België – Belgique

P.B.

9300 AALST 1

3/5557

Jebron vzw waar zoekers thuis zijn Begijnhof 1 , 9300 Aalst

Tel 053/77.51.16 E-mail : jebron@telenet.be

Web: www.jebron.be

JAARGANG 38 Nr.4 december 2013

Afgiftekantoor 9300 Aalst 1 Erkenningsnummer P004342

Verschijnt maandelijks (behalve in juli en augustus)

Verantwoordelijke uitgever : JEBRON VZW

2

De Jebrongemeenschap… Als zoekende mensen levend in deze tijd willen wij ons oefenen in een andere manier van kijken, luisteren en spreken, een andere manier van gaan en leren. Kijken doen we met de blik van de zwakken en de kleinen, met wier ogen en stemmen in de samenleving nauwelijks rekening wordt gehouden. Luisteren willen we naar vreugde en pijn in de verhalen van mensen, naar de tekenen van onze tijd, naar woorden die perspectief geven aan onze gemeenschap. Spreken oefenen wij in naam van wie monddood gemaakt wordt. Met mensen gaan we een weg waarbij we vooral oog hebben voor hen die langzaam vooruit komen, voor alles wat kwetsbaar en weerloos is, en voor allen die door een niets ontziende economie dreigen vertrapt te worden. Leren gebeurt tijdens spontane of georganiseerde leerhuizen waar de vaak dodelijke mechanismen van onze samenleving geanalyseerd worden, waar verhalen van bevrijding klinken die in ons de hoop levend houden op een andere wereld die mogelijk is, waar ons samenleven zelf kan uitgroeien tot een proeftuin van die nieuwe wereld in gerechtigheid. Om dit te kunnen, zoeken we inspiratie. De bijbel is een eeuwenoude traditie met verhalen over JHWH, de ENE, de Profeten en bij uitstek Jezus Messias waarin velen van ons inspiratie vinden. Eveneens vinden we steun in teksten van andere religies of ideeën van denkers. In deze verscheidenheid van inspiratiebronnen vinden wij verbondenheid bij elkaar. Daarom komen wij op geregelde tijdstippen samen waar we vieren rond brood en wijn met verhalen uit de hertaalde en geactualiseerde bijbel en menselijke verhalen van hier en nu, verhalen levend in onze maatschappij. Tijdens die momenten van samen vieren is er ruimte voor woorden, stilte, zang en symbolen, die het hart van de aanwezigen verwarmen en zo de gemeenschap op de been houden. In dit zoeken vinden we bondgenoten met wie we op tocht kunnen gaan en door wie wij ons gedragen weten.

3

EDITORAAL: AMIR MOHAMMAD ELYASS JAFARI

In de aanloop naar de Advent en Kerstmis, is er naar ons aanvoelen geen beter en geschikter editoriaal mogelijk dan de brief van Amir Mohammad Elyass Jafari. Over de ontmoeting met deze Afghaanse jongen lees je meer in dit nummer. Geraardsbergen, 11 november 2013 Geachte mevrouw De Block en alle inwoners van dit land, Ik ben Amir Mohammad Jafari, 12 jaar. Ik ben de stem van alle kinderen en jongeren zonder papieren. Ik volg sinds dit schooljaar de richting 'Latijn'. Mijn oudere broer Amir Hussein (15 jaar) zit in het tweede jaar 'Moderne Wetenschappen'. Hij wil later heel graag architect worden. Mijn jongere zus Mohadisa (8 jaar) droomt ervan lerares te worden Mijn broer, zus en ik werden geboren in Afghanistan, een land in oorlog In dit vreselijke land stierven gedurende 7 maanden 3000 mensen. Mijn jongste broertje, Amir Ah, werd een jaar terug in België geboren, een land waar hij vele kansen en een mooie toekomst heeft. Ook in België was er ooit oorlog, een keer 4 en een keer 5 jaar. Wat deden de mensen toen? Ze verspreidden zich naar andere, veilige landen. Wel, wij deden net hetzelfde. Maar in ons land heerst er wel al 40 jaar oorlog! We vluchtten en moesten veel mensen achterlaten, ons moederland. De weg hiernaartoe was met heel veel problemen. Maar wat zegt u nu?! U zegt dat Afghanistan veilig is. Ik vind dit een grote leugen. Ik vind het allesbehalve waarheid dat u dit zegt. Wat is er dan met Aref gebeurd? Waarom zouden duizenden anderen Afghanistan dan ook ontvluchten als het daar toch zo veilig is? En wie wel teruggegaan is, heeft er alleen maar spijt van en vreest dagelijks voor zijn leven. Maar ja, één dode asielzoeker... laat ons niet overdrijven! Een mens is een mens, uit een ander land of van hier, zwart, rood, geel... Mevrouw De Block, zou u met uw kinderen ooit naar een land als Afghanistan gaan, als u weet dat er elke dag minstens 40 mensen sterven of gemarteld worden?! - - - - - Asielzoekers zouden hun kinderen als chantage gebruiken. Dat is niet waar! Onze ouders mogen niet gaan werken, kunnen geen Nederlandse les volgen. Hoe krijgen ze dan de kans om zich te integreren? Dan mogen wij, als kinderen, wel optreden als tolk in contacten met het OCMW, de school, de dokter, de dienst voor integratie, enz. Maar als we als kind onze eigen stem laten horen, worden we niet meer gehoord. Zo kreeg ik maar enkele seconden de tijd om bij de Raad van State mijn verhaal te doen, terwijl dit wel over MIJN leven gaat. Voor u was dit een gewone werkdag, maar voor mij was dit van LEVENSbelang voor mijn toekomst. Inwoners van dit land, Mevrouw De Block, eigenlijk wil ik maar één ding: MEE-LEVEN. Graag nodig ik u uit om

één dag in mijn schoenen te staan. één dag in een vreemde taal naar school te gaan, één dag in de wenende ogen van mijn mama te kijken, één dag niet zeker te zijn of je die dag iets te eten zal hebben, één dag schrik te hebben dat de politie je uit het huis zal zetten, één dag de afschuwelijke beelden uit ons thuisland op tv te zien, één dag het gevoel te hebben dat niemand naar je luistert, één dag mijn nachtmerries te hebben, één dag je post niet te willen lezen, één dag de enige te zijn die het slechte nieuws aan je ouders kan vertellen, één dag illegaal genoemd te worden. Maar ook één dag HIER gelukkig te mogen zijn.

4

ARMOEDE (OP DEN ) BUITEN

De Welzijnszorgcampagne werd dit jaar voorbereid door vrijwilligers met en

zonder armoede-ervaring uit (o.a.) Haaltert. Een dorp in de buurt van Aalst. Zij

deelden hun verhalen, brachten knelpunten en voorstellen aan.

In het armoededebat staat meestal de (groot)stedelijke problematiek centraal. Het

armoedebeleid was de voorbije jaren in de eerste plaats een stedelijk beleid en subsidies

gingen voornamelijk richting centrumsteden. Het platteland verdween uit het blikveld.

Toch vormt een leven in armoede ook op het platteland de harde dagelijkse realiteit voor

vele mensen.

Armoede heeft een ander gezicht op het platteland: de armoedepercentages liggen er

algemeen dan wel lager dan in de grote steden, maar sommige groepen - zoals ouderen,

alleenstaande ouders… - lopen dan weer extra risico. Ook is armoede op het platteland

minder zichtbaar. De uitgestrektheid van landelijke gemeenten zorgt namelijk voor een

grotere verspreiding van de problematiek. Bovendien durven veel plattelandsbewoners uit

schaamte niet met hun problemen naar buiten komen. In een kleinere dorpsgemeenschap

is er minder anonimiteit en mensen zetten er niet zo snel de stap naar de formele

hulpverlening. Dit maakt dat armoede op het platteland minder meetbaar is, en daardoor

ook minder zichtbaar en vaak vergeten…

Met de campagne ‘Armoede (op den) buiten’ wil Welzijnszorg deuren openen en de

problematiek van plattelandsarmoede naar buiten brengen.

5

Volgende knelpunten kwamen naar voor uit de gesprekken in Haaltert. Ook elders

in Vlaanderen werden dezelfde ervaring opgetekend.

1. Diensten en voorzieningen

Een klein buurtwinkeltje, de warme bakker, de groenteboer, de slager en het café

verdwijnen her en der uit het dorpsbeeld. Mensen moeten noodgedwongen richting de

dichtstbijzijnde grotere gemeente of stad om hun dagelijkse boodschappen te doen. Maar

ook post- en bankkantoren, zorg- en onderwijsinstellingen, sport- en culturele centra

trekken weg naar meer centrale plaatsen. Landelijke gebieden worden gekenmerkt door

een kleiner aantal aanwezige diensten en voorzieningen waardoor regelmatige

verplaatsingen een must zijn.

De bereikbaarheid van heel wat diensten en voorzieningen wordt steeds minder

vanzelfsprekend. Mensen met een beperkte mobiliteit, ondervinden de meest negatieve

gevolgen door de centralisatie van verscheidene diensten en voorzieningen.

Het is ook onmogelijk om in elk dorp een dienst te voorzien die op elke vraag een

geschikt en juist antwoord kan geven.

Tegelijkertijd verzwakt op die manier het sociale weefsel binnen het dorp, omdat net die

diensten en voorzieningen traditioneel een knooppunt zijn van sociale contacten en

ontmoetingen tussen mensen. Het zijn plaatsen waar mensen over koetjes en kalfjes

kunnen praten, waar ze een sociaal netwerk kunnen uitbouwen. Een zwakker sociaal

netwerk verhoogt vaak de kansen op vereenzaming en sociaal isolement. Een sterk

sociaal netwerk daarentegen kan mensen ondersteunen en versterken.

2. Mobiliteit

Paradoxaal genoeg neemt net het openbaar vervoer op het platteland af met het

wegtrekken van diensten en voorzieningen. Maar voldoende mogelijkheden hebben om je

te kunnen verplaatsen, is nochtans belangrijk voor de leefbaarheid van kleinere dorpen en

gemeenten. In de realiteit is dit een belangrijk knelpunt. Niet iedereen beschikt over een

wagen en heeft op deze manier vlot(ter) toegang tot de stedelijke voorzieningen zoals

werk, ontspanningsmogelijkheden, ziekenhuis… De bus brengt mensen wel van en naar

grotere steden, maar de verbindingen zijn vaak slecht en beperkt. Daarnaast rijden er

nauwelijks bussen tussen deelgemeenten. Een belbus blijkt jammer genoeg vaak geen

soelaas te bieden. Twee uur op voorhand moeten reserveren, niet vroeg in de ochtend of

laat op de avond en een beperkt aantal opstapplaatsen, maakt de belbus geen ideale

oplossing voor onder andere woon-werkverkeer.

In bepaalde plattelandsgebieden kan men rekenen op de inzet van vrijwilligers van

bijvoorbeeld mindermobielencentrales maar de kostprijs van zo’n systeem blijft voor vele

mensen een enorme drempel.

Door de uitgestrektheid van landelijke gemeenten, de beperkte aanwezigheid van

voorzieningen en het beperkte aanbod van het openbaar vervoer, is er op het platteland

steeds meer vervoersarmoede. De vervoersproblematiek beknot mensen in het volwaardig

kunnen deelnemen aan het openbare leven of zelfs in het voorzien in hun basisbehoeften.

Voor sommige bewoners is het dan ook een extra factor in hun sociaal isolement.

6

3. Lokaal armoedebeleid

Een gemeentebestuur dat effectieve antwoorden kan bieden op concrete vragen en

problemen van haar bewoners, is een gemeente die over voldoende bestuurs- en

daadkracht beschikt. Financieel hebben veel plattelandsgebieden het echter moeilijk, wat

een invloed heeft op hun bestuurskracht. De keuze van een lokaal bestuur voor een sterk

armoedebestrijdingsbeleid is niet steeds eenvoudig. Wanneer armoede minder zichtbaar is,

leeft dit bovendien minder bij de inwoners. Toch moeten ook gemeenten op het

platteland duidelijk kiezen om armoede uit te sluiten.

De kleine gemeenten en ocmw’s op het platteland krijgen te maken met een groeiend

takenpakket zonder een evenredige groei in middelen. Problemen komen versnipperd en

verspreid voor, zodat het erg moeilijk wordt om specifieke projecten op te starten.

Hoe kleiner de gemeente, hoe kleiner ook het OCMW. Hoewel er minder mensen zijn die

een beroep doen op hulp, wonen zij wel veel verder uit elkaar. De beperkte

personeelsploeg van het OCMW moet grotere afstanden afleggen om deze mensen te

bereiken. Verplaatsingstijd is uiteraard tijd die je niet aan de mensen kan besteden.

Omgekeerd is ook voor de mensen zelf de afstand tot het OCMW veel groter en de

bereikbaarheid kleiner.

Daar komt ook nog de mentale drempel bovenop. In een kleine gemeente heb je niet de

anonimiteit van de grote stad. De kans dat je iemand tegen het lijf loopt die je kent, is veel

groter. Mensen schamen zich daarom nog vaker om de stap naar hulp te zetten.

Bepaalde groepen op het platteland, zoals ouderen en alleenstaanden, zijn het eerste

slachtoffer van deze beperkte draagkracht van gemeenten en ocmw’s of van de kleinere

inspanningen van de besturen. Deze mensen lopen daardoor een hoger risico op

onderbescherming, wat betekent dat ze geen gebruik maken van de maatschappelijke

dienstverlening waar ze recht op hebben. Op het platteland zijn ook minder

armoedebestrijdingsorganisaties aanwezig om de belangen van mensen in armoede mee te

verdedigen.

4. Huisvesting

Op het platteland zijn betaalbare huizen vaak talrijker in vergelijking met het aanbod in de

steden. Dit trekt mensen in armoede aan. Maar de kwaliteit van de woningen

weerspiegelt vaak deze lage prijs. De gebrekkige isolatie van de veelal oudere woningen

brengt hogere energiekosten met zich mee. De lagere huurprijs wordt teniet gedaan door

extra hoge energieprijzen. Hoewel renovatiewerken aan de woningen op het eerste zicht

een oplossing lijken, betekent de verbeterde kwaliteit van de woning in de realiteit vaak

ook een stijging van de huurprijs.

Ook de bereikbaarheid speelt een rol. Afgelegen gebieden kunnen dan wel goedkoper zijn

voor je woonkost, andere zaken zoals de wekelijkse boodschappen worden moeilijker en

soms duurder. Een buurtwinkeltje is nu eenmaal duurder dan de grote supermarkt. Die

laatste kan je dan weer enkel bereiken met de wagen.

Oudere mensen met minder mogelijkheden wonen op het platteland dikwijls in oude,

onaangepaste, onveilige en oncomfortabele woningen. Vaak zijn ze eigenaar van hun

7

woning, maar hun kleine pensioen is vaak onvoldoende om de nodige renovatie- of

herstellingswerken uit te voeren. Ook missen ze de kennis en vaardigheden om een

beroep te doen op tegemoetkomingen hiervoor. Dit zorgt er voor dat ook bij hen de

kosten, onder andere voor energie, dikwijls hoog oplopen.

Daarnaast is het aanbod op de sociale huisvestingsmarkt in landelijke gebieden erg

beperkt, waardoor veel kwetsbare mensen uit de boot vallen. Maar we moeten wel

waakzaam blijven wanneer we het aantal sociale woningen op het platteland opschroeven.

Werk maken van sociale woningbouw op het platteland moet namelijk hand in hand gaan

met een goede en vlot bereikbare dienstverlening.

De vrijwilligers van Haaltert werkten ook mee aan een dvd over de problematiek en lieten

toe dat er foto’s gemaakt werden om te gebruiken in de campagne. Als iedereen blijft

zwijgen over de oprukkende armoede, zal er immers niets veranderen. Daarom steken ze

hun nek uit, in de hoop dat ze zo zaken in beweging kunnen zetten. Lieven De Pril,

www.welzijnszorg.be Oost-Vlaanderen

8

ONS VERHAAL EN DAT VAN ANDEREN (deel 4)

De toestand is hopeloos, maar NIET ERNSTIG. Ik wil dit artikel beginnen met de lezer kort te herinneren aan twee elementen uit de vorige bijdrage (Info Jebron november 2013): - de crisis waarin het “persoonlijk” godsbeeld (God als persoon) zich in onze cultuur bevindt. Het lijkt voor velen van onze tijdgenoten quasi onmogelijk geworden, om God nog te denken als “persoon”. - de dogmatische obsessie van de (vooral katholieke) kerk die gemaakt heeft dat de christelijke traditie zich geleidelijk heeft losgemaakt uit de narratieve grondstroom van het oorspronkelijk bijbels verhaal. Ik hield daarbij impliciet een hartstochtelijk pleidooi voor het in eer herstellen van het verhaal, als de eerste en bijna enige modus, waarin “geloven” als levenwekkend gebeuren kan ter sprake komen. In deze bijdrage wil ik wat dieper ingaan op deze twee punten samen. Twee vliegen in één klap dus. En dit in de hoop dat, hoewel de toestand misschien hopeloos lijkt, hij toch NIET AL TE ERNSTIG moet worden genomen. Ter herinnering: de boutade in de ondertitel van dit artikel komt van de Nederlandse theoloog Heiko Miskotte, die deze op papier zette tijdens de Tweede Wereldoorlog toen de horden van fascisme en nazisme in Europa de dood van miljoenen onschuldigen veroorzaakten. 1. De Bijbel als groot verhaal. De bijbel is geen dogmatisch traktaat (in de taal van de logos en de rationaliteit), maar een verhaal (in de taal van de mythos). Zo vertelt Huub Oosterhuis ergens het volgende: Het was winter 1968, een koude avond, het was rond negen uur. Er stond een jongen van veertien op een aanlegsteiger aan het Amsterdamse IJ, achter het Centraal Station. Hij was de oudste van vijf kinderen. Zijn moeder was als kind misbruikt en geslagen. Zij sloeg nu zelf ook, en hard. Zij had hem die avond voor de zoveelste keer afgetuigd. Zijn vader was al jaren weg, nergens gebleven. Hij stond daar, en dacht: “Ik hoef maar even te springen en het is klaar”. Maar ik deed het niet, vertelde hij twintig jaar later, nog niet. Ik stond daar, leeg - waarom doe ik het niet, dacht ik. En toen, stom toevallig, kwam er een vriendje voorbij, op de fiets. “Wat doe jii hier nou?” Ik ben met hem meegegaan naar zijn huis, hij had aardige ouders. Die jongen die daar stond, komt op talloze plaatsen in het bijbelverhaal voor, heel wat psalmen zijn door hem geschreeuwd, uit de diepte. Omdat de bijbel van hem weet, en van al die andere jongens en meisjes, vrouwen en mannen, omdat zij weet en begrijpt, daarom wordt dat boek “heilige Schrift” genoemd. Als we zeggen dat de bijbel een verhaal is, dan heeft dit verregaande consequenties, die een oplossing aanbieden voor de hoger geschetste problematiek van een ‘persoonlijke’ God.

9

2. Wie verhaal zegt…. (2.1.) … zegt dat in de teksten geen sprake is van personen, maar van personages. Zo is het groot bijbels verhaal bevolkt met talloze personagers, die er de dienst uitmaken: ze beleven conflicten en proberen ermee op weg te gaan; ze hebben lief en zijn soms doordrongen van haat; ze zingen van vreugde en huilen van verdriet; ze zijn angstig en hoopvol; ze slaan en ze zalven; ze handelen rechtvaardig of gedragen zich als regelrechte schoften; en nog veel meer. Kortom: “de bijbel is een drama van crisis en hoop”, zoals Niek Schuman als titel aan zijn boek over de Psalmen heeft meegegeven. (2.2.) … zegt ook dat het niet zinvol is om te vragen of alles wat er in die verhalen wordt verteld ook wel echt is gebeurd. Maar dit laatste wil ook niet automatisch zeggen dat er achter de verhalen geen historische kern verborgen kan zitten. Het kan dat Mozes, David, Salomo, Jeremia - en noem ze maar allemaal op – echt hebben bestaan. Maar we mogen hierbij zeker niet vergeten dat er op basis van wetenschappelijk historisch onderzoek zoiets bestaat als een grote verscheidenheid in historische densiteit achter de verschillende bijbelse verhaalpersonages. Zo is er bij de meeste exegeten (behalve dan bij de fundamentalisten, die de bijbel van kaft tot kaft letterlijk lezen) een consensus gegroeid over het gegeven dat de personages Adam, Eva, Kaïn, Abel, Noach en zijn zonen, en vele anderen louter mythische gestalten zijn, en geen historische personen volgens de hedendaagse definitie van “historisch”. Achter andere verhaalpersonages kan integendeel wél een historische persoon op zijn minst worden vermoed en in sommige gevallen ook met grote zekerheid worden bevestigd. Dat laatste geldt ook en a fortiori voor Jezus van Nazareth. Zelfs heel wat fervente atheïsten stellen nog nauwelijks sceptische vragen bij het historisch bestaan van Jezus. Ook voor hen heeft Jezus echt als mens geleefd en heeft hij tijdens zijn publiek optreden mensen in beweging gebracht. Ook dat hij op een Romeins slavenkruis de dood heeft gevonden, wordt door weinigen betwijfeld. Maar van zodra deze ‘historische’ Jezus terecht gekomen is in het bijbels verhaal, wordt hij tot een personage in dat verhaal, dat uit verschillende deelverhalen bestaat, met name de vier canonieke evangeliën. En hier zwijgen we nog over de vele zogenaamde apocriefe evangeliën. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat in die verschillende verhalen het personage Jezus ook heel verschillende gestalten aanneemt, die elkaar wellicht soms tegenspreken. Tussen haakjes wil ik hier ook vermelden dat de oudste canonieke teksten van het Nieuwe (Tweede) Testament, namelijk de authentieke brieven van Paulus, met geen woord reppen over het historisch optreden van Jezus van Nazareth. Deze ‘grote apostel van de volkeren’ concentreert zich op het éne voor hem belangrijke: Jezus, de gekruisigde Messias van Israël voor Israël en in dezelfde mate ook voor de volkeren (de gojim of de niet-joden). In dit artikel kan ik hierop niet verder ingaan, omdat dit detailonderzoek door exegeten vereist.

10

Toch durf ik globaal stellen dat in de evangelieverhalen Jezus Van Nazareth, genoemd “Messias, Christus, Mensenzoon” een personage is, en als zodanig ook door de auteurs is bedoeld en neergezet. Zo bedacht Huub Oosterhuis ooit 29 vooral ‘mythische’ namen voor Jezus Van Nazareth: “Naaste. Vreemde. Jood. Zaad. Boom aan de bron. Bruidegom. Weg. Droom van een mens. Deur open. Hoeksteen. Sleutel. Leeuw van Juda. Lam. Gerechte. Herder. Parel. Twijgje. Vis. Brood. Woord. Wijnranken. Zoon van. God. Knecht. Stromen levend water. Morgenster. Koploper. Enige. Onzegbaar gezegde.” (Zien Soms even, Ambo 1972, p. 103). (2.3.) … zegt ook dat in het Bijbels verhaal een personage wordt opgevoerd, dat met verschillende namen wordt bedacht: JHWH, Elohim, God, enz… In de context van het verhaal is God dus geen persoon, maar een (vanzelfsprekend uiterst belangrijk) personage, dat door de auteurs in het verhaal met een bepaalde NAAM wordt binnengebracht. Als we deze grondgedachte diep tot ons laten doordringen, dan vallen voor mij al die eerder theoretische en filosofische vragen rond God als IEMAND (een persoon) of als IETS gewoon weg. Er ligt voor ons gewoon een verhaal. In dat verhaal spelen vele personages een bepaalde rol die hun door de auteurs worden toegedicht. Ook het personage “GOD” krijgt een rol (of beter: een grote verscheidenheid aan rollen) toebedeeld. Eens we dit door hebben, worden ook bepaalde vragen veel minder belangrijk. Bijvoorbeeld hoe het bijbels godsbeeld in de loop van de tijd is geëvolueerd. Of hoe dé “bijbelse-God-in-zich” zo inconsequent kan zijn. Ik heb er geen idee van hoe die “bijbelse-God-in-zich” wel zou kunnen of moeten zijn. Want het zijn mensen die déze God als personage in hun verhalen, gedichten en liederen opvoeren, maar dan wel niet vrijblijvend of voor de lol, maar wel als “een woord ter zake”, als “een NAAM die ertoe doet, of beter gezegd: een NAAM die ergens voor staat”. Ik zal in volgende bijdrage daar verder moeten op ingaan, omdat er toch iets moet worden gezegd waar deze NAAM dan wel voor staat. Toch nu al een voorproefje naar aanleiding van Kerstmis.. 3. Tussentijdse balans en een verwijzing naar Kerstmis Hoe deze NAAM (JHWH – IK ZAL ER ZIJN) ertoe doet, heb ik uitgewerkt in mijn overdenking tijdens onze startviering van 15 september 2013: “degene die door de Thora en de Profeten van Israël god wordt genoemd, verbindt ondubbelzinnig zijn NAAM met het recht van de zwakken, de vernederden, de uitgestotenen. In Israël wordt het noemen van en het bidden tot déze God een leugen, wanneer dit niet samengaat met de zorg voor “de vreemdeling, de wees en de weduwe”. Dit is van zo’n doorslaggevend belang dat ik jullie wil vragen om eens na te denken over volgende woorden: Zeg nooit: God is JHWH. Maar zeg wel: JHWH is (onze) God. Ik wil niet voor mijn beurt spreken en eerst de lezer uitdagen om hierover zelf eerst eens na te denken. Op de vooravond van 25 december 2013 zullen we opnieuw samenkomen om Kerstmis te vieren.

11

Van midden september tot midden november 2013 zijn we in onze vieringen blijven stilstaan bij enkele joodse najaarsfeesten. Zo hebben we met onze liturgiegroep de viering van Jom Kippoer (de Groote Verzoendag) voorbereid. Over deze belangrijke Joodse feestdag die “de Sabbat aller Sabbatten” wordt genoemd, wordt vooral geschreven in Leviticus, het 3de boek van de Thora. Naar aanleiding van de voorbereiding van deze viering las ik een klein boekje van een zekere Berthil Oosting, dat hij als merkwaardige titel had meegegeven: “Verzoening als verleiding”. De lectuur van dat niet altijd gemakkelijk geschrift bracht mij op een idee of misschien eerder op een vraag. Zouden we het feest van Kerstmis niet kunnen zien en beleven als het feest van de goddelijke verleiding? In dit weerloos mensenkind – en via dit éne kind Jezus ook in alle andere weerloze menskinderen – wil de NAAM, die wij in de lijn van Thora en Profeten onze God durven noemen, ons met tedere en weerloze kracht uitnodigen en verleiden om ons te wagen aan dat unieke project van een wereld in gerechtigheid, autonomie, gelijkheid en vrede. Want hoe zou déze God, die toch maar even machtig is als mensen bereid zijn om goed te doen, ons beter kunnen verleiden tot zijn project, dat via een weerloos en broos kind, dat we toch altijd willen omgeven met liefde en tederheid, tenzij we monsters zijn of dodelijk ziek in ons hart en hoofd. In het geboorteverhaal van de evangelist Lucas (hst 2,13-14) horen we volgende woorden klinken (wat een mythe!!): Plotseling geschiedt het: bij de aankondig-engel is een menigte van de hemelse heirschaar; zij loven God en zeggen: EER aan God in den hoge, vrede daalt neer op de aarde, hij heeft in mensen behagen! De eer van déze God is niets esoterisch en heeft ook niets te maken met een bovenaardse wereld, maar is heel en al gericht op deze onze aarde. In de hele bijbel is de eer van déze God zijn/haar doorzettingskracht om zijn/haar project van recht en liefde tegen alles in waar te maken. Daartoe wordt door de engelen opgeroepen. Dat dit waar mag worden, vandaag, morgen, ooit. In een weerloos mensenkind worden wij verleid tot een standvastige hoop, die alle cynisme achter zich laat en weghoont. En die daadkrachtige hoop zijn wij verplicht aan onze kinderen en aan alle weerloos gemaakte mensen van onze wereld. Vanuit deze woorden klinkt het slot van het Onze Vader als een protestlied tegen al die machten van de dood die het kwetsbare en broze leven op aarde bedreigen: “Want van U is het koningschap en de kracht en de heerlijkheid van generatie op generatie, en dit tot aan de doorbraak van de komende wereld”. Paul De Witte (wordt vervolgd)

12

Een wens voor 2014 in de lijn van Kerstmis Eind 2007 stuurde WTM (bij monde van Remi Verwimp, Elke Vandeperre en Rosalie Heens) volgende wens naar vrienden en bondgenoten. Deze wens is blijvend actueel. Vandaar…. Laten we inzetten Op goede machten en op zachte krachten, op alleen maar knielen voor weerloze en gekleineerde mensen, op messianisme zonder fanatisme op machtsvrije dialogen tussen levensbeschouwingen op democratische experimenten van socialisme, op nieuwe akkoorden voor de aarde en voor toekomstige generaties op een anders-globaliseringsbeweging. Laten wij elkaars naam, elkaars kwetsbaarheid, elkaars hoopvolle verwachtingen, elkaars dromen niet vergeten, maar meedragen in goede moed en vertrouwen dat het wonder kan gebeuren: mensen die iets nieuws helpen geboren worden waar niemand het nog verwacht. Juist jij, geraakt door verdriet, getroffen door moeite en pijn, juist jij, oud geworden, achtergebleven; juist jij, die zo twijfelt, geen waarde vindt in jezelf, juist jij die niet ophoudt te geloven in de kleine stap, het geringe gebaar, het penningske van de weduwe, juist jij, geboren, vreemdelingen, verloren vluchteling, juist jij hier opnieuw geboren: Sjaloom ! Salaam!

Een gedicht van Charles Ducal (Uit zijn bundel die in maart 2009 is verschenen bij

Atlas)

Er moet een huis zijn op het einde van de weg, het moet om dit gewicht te kunnen verder dragen.

Volgens de wetenschap is er alleen een vlek, een blinde vlek, de grootte van een tafellaken,

maar wetenschap bekijkt de dingen nooit zo fijn

als poëzie, die steunt op ruimere archieven. 's Nachts word ik wakker van een vreemde pijn, er zwemt iets door mijn hoofd met trage vliezen

dat verdwijnt als ik het in een woord wil zien.

Dan weet ik mij door het onkenbare bewoond en is ontwaken afgedaald zijn uit de boom

waarin het kind heel ver een lichtje heeft gezien.

Dan is het of er in het water, in de wind een stem. Soms weegt het licht, zo licht, alsof ik er haast ben.

WIJ ZIJN VANDAAG ONDERWEG. EEN BEKLIJVENDE ERVARING.

Wie de krant De Standaard van zaterdag 16 november heeft gelezen, kon het weten: een vader met zijn twee zonen in een stille voettocht onderweg tussen Geraardsbergen en Brussel. Mensen afkomstig uit Afghanistan. Leden van een gezin van zes mensen: moeder vader en vier kinderen, van wie het jongste 15 maanden is. Op zoek naar een veilige thuis, oorlog en bedreiging ontvlucht. Levens in angst voor de niets en niemand ontziende fanatieke taliban. Vrijdagavond 15 november: telefoon van Els Keytsman (Vluchtelingenwerk Vlaanderen) met een dringende vraag: kunnen deze stille stappers morgen tussen 15 en 17.30 uur terecht in Jebron: om even te rusten en wat te eten om dan nadien te gaan genieten van een goede nachtrust in een van de studio’s van JUNA in het Huis van Clara. Els zou zorgen voor eten. Ik zeg natuurlijk onmiddellijk ‘ja, ik zal er zijn’. Want wat zou je anders zeggen als lid van de Jebrongemeenschap, die zegt en belijdt dat solidariteit met de meest kwetsbaren een ander woord is voor de ENE, de God van Israël en van Jezus. Het is voor mij een boeiende en uitdagende ervaring geworden, want het is gemakkelijk om in theorie over ‘mensen op de vlucht’ te spreken. Het wordt heel anders wanneer je uitgedaagd wordt om in het gelaat van de a(A)nder te kijken. Graag citeer ik hier de brief die deze mensen bij hadden en waarmee ze mensen onderweg aanspraken op hun wil tot solidariteit.

Dag Mevrouw, dag Meneer, Wij zijn vandaag onderweg. Eigenlijk zijn we al jaren onderweg. Samen met vele andere kinderen uit Afghanistan of andere landen in oorlog, kwamen we naar België, in de hoop hier een veilige plek te vinden. Zijn we hier welkom? Dat is onze vraag. Zoals zoveel asielkinderen hebben we geen papieren en ook geen thuis meer. Waarom wordt er niet naar ons geluisterd? We hebben geen land meer. Alles is weg. Er is geen toekomst, men wil ons terugsturen. Wij zijn bang. Zijn we hier welkom? We kwamen met onze ouders naar België, met volle moed. We hebben ons aangepast. Spreken goed Nederlands en halen heel goede resultaten op school. We hebben heel wat vrienden, mensen die in ons geloven, op onze school (Sint Catharinacollege Geraardsbergen), in onze stad. We voelen ons hier gelukkig en veilig. Omdat er toch niet naar ons wordt geluisterd, hebben we beslist om een week lang te zwijgen. Hopelijk begrijpt u waarom we nu liever stil willen blijven. We zouden even willen schuilen en zoeken een plek om deze avond te slapen. Ook zouden we graag wat willen eten, want onze reis is nog lang. Zou u ons willen helpen? Alvast bedankt. Namens alle kinderen op de vlucht voor vervolging, conflict, oorlog of geweld, Amir Mohammed, Almir Hussein, en Asef Jazfar

Dit ervaringsbericht werd opgetekend door Paul De Witte.

14

Aalst doet het weer Druipend nachtelijk dauwnat op de tafelbladen van de stadskramen, herfstmodder onder de zolen, mist tussen de bomen, een obligaat tafereel. We hadden dweilen mee, om ons materiaal droog te kunnen aanbieden. Het 'klein college' houdt elk jaar op de sportterreinen van Osbroek loop- en voetbalwedstrijden. Een uitgelezen kans voor NGO's om zich wat beter bekend te maken onder het aanstormend jonge volkje. Ook dit jaar was 11.11.11. present met een infostand. 'Omdat honger een onrecht is.' Scholieren, schrijfboekje in de hand, liepen de standen af op interviewstrooptocht. 'Meneer, wanneer is uw beweging ontstaan en vanwaar die rare naam?' 'Begin de jaren '60 om 11 uur 's morgens, de 11e dag van de 11e maand.' 'Met hoeveel mensen werkt u?' 'Er is een permanente, betaalde ploeg en daarnaast vrijwilligers, ikzelf ben een vrijwilliger.' 'Zijn er vele vrijwilligers?' 'Luc, Jan, Rik, ikzelf, dat zijn er al vier. Grapje! Over heel Vlaanderen zijn er een paar tienduizend.' 'En jullie halen geld op?' 'Vandaag niet en tijdens de rest van het jaar ook niet, behalve gedurende een veertiental dagen rond 11 november.' 'En de rest van het jaar dan?' 'De mensen informeren over de toestand van landen in het Zuiden, over de klimaatveranderingen, de agressie op het milieu door multinationals, de honger en de ondervoeding in de wereld, landroof door machtige grootgrondbezitters, te veel om leuk te zijn.' 'En kun je dat met geld oplossen?' 'Met de opgehaalde fondsen worden georganiseerde volksgroepen die er dikwijls op gevaar van hun leven tegenaan gaan in het zuiden, gesteund,. 'En dat helpt?' 'Op voorwaarde dat hier bij ons ook een en ander gaat veranderen.' 'Wij hebben het hier toch goed?' 'Op heel wat terreinen ja, te goed soms. Maar we leven niet op een eiland. De wereld is een dorp geworden, zegt men tegenwoordig. Het is belangrijk dat we hier samen met onze regeringen bewust worden dat we de wereld niet langer uit zijn evenwicht kunnen halen.' 'En hoe pakken jullie dat aan?' 'Je zegt: jullie. Ik zou zeggen: wij allemaal samen. 11.11.11 probeert elk jaar een laagdrempelige politieke actie te lanceren, waar zowat iedereen, die ertoe bereid is, zich kan achter zetten.' 'Ik zie dat u pamfletten of flyers bij hebt.' 'Juist. We delen die hier in Osbroek aan de jongeren uit. De actie heet: 'Ik kook van woede!' Woede omwille van de honger in de wereld en tegelijk koken in de zin van kokkerellen. Soep klaarmaken en aan het publiek samen met deze folder uitdelen. Maar de soep is voor de tweede helft van oktober.' 'En die folder?' 'Kijk hier. Op de computer 'www.ikkookvanwoede.be' aantikken en dan gaan naar 'angry food face,' een kwaad gezicht zetten. Dan kun je met allerlei groenten een vies gezicht bij elkaar bricoleren en het dan doorsturen. Tegen het einde van het jaar worden al die boze gezichten naar de ministerraad gestuurd met de waarschuwing: doe iets aan het hongerprobleem in de wereld.' 'Cool.' 'Ik vind dat leuk.' 'Keigaaf.' 'Maar ook doen, hé en zeg het voort aan jullie klasgenoten.' Aalst zal het geweten hebben, ook dit jaar. Op 19 oktober konden de wandelaars op de grote markt Dirk Martens discreet horen snuiven om de opstijgende geuren van soep, die aan zijn voeten opgewarmd werd, op te vangen. Leden van de Raad voor Internationale Samenwerking, Aalst Mixt en Entre Amigos boden de voorbijgangers een gratis kop soep-met-informatie aan. De scholen Tanera en VTI deden mee door soep aan te leveren. ‘Aalst mixt’ maakte ook groentenat ter plekke.

15

Daarna volgde de jaarlijkse 11.11.11 fondsenwerving aan de ingang van de grootwarenhuizen en het OLV door leden van RIS en het 11.11.11.- Comité van Aalst. Waarachtig een hele klus om alle vrijwilligers op de aangeduide plaatsen en tijdstippen te krijgen. The right man or woman in the right place at the right time. Kopbrekens, vooral als er op het laatste nippertje nog enkelen afhaken.

Ook JEBRON zette zich traditiegetrouw schrap: een gezellige ploeg bracht op zondag groenten aan en maakte soep klaar en op 11 november stond daar een trouwe ploeg geëngageerden. Om 7 uur ’s morgens werd de tent opgesteld en rond 16 uur was alles weer opgeruimd. Jaar na jaar klinken de woorden ‘Tomatensoep, pompoenensoep voor 11.11.11! ! !’ Met de gunstige weergoden in de nek, een dampend kommetje aan de jaarmarktslenteraars verkopen. Ook hier kwamen jongeren onder het tentzeil een handje toesteken. En op straat het onvermijdelijk sporadisch gemor van enkelen die het niet alleen denken maar ook nog durven zeggen: 'van mij geen cent voor al die zakkenvullers,' 'de bazen verdienen miljoenen, 't stond in de gazet.' Excuses om eigen geweten te sussen? Het jaarloon van Bogdan (Algemeen secretaris van 11.11.11.) stond dit jaar in de krant, geen uitschieter! In elk geval schoven ook dit jaar de klanten talrijk aan voor een kom groentenat met beschuit. ‘Jullie missen iemand die met passie riep, hé,' zei een bekende. En inderdaad een gesprekje over Trees Van Aerdenbrugge deed deugd: een moment van denken aan een overleden vriendin. Ondanks de context van economische crisis en de berichten van geritsel, gesjoemel, corruptie en misbruik van sommige mensen met verantwoordelijkheid (die gelukkig door de media meer en meer aan de schandpaal genageld worden), kunnen we toch achteromkijken naar een geslaagd najaarsseizoen. De generositeit van de velen is nog altijd een machtig tegengif tegen de perversiteit en het cynisme van een beperkt soort profitariaat, dat vanzelfsprekend zou moeten uitgeroeid worden. Maar dat is dan weer een karwei voor de politici.

Guido De Schrijver

16

GOEDE VRIENDEN, BROEDERS EN ZUSTERS,

Een prachtzomer hebben we gehad, en dan als kers op de taart nog die nazomer tot einde oktober Zon, licht, warmte, haast niet te geloven dat er een einde aan zou komen. Maar dan ineens was het er, het kerkhofweer en de kerkhofsfeer. ’ s Avonds vroeg donker, regen, wind en onweer. Allerheiligen Allerzielen, klam – koud en vochtig, over de strooiweide waaien chrysanten en ik zie mensen staan bij de graven, alleen de wind spreekt in de bomen, de mensen zijn stil, de meesten zwijgen en als ze spreken, spreken ze gedempt. En als ze stilletjes spreken, wat zeggen ze dan, halen ze herinneringen op, troosten ze elkaar, missen ze iemand, is er iemand die hen troost, is er iemand die ons troost? Ik mis: mijn broers, mijn vader, ik mis Nadir en Walter, en de andere Walter, en Jaak en Lydie, Ik mis zovele mensen en we hebben al zo lang afscheid genomen, maar ik blijf ze missen; hoe moet ik ze zoeken tussen de levenden? Mogen wij nog wat rouwen, mag ik nog wat rouwen? Rouw op je dak… het is als zwarte sneeuw de warmte van de liefde die deze diepe smart veroorzaakt, zal die laten smelten. Om Liefde gaan wij leven. In Langemark Poelkapelle werd het voorbije weekend de eerste herdenking gehouden, een prélude voor 100 jaar grote oorlog in 2014. Zuster Jeanne DeVos is er, zij is het bindteken tussen de miljoenen doden voor en achter de Ijzer in 1914-18 , en de miljoenen misbruikte vrouwen en kinderen in India in 2013-2014. Een verschrikking van 100 jaar terug verbonden met een verschrikking vandaag. in de loopgraven vocht men als slaven, in India werkten ze als slaven. Welke mantel van gerechtigheid zal over deze vrouwen en kinderen worden gelegd? Welke mantel van vrede wordt over oorlogen gelegd? Geweld is nooit de oplossing, liefde is geweldloos, ze kan passioneel zijn zegt de grote Theresia, liefde kan pijn doen, liefde doet verlangen; dus God doet pijn en God doet verlangen. 9-10 november 1938, In Duitsland de verschrikking van de Kristalnacht, Joden worden geplunderd en beroofd, hun bezittingen in brand gestoken. Ook vandaag worden mensen om hun godsdienst, cultuur, taal of afkomst vervolgd en opgejaagd. Ze zoeken bij ons een mantel van beschutting, een mantel van asiel. Maar omwille van de wet, niet omwille van de gerechtigheid, worden deze week mannen, vrouwen en kinderen opgejaagd in onze hoofdstad; Binnenkort zullen we in diezelfde stad op vele plaatsen het evangelie lezen op kerstdag; er was voor hen geen plaats in de herberg. De armen moeten het Gésu klooster verlaten want er moet een hotel komen om mensen gastvrij te onthalen…

17

Mensen willen een menswaardig leven, willen gewoon leven in dit leven, dat is toch Gods droom met en voor ons? Of niet soms? Dat was en is nog steeds de belofte aan Mozes en Abraham. In Berlijn werd de muur gesloopt maar Europa wil een muur tegen vluchtelingen en asielzoekers. Een man, een Argentijn van 76 jaar gaat naar de stranden van het Italiaanse Lampedusa en bid , voor en met de vluchtelingen , hij roept op tot gastvrijheid. Hij is de bisschop van Rome en koos de naam van de apostel van de vrede. Franciscus . Is hij naïef? Gelukkig wel, de naïviteit van de profeten en de visionairs. Zij die toekomst en ruimte maken tot het nieuwe en het echte. Eens vluchtte zijn familie van Italië naar Argentinië, om leven te hebben en wel in overvloed. Hij weet wat het is, economisch vluchteling te moeten zijn. Morgen 11 november gedenken wij de heilige Martinus; je weet wel, hij die met zijn zwaard notabene zijn mantel in twee sneed om te kunnen delen met de arme. In een droom ziet Martinus hoe de gekruisigde zijn halve mantel draagt. Voor ons dan de vraag en het antwoord: Met wie delen wij onze mantel? en welke mantels? Is onze mantel in de liefde één van toedekken of van bevrijden? Wie geven wij beschutting in hun zoeken naar zin vragen als de gewone kerkmodellen en antwoorden geen beschutting bieden? Wie geven we de warmte van onze vriendschap en gemeenschap? Wie mag zitten aan onze tafels van overvloed en wie mag ons troosten in ons zoeken en niet vinden? Welke vrouwen en mannen dragen in onze gemeenschappen de mantel van de profeten,? En tenslotte in deze dagen van afscheid nemen en loslaten, van snijden en afgesneden zijn. Met wie delen wij de mantel van rouw tot liefde en leven? Rouw op je dak… het is als zwarte sneeuw. de warmte van de liefde die deze diepe smart veroorzaakt, zal die laten smelten. om liefde gaan wij leven. Jos Brink ( 1942-2007 )

homilie van Johnny De Mot op 10 november. Goede Bijstand Kerk TV-Eucharistieviering

18

VAKANTIE POSTUUM

Na de voorbije grote vakantie schreef Frans De Maeseneer onderstaande column. Ik denk dat het passend is om deze tekst hier en nu af te drukken, omdat hij ons – niet postuum, maar eerder proactief - wat tot reflectie kan aanzetten naar aanleiding van de nakende vakantiedagen rond Kerstmis en Nieuwjaar. Meer en meer sta ik versteld over mensen die in een recordtempo over alles een oordeel hebben en dat oordeel ook uitspreken. Ze bezitten kennelijk een apart vermogen om alle situaties meteen dóór te hebben en daar foutloos instant sluitende conclusies aan te verbinden. Alles is in een fractie van een seconde klaar. Niet alleen Kees is klaar. Ook de toespraken van een paus of een koning, ook de debatten en discussies in onze parlementen zijn onmiddellijk panklaar voor publicatie. Met commentaar en alles erop en eraan. Sommige journalisten verstaan zelfs de 'edele' kunst om subito presto te weten wat in een document staat zonder de tekst te hebben gelezen! Het zijn helderzienden die zonder iets te zien wéét hebben van de hele waarheid. Je moet maar lef hebben om zoveel bovenmenselijk talent zo trefzeker te etaleren. Zo trefzeker dat de goegemeente het allemaal voor waar aanneemt. Ik kan me daar mateloos over ergeren. Dat heeft op zich niets te maken met 'ouder worden'. Het heeft eerder te maken met iets als liefde voor de waarheid die vandaag niet meer de tijd krijgt om tot wijsheid te rijpen. Zo komt het dat mensen achter formules en geruchten aanhollen, achter reclames voor dieet en comfort. Zo wordt ons zelfs de tijd ontnomen om te leren beseffen hoezeer we geruisloos worden misleid en misvormd. Als het maar vlug gaat. Als we maar een 'primeur' de ether in kunnen sturen. Korte rappe info graag! Totdat ons ooit eens de ogen zullen worden geopend? Ik ben dus zowaar aan het moraliseren, maar ik blijf erbij: dat is niet het gevolg van 'de oude dag'. Het heeft veeleer te maken met wat vakantie is, met 'vacare', met verwijlen, met de deugd van de traagheid. Filosofen, poëten en profeten hebben al eeuwenlang hun vinger op onze wonden gelegd. Ze moraliseerden ook... Ze bezaten vanuit hun geheime kamer het unieke talent weet te hebben van wat ze niet weten. Maar, dat is allemaal zo weinig driftig, zo weinig trendy. Wijsheid wordt immers niet geproduceerd door de knepen van het 'knopjes drukken'. Voor wijsheid kan je beter liggen in het gras, kijken naar de bliekjes in de beek, zonder uurwerk, zonder opdringerige deuntjes, zonder het vele dat je niet mag missen. Voor zoiets heb je liever iets als een (goede) abdij nodig. Abdijen zijn plekken waar de alom gewraakte onthaasting meer is dan een techniek. Dààr wordt leven geboren uit eerbied voor de vele dingen des levens die meer zijn dan codes en formules. Die dingen des levens verdienen gestage eerbied voor wat niet instant nuttig is. Wellicht komen jachtige, gulzige mensen er ooit toe de lichtheid van het bestaan te proeven. Ondanks ons zware hoofd. Daar zijn abdijen goed voor. Maar, ik sta daar zo ver van af. 'De wereld wilt mij achterna al waar ik ga of sta, of ooit mijn ogen sla'. Guido Gezelle wist het al en zei het met deze eeuwige verzen. Maar zijn eeuwige verzen bieden moeilijk soelaas voor mijn vreemde passie voor het onmiddellijke weten, voor de behoefte die me wordt aangepraat om zeker niet stil te vallen...'Bezig blijven' zeggen de mensen. Anders ga je piekeren. Alsof je in het nietsdoen geen zaligheid in kan ademen. Tijdens de vakantie is traagheid gratis te koop. Goud waard. Frans De Maeseneer

19

VERDIEPINGSDAG JEBRON ZONDAG 24 NOVEMBER 2013

ENKELE INDRUKKEN VAN IGNACE, PAUL EN KRISTIEN.

1. Kort inhoudelijk verslag van de dag (Paul). Voor we aan onze verdiepingsdag begonnen las ik een heel tof Sms’je van Lieve en Luc die er tot hun spijt niet bij konden zijn: “we denken aan jullie en de verdiepingsdag. We duimen voor een fijne en rijke dag van inzicht en ontmoeting. Moge jullie denken door goede dingen worden ingenomen”. Van betrokkenheid gesproken! We kwamen samen rond het thema ‘OPSTAAN UIT HET BEZETTE DENKEN - Emancipatie in neoliberale tijden' en lieten ons op sleeptouw nemen door Elke Vandeperre. De dag begin met een brainstorming rond de vraag: waardoor voelen jullie zich soms/vaak bezet. Ik vermeld hier gewoon na mekaar wat er werd ingebracht door de 15 aanwezig Jebonners: media, onmachtgevoelens, voortdurend keuzes moeten maken, onbewust consumeren, administratieve rompslomp en bureaucratie, verlijsting van alles en alles moeten registreren, inconsequent zijn en kloof tussen ideaal en praktijk, te veel willen, dagelijkse routine die creativiteit afremt, te weinig tijd voor mezelf, het verrot systeem, zwaarte van de opdrachten met verzuring tot gevolg, dat een karikatuur gemaakt wordt van de christelijke traditie en vooroordelen, blijvende opdeling in zuilen, oppervlakkigheid en onwetendheid van velen. Na de brainstorming volgde de uiteenzetting door Elke. Iedereen kan deze nalezen via www.dmkc.be en dan ‘bezette denken’ aanklikken. Na de middag hadden we een meer dan boeiend gesprek, waarin ook onze opdracht en missie als Jebron ruimschoots aan bod kwam. Tenslotte confronteerde Elke ons met de vraag: wat helpt/hindert je om met die verschillende ‘bezettingen’ om te gaan en er ook tegenin te gaan. Wat helpt ons? Informatie en inzicht, waardering, onze onmiddellijke omgeving zoals onze partners die ons rust geven, keuzes die je toch kan maken, hoe bescheiden ook, echatologisch voorbehoud (het hoeft allemaal niet perfect te zijn want we worden gedragen door een groter geheel, het zien van hoopvolle tekenen, enz… Wat hindert ons? De omgeving, de werksituatie, de opvoeding die we hebben gekregen met zijn plichtmoraal, waardoor soms schuldgevoelens ontstaan, gevoelens en emoties, reclame, ervaring van medeplichtigheid, enz… 2. Enkele reflecties van Ignace Met enige bravoure zette Elke ons aan het denken over de vanzelfsprekendheden in onze maatschappij. Een mooi beeld hing ze op: wij zwemmen allen in hetzelfde water van de zwempoel, een allegorie voor onze maatschappij. Dagelijks worden wij – vaak onbewust – beïnvloed door deze maatschappij, die in een ratrace vooruit stormt. Welke inhouden, welk denken en handelen beïnvloedt ons leven: in deze neoliberale tijden zou je wel jeuk kunnen krijgen. De zwempoel waarin we allen zwemmen is misschien gecontamineerd. Wij willen altijd maar meer, en meer. Iedereen ondervindt de crisis. De zwaksten het eerst, maar meer en meer ook de middenklas. Wat zijn de oorzaken van die jeuk? Wat kunnen we ertegen doen? welke zalfjes kunnen we uitstrijken? Of moeten we niet eerder het gecontamineerde water van onze zwempoel veranderen, en weer gezond maken: een samenleving geschoeid op mensenmaat, een tegenstem tegen de ratrace, een menselijke samenleving, gebaseerd op solidariteit en meer rechtvaardigheid. Handig en humoristisch begeleidde Elke ons door de stekelige wirwar van onze samenleving. Het was een taal die we duidelijk herkennen en zeker willen actief beleven.

20

Na de middag werd het bezette denken duidelijk geprojecteerd in ons persoonlijk leven. Waar en door wie wordt ons leven, ons denken, ons aanvoelen, onze emoties bezet? En vooral wat kunnen we hieraan doen, wie helpt ons om die bezetting van ons denken en leven leefbaar te houden. Vele vragen. Had je daar graag een doorkijk in gehad van de oplossingen: jammer, dan had je hier moeten bij geweest zijn. Naar mijn persoonlijk aanvoelen: een betere verdiepingsdag hadden we op dit moment niet kunnen beleven.

Tijdens de verdiepingsdag kregen we het bericht binnen dat de Vredesprijs dit jaar gaat naar Guido De Schrijver en Monique Batavia.

3. Wat Kristien meeneemt uit deze dag (en wat nog niet in vorige reflecties werd verwoord) . Omdat ik iemand ben met het geheugen als een zeef, toch enkele dingen vast zetten in de hoop het wat langer mee te dragen... Enkele gesprokkelde gedachten uit de lezing van Elke. Er is een spanningsveld tussen groepsgevoel, verbondenheid en solidariteit enerzijds en identiteit, en vrijheid anderzijds. Begin vorige eeuw lag het accent op het eerste met de nadelige gevolgen van groepsdruk en weinig sociale bewegingsvrijheid, nu is de slinger de andere kant uitgezwaaid en worden we geconfronteerd met de excessen van het individualisme. ('eigen ik eerst 'en 'het zal onze tijd nog wel duren') Zie het boek van Paul Verhaeghe: Identiteit. Maar deze gedachten werden al 12 jaar eerder uitgesproken door 2 vormingswerkers (Roger Jacobs en Jef Van Doorslaer) in hun boek: Het pomphuis van de 21ste eeuw. Educatie in de actieve welvaartstaat. Terwijl het in de twee boeken over dezelfde gesignaleerde problemen gaat (depressies, aandachtsstoornissen, .. uitvallen ), maar in het oudste boek dan nog vooral bij gemarginaliseerde groepen. zou deze problematiek nu ook verschoven zijn naar de middenklasse, waardoor het thema ineens veel meer hoorbaarheid krijgt in de media. Dus de situatie is extremer geworden. Er werden ons enkele onthullende parabels aangeboden: De zwemster (zie de inbreng van Ignace); The Matrix : parabel over een digitale nepmaatschappij met onwetenden én rebellen die het systeem doorhadden. Kiezen we de blauwe of de rode pil: leven we liever in 'heerlijke onwetendheid' of gaan we voor het achterlaten van beknellende zekerheden en het opnemen van zeggenschap over ons eigen leven? Overigens leidt bewustwording niet direct tot bevrijding... het voegt soms ook lijden toe, er moeten offers gebracht worden. We staan voor uitdagingen, er moeten keuzes gemaakt worden. We kunnen niet neutraal blijven, we moeten een partijdige positie innemen : kiezen we voor verzakelijking of menselijkheid? Voor integreren of uitburgeren? Voor zalfjes smeren of de oorzaken aanpakken? Voor systeemwaardige mensen vormen of werken aan een menswaardig systeem? Enkele toetsstenen voor vermenselijking: - mensen staan centraal in ons leven, niet papier of cijfers... - menselijke gelijkwaardigheid primeert op vrijheid - onderlinge afhankelijkheid zien we als een kracht, geen zwakte - emancipatie: zich samen organiseren om aan gemeenschappelijke belangen te werken

21

- solidariteit in het structureel aanpakken van structurele onrechtvaardigheid - dit alles hoeft niet meteen meetbaar te zijn. De geschiedenis zal wel leren of het zinvol blijkt. Voor wie en met wie? Fragmentering in verschillende organisaties werkt niet zo goed. Een heterogeen publiek zoeken en aanspreken: jong - oud, achtergestelde groepen - middenklasse, Hoe toegankelijk ben je als groep (letterlijke en figuurlijke drempels, oa taalgebruik...)? Theorie van het mannetje in de drie cirkels : je eigen concrete leefwereld cirkel, de tweede is die van je omgeving, de sociale groepen waarin je je bevindt en tenslotte de ruime samenleving met het beleid. Wij hebben enkel controle over ons kleine kringetje en kunnen medestanders zoeken in de tweede cirkel. Belangrijk : medestanders te zoeken tegen de onmacht. De beperkte energie bundelen ! ! Jebron lijkt vooral te functioneren als een voedingsbodem voor elkaar, van waaruit ieder zijn eigen engagementen aan kan. Dus hoe kunnen we dat nog beter waarmaken? Hoe de echte bemoedigende contacten bevorderen? Een algemeen hulpmiddel kan zijn te leren relativeren. Of zoals Paul het met een moeilijke term beschrijft : 'het eschatologisch voorbehoud' (bedacht door J.B. Metz): het mag onaf zijn waar we mee bezig zijn. We mogen van onszelf niet verwachten het paradijs op aarde waar te maken. Ook er op kunnen vertrouwen dat anderen en andere generaties het oppikken, op hun manier, in hun taal, ...

JARIGEN

22

JEBRON KALENDER DECEMBER 2013 – JANUARI 2014

EN ANDERE ACTIVITEITEN

Zaterdag 30 november: eerste weekend van de Advent. Om 18.30 uur: wekelijkse viering. Lieven De Pril zal in deze viering voorgaan en ons confronteren met de thematiek van Welzijnszorg. Zaterdag 7 december: tweede weekend van de advent. Wekelijkse viering om 18.30 uur. Deze viering wordt voorbereid door Groep 1 Dinsdag 10 december van 19.30 tot 22 uur: Bijbels leerhuis: Messiaanse dromen van toen en nu. Kritische reflecties bij allerlei messianismen vanuit Jezus als Gekruisigde Messias. Donderdag 12 december om 20 uur: Raad van Bestuur Zaterdag 14 december: derde weekend van de advent. Wekelijkse viering om 18.30 uur. Deze viering wordt voorbereid door Groep 3

Donderdag 19 december 2013 – 19u30 KMS/AMOS Campagne 2013-2014 Filmvoorstelling ‘THE ART OF BECOMING’ in aanwezigheid van regisseur Hanne Phlypo BUITENLANDSE MINDERJARIGEN: NIET-BEGELEID en NIET- REPATRIEERBAAR | Wat wordt hun toekomst? The art of becoming is een poëtische documentaire over drie minderjarigen uit Afghanistan, Syrië en Guinee. Via hun verhalen wordt het volledige proces van migratie blootgelegd: onrealistische verwachtingen over Europa, het leven in een zorgcentrum en de onophoudelijke strijd om uitzetting te vermijden. Een avond met het accent op de rechts- en levenssituatie van niet-repatrieerbare jongeren die zonder ouder in België verblijven. Afspraak : donderdag 19 december – 19u30 - Cultuurcentrum De Werf, Studio, Molenstraat 51, 9300 Aalst. Toegang: 5 euro.

AMOS | het oecumenisch netwerk christenen & migratie van KMS

Zaterdag 21 december: vierde weekend van de advent. Wekelijkse viering om 18.30 uur. Deze viering wordt voorbereid door Ignace

23

In de polyvalente ruimte van Huis van Clara om 18.30 uur. Zie aankondiging op pagina 7 van info jebron.

Zaterdag 28 december: GEEN VIERING

om 18.30 uur:

Zaterdag 11 januari om 18.30 uur: wekelijkse viering: Voorgestelde lezingen: Jesaja 42,1-4.6-7; Handelingen 10,34-38; Matteüs 3,13-17 Deze viering wordt voorbereid door Stefaan Zaterdag 18 januari vanaf 18.30 uur: Gemeenschapsmoment - om 18.30 uur: er is geen viering, maar wel een gezamenlijke krentenbroodmaaltijd. - van 19.30 tot 21.30 uur: gespreksavond rond het thema: Irak – verleden, heden en toekomst. Met bijzondere aandacht voor de huidige situatie van Christenen in Irak. Pater Luc Cop, redemptorist, die vele jaren werkzaam geweest is in Irak, zal deze avond inleiden. Zaterdag 25 januari om 18.30 uur: wekelijkse viering Voorgestelde lezingen: Jesaja 8,23b - 9,3; 1 Korintiërs 1,10-13.17; Matteüs 4,12-23 Deze viering wordt voorbereid door groep 3

24

Info Jebron: Het tijdschrift dat maandelijks verschijnt (behalve juli en augustus) Het abonnement kost 10€ voor een gedrukt exemplaar. Wens je hem via mail te ontvangen, dan vragen wij 8€. Jebron vzw Open Huis voor Vorming en Pastoraat Begijnhof 1 - 9300 Aalst Open ma, di, do en vr van 08.00 tot 16.45 uur. Tel. 053/77.51.16 Mailadres: jebron@telenet.be Website: www.jebron.be Stortingen en financiële steun zijn welkom op BE46 0680 6230 4036 Wij bieden:

Wekelijkse viering op zaterdagavond om 18.30 uur.

Ontmoetingsmomenten: Leefweekend, wandelingen, …

Bijbels leerhuis: Eén dinsdagavond per maand.

Interactieve vormingsmomenten zoals open haard gesprekken op zaterdagavond en jaarlijkse verdiepingsdag.

Tijdschriftenbibliotheek met meer dan 80 verschillende tijdschriften. Alle artikels staan op trefwoord.

Artikels, suggesties, tips zijn welkom bij de Redactieraad jebron@telenet.be Raad van Bestuur Guido De Schrijver Luc Rottiers Judith Spitaels Inge De Bruyn Erik Van Assche Paul De Witte Fred Van den Branden Personeel Vera Baeyens Anne De Cremer Hilde De Saedeleer Linda Van Der Eecken Liturgieverantwoordelijke Paul De Witte