Beleidspost december 2013

14
18 DECEMBER 2013 In deze editie p. 2 Besparingen p. 5 Burgerschap p. 6 Provincies p. 8 Participatiedecreet p. 10 Vrijwilligerswerk p. 12 Cultuureducatie p. 14 Veerkracht Je vindt meer van ons op: web: www.fov.be web: veerkracht.fov.be twitter: @fovtweets twitter: #sociaalcultureel Beste wensen voor 2014! Met deze nieuwsbrief willen we beleidsmakers die met het sociaal-cultureel werk bezig zijn, op de hoogte houden van lopende dossiers. Daarbij richten we ons in het bijzonder - maar niet uitsluitend - tot de leden van de Commissie Cultuur van het Vlaams Parlement. Een publicatie op maat, dus. Met verkiezingsjaar 2014 in zicht, willen we van de gelegenheid gebruikmaken om enkele actuele dossiers onder de aandacht te brengen. Om te inspireren voor huidig beleidswerk, of om nu al de kiemen te leggen voor oplossingen in de volgende legislatuur. We wensen je veel (verkiezings)succes in 2014! Veel leesplezier! Het FOV-team V.U.: Dirk Verbist (FOV - federatie sociaal-cultureel werk) - Gallaitstraat 86 bus 12 - 1030 Brussel

description

Beleidspost is een gedrukte nieuwsbrief van de FOV. Met deze nieuwsbrief willen we beleidsmakers die met het sociaal-cultureel werk bezig zijn, op de hoogte houden van lopende dossiers. Snel en to the point, maar ook voorbij de waan van de dag.

Transcript of Beleidspost december 2013

Page 1: Beleidspost december 2013

update sociaal-cultureel werk

federatie sociaal-cultureel werk

[email protected] | 02/244 93 39

18 DECEMBER 2013

In deze editie

p. 2 Besparingenp. 5 Burgerschapp. 6 Provinciesp. 8 Participatiedecreet p. 10 Vrijwilligerswerkp. 12 Cultuureducatiep. 14 Veerkracht

Je vindt meer van ons op:web: www.fov.beweb: veerkracht.fov.betwitter: @fovtweetstwitter: #sociaalcultureel

Beste wensen voor 2014!Met deze nieuwsbrief willen we beleidsmakers die met het sociaal-cultureel werk bezig zijn, op de hoogte houden van lopende dossiers. Daarbij richten we ons in het bijzonder - maar niet uitsluitend - tot de leden van de Commissie Cultuur van het Vlaams Parlement. Een publicatie op maat, dus.

Met verkiezingsjaar 2014 in zicht, willen we van de gelegenheid gebruikmaken om enkele actuele dossiers onder de aandacht te brengen. Om te inspireren voor huidig beleidswerk, of om nu al de kiemen te leggen voor oplossingen in de volgende legislatuur.

We wensen je veel (verkiezings)succes in 2014!

Veel leesplezier!

Het FOV-team

V.U.: Dirk Verbist (FOV - federatie sociaal-cultureel werk) - Gallaitstraat 86 bus 12 - 1030 Brussel

Page 2: Beleidspost december 2013

Cijfers en parlementair debat tonen nood aan actie

Voor verenigingen duurt de crisis onverminderd voortOnderzoeken over de effecten van de crisis voor het verenigingsleven volgen elkaar op. Onlangs publiceerde de Koning Boudewijnstichting haar jaarlijkse verenigingsbarometer. Er was weinig reden tot juichen: (kleine) verenigingen krijgen het steeds moeilijker. De studie was voer voor een parlementair debat. Ook de jaarlijkse FOV-studie ‘Boekstaven’ en een VVSG-rapport bevestigen: de jarenlange besparingen treffen het verenigingsleven.

Crisis schaadt verenigingen

Verenigingsbarometer van de Koning Boudewijnstichting

De Koning Boudewijnstichting (KBS) analyseerde voor de vierde keer op rij de jaarrekeningen van meer dan 6.000 grote vzw’s uit alle hoeken van het middenveld. De resultaten bevestigen een trend: sinds het begin van de crisis in 2008 krijgen steeds meer verenigingen het alsmaar moeilijker. Het aantal verlieslatende vzw’s blijft stijgen.

Een bijkomende bevraging bij 700 verantwoordelijken van kleine, grote en zeer grote verenigingen, versterkt dit beeld. Een op de drie verenigingen geeft aan het financieel moeilijk te hebben. Dit heeft duidelijk te maken met krimpende overheidsbudgetten (goed voor gemiddeld 50% van de inkomsten van de organisaties). Meer en meer verenigingen geven aan steeds minder subsidies te ontvangen. Zij gaan dan ook op zoek naar andere inkomstenbronnen. Tegelijk zoeken de

vzw’s manieren om hun werkingskosten zoveel mogelijk te reduceren. En ook op personeel wordt bespaard: naast naakte ontslagen (19 %) schakelen heel wat organisaties over op deeltijds werk.

Vrijwilligers als doekje voor het bloeden?

Opmerkelijk is dat 33% van de bevraagde vzw’s als gevolg van de crisis meer vrijwilligers inzet. Deze vaststelling doet hier en daar vragen rijzen over de maatschappelijke rol van vrijwilligers in deze organisaties. Een vaststelling die alvast volgens de FOV een diepgaandere studie over diverse vormen van maatschappelijk engagement en betrokkenheid verdient.

Sociaal-cultureel volwassenenwerk: van 8 tot 28 procent minder

De FOV houdt zelf ook de budgettaire evolutie van de sociaal-culturele sector bij. Met Boekstaven onderzoeken we jaarlijks de algemene evolutie van alle middelen van onze organisaties. Hieruit blijkt dat in 2011 de financiële cijfers van onze sector in

2

Page 3: Beleidspost december 2013

het rood doken: alle belangrijke inkomstenbronnen worden kleiner, er is een terugval in het arbeidsvolume...

Sinds de start van deze legislatuur vertonen de Vlaamse subsidies voor het sociaal-cultureel volwassenenwerk een tekort van ruim 12 procent. De sociaal-culturele bewegingen laten een tekort van 28 procent optekenen, de verenigingen zagen hun subsidies met bijna 8 procent dalen en de vormingsinstellingen met ruim 14 procent. Binnen deze laatste werksoort zijn vooral de volkshogescholen (Vormingplus) het slachtoffer. Zij verloren ruim een kwart van hun subsidies.

Ook de feitelijke verdamping van de mogelijkheid om nog met opleidingscheques te werken, het schrappen van de experimentele ondersteuning van sociaal-culturele verenigingen en een trits andere maatregelen zorgden ervoor dat de sociaal-culturele organisaties tijdens deze legislatuur aardig deelden in de klappen die de financiële crisis veroorzaakte. Een positieve keerzijde van de medaille is dat de geleidelijke toename van de middelen voor het Vlaams Intersectoraal Akkoord (in 2012 en 2013) een deel van de stijgende loonkosten compenseerde.

Gemeenten besparen op verenigingen

Uit een recente bevraging van de VVSG blijkt dat de gemeentelijke begrotingen voor de volgende jaren er voor de verenigingen ook niet overal even goed uitzien. Zowel op de dienstverlening, de retributies als de rechtstreekse subsidies zoeken heel wat gemeenten naar middelen om hun tekorten op te vangen. 41 % van de gemeenten wil de diensten aan burgers, verenigingen en bedrijven afbouwen, in 71 % van de gemeenten gaan de retributies omhoog en in 24 % van de gevallen snoeien gemeenten in de rechtstreekse subsidies aan het verenigingsleven.

Vlaams Parlement wil dat regering zich harder inspant voor verenigingen

Het onderzoek van de Koning Boudewijnstichting over de financiële problemen bij steeds meer verenigingen zorgde vorige week ook in het Vlaams parlement voor debat. Chokri Mahassine (sp.a) bond de kat de bel aan met een actuele vraag, waarbij ook andere parlementsleden zich aansloten. Het ene voorstel volgde op het andere.

Te laat en te weinig

Dat de financiële crisis ook de verenigingen treft, daar is zowat iedereen in het Vlaams Parlement het over eens. Dat er geen

3

Page 4: Beleidspost december 2013

toveroplossingen bestaan, daarover ook. Maar duidelijk werd wel dat er een tandje moet worden bijgestoken om deze tendens tegen te gaan. Chokri Mahassinne wees erop dat tegelijk met het dalen van de subsidies, de administratieve lasten toenemen. Voor cultuurminister Joke Schauvliege was de recente maatregel van partijgenoot en financiënminister Koen Geens om het btw-plafond voor kleinere verenigingen te verhogen alvast een goede zaak. Mahassine vond dit “fantastisch”, maar “allemaal veel te laat en veel te weinig”, waarmee hij – ondanks signalen in federale kringen - duidelijk het engagement verwoordde dat zijn partij hier verder in wil gaan.

Hulpverslaafden

Jean-Jacques De Gucht (Open Vld) wees op de gevaren van een te grote afhankelijkheid van subsidies en pleitte er, zoals in andere cultuurdossiers, voor om alternatieven uit te werken “om die verenigingen sterker te maken” zodat ze bij besparingen “verder kunnen zonder of met minder subsidies”. Hij denkt aan crowdfunding en de tax shelter. Ook Boudewijn Bouckaert (LDD) pleitte hiervoor: “wij hebben verenigingen overladen met een systeem van subsidies. Zij zijn hulpverslaafden geworden”. Minister Schauvliege bracht meer realiteitsbesef bij door erop te wijzen dat uit Boekstaven blijkt dat het erkende sociaal-cultureel volwassenenwerk op dit moment gemiddeld al de helft van zijn middelen uit een diversiteit van andere inkomsten haalt.

Nog voorstellen

De cultuurminister gaf aan dat de Vlaamse regering zich ertoe engageert om de studie van naderbij te bekijken en per verenigingssector na te gaan welke oplossingen de beste zijn. Voor Chokri Mahassinne kan dit niet vlug genoeg gaan: “wanneer we aan die snelheid doorgaan, zullen we, wanneer is onderzocht wat we precies moeten doen, bijna geen verenigingsleven meer hebben”. Voor hem moet op de eerste plaats de overregulering worden aangepakt. Bart Caron (Groen) wees op de moeilijke positie tussen markt en overheid en meende dat het vooral de kleinere verenigingen zijn die op de eerste plaats hulp nodig hebben. Johan Sauwens (CD&V) maande Joke Schauvliege aan om structurele maatregelen te nemen en Marius Meremans (N-VA) gaf aan dat de Vlaamse overheid meer moet investeren in de bovenlokale begeleiding van lokale initiatieven.

De FOV vraagt dat de Vlaamse Regering het decreet voor het sociaal-cultureel volwassenenwerk uitvoert zoals bedoeld door de decreetgever:• zonder de onzekere ‘uitvoering binnen de

perken van de kredieten’;• zonder de hakbijl bij Vormingplus, de

bewegingen en sommige verenigingen;• met een antwoord op de levensduurte en

een invulling van de beleidsprioriteiten;• mét een in eer (en budget) herstelde

experimentenregeling.

4

Meer weten?

Surf naar: www.fov.be of volg ons: @fovtweets

Contactpersoon voor dit dossier:Dirk Verbist ([email protected])02 244 93 39

Page 5: Beleidspost december 2013

De ruimte voor burgers om een tegenstem te laten klinken, krimpt

De brave burgerBevindingen uit een recent VRIND-onderzoek: de Vlaming definieert burgerschap steeds meer als het correct volgen van wetten en regels. Maatschappelijk engagement is minder belangrijk om een goede burger te zijn. Drie op vier Vlamingen gaat ervan uit dat de bevolking niets kan beginnen tegen een onrechtvaardige wet.

Intrieste conclusies die volgen uit de cijfers van het jaarlijkse VRIND-rapport van de Vlaamse Regering. Conclusies die je zou verwachten na onderzoek van burgers in twijfelachtige staten als Rusland, Iran… Waarom denken mensen dat ze niets kunnen veranderen aan een onrechtvaardige wet? Dat betogingen, protest en actie, politiek en maatschappelijk engagement niets veranderen? Zijn we met zijn allen het geloof in de maakbaarheid van de samenleving kwijt geraakt?

De cijfers zelf zijn gelukkig wat minder hard dan deze conclusie doet vermoeden. Het is al erger geweest. De deelname aan het sociaal-cultureel verenigingsleven blijft min of meer stabiel en er is een kleine stijging te merken ten opzichte van 2009. Toch blijft een grote vreugdekreet uit.

Investeren we nog wel voldoende in onze democratie? Elke democratie geeft voeding aan tegenstroom, biedt mogelijkheden voor oppositie en stimuleert mondigheid - soms ook protest - van burgers. Burgers en organisaties krijgen ruimte om zich te verenigen, zich te organiseren en

zélf alternatieven te formuleren. Steeds meer merken wij dat die vrijplaats onder druk komt te staan.

Daarom een oproep aan onze overheden:

• Stop met de juridisering van het bespelen van de publieke ruimte, en dus ook van het actie voeren. Zwaaien met GAS-boetes en processen wegens bendevorming helpt burgers niet bepaald hun democratische stem te uiten.

• Stop met het belasten van vrijwilligers. Mensen die zich vandaag belangeloos inzetten, worden steeds meer belaagd door regeltjes, aansprakelijkheden en inspecties. Burgers overstelpen met regulitis, maakt hen moedeloos.

• Stop met burgerinitiatieven voor te schrijven hoe ze moeten werken. Koester organisaties die breed, ruim en kritisch denken. Geef hen de ruimte om alternatieven te formuleren en luister. Burgers werken niet graag in onderaanneming.

Geef de democratie haar maakbaarheid terug.

Meer weten?

Surf naar: www.fov.be of volg ons: @fovtweets

Contactpersoon voor dit dossier:Liesbeth De Winter ([email protected])02 244 93 39

Page 6: Beleidspost december 2013

FOV-studiedag toont nieuwe accenten in provinciaal beleid

Sociaal-cultureel beleid van de provincies: de mist trekt opDe Vlaamse provincies zijn druk bezig een nieuw sociaal-cultureel beleid vorm te geven. Dit als gevolg van de interne staathervorming. Tijdens een FOV-studiedag op 11 december deden de verschillende Vlaamse provincies hun toekomstig provinciaal cultuurbeleid uit de doeken.

Overheveling

Als gevolg van de interne staatshervorming hevelde de Vlaamse overheid 90% van de structurele sociaal-culturele middelen van de provincies naar het Vlaamse niveau. Het gaat grosso modo over 3 miljoen euro. Deze operatie is op een vrij zorgvuldige manier door de Vlaamse overheid en de provincies gerealiseerd. De resterende 10% blijft bij de provincies. Elke provincie werkte (of werkt nog) aan een eigen invulling van deze middelen.

Verschillende accenten

1. West-Vlaanderen werkt voortaan met drie reglementen met evenveel invalshoeken: artistiek-cultureel, erfgoed en sociaal-cultureel. Organisaties kiezen zelf op welk reglement ze indienen. Ze hoeven geen secretariaat in West-Vlaanderen te hebben.

2. Oost-Vlaanderen sleutelt momenteel nog aan een regeling. De provincie hoopt hiermee in de eerste helft van 2014 klaar

6

Page 7: Beleidspost december 2013

te zijn. Bijzondere aandacht ging hier ook naar de ondersteuning van erfgoedprojecten en uitstappen voor sociaal-culturele organisaties.

3. Dit laatste geldt ook voor Antwerpen. Deze provincie voegde de sociaal-culturele middelen samen met middelen van andere sectoren en koos bijgevolg voor een algemener subsidiereglement ‘bovenlokale culturele projecten’.

4. Vlaams-Brabant verspreidde in primeur haar nieuwe projectreglement (dit verschijnt vanaf 1 januari op hun website). Vlaams-Brabant voorziet daarnaast een werkingssubsidie voor organisaties die geen structurele subsidie van het Vlaamse niveau krijgen. Andere initiatieven zoals “Knijp eens in mijn arm” en het 3D-forum blijven bestaan.

5. Limburg sleutelt nog aan zijn toekomstig subsidiekader. De provincie creëert ook kansen voor organisaties die geen structurele subsidies uit Vlaanderen ontvangen.

De meeste provincies wezen ook op andere vormen van ondersteuning voor het sociaal-cultureel werk, zoals provinciale uitleendiensten en communicatie.

Het viel op dat veel provinciale adviesraden om efficiëntieredenen hervormd worden. Hun opdracht wordt op punt gesteld.

Toekomst

Er is over de provincies heen een trend naar ontschotting tussen de culturele domeinen. Dit kan bijkomende kansen geven aan het sociaal-cultureel werk, maar waakzaamheid blijft geboden: hopelijk komen sociaal-culturele organisaties voldoende aan bod tussen het andere cultureel geweld.

7

Meer weten?

Surf naar: www.fov.be of volg ons: @fovtweets

Contactpersoon voor dit dossier:Liesbeth De Winter ([email protected])02 244 93 39

Page 8: Beleidspost december 2013

Participatiedecreet creeert sociaal-culturele ruimte

Verdwijnt “interculturaliteit”? De evaluatie van het participatiedecreet gaat de laatste rechte lijn in. De FOV is verheugd dat de wijzigingen meer kansen geven aan sociaal-culturele organisaties.

De voorliggende wijzigingen aan het participatiedecreet vertrekken meer van sociaal-culturele uitgangspunten, zoals de FOV ook vroeg. Participatieprojecten gaan in de voorstellen tot aanpassing meer uit van de kansengroepen zelf en ook sociaal-culturele organisaties met een sterke deskundigheid op dit vlak kunnen projecten indienen. Dit is een belangrijke verbetering.

Tegelijk merkt de FOV op dat ‘interculturaliteit’ als specifiek aandachtspunt uit het participatiedecreet is verdwenen. De maatschappelijke uitdaging die samenleven in een steeds toenemende culturele superdiversiteit ons biedt, is dat echter niet. Aandacht voor kansengroepen – dat wel overeind blijft - is van een andere orde dan interculturaliseren. Dat laatste gaat over een wederkerig actief proces binnen het geheel van onze cultureel diverse samenleving.

Is hier sprake van een zekere beleidsmatige ‘interculturaliseringsmoeheid’?

De overheid lijkt in dit verband zelf minder de gepaste verantwoordelijkheid op te nemen:

• Waar voorheen interculturaliteit of aandacht voor etnisch-culturele diversiteit net werd ingeschreven in decreten als beoordelingselement, wordt dit begrip nu uit het participatiedecreet geweerd.

• Het actieplan interculturaliseren voor de

sectoren cultuur, jeugdwerk en sport is omgezet in een engagementsverklaring van organisaties. De omkaderende acties van de overheid ontbreken echter.

8

:

Page 9: Beleidspost december 2013

• De slagkracht van het ‘Kennisknooppunt Interculturaliseren’ is te beperkt.

Is er dan sprake van een ‘interculturaliseringsmoeheid’ in de sectoren?

De FOV maakte zich eerder al sterk dat organisaties in het sociaal-cultureel volwassenenwerk het engagement t.a.v. interculturaliteit in de feiten al opnamen. Goede praktijken en voorbeelden van zelfsturing zijn veelvuldig in de sociaal-culturele sector te vinden.

Tegelijk blijft de roep naar ondersteuning, niet alleen vanuit de sociaal-culturele sector maar ook vanuit kunsten1, luid weerklinken.

1 Is (de ontwikkeling van) een analyse-instrument voor intercul-turele competentie in de cultuursector zinvol?, Carmen Van Puyen-broeck in Handboek interculturele competentie, Politeia, 2013

Interculturaliteit en superdiversiteit zijn geen uitdagingen die enkel aangepakt kunnen worden op het niveau van individuele organisaties.Nochtans schijnt de overheid zich als ondersteunende partner steeds meer terug te trekken en tegelijk organisaties individueel steeds meer te responsabiliseren.

Kortom, de wijzigingen aan het participatiedecreet verdienen alle kansen om de sociaal-culturele dimensie van de projecten te versterken. Dit is een goede zaak. Tegelijk hopen we dat de bespreking van dit decreet in het parlement ook een betrokken debat mogelijk maakt over hoe de overheid opnieuw zijn actief partnerschap voor interculturaliteit kan opnemen.

Meer weten?

Surf naar: www.fov.be of volg ons: @fovtweets

Contactpersoon voor dit dossier:Nele Cornelis ([email protected])02 244 93 39

Page 10: Beleidspost december 2013

Overheid moet impulsen geven voor maximale bescherming van vrijwilligers

Engagement mag geen persoonlijk risico zijnAfgelopen zomer oordeelde het hof van beroep in Gent dat dertig leden van een Aalsterse carnavalsvereniging 1,5 miljoen euro schadevergoeding moeten betalen. De reden? In 2004 brandde hun praalwagen af, met zware gevolgen voor de loods en ander gestockeerd materiaal. En een ongeluk komt nooit alleen: de leden werden persoonlijk aansprakelijk gesteld omdat hun carnavalsvereniging een feitelijke vereniging is. De FOV pleit voor een betere bescherming van mensen die zich engageren.

Het bericht van de Aalsterse carnavalisten veroorzaakte een golf van onrust in het Vlaamse verenigingsleven. Terecht, want heel wat mensen die zich lokaal engageren, zijn zich niet altijd bewust van mogelijke juridische en financiële gevolgen als het fout loopt.

De FOV pleit al langer voor een betere bescherming en omkadering van mensen die zich engageren, binnen of buiten een vzw-structuur. De FOV vraagt politiek verantwoordelijken zich hiervoor in te zetten en samen met de betrokken sectoren naar nieuwe antwoorden te zoeken. Dit in een context waarin steeds meer regulitis activiteiten van vrijwilligers dreigt te versmachten. Deze problematiek vraagt meer onderzoek, maar we geven alvast drie voorzetten.

1. Zorg voor een laagdrempelige juridische bescherming

Een feitelijke vereniging is geen rechtspersoon. Daardoor kan wie activiteiten organiseert of er aan deelneemt, persoonlijk aansprakelijk gesteld worden als het fout loopt. Een vzw-structuur biedt meer bescherming, maar brengt

wel wat paperassen met zich mee die vaak disproportioneel zijn voor bijvoorbeeld een vriendengroep.

Daarom denkt de FOV dat het zinvol is om te onderzoeken of een vorm van ‘vzw light’ geen soelaas kan bieden om ‘lichte’ verenigingen een betere juridische bescherming te bieden.

2. Bied een laagdrempelige en degelijke verzekering aan voor wie actief is in het verenigingsleven

Ook aan de verzekeringszijde schort één en ander. Zo was de feitelijke carnavalsvereniging in Aalst wel verzekerd voor het gebruik van de praalwagen in het verkeer, maar niét bij stilstand in de loods. Eén allesdekkende modelpolis zou hier een antwoord op kunnen zijn.

Momenteel biedt elke Vlaamse provincie een gratis verzekering aan voor vrijwilligers. Die polis wordt gefinancierd met middelen van de Nationale Loterij. De verzekering biedt een goede dekking voor burgerrechtelijke

10

Page 11: Beleidspost december 2013

aansprakelijkheid, rechtsbijstand en lichamelijke letsels. Echter… de limiet van 100 vrijwilligersdagen per organisatie per jaar is wel erg beperkt en gaat voorbij aan het wekelijks engagement van honderdduizenden sociaal-culturele vrijwilligers.

Daarom: • verdient volgens ons deze collectieve polis

extra promotie en uitbreiding naar wie zich duurzaam (lokaal) engageert;

• zijn ook vzw’s die wettelijk verplicht zijn hun vrijwilligers te verzekeren voor burgerlijke aansprakelijkheid, vragende partij voor een incentive vanuit de overheid om de polis van bestaande vzw’s te optimaliseren;

• verdient ook een uitbreiding van deze

polis naar bestuurdersaansprakelijkheid aanbeveling.

3. Maak werk van een garantiefonds

Ondanks alle goede voorzorgen kan niet elke calamiteit worden voorzien. Bovendien lopen schadeclaims soms hoger op dan de dekking van een verzekering waarborgt. In dat geval kan een garantie- of solidariteitsfonds uitkomst bieden.

Daarom pleit de FOV voor de invoering van een Vlaams garantiefonds voor ongevallen bij vrijwilligerswerk.

11

Meer weten?

Surf naar: www.fov.be of volg ons: @fovtweets

Contactpersoon voor dit dossier:Nele Cornelis ([email protected])02 244 93 39

Page 12: Beleidspost december 2013

Adviesraden tevreden over samenwerking Cultuur, Onderwijs, Vorming en Jeugd, maar vragen meer ambitie

Doorgroeien in Cultuur: gebrek aan politieke ambitieDe Raad Levenslang en Levensbreed Leren van de Vlaamse Onderwijsraad (VLOR) keurde op 3 december 2013 het ontwerpadvies goed over de nota Doorgroeien in Cultuur. Dit advies werd gezamenlijk uitgebracht met de Adviesraad voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media (SARC), en de Vlaamse Jeugdraad.

De FOV maakt niet enkel deel uit van de SARC, maar participeerde ook aan de werkgroep Cultuureducatie voor Volwassenen in de schoot van de Raad Levenslang Leren. Deze werkgroep besprak en becommentarieerde de nota Doorgroeien in Cultuur, die op 30 september werd voorgesteld aan de VLOR.

Gematigd positief

In het gezamenlijk advies uiten de drie raden hun tevredenheid over het feit dat de beleidsvelden Cultuur, Onderwijs en Vorming en Jeugd aan de slag zijn gegaan om – hoe onvolmaakt ook – een kader uit te tekenen rond cultuureducatie voor volwassenen. Globaal zien zij drie positieve punten. De nota Doorgroeien in Cultuur:

• geeft erkenning aan cultuureducatie voor volwassenen;

• heeft oog voor de diversiteit van het cultuureducatieve landschap;

• heeft bijzondere aandacht voor participatie en kansengroepen.

In verschillende passages wordt de rol van het het sociaal-cultureel volwassenenwerk op het vlak van cultuureducatie terecht mooi in de verf gezet. De even waardevolle kunstgerichte vorming in de sector (vooral bij gespecialiseerde vormingsinstellingen) blijft evenwel wat onderbelicht.

12

Doorgroeien in cultuur

conceptnota cultuureducatie

Joke Schauvliege,Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur

Pascal Smet,Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel

Page 13: Beleidspost december 2013

13

Politieke ambitie ontbreekt

De drie raden maken onmiddellijk een kanttekening: ze stellen vast dat een duidelijke politieke ambitie ontbreekt.

In de nota ontbreekt ook de waardering voor de intrinsieke waarde en het plezier voor cultuur, een nieuwe transversale strategie en aandacht voor de culturele basisvaardigheden.

De nota is opgebouwd volgens drie doelstellingen, die ook terug te vinden zijn in ’Groeien in Cultuur’. Helaas reikt de nota geen onderbouwde visie aan. Het document heeft vooral een beschrijvend karakter. Eerder dan een visietekst over cultuureducatie voor volwassenen is het een opsommende landschapsschets.

De raden benadrukken tenslotte de wens met hun advies een constructieve bijdrage te leveren. Ze kijken uit naar de reactie van de opstellers van het nota, maar betreuren sterk dat de nota publiek werd gemaakt vooraleer ze er advies over konden uitbrengen.

Geen boter bij de vis

Boter bij de vis ontbreekt. De FOV betreurt dat er onvoldoende middelen worden ingezet om cultuureducatie daadwerkelijk te laten inbreken in de leefwereld van volwassenen. Het sociaal-cultureel volwassenenwerk kan hier immers een wezenlijke bijdrage toe leveren.

Meer dan ooit heeft onze samenleving nood aan een vruchtbare humuslaag voor leren door en over cultuur. Recent onderzoek wijst immers uit dat kunst- en cultuureducatie essentieel zijn voor vernieuwing in de samenleving.

Debat ten gronde

Tijdens de bespreking van de beleidsbrief Cultuur in de Commissie Cultuur waren ook de parlementsleden geïnteresseerd in de nota’s Groeien in Cultuur en Doorgroeien in Cultuur. Ze vroegen aan de minister om deze nota’s te bezorgen en namen zich voor er zelf ook een grondige bespreking aan te wijden. De FOV kijkt hiernaar uit.

Meer weten?

Surf naar: www.fov.be of volg ons: @fovtweets

Contactpersoon voor dit dossier:Joris Smeets ([email protected])02 244 93 39

Page 14: Beleidspost december 2013

Inspiratie en ambitie voor een positief sociaal-cultureel beleid

Een veerkrachtig 2014De FOV-publicatie ‘Veerkracht’ is een bundeling van ideeën en maatregelen voor een krachtig sociaal-cultureel beleid. We willen beleidsmakers inspireren en stimuleren. Veerkracht maakt deel uit van een reeks initiatieven die we plannen voor en na de verkiezingen-2014. Een overzicht.

Ons verkiezingsproject bestaat uit vier luiken:

Wascabi: een jaarlijkse stand van zaken

Met het magazine Wascabi – spreek uit: wasabi - willen we sociaal-culturele beleidsthema’s op een toegankelijke en boeiende wijze tot bij een breed publiek van partners, beleids- en opiniemakers brengen.

Veerkracht: ambitieuze oplossingen

Veerkracht is een bundeling van ideeën en maatregelen voor een krachtig sociaal-cultureel beleid. Met dit materiaal willen we beleidsmakers inspireren en stimuleren tot meer positieve sociaal-culturele ambitie. We goten Veerkracht in een overzichtelijke website: veerkracht.fov.be. Zo kan je al klikkend kennis maken met onze ideeën, voorstellen en publicaties.

In oktober organiseerden we een politiek panelgesprek met Veerkracht als leidraad. Bart Caron (Groen), Paul Delva (CD&V), Jo De Ro (Open Vld), Yamila Idrissi (sp.a) en Marius Meremans (N-VA) gaven commentaar op onze beleidsvoorstellen. Het werd een interessant gesprek over infrastructuur, planlast, innovatie, vertrouwen en nog veel meer.

‘Roadshow’

We trekken met Wascabi en Veerkracht de boer op. We bezochten politieke partijen en partners en legden hen uit waarom investeren in sociaal-cultureel werk een verstandige keuze is. Op die manier willen we een sociaal-culturele stempel drukken op de partijprogramma’s (en regeerakkoorden) van 2014.

Memorandum

We zouden onszelf niet zijn als we niet met een stevig memorandum kwamen aanzetten. In april brengen we het eisenpakket van het sociaal-cultureel volwassenenwerk voor de volgende legislatuur naar buiten.

14

Meer weten? Surf naar: veerkracht.fov.be of: @fovtweets

Contactpersoon voor dit dossier:Dirk Verbist ([email protected])02 244 93 39

2013

CULTUURSCHEPENEN NAEGELS EN VAN UFFEL:INZETTEN OP SOCIAAL-CULTUREEL WERK

OOK IN CRISISTIJD

JAARMAGAZINE OVER BELEID EN TENDENSEN IN HET SOCIAAL-CULTUREEL WERK

Wij zijn sociale innovatieOVER HET DNA VAN

HET SOCIAAL-CULTUREEL WERK

“Yes, ze zijn er!”INTERVIEW MET MINISTER SCHAUVLIEGE

Europa en het middenveldSTAES EN DEMESMAEKER OP DE ROOSTER