Beleidsplan 2015 – 2020 Stichting Muziekschool Stede Broec __________________________________________________________________________________

Zichtbaar ≈ Zicht houden

Ho

ofd

stu

k: C

olo

fon

2

Colofon Beleidsplan 2015 – 2020, Stichting Muziekschool Stede Broec Samenstelling: M. Haak, S. Snip en R.H. Keur 12 augustus 2015 Stichting Muziekschool Stede Broec Zeststedenweg 163, 1613 JD Grootebroek T: 0228 51 56 94 E: info@muziekschoolstedebroec.nl I: www.muziekschoolstedebroec.nl IBAN: NL 15 RABO 0310 0028663 KVK : 523539

Ho

ofd

stu

k: In

ho

ud

3

Inhoud

Colofon .................................................................................................................................................... 2

Inhoud ..................................................................................................................................................... 3

Voorwoord .............................................................................................................................................. 5

Samenvatting ........................................................................................................................................... 6

Inleiding ................................................................................................................................................... 8

1. Aanleiding ........................................................................................................................................ 9

1.1 Trends en positionering ......................................................................................................... 10

1.2 Profiel en rol voor SMS .......................................................................................................... 11

1.3 Missie en visie........................................................................................................................ 12

1.3.1 Missie – waar staat SMS voor ....................................................................................... 12

1.3.2 Visie – waar gaat SMS voor .......................................................................................... 12

1.4 De doelstellingen van de nieuwe koers ................................................................................. 13

2. Wat doet SMS ................................................................................................................................ 15

2.1 Muzieklessen ......................................................................................................................... 15

2.2 Workshops ............................................................................................................................. 16

2.3 Repetities ............................................................................................................................... 16

2.4 Voorspeelavond..................................................................................................................... 16

2.5 Basisscholen .......................................................................................................................... 16

2.6 Projectweek ........................................................................................................................... 16

2.7 Bijzondere activiteiten ........................................................................................................... 16

2.8 Samenwerking met derden ................................................................................................... 17

3. Van doelstelling tot realisatie ........................................................................................................ 18

3.1 Kwaliteit ................................................................................................................................. 18

3.2 Vakmanschap ........................................................................................................................ 18

3.3 Lokaal leiderschap ................................................................................................................. 19

4. Vooruitblik 2017-2020 ................................................................................................................... 20

4.1 Nieuwe bronnen voor instandhouding SMS ......................................................................... 20

4.1.1 Workshop Muziekgeschiedenis ......................................................................................... 20

4.1.2 Workshop Meestemmig zingen......................................................................................... 20

4.1.3 Masterclass ensemble zingen ............................................................................................ 21

Ho

ofd

stu

k:

4

4.1.4 Masterclass ensemble spelen............................................................................................ 21

4.1.5 Workshop POP-band ......................................................................................................... 21

4.1.6 Koorcoaching ..................................................................................................................... 21

4.1.7 Workshop muziek en theater ............................................................................................ 21

4.1.8 Studio opname .................................................................................................................. 21

4.1.9 Workshop directie ............................................................................................................. 22

4.1.10 Workshop arrangeren ....................................................................................................... 22

4.2 Zwakke plekken, lacunes én nieuwe kansen ......................................................................... 22

4.4 ELO- elektronische leer omgeving ......................................................................................... 23

4.5 Het zichtbaar maken van SMS via media, PR, bijeenkomsten, netwerken en publicaties. .. 24

4.6 Het versterken van banden in de netwerken, amateurkunstorganisaties, vernieuwende aanbieders en actieve beoefenaars van cultuur in de breedste zin van het woord. ........................ 24

4.7 Samenwerking met MOW ..................................................................................................... 25

4.8 Samenwerking met de bibliotheek(West Friese Bibliotheken WFB) .................................... 25

5. Middelen ....................................................................................................................................... 27

5.1 Budgetverdeling .................................................................................................................... 27

5.2 Samenwerking ....................................................................................................................... 27

5.3 Competenties ........................................................................................................................ 27

5.4 Risico’s en waarborgen .......................................................................................................... 27

Ho

ofd

stu

k: V

oo

rwo

ord

5

Voorwoord Stichting Muziekschool Stede Broec (SMS) beleefde roerige tijden. Voor u ligt het beleidsplan 2015-2020 waarin de nieuwe koers van de muziekschool uiteen wordt gezet. In een omgeving van bezuinigingen moet SMS zich staande weten te houden om het voorbestaan van muziekonderwijs en de participatie in het sociaal domein te kunnen waarmaken. Het beleidsplan - met als titel “Zichtbaar ≈ Zicht houden” - wil u laten zien hoe SMS de komende vijf jaren haar missie en visie gaat voltrekken. Daarbij is SMS voornemens zoveel mogelijk zelfvoorzienend muziekonderwijs te bekostigen maar is ook afhankelijk van subsidie van de gemeente(n). Middels prestatieafspraken, regels en voorwaarden volgens de Algemene Subsidieverordening, wordt deze subsidie gerechtvaardigd. In het beleidsplan heeft muziekeducatie aan basisscholen een prominente plaats. Het beleidsplan van SMS is de leidraad voor de jaarplannen, die gericht zijn op de missie, visie, huidige taken, vooruitblik en de middelen. Het beleidsplan moet leiden tot een uitgebreid aanbod van cursussen, lessen en aanvullende activiteiten, in logische samenhang, toegesneden op de leeftijd, wensen en mogelijkheden van elk individu, gericht op kennismaken, verdiepen, talentontwikkeling en ontspanning. Het geheel geworteld in het cultureel- en sociaal domein.

Ho

ofd

stu

k: S

amen

vatt

ing

6

Samenvatting In het beleidsplan 2015-2020, “zichtbaar is zicht houden” wordt ingegaan op de nieuwe koers die de SMS gaat inzetten om een voor de toekomst gezonde organisatie te realiseren. Hierbij hebben (beleids)doelen, kaders, financiële en personele aangelegenheden een belangrijke rol. Zelfvoorzienigheid, maar ook subsidie van de gemeente(n) zijn nodig om het voortbestaan SMS te garanderen. Het behoefte onderzoek, gehouden onder 1100 West-Friesen heeft duidelijk gemaakt dat SMS bestaansrecht heeft, dat muziekonderwijs een belangrijke rol in de samenleving heeft en dat muziekonderwijs zeker moet worden blijven gegeven. Uit het onderzoek komt ook naar voren dat het onderwijs als “duur” wordt gezien en dat SMS zich kan profileren door meer zichtbaar te zijn. SMS heeft de Handreiking Muziekonderwijs 2020 als kapstok gebruikt voor dit beleidsplan. VNG en OCW hebben in duidelijke kaders aangegeven waar de Nederlandse gemeenten tot 2020 voor staan op het gebied van muziekonderwijs. Een solide basis samenwerking tussen SMS en de gemeente waarin zij elkaar kunnen stimuleren resultaat te boeken in het cultureel- en sociaal domein. Tevens worden partijen uitgedaagd elkaar te kunnen wijzen op verantwoordelijkheden. De motorische ontwikkeling, discipline en doorzettingsvermogen worden door het bespelen van een instrument bij kinderen bevorderd. SMS wil inspringen op de wetenschappelijk onderbouwde onderzoeken waarin naar voren komt dat muziekonderwijs positief bijdraagt aan de schoolprestaties; “muziek maakt slim”. SMS haakt aan bij de vijf concrete adviezen voor gemeenten - kinderen de prioriteit, lokale toegankelijkheid, spreiding, kwaliteit en diversiteit - om de actieve cultuurparticipatie te borgen. De missie en visie van SMS hebben hun oorsprong in de statuten. Het blijkt onverkort dat de statuten de volledige lading dekt met betrekking tot de nieuwe koers die SMS wil gaan volgen. De visie van SMS zegt waarvoor ze gaat en de missie zegt waarvoor ze staat. De nieuwe koers brengt met zich mee dat transparantie, goed ondernemerschap, professionalisering, markgerichtheid en samenwerking de komende tijd (nog meer) aandacht vragen. De Governance Code Cultuur met haar 9 uitgangspunten wordt hiervoor gevolgd, wat uiteindelijk moet leiden tot een erkenning voor deze Governance Code Cultuur. In een onderzoek samen met Stichting Muziekschool Oostelijk West-Friesland (MOW) en De West-Friese Bibliotheken (WFB) blijkt dat er reeds met 62 organisatie wordt samengewerkt. De focus zal in de periode 2015-2020 liggen op de samenwerking met WFB en MOW. Beide muziekscholen hebben reeds in 2016 een plan van aanpak gelanceerd, waarna er daadwerkelijk samenwerking heeft plaatsgevonden. De samenwerking wordt verder geoptimaliseerd, ten voordele van beide instellingen, de docenten en de leerlingen. Met een gezamenlijke aanpak van beide muziekscholen moet het muziekonderwijs een nieuwe inhoudelijke impuls krijgen, door uitbreiding en vernieuwing van het aanbod en activiteiten, versterking van de organisatie en vergroting van bestuurskracht. De reeds bestaande instrumentale/vocale lessen; theorielessen, voorspeelavonden, samenspeeldagen, masterclasses, concoursen, examens, workshops, popensembles en de stimulering tot het aangaan van cultuurparticipatie d.m.v. deelname aan bijvoorbeeld MADhouse, concerten en festivals, worden voortgezet of uitgebreid.

Ho

ofd

stu

k: S

amen

vatt

ing

7

De samenwerking met Het Postkantoor, ’t Stadsplein, Blauwe Schuit, diverse basisscholen, muziekvereniging St. Caecilia te Lutjebroek, Fanfare Irene te Grootebroek, muziekvereniging Crescendo te Bovenkarspel, MADhouse Enkhuizen, krijgen een extra impuls waardoor het sociaal domein goed wordt vertegenwoordigd. Om van doelstellingen naar realisatie te komen is het noodzakelijk dat vakmanschap en kwaliteit worden gewaarborgd. SMS zet uiteen hoe zij dit - door middel van het opvullen van de leemtes, die zijn ontstaan in het muziekonderwijs op PABO’s - wil gaan realiseren. Dit kan alleen door (vak)geschoolde, conservatorium opgeleidde docenten. Samen met basisscholen en vakleerkrachten wordt een op maat gemaakt (basis)pakket in muziekonderwijs aangeboden. Dit zorgt voor cohesie en optimale implementatie van de Handreiking Muziekonderwijs 2020. In een vooruitblik op de in de toekomst te realiseren nieuwe bronnen, samenwerking, onderwijsondersteuning, het zichtbaar worden en blijven en het versterken van samenwerkingsvormen, geeft SMS een doorkijk naar 2020, waarbij sustainability de rode draad is. Anticiperend op de veranderende financiële en sociaal-culturele omgeving gaat SMS op basis van projecten, workshops en samenwerking met culturele partners, efficiënt en effectief muziekonderwijs inzetten. SMS heeft niet zelf alle middelen ter beschikking en zal een beroep doen op de gemeente(n). Efficiëntie op eigen middelen zijn reeds ingevoerd in de aanloop van de bestuursperiode van het nieuwe bestuur. Er is nog een slag te halen in budget verdeling, samenwerking, competenties, risicoanalyse en het verkrijgen van waarborgen door de stakeholders. SMS houdt zicht op de realisatie van het beleidsplan en wordt daardoor zichtbaar in het cultureel en sociaal domein, waarbij ze geholpen wordt door de media.

Zichtbaar ≈ Zicht houden

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Ho

ofd

stu

k: In

leid

ing

8

Inleiding In hoofdstuk 1 beschrijft de aanleiding voor het tot stand komen van het beleidsplan 2015-2020. Trends en positionering, missie en visie, profiel en rol en de wijze van besturen worden hier uiteengezet. Hoofdstuk 2 bespreekt de huidige taken van de SMS en de uitbreiding daarvan. De doelstelling en de realisatie van kwaliteit en vakmanschap aan de hand van 5 uitgangspunten worden in hoofdstuk 3 weergegeven. In hoofdstuk 4 wordt een vooruitblik tot 2020 gegeven. Nieuwe bronnen, samenwerking, zwakke plekken en lacunes, maar ook nieuwe kansen, leerwegsystemen, “zichtbaar zijn” en samenwerking worden besproken. Tot slot wordt in hoofdstuk 5 uiteengezet met welke middelen SMS de nieuwe koers wil gaan realiseren.

Ho

ofd

stu

k: A

anle

idin

g

9

1. Aanleiding De Stichting Muziekschool Stede Broec, hierna te noemen SMS, is eind 2015 gestart met de contouren van een beleidsplan. Een compleet beleidsplan was nog niet mogelijk omdat pas op 24 september het nieuwe bestuur - bij rechter aangewezen - als bestuurleden en ingeschreven konden worden bij de KvK. Eind 2015 en gedurende de eerste maanden van 2016 is er door het nieuwe bestuur gewerkt aan de goede inschaling van docenten, besparing op decadente uitgaven en vrijwilligersvergoedingen. Het gemeentebestuur en wethouders van Stede Broec hebben hierover het Rapport “Administratief onderzoek na installeren (volledig) nieuw bestuur Stichting Muziekschool Stede Broec 2005-2015” ontvangen. Onderdeel van een nieuwe start is het afspreken van doelen, beleidskaders en de financiële en personele positie van SMS binnen de constellatie (SED) de gemeenten Stede Broec, Enkhuizen en Drechterland die per 1 januari 2015 gefuseerd zijn in deze nieuwe organisatie: de SED organisatie. Immers deze gemeenten dragen bij aan verdeling van de subsidiegelden en specifiek voor SMS: “de regels en voorwaarden volgens de Algemene Subsidieverordening Stede Broec 2013 “. Onder leiding van het nieuwe bestuur hebben de directeur en docenten geluisterd naar ideeën van de eigen medewerkers maar ook naar verwachtingen van externe partijen die bij SMS betrokken zijn. Er zijn vele gesprekken gevoerd in het veld en er is een “Behoefte Onderzoek” gehouden onder 1100 inwoners van Westfriesland die het werkgebied van de muziekscholen - de gemeenten Drechterland, Enkhuizen, Medemblik en Stede Broec - bestrijken. Middels een online vragenlijst is er gerespondeerd. Met de resultaten kunnen wij (nog) beter inspelen op de wensen van onze deelnemers. Tegelijkertijd kregen we een beter beeld van de interesses van regiobewoners met betrekking tot muziek(scholen). Hierdoor kan in de toekomst een groter publiek bereikt worden. De respondenten benoemden met name dat ze tevreden zijn over hun muziekschool; zij geven SMS het rapportcijfer 7,5. De deelnemers zijn het meest te spreken over de kwaliteit van de lessen en de docent. En zij waarderen ook het aanbod en de keuzemogelijkheden. De redenen waarom de burgers van de gemeenten Drechterland, Enkhuizen, Medemblik en Stede Broec wegblijven van de muziekscholen, zijn de tarieven van de muzieklessen (ze vinden het te duur) en het niet bekend zijn met de muziekscholen en hun cursusaanbod. De missie en visie van SMS vroegen nog de nodige aandacht evenals de concrete doelstellingen. Om tegemoet te komen aan de prestatieafspraken van de gemeente Stede Broec, zijn de reeds bestaande afspraken uitgediept, aangescherpt en beter geformuleerd. Het behoefte onderzoek heeft geholpen bij de omgevingsverkenning heeft veel inzicht gegeven in de beelden en verwachtingen. De resultaten van dit het behoefte onderzoek zijn gelegd naast het vigerende het jaarplan 2016. De concrete vertaling van thema’s, producten en activiteiten vindt u terug in de werkplannen die voortkomen uit het beleidsplan en ieder jaar aan derden zal worden aangeboden. Aldus is toegewerkt naar een nieuwe koers en concretisering van programma’s en producten voor huidige en nieuwe doelgroepen, binnen de bijgestelde beleidskaders. Het plan zal worden gerealiseerd binnen de bestaande budgettaire kaders.

Ho

ofd

stu

k: A

anle

idin

g

10

Het verwezenlijken van de ambities vereist aanpassing van de organisatiestructuur en competenties binnen SMS, maar ook van de subsidiënten om te voorkomen dat er simplistische bezuinigingsacties worden gecreëerd die een suboptimale uitwerking hebben op de cultuurinstanties en in het bijzonder SMS. Het bestuur van SMS zal de subsidiënten helpen bij het uitvoeren van beleid. Op basis van deze nieuwe koers heeft SMS de missie en visie geherformuleerd tot de slogan;

Zichtbaar ≈ Zicht houden

1.1 Trends en positionering Het veld van actieve cultuurparticipatie en in het bijzonder muziekonderwijs, is sterk in beweging, evenals de maatschappelijke en politieke opvattingen daarover. Muziekonderwijs geniet, in elk geval in de bestuursperiode van het nieuwe bestuur, grote prioriteit. Muziekonderwijs is een speerpunt voor de rijksoverheid, en wordt in de “HANDREIKING MUZIEKONDERWIJS 2020”1 (Den Haag, 15 oktober 2014), uiteengezet. De landelijke politiek excelleert boven de gemeentepolitiek, echter er ligt wel een opdracht voor de gemeenten in Nederland. SMS volgt de genoemde handreiking in de concrete voorbeelden die worden beschreven. Toen Minister Bussemaker van OCW - in juni 2014 - om deze handreiking heeft verzocht, had zij een toetsingsmodel voor ogen waarin de opwaartse lijn van het muziekonderwijs kan worden gecontroleerd. Immers de overheid staat op het standpunt dat de toegevoegde waarde van muziek diep verankerd zit in de samenleving. In wetenschappelijk onderzoek is vastgesteld dat muziek maken en naar muziek luisteren positief effect heeft op schoolprestaties. Het bespelen van een instrument draagt bij aan de motorische ontwikkeling van kinderen, en bevordert discipline en doorzettingsvermogen. Het draagt bij aan de ontwikkeling van het kinderbrein en aan sociale vaardigheden, nodig voor het samen spelen en samen werken. Verder zou muziek verbonden kunnen worden met schoolvakken waardoor de zogenaamde “muzikale intelligentie” kan helpen bij het begrijpen van lesstof. Muziek maken met mensen bevordert gemeenschapszin en empathie en heeft derhalve een belangrijke rol in de maatschappij. De lokale infrastructuur voor muziekonderwijs staat onder druk. Muziekscholen in het algemeen worden getroffen door omvangrijke bezuinigingen. De particuliere, onafhankelijke aanbieder is in opmars, gesteund door het internet. (Muziek)vakdocenten verliezen hun baan en zijn gedwongen om zelfstandig verder te gaan. Veel ontwikkelingen wijzen in de richting van deininstitutionalisering, minder overheidsbemoeienis, meer marktwerking en nieuwe samenwerkingsverbanden en organisatievormen. Aan de andere kant zien we bemoeienissen van plotseling opkomende rechtspersonen die organisaties en bestuurlijke netwerken verkruimelen. Hierdoor ontstaat een suboptimale basis voor SMS waarbij de continuïteit niet gegarandeerd kan worden. De kwaliteit van muziekonderwijs komt hierdoor onder druk te staan. Hierdoor wordt de deelname aan actieve muziekbeoefening minder.

1 https://www.meermuziekindeklas.nl/Meer%20Muziek%20in%20de%20Klas%20-%20Handreiking%20muziekonderwijs%202020.pdf

Ho

ofd

stu

k: A

anle

idin

g

11

Met name kinderen nemen in hun vrije tijd muziekonderwijs af. Door - zoals uit meerdere monden wordt gehoord - de tarieven maar te verhogen om een betere financiële dekking te verkrijgen zal het aanbod van kinderen afnemen. Dit is een zorgelijke ontwikkeling. Het spreekt de landelijke politieke lijn dan ook tegen omdat deze de culturele ontwikkelingskansen voor alle kinderen, vanuit een samenhangende aanpak voor staat. De landelijke politiek ontving - op verzoek van de Minister van OCW en de VNG - van de Raad voor Cultuur in 2014, vijf concrete adviezen voor gemeenten om actieve cultuurparticipatie te borgen. Geef kinderen prioriteit; Waarborg lokaal toegankelijkheid; Spreiding; kwaliteit en diversiteit van het aanbod. Er is een landelijke tendens dat er meer muziekonderwijs in de klas wordt gegeven. SMS werkt al vele jaren samen met de basisscholen in de omgeving. SMS staat open voor een nog intensievere samenwerking met de basisscholen. Al moet gezegd worden dat basisscholen allen autonoom zijn in het nemen van beslissingen over de te onderwijzen materie. Het is daarom een te simplistische voorstelling van derden dat muziekonderwijs gelijk geïmplementeerd kan worden in het basisonderwijs. SMS gaat echter in de periode tot 2020 haar aandacht vestigen op medeverantwoordelijke verantwoordelijken. De verantwoordelijken hebben op veel plaatsen de handen ineen geslagen, vanuit een gedeelde visie op ouders en grootouders, vakleerkrachten en groepsleerkrachten, school- en stadsbestuurders, politici, musici en mediaprofessionals, om het belang van muziekonderwijs duidelijk te maken. Hiermee voorziet SMS in de missie en visie zoals eerder verwoord. De 5 concrete adviezen op het gebied van de cultuurparticipatie zullen verwerkt worden in het beleidsplan en terugkeren in de jaarplannen.

1.2 Profiel en rol voor SMS Veel van bovenstaande trends worden in de komende jaarplannen benoemd. De prioriteiten in het jaarplan - startend met jaarplan 2016 - en de bijbehorende acties van het SMS zijn afgeleid van vijf concrete adviezen voor gemeenten - geïnitieerd door de minister van OCW en de Vereniging Nederlandse Gemeenten - om actieve cultuurparticipatie te borgen: Geef kinderen prioriteit; Waarborg lokaal toegankelijkheid; Spreiding; kwaliteit en diversiteit van het aanbod. Opvallend is dat externe partijen, vooral de gemeente, het belang van draagvlakvergroting in de samenleving benadrukken. We merken dat men op het gebied van publieksbeïnvloeding en profilering van muziekonderwijs meer van SMS verwacht. SMS kiest daarom voor de geprononceerde opstelling, omdat hierin onze rol als kennisinstituut voor muziek (nog) sterker tot uitdrukking komt. De expertise van directie en vakdocenten en de unieke locatie van SMS biedt ruimte om te excelleren. Verder is er een accentverschuiving in mogelijkheden die SMS ziet in de huidige transities binnen het sociale domein. Door de decentralisatiebeweging naar gemeenten vinden er ontwikkelingen plaats waarin muziek onderwijs veel kan bieden.

Ho

ofd

stu

k: A

anle

idin

g

12

SMS richt zich daarom expliciet op de actieve cultuurparticipatie en het sociaal domein. Deze is in 2016 reeds geactualiseerd in de vorm van samenwerking met Het Postkantoor, Madhouse, Het StadsPlein, de Drom, Inventas, maar wordt nog verder uitgebreid. Deze uitbreiding krijgt gestalte door bijeenkomsten organiseren, contacten maken andere cultuurmakers en verbindingen leggen. Daarnaast zal kennis delen op het gebied van muziekonderwijs een belangrijke rol worden voor SMS. De kwaliteit van muziekonderwijs, gegeven door professionele vakkrachten blijft voor SMS een belangrijke pijler. SMS gaat actief aan de slag om een sterk “muziekschoolprofiel” neer te zetten, herkenbaar voor onze doelgroepen en onze belanghebbenden. SMS ziet het als opdracht en noodzaak om de burgers in West-Friesland te bereiken met een aansprekende boodschap over muziekonderwijs.

1.3 Missie en visie De basis voor de missie en visie van SMS liggen ten principale in de statuten. De stichting SMS heeft ten doel: Het (doen) verzorgen van lessen, cursussen en projecten op het terrein van muzikale vorming en het (doen) verzorgen van daarbij aansluitende ondersteunende activiteiten en voorts al hetgeen met een en ander rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin des woords. Deze op 8 september 1989 opgestelde doelstelling is - gelet op dit beleidsplan - wellicht actueler dan ooit. De missie zegt waarvoor SMS staat; en de visie is waarvoor SMS gaat.

1.3.1 Missie – waar staat SMS voor SMS staat voor het aanbieden van lessen, cursussen en projecten op het gebied van muzikale vorming. Daarnaast ondersteunt zij activiteiten die - hetzij rechtsreeks, hetzij zijdelings - betrekking hebben op diezelfde muzikale vorming. SMS kiest ervoor deze muzikale vorming om in te zetten op kwalitatief hoogstaande muzieklessen, gegeven door gediplomeerde vakleerkrachten.

1.3.2 Visie – waar gaat SMS voor SMS geeft kinderen de prioriteit: SMS geeft prioriteit aan muzikale vorming op basis- en voortgezet onderwijs. Het verzorgingsgebied van SMS beslaat de gemeenten Stede Broec, Enkhuizen en Drechterland; en gedeeltes van Muziekschool Oostelijk West-Friesland; de gemeenten Medemblik, Drechterland en Enkhuizen. SMS is van mening dat kinderen en jongeren ook binnenschools optimale culturele en creatieve ontwikkelingskansen moeten krijgen; immers de jeugd van nu heeft veel meer nodig dan alleen cognitieve vakken. Daarom werkt SMS samen met verschillende scholen in het basis- en voortgezet onderwijs en verzorgt: muziekprojecten, coaching leerkrachten, inschakeling vakleerkracht en workshops.

SMS waarborgt toegankelijkheid: SMS streeft een maximale toegankelijkheid na. Dat wil zeggen dat muziekonderwijs breed in de samenleving genoten mag en moet kunnen worden. SMS wil een muziekschool zijn, die elke deelnemer een stimulerende leeromgeving biedt en waarbinnen ruimte is voor iedereen, ongeacht leeftijd. Binnen deze leeromgeving wil SMS elke deelnemer die scholing geven, die past bij zijn/haar leeftijd en interesse, met de juiste balans tussen ontspanning en prestatie, en die moet leiden tot een maximale ontplooiing van ieders muzikale mogelijkheden.

Ho

ofd

stu

k: A

anle

idin

g

13

SMS zorgt voor spreiding: SMS heeft een brede spreiding voor ogen. Kinderen zijn in hun vrije tijd - naast sport - de belangrijkste afnemer van muzikale vorming. Muziekonderwijs zou een prominentere plaats moeten krijgen zodat er in ieder geval een aantal uren per maand muziekonderwijs wordt gegeven door gekwalificeerde vakleerkrachten, vanuit een doorlopende leerlijn. Via deze leerlijn maken zij niet alleen kennis met muziek en muziekbeoefening, maar kunnen zij zich er ook - net als in andere vakken - verder in ontwikkelen. De spreiding wordt tot stand gebracht door strategische keuzes in het binnen-, buiten- en naschools aanbod van muzikale vorming. Dit buiten- en naschoolse muziekonderwijs moet een gevarieerd aanbod genereren die van goede kwaliteit is en tegen een redelijke prijs te verkrijgen. Dit zou bijvoorbeeld kunnen via BSO, verlengde schooldag en ‘brede school’. Wederom - als eerder genoemd - door of met vakkrachten van muziekschool aangeboden. SMS ziet hier niet alleen de individuele gitaar- en pianolessen, maar ook het samen zingen in koren en samen spelen in verenigingen, ensembles, fanfares, harmonieën en orkesten. Daarnaast is er in juni 2015 een eerste verkenning gemaakt van de situatie en de positie van de twee muziekscholen in West-Friesland; SMS en MOW. Op basis hiervan zijn de mogelijkheden voor samenwerking verder onderzocht en uitgewerkt. In de eerste helft van 2016 zijn hiervoor al de eerste stappen gezet; in het schooljaar 2016/2017 zal gestreefd worden de samenwerking verder te optimaliseren, ten voordele van beide instellingen, de docenten en de leerlingen. Met een gezamenlijke aanpak van beide muziekscholen moet het muziekonderwijs een nieuwe inhoudelijke impuls krijgen, door uitbreiding en vernieuwing van het aanbod en activiteiten, versterking van de organisatie en vergroting van bestuurskracht. SMS zorgt voor kwaliteit en diversiteit van het aanbod: SMS levert een uitgebreid aanbod van cursussen, lessen en aanvullende activiteiten, in logische samenhang, toegesneden op de leeftijd, wensen en mogelijkheden van elk individu, gericht op kennismaken, verdiepen, talentontwikkeling en ontspanning. De doorlopende leerlijnen worden gerealiseerd vanaf de basiscursussen naar instrumentale/vocale lessen; theorielessen, voorspeelavonden, samenspeeldagen, masterclasses, concoursen, examens, workshops, stimulering cultuurparticipatie d.m.v. deelname MADhouse, concerten en festivals. SMS levert de kwaliteit van bovenstaand muzikaal onderwijs door de inzet van vakleerkrachten. Zichtbaar ≈ Zicht houden is niet voor niets gekozen tot het thema voor het beleidsplan van 2015 – 2020.

1.4 De doelstellingen van de nieuwe koers De cultuursector kenmerkt zich door grote diversiteit, maar voor de gehele sector geldt hetzelfde: het werken met gemengde financiering, risicobeheer, toezicht en verantwoording is zwaarder gaan tellen. Organisaties die zich hiervan bewust zijn, hanteren de Governance Code Cultuur (www.governancecodecultuur.nl). De Governance Code Cultuur is een instrument voor goed bestuur en toezicht in de cultuursector. In dit beleidsplan vormt de Governance Code Cultuur een leidraad voor een goed bestuur. Het normenkader past in het beleidsplan 2015-2020.

Ho

ofd

stu

k: A

anle

idin

g

14

De Governance Code Cultuur kent 9 uitgangspunten (normenkader). 1) Wat houdt de code in en hoe nemen we de code in acht; 2) Het bestuur kiest een besturingsmodel; 3) Het bestuur is verantwoordelijk voor de organisatie. Het bestuur is in- en extern duidelijk over de taken, bevoegdheden en werkwijze; 4) Het bestuur stelt rechtspositie en bezoldiging van het bestuur zorgvuldig vast en is hierover zo open mogelijk; 5) Het bestuur legt zijn taken, verantwoordelijkheden en werkwijze vast en handelt daarnaar; 6) Het bestuur is verantwoordelijk voor zijn samenstelling: hij waarborgt deskundigheid, diversiteit en onafhankelijkheid; 7) Het bestuur geeft tevoren aan welke inzet van de leden wordt verwacht en welke eventuele vergoeding daar tegenover staat; 8) Bestuurders vermijden elke vorm van belangenverstrengeling; 9) Als de organisatie over een directie beschikt is het bestuur verantwoordelijk voor het functioneren van de directie De nieuwe koers richt zich op ondernemerschap, professionalisering, marktgerichtheid en samenwerking, uit te voeren door een team van gemotiveerde en enthousiaste docenten en medewerkers, die zich verbonden voelen met de organisatie, breed inzetbaar zijn, regelmatig bijscholen en geen uitdaging uit de weg gaan, met aandacht en zorg voor iedere deelnemer, maar ook aandacht voor nieuwe vraag uit de markt en het kostenaspect. Naast de bestaande samenwerking met: Het Postkantoor, Blauwe Schuit, diverse basisscholen, muziekvereniging St. Caecilia te Lutjebroek, Fanfare Irene te Grootebroek, muziekvereniging Crescendo te Bovenkarspel, MADhouse Enkhuizen, Muziekschool Oostelijk West-Friesland, gaat SMS nieuwe samenwerkingsvormen acquireren. Een zelfde acquisitie geldt voor het aantal leerlingen dat thans (red. in de periode 2015-2016) op 230 staat.

SMS heeft een unieke positie in het aanbieden van muzikale vorming. Uit het “BEHOEFTE ONDERZOEK MUZIEKSCHOOL” (juni 2016) responderen 900 regiobewoners en 200 deelnemers (van muziekscholen) waarbij vooral de kwaliteit van de lessen en van de docenten hoog bevonden wordt. Respondenten geven tevens aan dat er een groeimogelijkheid is, want veel inwoners van de regio zouden best meer willen doen met muziek, maar zijn onbekend met wat de muziekscholen hen te bieden hebben. Zoals een flexibele leskaart en vrije muziekstijlkeuze. SMS wordt beoordeeld met het rapportcijfer 7,5. De redenen waarom de burgers van de gemeenten Drechterland, Enkhuizen, en Stede Broec wegblijven van de muziekscholen, zijn de tarieven van de muzieklessen (ze vinden het te duur) en het niet bekend zijn met de muziekscholen en hun cursusaanbod. SMS zal in de periode 2015-2020 meer aandacht besteden aan deze onderwerpen. SMS ziet een sleutelrol - in expertise - weggelegd tussen overheid, cultuurpartners en onderwijs. Doordat SMS over vakbekwame docenten beschikt, is er veel kennis “in huis”, dat gedeeld kan worden met derden. Van SMS mag een proactieve houding verwacht worden als het gaat om die kennisoverdracht. SMS zoekt de verbindingen met derden zodat de cultuurparticipatie in het sociaal domein een vanzelfsprekendheid wordt. SMS houdt de samenleving (lees burgers) op de hoogte van haar ontwikkelingen. Er is een actieve band met de media die SMS daarin steunt.

Ho

ofd

stu

k: W

at d

oet

SM

S

15

2. Wat doet SMS SMS geeft instrumentale/vocale lessen; theorielessen, organiseert voorspeelavonden, samenspeeldagen, masterclasses, bereidt concoursen, examens voor, faciliteert in workshops, en stimuleert cultuurparticipatie d.m.v. deelname aan bijvoorbeeld MADhouse, concerten en festivals. Muziek maken is leuk en bovendien hebben wetenschappelijke onderzoeken bewezen dat het een zeer positieve invloed heeft op de intelligentie en de sociale vaardigheden van kinderen. Uit hersenonderzoeken is gebleken, dat bij musicerende kinderen de linker hersenhelft (spraak en intellect) en de rechter hersenhelft (gevoelstoestand) sterker met elkaar verbonden raken dan bij niet-musicerende kinderen. SMS levert de kwaliteit van bovenstaand muzikaal onderwijs door de inzet van vakleerkrachten.

2.1 Muzieklessen I.V.O.: Is er nog geen concrete aanwijzing welk instrument een kind kan of wil bespelen dan is Instrumentaal Voorbereidend Onderwijs een goede introductie om muziekinstrumenten te leren kennen. De leerling leert bij SMS blokfluit spelen, noten lezen, ritmes lezen en spelen, creatief luisteren en spelen naar elkaar in de groep. Introducties van allerlei instrumenten vinden het hele jaar plaats, zodat de leerling een goed beeld krijgt van de verschillende instrumenten waardoor een keuze voor een instrument gemakkelijker wordt. SMS schaft een blokfluit en een boek voor de leerling aan. De lessen worden in een groep van maximaal 15 leerlingen gegeven en duren 40 minuten. I.V.O voor volwassenen: Dit is een cursus met als doel het kennismaken met, en inzicht krijgen in muziek in het algemeen. Er wordt gebruik gemaakt van lesvormen die afgestemd zijn op zaken uit het dagelijks leven. Bijvoorbeeld door concertbezoek, radio en televisie. IVO voor volwassenen is toegankelijk voor hen die 18 jaar of ouder zijn. De cursus duurt één jaar en de lessen worden gegeven in een groep van minimaal 10 leerlingen. De lesduur is 40 minuten. Na deze cursus is de leerling in staat instrumentaal onderwijs te gaan volgen. Voor deze IVO cursus geldt dat een blokfluit en het eerste lesboek door SMS in bruikleen worden gegeven. Het overige materiaal wordt in overleg met de docent, door de leerling zelf aangeschaft. Proeflessen: Met een proefles is het mogelijk te proberen of een instrument bij een leerling past. Een proefles duurt 20 minuten. Er wordt gebruik gemaakt van een instrument van de SMS (voor zover aanwezig) of via één van de HaFa-orkesten, die hieraan mee willen werken. Ook bestaat de mogelijkheid om een keer een les te bezoeken. Indien een leerling nog niet weet of de cursus geschikt is, biedt SMS de 5-lessen introductiekaart aan. Deze kaart is geschikt voor iedereen. Jong en oud, beginners en gevorderden. (Instrument)lessen: De volgende instrumentlessen worden door SMS aangeboden. Blaasinstrumenten: blokfluit, bugel, tenortuba, es/bes bastuba, trombone, cornet, trompet, hoorn, dwarsfluit, hobo, klarinet en saxofoon. Strijk/Tokkelinstrumenten: cello, viool/altviool, gitaar/flamenco gitaar, elektrische gitaar en harp. Toetsinstrumenten: accordeon, piano, keyboard en elektronisch orgel. Slaginstrumenten: pauken, drumstel, kleine trom/klein slagwerk en melodisch slagwerk. Zang: zang en stemvorming.

Ho

ofd

stu

k: W

at d

oet

SM

S

16

Elke leerling krijgt minimaal 20 minuten les per week. Het lesrooster wordt in overleg met de docent vastgesteld. Het is mogelijk om met meerdere leerlingen tegelijk les te hebben, bijvoorbeeld met 3 leerlingen in ± 60 minuten. Door naar elkaar te luisteren en samen te spelen krijgen de lessen een extra dimensie. Dit dient ter ondersteuning van de instrumentale lessen. Hafa-opleiding: Deze opleiding is bedoeld voor leerlingen, die lid zijn van een harmonie- of fanfare orkest. De lessen worden indien mogelijk in groepsverband gegeven. In één lesuur wordt aan tenminste 3 leerlingen les gegeven. Onderdeel van de HaFa-opleiding is het bewust luisteren naar muziek (receptieve vorming) en algemene muziekleer(theorie). Dit dient ter ondersteuning van de instrumentale lessen binnen de HaFa-opleiding. In Stede Broec zijn drie muziekverenigingen hierbij betrokken: Muziekvereniging “Sint Caecilia”, Harmonie “Crescendo” en Stichting Fanfarekorps “Irene”.

2.2 Workshops De muziekschool biedt voor zowel leerlingen als niet-leerlingen de mogelijkheid om met anderen samen te spelen in een (pop)band of ensemble. De instrumenten die daarvoor in aanmerking komen, zijn: uiteraard gitaar, drums, keyboard, piano, en zang. Maar ook solo-instrumenten zoals saxofoon en trompet.

2.3 Repetities De Muziekschool Stede Broec organiseert samenspelactiviteiten, die voor leerlingen gratis toegankelijk zijn. Deze zogenaamde “ensembles” hebben een tweeledig karakter: 1. het opleiden tot het goed functioneren in een ensemble 2. het overbrengen van musiceervreugde aan belangstellenden door middel van het spelen op bijvoorbeeld voorspeelavonden/uurtjes, optreden in diverse instellingen, het meewerken aan concerten van muziekverenigingen en zangkoren.

2.4 Voorspeelavond Voorspeelavonden worden georganiseerd door SMS en de docenten. Leerlingen laten op deze avonden horen en zien wat ze in het afgelopen cursusjaar geleerd hebben. Tevens zijn er voorspeelavonden in het jaar gezamenlijk met alle eerstejaars instrumentale leerlingen en wordt “Het Groot 1e jaars Orkest” georganiseerd.

2.5 Basisscholen Ieder jaar worden basisscholen bezocht en bezoeken basisscholen de muziekschool om het aanbod van muzikale vorming onder de basisschoolleerlingen onder de aandacht te brengen.

2.6 Projectweek In de laatste 2 weken van het schoolseizoen zijn er projectweken. Hierbij vervallen de normale lessen. Elke docent organiseert een activiteit voor zijn eigen instrument. Verder zijn er algemene projecten waar alle leerlingen aan kunnen deelnemen. Leerlingen kunnen meedoen aan een muzikale quiz, optreden bij Idols, improvisatie lessen volgen en ensemble lessen.

2.7 Bijzondere activiteiten Ieder jaar verzorgt SMS een bijzondere activiteit. Voorbeelden daarvan zijn een Rondje cultuur Martinus College, Madhouse, Masterclass vioolensemble, Peter en de Wolf en Kerstconcert.

Ho

ofd

stu

k: W

at d

oet

SM

S

17

2.8 Samenwerking met derden In 2015 is er - in het kader van de cultuurparticipatie in het sociaal domein – contact gezocht met De Drom, Het Postkantoor, Het Stadsplein, RSG en Muziekschool Oostelijk West-Friesland. De komende periode 2015-2020 zal de samenwerking met derden worden uitgebreid en bestaande samenwerkingsvormen geoptimaliseerd.

Ho

ofd

stu

k: V

an d

oel

ste

llin

g to

t re

alis

atie

18

3. Van doelstelling tot realisatie In hoofdstuk 1.2 worden de vijf concrete adviezen voor gemeenten genoemd. Om deze doelstellingen te realiseren is het belangrijk te concretiseren en een tijdpad te benoemen. SMS heeft er voor gekozen de doelstellingen verder uit te werken en deze te benoemen in haar jaarplannen. Deze jaarplannen sluiten aan op dit beleidsplan. In de “HANDREIKING MUZIEKONDERWIJS 2020” wordt gesproken over drie leidende principes: kwaliteit, vakmanschap en lokaal leiderschap. SMS gebruikt deze 3 principes als kapstok om Geef kinderen prioriteit; Waarborg lokaal toegankelijkheid; Spreiding; kwaliteit en diversiteit van het aanbod en de Governance Code Cultuur te realiseren.

3.1 Kwaliteit SMS zet de komende jaren (nog) meer in op de kwaliteit van muziekonderwijs. SMS geeft kinderen prioriteit. De vakleerkrachten verbonden aan SMS worden gekoppeld aan groepsleerkrachten in het basis- en voortgezet onderwijs. Muziekonderwijs moet weer deel uit gaan maken van het curriculum van PABO studenten, echter dat is niet op een namiddag geregeld. Sterker nog, het komt met moeite van de grond. Tot die tijd dat groepsleerkrachten zelf (weer) muziekles op de scholen gaan geven, zoekt SMS een verbinding met de scholen om gezamenlijk tot een professioneel en kwalitatief hoogstaand product te komen. Dit is te bereiken door een diversiteit aan aanbod en op maat gemaakte lesprogramma’s, die in samenspraak met vak- en groepsleerkrachten tot stand worden gebracht. Scholen zijn echter vrij, binnen de gestelde kaders, hun onderwijs zelf vorm te geven. Dit geldt ook voor de hoeveelheid tijd dat schoolbesturen, schoolleiders en bovenschoolse basisschooldirecteuren willen besteden aan muziekonderwijs. Inherent aan tijd en inzet is het geld dat er in de doorgaande leerlijnen aan dit onderwerp wordt besteed. Het budget per kind per jaar voor cultuureducatie (€10,90) is zeer zeker niet voldoende en is daar ook niet voor bedoeld. Scholen gebruiken dit budget vaak specifieke projecten of culturele uitstapjes. Voor de financiering daarvan dient dan ook lokaal of regionale aandacht te zijn bij bestuurders. OCW en VNG vinden dat er op iedere school voldoende muzikale expertise voorhanden moet zijn. Het mag echter niet zo zijn dat de kwaliteit van muziekonderwijs op scholen ten koste gaat van simplistische bezuinigingen.

3.2 Vakmanschap SMS ziet vakmanschap terugkomen in een organisatie die kwaliteitsverbetering van muziekonderwijs nastreeft. Daarvoor zijn de ingrediënten als kennis en vaardigheden van groot belang. Samen leren zingen en spelen helpen bij kennis en vaardigheden; theorie en muziekgeschiedenis op een speelse manier, worden onderdeel van het lesprogramma. Daarnaast zullen gevoel voor ritme en het trainen van het gehoor een belangrijke rol vervullen. Als laatste schakel in de muzikale vorming zal er aandacht aan instrumenten worden besteed. Muziekonderwijs wordt op waarde geschat door leerlingen en vakmanschap wordt herkend. Dat zorgt voor cohesie. Optimale implementatie van het muziekonderwijs kan niet anders plaatsvinden dan door een goede samenwerking en goed georganiseerde overdrachtsmomenten. SMS wil scholen helpen methodes te kiezen en buigt zich met een groep experts van vakopleidingen en universiteiten over het veld van nieuwe methodieken. De leerlijn is te toetsen op kwaliteit en diepgang. Hiervoor is SMS voornemens methoden te gaan gebruiken. Voorbeelden van degelijke methoden zijn:

Ho

ofd

stu

k: V

an d

oel

ste

llin

g to

t re

alis

atie

19

Music Learning Theory: voor stapsgewijze progressie in muzikaliteit. (kijken naar de doorwerking van muziekpedagogische visies;

Guildhall- skills2: voor improvisatie;

de Kodály-benadering: van het muzikale gehoor en (samen) zingen;

Da Capo voor de combinatie van algemene muzikale vaardigheden en instrumentale speelvaardigheden.

Bovenstaande methoden dienen als leidraad en worden gedurende de periode 2015-2020 geïntroduceerd en geïmplementeerd.

3.3 Lokaal leiderschap Schoolbestuurders, vakonderwijs, het culturele veld en de overheid worden als lokale en regionale leiders gezien. Genoemde partijen vinden elkaar in het cultureel en sociaal domein. De lokale overheid stimuleert middels visie en budgetten het naschoolse aanbod van activiteiten. Lokale en regionale organisaties versterken elkaar door de juiste keuzes te maken in onderling overleg, waardoor er draagvlak gecreëerd wordt. Hierdoor krijgt de kwaliteit van het muziekonderwijs en de culturele infrastructuur een impuls en is het voorbestaan van muziekscholen gewaarborgd.

2 http://www.gsmd.ac.uk/music/

Ho

ofd

stu

k: V

oo

ruit

blik

201

7-2

020

20

4. Vooruitblik 2017-2020 SMS anticipeert op de veranderende financiële en sociaal-culturele omgeving. SMS weet dat de wereld om haar heen verandert en dat er efforts geleverd moeten worden met betrekking tot opdrogende geldstromen. Echter daar is tijd voor nodig. Als deze tijd aan SMS wordt gegund, dan wordt de focus gelegd op:

Nieuwe bronnen voor instandhouding van SMS

Samenwerking met MOW

Zwakke plekken, lacunes én nieuwe kansen

ELO- elektronische leer omgeving

Het zichtbaar maken van SMS via media, PR, bijeenkomsten, netwerken en publicaties.

Het versterken banden in de netwerken, amateurkunstorganisaties, vernieuwende aanbieders en actieve beoefenaars van cultuur in de breedste zin van het woord.

4.1 Nieuwe bronnen voor instandhouding SMS Om de begroting voor de komende jaren rond te krijgen moet SMS op zoek naar nieuwe bronnen. Voor de periode van 2015-2020 is een eerste aanzet gemaakt. Dat laat niet onverlet dat er deskstudies gaande zijn met betrekking tot innovaties. SMS werkt aan:

4.1.1 Workshop Muziekgeschiedenis In de workshop Muziekgeschiedenis wordt ingegaan op stijlperiodes, de verscheidenheid aan muzikale ontwikkelingen, literatuur en beeldende kunst. Ook wordt de muziekgeschiedenis ingedeeld in stijlperiodes. Voor iedere stijlperiode gelden een aantal specifieke kenmerken, waardoor het in principe mogelijk is te bepalen tot welke periode een bepaald muziekwerk gerekend moet worden. Daarnaast wordt er voor het bepalen van de periode gelet op de bezetting: stemmen, instrumenten en ensembles/orkesten. Tot slot wordt er stil gestaan bij de uitvoeringspraktijk, waarbij aspecten van maat, ritme, tempo, melodie, samenklank, dynamiek, eenstemmigheid en meerstemmigheid aan de orde komen. Wat bieden wij: 10 lessen Deelnemers: 20 Plaats: Muziekschool Stede Broec

4.1.2 Workshop Meestemmig zingen De workshop Meerstemmig zingen is bedoeld voor deelnemers die nog nooit hebben gezongen in een koor. Er wordt een introductie gegeven waarbij de basisinformatie als - waar bestaat een notenbalk uit, hoe lees je noten, hoe zijn stemmen verdeeld in een koor - wordt uiteengezet. Verder worden er daadwerkelijk 4 stemmige liederen ingestudeerd, die op gelegenheden ten gehore worden gebracht. Het doel is deelnemers te enthousiasmeren om bij een koor te gaan zingen. Ze hebben dan de bagage, kennen het bereik van de stem. Samenwerking met derden wordt gestimuleerd. (fanfare, muziekschool studenten die een instrument bespelen)

Wat bieden wij: 15 lessen Deelnemers: 20 Plaats: Muziekschool Stede Broec

Ho

ofd

stu

k: V

oo

ruit

blik

201

7-2

020

21

4.1.3 Masterclass ensemble zingen Bestaande en beginnende ensembles kunnen een Masterclass volgen bij een de zangdocent. Er wordt gefocust op timbre, articulatie, fraseringen en performance. Het doel van de masterclass is meer uit het ensemble halen ten behoeve van een betere performance. Wat bieden wij: 15 lessen Deelnemers: 20 Plaats: Muziekschool Stede Broec

4.1.4 Masterclass ensemble spelen Bestaande en beginnende ensembles kunnen een Masterclass volgen bij docent “instrument”. Er wordt gefocust op timbre, articulatie, fraseringen en performance. Het doel van de masterclass is meer uit het ensemble halen ten behoeve van een betere performance. Wat bieden wij: 15 lessen Deelnemers: 20 Plaats: Muziekschool Stede Broec

4.1.5 Workshop POP-band Het bestaande concept Workshop Popband wordt verder uitgebreid. De deelnemers krijgen training in samenspel, opbouw van een performance, techniek en PR. Wat bieden wij: 15 lessen Deelnemers: 20 Plaats: Muziekschool Stede Broec

4.1.6 Koorcoaching De docent komt op locatie en coacht het koor op het gebied van intonatie, articulatie, fraseringen en performance. Het doel van Koorcoaching is meer uit het koor halen op het gebied van zangtechniek en performance. Wat bieden wij: 5 x training Deelnemers: koor Plaats: op locatie

4.1.7 Workshop muziek en theater Muziek en theater vinden elkaar op het podium. Samen met theatermakers en muziekdocenten wordt een thema gekozen met het doel dit uit te voeren op verschillende podia. Wat bieden wij: 15 lessen Deelnemers: 20 + Plaats: Muziekschool Stede Broec

4.1.8 Studio opname Het koor, ensemble of andere samenstelling kan in de muziekschool een opname laten maken van hun prestaties. De prestaties worden vastgelegd als MP3 zodat deze gemakkelijk gedistribueerd kan worden.

Ho

ofd

stu

k: V

oo

ruit

blik

201

7-2

020

22

Wat bieden wij: opname op zaterdagochtend met uitloop naar de middag Deelnemers: 20 + Plaats: Muziekschool Stede Broec

4.1.9 Workshop directie In de workshop directie worden de basisbeginselen van koor- en orkest directie uiteengezet. Tevens wordt deze workshop uitermate geschikt voor assistent directie en 2e dirigent. Deelnemers krijgen les in slag, maat en ritme. Doel: dirigenten op weg te helpen in de wereld van het dirigeren. Wat bieden wij: 10 lessen Deelnemers: 20 Plaats: Muziekschool Stede Broec

4.1.10 Workshop arrangeren De Sing-a-Song writers krijgen steeds meer bekendheid, maar hoe schrijf je nu een lied en wat komt er bij kijken. Hoe maak je een 4-stemmig stuk voor orkest of koor. Doel: de deelnemer krijgt een training in techniek, omgaan met muziekprogramma’s zoals “Sibelius en Finale” en is aan het eind in staat een lied te arrangeren. Wat bieden wij: 10 lessen Deelnemers: 20 Plaats: Muziekschool Stede Broec

4.2 Zwakke plekken, lacunes én nieuwe kansen Zwakke plekken dienen versterkt te worden. Een zwakke plek binnen SMS is de zichtbaarheid. Een onderwerp dat ook uit het behoefte onderzoek naar voren kwam. SMS gaat zich profileren door de plaatselijke en provinciale media te benaderen. Met name de invulling van de nieuwe bronnen zoals de workshops, zullen ingezet worden om de publiciteit te krijgen. Daarnaast zal er meer gebruik gemaakt worden van de website, youtube, instagram en trailers. Een andere zwakke plek is het lesgeld. Als het exorbitant verhoogd wordt zullen leerlingen afvallen. Als de huidige inkomsten hetzelfde blijven zal SMS verlies gaan lijden. Er wordt door de muziekschool ingezet op meerdere bronnen. De lacunes kunnen toegeschreven worden aan een goed gefaciliteerd aanbod van muziekles op basis- en voortgezet onderwijs. Op dit moment bezoeken docenten de basisscholen waarin er een introductie van muziek (instrumenten) plaatsvindt. Basisscholen zijn echter autonoom en kunnen zelf het lesprogramma (van cultuur) samenstellen. Nieuwe kansen liggen er in de grote keuzemogelijkheden uit een samenhangend aanbod van 1½ tot 85 jaar, met een doorgaande leerlijn; van peuters, kleuters en jonge kinderen (basiscursussen) naar instrumenten en zang. De leerlingen kunnen van de ene cursus doorstromen naar de andere, of van cursus en instrument switchen. Verder bieden workshops, masterclasses, theorielessen, seniorenensemble, clinics enzovoort een groter aanbod aan diversiteit. Ondanks de verplichting van OCW - om muziekles te geven in de klas - is het lastig de basisscholen te benaderen. PABO studenten krijgen te kort of geen les in muziek. SMS gaat in de leemte van muziekonderwijs op basisscholen stappen. In middels hebben gesprekken plaatsgevonden over een op maat gemaakt lespakket door vakdocenten van SMS gegeven.

Ho

ofd

stu

k: V

oo

ruit

blik

201

7-2

020

23

Een andere kans is de samenwerking met MOW. De samenwerking biedt keuzemogelijkheden uit vrijwel alle voorkomende muziekinstrumenten en zang. De verscheidenheid van lesaccommodaties in de hele regio (goede bereikbaarheid voor deelnemers) geeft een goede spreiding zodat geheel West-Friesland bediend kan worden met muziek. Verder heeft de samenwerking voordelen in ruime mogelijkheden voor oriëntatie- en kennismaking met muziek (informatie en voorlichting over muziekonderwijs, open dag, proeflessen, ook in P.O.) De mogelijkheid voor huurinstrumenten wordt uitgebreid door de samenwerking van twee muziekscholen. De samenspelmogelijkheden op voorspeelavonden, samenspeeldagen, concerten en festivals hebben bij twee samenwerkende muziekscholen meer mogelijkheden. Wellicht zijn er mogelijkheden voor lagere tarieven, financieel bereikbaar voor brede lagen van bevolking door efficiëntie en effectiviteit. In ieder geval zullen de beide muziekscholen hier naar streven. Daarnaast kan bij een samenwerking continuïteit van de lessen geboden worden bij uitval docent, er zijn altijd een bevoegde docenten met conservatoriumopleiding beschikbaar bij een aanpassing van het lesschema. De kwaliteitsbewaking van muziekonderwijs wordt uniform uitgevoerd door management en bestuur, immers er is één lijn uitgezet tussen beide muziekscholen. Datzelfde geldt voor de bij- en nascholing van docenten. Alle vakdocenten krijgen dezelfde training en er kan wellicht een reductie in prijs bedongen worden. Op den duur zal het lesprogramma voor het reguliere onderwijs, BSO en kinderopvang dezelfde uitgangsprincipes hebben voor iedere gemeente. De muziekverenigingen kennen voor hun leerlingen dezelfde examens voor elk instrument. Beide muziekscholen komen met één helder beleidsdoel, een gezamenlijke uitvoering gemeentelijke doelstellingen, jaarlijkse verantwoording d.m.v. één uitgebreid jaarverslag met inhoudelijke en financiële bijlagen. De officiële certificering met het landelijk keurmerk (KunstKeur), wordt voor beide muziekscholen in één keer afgehandeld

4.4 ELO- elektronische leer omgeving Een Elo (elektronische leeromgeving) is in het geval van SMS bedoeld voor de docent en leerling als deze met elkaar willen werken en communiceren in het kader van het leerproces. Een elo is het geheel van technologische voorzieningen (computer hardware en software, infrastructuur en netwerken van telecommunicatie) die via de digitale weg het leerproces, de communicatie ten behoeve van het leren en de organisatie van het leren ondersteunen. Het doel van elo voor SMS is; Instructie, Begeleiding, Toetsing, Presentatie, Communicatie en Samenwerking (synchroon en asynchroon). Het voordeel van elo is het gemakkelijk digitaal aanbieden en ordenen van lesmateriaal. Het sluit aan bij de belevingswereld van leerlingen en ondersteunt tijd- en plaatsonafhankelijk leren. Verder maakt elo het mogelijk te differentiëren in zowel tempo als in hoeveelheid stof. Bijvoorbeeld door het aanbieden van verdiepingsstof. Daarnaast biedt elo de mogelijkheid om ouders meer te betrekken bij leeractiviteiten van de leerling. Het materiaal kan ook gemakkelijk worden uitgewisseld met andere vakdocenten.

Ho

ofd

stu

k: V

oo

ruit

blik

201

7-2

020

24

4.5 Het zichtbaar maken van SMS via media, PR, bijeenkomsten, netwerken en publicaties. SMS en MOW lieten in het begin van 2016 een onderzoek uitvoeren naar de tevredenheid van hun huidige deelnemers, maar keken daarbij ook naar de behoeften van potentiële, nieuwe deelnemers. Dit onderzoek vormt de basis voor het zichtbaar maken van SMS. Immers zoals de titel van het beleidsplan luid is Zichtbaar zijn Zicht houden. Middels het door SMS opgestelde PR-plan wordt de zichtbaarheid gestroomlijnd. Het PR-plan heeft ten doel de naamsbekendheid van het SMS te vergroten en het imago te verbeteren. Het resultaat van beide doelstellingen worden gemeten door het registreren van het aantal leerlingen en het aantal bezoeken aan de website. Daarnaast worden het aantal reacties gepeild na actiegerichte mailings, publicaties, krantenartikelen of evenementen. Het is van belang een analyse te maken van de voorafgaande jaren en daarna een nulmeting te kiezen. Er wordt een nieuwsbrief per e-mail gestuurd naar de adressen van de leerlingen, begunstigers en andere belangstellenden. Verder worden persberichten verstuurd. Deze persberichten worden door de persoonlijke contacten met de media. (journalisten, redacteuren) opgesteld en gedeeld. Tot slot worden artikels geplaatst in businessbladen(door ondernemers verspreid), kranten, weekbladen. Een nieuwe trend op het internet - een `weblog` bijhouden - gaat tot de mogelijkheden behoren en wordt onderzocht. Directe communicatie, actuele informatie waar voortdurend op gereageerd kan worden blijkt een succes. De Facebookpagina blijft bestaan en zal meer gebruikt worden.

4.6 Het versterken van banden in de netwerken, amateurkunstorganisaties, vernieuwende aanbieders en actieve beoefenaars van cultuur in de breedste zin van het woord.

SMS wil als muziekschool participeren in kunst en cultuur in West-Friesland. Deze participatie krijgt vorm doordat SMS zelf haar netwerk onderhoudt. Dit netwerk bestaat uit de toonaangevende instellingen en opleidingen op het gebied van muziek, literatuur, dans, theater en beeldende kunst die al decennia lang aanwezig zijn in de West-Friesland. Kunst, cultuur behoren tot het DNA van West-Friesland, alleen het wordt te kort over het voetlicht gebracht. Kunst en cultuur maken West-Friesland leefbaar en geven zin en inhoud aan het menselijk leven. Ze brengen energie, inspiratie en geven ruimte om te ontsnappen aan alledag. Kunst en cultuur hebben vele lagen en gezichten en een breed publiek. Kunst en cultuur zetten aan tot denken, dagen uit, gaan de dialoog aan, verleggen je grenzen en verbreden de horizon van je bestaan. Steden die een groot en gevarieerd cultuuraanbod hebben, zijn de meest populaire woonsteden van ons land. Kunst- en cultuur vergroten het zelfvertrouwen, versterken de gezamenlijke identiteit en maken de inwoners trots op West-Friesland. We leven in een (financieel) moeilijke tijd. Dat vraagt een open houding om kansen te zien en het vergt durf om nieuwe wegen te bewandelen. De kunst- en cultuurinstellingen in West-Friesland moeten zich verenigingen om samen sterk te staan. Dit zal zonder interventie van de gemeentes - in organisatorische zin - tot het beste resultaat leiden. Het samenwerken, gebeurt reeds op grote schaal maar kan meer structuur gebruiken. Met de wetenschap dat investeren in kunst en cultuur investeren in de toekomst betekent, sterkt dit de culturele instanties. In bondgenootschap met de verschillende culturele instanties reikt SMS haar bevlogenheid en haar inventiviteit aan om de positie van muziekschool, dansscholen, theatermakers en beeldende kunstenaars te behouden.

Ho

ofd

stu

k: V

oo

ruit

blik

201

7-2

020

25

4.7 Samenwerking met MOW In deze voortdurend veranderende maatschappij achten de besturen van Muziekschool Stede Broec en Muziekschool Oostelijk West-Friesland het belangrijk om te komen tot een herpositionering van de beide muziekscholen. Dit moet leiden tot een vernieuwing en versterking van het muziekonderwijs in de regio West-Friesland. Met een gezamenlijke aanpak van beide muziekscholen moet het muziekonderwijs een nieuwe inhoudelijke impuls krijgen, door uitbreiding en vernieuwing van het aanbod en activiteiten, versterking van de organisatie en vergroting van bestuurskracht. Om te komen tot dit doel, is door de beide besturen besloten om in 2016 zoveel als mogelijk samen te werken op zowel inhoudelijke als beleidsmatige terreinen. Vanaf eind 2015 hebben er regelmatig bestuurs- en directievergaderingen plaatsgevonden tussen beide instellingen. Eind 2017 zal een uitgebreide evaluatie gehouden worden op basis van de opgedane ervaringen en analyse van beide scholen. Na deze evaluatie zal worden besloten welk vervolg aan dit traject gegeven zal worden.

4.8 Samenwerking met de bibliotheek(West Friese Bibliotheken WFB) In een netwerk van cultuurpartners mag de bibliotheek niet ontbreken. WFB en de muziekscholen SMS en MOW vinden elkaar in samenwerking op het gebied van Cultuureducatie. Op school het succesvolle project Cultuleren. Andere voorbeelden zijn: BoekStart en Muziek voor peuters (0-2jr) of Voorlezen jeugd onder Muzikale begeleiding. Naast Cultuureducatie biedt het sociaal domein en leefbaarheid ontwikkel mogelijkheden. WFB en SMS hebben afzonderlijk een samenwerkingsnetwerk. In gezamenlijke overleggen is men voornemens een samenvoeging van netwerken te creëren zodat de infrastructuur regionaal inzichtelijk wordt. Er wordt een deskstudie gedaan met betrekking tot de bedrijfsvoering. Hierin wordt onderzocht of er mogelijkheden zijn voor samenwerking en/of voeging, denk aan P&O, financiën, salarisadministratie. Een aantal voorbeelden van gecombineerde projecten zijn: Biebclubs en Luiletterland en kennismaken met een instrument (cultuur?)

Bij de Biebclub wordt de uitleen- en inname van boeken en media door kinderen van basisschool (groep 7-8) georganiseerd. In de bibliotheekvestigingen Stede Broec/Medemblik wordt wekelijks Luiletterland georganiseerd; leuke talige en technische activiteitenmiddag voor kinderen 4 t/m 14. Promotie en uitvoering door/ voor muziekschool tijdens Biebclub bijeenkomsten en Luiletterland. De muziekschool zou een gastles kunnen geven tijdens de Biebclub activiteit en/of uitlening met als doel: kinderen laten kennismaken met een instrument. Podium bieden

Optredens leerlingen/ leraren. Koppeling tussen verhalen en muziek, ruimte bieden aan kinderen om hun muzieksmaak te laten horen/maken en erover te vertellen. De Bibliotheek op school (Dbos) de verbinding taal en muziek (onderwijs)

Bij de Dbos werken samenwerk aan de verbetering van de taalvaardigheid, leesmotivatie en informatievaardigheden van leerlingen in het basis- en voortgezet onderwijs. Muzikale aanvulling/component op programma’s die we bieden aan scholen. Voorbeeld: een programma waarin kinderen literatuur/ verhalen koppelen aan muziek op een associatieve manier: “wat voor muziek hoort er bij een spannend of juist verdrietig verhaal; en hoe werkt dat bijvoorbeeld in films” Hier zouden muziekdocenten én kinderen die al een instrument bespelen muziek kunnen maken en/of laten horen. Of Taal en muziek verbinden door eigentijds rapnummer

Ho

ofd

stu

k: V

oo

ruit

blik

201

7-2

020

26

Ouderen

In woonzorgcentra en wijksteunpunten in West-Friesland lezen we voor aan ouderen. Hierbij bijvoorbeeld denken aan muzikale aanvulling bij Voorlezen aan ouderen. BoekStart voor baby’s / en hun ouders (kinderopvang)

Activiteiten voor deze doelgroep: “praten en zingen” met je baby. Muzikale aanvulling/component bij “aan de praat met een boek”.

Ho

ofd

stu

k: M

idd

elen

27

5. Middelen Het beleidsplan heeft niet alleen gevolgen voor de activiteiten van SMS, maar ook voor de organisatie en wijze van werken. In dit hoofdstuk wordt beschreven hoe en met wie SMS haar ambities gaat realiseren. Voor deze bijstelling op het activiteitenplan is een gedetailleerde invulling van begroting, organisatie en personeelsbezetting niet aan de orde. Uiteraard moeten we de ambities binnen de uitgezette financiële en personele kaders waarmaken. De beschikbare middelen, waarmee de muziekschool draaiende wordt gehouden, komen uit: subsidiegelden van de gemeente(n), lesgelden en nog enkele incidentele opbrengsten. Hiervan zijn de subsidieopbrengsten de grootste post (in 2015 ± 59% van de totale opbrengsten), doch deze opbrengsten zijn de laatste jaren structureel lager geworden door gewijzigd beleid van gemeentewege. Over een periode van 4 jaren (2013 – 2016) zijn deze opbrengsten ruim € 40.00 lager geworden; op een totale begroting van ruim 2 ton een zeer gevoelige ingreep.

5.1 Budgetverdeling De budgetverdeling over SMS is geïmplementeerd en komt vooral tot uitdrukking in de opbouw van het personeelsbestand en de nieuwe activiteiten binnen de organisatie. Dit betekent dat de “nieuwe bronnen” een relatief groter gewicht krijgen bij de inrichting van de organisatie. De personeelskosten zijn al sinds jaar en dag verreweg de grootste kostenpost. Hierin wordt de CAO Kunsteducatie gevolgd. In de periode waarin de correctie op de subsidie-inkomsten nog niet van toepassing was, besloegen de personeelskosten ongeveer 76% van de jaarlijkse begroting, ondertussen is dit percentage gestegen tot ruim 90%. De personeelsformatie bestaat uit 11 parttime krachten en daarnaast worden 2 á 3 zelfstandige muziekdocenten ingezet. Om de variëteit van het muziekaanbod bij SMS te kunnen waarborgen, is het de bedoeling om de huidige formatie intact te houden. Hierdoor kunnen zoveel mogelijk vormen van muziekonderwijs worden aangeboden.

5.2 Samenwerking Veel van onze ambities kunnen we slechts realiseren in samenwerking met en support van anderen. We moeten duidelijk uitdragen dat we als partners samen optrekken.

5.3 Competenties Het spectrum van onze activiteiten en doelgroepen is breed. De ambities zijn stevig, vooral ook vanwege de nieuwe bronnen. De behoefte aan organisatievermogen, intervisie, ontmoeting, duiding en zichtbaarheid neemt sterk toe. Dat geldt voor vrijwel elk niveau, van praktijk tot en met sturing en beleid.

5.4 Risico’s en waarborgen Om de begroting sluitend te kunnen maken zijn op het gebied van de overige kosten waar mogelijk reeds besparingen doorgevoerd. Ook in de nabije toekomst zal hiernaar steeds kritisch gekeken dienen te worden. Verder passeren tal van mogelijkheden om aan de opbrengstenkant extra gelden te genereren de revue. Hierbij dient het bij voorkeur om substantiële bedragen te gaan om zo de financiële positie te kunnen versterken, maar daarbij dient de doelstelling van de organisatie – het geven van muziekonderwijs – natuurlijk niet uit het oog te worden verloren. Ook met de gemeente(n) zal overleg op dit gebied worden gevoerd om de continuïteit van de muziekschool niet in gevaar te brengen.

Ho

ofd

stu

k: M

idd

elen

28

SMS gaat binnen een periode van 4 jaar een effectieve en zichtbare bijdrage aan de actieve cultuurparticipatie en de cultuureducatie leveren. Stakeholders zullen ons beoordelen op de impact die SMS als professioneel instituut en spil in het netwerk teweeg brengt.