Beleidsplan 2012-'17 De Fûgelhelling · "Douwe's Gea". Met zijn grote vijver, een wal voor...

13

Transcript of Beleidsplan 2012-'17 De Fûgelhelling · "Douwe's Gea". Met zijn grote vijver, een wal voor...

2

Beleidsplan 2012-'17 De Fûgelhelling

Stichting Vogelasiel ‘De Fûgelhelling’ De Feart 1, 9247 CK Ureterp

tel. 0512 514328 mail: [email protected] bank: 3890.98.620 www.defugelhelling.nl

beheerders: Hetty en Jelmer Sinnema

bestuur: voorzitter: Henk Marinus, oud-gemeentesecretaris, secretaris: Roel Kooistra, oud-schooldirecteur, penningmeester: Johannes Wiegersma, oud-chemisch analist lid dagelijks bestuur: Ultsje Hosper, oud-directeur Fryske Gea. overige leden: Adri Wagter, oud-secretaresse Jantsje Beijer, dierenarts Bouke de Bruin, inspecteur milieupolitie

3

Beleidsplan 2012-'17 De Fûgelhelling

Beleidsplan voor de jaren 2012 - 2017.

Vooraf.

In 2007 is het eerste beleidsplan van De Fûgelhelling uitgebracht. Achteraf kunnen wij dat nu een opsomming noemen van de stand van zaken van toen en de wijze waarop diverse zaken tot stand waren gekomen. De afgelopen jaren is het aantal opgevangen vogels en zoogdieren sterk toegenomen (3000 in 2007 tot 6000 in 2011). Er zijn geen formele grenzen aan ons werkgebied. De naamsbekendheid van De Fûgelhelling leidt er toe, dat wij een steeds groter gebied bestrijken. Het onmiddellijk brengen van een dier of vogel naar Ureterp ligt in veel gevallen niet voor de hand en is in verband met de overlevingskansen van het dier ook niet altijd noodzakelijk. Momenteel fungeren er een aantal tussen stations, zoals op onderstaand kaartje weergegeven. Het is noodzakelijk deze tussenstations te handhaven en zo geoutilleerd mogelijk uit te rusten.

Het werkgebied van De Fûgelhelling is hierboven in beeld gebracht met de hoofdvestiging in Ureterp en een of meer tussenopvangstations in Beetgum, Marsum, Leeuwarden, Assen, Hoogeveen en Emmen.

Ook de activiteiten op het terrein van educatie, samenwerking met opleidingsinstituten, rondleidingen enz. zijn toegenomen. Deze snelle ontwikkelingen maken een beleidsplan noodzakelijk om te voorkomen, dat achter de feiten wordt aangelopen en dat ad hoc beslissingen worden genomen. Een beleidsplan geeft meer duidelijkheid voor de toekomst. Dit is zowel voor het bestuur, de beheerders en de vele tientallen vrijwilligers van belang. Een beleidsplan is bovendien een goede basis voor een financieel meerjaren perspectief.

4

Beleidsplan 2012-'17 De Fûgelhelling

Het bestuur heeft getracht het beleidsplan zo concreet mogelijk te maken. Het is zinvol het plan in het voorjaar van elk jaar te evalueren. De ondertitel ‘Vooruit zien is moeilijk, vooral wanneer het de toekomst betreft’ is niet uitsluitend grappig bedoeld, maar geeft ook aan, dat het lastig is om een onzekere toekomst zo concreet mogelijk weer te geven. De uil uit ons logo heeft zich dan ook ver boven De Fûgelhelling moeten verheffen, om de daarvoor noodzakelijke afstand te nemen.

I. De taak van De Fûgelhelling. Geen specialisatie. De taak van De Fûgelhelling bestaat uit het opnemen ter verzorging van inheemse vogels en kleine, wilde zoogdieren: een brede taak. In de loop der jaren hebben wij een goede naam en veel ervaring gekregen in de verzorging van met name roofvogels en uilen. Overigens ook de verzorging van andere vogels en zoogdieren is in goede handen bij de beheerders en vrijwilligers. Ondanks de genoemde goede naam en ervaring op een bepaald gebied, is het bestuur van oordeel, dat er geen specialisatie in de opvang moet komen.

Accommodatie. Geen specialisatie betekent in het kader van de huisvesting van vogels en zoogdieren, dat dat van invloed is op de huisvestingsmogelijkheden. Het is zinvol om steeds de toereikendheid van de huisvesting te onderzoeken, enerzijds op basis van de ingebrachte aantallen vogels en zoogdieren, maar ook op basis van de mogelijke verandering in soorten. Verdere toename van het aantal vogels en dieren is de komende jaren nog goed op te vangen. Er kunnen immers meerdere van dezelfde dieren in één ruimte worden gehuisvest, mits de voortdurende zorg voor hygiëne op hetzelfde goede niveau blijft. Bedacht moet worden, dat voor een goede opvang van vogels en zoogdieren soms specifieke ruimten nodig zijn, met name wanneer ze na een herstelperiode in een ruimte moeten worden geplaatst, waar ze optimaal kunnen bewegen/vliegen.

Deze grote uitvliegkooi, die voornamelijk wordt gebruikt voor roofvogels, is een voorbeeld van goede huisvesting, gericht op volledig herstel en het weer vrij laten in de natuur.

Zonder dat er sprake is van specialisatie, zal De Fûgelhelling zich in ieder geval richten op de ‘streekeigen dieren’. In geval van ‘exotische’ dieren kan de hulp worden ingeroepen van andere (uiteraard erkende) opvangadressen. Als er voor bepaalde dieren specifieke opvangadressen zijn, kan De Fûgelhelling dan als tussenopvang functioneren.

5

Beleidsplan 2012-'17 De Fûgelhelling

Als je spreekt over accommodatie dan denk je in de eerste plaats aan gebouwen en opstallen. Een niet onbelangrijk deel van het terrein van De Fûgelhelling bestaat echter uit een mooi natuurgebiedje "Douwe's Gea". Met zijn grote vijver, een wal voor oeverzwaluwen, een insectenmuur, kijkhutten en een natuurlijke gevarieerde begroeiing, dient het niet alleen als nestelplaats voor veel kleine vogels, maar leent zich ook uitstekend voor educatieve doeleinden. Groepsexcursies naar De Fûgelhelling worden dan ook vaak besloten met een leerzame speurtocht over ons terrein. Om dit mooie stukje natuur in stand te houden moet uiteraard onderhoud worden gepleegd. Voor dit onderhoud is een beheersplan geschreven. Beheersplan en planmatig onderhoud zullen ook in de toekomst de educatieve waarde van dit terrein moeten ondersteunen.

Opvang en dan? Zoals al aangegeven, neemt De Fûgelhelling inheemse vogels en zoogdieren op, die verzorging nodig hebben. Er worden in uitzonderingsgevallen gedomesticeerde dieren opgenomen. De opvang van gedomesticeerde dieren is een taak van de plaatselijke overheid en is vrijwel overal overgelaten aan de asiels (al of niet van Dierenbescherming). In onze directe omgeving is het asiel (te Drachten) specifiek ingericht voor de opvang van honden katten. Voor gedomesticeerde vogels (duiven, volièrevogels) en zoogdieren (konijnen) is nauwelijks accommodatie. In de gevallen, wanneer er sprake is van vogels en dieren waarvan geen eigenaar bekend is, neemt De Fûgelhelling deze dieren op.

Het opnemen van inheemse vogels en zoogdieren geschiedt met het uitsluitende doel om deze na de herstelperiode weer in het wild uit te zetten. In de gevallen waarin dat niet mogelijk is, worden deze dieren op een verantwoorde wijze euthanasie toegepast. Voor gedomesticeerde dieren wordt een goede/verantwoorde opvangplek gezocht. De dieren worden niet verkocht, wel wordt een vergoeding gevraagd als bijdrage in de opvangkosten. Het is geenszins de bedoeling dat deze dieren in het asiel blijven. De Fûgelhelling zal dan in die zin ook geen dierentuin zijn.

6

Beleidsplan 2012-'17 De Fûgelhelling

De Fûgelhelling zal zich blijven aanbieden als opvangadres voor justitiële inbeslagname van vogels.

II. Educatie Een belangrijk taakonderdeel van De Fûgelhelling is en blijft educatie, zowel individueel als in groepsverband. Een goede educatie heeft als effect, dat op een liefdevolle manier met de natuur wordt omgegaan en heeft als belangrijk nevenaspect, dat veel dieren en vogels de gang naar De Fûgelhelling kan worden bespaard, omdat ze normale overlevingskansen zouden hebben gehad in de vrije natuur. Elk jaar worden met goede bedoelingen, maar geheel ten onrechte, jonge hazen, reeën en vogels binnengebracht, die door ouders prima zouden zijn grootgebracht. Een verzorging door de ouders is, ondanks de deskundigheid van de medewerkers van De Fûgelhelling, altijd nog het beste voor het dier.

Educatie kan op de volgende manieren plaatsvinden:

in groepsverband voorlichting aan scholen en aan bezoekers, wel of niet in groepsverband door het geven van cursussen en workshops door het aanbieden van combireizen, waarvan De Fûgelhelling deel uitmaakt. het geven van voorlichting via pers en de website

Voor alle vormen van educatie/voorlichting is een goede inrichting van ons bezoekerscentrum een voorwaarde. Daarvoor kan gebruik worden gemaakt van (zoveel mogelijk mobiele) zuilen, panelen enz. Er dient voor gezorgd te worden, dat de aangeboden informatie aan de eisen van de tijd voldoet en dat de collecties in de thans gebruikte diorama's worden vervangen en opgeschoond. Bij de voorlichting aan met name jongeren zal De Fûgelhelling attent moeten zijn op de nieuwe mogelijkheden, die zich aandienen bij de verdere digitalisering van onze samenleving.

De zogenaamde bio-ochtenden, die thans vooral worden aangeboden aan het basisonderwijs, kunnen worden uitgebreid naar het voortgezet onderwijs. Een goede promotie voor deze ochtenden is van wezenlijk belang. Scholen worden overstelpt met educatie-aanbod; het aanbod van De Fûgelhelling moet zich daarin wel onderscheiden.

7

Beleidsplan 2012-'17 De Fûgelhelling

8

Beleidsplan 2012-'17 De Fûgelhelling

Voor groepen, die De Fûgelhelling bezoeken, is er een algemeen voorlichtend verhaal over De Fûgelhelling en de bewoners. In de toekomst kan worden overwogen, teneinde meer of andere bezoekers te trekken, specifieke voorlichting te geven. Voorlichting, die bijv. kan aansluiten bij de inhoud van de bio-ochtenden voor scholen. Ook specifieke workshops en cursussen zullen in het aanbod van De Fûgelhelling worden opgenomen.

Het aanbieden van deze educatiemogelijkheden vraagt natuurlijk deskundige inleiders. Een algemeen voorlichtend verhaal en een rondleiding kan worden gedaan door iemand, die met de gang van zaken en de doelstelling op de hoogte is. Het zelfs denkbaar dat stagiairs dat in het laatste jaar van hun stage voor een deel voor hun rekening nemen. Plannen om de educatie uit te breiden moeten dus ook plannen inhouden, om het aantal vrijwilligers op dat punt van zaken uit te breiden en ervoor te zorgen, dat deze vrijwilligers in voldoende mate worden getraind en opgeleid. Voor specifieke cursussen en workshops kan de nodige deskundigheid worden aangetrokken.

De Fûgelhelling is niet de enige aanbieder op dit terrein; er zal dus zeker moeten worden gezorgd voor voldoende publiciteit en gerichte campagnes.

Bij ambitieuze voorlichtings- en educatieplannen past ook een ruime openstelling voor het publiek van De Fûgelhelling. Op korte termijn zijn er geen mogelijkheden om de huidige openstelling te vergroten. (thans in de maanden april t/m oktober elke werkdag van 13.00 - 16.00 uur en in de andere maanden op woensdag van 13.00 - 16.00 uur). Er moet naar worden gestreefd, om De Fûgelhelling in de toekomst ook open te stellen voor publiek in het weekeinde.

Educatie binnen het werkgebied van De Fûgelhelling en duurzaamheid gaan hand in hand. Dat wordt niet alleen in theorie beleden, maar ook in werkelijkheid. De Fûgelhelling zorgt bij uitbreiding van haar accommodaties en bij herstelwerkzaamheden voor gebruik van verantwoorde materialen. Voor verschillende doeleinden wordt inmiddels gebruik gemaakt van bronwater, terwijl er naar wordt gestreefd om op zo kort mogelijke termijn voor de energie gebruik te maken van zonnepanelen.

III Huisvesting

Onder het kopje ‘accommodatie’ hebben wij al aandacht besteed aan de huisvesting van de op te vangen dieren. In dit onderdeel besteden wij aandacht aan de facilitaire voorzieningen. Een onderdeel dat niet de eerste prioriteit krijgt, maar voor het wel en wee van de beheerders en medewerkers wel van het grootste belang is. De kantooraccommodatie krijgt binnenkort de noodzakelijke facelift en zal er dan gaan uitzien zoals een kantoor er hoort uit te zien. Naast een goede werkplek, ook een goede outillage. In de huidige situatie kan het niet anders dan dat mensen, die vogels komen brengen, worden ontvangen in de ruimte voor de eerste opvang. Dit is uit een oogpunt van rust voor de dieren en van hygiëne niet wenselijk. Gestreefd dient dan ook te worden naar een aannamebalie, die mogelijk in combinatie met andere taken kan worden gerealiseerd. De eerste opvang heeft behoefte aan een behandel/onderzoektafel met goede verlichting. Meestal kunnen kleine ingrepen, die bij de ingebrachte dieren noodzakelijk zijn, zonder tussenkomst van een dierenarts worden uitgevoerd.

Het bestuur onderkent de noodzaak tot het in bezit krijgen van tenminste één bedrijfswoning bij het terrein van De Fûgelhelling.( zie ook hoofdstuk VI)

9

Beleidsplan 2012-'17 De Fûgelhelling

IV Medewerkers/vrijwilligers/stagiairs De Fûgelhelling is opgezet als een vrijwilligersorganisatie en is dat op dit moment nog. In de loop van de jaren zijn de werkzaamheden op De Fûgelhelling dusdanig toegenomen, dat de vraag gerechtvaardigd is of dit uitgangspunt kan worden gehandhaafd. Een bedrijf, dat tientallen parttime werkende vrijwilligers kent als medewerkers, moet op een goede manier worden georganiseerd en aangestuurd en uiteraard moet er ook voldoende kennis in huis zijn. Geconstateerd kan worden, dat deze taak normaal gesproken niet door een vrijwillige beheerder kan worden uitgevoerd. Er dient dan ook naar te worden gestreefd om door middel van een betaalde kracht een goed (=gekwalificeerd) en continu beheer mogelijk te maken. In de meest ideale situatie is er alle dagen een betaalde kracht aanwezig. De vraag is evenwel of de exploitatie zulks zal toelaten. Op basis van de huidige cijfers is dat zeker niet het geval. Uitgangspunt voor het bestuur is, dat De Fûgelhelling niet zelf medewerkers in dienst neemt, maar gebruik zal maken van een payroll bedrijf. De Fûgelhelling kan niet worden belast met de administratieve zorg voor het personeel en de daarbij behorende kennis en risico's.

De huidige bezetting met vrijwilligers is goed en er zijn geen tekenen die er op wijzen, dat zulks ten nadele zal veranderen. De Fûgelhelling dient op dit punt wel attent te blijven.

De medewerkers/vrijwilligers van De Fûgelhelling zullen al werkend de vaardigheden leren, die zij nodig hebben om het hun opgedragen werk te kunnen doen. Voor vrijwilligers van wie zich laat aanzien, dat zij langere tijd zullen blijven en worden ingezet op cruciale plekken, dient De Fûgelhelling te zorgen voor een toegesneden opleiding.

Van alle vrijwilligers wordt geëist, dat zij de doelstellingen van de Fûgelhelling onderschrijven en wordt betrokkenheid bij de gang van zaken verwacht. Om dat te stimuleren zal het bestuur

zorgen dat alle medewerkers periodiek worden geïnformeerd over de lopende zaken; zullen er jaarlijks een of meer activiteiten worden gehouden voor het personeel (bijv. gezellige

avond of uitstapje); wordt gezorgd voor een kerstpakket.

Vrijwilligers ontvangen geen enkele vergoeding. Uiteraard worden kosten, die worden gemaakt ten behoeve van De Fûgelhelling wel vergoed.

De Fûgelhelling zal haar taak op maatschappelijk gebied voortzetten. Daartoe zal worden samengewerkt met instellingen voor arbeidsintegratie, de gemeente Opsterland, reclassering, justitie in de vorm van taakstraffen, dagbesteding enz. Ook zal De Fûgelhelling zoveel als mogelijk meewerken aan het bieden van stageplaatsen. Het contract dat daarvoor gesloten is met het Nordwincollege (voorheen AOC) te Leeuwarden zal worden voortgezet. Maatschappelijke stages kunnen evenwel uitsluitend in de vakantieperiode worden gelopen.

Het is niet moeilijk te constateren, dat de continuïteit en de kwaliteit van het werk in een bedrijf, dat werkt met vaak wisselende vrijwillige medewerkers, lastig is te handhaven. Het is dan ook van het grootste belang, dat alle werkzaamheden worden vastgelegd in huisregels en zogenaamde protocollen. Voor de onderdelen, waarvoor dat nog niet is gerealiseerd, moet dat op korte termijn gebeuren. Het spreekt vanzelf dat periodiek ook aandacht moet worden besteed aan het actueel houden van deze regels.

10

Beleidsplan 2012-'17 De Fûgelhelling

V. Promotie. Ondanks de naamsbekendheid van De Fûgelhelling, zeker in de noordelijke provincies van ons land, dient De Fûgelhelling er niet alleen voor te zorgen dat zij voortdurend in het nieuws is, maar zullen de mogelijkheden van De Fûgelhelling voor individuele en groepsbezoeken steeds onder de aandacht moeten worden gebracht. Ook de educatieve taken moeten jaarlijks worden gecommuniceerd met de daarvoor in aanmerking komende scholen. Los van de educatieve elementen leveren deze activiteiten ook geld op. De jaarlijkse ‘Open Dag’ wordt gecontinueerd. De ‘Open Dag’ is niet alleen bedoeld voor de donateurs, die daarvoor speciaal worden uitgenodigd, maar voor iedereen, die belangstelling heeft voor het werk van De Fûgelhelling. De ‘Open Dag’ heeft uiteraard een informerend karakter, maar mag ook recreatieve elementen bevatten. De Fûgelhelling zal waar dat zinvol is en wordt uitgenodigd, ook aanwezig zijn bij evenementen, die passend zijn en veel bezoekers trekken. De recent aangeschafte eventvlaggen kunnen daarbij een goede dienst bewijzen.

De mogelijkheden van internet zijn tegenwoordig niet meer weg te denken. De Fûgelhelling zal deze mogelijkheden dan ook ten volle moeten benutten, door het

verzorgen van een aantrekkelijke en up to date website en door gebruik te maken van de sociale media Twitter en Facebook.

De Fûgelhelling moet zorgen voor een goed contact met de pers. Van opmerkelijke gebeurtenissen moeten persberichten worden gemaakt. Intern dient het uitgangspunt te zijn, dat de pers uitsluitend te woord wordt gestaan door de beheerder of een van de bestuursleden.

In de gang van het gebouw van De Fûgelhelling is een bescheiden winkeltje. Met de artikelen in deze winkel promoten wij enerzijds doel van De Fûgelhelling, maar genereren wij ook inkomsten. Het blijkt dat bezoekers altijd geïnteresseerd zijn en graag iets meenemen. Aan de inkoop van artikelen zullen wij de nodige zorg moeten blijven besteden.

VI Financiën De jaarlijkse exploitatie van De Fûgelhelling blijft een zaak van zorg. Het is daarom noodzakelijk dat het donateurbestand niet in aantal terugloopt. Omdat er elk jaar donateurs afhaken, dient er actief aan de werving van nieuwe donateurs worden gedaan. De ingezette actie om inbrengers van vogels te vragen donateurs te worden, wordt voortgezet, evenals de werving op de open dagen. Er is geen aanleiding om de minimum donateurbijdrage (in 2011 naar € 10) verder te verhogen. Beoordeeld moet worden op welke wijze meer aandacht kan worden gegeven aan de belastingfaciliteiten, die aan giften zijn verbonden. Dat De Fûgelhelling een ANBI-instelling is zal steeds onder de aandacht moeten worden gebracht.

11

Beleidsplan 2012-'17 De Fûgelhelling

Er zal mogelijk een discrepantie blijven bestaan tussen de cijfers van de jaarlijkse exploitatie en de giften, die worden ontvangen. De laatste zijn vrijwel in alle gevallen geoormerkt en dienen dus voor een bepaald doel te worden gebruikt. Voor ongeoormerkte giften geldt, dat ook deze niet worden aangewend voor dekking van het exploitatietekort, zij het dat zulks in dringende gevallen en na zorgvuldige afweging, wel mogelijk moet zijn.

De Fûgelhelling moet ook kijken naar andere vormen van ondersteuning door derden, ook wanneer het commerciële activiteiten van derden betekent.

Ten aanzien van de financiën zal De Fûgelhelling meer openheid betrachten. In het jaarverslag zal in de toekomst een globale stand van zaken worden weergegeven. Openheid is mede noodzakelijk om het verschil tussen exploitatie en de omvang van giften aan te geven.

Het systeem van het reserveren van gelden voor specifieke doeleinden wordt voortgezet. De noodzakelijke reserveringen voor het in standhouden van de verschillende opstallen krijgen daarbij prioriteit. De noodzaak tot het hebben van een bedrijfswoning in de directe nabijheid van ons opvangcentrum is zonneklaar. De al in gang gezette reservering tot aankoop ervan wordt met prioriteit voortgezet.

De formele mogelijkheden daargelaten, zal De Fûgelhelling geen stappen ondernemen om zgn. BTW-plichtig te worden. Dit is binnen de termijn van het beleidsplan vooralsnog niet realiseerbaar, omdat menskracht en kennis daarvoor ontbreken.

Om de financiële situatie te verbeteren zal sponsoring nadrukkelijk moeten worden onderzocht. Het maken van een sponsorplan zal een van de eerste activiteiten moeten zijn op dat punt. Deze werkzaamheden moeten in 2013 worden opgepakt.

Punt van overweging is geweest, of de huidige stichtingsstructuur zou moeten worden omgezet in die van een vereniging. Het bestuur ziet geen redenen om de huidige structuur te wijzigen.

Aldus vastgesteld door het bestuur,

Henk Marinus, voorzitter Roel Kooistra, secretaris.

Ureterp, januari 2012.

12

Beleidsplan 2012-'17 De Fûgelhelling

13

Beleidsplan 2012-'17 De Fûgelhelling

De beleidsvoornemens kort samengevat. (het cijfer geeft de verwijzing naar de bladzijde aan)

- jaarlijkse evaluatie van het beleidsplan 4 - geen specialisatie in de opvang 4 - steeds toereikendheid opvang mogelijkheden beoordelen 4 - opvang en accommodatie afstemmen op streekeigen dieren 4 - gedomesticeerde dieren en vogels bij uitzondering opnemen 5 - gedomesticeerde dieren worden niet verkocht 5 - fungeren als opvang adres voor justitiële inbeslagname 6 - educatie belangrijke taak 6 - actueel houden informatie en presentaties 6 - uitbreiding bio-ochtenden 6 - specifieke workshops en cursussen 7 - werving en training van inleiders 7 - ruimere openstelling in de toekomst 7 - duurzaamheid 7 - streven naar creëren aannamebalie 7 - behandelingstafel en verlichting 7 - dienstwoning 7 - aanstelling betaalde kracht 8 - niet zelf personeel in dienst 8 - investeren in vrijwilligers d.m.v. opleiding 8 - vrijwilligersbeleid 8 - voortzetting maatschappelijke taak 8 - promotie van De Fûgelhelling 9 - open dag 9 - internetmogelijkheden en pers 9 - op peil houden aantal donateurs 9 - giften niet gebruiken voor exploitatie 10 - grotere openheid financiën 10 - voortzetting systeem financiële reserveringen 10 - geen BTW plicht vragen 10 - onderzoek sponsoring in 2013 10 - handhaving huidige juridische organisatie 10