag naar fiscalisten, met name naar belastingadviseurs. Het werk is creatief; de ar-beidsvoorwaarden zijn goed tot uitstekend.

CarrièrremogelijkhedenMet ervaring en verdere studie/training kun je door-groeien naar meer verantwoordelijke/hogere functies binnen je werkveld.

Meer informatieNederlandse Orde van Belastingadviseurs, tel. 020-5141880, e-mail [email protected], websites www.nob.net en www.ikwilbelastingadviseurworden.nl.

GerechtsdeurwaarderHbo-opleiding

Verstuurt dagvaardingen (oproepen aan mensen om voor de rechter te verschijnen) en andere ge-rechtelijke berichten, zoals vonnissen. Soms geef je deze berichten persoonlijk aan degenen voor wie ze bedoeld zijn. Als je zo`n exploot hebt uit-gebracht, ben je ervoor verantwoordelijk dat wat erin staat ook correct wordt uitgevoerd. Ook kun je een rechtspraktijk hebben. Tenslotte kun je een taak in de rechtszaal hebben.


OpleidingDe 4-jarige deeltijdopleiding Sociaal Juridische Dienstverlening.

Bijzonderheden:Binnen deze opleiding volg je het studietraject tot Gerechtsdeurwaarder (GWD). De opleiding is voor-namelijk juridisch van aard. Na het derde jaar moet je een stage lopen van één jaar. Gedurende deze stage ben je aangewezen als toegevoegd kandidaat-gerechtsdeurwaarder en volg je enkele modules verzorgd door de Hogeschool van Utrecht. Pas als je twee jaar, inclusief het stagejaar, als toegevoegd kandidaat-gerechtsdeurwaarder hebt gewerkt, kan benoeming tot gerechtsdeurwaarder volgen.

WaarHogeschool Utrecht.

PlaatsingsmogelijkhedenJe kunt je zelfstandig vestigen. Alleen of met andere gerechtsdeurwaarders heb je een gerechtsdeurwaar-derkantoor.

CarrieremogelijkhedenJe kunt doorstromen naar de universiteit, bijvoor-

Kijk voor open dagen

en meer informatie op

www.jhs.nlin Tilburg & Den Bosch

Kijk ook op

www.rechteninTilburg.nl

Met HBO-Rechten werken:- in het notariaat

- bij de rechterlijke macht

- bij een deurwaarderskantoor

- bij de (semi-)overheid

- in de advocatuur

- in het bedrijfsleven

- in de rechtshulpverlening

Word jij met recht de beste?!

Kom jij ook?

beeld naar een masteropleiding op een juridische faculteit.

Salaris indicatieJe inkomen is afhankelijk van het aantal opdrachten en de financiële afspraken.

Meer informatiewww.teekensstichting.nlwww.kbvg.nl

Journalist / VoorlichterHbo-opleiding

Je houdt je bezig met de verwerking van nieuws en met de achtergronden daarvan. Je verzamelt en bewerkt informatie over wat er in de samenle-ving gebeurt en brengt dit over naar de verschil-lende publieksgroep.

Vooropleiding1. HAVO: alle profielenVWO: alle profielenMBO: niveau 42. HAVO: N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&oVWO: N&T+ec1, N&G+ec1, E&M of C&M+ec1 (per 1-8-2010: N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o)MBO: niveau 4

Opleiding1. De 4-jarige opleiding Journalistiek.Bijzonderheden:Voor journalistieke opleidingen geldt een numerus fixus. Utrecht kent een toelatingstoets, omdat daar 50% van de plaatsen zelf mogen worden ingevuld.

2. De 4-jarige opleiding Media, Informatie en Com-municatieBijzonderheden:Je kiest dan de afstudeerrichting Journalistiek + Mul-timedia.

In Utrecht kun je ook kiezen voor de studieroute Re-dactionele Vormgeving. Ook kun je daar kiezen voor de 4-jarige studie Communicatiemanagement (pro-fielen E&M, C&M, N&G+ec1 of N&T+ec1).Wanneer je de waarvoor benodigde geschiktheid en aanleg blijkt te bezitten, kun je soms ook meteen na de HAVO gaan werken bij een krant, waar je dan aan-gesteld wordt als leerlingjournalist. Meestal blijf je 3 jaar leerling, voor je kunt opklimmen naar hoger gele-gen functies binnen het krantenbedrijf.

Waar1. Christelijke Hogeschool EdeFontys Hogeschool JournalistiekWindesheim (Zwolle)Hogeschool Utrecht

2. Hogeschool van AmsterdamHogeschool Utrecht

Kranten in de eigen woonplaats.

PlaatsingsmogelijkhedenNa de richting journalistiek: functies bij dagbladen, tijdschriften, radio en televisie of de digitale journa-listiek. Na de richting voorlichting: voorlichter of pr-functionaris bij bedrijven, overheid, non-profit organi-saties en pr-adviesbureaus.

CarrieremogelijkhedenRedacteur/redactrice, perschef, hoofdredacteur/trice, leidinggevende functies op journalistiek ge-bied: bij een krant, omroep, de overheid, bedrijven, etc. Sterk afhankelijk van vooropleiding, aanvullende opleiding, vakkennis en ervaring.

Salaris indicatieVarieert sterk per bedrijf of instelling. Bij het dag-blad ligt het aanvangssalaris tussen de €2.025,- en €2.550,-. Het aanvangssalaris van een leerlingjour-nalist of van iemand die een diploma heeft van een school voor de journalistiek hangt af van de functie die je gaat bekleden. Bij de overheid verdien je, in een functie op HBO niveau, een aanvangssalaris van ongeveer €2.235,-. Dit kan oplopen tot ongeveer €3.400,-....................................................................................

Juridisch medewerker/adviseur

Hbo-opleiding

Als juridisch medewerker of adviseur bezit je over een gedegen kennis van de weten regelgeving. Daarnaast beschik je over communicatieve en managementvaardigheden om taken als het ana-lyseren van dossiers en het geven van juridische adviezen uit te voeren. Ook het opstellen van een contract, verweerschrift of regeling kun je nauw-

keurig uitvoeren. Je bent breed inzetbaar in het juridische werkveld. Je assisteert juristen bij het voorbereiden van een zaak, en/of hebt contact met allerlei cliënten (bedrijven, instellingen, parti-culieren) met uiteenlopende vragen. Je adviseert, bemiddelt en begeleidt bij juridische zaken.


Opleiding1. De 4-jarige opleiding HBO-Rechten.2. De 4-jarige opleiding Hogere Juridische Opleiding

Bijzonderheden:In Sittard kies je aan het einde van de propedeuse voor een van de volgende uitstroomprofielen: alge-meen juridisch uitstroomprofiel, algemeen juridisch doorstroomprofiel, sociaal juridisch uitstroomprofiel of vrije uitstroomprofiel.

WaarZie opleidingenoverzicht achterin.

PlaatsingsmogelijkhedenMet HBO-Rechten (Bachelor of Laws) kun je een breed scala aan functies uitvoeren bij zeer uiteen-lopende organisaties. Zoals gerechtssecretaris bij een rechtbank, klerk in het notariaat, paralegal in de advocatuur, befdrijfsjurist bij een (multi)nationale onderneming, juridisch medewerker bij een deur-waarderskantoor of medewerker bij reclassering en gevangeniswezen.

CarrieremogelijkhedenNa de opleiding HBO-Recht kun je doorstuderen om je Masters of Laws te behalen, eventueel met een verkort traject.

Salaris indicatieJe aanvangssalaris ligt ongeveer op €2.178,- en kan oplopen tot €3.022,- à €3.400,-....................................................................................

Medewerker BelastingenHbo-opleiding

Verzorgt belastingaangiften en adviseert mensen en bedrijven bij hun contacten met de belasting-dienst. Ook help je in deze functie belastingplich-tigen om er voor te zorgen dat zij niet meer be-lasting betalen dan nodig is. Heb je een functie bij de belastingdienst zorg je er weer voor dat de overheid krijgt wat haar toekomt.

VooropleidingHAVO: profiel N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o/mw+wa/wbVWO: profiel C&M+ec1, E&M, N&G+ec1 of N&T+ec1 (per 1-8-2010: N&T+ec, N&G+ec, E&M of C&M+ec)MBO: niveau 4

OpleidingDe 4-jarige opleiding Fiscale Economie (FE).

WaarFontys Hogescholen EindhovenHanzehogeschool GroningenHogeschool van Arnhem en NijmegenHogeschool van AmsterdamHogeschool INHOLLAND RotterdamHogeschool RotterdamSaxion Hogescholen Enschede

PlaatsingsmogelijkhedenAls belastingkundige in de fiscale wereld, in het banken verzekeringswezen, bij de belastingdienst of bij een belastingadviesbureau. Ook kun je denken aan een functie bij grote bedrijven en advocaten- en notariskantoren.CarrieremogelijkhedenDoorstuderen kun je bijvoorbeeld aan een universi-teit. Combineer je werk en studie liever, dan kun je terecht bij de Federatie van Belastingadviseurs. Na een jaar praktijkervaring en enkele examens, kun je hier het beroepsvaardigheidsdeel volgen. Slaag je voor alle onderdelen, dan ben je Federatie Belasting-adviseur.

Salaris indicatieIs sterk afhankelijk van het soort bedrijf waar je komt te werken. Gemiddeld is je aanvangssalaris ongeveer €2.200,- en kan oplopen tot ongeveer €5.700,-....................................................................................

Public relations-/ Voorlichtings-/

ReclamemedewerkerHbo-opleiding

Is een communicatiedeskundige. Tot je taken kunnen behoren: strategieën en concepten ont-wikkelen voor communicatieactiviteiten, het on-dersteunen en adviseren van het management in communicatie-aangelegenheden en ook het onderhouden van contact als opdrachtgever met externe bureaus zoals reclame- en communicatie-bureaus. Andere mogelijke taken zijn: een spon-sorplan opzetten, een nieuwe reclamecampagne ontwikkelen of een jaarverslag schrijven.

VooropleidingHAVO: profiel N&T+ec/m&o, N&G+ec+m&o, E&M of C&M+ec/m&o/mw+wa/wbVWO: profiel C&M+ec1, E&M, N&G+ec1 of N&T+ec1 (per 1-8-2010: N&T+ec/m&o, N&G+ec/m&o, E&M of C&M+ec/m&o/mw)

MBO: niveau 4 (hier ben je onder voorbehoud toe-laatbaar)

OpleidingDe 4-jarige opleiding Communicatie.

Bijzonderheden:1. De Hanzehogeschool Groningen kent ook een spe-cialisatie voor de publieke sector. De Hogeschool van Amsterdam en de Hogeschool van Utrecht hebben een Co-op opleiding communicatie (duur: 4 jaar).2. In Rotterdam kies je al in je propedeuse voor com-municatie of communicatie-creatief.3. De Haagse Hogeschool, NHTV internationale ho-geschool Breda, de Noordelijke Hogeschool Leeu-warden en Hogeschool Zuyd (Heerlen) hebben eenHogere Europese Beroepen Opleiding (HEBO).4. In Den Haag kun je halverwege het eerste jaar kie-zen voor het beroepsprofiel public relations-functio-naris; de andere beroepsprofielen zijn exportmanager en politiek bestuurlijk beleidsmedewerker.5. In Leeuwarden kun je aan het begin van het twee-de jaar kiezen voor Europees commercieel manage-ment, Europees business management of Europees bestuur en beleid. Toelating na VWO met profiel C&M, E&M, N&G+ec1 of 2e mvt12 of N&T+ec1 of 2e mvt12, na HAVO met profiel C&M, E&M+2e mvt12, N&G+2e mvt12 of N&T + 2e mvt12 of na MBO met twee moderne talen.6. Hogeschool LOI verzorgt een 3-jarige opleiding HBO-opleiding Marketing na HAVO, VWO of MBO-niveau 4. Daarnaast zijn één of meer van de volgende examenvakken op HAVO- of VWO-niveau gewenst: Economie 1, Economie 2 en Wiskunde (oude stijl) of Uitstroomprofiel 1 of 2 (nieuwe stijl).7. HBO Nederland (026-3516379) verzorgt op diverse plaatsen in het land een 3-jarige opleiding MarketingManagement.8. EuroCollege Hogeschool (010-4780129) verzorgt een 2 jaar en 6 aanden durende opleidingHospitality & Evenementen Management na diploma HAVO /VWO/ MBO.9. Na HAVO/VWO kun je bij Hogeschool Schoevers de 3-jarige opleiding Bachelor Commercieel Commu-nicatiemanagement volgen.10. Business School Notenboom verzorgt een 2-/3- jarige opleiding Business en Management.11. Bij de Hogeschool van Amsterdam biedt het In-stituut voor Media en Informatie Management (MIM) na de brede propedeuse de studierichting Reclame, Marketing en Communicatie (RMC) aan.

Bijzonderheden1. De Hanzehogeschool Groningen kent ook een spe-cialisatie voor de publieke sector. De Hogeschool van Amsterdam en de Hogeschool van Utrecht hebben een Co-op opleiding communicatie (duur: 4 jaar).2. In Rotterdam kies je al in je propedeuse voor com-municatie of communicatie-creatief.3. De Haagse Hogeschool, de Noordelijke Hoge-school Leeuwarden en Hogeschool Zuyd (Heerlen) hebben een Hogere Europese Beroepen Opleiding (HEBO).4. In Den Haag kun je halverwege het eerste jaar kie-zen voor het beroepsprofiel public relations-functio-naris; de andere beroepsprofielen zijn exportmanager en politiek bestuurlijk beleidsmedewerker.5. In Leeuwarden kun je aan het begin van het twee-de jaar kiezen voor Europees commercieel manage-ment, Europees business management of Europees bestuur en beleid. Toelating na VWO met profiel C&M, E&M, N&G+E1 of 2eMVT12 of N&T+E1 of 2eMVT12, na HAVO met profiel C&M, E&M+2eMVT12, N&G+2eMVT12 of N&T + 2eMVT12 of na MBO met twee moderne talen.6. Hogeschool KBK te Rotterdam, NTA-Academie te Groningen en OIB te Amsterdam verzorgen na HAVO/VWO een kort-hbo opleiding Marketing en public re-lations.7. HBO Nederland (026-3516379) verzorgt op diverse plaatsen in het land een 3-jarige opleiding MarketingManagement.8. EuroCollege Hogeschool (010-4254744) verzorgt een 2 jaar en 6 aanden durende opleidingHospitality & Evenementen Management na diploma HAVO /VWO/ MBO.9. Na HAVO/VWO kun je bij Hogeschool Schoevers de 3-jarige opleiding Bachelor Commercieel Commu-nicatiemanagement volgen.10. Business School Notenboom verzorgt een 2-/3- jarige opleiding Business en Communication.11. Bij de Hogeschool van Amsterdam biedt het In-stituut voor Media en Informatie Management (MIM) na de brede propedeuse de studierichting Reclame, Marketing en Communicatie (RMC) aan.

PlaatsingsmogelijkhedenAls beleidsvoorlichter, accountmanager, communi-catieadviseur of projectcoördinator. In grote organi-saties heb je vaak een specialistische functie. Bij-voorbeeld op het gebied van interne communicatie, externe communicatie, pers- of publieksvoorlichting of marketingcomminicatie.In een kleine organisatie ben je eerder allround bezig en combineer je verschillende activiteiten.Je kunt ook gaan werken voor een communicatiead-viesbureau of als zelfstandige freelancer.

CarrieremogelijkhedenJe kunt je studie voortzetten door een masteroplei-ding te volgen in Nederland of in het buitenland. Dat kan een meer op de praktijk gerichte hbo-master zijn of een meer wetenschappelijke wo-master.

Salaris indicatieDat hangt nogal af van je specialisatie en je werk-kring. In het algemeen ligt het startsalaris rond de €2.178,- en kan oplopen tot €3.020,- à €3.400,-.

www.beroepenkrant.nl ADMINISTRATIE, COMMUNICATIE EN HANDEL52

de Nederlandse Orde van Belastingadviseurs Postbus 2977 1000 CZ Amsterdam Tel. 020 - 51 41 880 Fax 020 - 51 41 889 E-mail: [email protected]

Wel eens aan belastingadviseur gedacht?

Zoek je een beroep dat creatief, uitdagend en spannend is? En dat ook nog eens uitstekende arbeidsvoorwaarden kent?

Kijk dan op www.ikwilbelastingadviseurworden.nl. Je vindt er informatie over het beroep, de opleiding die je moet

volgen en de vaardigheden waarover je moet beschikken.

Je kunt er ook vier fi lmpjes bekijken over belastingadviseurs met een heel uiteenlopende praktijk. En een over een studente

die bijna haar fi scale studie heeft afgerond.

Belastingadviseur. Ook jouw beroep?

RechterWo-opleiding

Als rechter beslis je of de verdachte inderdaad schuldig is en bepaal je op welke manier de ver-dachte gestraft moet worden. Als rechter ben je onafhankelijk, dat wil zeggen dat je zelf beslist over het feit of iemand al dan niet schuldig is en over de straf die hij of zij heeft verdiend. Hiermee ben je dus ook verantwoordelijk voor een juist en rechtvaardig vonnis.


Opleiding1. Een 4-jarige Nederlands recht.2. Een 4-jarige Rechtsgeleerdheid.

Bijzonderheden:De bachelor duurt 3 jaar en de master meestal 1 jaar Per universiteit kan het aanbod van masters verschil-len. Informeer je daarover bij de verschillende univer-siteiten.

Waar1. Erasmus Universiteit RotterdamRadboud Universiteit NijmegenRijksuniversiteit GroningenUniversiteit MaastrichtVrije Universiteit AmsterdamUniversiteit van Tilburg

2. Universiteit LeidenUniversiteit UtrechtUniversiteit van Amsterdam

PlaatsingsmogelijkhedenJe kunt bij verschillende soorten rechtbanken wer-

ken, zoals het kantongerecht, de arrondissements-rechtbank of het gerechtshof. Afhankelijk van de specialisatie in je master houdt je je daar bijvoorbeeld bezig met privaatrecht of strafrecht.

CarrieremogelijkhedenJe kunt je aanmelden als rechterlijk ambtenaar-in-opleiding (RAIO). Je loopt dan in een tijdsbestek van zes jaar twee langdurige stages. Na de opleiding ga je werken binnen de rechterlijke macht, hetzij als rechter, hetzij als officier van justitie.Je kunt na je masteropleiding verder studeren/aan-vullende studies doen om functies te gaan bekleden in de advocatuur of het notariaat. Ook voor functies als wetgevingsjurist of bedrijfsjurist.

Salaris indicatieAanvangssalaris ligt tussen €2.345,- en €2.700,- en kan verder uitlopen tot ongeveer €6.100,-....................................................................................

Redactioneel vormgeverHbo-opleiding

De redactioneel vormgever staat tussen de schrij-vende collega`s en de lezer. Hij moet er voor zor-gen dat de artikelen de aandacht trekken en zo de informatie overbrengen. Bij een krant zorgt hij voor de nieuwspagina`s, de weekendbijlagen, de speciale pagina`s en de rubrieken. Hij bepaalt de grootte van de koppen, de plaats van de foto`s, illustraties en grafieken. Bovendien schrijft hij de bijschriften bij het beeldmateriaal. In het alge-meen kun je zeggen dat hij mede verantwoordelijk is voor de totale paginaproductie van een krant of tijdschrift, tot aan het moment dat de pagina`s klaar zijn om naar de persen te gaan.


OpleidingDe 4-jarige opleiding Journalistiek, afstudeerroute Redactionele Vormgeving.

Bijzonderheden:De Willem de Kooning Academie Hogeschool Rot-terdam kent binnen de opleiding Vormgeving de studierichting Grafisch vormgeven. Een van de va-rianten binnen deze studierichting is redactioneel ontwerpen.

WaarHogeschool UtrechtWillem de Kooning Academie Hogeschool Rotterdam.

PlaatsingsmogelijkhedenOp redacties van landelijke of regionale dagbladen, bij tijdschriften en vaktijdschriften.

CarrieremogelijkhedenJe kunt na je opleiding verder studeren voor de Masters. Dit programma duurt 1 jaar en is een co-productie van de School voor Journalistiek en de Universiteit Utrecht. Met dit programma kwalificeer je je voor de top van de journalistieke arbeids-markt.

Meer informatieHogeschool Utrecht, Faculteit Communicatie en Journalistiek, Studie-Informatiecentrum, Postbus 85029, 3508 AA Utrecht, tel. 030-2368040.

Tolk-VertalerAls tolk of vertaler werk je bij commerciële or-ganisaties of overheidsinstanties die vertaal-diensten aanbieden of in huis hebben. Als tolk houd je je hoofdzakelijk bezig met het vertalen van gesproken woord, het beroep van vertaler richt zich meer op het vertalen van teksten. Je werk kan variëren van het vertalen van een Ne-derlandse brochuretekst in de taal waarin je ge-specialiseerd bent, tot het assisteren bij intake-gesprekken van asielzoekers.

Vooropleiding1.HAVO: N&T+2e mvt, N&G+2e mvt, E&M+2e mvt of C&M

VWO : N&T+2e mvt1, N&G+2e mvt1, E&M+2e mvt1 of C&M (per 1-8-2010: N&T+2e mvt, N&G+2e mvt, E&M+2e mvt of C&MMBO: niveau 4 (met twee vreemde talen op niveau 4 in het pakket).

Bijzonderheden:Voor iedereen geldt, ongeacht het diploma, dat je eindexamen gedaan moet hebben voor Engels. Als je Frans of Duits kiest, moet je ook voor die taal eind-examen gedaan hebben. Als er voor Spaans gekozen wordt, is geen voorkennis vereist.

2. HAVO/VWO: met eindexamen in en soms aanvul-lende kennis van de taal waarin je de opleiding wilt volgen

3.VWO: alle profielen

Opleiding1. De 4 jarige HBO-opleiding Vertaalacademie

2. Opleidingen gericht op het Nationaal Examen Tolk. Duur 2-5 jaar, afhankelijk van de genoten vooroplei-ding. Ook zou je als voorbereiding op het Staatsexa-men een keuze kunnen maken uit de talenrichtingen van de lerarenopleidingen MO/HBO.3. Universitaire opleiding Taal en Cultuurstudies of één van de talen. Je kunt je dan meestal in de docto-raalfase specialiseren in vertalen.

Waar1. Hogeschool Zuyd, Vertaalacademie.2.ITV Hogeschool voor Tolken en Vertalen, Postbus 14007, 3508 BA Utrecht, tel. 030-2730818.Vertol, Stichting Opleidingen Hoger Onderwijs voor Tolken en Vertalers, Postbus 59192, 1040 KD Am-sterdam, tel. 06- 51170495 (opleidingsplaatsen in Amsterdam en Rotterdam).Stichting Hogeschool West-Nederland voor Vertaler en Tolk, Van Vredenburchweg 46a, 2282 SJ Rijswijk, tel. 070-3275628.LOI Hogeschool.Enkele particuliere instituten en particuliere docen-ten.

PlaatsingsmogelijkhedenBij een tolk-/vertaalbureau of als zelfstandige. Je doet opdrachten voor overheid of bedrijfsleven.Je kunt denken aan functies als freelance vertaler of tolk, stafvertaler en -editor, office manager vertaal-bureau, eigenaar vertaalbureau, ondertitelaar, cor-rector, Pr-medewerker en medewerker internationale betrekkingen.

CarrieremogelijkhedenDoorgroei naar hogere en meer verantwoordelijke functies.

53ADMINISTRATIE, COMMUNICATIE EN HANDEL Wat wil jij worden?

w w w.rug.nl/rechten

Mijn maatschappelijke loopbaan begon aan de beste Rechtenfaculteit van NederlandTjibbe Joustra, nationaal coördinator terrorismebestrijding

Wist je dat je met een studie Rechten veel kanten op kan? Kijk maar naar de carrières van onze alumni. De Rechtenfaculteit van de Rijks-universiteit Groningen was de beste bij de laatste onderwijs-visitatie van het Ministerie van Onderwijs. Als jij ook rechten wilt gaan studeren, is Groningen dus een prima keuze!

ACCOUNTANCYSPECIAL

ACCOUNTANCY SPECIAL54

NIVRA NYeNRodeAccouNtANcY

De 19-jarige Nicole Vermeulen werkt vier dagen per week bij PricewaterhouseCoopers als Junior Associate en volgt een dag per week de opleiding Accountancy aan NIVRA-Nyenrode.

“Als accountant zit je niet veel op kantoor, maar juist vaak bij de klant” Wat zijn je persoonlijke drijfveren om een RA te willen worden? “Het trok mij heel erg om in verschillende teams samen te werken. Als accountant zit je niet veel op kantoor, maar juist vaak bij de klant. Ook dit was voor mij een groot pluspunt. Daarnaast is mijn vader ook RA. Van jongs af aan kwam mijn vader met mooie verhalen thuis, zover hij die natuurlijk mocht delen met ons. Je zou kunnen zeggen dat ik er mee opgegroeid ben.” Wat doet een RA? En wat is het verschil met een AA? “De registeraccountant controleert de jaarrekening, als deze klopt, geeft de RA een goedkeurende verklaring af. Die verklaring is erg belangrijk: voor banken, om te beslissen of ze een lening willen geven. Voor aandeelhouders, om te zien hoe er met hun geld om is gegaan en of er wel genoeg winst is gemaakt. En voor de overheid, bij het verstrekken van subsidies. AA’s hebben vooral mkb’s (middelen kleinbedrijven) als klant. Terwijl veel RA’s ook multinationals als klanten hebben.” Welke interesses, karaktereigenschappen en persoonlijke vaardigheden heb je nodig om RA te worden? “Je moet in ieder geval interesse hebben in bedrijfseconomie. Je moet ook goed overweg kunnen met verschillende mensen, omdat de teams waarin je werkt en de klanten erg kunnen verschillen. Tot slot, omdat je met cijfers werkt, is het belangrijk dat je nauwkeurig te werk kunt gaan.” Hoe ervaar je de opleiding tot RA? “Ik ben pas in september begonnen met mijn opleiding, maar het afgelopen jaar heb ik ervaren als een druk jaar: je moet wennen aan je nieuwe studie, maar ook zeker aan je drukke baan. Als schoolverlater krijg je al veel verantwoordelijkheid. Er zijn veel opdrachten die je zelf mag oppakken. En het klopt dat ik bijna nooit op kantoor ben; ik ben bijna altijd bij de klant. Er wordt veel van je verwacht, maar je wordt goed geste-und door collega’s. De omgang met collega’s is overigens veel losser dan ik had verwacht. Het is altijd heel gezellig onderling en door borrels en andere evenementen leer je je collega’s ook in een andere situatie kennen.” Wat is jouw tip voor studiekiezers? “Als je accountancy aan Nyenrode wil gaan studeren, weet dan dat je voor een druk bestaan kiest! Natuurlijk heb je nog genoeg tijd voor leuke dingen, maar het is wel belangrijk om je studie goed bij te houden, van het begin af aan! Dit is wel lastig, omdat je vooral in het eerste jaar nog moet wennen aan een baan die een groot gedeelte van je tijd in beslag neemt. Zorg daarom voor een frisse start, dat scheelt weer een hoop herkansingen!” “Je moet goed overweg kunnen met verschillende mensen, omdat de teams waarin je werkt en de klanten erg kunnen verschillen”

HANAccouNtANcY

Tim Brunekreef is 23 jaar en zit in zijn laatste jaar van de hbo-opleiding accountancy aan de HAN in Arnhem. Hij heeft net zijn afstudeeropdracht bij BDO CampsObersAccountants afgerond en gaat daar nu aan de slag als as-sistent accountant. Volgend jaar begint Tim met de posthbo-opleiding Accountancy. Zijn droombaan is vestiging-manager of partner/vennoot worden bij een goed aangeschreven accountantskantoor. “Ik wil altijd blijven groeien en het hoogst mogelijke bereiken” Hoe en wanneer wist je dat je AA-Accountant wilde worden? “Op de mavo kwam ik er achter dat ik AA wilde worden. De economische vakken en bedrijfsadministratie vond ik leuke vakken en lagen me meer dan de talen. Ik ben toen naar verschillende open dagen geweest en op basis daarvan wist ik dat ik AA wilde worden. Ik kwam er achter dat het vak ook echt bij me past: als AA moet je communicatief vaardig zijn en inlevingsvermogen, analyserend vermogen en cijfermatig inzicht hebben, samen kunnen werken, maar ook goed zelfstandig en je moet flexibel zijn.” Wat doet een AA? En wat is het verschil met een RA? “De AA stelt de jaarrekening van bedrijven in het mkb samen. Hiernaast geeft de AA adviezen. Een voorbeeld hiervan is een middelgrote productieonderneming waarvan je de jaarrekening samenstelt. Aan de hand van deze jaarrekening geef je de ondernemer het advies om te kijken of hij de mogelijkheid heeft om een lening bij de bank af te sluiten. Met die lening kan hij bijvoorbeeld een ander bedrijf overnemen om zodoende zijn bedrijfsactiviteiten te vergroten. De RA is meer gericht op de controle van jaarrekenin-gen, terwijl de AA de jaarrekeningen samenstelt van bedrijven in het mkb.” Wat vind je van de opleiding? “Ik vind de opleiding op het hbo erg leuk. Het is wel een pittige opleiding, maar als je gewoon je opdrachten uitvoert, op tijd begint met leren en de stof bijhoudt, dan is het goed te doen. Je leert veel van de opleiding. Alles wat je leert, begint echt duidelijk te worden als je stage gaat lopen en als je je afstudeerop-dracht uitvoert.” Waarom zou je graag vestigingsmanager of partner/vennoot willen worden? “Ik wil altijd blijven groeien en het hoogst mogelijke bereiken. Op dit moment is dat vestigingsmanager of partner/vennoot worden. Dat is het doel dat ik nastreef. Mijn drijfveer is dat het een afwisselend beroep is, waarin ik mijn ambitie kwijt kan. Geen enkele dag is hetzelfde, dus ik hoef absoluut niet bang te zijn dat het gaat vervelen. Daarnaast wil ik graag een baan waarin ik veel met mensen omga, maar waarin ik ook veel met cijfers te maken heb.” Wat is jouw tip voor studiekiezers? “Accoun-tancy is een erg leuke en afwisselende baan. Tevens is de opleiding tot accountant een zeer goede springplank naar andere functies in het bedrijfsleven. Als je de studie afrondt, wil dat niet per se zeggen dat je ook daadwerkelijk als accountant aan de slag gaat. Je kunt ervoor kiezen een andere functie te nemen in het bedrijfsleven, bijvoorbeeld die van financieel directeur. Mocht je ervoor kiezen om de opleiding te gaan volgen, ga er dan voor de volle 100% voor. Het is zeker de moeite waard!” “Een afwisselend beroep, waarin ik mijn ambitie kwijt kan”

Wil jij meer weten over accountancy? Kom naar hét accountancy event op 7 maart en ervaar wat een accountant doet. Schrijf je in op www.wateenaccountantdoet.nl

Start in Eindhoven bij Fontys Hogeschool Financieel Management met de opleiding:

• Accountancy • Associate degree Accountancy (tweejarig)• Bedrijfseconomie • Fiscaal Recht en Economie

Meer weten?Kijk op www.fontys.nl/fi nancieel of bel 0877 877 233

Start in Eindhoven bij Fontys Hogeschool Financieel

OPEN DAG21 MAART2009

55ACCOUNTANCY SPECIAL Wat wil jij worden?

Internationaal en dichtbij

www.stenden.com

MEER WETEN OVER ONS?

SMS Hello 4 naar 4411 en ontvang ons infopakket thuis!

¤ 0,00 p.o.b.

Medio februari 2009 openen we onze Studiekeuze Adviescentra in Alkmaar, Haarlem, Amsterdam/Diemen en Den Haag. Je kunt hier terecht voor persoonlijk studiekeuzeadvies op maat. In Rotterdam zijn we al 2 jaar succesvol geopend.

Weet jij nog niet welke opleiding bij je past? Doe dan online onze onafhankelijke Studiekeuzetest.

Maak online een afspraak voor een studiekeuzegesprek. Dan beantwoorden wij graag al jouw vragen in een persoonlijk gesprek.

Bel het Studie-informatiepunt voor al je vragen:0900 – 46 46 55 263 (lokaal tarief)

Vraag online een opleidingsbrochure aan.

Ervaar je toekomstige opleiding! Meld je online aan en kom een dagje proefstuderen in de week van 20 t/m 24 april 2009.

Bezoek onze Open Dag op zaterdag 14 maart of zaterdag 20 juni 2009. Weet je al wat je wilt gaan studeren? Schrijf je dan online in op www.INHolland.nl/inschrijven

STUDIEKEUZE ADVIESCENTRUM

STUDIEKEUZETEST

STUDIEKEUZESPREEKUUR

STUDIE-INFORMATIEPUNT

OPLEIDINGSBROCHURE

PROEFSTUDEREN

OPEN DAGEN

INSCHRIJVEN

Meer informatie, alle data entijdstippen op www.INHolland.nl

Succes is een keuzeINHolland helpt je kiezen. 8 middelen voor de juiste studiekeuze:

Open Dag

Zaterdag

14 m

aart

10.00

– 15

.00 uur

Open Dag

Zaterdag

14 m

aart

10.00

– 15

.00 uur

ADV INHolland Schoolmagazine HAVO-VWO.indd 1 15-01-2009 16:19:45


SOCIALE SECTOR, ONDERWIJS EN SPORT

Cultureel en Maatschappelijk Vormer (CMV`er)

Hbo-opleiding

Je ondersteunt kwetsbare groepen in de samen-leving om ervoor te zorgen dat deze op een goede wijze kunnen functioneren in die samenleving. Je bevordert de `sociale leefbaarheid` zoals dat ook wel genoemd wordt. Dit betekent dat je voort-durend een signalerende functie hebt voor aller-lei maatschappelijke ontwikkelingen en dus dat je goed in de gaten houdt wat er zich zoal in de maatschappij afspeelt. Van hieruit onderneem je diverse activiteiten, evenementen en projecten op het gebied van educatie, recreatie, kunst, cultuur en samenlevingsopbouw. Het doel is mensen te ondersteunen en te stimuleren volwaardig en ac-tief deel te nemen aan deze maatschappij en ze hiermee verbonden dagelijkse sociale en culturele leven. De projecten kunnen zowel gericht zijn op de persoonlijke ontwikkeling van de mensen zelf, als op de verandering van die sociale en culturele omgeving. Tenslotte kun je ook leiding geven aan projecten die kwaliteitsverbetering van de leefom-geving ten doel stellen, waarbij je een adviserende of beleidsmatige rol vervult.


OpleidingDe 4-jarige opleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming.

Bijzonderheden:Diverse hogescholen bieden een brede opleiding aan (Social Work) waarin de opleidingen Culturele en Maat-schappelijke Vorming (CMV), Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (MWD) en Sociaal Pedagogische Hulp-verlening (SPH) zijn gecombineerd. Je hoeft dan pas later een specialisatie te kiezen.Met een MBO-diploma Sociaal Cultureel Werk (niveau 4) kun je een driejarige route volgen. Alle opleidingen bieden ruime mogelijkheden om tijdens de studie praktijkervaring op te doen, ook in het buitenland. De meeste opleidingen geven je de gelegenheid je tijdens je studie in een bepaalde richting te specialiseren.

WaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenAvans Hogeschool locatie BredaFontys Hogescholen EindhovenDe Haagse HogeschoolHogeschool INHOLLAND Den HaagAvans Hogeschool locatie `s-HertogenboschNoordelijke Hogeschool LeeuwardenHogeschool LeidenHogeschool RotterdamHogeschool INHOLLAND RotterdamHogeschool Zuyd (Sittard)Hogeschool UtrechtWindesheim (Zwolle)

PlaatsingsmogelijkhedenAls CMV`er werk je op alle plekken waar mensen so-ciale en/of culturele activiteiten ontplooien: in gesub-sidieerde instellingen of organisaties, bij de overheid, bij NGO`s, in commerciële bedrijven of als zelfstandig ondernemer. Je kunt daarbij denken aan functies in recreatieparken, buurtcentra, welzijnsinstellingen, op-bouwwerk, evenementenorganisaties, culturele instel-lingen, jongerenwerk, trainingscentra en instellingen voor volwasseneneducatie,

CarrieremogelijkhedenMet een diploma CMV kun je een voortgezette oplei-ding en een Masteropleiding volgen in Amsterdam, Nijmegen en Rotterdam.

Salaris indicatieJe kunt ingeschaald worden in een schaal die start bij €2.094,- en kan uitlopen tot €2.934,- of in een schaal die start bij €2.425,- en kan uitlopen tot €3.583,-. De uitloop hangt o.a. af van de setting waarin je werkt.....................................................................................

Docent groene vakrichtingen

Hbo-opleiding

Je geeft vakken die te maken hebben met akker-bouw, veeteelt, tuinbouw of bosbouw.


OpleidingDe 4-jarige opleiding Educatie en kennismanagement groene sector.

Bijzonderheden:Na het afronden van Stoas Hogeschool ben je niet al-leen tweedegraads bevoegd docent, maar mag je je-zelf ook ingenieur (ing.) of bachelor (bc.) noemen.

WaarStoas Hogeschool

Bijzonderheden:Op de Stoas-locatie in Dronten worden de opleidin-gen Recreatie & Gezelschapsdieren, Veehouderij, Agrotechniek & Kennismanagement en Paardenhou-derij verzorgd. Op de Stoas-locatie in `s-Hertogen-bosch de opleidingen Bloemsierkunst, Tuin & Land-schap, Tuinbouw/Akkerbouw en Voeding.Op beide locaties kun je de opleiding Groen Zorg en Onderwijs volgen. Verder biedt Stoas Hogeschool in samenwerking met NHB Deurne een gecombineerde MBO/HBO-studierichting Paardensport aan.

PlaatsingsmogelijkhedenDocent(e) op een VMBO of MBO-school, relatiebe-heerder/accountmanager, voorlichter, journalist bij een vakblad, opleidingsfunctionaris, pr-medewerker, activiteitenbegeleider groen, etc.

CarrieremogelijkhedenIn het onderwijs bestaat de mogelijkheid door te groeien tot in het management van de onderwijsin-stelling. Ook in andere organisaties kun je doorgroei-en naar hogere kader/leidinggevende functies. Ook kun je verder studeren aan onder andere de Land-bouwuniversiteit en de Faculteit Diergeneeskunde van de universiteit in Utrecht. Verder MO-opleidingen en NIVRA-Nyenrode. Ook kun je na je studie een Master of Science-opleiding (MSc) gaan volgen bin-nen het HAO.

Salaris indicatieWanneer je een volledige betrekking hebt als docent in het voortgezet onderwijs in een LB-functie ligt het salaris op €2.354,- en dit kan oplopen tot een maxi-mum van €3.597,-. Het aanvangssalaris in een LD-functie ligt op €2.376,- en dit kan oplopen tot een maximum van €4.775,-. Binnen het bedrijfsleven is het salaris afhankelijk van ervaring, verantwoordelijk-heden etc.

Docent in de Beeldende vakken

Hbo-opleiding

Docent(e) met een algemene lesbevoegdheid in de beeldende vakken op het VMBO, HAVO, VWO, MBO en HBO.

VooropleidingHAVO: alle profielenVWO: alle profielenMBO: niveau 4OpleidingDe 4-jarige opleiding Docent beeldende kunst en vormgeving

WaarAmsterdamse Hogeschool voor de KunstenAcademie voor beeldende kunst en vormgeving Arn-hem (ArtEZ)AKI Academie voor beeldende kunst en vormgevingEnschede (ArtEZ)Hanzehogeschool GroningenFontys Hogescholen SittardHogeschool ZuydNoordelijke Hogeschool LeeuwardenWillem de Kooning Academie Hogeschool RotterdamFontys Hogescholen TilburgHogeschool voor de Kunsten UtrechtWindesheim (Zwolle)Chr. Academie voor beeldende kunsten Zwolle (ArtEZ)

PlaatsingsmogelijkhedenAls docent(e) tekenen, tekenen/kunstgeschiedenis, handvaardigheid, handvaardigheid/kunstgeschiede-nis, textiele werkvormen, textiele werkvormen/kunst-geschiedenis, audiovisuele vormgeving of culturele en kunstzinnige vorming (CKV 1,2 en 3) op scholen voor VMBO/HAVO/VWO en opleidingen MBO of HBO. Ook kun je denken aan functies als: functionaris educa-tieve dienst (musea), coördinator bij ondersteunende instanties op plaatselijk, regionaal of landelijk niveau, specialist bij educatieve uitgeverijen.

CarrieremogelijkhedenVerdere studie: onder andere kunstgeschiedenis op een universiteit. Doorgroei naar leidinggevende func-ties in je werkkring, zoals hoofd educatieve dienst.

Salaris indicatieWanneer je een volledige betrekking hebt als docent in het voortgezet onderwijs in een LB-functie ligt het sa-laris op €2.354,- en dit kan oplopen tot een maximum van €3.597,-. Het aanvangssalaris in een LD-functie ligt op €2.376,- en dit kan oplopen tot een maximum van €4.775,-.....................................................................................

Docent lichamelijke opvoeding

Hbo-opleiding

Geef les als eerstegraads docent in het onder-wijs en stimuleert en begeleidt leerlingen bij hun ontwikkeling en interesse in sport en bewegen. Ook buiten het onderwijs kun je anderen beter leren bewegen. Bijvoorbeeld als bewegingsdes-kundige in de gezondheidszorg of een fitness-centrum, als trainer van een voetbalvereniging of als outdoor activiteitenbegeleider in de recrea-tiebranche.


Bijzonderheden:

Belangrijker misschien dan het profiel is het slagen voor het toelatingsonderzoek (praktische test). Tevens moet je medisch goedgekeurd zijn.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Leraar lichamelijke oefening.Bijzonderheden:Tijdens alle jaren loop je stages op scholen, waar je dan zelf les geeft.

WaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenHaagse HogeschoolHanzehogeschool GroningenFontys Hogescholen TilburgWindesheimPlaatsingsmogelijkhedenMeestal kom je terecht als vakdocent op basisscholen, het speciaal onderwijs en scholen voor voortgezet on-derwijs. Het diploma geeft ook bevoegdheid voor HBO (bijvoorbeeld PABO, HTO). De opleiding biedt echter ook nog andere werkterreinen zoals: ambtenaar bij het Rijk of de Gemeente; sportjournalist; sportofficier in militaire dienst; begeleider bij recreatie-instellingen; bij particuliere sportcentra (fitnesstraining, sportschool); bij inrichtingen voor lichamelijk en/of geestelijk ge-handicapte kinderen of volwassenen na een speciale applicatie-cursus; ook wel bij grote bedrijven. Nogal wat afgestudeerden komen tegenwoordig terecht bij de georganiseerde sport als bijvoorbeeld trainer en opleider van kader.

CarrieremogelijkhedenKunnen liggen binnen de school; te denken valt aan functies als decaan en conrector. Ook daarbuiten in bedrijven, instanties en instellingen; je kunt dan den-ken aan leidinggevende functies.Ook kun je aan de Faculteit Bewegingswetenschappen van de FBW van de VU te Amsterdam de opleiding Be-wegingswetenschappen volgen. Duur: 4 jaar (kan ook na VWO met profiel N&T, N&G, E&M+wb1+na1+sk1 of C&M+wb1+na1+sk1).De ALO Amsterdam kent dankzij een samenwerking met de Vrije Universiteit/ faculteit Bewegingsweten-schappen een speciaal mastertraject (versnelde rou-te), het zogenaamde schakelprogramma ontwikkeld. Als je tijdens je studie aan de ALO al modules bij de VU volgt, is het mogelijk om na je opleiding in één tot anderhalf jaar je master te halen.Ook kun je Bewegingswetenschappen kiezen als af-studeerrichting aan de universiteiten te Groningen (binnen de opleiding pedagogische wetenschappen), Maastricht (binnen de opleiding gezondheidsweten-schappen), Nijmegen (binnen de opleiding biomedi-sche wetenschappen) en Utrecht (binnen de opleiding pedagogische wetenschappen; hier heet de afstu-deerrichting sport, bewegen en beleid). Deze studies geven geen onderwijsbevoegdheid als leraar/lerares lichamelijke opvoeding. Op een aantal universiteiten bestaat de mogelijkheid een verkort programma te volgen. Het gaat dan om studierichtingen waarvoor de ALO de basis heeft gelegd: bijvoorbeeld pedagogiek en onderwijskunde.Je kunt ook verder studeren voor fysiotherapeut (je krijgt dan een aantal vrijstellingen).

Salaris indicatieWanneer je een volledige betrekking hebt als docent in het voortgezet onderwijs in een LB-functie ligt het salaris op €2.354 en dit kan oplopen tot een maximum van €3.597. Het aanvangssalaris in een LD-functie ligt op €2.376 en dit kan oplopen tot een maximum van €4.775.....................................................................................

Docent technische vakkenHbo-opleiding

Heeft een tweedegraads onderwijsbevoegdheid voor het VMBO, het eerste tot en met het derde

Films van o.a.: Personeel & Arbeid studeren! - Mode of sport: die carrière staat je goed! - Werken bij een woningcorporatie! - Hogeschool Windesheim

www.beroepenkrant.nl SOCIALE SECTOR, ONDERWIJS EN SPORT58

leerjaar van het HAVO en VWO en het MBO en praktijkleraar HBO.

Vooropleiding1.HAVO: profiel N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wbVWO: profiel C&M+wa12, E&M, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wb)MBO: niveau 4

2. en 6. HAVO: alle profielenVWO: alle profielenMBO: niveau 4

3.HAVO: profiel N&T, N&G+wb, E&M+wb of C&M+wbVWO: profiel C&M+wb1, E&M+wb1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G, E&M of C&M+wa/wb)MBO: niveau 4

4. HAVO: profiel N&T of N&G+na/nl&tVWO: profiel C&M+wa12+na1+sk1, E&M+na1+sk1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T, N&G+na/nl&t of E&M+na/nl&t)MBO: niveau 4

5. HAVO: profiel N&G of N&TVWO: profiel C&M+wa1+na1+sk1, E&M+na1+sk1, N&G of N&T (per 1-8-2010: N&T of N&G of E&M+na/nl&t)MBO: niveau 4

Opleiding1. De 4-jarige opleiding Leraar bouwkunde I en II vo tweedegraadsDe 4-jarige opleiding Leraar bouwtechniek I en II vo tweedegraadsDe 4-jarige opleiding Leraar elektrotechniek I en II vo tweedegraadsDe 4-jarige opleiding Leraar installatietechniek I en II vo tweedegraadsDe 4-jarige opleiding Leraar mechanische techniek vo tweedegraadsDe 4-jarige opleiding Leraar motorvoertuigentechniek I en II vo tweedegraads2. De 4-jarige opleiding Leraar consumptieve techniek I en II vo tweedegraads3. De 4-jarige opleiding Leraar wiskunde vo tweede-graads4. De 4-jarige opleiding Leraar natuurkunde vo twee-degraads5. De 4-jarige opleiding Leraar techniek vo tweede-graads.6. De 4-jarige opleiding Leraar grafische techniek I en II vo tweedegraads.

Waar1. en 2. Fontys Pedagogisch Technische HogeschoolBijzonderheden:Deze technische lerarenopleidingen hebben diverse lesplaatsen.Hogeschool RotterdamHogeschool van AmsterdamWindesheim3. en 4. WindesheimHogeschool van AmsterdamHogeschool INHOLLAND RotterdamFontys Hogescholen Sittard Fontys Hogescholen Til-burgHogeschool RotterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenHogeschool UtrechtNoordelijke Hogeschool Leeuwarden5. Hogeschool van AmsterdamFontys Hogescholen SittardHogeschool RotterdamHogeschool UtrechtWindesheim6. Hogeschool van Amsterdam

PlaatsingsmogelijkhedenJe kunt benoemd worden op bovenvermelde scholen. Ook is een benoeming mogelijk in een bedrijfsschool of als consulent van het leerlingwezen. Er is voldoende vraag naar technische docenten. Je kunt werk vinden in het onderwijs of in het bedrijfsleven.

CarrieremogelijkhedenNa je opleiding kun je nog een masteropleiding gaan volgen. Dit kan een meer op de praktijk gerichte hbo-master zijn of een meer wetenschappelijke wo-master. Binnen het onderwijs is benoeming mogelijk tot con-rector of rector van een technische school. Inspecteur, hoofdconsulent of bedrijfsschoolleider hoort ook tot de mogelijkheden.

Salaris indicatieWanneer je een volledige betrekking hebt als docent in het voortgezet onderwijs in een LB-functie ligt het sa-laris op €2.354,- en dit kan oplopen tot een maximum van €3.597,-. Het aanvangssalaris in een LD-functie ligt op €2.376,- en dit kan oplopen tot een maximum van €4.775,-. Het aanvangssalaris in een LC-functie (MBO) ligt op €2.367,- en kan oplopen tot een maxi-mum van €4.197,-.....................................................................................

Docent voortgezet onderwijs

(2e graadsopleiding)Hbo-opleiding

Je geeft les in het vak waarvoor je de opleiding hebt gedaan.


Bijzonderheden:Soms worden er wel eisen aan je profiel gesteld. Dat

heeft dan te maken met het vak dat je gaat volgen. Zo geldt voor de opleiding Leraar Duits bij alle profielen de aanvullende eis Duits. In het algemeen kun je stel-len dat het vak dat je gaat volgen ook in je profiel moet zitten of als aanvulling gekozen moet zijn.OpleidingLeraar avo-vakken tweedegraads.

WaarZie opleidingenoverzicht achterin.

PlaatsingsmogelijkhedenAls docent(e) met een lesbevoegdheid voor één vak in het tweedegraadsgebied kun je lesgeven op VMBO- en MBO-scholen; bovendien in de eerste drie jaren van HAVO/VWO.

CarrieremogelijkhedenIn principe geeft een tweedegraadsakte recht op door-stroming naar het wetenschappelijk onderwijs (docto-raal fase) of een 1e graadsopleiding; carrièremogelijk-heden binnen het onderwijs zoals functies als rector, conrector, inspecteur etc.

Salaris indicatieWanneer je een volledige betrekking hebt als docent in het voortgezet onderwijs in een LB-functie ligt het sa-laris op €2.354,- en dit kan oplopen tot een maximum van €3.597,-. Het aanvangssalaris in een LD-functie ligt op €2.376,- en dit kan oplopen tot een maximum van €4.775,-. Het aanvangssalaris in een LC-functie (MBO) ligt op €2.367,- en kan oplopen tot een maxi-mum van €4.197,-.

Functionaris arbeidsvoorziening

Houdt zich bezig met het bemiddelen op de ar-beidsmarkt tussen werkgevers die een arbeids-kracht en werknemers die een arbeidsplaats zoeken. Men wordt dan ook geconfronteerd met de problemen die er liggen tussen vraag naar en aanbod van arbeid. Het is van groot belang dat er professionals worden opgeleid die zich met dit vraagstuk bezig kunnen houden.


OpleidingEen 4-jarige opleiding Personeel en Arbeid.

Bijzonderheden:Voor MBOèrs met een aanverwante opleiding (Sociaal Juridisch Medewerker of Arbeidsvoorziening &Personeelswerk, niveau 4) geldt dat zij de voltijdoplei-ding P&A in 3 jaar kunnen volgen

WaarHogeschool UtrechtWindesheim (Zwolle)Fontys Hogescholen TilburgHogeschool ZeelandHogeschool Zuyd (Sittard)Hogeschool INHOLLAND RotterdamHogeschool RotterdamHogeschool Zuyd (Maastricht)Hogeschool LeidenNoordelijke Hogeschool LeeuwardenStenden hogeschool (Leeuwarden)Avans Hogeschool locatie `s-HertogenboschHogeschool INHOLLAND HaarlemHanzehogeschool GroningenHogeschool INHOLLAND Den HaagHaagse HogeschoolSaxion Hogescholen EnschedeHogeschool INHOLLAND AlkmaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenAvans Hogeschool locatie BredaSaxion Hogescholen DeventerChristelijke Hogeschool EdeFontys Hogescholen Eindhoven

PlaatsingsmogelijkhedenBij de Dienst voor de arbeidsvoorziening in functies op een Centrum voor Werk en Inkomen in bemidde-ling, arbeidsinpassing, arbeidsmarktonderzoek als onderdeel van bedrijfsadvisering, personeelsplanning en voorlichting. Bij personeelsdiensten in bedrijven en instellingen, met name taken in personeelsplanning, selectie, beoordeling en functieanalyse. Bij uitzendor-ganisaties en personeelsadviesbureau`s. Ook functies rond arbeidsoriëntatie, stagewervingsbeleid, ontwik-keling van leerwerkplaatsen, ROC`s enz. Je kunt den-ken aan functies als intercedent uitzendbureau, job-coach of trajectbegeleider.

CarrieremogelijkhedenDoorstromen naar een universitaire masteropleiding, zoals Organisatiewetenschappen of Public health.Staf- en beleidsfuncties bij overheid en bedrijfsleven.

Salaris indicatieJe aanvangssalaris bij de overheid ongeveer €1.980,- uitlopend tot ongeveer 12.650,- of €2.270,- uitlopend tot ongeveer €2.970,-.

Leraar basisonderwijsHbo-opleiding

Je geeft les aan kinderen van 4 tot 12 jaar. Dat kan betekenen bewegingsspelletjes doen met de kleu-ters, maar ook moeilijke rekenopgaven uitleggen aan twaalfjarigen.


Bijzonderheden:Het instroomprofiel C&M biedt de beste aansluiting.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Leraar basisonderwijs

WaarHogeschool INHOllAND AlkmaarHogeschool van AmsterdamHogeschool IPABO Amsterdam/AlkmaarHogeschool van Arnhem en NijmegenAvans Hogeschool locatie BredaSaxion Hogescholen DeventerIselinge, Hogeschool voor Onderwijsberoepen (Doe-tinchem)Christelijke Hogeschool EdeFontys Hogescholen PABO EindhovenHogeschool INHOLLAND Den HaagDe Haagse HogeschoolHanzehogeschool GroningenHogeschool Driestar educatief (Gouda)Hogeschool INHOLLAND HaarlemHogeschool Zuyd (Heerlen en Maastricht)De Kempel (Helmond)Hogeschool Edith Stein/OCT (Hengelo)Fontys Hogescholen `s-HertogenboschStenden hogeschool (Emmen, Groningen en Leeuwa-ren)Fontys Hogescholen PABO LimburgHogeschool LeidenNoordelijke Hogeschool LeeuwardenHogeschool INHOLLAND RotterdamHogeschool RotterdamFontys Hogescholen TilburgHogeschool Domstad kath. ler. opl. basisonderwijs (Utrecht)Prot. Chr. Hogeschool Marnix Academie (Utrecht)Hogeschool UtrechtHogeschool Zeeland (Vlissingen)Hogeschool Helicon (Zeist)Windesheim (Zwolle)Gereformeerde Hogeschool (Zwolle)Katholieke PABO Zwolle

PlaatsingsmogelijkhedenAanstelling als bevoegd leraar aan een basisschool voor 4- tot 12-jarigen.PABO`s leiden op voor RK-, PC-, gereformeerd, refor-matorisch, openbaar of algemeen bijzonder onderwijs, soms ook voor meer of zelfs voor alle richtingen. Wis-seling van de ene naar de andere richting is bij het zoeken naar een baan niet zonder meer mogelijk.

CarrieremogelijkhedenKunnen liggen binnen de school: bijvoorbeeld de func-tie van directeur. Verder studeren voor logopedist(e)/akoepedist, leraar Montessori-basisonderwijs of Jena-plan-onderwijs, voor de akte schoolmuziek B, cursus-sen speciaal onderwijs en aan M.O.-opleidingen en lerarenopleidingen. Universitaire studies: psychologie, pedagogiek, andragogiek en theologie.

Salaris indicatieAls volledig bevoegd leraar vanaf €2.270,- oplopend tot maximaal €3.274,-.

Maatschappelijk werker (MWDèr)

Hbo-opleiding

De maatschappelijk werker richt zich vooral op de

hulpverlening aan individuele cliënten, partners, gezinnen of groepen met psychosociale en/of ma-teriële problemen. Bij psychosociale problemen gaat het om de persoonlijke problemen die mensen ervaren in relatie tot hun omgeving. De omgeving kan heel divers zijn en varieert bijv. van vrienden, partner, gezin naar werk, school, buurt, gemeente, tot overheid en maatschappij. Het betekent dat je op basis van een analyse van de hulpvraag doel-gerichte ondersteuning biedt zodanig dat cliënten weer kunnen functioneren in hun directe omge-ving, school, werk en samenleving. Ook geeft je individuele adviezen en voorlichting over regel en wetgeving, signaleer je maatschappelijke misstan-den, kom je op voor groepen die in nood verkeren, verricht je onderzoek en rapporteer je hierover, ondersteun je mensen met financiële problemen of neem je zelf initiatief om op mensen af te stappen die hulp behoeven.


Bijzonderheden:Ook ben je vanaf 21 jaar toelaatbaar na een toelatings-examen in 4 vakken.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Maatschappelijk Werk en Dienst-verlening.

Bijzonderheden:Sommige hogescholen beginnen met een basisjaar, bij andere vindt de studierichtingskeuze meteen na het begin van de opleiding of na enkele maanden plaats. In Eindhoven maakt de opleiding deel uit van de Fon-tys Hogeschool Sociaal Werk. Een deel van het onder-wijsprogramma is daar gemeenschappelijk voor zowel Maatschappelijk Werk en Dienstverlening als voor Cul-turele en Maatschappelijke Vorming, zodat MWDèrs naast hun eigen specifieke beroepsvaardigheden ook een aantal relevante CMV-vaardigheden leren. Avans Hogeschool biedt in Breda en `s-Hertogenbosch de opleiding Social Work aan, waarvan Maatschappelijk werk en dienstverlening onderdeel uitmaakt, tezamen met Culturele en maatschappelijke vorming en Sociaal pedagogische hulpverlening. In het laatste blok van je eerste jaar kies je een specifieke hierboven genoemde richting. Ook Hogeschool Zuyd (Heerlen) kent een der-gelijke opleiding.

WaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenAvans Hogeschool locatie BredaInstituut voor Social Work/ De Horst (Amersfoort)Christelijke Hogeschool EdeFontys Hogescholen EindhovenSaxion Hogescholen EnschedeDe Haagse HogeschoolHogeschool INHOLLAND Den HaagHanzehogeschool GroningenHogeschool INHOLLAND HaarlemAvans Hogeschool locatie `s-HertogenboschNoordelijke Hogeschool LeeuwardenGereformeerde Hogeschool (Zwolle)Windesheim (Zwolle)Hogeschool UtrechtHogeschool Zuyd (Sittard)Hogeschool LeidenHogeschool Zuyd (Maastricht)Hogeschool RotterdamHogeschool INHOLLAND RotterdamHogeschool Zeeland

PlaatsingsmogelijkhedenDit is afhankelijk van de richting die je gekozen hebt. Je kunt als maatschappelijk werker werkzaam zijn bij onder andere het algemeen maatschappelijk werk, de jeugdhulpverlening, de reclassering, kinderbe-scherming, consultatiebureaus voor alcohol en drugs, ziekenhuizen, bedrijven, buurt- en clubhuiswerk, woonwagenwerk, schoolmaatschappelijk werk, oude-renwerk, vrouwenhulpverlening of (crisis)opvang.

CarrieremogelijkhedenMet je diploma heb je toegang tot masterstudies. Deze kun je binnen het hbo, maar ook aan een universiteit volgen. Zo kun je een tweede fase agogische beroeps-opleiding (deeltijd) volgen op HBO`s in Amsterdam, Groningen, Nijmegen en Zwolle.

Salaris indicatieDe salariëring kent vele differentiatiemogelijkheden. Na een HBO-opleiding is je aanvangssalaris €2.135,- of €2.268,-. Dit kan oplopen tot ongeveer €2.881,-. Deze indicaties gelden voor het algemeen maatschap-pelijk werk (CAO). Minimumleeftijd om werkzaam te zijn is 22 jaar.....................................................................................

OpleiderHbo-opleiding

Weet leerprocessen in organisaties optimaal in te richten. Doet bijvoorbeeld onderzoek naar welke opleidingen precies behoefte bestaat in een bedrijf, maakt een opleidingsplan, ontwikkelt opleidingsprogramma`s en gebruikt daarbij de nieuwste technieken. Verder moet je opleidingen kunnen coördineren en managen. Je moet op de markt trainingen inkopen en natuurlijk ook zelf trainingen kunnen geven.


59SOCIALE SECTOR, ONDERWIJS EN SPORT Wat wil jij worden?

OpleidingDe 4-jarige opleiding Opleidingskunde.

WaarHogeschool van Arnhem en Nijmegen

PlaatsingsmogelijkhedenAls opleider, opleidingsfunctionaris, opleidingsadvi-seur, ontwikkelaar van lesmateriaal, educatief con-sulent of toetsdeskundige. Dit kan bij opleidings- en trainingsbureaus of bij profit en non profit organisa-ties. Ook kun je een eigen trainingen adviesbureau beginnen.

CarrieremogelijkhedenDoorgroeien naar hogere/leidinggevende functies. Ook kun je nog een jaar colleges aan de Universiteit Nijmegen volgen, waarna het doctoraal examen be-haald kan worden. Dit nadat je vanaf het tweede tot het laatste studiejaar van je opleiding Opleidingskun-de één middag in de week lessen hebt gevolg aan de Universiteit.

Salaris indicatieDe salariëring hangt sterk af van de branche waarin je komt te werken. In het particuliere bedrijfsleven is het aanvangssalaris ongeveer€2.600,-. Na het berei-ken van hogere functies kan dit oplopen tot ongeveer €4.150,-.

Pastor / predikantWo-opleiding

Het werkterrein van de pastor ligt op algemeen levensbeschouwelijk vlak en in de pastorale be-geleiding van personen, groepen en kerkelijke bijeenkomsten. De katholieke kerk kent pastores die priester of diaken zijn en pastorale werkers en werksters; bij de protestanten noemt men de pas-tor meestal dominee of predikant.


Bijzonderheden:Indien je geen Latijn en/of Grieks in je eindexamen-pakket hebt, bestaat er aan de opleidingen zelf gele-genheid om deze talen te leren. In de theologiestudie komt kennis van de moderne talen en geschiedenis goed van pas.

OpleidingEen ongeveer 6-jarige opleiding Theologie.Een ongeveer 6-jarige opleiding Godgeleerdheid.

Bijzonderheden:De 6-jarige opleiding bestaat uit een 3-jarige bachelo-ropleiding en een 3-jarige masteropleiding.Je kunt de masteropleiding zo inrichten dat die direkt op het beroep voorbereidt, en je daarbij op een of meer van de werkterreinen van de pastor specialiseren.Een andere mogelijkheid is, dat je je master in een an-der theologisch vak doet (bijbelwetenschappen, theo-logische ethiek, kerkgeschiedenis enz.) en, naargelang de plaatselijke mogelijkheden daarnaast of daarna, een aanvullende pastorale beroepsopleiding volgt. In Tilburg en Utrecht zijn tevens voorzieningen voor een deeltijdse studie.

Diverse theologische faculteiten en universiteiten hebben naast een 6-jarige opleiding ook een 4-jarige opleiding, die meer thematisch is ingericht. Ook deze opleidingen leiden tot een masterdiploma.De Universiteit van Tilburg kent bijvoorbeeld drie masteropleidingen, namelijk “zorg, ethiek en beleid”, “Christendom en cultuur” en “Christendom en Islam”, die korter duren dan de masteropleiding Theologie.In Nijmegen kent men de vrije studierichting “religie-studies”. Deze kortere opleidingen worden evenwel niet door de bisdommen erkend als ambtsopleiding die toegang geeft tot een kerkelijk-pastorale functie.Er zijn openbare (algemene) en kerkelijke theologische opleidingen.

De openbare opleidingen zijn aan de universiteiten van Amsterdam, Groningen, Leiden en Utrecht (Universi-teit Utrecht); daar wordt aanvullend kerkelijk onderwijs gegeven vanuit de Nederlandse Hervormde Kerk en enkele andere kerkgenootschappen.

Katholieke pastores worden opgeleid in Nijmegen en aan de Universiteit van Tilburg (op 2 locaties: Tilburg en Utrecht); in samenwerking daarmee bestaat in de meeste bisdommen een aanvullende vorming voor

studenten die priester willen worden; de bisdommen Haarlem, `s- Hertogenbosch en Roermond hebben een eigen grootseminarie.De Gereformeerde Kerken hebben opleidingen in Am-sterdam, Kampen (2) en Apeldoorn.

WaarVrije Universiteit AmsterdamUniversiteit van TilburgRadboud Universiteit NijmegenRijksuniversiteit GroningenUniversiteit UtrechtUniversiteit LeidenTheologische Universiteit ApeldoornTheologische Universiteit van de Gereformeerde Ker-ken in NL (vrijg.) te KampenTheologische Universiteit van de Gereformeerde Ker-ken in NL (syn.) te Kampen

PlaatsingsmogelijkhedenVoor de pastor en predikant zijn er in het algemeen ruime mogelijkheden in het basispastoraat: de ker-kelijke gemeente of parochie. Daarnaast kun je gaan werken in het zogenaamde kategoriaal pastoraat, dat gericht is op bepaalde groepen zoals jongeren, mili-tairen, arbeiders, studenten. Voor sommige groepen bestaan aparte instellingen waar de pastor en predi-kant dan in dienst zijn, b.v. ziekenhuis, verpleegtehuis, bejaardentehuis, tehuis voor geestelijk en/of lichame-lijk gehandicapten.

CarrieremogelijkhedenBuiten de genoemde sectoren zijn er mogelijkheden voor afgestudeerde theologen, die zich door ervaring en verdere studie gespecialiseerd hebben. Met name in het middelbaar onderwijs. Verder betreft het kader-functies op regionaal, provinciaal en landelijk niveau. Binnen het wetenschappelijk onderwijs bestaan mo-gelijkheden voor enkelen, waarbij de voorkeur uitgaat naar hen die een proefschrift hebben geschreven en gepromoveerd zijn.

Salaris indicatieHet aanvangssalaris (tot 28 jaar) van de pastorale werk(st)er met een voltooide academisch theologische opleiding bedraagt ongeveer €2.400,-; het maximum van ongeveer €2.950,- wordt na 10 jaar bereikt. Dit betreft diocesane normen. Wanneer je als pastoraal wer(st)er met een academisch opleidingsniveau in een ziekenhuis werkt of voor justitie is je salaris aanzienlijk hoger en kan oplopen tot ongeveer 13.990,-. In de krijgsmacht ligt je maximum nog hoger. Predikanten in de protestantse kerken verdienen, afhankelijk van de `zwaarte` van de gemeente en het aantal dienstjaren van minimaal €2.690,- tot maximaal €4.610,-.....................................................................................

Pastoraal/ kerkelijk/ diaconaal werker /

islamitisch geestelijk werkerHbo-opleiding

Is als theoloog breed inzetbaar in het pastorale werkveld, maar ook als geestelijk werker in di-verse werkvelden. Je gaat in op levensbeschou-welijke vragen over de zin die mensen aan hun persoonlijk en maatschappelijk (samen-)leven willen geven.


Opleiding1. De 4-jarige opleiding Godsdienst-pastoraal werk.2. De 4-jarige opleiding Imam-Islamitisch Geestelijk Werker

Waar1. Hogeschool INHOLLAND (locatie Amsterdam/Die-men)Christelijke Hogeschool EdeNoordelijke Hogeschool LeeuwardenFontys Hogescholen TilburgGereformeerde Hogeschool (Zwolle)Windesheim (Zwolle)2. Hogeschool INHOLLAND (locatie Amsterdam/Die-men)

PlaatsingsmogelijkhedenIn kerken, scholen en christelijke organisaties. Je kunt daar functies uitoefenen in het pastorale werk, in het missionaire werk, in het diaconaat, in het jeugd- en jongerenwerk en in de catechese.

CarrieremogelijkhedenJe kunt nog diverse vervolgcursussen volgen. Welke je gaat doen hangt af van de soort taken die je in je functie verricht. Het kunnen post-hbo-cursussen, nascholingscursussen, maar ook vervolgstudiemo-gelijkheden zijn op universitair niveau.....................................................................................

PedagoogHbo-opleiding

Als pedagoog houd je je bezig met het opvoeden van kinderen en jongeren. Dat kan betekenen dat je zelf professioneel gaat opvoeden, zoals op een groep met kinderen die om wat voor een reden niet meer thuis kunnen wonen. Ook kun je je be-zig gaan houden met ondersteuning van anderen die met opvoeden bezig zijn. Opvoeden is van alle tijden maar de ideeën erover blijven veranderen. Verschillende tijden roepen ook om verschillende manieren van denken over opvoeden. Daarom houd je je ook bezig met de verschillende vraag-stukken over opvoeden, zorg, welzijn en onder-

wijs. Je werkt met kinderen en jongeren, direct of indirect. Als pedagoog help je als het ware bij het leiden van het kind vanaf de geboorte naar volwas-senheid. In deze lange weg kan het zijn dat het kind problemen in de ontwikkeling ondervindt, bijvoor-beeld doordat het langdurig ziek wordt, het zich te traag ontwikkelt door een aangeboren afwijking of doordat de gezinssituatie niet ideaal te noemen is. Je kijkt dan volgens een bepaald plan en met een bepaald doel naar wat er voor het kind het beste is in die situatie. Dat kan op een directe manier, waarbij je de begeleiding van het kind zelf uitvoert, of indirect, waarbij je de opvoeders ondersteunt en adviseert.


OpleidingDe 4-jarige opleiding Pedagogiek.

WaarFontys Hogescholen SittardFontys Hogescholen TilburgHogeschool INHOLLAND Amsterdam/DiemenHogeschool RotterdamHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenNoordelijke Hogeschool LeeuwardenHogeschool Utrecht

PlaatsingsmogelijkhedenJe kunt aan de slag pedagogisch begeleider of hulp-verlener, opvoedingsondersteuner, GGZ-agoog, on-derwijsondersteuner, trainer, leidinggevende kinder-opvang, beleidsmedewerker, of preventiewerker op hbo-niveau. Er is werk voor je in alle situaties waarin het welzijn van jongeren bedreigd wordt. Bij proble-men die de ontwikkeling belemmeren, bied jij hulp of ondersteuning.

CarrieremogelijkhedenNa je bacheloropleiding of na een aantal jaren werker-varing kun je de masteropleiding volgen. In Nederland of in het buitenland. Praktijkgericht op een hbo of we-tenschappelijk op een universiteit.Zo kun je bijvoorbeeld bij Fontys Hogeschool Peda-gogiek de Master of Education: pedagogical studies gaan volgen.....................................................................................

PedagoogWo-opleiding

Is opvoeding wel zinvol? Hoe ga je om met leer-problemen? Waarom leven er zoveel mensen met psychiatrische problemen op straat? Hoe geef je

kinderen op een speelse manier les? Hoe kunnen scholen in de praktijk uit de voeten met nieuwe on-derwijswetgeving? Moet het Nederlandse onder-wijsbeleid aansluiten op dat van andere Europese landen? Voor pedagogen wezenlijke vragen waar-op zij antwoord proberen te vinden. Als pedagoog signaleer je problemen in de opvoeding of het on-derwijs en probeer je daar samen met de kinderen, leerlingen, docenten, opvoeders of hulpverleners een oplossing voor te vinden of methoden te ont-wikkelen om de probleemsituaties te verbeteren.


OpleidingDe 3-jarige bacheloropleiding Pedagogische weten-schappen gevolgd door een 1- à 2-jarige master.

WaarRadboud Universiteit NijmegenRijksuniversiteit GroningenUniversiteit LeidenVrije Universiteit AmsterdamUniversiteit Utrecht

PlaatsingsmogelijkhedenMet een voltooide masteropleiding heb je een keur aan mogelijkheden: van wetenschappelijk onderzoek tot remedial teaching. Het is afhankelijk van je geko-zen richting in welke functies je terechtkomt. Als peda-goog of onderwijskundige kun je komen te werken bij een school- en adviesdienst of pedagogisch centrum. Je kunt ook gaan werken als docent, communicatie-medewerker, opleider, organisatieadviseur of voorlich-tings- of preventiefunctionaris. Als orthopedagoog vervul je begeleidende, leidinggevende en coördine-rende functies in instellingen voor probleemkinderen. Als gezinspedagoog kun je bijvoorbeeld gedragsdes-kundige worden bij een consultatiebureau. Maar ben je opleidingdeskundige dan kun je opleidingsadviseur worden bij een grote organisatie.

CarrieremogelijkhedenMet je bachelordiploma pedagogiek heb je goede mo-gelijkheden op de arbeidsmarkt. Daar kun je dan door ervaring en gebleken capaciteiten doorgroeien naar hogere functies. Je kunt ook na je bachelor doorgaan in een master die aansluit op je gekozen differentiatie.....................................................................................

PersoneelsfunctionarisHbo-opleiding

Heeft in een bedrijf of instelling een taak bij onder andere selectie, vorming, personeelsbeoordeling, loopbaanbegeleiding, functie analyse, werving en ontslagprocedure van het personeel.

Een andere kijk op organisatiesOrganisatieantropologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam

Wat gebeurt er op de werkvloer, hoe liggen de machtsverhoudingen, hoe verloopt een fusie van twee bedrijven met totaal verschillende bedrijfscultuur. In non-profit als commerciële organisaties is steeds meer behoefte aan mana-gers en onderzoekers die op een andere manier naar organisaties kijken. Organisatieantro-pologie aan de VU is een unieke opleiding in Nederland en is een variant binnen de bache-loropleiding Culturele antropologie en ontwik-kelingssociologie. Bij deze variant bestudeer je hoe (groepen) mensen binnen organisaties met elkaar werken en omgaan.

Marieke Veeger (29) is in 2005 afgestudeerd en door het Nederlandse ICCO, een organisatie voor ontwikkelingsamenwerking, uitgezonden naar Bolivia. Ze is daar Junior Adviseur Orga-nisatieontwikkeling voor de Boliviaanse NGO AIPE. “In mijn functie houd ik me bezig met organisatieanalyses, organisatieveranderingen en geef advies over hoe zaken beter kunnen lopen. Het interculturele perspectief moet ik continu in gedachten houden. Op dit moment werk ik samen met het management om de coördinatie tussen verschillende programma´s te verbeteren en begeleid ik de manager om haar managementstijl te verbeteren.”

In het boekje Weet wat je wordt kun je lezen waar oud-studenten organisatieantropologie terechtkomen. Ze vertellen over hun studie, loopbaan en huidige functie. Een gratis boekje kun je aanvragen bij [email protected].

www.vu.nl

Meer perspectief

advertorial 2.indd 1 08-08-2008 12:12:29

www.beroepenkrant.nl SOCIALE SECTOR, ONDERWIJS EN SPORT60

VooropleidingHAVO: alle profielenVWO: alle profielenMBO: niveau 4Bijzonderheden:Vanaf 21 jaar is toelating onder bepaalde voorwaar-den mogelijk na een toelatingsexamen in 3 vakken.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Personeel & Arbeid.

Bijzonderheden:Je kunt via keuzevakken of zogenaamde studieac-centen aan bepaalde onderwerpen extra aandacht besteden en zo in gespecialiseerde functies bij het personeelswerk terecht komen. Na MBO met een aanverwante opleiding (Sociaal Juridisch Medewer-ker of Arbeidsvoorziening & Personeelswerk) kun je de opleiding P&A in 3,5 jaar volgen. Aan de Hoge-school van Amsterdam heet de opleiding Human Resource Management.

WaarHogeschool INHOLLAND AlkmaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenAvans Hogeschool locatie BredaSaxion Hogescholen DeventerWindesheim (Zwolle)Hogeschool UtrechtFontys Hogescholen TilburgHogeschool Zuyd (Sittard)Hogeschool ZeelandChristelijke Hogeschool EdeFontys Hogescholen EindhovenSaxion Hogescholen EnschedeDe Haagse HogeschoolHogeschool INHOLLAND Den HaagHanzehogeschool GroningenHogeschool INHOLLAND HaarlemAvans Hogeschool locatie `s-HertogenboschStenden hogeschool (Leeuwarden)Noordelijke Hogeschool LeeuwardenHogeschool LeidenHogeschool Zuyd (Maastricht)Hogeschool RotterdamHogeschool INHOLLAND Rotterdam

PlaatsingsmogelijkhedenPersoneelsfunctionaris in een bedrijf of bij de over-heid of bij instellingen die een personeelsafdeling bezitten. Functies bij vakverenigingen, centrum voor werk en inkomen, Arbo-diensten, uitvoeringsinstel-lingen sociale zekerheid en dergelijke.

CarrieremogelijkhedenDoor studie en ervaring hoofd van een afdeling per-soneelszaken.

SalarisindicatieAls personeelsfunctionaris kun je op diverse plaat-sen in een organisatie een functie uitoefenen. Hier-door kunnen de salarissen nogal uiteenlopen. In het algemeen kun je aanhouden dat je terechtkomt in de schaal met een aanvangssalaris van ongeveer €2.094,- met een uitloop tot ongeveer 12.934,- of in de schaal met een aanvangssalaris van ongeveer €2.225,- met een uitloop tot ongeveer €3.231,-. In het particuliere bedrijfsleven heb je een uitloopmo-gelijkheid tot ongeveer €3.605,-.

Schoolloopbaanadviseur/Loopbaanadviseur

Hbo-opleiding

Voorlichtings- en keuzebegeleidingsdeskundige op het gebied van: opleidingen, beroepen, be-taalde en niet-betaalde arbeid, arbeidsmarkt en loopbaan.


Bijzonderheden:Toelating ook mogelijk na met gunstig gevolg de

toelatingsprocedure doorlopen te hebben.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Personeel & Arbeid

Bijzonderheden:Je kunt via keuzevakken of zogenaamde studieac-centen aan bepaalde onderwerpen extra aandacht besteden en zo in een gespecialiseerde functie als (school)loopbaanadviseur terecht komen. Na MBO met een aanverwante opleiding (Sociaal Juridisch Medewerker of Arbeidsvoorziening & Personeels-werk) kun je de opleiding P&A in 3,5 jaar volgen.Aan de Hogeschool van Amsterdam heet de oplei-ding Human Resource Management.

WaarZie bij Personeelsfunctionaris.

PlaatsingsmogelijkhedenFuncties bij een Centrum voor werk en inkomen. Daarnaast bij streekscholen, schooldecanaat, open universiteit, commissie onderwijs arbeidsmarkt, centra voor beroepenoriëntatie en beroepsoefening, diensten voor etnische minderheden, speciale pro-jecten voor doelgroepen, enz. Verder kun je denken aan functies als arbeidsdeskundige bij het UWV (Uitvoeringsinstituut WerknemersVerzekeringen), opleidingsfunctionaris, medewerker mobiliteitsbu-reau, medewerker opleiding, vorming en training en medewerker assessmentcenter.

CarrieremogelijkhedenAfhankelijk van het werkgebied. Beleids- en leiding-gevende functies.

Salaris indicatieIn dienst bij een centrum voor werk en inkomen is je aanvangssalaris ongeveer €2.094,-. Dit kan oplopen tot ongeveer €2.934,-. Bij commerciële adviesbu-reaus zullen deze bedragen meestal hoger liggen.

Sociaal pedagogisch hulpverlener (SPHèr)

Hbo-opleiding

De SPHèr helpt mensen van jong tot oud hun leven weer zelfstandig op te pakken. De proble-men waar deze mensen mee worden geconfron-teerd, kunnen dusdanige vormen aannemen dat professionele ondersteuning binnen of buiten de woon en leefsituatie noodzakelijk is. Het kan gaan om psychische, opvoedkundige, sociale en lichamelijke problemen. Als sociaal pedagogi-sche hulpverlener ben je een sleutelfiguur in het alledaagse leven van mensen die zijn aangewe-zen op ondersteuning. Je leert individueel of in teamverband hulp te verlenen, deze hulp af te stemmen op andere vormen van hulpverlening en de zorg te organiseren. Verder let je er op dat je de belangen van cliënten beschermt en waar nodig behartigt, dat cliënten zich kunnen ontwik-kelen en dat je hun zelfredzaamheid bevordert en handhaaft.


Bijzonderheden:Vanaf 21 jaar is toelating mogelijk na een toelatings-examen in 4 vakken.OpleidingDe 4-jarige opleiding Sociaal Pedagogische Hulp-verlening

Bijzonderheden:Diverse hogescholen bieden een brede opleiding (Social Work) waarin de opleidingen Culturele en Maatschappelijke Vorming (CMV), Maatschappelijk

Werk en Dienstverlening (MWD) en Sociaal Peda-gogische Hulpverlening (SPH) zijn gecombineerd. Je hoeft dan pas later een specialisatie te kiezen. Bij de aanvang van de studie loop je al regelmatig korte stages. Na een verwante MBO-opleiding kun je soms een 3-jarige route volgen.WaarHogeschool INHOLLAND AlkmaarHogeschool van AmsterdamHogeschool van Arnhem en NijmegenAvans Hogeschool locatie BredaInstituut voor Social Work/ De Horst (Amersfoort)Gereformeerde Hogeschool (Zwolle)Windesheim (Zwolle)Hogeschool UtrechtHogeschool Zuyd (Sittard)Hogeschool INHOLLAND RotterdamHogeschool RotterdamHogeschool LeidenStenden hogeschool (Leeuwarden)Avans Hogeschool locatie `s-HertogenboschHogeschool INHOLLAND HaarlemHanzehogeschool GroningenHogeschool INHOLLAND Den HaagDe Haagse HogeschoolSaxion Hogescholen EnschedeFontys Hogescholen EindhovenChristelijke Hogeschool EdeHogeschool Zeeland

PlaatsingsmogelijkhedenBureau`s spel-, opvoedings- en gezondheidsvoor-lichting, kinder-/jeugdtelefoons, bureau jeugdzorg, adviesbureau Jeugd en gezin, Raad voor de Kin-derberscherming, Voogdijinstellingen, Reclassering, instellingen voor dagopvang van kinderen/jongeren, kinderdagverblijven, dagcentra voor schoolgaande jeugd, medisch kleuter- en kinderdagverblijven, jeugdpsychiatrische voorzieningen, stichting bij-zonder jeugdwerk, kinder-algemene ziekenhuizen, woonvormen en tehuizen voor lichamelijk, zintuiglijk of verstandelijk gehandicapte kinderen, instellingen voor jeugdhulpverlening.

CarrieremogelijkhedenHogeschool Zuyd biedt de Master Comparitive Eu-ropean Social Studies aan (MACESS).Aan de Fontys Hogescholen kun je de Master Course for Social & Community Studies gaan volgen. Dit is een Engelstalige post-hbo opleiding, die wordt ver-zorgd in samenwerking met de Montfort University (U.K.). De opleiding duurt 18 maanden (een dag per week) en is gericht op het verbreden van theoreti-sche en sociaal wetenschappelijke kennis.Doorgroei naar leidingen staffuncties en directie-functies in inrichtingen.Verder heeft de Fontys Hogeschool Sociaal Peda-gogische Hulpverlening een uitgebreid nascho-lingsaanbod waarmee je je op de arbeidsmarkt kunt profileren.

Salaris indicatieDe salariëring kent vele differentiatiemogelijkheden: dit hangt namelijk af van de soort instelling waar je gaat werken en van de verantwoordelijkheden die je binnen die instelling krijgt. Je aanvangssalaris ligt ongeveer op €2.094,- en kan uitlopen tot ongeveer €2.934,-.

SocioloogWo-opleiding

Als socioloog richt je je vooral op de volgende drie vragen:- hoe is het gesteld met de innerlijke samenhang van samenlevingen;

-wat zijn de achtergronden van ongelijkheid en- waarom is de Westerse wereld zich sinds de 15e eeuw steeds rationeler gaan ontwikkelen?

Je probeert hierop antwoorden te vinden en daarmee ook bij te dragen aan beleidswijzigin-gen op het gebied van bijvoorbeeld onderwijs en wetgeving.

VooropleidingVWO: alle profielen.

OpleidingDe 3-jarige bacheloropleiding Sociologie

Bijzonderheden:Hierna kun je een 1- of 2-jarige master gaan vol-gen.

WaarErasmus Universiteit RotterdamRadboud Universiteit NijmegenRijksuniversiteit Groningen

Universiteit UtrechtUniversiteit van AmsterdamUniversiteit van Tilburg

PlaatsingsmogelijkhedenWerken bij een instituut waar onderzoek wordt ge-daan (bijvoorbeeld bij een overheidsinstelling), in het onderwijs (zoals hogescholen en universiteiten) of bij een organisatie waar beleid wordt uitgedacht (bijvoorbeeld een ministerie of een commerciële or-ganisatie). Je kunt ook je eigen onderzoeksbureau hebben of werken als zelfstandig organisatie-, ar-beids- of automatiseringsadviseur.

CarrieremogelijkhedenJe kunt bijvoorbeeld verder gaan met speciale on-derzoeksopleidingen. Ook kun je aan de universiteit gaan werken en daar een aantal jaren onderzoek doen met het doel daarop te promoveren.

Salaris indicatieDe salariëring kent vele differentiatie-mogelijkheden: dit hangt namelijk af van de soort instelling waar je gaat werken en van de verantwoordelijkheden die je binnen die instelling krijgt. In een functie bij de overheid heb je doorgaans een aanvangssalaris van €2.350,-. Afhankelijk van de zwaarte van de func-tie en de inhoud van je taken kan je salaris uitein-delijk oplopen tot minimaal €4.675,- en maximaal €5.444,-.................................................................................

Sportmanager / -ondernemer

Hbo-opleiding

Heeft verstand van sport en is deskundig op zakelijk gebied. Daardoor ben je een allround gesprekspartner voor trainers, coaches en vrij-willigers, directieleden en bestuurders, spon-sors, klanten en de media. Je kunt bijvoorbeeld sportevenementen organiseren, beleidsnotities schrijven, begrotingen opstellen en publicitaire activiteiten ontplooien.


Bijzonderheden:Omdat actieve sportbeoefening onderdeel uitmaakt van het studieprogramma moeten belangstellenden voordat ze zich willen inschrijven voor de opleiding een fysieke toelatingstest doen. Aanmelden voor deze test kan tot 1 maart bij de opleiding zelf.

OpleidingDe 4-jarige opleiding Sport, Management en Onder-nemen (SM&O)

Bijzonderheden:Hogeschool INHOLLAND Haarlem verzorgt bin-nen de opleiding MER (Management, Economie en Recht) de afstudeervariant Sportmanagement (pro-fieleisen als bij MER).Hogeschool van Amsterdam verzorgt ook een 4-ja-rige opleiding Sportmarketing (profieleisen als bij Commerciële economie)

WaarHogeschool van Amsterdam

PlaatsingsmogelijkhedenBij sportbonden, overkoepelende organisaties en sportverenigingen; bedrijven en instellingen die zich bezighouden met sport, sportsponsoring, sportadvi-sering en bemiddeling; sport- en recreatieafdelingen bij gemeenten, provincies en het rijk; bedrijven en instellingen die zich bezighouden met recreatiesport in binnen-en buitenland. Ook zelfstandige vestiging is mogelijk, bijvoorbeeld van een outdooreventbu-reau of een sport- en leisure-centrum.

CarrieremogelijkhedenJe kunt na je bacheloropleiding beginnen aan een masteropleiding: Master of Business aan de Uni-versiteit van Amsterdam. Hiermee kun je bijvoor-beeld management consultant, strategisch analist, account-, product- of marketing manager worden. Je geeft dan strategische adviezen aan bedrijven of organisaties.Master Bewegingswetenschappen aan de Vrije Uni-versiteit van Amsterdam.Maar ook de Master in Sportbeleid en Management aan de Universiteit van Utrecht biedt voor SM&Oèrs een goed aansluitingstraject. Studenten van deze master komen onder andere terecht in functies als projectmedewerker bij adviesbureaus of weten-schapper bij een onderzoeksbureau of de universiteit.Studenten van Sport, Management en Ondernemen die geïnteresseerd zijn in en talent hebben voor coa-ching en training kunnen bovendien een extra pro-gramma Sportpsychologie doen aan de Universiteit van Amsterdam en misschien zelfs aansluiting vin-den bij de Topcoach 5 Opleiding die samen met de Hanze Hogeschool Groningen en NOC*NSF wordt uitgevoerd.

OVERZICHT HBO-BACHELOROPLEIDINGEN (VOLTIJDONDERWIJS)

Bron: HBO-RAAD Postbus 123 2501 CC Den Haag

Bachelor0verzicht 2009-2010

In het overzicht vind je alle universitaire bacheloropleidingen in Nederland. Bij elke opleiding staat wat de vooropleidingseisen zijn en welke universiteit de opleiding in welke vorm aanbiedt.

Omdat de profielen per september 2007 zijn gewijzigd, gelden er voor 6 vwo en 4 en 5 vwo verschillende vooropleidingseisen. In de linker kolom staan de vooropleidingseisen die gelden als je in 2008/2009 in 6 vwo zit (de oude profielen). In de rechter kolom staan de vooropleidingseisen voor 4 en 5 vwo’ers die de nieuwe profielen hebben.

Nat

uur &

Tec

hnie

k

Nat

uur &

Gez

ondh

eid

Econ

omie

& M

aats

chap

pij

Cul

tuur

& M

aats

chap

pij

Nat

uur &

Tec

hnie

k

Nat

uur &

Gez

ondh

eid

Econ

omie

& M

aats

chap

pij

Cul

tuur

& M

aats

chap

pij

Cro

hoco

de

Wag

enin

gen

Uni

vers

itei

t

Rijk

suni

vers

itei

t Gro

ning

en

Uni

vers

itei

t van

Tilb

urg

Uni

vers

itei

t Utr

echt

Uni

vers

itei

t Lei

den

Tech

nisc

he U

nive

rsit

eit D

elft

Tech

nisc

he U

nive

rsit

eit E

indh

oven

Uni

vers

itei

t Tw

ente

Uni

vers

itei

t van

Am

ster

dam

Vri

je U

nive

rsit

eit A

mst

erda

m

Eras

mus

Uni

vers

itei

t Rot

terd

am

Rad

boud

Uni

vers

itei

t Nijm

egen

Uni

vers

itei

t Maa

stri

cht

I I l F l l l A Accountancy en Controlling l

l l B B l B B B Actuariële Wetenschappen l I I l F l l l A Bedrijfs- en Consumentenwetenschappen l I I l F l l l A Bedrijfseconomie (Business Economics) 3 l ¬ I I l F l l l A Bedrijfskunde (Business Administration) ¬ u l l l l l l B B l B B B Econometrie en Operationele Research (Econometrics and Operations Research) u l l l l ul l l A l l l A Economie en Bedrijfseconomie (Economics and Business Economics) 1, 2 u ¬ l l I I l F l l l A Economie (Economics) 1 ¬ l l l l A l l l A Economie en Bedrijfskunde (Economics and Business Administration) l uI I l F l l l A Economie en Beleid l l l l A l l l A Economie & Informatica l l I I l F l l l A Fiscale Economie 3 l l l l lI I l F l l l A International Business ul l l A l l l A International Business Administration u u u I I l F l l l A Technologiemanagement l 1 UvT en EUR: bieden een Nederlandse en Engelse variant, het Engelse programma heeft een internationale focus

EUR: biedt mr.drs.-programma in combinatie met Rechtsgeleerdheid

2 RUG en UU: (6 vwo) extra vooropleidingseis NT, NG, en CM: Ec1

3 Voldoe je niet aan de vooropleidingseis Ec1, neem dan contact op met de universiteit van je voorkeur

Economie

Symbolen

l opleiding in voltijd

£ opleiding in voltijd en deeltijd

p opleiding voltijd met duaal als mogelijkheid

✖ opleiding voltijd en deeltijd met duaal als mogelijkheid

n alleen deeltijd

u opleiding voltijd met Engels als voertaal

¬ opleiding voltijd in Nederlands of Engels

Universiteiten

RUG Erasmus Universiteit Rotterdam

RU Radboud Universiteit Nijmegen

RuG Rijksuniversiteit Groningen

TUD Technische Universiteit Delft

TU/e Technische Universiteit Eindhoven

UvA Universiteit van Amsterdam

LEI Universiteit Leiden

UM Universiteit Maastricht

UvT Universiteit van Tilburg

UT Universiteit Twente

UU Universiteit Utrecht

VU Vrije Universiteit Amsterdam

WU Wageningen Universiteit

Doorstroomrechten bij profielen: 6 vwo

l toegankelijk

l niet toegankelijk

toegankelijk mits vakken aangevuld zijn

A Wi A 1,2 of WiB 1

B Wi B 1

C Wi B 1,2

D Bio 1,2

F (Wi A 1,2 of Wi B 1) + Ec 1

H Wi B 1 + Na 1

I Ec 1

J La of Gr

K Wi A 1,2 + Ec 1,2

L Wi B 1,2 + Na 1

N Wi B 1,2 + Na 1,2

P Wi A 1,2 + (Ak of Bio 1,2)

Q Na 1 of Schei 1 of Bio 1,2

S Wi B 1 + Na 1 + Schei 1

T Wi B 1,2 + Na 1 + Schei 1

U Wi A 1,2 + (Na 1 of Schei 1 of Bio 1,2)

Doorstroomrechten bij profielen: 4 en 5 vwo

l toegankelijk

l niet toegankelijk

toegankelijk mits vakken aangevuld zijn

A Wi A of Wi B

B Wi B

C Na

D Bio

E Schei

F Na + Schei

H Wi B + Na

I Schei + Bio

J La of Gr

K Bio of Ak

L (Wi A of Wi B) + Na + Schei

M (Wi A of Wi B) + (Bio of Ak)

N (Wi A of Wi B) + Schei

O (Wi A + (Bio of Ak)

P Wi B + Na + (Schei of Bio)

Q Na + Schei + Bio

S Wi B + Na + Schei

6 vwo 4 en 5 vwo

Nat

uur &

Tec

hnie

k

Nat

uur &

Gez

ondh

eid

Econ

omie

& M

aats

chap

pij

Cul

tuur

& M

aats

chap

pij

Nat

uur &

Tec

hnie

k

Nat

uur &

Gez

ondh

eid

Econ

omie

& M

aats

chap

pij

Cul

tuur

& M

aats

chap

pij

Cro

hoco

de

Wag

enin

gen

Uni

vers

itei

t

Rijk

suni

vers

itei

t Gro

ning

en

Uni

vers

itei

t van

Tilb

urg

Uni

vers

itei

t Utr

echt

Uni

vers

itei

t Lei

den

Tech

nisc

he U

nive

rsit

eit D

elft

Tech

nisc

he U

nive

rsit

eit E

indh

oven

Uni

vers

itei

t Tw

ente

Uni

vers

itei

t van

Am

ster

dam

Vri

je U

nive

rsit

eit A

mst

erda

m

Eras

mus

Uni

vers

itei

t Rot

terd

am

Rad

boud

Uni

vers

itei

t Nijm

egen

Uni

vers

itei

t Maa

stri

cht

l l l l l l l l Algemene Sociale Wetenschappen 56631 l l l l l l l l l l Bestuurskunde 2 56627 l l l l l l l l l l l l l Bestuurs- en Organisatiewetenschap 50007 l l l l S S l H S S Bèta-gamma 50250 l l l l l l l l l Communicatiewetenschap 56615 l £ l l

l l l l l l l l Criminologie 56469 £ £ l

l l l l l l l l Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie 50035 l l £ l l

l l l l l l l l European Studies 56051 ul l l A l l l A Gezondheid en Maatschappij 50018 l

l l l A l l l A Internationale Ontwikkelingsstudies 56837 l

l l l l l l l l Milieu-maatschappijwetenschappen 56839 l

l l l l l l l l Onderwijskunde 56613 £ l £

l l l l l l l l Organisatiewetenschappen 50754 l

l l l l l l l l Pedagogische Wetenschappen 56607 l l £ £ l l

l l l l l l l l Personeelwetenschappen 50755 l

l l l l l l l l Planologie 56622 £

l l l l l l l l Politicologie 56606 l £ l l

l l l l l l l l Psychologie * 56604 £ l l £ l £ l l l ll l l l l l l l Sociale Geografie en Planologie 56838 l £ £ l

l l l l l l l l Sociologie 56601 l l l £ l l l

l l A A l l l A Technische Planologie 56194 l

l l l A l l l l Toegepaste Communicatiewetenschap 50016 l

l l l l l l l l University College Maastricht 1 50020 ul l l l l l l l University College Utrecht 1 50393 u

l l l l l l l l Roosevelt Academy (in Middelburg) 1 50393 u

* Voor deze opleiding geldt een numerus fixus behalve bij Universiteit Maastricht,

Universiteit van Tilburg, Rijksuniversiteit Groningen en Universiteit Twente

1 De drie University Colleges hanteren een selectieprocedure

2 UT biedt ook Engelstalige variant aan (European Studies)

Nat

uur &

Tec

hnie

k

Nat

uur &

Gez

ondh

eid

Econ

omie

& M

aats

chap

pij

Cul

tuur

& M

aats

chap

pij

Nat

uur &

Tec

hnie

k

Nat

uur &

Gez

ondh

eid

Econ

omie

& M

aats

chap

pij

Cul

tuur

& M

aats

chap

pij

Cro

hoco

de

Wag

enin

gen

Uni

vers

itei

t

Rijk

suni

vers

itei

t Gro

ning

en

Uni

vers

itei

t van

Tilb

urg

Uni

vers

itei

t Utr

echt

Uni

vers

itei

t Lei

den

Tech

nisc

he U

nive

rsit

eit D

elft

Tech

nisc

he U

nive

rsit

eit E

indh

oven

Uni

vers

itei

t Tw

ente

Uni

vers

itei

t van

Am

ster

dam

Vri

je U

nive

rsit

eit A

mst

erda

m

Eras

mus

Uni

vers

itei

t Rot

terd

am

Rad

boud

Uni

vers

itei

t Nijm

egen

Uni

vers

itei

t Maa

stri

cht

l l S S D C l l Bewegingswetenschappen 56950 l l

D l l l D C l l Biomedische Wetenschappen 1 56990 l l l l l D l l l D C l l Diergeneeskunde 2 56570 l

l l l l l l l l European Public Health 50296 uD l l l D C l l Geneeskunde 2 56551 l l l l l l l ll l D l I l Gezondheid en Leven 3 50509 l

l l l l l l l l Gezondheidswetenschappen 56553 l l l ll l H H D C H H Medische Informatiekunde 56573 l

D l l l D C l l Tandheelkunde 2 56560 l l l l

l l l D C l l Technische Geneeskunde 5 50033 l

l l l l I I Voeding en Gezondheid 4 56868 l

1 UU en LEI: Numerus fixus

2 Numerus fixus

3 (6 vwo) vooropleidingseisen: NT Bio1, EM bio1 en Schei1

4 (6 vwo) vooropleidingseisen EM en CM: WiB1 en Schei1

5 (6 vwo) vooropleidingseisen NT: Bio1

Gedrag en Maatschappij

Nat

uur &

Tec

hnie

k

Nat

uur &

Gez

ondh

eid

Econ

omie

& M

aats

chap

pij

Cul

tuur

& M

aats

chap

pij

Nat

uur &

Tec

hnie

k

Nat

uur &

Gez

ondh

eid

Econ

omie

& M

aats

chap

pij

Cul

tuur

& M

aats

chap

pij

Cro

hoco

de

Wag

enin

gen

Uni

vers

itei

t

Rijk

suni

vers

itei

t Gro

ning

en

Uni

vers

itei

t van

Tilb

urg

Uni

vers

itei

t Utr

echt

Uni

vers

itei

t Lei

den

Tech

nisc

he U

nive

rsit

eit D

elft

Tech

nisc

he U

nive

rsit

eit E

indh

oven

Uni

vers

itei

t Tw

ente

Uni

vers

itei

t van

Am

ster

dam

Vri

je U

nive

rsit

eit A

mst

erda

m

Eras

mus

Uni

vers

itei

t Rot

terd

am

Rad

boud

Uni

vers

itei

t Nijm

egen

Uni

vers

itei

t Maa

stri

cht

l l l l l l l l European Law School 50017 l ¬l l l l l l l l Fiscaal Recht 56827 £ £ £ £ £ ll l l l l l l l Internationaal en Europees Recht 56829 ¬ l l

l l l l l l l l Notarieel Recht 56828 £ £ £ £ £

l l l l l l l l Recht en Bestuur 56461 £

l l l l l l l l Recht en Ict 50620 £

l l l l l l l l Recht en Management 50753 l

l l l l l l l l Rechtsgeleerdheid (Nederlands Recht) 1 50700 £ £ l £ £ £ £ £ £

1 UU: numerus fixus

EUR: biedt een mr.drs.-programma in combinatie met Economie en Bedrijfseconomie

Recht

Gezondheidszorg

6 vwo 4 en 5 vwo 6 vwo 4 en 5 vwo

6 vwo 4 en 5 vwo

Nat

uur &

Tec

hnie

k

Nat

uur &

Gez

ondh

eid

Econ

omie

& M

aats

chap

pij

Cul

tuur

& M

aats

chap

pij

N

atuu

r & T

echn

iek

Nat

uur &

Gez

ondh

eid

Econ

omie

& M

aats

chap

pij

Cul

tuur

& M

aats

chap

pij

Cro

hoco

de

Wag

enin

gen

Uni

vers

itei

t

Rijk

suni

vers

itei

t Gro

ning

en

Uni

vers

itei

t van

Tilb

urg

Uni

vers

itei

t Utr

echt

Uni

vers

itei

t Lei

den

Tech

nisc

he U

nive

rsit

eit D

elft

Tech

nisc

he U

nive

rsit

eit E

indh

oven

Uni

vers

itei

t Tw

ente

Uni

vers

itei

t van

Am

ster

dam

Vri

je U

nive

rsit

eit A

mst

erda

m

Eras

mus

Uni

vers

itei

t Rot

terd

am

Rad

boud

Uni

vers

itei

t Nijm

egen

Uni

vers

itei

t Maa

stri

cht

l l l l l l l l Algemene Cultuurwetenschappen 56823 l l £ l l

l l l l l l l l American Studies 50623 l

l l l l l l l l Arabische Taal en Cultuur 56040 l l

l l l l l l l l Arabische, Nieuwperzische en Turkse Talen en Culturen 56016 l

l l l l l l l l Archeologie 56703 l l £

l l l l l l l l Archeologie en Prehistorie 56825 l

l l l l l l l l Communicatie- en Informatiewetenschappen 56826 l l l £ l

l l l l l l l l Cultuurwetenschappen / Arts en Culture 50004 _

l l l l l l l l Documentaire Informatiewetenschap 50010 £

l l l l l l l l Duitse Taal en Cultuur 56805 l l l £ £ l

l l l l l l l l Egyptische Taal en Cultuur 56015 l

l l l l l l l l Engelse Taal en Cultuur 56806 l l £ l £ l

l l l l l l l l Europese Studies 56051 l

l l l l l l l l Finoegrische Talen en Culturen 56815 l

l l l l l l l l Franse Taal en Cultuur 56808 l £ £ £

l l l l l l l l Friese Taal en Cultuur 56012 £

l l l l l l l l Geschiedenis 56034 £ £ £ £ £ l l

l l l l l l l l Godgeleerdheid 56100 £ £

J J J J J J J J Griekse & Latijnse Taal en Cultuur 56003 £ l £ £ l

l l l l l l l l Hebreeuwse en Aramese Talen en Culturen 50201 l

l l l l l l l l Hebreeuwse Taal en Cultuur 50901 l

l l l l l l l l Informatiekunde 56842 l

l l l l l l l l International Bachelor in Communication and Media 1 u

l l l l l l l l Internationale Betrekkingen en Internationale Organisatie 2 50627 l

l l l l l l l l Islamitische Theologie 56120 l

l l l l l l l l Italiaanse Taal en Cultuur 56809 l l l

l l l l l l l l Keltische Talen en Cultuur 56091 l

l l l l l l l l Kunsten, Cultuur en Media 50629 l

l l l l l l l l Kunstgeschiedenis 56824 l £ £ £ £ l

l l l l l l l l Latijnse Taal en Cultuur 56816 £

l l l l l l l l Liberal Arts and Sciences 50393 u l

l l l l l l l l Literatuurwetenschap 56802 l l £ £

l l l l l l l l Media en Cultuur 50906 l

l l l l l l l l Muziekwetenschap 56700 l l

l l l l l l l l Nederlandkunde/Dutch Studies 56055 l

l l l l l l l l Nederlandse Taal en Cultuur 56804 l £ l £ £ l

l l l l l l l l Nieuwgriekse Taal en Cultuur 56814 £

l l l l l l l l Oudheidkunde 56704 £

l l l l l l l l Portugese taal en cultuur 56811 l

l l l l l l l l Religie en Levensbeschouwing 56114 £

l l l l l l l l Religiestudies 50902 £ £

l l l l l l l l Religie in Samenleving en Cultuur 56109 £

l l l l l l l l Roemeense Taal en Cultuur 56812 l

l l l l l l l l Romaanse Talen en Culturen 56074 l l

l l l l l l l l Ruslandkunde 50203 l

Nat

uur &

Tec

hnie

k

Nat

uur &

Gez

ondh

eid

Econ

omie

& M

aats

chap

pij

Cul

tuur

& M

aats

chap

pij

Nat

uur &

Tec

hnie

k

Nat

uur &

Gez

ondh

eid

Econ

omie

& M

aats

chap

pij

Cul

tuur

& M

aats

chap

pij

Cro

hoco

de

Wag

enin

gen

Uni

vers

itei

t

Rijk

suni

vers

itei

t Gro

ning

en

Uni

vers

itei

t van

Tilb

urg

Uni

vers

itei

t Utr

echt

Uni

vers

itei

t Lei

den

Tech

nisc

he U

nive

rsit

eit D

elft

Tech

nisc

he U

nive

rsit

eit E

indh

oven

Uni

vers

itei

t Tw

ente

Uni

vers

itei

t van

Am

ster

dam

Vri

je U

nive

rsit

eit A

mst

erda

m

Eras

mus

Uni

vers

itei

t Rot

terd

am

Rad

boud

Uni

vers

itei

t Nijm

egen

Uni

vers

itei

t Maa

stri

cht

l l l l l l l l Scandinavische Talen en Culturen 56807 l £

l l l l l l l l Slavische Talen en Culturen 56813 l l l

l l l l l l l l Spaanse Taal en Cultuur 56810 l £

l l l l l l l l Taal en Communicatie 56804 £

l l l l l l l l Taal- en Cultuurstudies 56801 l l

l l l l l l l l Taalkunde en Interculturele Communicatie 50757 £

l l l l l l l l Taalwetenschap 56803 l l l £ £ l

l l l l l l l l Talen en Culturen van Afrika 56821 l

l l l l l l l l Talen en Culturen van China 56818 l

l l l l l l l l Talen en Culturen van India en Tibet 56035 l

l l l l l l l l Talen en Culturen van Indonesie 56022 l

l l l l l l l l Talen en Culturen van Japan 56819 l

l l l l l l l l Talen en Culturen van Korea 56820 l

l l l l l l l l Talen en Culturen van Latijns Amerika/Spaans 56052 l

l l l l l l l l Talen en Culturen van Mesopotanië en Anatolië 50200 l

l l l l l l l l Talen en Culturen van het Midden-Oosten 56817 l

l l l l l l l l Theater-, Film- en Televisiewetenschap 50001 l

l l l l l l l l Theaterwetenschap 56702 l

l l l l l l l l Theologie 3 56109 £ £ £ £

l l l l l l l l Vergelijkende Indo-Europese Taalwetenschap 50204 l

l l l l l l l l Wereldgodsdiensten 50202 £

l l l l l l l l Wetenschap van Godsdienst en Levensbeschouwing (Godsdienstwetenschap) 56800 £

l l l l l l l l Wijsbegeerte (Filosofie) 56081 £ £ £ £ £ £ £ l

l l l l l l l l Wijsbegeerte van een Bepaald Wetenschapsgebied 57084 £ l

1 Accreditatie loopt, geen crohonummer

2 Voor deze opleiding geldt een numerus fixus

3 UvT: biedt de opleiding ook in Utrecht aan

Taal & Cultuur

6 vwo 4 en 5 vwo6 vwo 4 en 5 vwo

Nat

uur &

Tec

hnie

k

Nat

uur &

Gez

ondh

eid

*Ec

onom

ie &

Maa

tsch

appi

j

Cul

tuur

& M

aats

chap

pij

Nat

uur &

Tec

hnie

k

Nat

uur &

Gez

ondh

eid

Econ

omie

& M

aats

chap

pij

Cul

tuur

& M

aats

chap

pij

Cro

hoco

de

Wag

enin

gen

Uni

vers

itei

t

Rijk

suni

vers

itei

t Gro

ning

en

Uni

vers

itei

t van

Tilb

urg

Uni

vers

itei

t Utr

echt

Uni

vers

itei

t Lei

den

Tech

nisc

he U

nive

rsit

eit D

elft

Tech

nisc

he U

nive

rsit

eit E

indh

oven

Uni

vers

itei

t Tw

ente

Uni

vers

itei

t van

Am

ster

dam

Vri

je U

nive

rsit

eit A

mst

erda

m

Eras

mus

Uni

vers

itei

t Rot

terd

am

Rad

boud

Uni

vers

itei

t Nijm

egen

Uni

vers

itei

t Maa

stri

cht

l l T T l H S S Advanced Technology 50002 l

l l S S l C P P Agrotechnologie 56831 l

l l C C l B B B Bedrijfsinformatie-technologie 56066 l

l l L L l H H H Biomedische Technologie 56226 l l

l l S S l l Q Q Biotechnologie 4 56841 l

l l L L l H H H Bouwkunde 56951 l £

l l N N l H H H Civiele Techniek 56952 l l

l l N N l H H H Elektrotechniek 56953 l £ l

l l N N l H H H Industrieel Ontwerpen / Industrial Design 56955 l l l

l l S S l l S S Levensmiddelentechnologie 56973 l

l l S S l H S S Life Science & Technology 56286 l l

l l N N l H H H Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek 56956 ¬

l l N N l H H H Maritieme Techniek 56957 l

l l S S l H S S Molecular Science & Technology 59308 l l

l l T T l H S S Scheikundige Technologie 1 ** 56960 l £ l

l l N N l H H H Technische Aardwetenschappen 56959 l

l l H H l B B B Technische Bedrijfskunde 56994 l £ l

l l N N l H H H Technische Bestuurskunde 56995 l

l l C C l B B B Technische Informatica 56964 l £ l

l l H H l B B B Technische Innovatiewetenschappen 56265 £

l l N N l H H H Technische Natuurkunde 2 ** 56962 l l £ l

l l C C l B B B Technische Wiskunde 3 ** 56965 l l £ l

l l N N l H H H Werktuigbouwkunde 56966 l £ l

1 RUG: vooropleidingseisen l C T T2 RUG: vooropleidingseisen l C L L3 RUG: vooropleidingseisen l C C C4 (4 en 5 vwo) vooropleidingseisen EM en CM: 2 uit Na+Schei+Bio

* (6 vwo) profiel NG: voor instroom vanuit het profiel NG geldt voor alle opleidingen met l, m.u.v. Biomedische Technologie,

Life Science & Technology, Technische Bedrijfskunde en Technische Innovatiewetenschappen, dat aan het einde van het eerste jaar

dient te zijn voldaan aan de formele vooropleidingseis van WiB 1,2.** RUG: gaat t.z.t. op in de brede bachelor ‘Natuurwetenschappen en Technologie’

NatuurTechniek

Nat

uur &

Tec

hnie

k

Nat

uur &

Gez

ondh

eid

Econ

omie

& M

aats

chap

pij

Cul

tuur

& M

aats

chap

pij

Nat

uur &

Tec

hnie

k

Nat

uur &

Gez

ondh

eid

Econ

omie

& M

aats

chap

pij

Cul

tuur

& M

aats

chap

pij

Cro

hoco

de

Wag

enin

gen

Uni

vers

itei

t

Rijk

suni

vers

itei

t Gro

ning

en

Uni

vers

itei

t van

Tilb

urg

Uni

vers

itei

t Utr

echt

Uni

vers

itei

t Lei

den

Tech

nisc

he U

nive

rsit

eit D

elft

Tech

nisc

he U

nive

rsit

eit E

indh

oven

Uni

vers

itei

t Tw

ente

Uni

vers

itei

t van

Am

ster

dam

Vri

je U

nive

rsit

eit A

mst

erda

m

Eras

mus

Uni

vers

itei

t Rot

terd

am

Rad

boud

Uni

vers

itei

t Nijm

egen

Uni

vers

itei

t Maa

stri

cht

l l l A l l l A Aarde en Economie 50688 l

l l S S l H S S Aardwetenschappen 56986 l l l

l l S S l H S S Natuurwetenschap en Innovatiemanagement 56982 l

l l B l l B B B Bedrijfswiskunde en Informatica 56856 ✖

l l S S l H S S Bèta-gamma 50250 l

D l l l D C l l Biologie 1 * 56860 l l l l l l l

l l S S l H S S Bodem, Water en Atmosfeer 56968 l

l l l P l l K O Bos- en Natuurbeheer 56219 l

l l S S l l E N Dierwetenschappen 56849 l

l l l A l l l A Economie & Informatica l l l l S S l C F L Farmaceutische Wetenschappen 2, 3 56989 l l l l

l l S S l C F L Farmacie 56157 l

l C C C l B B B Informatica 56978 l l l l l l

l l l A l l l A Informatiekunde 56842 l l l

l l l A l l l A Informatie, Multimedia en Management 56869 l

l l l l l H H H Internationaal Land- en Waterbeheer 2 50100 l

l l C C l B B B Kennistechnologie/Knowledge Engineering 50300 ¬l l l A l l l A Kunstmatige Intelligentie 56981 l l l l l

l l l P l l l M Landschapsarchitectuur en Ruimtelijke Planning 56848 l

l l S S l H S S Life Science & Technology * 56286 l l l

l l S S l H S S Medische Natuurwetenschappen 50800 l

l l S S l H S S Milieu-natuurwetenschappen 56988 l

l l S S l H S S Milieukunde 56283 l

l l S S l H S S Moleculaire Levenswetenschappen 5, 6 59304 l l ll l S S l H S S Molecular Science & Technology 59308 l l

l C N N l H H H Natuur- en Sterrenkunde 56984 l l l l

l C L L l H H H Natuurkunde ** 50206 l l

l l E E l H S S Natuurwetenschappen 50013 l l

l l S S l l Q Q Plantenwetenschappen 7 * 56835 l

D l l l D l l l Psychobiologie 50014 l

l l S S l H S S Scheikunde ** 56857 l l l l l

l C N N l H H H Sterrenkunde 8 ** 50205 l l

l C C C l B B B Wiskunde ** 56980 l l l l £ l

1 RUG: vooropleidingseisen l l l l2 UU: numerus fixus

3 LEI: (4 en 5 vwo) vooropleidingseisen D l Q l5 UM: (6 vwo) vooropleidingseisen l C N N6 WU: (4 en 5 vwo) vooropleidingseisen NG: Na of (WiB + NLT)

7 (4 en 5 vwo) vooropleidingseisen EM : 2 vakken uit Q

8 RUG: (6 vwo) vooropleidingseisen l C L L* RUG: gaat t.z.t. op in de brede bachelor ‘Levenswetenschappen’

** RUG: gaat t.z.t. op in de brede bachelor ‘Natuurwetenschappen en Technologie’

6 vwo 4 en 5 vwo6 vwo 4 en 5 vwo

44

Nat

uur &

Tec

hnie

k

Nat

uur &

Gez

ondh

eid

Econ

omie

& M

aats

chap

pij

Cul

tuur

& M

aats

chap

pij

N

atuu

r & T

echn

iek

Nat

uur &

Gez

ondh

eid

Econ

omie

& M

aats

chap

pij

Cul

tuur

& M

aats

chap

pij

Cro

hoco

de

Wag

enin

gen

Uni

vers

itei

t

Rijk

suni

vers

itei

t Gro

ning

en

Uni

vers

itei

t van

Tilb

urg

Uni

vers

itei

t Utr

echt

Uni

vers

itei

t Lei

den

Tech

nisc

he U

nive

rsit

eit D

elft

Tech

nisc

he U

nive

rsit

eit E

indh

oven

Uni

vers

itei

t Tw

ente

Uni

vers

itei

t van

Am

ster

dam

Vri

je U

nive

rsit

eit A

mst

erda

m

Eras

mus

Uni

vers

itei

t Rot

terd

am

Rad

boud

Uni

vers

itei

t Nijm

egen

Uni

vers

itei

t Maa

stri

cht

l l l l l l l l Algemene Cultuurwetenschappen 56823 l l £ l l

l l l l l l l l American Studies 50623 l

l l l l l l l l Arabische Taal en Cultuur 56040 l l

l l l l l l l l Arabische, Nieuwperzische en Turkse Talen en Culturen 56016 l

l l l l l l l l Archeologie 56703 l l £

l l l l l l l l Archeologie en Prehistorie 56825 l

l l l l l l l l Communicatie en Informatiewetenschappen 56826 l l l £ l

l l l l l l l l Cultuurwetenschappen / Arts en Culture 50004 _

l l l l l l l l Documentaire Informatiewetenschap 50010 £

l l l l l l l l Duitse Taal en Cultuur 56805 l l l £ £ l

l l l l l l l l Egyptische Taal en Cultuur 56015 l

l l l l l l l l Engelse Taal en Cultuur 56806 l l £ l £ l

l l l l l l l l Europese Studies 56051 l

l l l l l l l l Finoegrische Talen en Culturen 56815 l

l l l l l l l l Franse Taal en Cultuur 56808 l £ £ £

l l l l l l l l Friese Taal en Cultuur 56012 £

l l l l l l l l Geschiedenis 56034 £ £ £ £ £ l l

l l l l l l l l Godgeleerdheid 56100 £ £

J J J J J J J J Griekse & Latijnse Taal en Cultuur 56003 £ l £ £ l

l l l l l l l l Hebreeuwse en Aramese Talen en Culturen 50201 l

l l l l l l l l Hebreeuwse Taal en Cultuur 50901 l

l l l l l l l l Informatiekunde 56842 l

l l l l l l l l International Bachelor in Communication and Media 1 u

l l l l l l l l Internationale Betrekkingen en Internationale Organisatie 2 50627 l

l l l l l l l l Islamitische Theologie 56120 l

l l l l l l l l Italiaanse Taal en Cultuur 56809 l l l

l l l l l l l l Keltische Talen en Cultuur 56091 l

l l l l l l l l Kunsten, Cultuur en Media 50629 l

l l l l l l l l Kunstgeschiedenis 56824 l £ £ £ £ l

l l l l l l l l Latijnse Taal en Cultuur 56816 £

l l l l l l l l Liberal Arts and Sciences 50393 u l

l l l l l l l l Literatuurwetenschap 56802 l l £ £

l l l l l l l l Media en Cultuur 50906 l

l l l l l l l l Muziekwetenschap 56700 l l

l l l l l l l l Nederlandkunde/Dutch Studies 56055 l

l l l l l l l l Nederlandse Taal en Cultuur 56804 l £ l £ £ l

l l l l l l l l Nieuwgriekse Taal en Cultuur 56814 £

l l l l l l l l Oudheidkunde 56704 £

l l l l l l l l Portugese taal en cultuur 56811 l

l l l l l l l l Religie en Levensbeschouwing 56114 £

l l l l l l l l Religiestudies 50902 £ £

l l l l l l l l Religie in Samenleving en Cultuur 56109 £

l l l l l l l l Roemeense Taal en Cultuur 56812 l

l l l l l l l l Romaanse Talen en Culturen 56074 l l

l l l l l l l l Ruslandkunde 50203 l

Taal & Cultuur

6 vwo 4 en 5 vwo

brochure20082009.indd 44 09-07-2008 17:32:12

l

1-1 Scholieren TV - OL.indd 1 28-06-2007 11:43:18

Beroepenkrant januari 2009 Havo/Vwo

Documents

Transcript of Beroepenkrant januari 2009 Havo/Vwo