Beleidsnota 2009 - 2014 - · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en...

82
Beleidsnota 2009 - 2014 WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN Jo Vandeurzen Vlaams Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin

Transcript of Beleidsnota 2009 - 2014 - · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en...

Page 1: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

Beleidsnota 2009 - 2014

WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN

Jo Vandeurzen

VlaamsMinistervanWelzijn,VolksgezondheidenGezin

Page 2: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en
Page 3: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

3

Inhoud

Lijst afkortingen ...................................................................................7

Managementsamenvatting – “Vijf jaar investeren in Welzijn, Volksgezondheid en Gezin” ................................................................9

1 Omgevingsanalyse .............................................................................11

1.1 Inleiding ...........................................................................................................11

1.2 Basistrend: De individualisering van de maatschappij stimuleert de vraag naar zorg op maat en leidt tot de verdere professionalisering van de hulpverlening ................................................11

1.3 Doelgroep- en themagebonden trends .....................................................11

1.3.1 Gezin......................................................................................... 11

1.3.2 Ouderen.................................................................................... 13

1.3.3 Personenmeteenhandicap..................................................... 15

1.3.4 Jongeren.................................................................................. 16

1.3.5 Gezondheid.............................................................................. 17

1.3.6 Kwetsbaremensen................................................................... 18

1.4 Bestuurlijk en maatschappelijk kader waarbinnen het beleid zich moet ontwikkelen .................................................................................19

2 Budgettaire context ...........................................................................22

3 Strategische en Operationele doelstellingen .................................24

3.1 We versterken mensen in hun fysiek, psychisch en sociaal welbevinden door welzijns- en gezondheidsproblemen zoveel mogelijk te voorkomen, zo vlug mogelijk te detecteren en tijdig en adequaat aan te pakken. .........................................................................24

3.1.1 Wezetteninoppreventieomzobijtedragentotgezondheidswinstvooreneenhogerematevanwelbevindenvanonzebevolking.............................................24

3.1.2 Wewillenbijvragenenproblemensneldegepastehulpinzettenomzoergertevoorkomen.........................................26

3.2 We verruimen de sociale bescherming van de Vlamingen om zo hun grondrechten beter te kunnen waarborgen. ...................................29

3.2.1 WenemendenodigeinitiatievenzodatdeVlamingenhunsocialerechtenvolledigerenbeterkennen............................30

3.2.2 WeontwikkeleneenbasisdecreetinzakeVlaamsesocialebescherminggebaseerdophetbrederekadervanhetPact2020enartikel23vandegrondwet.................................. 31

Page 4: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

4

3.3 We bouwen de hulp- en dienstverlening zo uit dat ze voldoende beschikbaar en toegankelijk is om zorg op maat te kunnen realiseren. .........................................................................................32

3.3.1 Weinvestereninhetaanbodendestructuurvandekinderopvangomzotebewerkstelligendatdezehaarsociale,economischeenpedagogischefunctiemaximaalkanwaarmaken........................................................................33

3.3.2 Weprofessionaliserendeadoptieprocedurevanuithetprioritaireoogpuntvanhetbelangvanhetkind.......................35

3.3.3 Jeugdhulpgeldtalseenspeerpuntinmijnbeleid:wewilleninvestereninuitbreiding,innovatieenafstemmingbinneneenintegraleaanpak,omzodeminderjarigedehulptekunnenbiedendieaansluitbijzijnnoden....................36

3.3.4 Indesectorvanpersonenmeteenhandicapversterkenwedepolitiekvaninnovatieenuitbreidingomzovoordezedoelgroephetaanbodmaximaalbeschikbaarentoegankelijktemaken............................................................... 41

3.3.5 Weinvesterenineentoereikendzorg-engezondheidsaanbodomzoookindezesectormaximaalzorgopmaattekunnenaanbieden..........................................43

3.3.6 Werealisereneentoegankelijkeenbeschikbaredienstverleningwaarbijaandachtisvoordefacetteneigenaandeleefsituatieenzorgnodenvandespecifiekedoelgroepen.............................................................................47

3.4 We sturen, stimuleren en ondersteunen de welzijns- en gezondheidsactoren zodat ze kwaliteitsvolle zorg bieden in een aangepaste infrastructuur, voortdurend innoveren, een inclusieve aanpak bevorderen en duurzaam te werk gaan. .................53

3.4.1 Weenteneenconcretebeleidsaanpakopheteengemaaktekwaliteitsdecreetomdevoorzieningenzotestimulerendekwaliteitvanhunaanbodteverbeteren........53

3.4.2 Concreteactiesstaanookgeplandindevoorschoolsekinderopvangendegehandicaptensector...............................53

3.4.2 Webouweneentoegankelijkezorginfrastructuuruitomzodebereikbaarheidvanhetaanbodvoordegebruikerteoptimaliseren............................................................................54

3.4.3 Webouwenaaneenduurzamewelzijns-enverzorgingsinfrastructuur.........................................................55

3.4.4 WerealiserendeViA-doorbraak“MedischCentrumVlaanderen”omzodeinnovatieindewelzijns-engezondheidszorgtestimuleren................................................55

3.4.5 Weversterkenhetvrijwilligerswerkomzovormtegevenaaneenzorgzameenparticipatievesamenleving...................58

3.4.6 Weonderzoekendevoor-ennadelenvandeorganisatievanhetresidentiëlezorgaanboddoorpublieke,privatesocialprofitenprivatecommerciëlezorgaanbieders...............58

Page 5: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

5

3.5 We bevorderen bij de overheid en bij de welzijns- en gezondheidsactoren de aandacht en het initiatief voor een meer efficiënte en effectieve werking om zo met dezelfde middelen meer zorg te creëren. .................................................................59

3.5.1 Weinvesterenineenverbeterd(e)elektronischeregistratie,gegevensverzamelingengegevensuitwisseling,omzodewerkprocessenefficiëntertelatenverlopenenookombeleidsmatigeenbeterzichttekrijgenopvraag-enaanbodevoluties.................59

3.5.2 Wezetteninopreguleringsmanagementomzogerichtbijtedragentotefficiëntieeneffectiviteitinhetoptredenvanzoweldeadministratiealsdevoorzieningenophetterrein.......................................................................................62

3.5.3 Wewillendeproceduresvanerkenningensubsidiëringvandeverschillendewerkvormeninhetbeleidsdomein,overdegrenzenvanagentschappenenafdelingenheen,optimaliserenenmaximaalopelkaarafstemmen,omzozoweldeoperationeleefficiëntiealsdebeleidsrelevantieervanteverhogen.....................................................................62

3.5.4 Wewilleneenvernieuwdkadervoorinspectieentoezichtinitiërenomzodevoorzieningenmaximaalteondersteunenbijhetbepalenenrealiserenvaneencliëntgerichtkwaliteitsbeleid....................................................63

3.5.5 Wewilleninhetbeleidsdomeindecultuurvanbeleidsondersteunendwetenschappelijkonderzoekenbeleidsevaluatiesstapsgewijsuitbouwenomzohetbeleidonderbouwdtekunnensturenenbijsturen..................65

3.5.6 Weondersteunendevoorwaardenvooreengoedbestuurvandesocialeondernemingenindewelzijns-engezondheidssectoromzohetprofessioneelondernemerschapendezorgethiekinonsbeleidsdomeintestimuleren............................................................................66

3.6 We werken nauw samen met alle relevante partners op lokaal, provinciaal, regionaal, federaal en internationaal niveau om zo het welzijns- en gezondheidsbeleid onderling af te stemmen en te verbeteren en om elke partner aan te spreken op zijn verantwoordelijkheid en bijdrage. .............................................................67

3.6.1 Westrevennaareenhomogeneaanpakvanhetwelzijns-engezondheidsbeleidoververschillendebestuurslageninVlaanderenenverlichtendeplanlastomzototeenefficiëntereeneffectievereoverheidswerkingtekomen.........68

3.6.2 WebrengenresultaatgerichtesamenwerkingtotstandtussendeverschillendeagentschappenvanhetbeleidsdomeinWelzijn,VolksgezondheidenGezinomzooplossingenaantereikenvoordeproblemeninonzemaatschappijdieeenstijgendecomplexiteitkennen...............69

3.6.3 Webrengensynergieëntotstandtussendeverschillendebeleidsdomeinenomzooplossingenaantereikenvoor

Page 6: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

6

deproblemeninonzemaatschappijdieeenstijgendecomplexiteitkennen.................................................................70

3.6.4 WemaximaliserenhetVlaamsewelzijns-,gezondheids-engezinsbeleidbinnendebestaandestaatsstructuurenplegenoverlegmetdefederaleoverheidomzototeenmaximaalefficiëntebeleidsaanpaktekomen...........................73

3.6.5 WesituerendeVlaamsewelzijnssectorinEuropeesverbandenvolgenhetEuropesezorgbeleidproactiefopomonssterktepositionerenopEuropeesniveau.................... 74

3.6.6 Wewillenhetmiddenveld,deacademischewereldendegebruikersnauwbetrekkenbijbeleidsvoorbereidingen–evaluatieomzototeengedragenwelzijns-engezondheidsbeleidtekomen...................................................75

Bijlagen ................................................................................................76

Bijlage: regelgevingsagenda ...................................................................................76

Page 7: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

7

Lijst afkortingen

BINC BegeleidinginCijfers

CAW CentrumAlgemeenWelzijnswerk

CGG CentrumvoorGeestelijkeGezondheidszorg

CIG CentrumvoorIntegraleGezinszorg

CKG CentrumvoorKinderzorgenGezinsondersteuning

CLB CentrumLeerlingenbegeleiding

DOMINO DossierMinderjarigenOpvolgingssysteem

GES Gedrags-enEmotioneleProblemen

GGZ GeestelijkeGezondheidszorg

GOS Gedetineerdenopvolgsysteem

HIVA HogerInstituutVoordeArbeid

HPV HumaanPapillomaVirus

ICT Informatie–enCommunicatietechnologie

IJH IntegraleJeugdhulp

IKG Inkomensgerelateerd(bijkinderopvang)

IMB IndividueleMateriëleBijstand

JOS Jeugdonderzoeksplatform

K–dienst DienstKinder–enJeugdpsychiatrie

LAC LokaleAdviescommissievoorwater,gasofelektriciteit

LCCA LifeCycleCostingAnalysis

LOGO Locoregionaalgezondheidsoverlegen–organisatie

MDT MultidisciplinaireTeams

MRSA MethicillineResistenteStaphylococcusAureus

NERF CenterforNeuro-ElectronicsResearchFlanders

OCMW OpenbaarCentrumvoorMaatschappelijkWelzijn

PAB PersoonlijkAssistentieBudget

PGB PersoonsGebondenBudget

POP PersoonlijkOntwikkelingsPlan

PPS Publiek-privatesamenwerking

RIA ReguleringsimpactAnalyse

RIZIV RijksdienstvoorZiekte–enInvaliditeitsverzekering

SGA SterkGedragsgestoordeen/ofAgressievepatiënten

VAPH VlaamsAgentschapvoorPersonenmeteenHandicap

VDAB VlaamseDienstvoorArbeidsbemiddeling

ViA VlaandereninActie

Page 8: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

8

VIPA VlaamsInfrastructuurfondsvoorPersoonsgebondenAangelegenheden

VN VerenigdeNaties

WVG WelzijnVolksgezondheidenGezin

Page 9: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

9

Managementsamenvatting – “Vijf jaar investeren in Welzijn, Volksgezondheid en Gezin”

AlsVlaamsministervanWelzijn,VolksgezondheidenGezinwilikindezeregeerperiodevolopinzettenopeenwarmeensolidairesamenleving.WewillendatelkeVlamingenBrusselseVla-mingzichvolopkanontplooienenvolwaardigkandeelnemenaandesamenleving.Wedoentegelijkertijdeenberoepopdeverantwoordelijkheidszinendemedewerkingvanelkeburger.Hetoverheidsbeleidkanimmersenkelcomplementairzijnaandeburgerzin,dezorgendesoli-dariteitdiewemetzijnallengezamenlijktentoonspreiden.Solidariteitmaggeenloosbegripzijn,integendeel:solidariteitiseenwerkwoord.

In de vorige legislatuur kregen Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (WVG) meer middelen enwerdvooraldezorgvernieuwd.Wijwillenverderbouwenopdewegdiedoordevoorgangersisingeslagen.

Omdezeambitiesvormeninhoudtegeven,analyseerdeiksamenmetmijnadministratiedebelangrijkste beleidsrelevante trends in welzijn, volksgezondheid en gezin. Samen met deafspraken in het regeerakkoord voor deze legislatuur vormen deze trends de basis voor destrategische en de operationele doelstellingen die richting zullen geven aan het beleid in dekomendevijfjaar.

Weopterenvooreenkadermetzesstrategischedoelstellingen.Zijgevendekrachtlijnenweerwaaropweinalonzebeleidsveldenwillenwerken.Inelkesectorwordtditdanconcreterver-taaldnaaroperationeledoelstellingen.Zijgevenconcreterdekrachtlijnenweervanhettevoe-renbeleid,metdeeffectendiewewillenbereiken.

We hebben ondanks alle inspanningen vastgesteld dat het aanbod de vraag niet kan volgen.Datkomtdoordatermeersoortenaanbodzijngekomenenookdoordatinonzesamenlevingdevraagnaarzorgtoeneemt.Mensen levenbijvoorbeeld langerenhoemeermensen langerleven,hoemeerzorgnodigis.Devaakaangehaaldevergrijzingdus.Westellenookvastdatersteedsmeerzorgvragenzijnbijjongemensen,zoalsjongerenmeteenhandicapenjongerenineenproblematischesituatie.TegelijkdoetzichinVlaanderenmetuitzonderingvanBrusseleenontgroeningvoor.Datwilzeggendathetaandeeljongemensenafneemt.Eenderdeduidelijkmaatschappijbeeldisdeverkleuring.OokinWVGkunnenwerekeninghoudenmetdemulticul-turaliteit,zowel inonsaanbodals inonspersoneelsbeleid.Hetnaadloos latenaansluitenvanaanbodopvraagiswaarwenaarstreven.

Weverbergennietdatditbeleidgevoerdmoetwordenineencontextvankrimpendeénein-digeoverheidsmiddelen.Inhetbeleidsdomeinwelzijn,volksgezondheidengezinmoetnetalsindeanderebeleidsdomeinenbespaardworden.Wijzulleneengoedevenwichtmoetenvin-dentussenbeschikbaremiddelen,basisbeschermingvooriedereenenprioriteitvoordemeestkwetsbare,meestzorgbehoevendemensen.Ondanksdebeperktefinanciëlemiddelenheeftderegeringbeslistomnietalleenbestaandeinitiatieventeversterken,maarookgefaseerdnieuweinitiatieventenemen.Eenefficiëntereneffectievergebruikvandefinanciëlemiddelen,zalonsinstaatstellenommethetzelfdebudgetméértedoen.Wezullenhiervooreeninnovatiefenduurzaambeleidvoeren,steunendopwetenschappelijkonderbouwdekennisenmeerbepaaldopderesultatenvanhetomvangrijkmeerjarigonderzoeksprogrammavanhetSteunpuntWel-zijn,VolksgezondheidenGezin.Eensterkeresamenwerkingtussendeverschillendebeleidsdo-meinenenbeleidsniveausiscruciaal.

Alleswatweondernemen,onderwerpenweaandriezeerduidelijkevoornemens.

• Wewillendezelfredzaamheidvanmensenversterkenenwaarderenenhenstimulerenomhuneigenverantwoordelijkheidofdeverantwoordelijkheidvandemensenuithunomge-ving.(sociaalnetwerk)optenemen;

• Wegevenvoorrangaandemeestkwetsbarenendezwaarstzorgbehoevenden;

Page 10: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

10

• Weondersteunenalwiehulpenzorgvraagtomzolangmogelijkzozelfstandigmogelijkindevertrouwdethuisomgevingteblijven.

De sleutelwoorden van ons beleid zijn adequate probleemdetectie en vraagverduidelijking,vernieuwingenversterkingvaneenkwaliteitsvolle,resultaat-encliëntgerichtehulp-endienst-verlening;sectoroverschrijdendesamenwerkingenontkokering.Onzesteunpilarenhiertoezijnsterke,efficiënteeneffectievepartnersindemantelzorg,hetvrijwilligerswerk,hetwerkveldendeoverheid.Indiecontextzullenweookhetoverlegmetwerkgeversenwerknemersvoerenvooreennieuwintersectoraalakkoordvanaf2011.

Hetnatestreveneffectiseenkwaliteitsvolaanbodaanhulpenzorg,beschikbaarentoegan-kelijkvooralleVlamingen,opelkmomentinhunlevendatzehunvraagstellen.Ditbetekentdatweonsprioritairrichtennaardezwakstenendemeestkwetsbareninonzesamenleving,maarookopelkmomentoogblijvenhebbenvoordemodaleVlamingenzijngezin,vanwelkesamenstellingook.

Zokunnenwekomentoteensamenlevingdieeendegelijkesocialebasisbeschermingbiedtaandehelebevolking.Tegelijkwillenwebijzondereaandachtschenkenaaneninitiatievennemenvoordiegenendiehetmeestkwetsbaarenzorgbehoevendzijn.

Wehopendatdezelegislatuurdegeschiedeniszalingaanalshetmomentvande“ontkokering”,de sectoroverschrijdende samenwerking en integratie en van de versterking van ons sociaalkapitaal.

Kortom,wemoetendeambitiehebbenomdegezondheidenhetwelzijnvandebevolkingopeenhogerpeiltebrengen.Wevoorzienhiervoordenodigekwaliteitsvollezorgdietoeganke-lijkisvooriedereen.Hetisonzeeniedersverantwoordelijkheidomdesolidariteitdiedaarvoornodigistebehoudenenversterken.

Page 11: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

11

1 Omgevingsanalyse

1.1 Inleiding

NaasthetregeerakkoordenPact2020,dieuiteraardhetkadervormenvoordeuittekeningvanhetbeleid,kijkenweooknaarandereelementenomdebeleidsdoelstellingenvoordezelegisla-tuurgericht(er)tekunnenbepalen.Zogaanweuitvandebeleidsrelevantetrendsophetvlakvanwelzijn,volksgezondheidengezin.Inwatvolgtschetsenwediealsomgevingwaarbinnendebeleidsnotazichsitueert.Weonderscheideneenbasistrendeneenaantaldoelgroep-enthe-magebondentrends.Wevoegendaarhetbestuurlijkenmaatschappelijkkaderalssluitstukaantoe.

1.2 Basistrend:Deindividualiseringvandemaatschappijstimuleertdevraagnaarzorgopmaatenleidttotdeverdereprofessionaliseringvandehulpverlening

Welzijns-,gezondheids-engezinsvoorzieningenwordengeconfronteerdmeteennieuwegroepzorggebruikers.Zezijnbewuster,mondigerenverlangendatzorgverlenendeorganisatieseenhulpverlenendantwoordopmaatvanhetindividuuitwerken.Bovendienkenmerktdezenieuwegroepgebruikerszichdooreensteedsgroterwordendemulticulturelediversiteit.Devoorzie-ningenzijndanookgenoodzaaktomaftestappenvan“onesizefitsall”-oplossingen.Indeplaatsdaarvanmoetdeklemtoonmeerkomenteliggenopdezelfbepalingvandezorggebruiker.

De vraaggestuurde trend loopt parallel met een aan belang winnende inclusiegedachte. Desamenlevingmoetzichdermateorganiserendatdeparticipatiekansenvanpersonenmetzorg-nodenzomaximaalmogelijkgegarandeerdblijven.

1.3 Doelgroep-enthemagebondentrends

1.3.1 Gezin

Sinds2003stijgtinVlaanderenopnieuwhetgeboortecijfer.Vergelekenmethetdieptepuntvan2002,toenslechts59.725kinderengeborenwerden,warenerinhetvoorbijejaarinhetVlaamseGewestbijna9.000geboortenmeer.

GeboortecijferopbasisvangegevensvanKindenGezin

Dit impliceert datmeerkinderenenmeer jongerengebruikzullenmakenvanennoodheb-ben aan het (bestaande) aanbod van zorg- en dienstverlening. Hierdoor komt ondermeer depreventievegezinsondersteuningvanKind&Gezinendecapaciteitbinnende(buitenschoolse)kinderopvangsectoronderdruktestaan.Indekinderopvangbvb.vindtéénopdetienouders

Page 12: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

12

dieopzoekgaannaarformelekinderopvanggeenopvang.Dittreftvoornamelijkalleenstaandeouders(36%),werklozenmetkinderen(44%),enlaaggeschooldeoudersenoudersvanalloch-toneafkomst(22%).

Zowelvoordekinderopvangalsvoordepreventievegezinsondersteuning(consultatiebureausen regioverpleegkundigen) noopt dat tot nadenken over een koppeling van het aanbod aande gestegen nataliteit. De toegankelijkheid ervan voor kansengroepen en de kwaliteit van deopvangzijneenbijkomendezorgvoorhetbeleid.

OokdegezinsvormeninVlaanderenkenneneenevolutie.Desamenstellingvanhuishoudensverandertwaardoormenseninandereenmeerdiversesamenlevingsverbandengaanwonen.

Teneersteneemtdegezinsgroottegestaagaf.Daarnaastzijnermeergezinnenwaarvandepart-ners hetzelfde geslacht hebben. Ook het samenwonen van meer generaties onder hetzelfdedakneemtverderaf,wathetpotentieelaanintergenerationelemantelzorginhetgedrangkanbrengen.Tenslotteisdooreensterkestijgingvanhetaantalrelatieontbindingenzowelhetaan-talalleenstaandeoudersalshetaantalalleenstaandeouderengestegen.

Eenhectischlevenlijktvandaagjammergenoegeerderregeldanuitzondering.Onzesamenle-vingkamptmetteveelstress.Dattastdelevenskwaliteitaanenkostdeeconomieendeziek-teverzekeringveelgeld.Stresstreftallelagenvandebevolking.(Jonge)gezinnendragenveelverantwoordelijkheid:gaanwerken,vaakmetbeidepartners,omvoldoendeinkomentehebbenenindedagelijksebasisbehoeftentevoorzien;debekommernisvoordeoudersenvaakookdegrootouders;eengoedeopvoedinggevenaandekinderen.Daarommoetenweonswelzijns-engezondheidsbeleidookrichtenenuitbouwenvoorallegezinnen,ookdegezinnenmettwee-verdieners.Iedereenwordtimmersopeenbepaaldmomentinzijnlevengeconfronteerdmeteenvraagofnoodaanwelzijns-ofgezondheidsaanbod,gaandevankinderopvangtotcuratievegezondheidszorg.

Alleenstaandeouders(vooralmoeders)kampenmeteenaantalmoeilijkheden,metallegevol-genofspecifiekebehoeftenvandien.Omdateenoudergezinneneenlagergezinsinkomenheb-ben,lopenzeeengroterrisicoomindearmoedeterechttekomen.Omdatveleneenvoltijdsebaanmoeilijkkunnencombinerenmetdegezinstaken,hebbenalleenstaandeouderseenuitge-sprokenbehoefteaangezinsvriendelijkearbeidstijdenenbeschikbareenbetaalbarekinderop-vang.Alleenstaandeouderslijkenmeermoeilijkhedenteondervindenbijdeopvoedingvanhunkinderen,maarmeerdanandereoudersvindenzehunwegnaarhetaanbodaanopvoedings-ondersteuning. Tot slot kampen alleenstaande ouders vaker met een slechtere (geestelijke)gezondheidenlopenzeeengroterrisicoopsocialedeprivatiedanpersonendiesamenwonenmetkindereneneenpartner.

Eenscheidingheeftookbelangrijkegevolgenvoordeopgroeiendekinderen.Dezelopeneenhoger risico op armoede, een lager psychisch welbevinden, meer gedrags-, gezondheids- enrelationeleproblemen,eenlagerelevenstevredenheidenslechtereschoolprestaties.Longitudi-naalonderzoekbenadruktdatdezeverschillenoplatereleeftijdvaaknogbestaan.

Een niet onbelangrijk aantal kinderen wordt geboren in een gezin in kansarmoede of in eengezinmeteenverhoogdarmoederisico.In2008werden7,6%vandekinderengeborenineenkansarmgezin.Eenpercentagetrouwensdathetvoorbijedecenniumlichtsteeg.9,4%vandekinderenonderde12jaarleeftineengezinmeteenverhoogdarmoederisico.

Werkhebbenbiedtnogaltijddebestebeschermingtegenfinanciëlearmoede.Intoenemendematehebbenjongekinderenookmoedersdieberoepsactiefzijn.Van2004naar2009steegdearbeidsparticipatievanmoedersmetkinderenonderdedriejaarmetongeveer15%enligtnu

Page 13: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

13

bovende70%.Ookdearbeidsparticipatievangrootmoedersisflinktoegenomen.Ditlegtnogeenbijkomendedrukopdeformelekinderopvang.

Totslotwijzenwenogopdecontinuetoenamevankindereninallochtonegezinnen.Alruim20%vandekinderengeborenin2008heefteenmoedervanniet-Belgischeherkomst.Opmer-kelijkisookdatvoorongeveer20%vandekindereninhetVlaamseGewestNederlandsnietdemoedertaalis.Ditisnietonbelangrijk.Onderzoekwijstimmersuitdatjongekinderendiethuiseenanderetaalsprekengeconfronteerdwordenmetgrotereuitdagingenomhetlatergoedtedoenopschoolofopdearbeidsmarkt.

1.3.2 Ouderen

Vlaandereniskleurrijk.OokVlaanderenkleurtlangzaamgrijs.

GezondzijnenblijvenkomtuitallesurveysnaarvorenalsdebelangrijkstebekommernisvanelkeBelg.Zorgenvooreenbeteregezondheidbetekentlangerleven.Elkjaaropnieuwstijgtonzelevensverwachting.Hetbeleidmoetmetdezecrucialedemografischefactorrekeninghouden.

Tegen2010zaleenkwartvandeVlaamsebevolkingouderzijndan60jaarentegen2020zalditaandeeloplopentotbijna1/3.Vooraldeoudstegroepzalnaarverwachtingsterktoenemen.Hetprocentueleaandeelvande80-plussersindetotalebevolkingstijgttot6,5%in2025.VolgensdebevolkingsvooruitzichtenvanhetNISkrijgenweinVlaanderentegen2050eenverdrievoudigingvanhetaantalpersonentussen80en99jaarenzelfseenvertienvoudigingvandehonderdjari-gen.

Eenstijgendelevensverwachtingiséénzaak,maarhoestaathetmetdekwaliteitvandetoege-voegdelevensjaren?Omdittemetenontwikkeldemenopbasisvandegezondheidsenquêteseenmaatvoorhetverwachteaantalgezondelevensjarenopeenbepaaldeleeftijd,envoorhetverwachteaantallevensjarenzonderfunctionelebeperkingen.

Een60-jarigemanheefteenlevensverwachtingvan19,9jaar,waarvan11,9jaaringoedegezond-heiden10,5jaarzonderfunctionelebeperkingen.Een60-jarigevrouwkannog24,6levensjarenverwachten,waarvan12,8jaaringoedegezondheiden12,5jaarzonderfunctionelebeperkin-gen.

Destijgingvandegemiddeldeleeftijdlooptparallelmetdetoenamevanhetaantalpersonenmetdementie. InBelgiëalleenal lijdennaarschatting158000mensenaandementie.Elke7secondenkomterwereldwijdéénpersoonmetdementiebij.

UitdeGezondheidsenquête2004blijktdat24%vande65-plussersernstigbeperktzijninhetuitvoerenvandagelijkseactiviteitenzoalsboodschappendoen,maaltijdenbereiden,lichtehuis-houdelijketakenuitvoeren,dat11%vande65-plusserseendepressieveaandoeningheeften10%vande65-plussersaangeeftminderdanéénkeerperweeksocialecontactentehebben.

Afhankelijkvandesituatieendegraadvanhulpbehoevendheidwaarinouderenzichbevinden,varieertdevoorkeurvoorhulpverlening.Demeesteouderendoeneenberoepopmantelzorgvanpartners,kinderen,burenofvrienden.Paswanneerzelangdurigehulpofpersoonsverzor-gingnodighebben,gevenouderendevoorkeuraanprofessionelethuiszorgdiensten.Bijhoog-bejaardenenzijdienietkunnenrekenenopintensievemantelzorg,genietresidentiëlehulpenzorgdevoorkeur.

9%vande65-plussersgebruiktthuishulp(watoploopttot25%bijde85-plussers)en4%vande65-plussersmaaktgebruikvaneenwarmemaaltijdendienst.

Page 14: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

14

ErbestaatinEuropaconsensusdatouderenzolangalsmogelijkzozelfstandigalsmogelijkthuiswillen(blijven)levenenvolopdeelwillenblijvenuitmakenvandegemeenschapwaarinzever-blijven.Debeleidsuitdagingensituerenzichdanophetvlakvanhetmaximaalondersteunenvanmenseninhunthuissituatie,hetoptimaliserenvandewoon-enleefomgeving,hetinzettenopactieveparticipatieaandesamenlevingenhetversterkenvanhetsocialenetwerk.Ditnoopttoteengeïntegreerdbeleiddatdemaatschappijzoinrichtdatmensenerzichinthuisvoelen,zichgewaardeerdvoelenenerzinvolaankunnenbijdragen.Endatverondersteltduidelijkeenstra-tegischduurzamekeuzesdierekeninghoudenmeteenaantalonmiskenbareuitgangspuntenenevoluties:

• Elkeoudereisuniek.

Déouderebestaatniet.Ookonderdeouderenpopulatiegroeitdediversiteit.Elkezorgvragerheeftzijneigenvoorgeschiedenisenbesognes.Dedienstofvoorzieningzalhiermeerdanvroegerhetgevalwas,moetenopinspelen.

• Deoudereheefteendiversecultureleachtergrond.

Deallochtonezorgvraagstijgt.Dedienstenenvoorzieningenmoetenhunaanbodopdezevraagafstemmen.

• De(zorg)infrastructuurmoetcomfortverzoenenmetflexibiliteitenaangepastinspelenopwijzigendenoden.

Aanpasbaarbouwenenlevenslangwonenzijnbegrippendieinhetlichtvandevergrijzingopdebouwmarktgeïntroduceerdworden.Hetondersteunenenversterkenvandeautono-mievandezorgbehoevendeouderevraagteencreatiefdesigndatoptermijnduurzaamkaninspelenopwijzigendebehoeften.

• Tegelijkmetdeinfrastructuurzalookdeomringenderuimteeensteedsgrotererolspeleninhetzorgaanbod.

Zorg-op-maatiseenconceptdatafstemming,visieenplanningvereist.Devoorzieningofdedienstvormtdaarinslechtseenschakel:goede(aangepaste)zorgiseenaangelegenheidvandiverse partners. Dat begint bij toegankelijke buurtvoorzieningen, een veilige en aantrek-kelijkeopenbareruimte,eendoordachteinplantingvandienstenenresidentiëlevoorzienin-gen….Hetwoonzorgconceptwintlokaalaanbelang.Ookopenbarevervoersmaatschappijenzijneenpartner inhetdebatenzullen inhetoverlegbetrokkenworden.Hetconceptvanwoonzorgzoneskomtdaninhetvizier.

• Deouderewordtgeletterd(er).

Descholingsgraadstijgt(geleidelijk).Onderwijsencultuurhebbeneenstijgendeaandachtvoorouderen:verwachtmagwordendatdetoekomstigegebruikerbetergeïnformeerd(endaardoorkritischer)is.Omparticipatieookbijafnemendecompetenties(o.m.inzakemobili-teit)tegaranderenzaleeninternetaansluitingstilaantotdeingeburgerdecomforteisengaanbehoren.

• Deouderewordtarmer.

Deaankomendegeneratiesouderenzijnmeerdanhunvoorgangersconsumenten.Deaspi-ratiesliggennietmeerindeeersteplaatsinfinanciëletransfersnaardekinderenofkleinkin-deren.De intergenerationelesolidariteitwordtmindermaterieel,hetverwervenvan inko-menenbezitsteedsmeereen individueleaangelegenheid.Verwachtwordtdatdeeerstepensioenpijlernietzalvolstaanomallemateriëlebehoeftentedekken.Dedualiteitkannogverscherpen:dearmoedeonderouderenblijktweinigdoelmatigbestredenteworden.

Page 15: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

15

• Deskundigheidinvergrijzingwordteenmaatschappelijkenoodzaak.

Aangepastehulp-endienstverleningenhetondersteunenvandemaatschappelijkeparti-cipatievandesterkststijgendegroepindesamenlevingveronderstelteenbreedverspreidinzichtinverouderingsverschijnselenenaangepastehulpverleningenhulptrajecten.Opelkniveauisdeskundigheidvereistomdemeestgewensteendoelmatigeondersteuningtebie-den:vandeouderenbeleidcoördinatoroplokaalvlak,overdezorgverleneraanhuis,totdegeriatrischecoördinatorinhetziekenhuisendeexpertinzakedementieinhetwoonzorg-centrumenspecifiekeseniorenteamsindegeestelijkegezondheidszorg…

1.3.3 Personen met een handicap

HetVlaamsAgentschapvoorPersonenmeteenHandicapstelttweeevolutiesvastindegeregis-treerdezorgvragen.

Teneersteneemthetaantalvragenopmerkelijktoe.Terwijlin20046.860dringendezorgvragen(urgentiecode1en2)werdengeteld,steegditaantalin2006naar8.159enin2008naar10.508.Deverklaringhiervoormoetwordengezochtbijdetoenameindekkingsgraadvanderegistratie,alsookbijdesteedsbeterwordendediagnosevanautisme/spectrumstoornissen.Ditlaatsteisvooralbepalendvoordetoegenomenvraagnaarthuisbegeleiding,dezorgvormmetveruithetmeesteaantalurgentezorgvragen.

Detehuizenkunnengerekendwordentotdezorgvormmetdelangstewachtlijsten.Bijnaeenderdevandecliëntenmoetmeerdan36maandenwachtenvoorerplaatsis.

Figuur1:wachttijdinmaandenvanmensendieeenzorgvraagsteldenmeturgentiecode1,2en3op30juni2008

Tentweedestijgtdegemiddelde leeftijdvandegeregistreerdepersonenmeteenzorgvraag.Dankzijdevooruitgangvandegeneeskundekunnenpersonenvaaklangerlevenmeteenhan-dicap.Ditbrengtmetzichmeedatookhetaantalpatiëntenmetchronischeaandoeningen,eencombinatievanaandoeningeneneenrelatiefintensievezorgbehoeftetoeneemt.Deverhogingvandegemiddeldeleeftijdvanpersonenmeteenhandicaproepteenaantalvragenop.Watmetdefinancieringvandeouderen-engehandicaptenzorg,inwelkezorgvormenkunnenouderenmeteenhandicapbesteenplaatskrijgen(degehandicaptenzorg,deouderenzorg,degespe-cialiseerdezorg,…),watzijncriteriavoorhettoewijzenvandezepersonenaaneenbepaalde

Page 16: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

16

zorgvorm en hoe moet men de infrastructuur en het personeel aanpassen aan de specifiekeouderdomsbehoeftenvanpersonenmeteenhandicap?

DeVNConventieinzakederechtenvoorPersonenmeteenHandicap,geratificeerddoorBelgiëop2juli2009,werktindetailderechtenvanpersonenmeteenhandicapuitenstelteencodeopvoordetoepassingervan.Deverdragsluitendestatenengagerenzichomhunbeleid,hunwet-tenenhunadministratievemaatregelenaftestemmenopdebeschermingvandierechtenenomallevormenvandiscriminatieuittesluiten.Hetverdragstrijdttegenallerleivooroordelenenbevorderthetbewustzijnvoordemogelijkhedenvanpersonenmeteenhandicap.

Deverdragsluitendestatenverzekerendatpersonenmeteenhandicaphunlevenkunnenleidenzoalsiedereenwaarbijzijspecialeaandachtbestedenaanvrouwenenkinderenmeteenhandi-cap.

1.3.4 Jongeren

Terwijldemeestejongerenhetgoedstellen,waarschuwtdemonitorvanhetjeugdonderzoeks-platform(JOS)ervoordateenkleinegroepjongerenmindergoedfunctioneert.4,5%vindtzich-zelfeenmislukkeling,10,4%zietdetoekomstvaaksomberin,4,4%dacht12maandenvoor-afgaandaandebevragingernstigaanzelfdoding,5,3%heeftgeenenkelevriendeneenkleineminderheidpleegternstigedelicten.Hetbewijs isgeleverddathetsteedsgaatomeenzelfdegroepvanjongerendielaagscoortopverschillendeindicatorenvanwelbevinden.Dezegroepverdientvanuithaaromgeving,hetbeleidendehulpverleningbijzondereaandacht.

Een deel van deze jongeren met hulpvragen komt in de bijzondere jeugdzorg terecht. Dit isechterweleendeeldatsteedstoeneemt.Procentueelishetaantaljongerendatinbegeleidingistenoverstaanvandetotalebevolkinggestegenvan1,06%in2003tot1,29%in2007.Inabsolutecijfersvertaaltzichditnogexplicieter.Immers,hetaantalminderjarigenindebijzonderejeugd-bijstandstijgtvan14.798in2000tot20.225in2007.

Dezestijgingkentsterkeregionaleverschillenenkomtervoornamelijkdoorhetverhoogdaan-talgerechtelijkemaatregelenineenproblematischeopvoedingssituatie.Ditlaatzichzieninvol-gendetabeldiehetaantallopendemaatregelenweergeeft:

Slechts1,29%vanhettotaalaantaljongereninVlaanderenwordtbegeleiddoordebijzonderejeugdbijstand. Daarvan is het leeuwendeel jongeren die zich in een problematische opvoe-dingssituatie(POS)bevinden.Slechts0,15%vandeVlaamsejongerenhebbeneenalsmisdrijfomschrevenfeitgepleegd(MOF).

Eriseenklooftussenvraagenaanbod,hetbeschikbarehulpaanbodkandeinstroomnietvol-gen.Hetbezettingscijfervandeprivatevoorzieningenendegemeenschapsinstellingenzaktedelaatstejarennietmeeronder90%.Nietenkeldithogebezettingscijfer,ookhettoenemendgebruik van hulpaanbod waarvan de capaciteit niet door de programmatie geplafonneerd is,duidtopeenenormedrukophethulpaanbod.

Destijgendeinstroommaaktdatdewachttijdenvoorgepastehulplangerwordenéndathulpnietdirectkanopgestartworden.

Page 17: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

17

1.3.5 Gezondheid

In ons land gaat 10% van het bnp naar curatieve gezondheidszorg. Slechts 0,1% van het bnpgaat naar preventie, zoals geformuleerd in de Vlaamse gezondheidsdoelstellingen. Nochtansbewerenstudiesdatdeexternedeterminantenvanonzegezondheidssituatievoor60%wor-denbepaalddoordeleefgewoontenen–omgeving,tegenover40%doorhetcuratievegezond-heidssysteem.Cijferstonenaandatdoorprimairepreventie (hetwegnemenvandeoorzaak,bijvoorbeelddoorgedragswijziging)jaarlijks3.878sterfgevallen(voornamelijkdoorlongkankerenischemischehartziekten)kunnenvermedenworden.Vlaanderenteltbijde15-jarigemeisjes17% (OESO: 17%) wekelijkse rokers en bij de 15-jarige jongens 18% (OESO: 16%) die wekelijksroken.

Ookviasecundairepreventie(vroegtijdigmedischingrijpen)kunnenveelvroegtijdigesterfge-vallen voorkomen worden. Door vaccinatie, vroegtijdige opsporing of een tijdige en gepastemedischebehandelingzoumenintotaal2.063levensbijmannenen2.174levensbijvrouwenkunnenredden.VoorvaccinatievantweejarigekinderenscoortVlaanderenbeterdanhetOESO-gemiddelde:kinkhoest95,3%versus93,5%OESO,mazelen96,6%versus92,2%OESO,hepatitisB:95,1%versus94,8%OESO.Degriepvaccinatiegraadvanthuiswonende65-plussersbedraagt62,3%.

NiettoevalligbenoemteenrecentestudievandestudiedienstvandeVlaamseRegeringde21steeeuwals“deeeuwvandepreventievegezondheidszorg”.

Hetpromotenvaneengoedegezondheidblijftopverschillendeterreineneenbelangrijkeuit-daging,tebeginnenbijdevoedings-enbewegingsgewoontenvandeVlaming.Onderzoeksge-gevenstonenaandatvandejongensenmeisjesvan2tot18jaarrespectievelijk12%en13,3%kamptmetovergewicht.Voorobesitasbedraagtdit respectievelijk2.7% en3,1%.Bijvolwas-senenneemthetaandeelpersonenmetovergewitchttoemetdeleeftijd.12%vandeVlaamsevolwassenbevolkingkamptmetzwaarlijvigheid,tegenover15%vandebevolkingvandeOESO-landen.

Ookhetgebruikvanallerhandegenotsmiddelenblijfteenaandachtspunt.Ruim5%vandeBel-gen,voornamelijk inde leeftijdsgroep45-54jaar,drinktdagelijksteveelalcohol.Maarslechtséénopdezesproblematischealcoholgebruikerszoektprofessionelehulp.

Ookgehoorschadevormteentoenemendebedreigingvoordegezondheid.

De incidentie van zelfdodingen in Vlaanderen ligt bij mannen 37% en bij vrouwen zelfs 74%hogerdanhetglobaleEU-cijfer.Zelfdoding is inVlaanderenthansdebelangrijkstedoodsoor-zaakbijmannentussende25en50jaarenbijvrouwentussende20en40jaar.Suïcidecijfersuit2006plaatsenVlaanderenmet13,4per100000personenbovenhetOESO-gemiddeldevan11,1per100000.Depreventievanzelfdodingblijftdusbelangrijk.

Deborstkankersterfteligtmet26,39per100000bovenhetOESO-gemiddeldevan20,7per100000.

DeborstkankersterftedaaldeinVlaanderenechterindeafgelopen10jaar.Gemiddelddaaldedesterftejaarlijksmetbijna1per100.000inwoners.

BlijvendeaandachtvoordepreventievanHIV-besmettingen,vancerebrovasculaireaandoenin-genenvanischemischehartziektenblijftcruciaal.

IndeEuropeseHealthConsumerIndex2009valtopdatderesultatenvandegezondheidszorg(outcome)voorBelgiëinvergelijkingmet30anderelanden(EU,Noorwegen,Zwitserland,Kroa-

Page 18: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

18

tiëenFYRMacedonië)nietgoedogen:Belgiëhaaltslechtseen18eplaats.Deresultatenvandegezondheidszorgwerdengemetenaandehandvandevolgendeindicatoren:sterftecijferhart-infarctbinnende28dagennahospitalisatie,dekindersterfte,deoverlevingvijfjaarnakanker(allekankers,uitgezonderdhuidkanker),devermijdbareverloren levensjaren,deMRSA-infec-ties,derelatievedalingvanderatioaansuïcideenhetpercentagediabeticimethogeHbA1c-bloedspiegel(>7).

Totslotishetbelangrijkomoogtehebbenvoordetoegangtotdegezondheidszorg.Armmaaktongezond en ongezond maakt immers arm. De op het eerste gezicht uitstekende toeganke-lijkheid van het Belgische zorgsysteem - België behaalde de hoogste score in de Euro HealthConsumer Index2008-heefttemakenmeteenveralgemeendeverplichteziekteverzekering(95%vandebevolking)eneenaanvullendevrijeverzekering(46%vandebevolking).Daarnaastspeelteensterkkwantitatiefengedifferentieerduitgebouwdaanbodvandiensten,mankracht,instellingen,apparatuurengeneesmiddeleneenbelangrijkerol.Ongeveer65%vandebevolkingbeschiktop dit moment over zulke aanvullendeverzekering.Deze formule is echtermeestalgeenoptievoorgezinnenmeteenlaaginkomenenrisicohuishoudens.DeAlgemenePharma-ceutischeBondsignaleerdedat1opde3apothekersklantenheeftmetbetaalproblemenendatalmaarmeermensenzelfshetremgeldnietkunnenbetalen.DehuisartsenverenigingDomusMedica meldde dat minstens 10% van de Vlaamse patiënten moeite heeft om de huisarts tebetalen, wat in achtergestelde buurten tot 25% kan stijgen. Het moeilijk tot onmogelijk kun-neninpassenvangezondheidsuitgaveninhetbudget,komtinVlaanderenhetmeestvoorbijinkomensarmen(56%),werklozen(41%),ziekenofinvaliden(63%),eenoudergezinnen(35%),alleenstaanden(26%)enallochtonen(45%).PreciesdiecategorieënvankwetsbareVlamingenscorenookonderhetgemiddeldeophetvlakvanaanvullendehospitalisatieverzekeringen.Datheeft tot gevolg dat steeds meer mensen hun gezondheidszorg moeten uit- of afstellen omfinanciëleredenen.Cijfersoverstijgendekostenenpersoonlijkeuitgavenbevestigen-ook inVlaanderen-eendiepeengroeiendekloofophetvlakvantoegankelijkheidvandegezondheids-zorg.

1.3.6 Kwetsbare mensen

In2008kloptenmeerdan60.000gezinnenbijdeOCMWendeCentravoorAlgemeenWelzijns-werkaanvoorschuldbemiddeling,12.000thuislozenkomenjaarlijksterechtindeopvangcen-tra,eentoenemendaantalmensenmoetgebruikmakenvaneenbudgetmeteromstroomtekunnengebruiken,…Ditzijnverontrustendecijfers.

Westellenookvastdathetvoormensendiein(kans)armoedeleven,vaakmoeilijkerisomdewegtevindennaardegeëigendewelzijns-engezondheidsvoorzieningen.

De belangrijke knelpunten in de toegang tot maatschappelijke dienst- en hulpverlening voormenseninarmoedezijngekend:mensitueertzezowelbijdediensten,bijdehulpvragersalsinderelatietussenbeide.Vaakvoelenmensendiehetfinancieelmoeilijkhebbensocialedrempels,ofschaamteombijeenOCMW-ofanderedienstaantekloppen.Zehebbensomsookonvol-doende of verkeerde informatie over de dienstverlening. In de hulpverleningsrelatie binnenOCMWblijftvooraldedubbelerolvanhulpverlenerseenhinderpaalomeenvertrouwensrela-tieoptebouwentussenhulpverleneren–vrager:maatschappelijkwerkerszijnvaaktegelijkdebelangenbehartigervanderechthebbendeendecontroleurvanzijnofhaarinspanningen.Daar-naastzijnerpraktischeproblemendieeenkwalitatievedienstverleningindewegkunnenstaan,zoalseengebrekaanmiddelenof

Page 19: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

19

personeel.Omdekwaliteitvandedienstverleningenknelpuntenoptevolgen,zijnergeen‘data-banken’of–bronnenterbeschikking.Wemoetenonshiervoorwendentotsporadischuitge-voerdestudiesoftevredenheidonderzoekenbijindividueleinstanties.

1.4 Bestuurlijkenmaatschappelijkkaderwaarbinnenhetbeleidzichmoetontwikkelen

Hetwelzijns-,gezondheids-engezinsbeleidkrijgtvormbinneneenbepalendeeconomischeenlegistiekecontext.Vandaardatweookvanuitdieomgevingenkeletrendsbenoemen.

Overheidsaansturing en verantwoordelijk privé initiatief

Inwelkematedeoverheideenrolkanspeleneninhoeverredatnuttigenbevorderlijkofongun-stigenremmendisvoordeeconomie,zijnvragendieonsbezighouden.

HetRijnlandmodelvoordesocialemarkteconomiegenietdaarbijonzevoorkeuromdathetdenadruklegtopeenactieverolvandeoverheidindeeconomieterwillevanhetalgemeenbelangenhetsocialewelzijn.PreciesomdathetRijnlandmodelallestakeholdersvoorogenheeft,desamenwerkingvooropsteltendesocialebeschermingessentieelacht,ishetgeïnteresseerdingoede arbeidsverhoudingen, hecht het belang aan collectieve successen door samenwerkingennietalleenaanindividuelecompetitie.Preciesomdateconomiedemenstotdoelheeftennietomgekeerd,ishetRijnlandmodelgerichtopeconomischewaardecreatieoplangetermijn.Devrijheidvan initiatiefgaatvooronssamenmetverantwoordelijkheid.Ditmodelvergteensysteemomdekwaliteit,detoegankelijkheidendebetaalbaarheidvanhetaanbodtemetenenoptevolgen.

EenkaderdatvooralleVlamingeneenaantalsocialebasisrechtenkangenereren,metdaarbijeenplaatsvoornon-profit,social-profitenprofit-organisaties.Deoverheidbewaaktdekwaliteit,debeschikbaarheidendebetaalbaarheidvandedoorhaarerkendeen/ofgesubsidieerdezorgi-nitiatieven.Maardievoorzieningendiegeenerkenningofsubsidiëringvragenofkrijgen,vallenmomenteelvaaknietexplicietondertoezichtvandeoverheid.

De impact van de Europese regelgeving

Deorganisatievandehulp-endienstverlening inVlaanderenmoetzichconformerenaandebepalingenvandeEuropeseinternemarkt.DatbetekentdatweoogmoetenhebbenvoordeimpactvanhetEG-verdragendediverserichtlijnen,inuitvoeringdaarvan,oponzeregelgeving.

Ineersteinstantiebetekentdateenscreeningvanonzeregelgevingmetbetrekkingtotdedien-stenrichtlijn.

Ookhetvoorstelvanrichtlijnbetreffendedetoepassingvanderechtenvanpatiëntenbijgrens-overschrijdendegezondheidszorgenderichtlijndiedaaruitzalvoortvloeienkanconsequentieshebbenvoorVlaamseregelgeving.

DeconformiteitmetdeEuropeseVerordening1408/71betreffendedecoördinatievandesoci-alezekerheidsstelselsisbelangrijkvoorhetjuridisch“overleven”vaneventuelenieuweVlaamse“socialezekerheidsprestaties”(indezinvandeVerordening)zoalseerdergeblekenisvoordeVlaamsezorgverzekering.Bijdeopstellingvanhetbasisdecreetsocialebeschermingzalhierdusdenodigeaandachtaanmoetenbesteedworden.

Page 20: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

20

De lokale en provinciale besturen geven mee vorm aan het beleid

Deorganisatievandehulp-endienstverleningmagdanwelgrotendeelsregionaalofnationaalaangestuurdworden,het isophet lokaal terreindatde invullingeraangegevenwordt.Dezebesturenblijkendannietenkelpartnersvanhetbeleidtezijn,somsnemenzeookeenregierolopzich.InderegionaleoverlegorganenbinnenhetVAPHparticiperendeprovinciebesturenmeein de zorgregieprocessen, de OCMW en gemeentebesturen tekenen samen met de relevantepartnerseen lokaalsociaalbeleiduitdathetbestgestaltegeeftaaneengepastantwoordoplokaalvastgesteldenoden,depreventievegezondheidszorggedijthetbestinsynergiemetdeplaatselijkeactoren.

Goedbestuurbetekentdanooknadenken(tot)opwelkbeleidsniveaudeVlaamsebevoegdhe-denhetbestwordenuitgeoefend..

De hulpverlening is transparant, multidisciplinair en evidence-based

Inhaarstrevennaareenoptimaleefficiëntieeneffectiviteitobjectiveertdezorgsectorhaaront-wikkeling.Teneersteishetevidence-basedparadigmabinnenhetbeleidendehulpverlenings-praktijk aan een opmars bezig. Het beleid schenkt toenemende aandacht aan een op kennisgestoeldbeleid.MedeomdieredenwerdenvoorhetbeleidsdomeinWelzijn,VolksgezondheidenGezinrespectievelijkeenkenniscentrumeneensteunpuntbeleidsrelevantonderzoekopge-richt.Beleidsevaluatie(s)enevidence-basedpolicykrijgendaarbijprominenteengroeiendeaan-dacht.Dehulpverleningspraktijkophaarbeurtlanceerdezelfeenzorginnovatie-project,vanuitanalogebekommernissenenuitgangspunten.Da t alles betekent dat het beleids- én hetpraktijkniveauwordenaangespoordomhetbestaandehulp-enbegeleidingsaanbodstelselma-tigteexpliciteren,teevalueren,temonitorenenteoptimaliseren.

Nieuwezorginitiatievenwordenookopgrondvan(meer)objectieve(behoefte)criteriabewusteringeplant.Reëlenodenvormendeindicatorveeleerdanbestaandegebruikerspercentages.Denoodaanobjectiveerbareequivalentieregelstussenverschillendezorgvormengroeitomeven-tueletekorteninhetaanbodsnellertekunnenopvangen.

Ten slotte wordt vanuit de vastgestelde beperkingen van een verkokerde hulpverlening debehoefte aan een meer geïntegreerde benadering van zorgvragen aangevoeld. Er wordeninspanningengeleverdomditdoormiddelvanverhoogdesamenwerkingenafstemmingtus-senverschillendebeleidsdomeinenen/ofsectorenwaartemaken.

De tewerkstelling in de “witte economie”

Zorg-enwelzijnsvoorzieningenervarensteedsmeermoeilijkhedenomgeschiktpersoneeltevinden.Erissprakevaneenernstig(huis)artsentekortenonvoldoendekinderpsychiaters.Ookde instroom van verzorgende personeelsleden, zorgkundigen en verpleegkundigen is onvol-doendeomeenantwoordtebiedenopevolutiesalseensterkeuitstroomdoorvergrijzingvanhetpersoneel,eenstijgendecomplexiteitvandezorgeneenuitbreidingvanhetaanbod.Omdegezondheidswerkersaanhetwerkte(kunnen)houdenzijnaangepastemaatregelennodigdie een vroegtijdige uitstroom tegengaan: vijftigers op de werkvloer moeten naar minderfysiek belastende taken kunnen doorstromen, jonge ouders moeten arbeid en gezin kunnenverzoenen, de allochtone gemeenschap moet aangemoedigd worden om opleiding te vol-gen die toeleidt naar de “witte economie” en om effectief werk te zoeken in de welzijns- engezondheidssector.Volgensberekeningenvanonzenoorderburen,zouhetpercentagevandeberoepsbevolkingdatwerkzaamisindesectorzorgenwelzijnmoetentoenemenvan13%in2005naar22%in2025.

Page 21: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

21

Het toezicht op de hulp- en dienstverlening verdiept

Dehulpvrageriseengebruikerdiewaarvoorzijnofhaargeldwil.Ookdeoverheidwileenreturnvoorhaar investeringen:deuitgekeerdesubsidiesmoetenmaatschappelijkverantwoordzijn.Dekwaliteitseisenzullenstijgen,detransparantievandienstenenvoorzieningenmoetnave-nanttoenemen.

Tegelijk ontstaat de nood aan onafhankelijke klachtenbehandelaars. Ombudsdiensten, meld-punten,gebruikersverenigingene.d.zullenintoenemendematemeehetgezichtvandehulp-verleningbepalen.

Een multiculturele samenleving

InonzeVlaamsesamenlevinggroeitdemulticulturelediversiteit.Blijvendeaandachtvoordiver-siteitenintegratieishierbijeenpermanenteopdracht.

Ook voor de zorgsectoren betekent dit nieuwe uitdagingen maar ook nieuwe kansen. Hetzorgaanbodmoetookvooretnisch-cultureleminderhedentoegankelijkzijn.Dezorgsectorzaldekomendejarenalmaarmeerhandentekortkomen.Daaromishetbelangrijkomreedsvanbijdeopleidingendetewerkstellingsmogelijkhedenindezesectormeerenbeteronderdeaan-dachttebrengenvandeallochtonegemeenschap.

Page 22: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

22

2 Budgettaire context

De Vlaamse overheid wil eerst snoeien in haar begroting, om haar sterke budgettaire positie te kun-nen handhaven. Snoeien moet om naderhand te kunnen investeren. Met efficiëntiewinst komen we al een heel eind. We gaan herdenken, hervormen waar dat nuttig is, meer doen met evenveel middelen. Dat kan, bijvoorbeeld, dankzij meer en betere ICT. Het kan ook door groeiscenario’s wat te vertragen. De uitbreiding komt er, maar we spreiden ze meer in de tijd. Ook dat is besparen. Maar doelgericht om later te kunnen groeien.

DeVlaamseRegeringheefteenduidelijkekeuzegemaakt,dekeuzevooreensociaalbeleid.Demeerjarenbegrotingbevatmooiekansenvoormeerenbeterekinderopvang,envooreenvraag-gerichtbeleidtengunstevanpersonenmeteenhandicap,voorinvesteringeninmeerkwaliteits-zorg,ingezinnen,inwoonzorgvoorzieningen,ziekenhuizenendezorgvoorjongeren,vooreennieuwdecreetsocialebescherming.ZemaakthetopzettenvaneenMedischCentrumVlaande-renmogelijk,dateenbelangrijkemeerwaardevoordesectorendegebruikerskanbetekenenendatookmetactiesdieweinigofgeenextramiddelenvergen.Wezullendeeconomiekunnen“verwitten”.

Dezenieuwekansenbelettennietdatweeerstbesparingenmoetenrealiseren.In2009ruim31miljoeneuro,voor2010wordtdatruim48miljoeneuro.

Onsbelangrijksteuitgangspuntbijdebesparingenishetvrijwarenvandetewerkstellingenhetaanbodindezorg-enhulpverlening.DegrotelijnendiedeVlaamseRegeringheeftafgesprokeninzakedebesparingen,wordenookinditbeleidsdomeingevolgd.Erkomteennulindexeringvoorallebudgettendienietnaarlonengaan,depostencommunicatieenconsultancymoetenhetvoortaanmetminderdoenenvanonzeagentschappenvragenweeenvrijforsebesparingophunapparaatskredieten.

De besparing die was vooropgesteld op indexprovisie, zou een zware impact hebben op delonenvandewerknemersinonzesectoren.Wedenkendanvooralaandesectorvoorpersonenmeteenhandicap,maarookaandevoorzieningenindebijzonderejeugdbijstand,degezins-zorg,hetmaatschappelijkwerkendekinderopvang.Daaromhebbenweervoorgeopteerdomvooreenparallelbedragaanalternatievebesparingenterealiserenopdebeleidskredieten.

Durven te kiezen

Deafgelopenjarenhebbenweveelgeïnvesteerdinprojecten.Datblijftinsommigesectorenzo.Daarhebbenwehetuitbreidingsbeleidvoor.Maarhetmomentisgekomenomallehuidigepro-jectenteevaluerenophunmeerwaardevoordesector.Endanishetdenkbaardatdeverlengingvaneenprojectnietautomatischgebeurt.Wezullenkeuzesmoetenmaken.Wemoetendurventekiezenvoordebétereprojecten.

Ineenbesparingsoperatiezijneraltijdtweeposten:deuitgavenendeinkomsten.Watdatlaat-stebetreftdenkenweaandesubrogatiedossiersindesectorvoorpersonenmeteenhandicap.Doordebehandelingvandezedossiersteactiverenkanhetagentschapvoorpersonenmeteenhandicapmeerinkomstenverwerven,diedanvoornieuwe,zinvolleprojectenkunneningezetworden.

De moeilijke eerste periode van besparingen moeten we gebruiken om projecten te evalue-ren,onderzoektelatenverrichtenenregelgevingaantepassenoftecreëren.Indezeperiodemoetenwesamenmetgebruikers,werkgeversenwerknemersmeerjarenanalysesen–plannenschrijvendiewedetweedeperiodeuitvoeren.

Page 23: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

23

Na snoeien ook groeien

DeVlaamsemeerjarenbegrotingvoorzietineenjaarlijksgroeipadvoorWelzijn,VolksgezondheidenGezin.Ookvoordeuitdagingenvanhetvernieuwdsociaalbeleidzullenmiddelenbeschik-baarzijn,eensdebesparingenhunresultaathebbenopgeleverd.

DeVlaamseRegeringtrektin201010miljoeneuroextrauitvoorkinderopvang.Deanderegrotestrategischeklemtooninhetuitbreidingsbeleidvanhetkomendejaarisdeextrainvesteringvan22,5miljoeneuro indesectorvoorpersonenmeteenhandicap.Debudgettaire ruimtevooruitbreidingindesectorjeugdhulpwordtnietbeknotnochwordteropbespaard.Ookdaarzalonderzochtwordenhoeweeenmeerjarenplanjeugdhulpmetdenodigemiddelenkunnenrea-liserendatrekeninghoudtmetdeuitgangspuntenzoalsvervatindedoorhetVlaamsParlementaangenomenresolutiebetreffendedevisieopendetoekomstperspectievenvoorhetwelzijnvankinderenenjongeren.Ditzijnklemtonendienadrukkelijkgedragenwordendoordesamen-leving.

Eenanderebekommerniswaarallepolitiekepartijenzichdeafgelopenmaandenunaniemach-terschaarden,isdeterechtevraagvandesectorpersonenmeteenhandicapommeerperso-neel.Alin2010doenwedaarvooreeneersteinspanning.

Uitbreidingsbeleid,datbetekentvooronsookruimtevoorexperimentenopvlakvanzorgver-nieuwing,flexibiliteit,zorggradatieenmarktwerking.

Eentoegankelijkeenduurzameinfrastructuuriseenbelangrijkebasisvoorwaardevooreenkwa-liteitsvollezorgeneenaangenaamleefklimaat.Hetbudgetvoorinfrastructuursubsidiesneemttoe.Datpastookmooiinhetrelancebeleid.Nogin2009zaleenaantalwoonzorgvoorzieningengroenlichtkrijgenvoorhunbouwwerken.Van2010afzullenook indeandereVIPA-sectorendossiers gehonoreerd kunnen worden. Voor sommige sectoren dient een aanpassing van deregelgevingzichaan.EenbelangrijkgegevenisdehernieuwingvandezogenaamdeVIPA-bufferindesectorenpersonenmeteenhandicap,enintroductievandezemethodiekbijbijzonderejeugdzorgenkinderopvang.Dankzijditinstrumentkunneninitiatiefnemersinfrastructuurwer-kenopstartenmetdenodigesubsidiesmethetzekereperspectiefdatbijdeingebruiknamedenodigemiddelenterbeschikkingzullenzijnvoordewerking.Erkomenextramiddelenvoordeinvesteringenindegemeenschapsinstellingen.

Wedenkendanookdatditbudgettaireverhaaler,niettegenstaandedemoeilijkeoperatiewaardeVlaamseoverheidinhaargeheelvoorstaat,éénisdiegetuigtvaneenverderinzettenopeensociaalbeleidinVlaanderen.

Page 24: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

24

3 Strategische en Operationele doelstellingen

3.1 Weversterkenmenseninhunfysiek,psychischensociaalwelbevindendoorwelzijns-engezondheidsproblemenzoveelmogelijktevoorkomen,zovlugmogelijktedetecterenentijdigenadequaataantepakken.

Het welzijns-, gezondheids- en gezinsbeleid moet er in de eerste plaats op gericht zijn dat mensen goed voor zichzelf en voor elkaar kunnen zorgen, zo nodig met ondersteuning van welzijns- of gezondheidsvoorzieningen. Dat is ook het uitgangspunt in het regeerakkoord. Daar staat letterlijk: ”In een sociaal en warm Vlaanderen zorgen mensen voor elkaar. We nemen de nodige initiatieven om personen met een zorg- of hulpvraag, conform hun eigen wensen, zo lang mogelijk zo zelfstan-dig mogelijk in de eigen thuisomgeving te laten blijven of terugkeren.” We willen in ons beleid dan ook de bestaande basiszorg en basissolidariteit positief stimuleren. Elk lid van de gemeenschap moet er zijn plaats in vinden, ook, en in de eerste plaats, de meest kwetsbaren. Ook de kwetsbare groepen moeten hun weg vinden naar (preventieve) gezondheidszorg, naar de consultatiebureaus, naar hulp aan gezinnen, naar opvoedingsondersteuning.

3.1.1 We zetten in op preventie om zo bij te dragen tot gezondheidswinst voor en een hogere mate van welbevinden van onze bevolking

Gezinnen met jonge kinderen en gezondheidsopvoeding

Indepreventievegezondheidszorgvoorgezinnenmetjongekinderenspelendeconsultatiebu-reausvanKindenGezineenbelangrijkerol.DeaanhoudendetoenamevanhetaantalgeboortenenhettoenemendetekortaanartsenbijKindenGezinzorgtevenwel,dooreengrotetoenamevan het aantal zittingen, voor een gote druk op de preventieve gezondheidszorg van Kind &Gezin.Eenstrategischproject,wetenschappelijkonderbouwd,moetdanookleidentoteenher-tekeningvanhetaanbod,deorganisatieentaakverdelingbinnendeconsultatiebureaus.Daarbijwillenweeenstructurelekoppelingrealiserentussenhetaanbodendeevolutievandenataliteit.

Prenatale zorg

We bouwen de prenatale zorg verder uit: zorgcoördinatie en psychosociale begeleiding voorkwetsbarezwangerenkrijgendaarbijprioriteit.Hetprojectronddesensibiliseringvoordegevol-genvanzwangerschapsdiabetesisdaareenvoorbeeldvan.Bedoelingisdetoeleidingnaarendesamenwerkingmetdeeerstelijnteverbeterenomdeeffectenvanuitsluitingtevoorkomen.Wezullenditverwezenlijkendoorhetpsychosocialeaanbodvoorkwetsbarezwangerevrouwenindecentrumstedenenlandelijkegebiedenteverhogen.Wezettenookverderinophetvoorko-menvanongewenstezwangerschappen.

Preventieve gezondheidszorg

Ommensentelatenkiezenvooreengezondeleefstijlmoetenzenietalleenoveraccurateinfor-matiebeschikken.Zemoetenookinstrumentenomheteigengedragteveranderenaangereiktkrijgen,metnameeengepastentoegankelijkaanbodaanpreventievezorg.Inditkaderwillenweinzettenopdoeltreffendeendoelmatigeactiesenprogramma’sinzakeziektepreventieengezondheidsbevordering.

Weformulereninditverbandnieuweofaangepastegezondheidsdoelstellingenenmakenwerkvanondermeereenevaluatievanopsporingsprogramma’svoorkanker.Dedoelmatigheidvanhetpreventiebeleidopbasisvanevidentieisdaarbijvoormijessentieel.Bepaaldescreenings-onderzoeken realiseren onvoldoende gezondheidswinst of hebben zelfs meer nadelen danvoordelen.Wewillendatdebevolkingenkeldieonderzoekenkrijgtaangebodendiezinvolzijn.

Page 25: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

25

DeVlaamsewerkgroepbevolkingsonderzoekzalonsadviserenomtrentnieuwebevolkingson-derzoeken in het kader van ziektepreventie, onder meer over georganiseerde darmkankers-creening.Debaarmoederhalskankerscreeningzullenweverderuitbouwen,daaringeadviseerddoordeVlaamsewerkgroepbaarmoederhalskankerpreventie.Deborstkankeropsporingwordtverlengddezelegislatuur,metdaaraangekoppeldeenevaluatiemetbetrekkingtotde(modali-teitenvaneen)voortzettingervan.

Wezulleninelkgevalhetactieplanmiddelengebruik(tabak,alcoholenillegaledrugs)uitvoeren.

Degezondheidsdoelstellingoverdepreventievaninfectieziektendoorvaccinatieswordtgeac-tualiseerdenhetvaccinatie-aanboduitgebreid.WezullenmetnamedeHPV-vaccinatie(tegenbaarmoederhalskanker)voorschoolgaandemeisjesuitheteerstejaarsecundaironderwijsver-algemeendaanbieden.ErzalookwordenverdergewerktaandeaanpakvanMRSAenanderenosocomialeinfectiesindewoonzorgvoorzieningenenziekenhuizen.Hetpreventiebeleidvoorseksueeloverdraagbareinfectieziektenkrijgteensterkereoriëntatieoprisicogroepen.

Degezondheidsdoelstelling‘VoedingenBeweging’zullenwevoorleggenaanhetVlaamsePar-lementendeVlaamseRegering.Wezullenhetactieplandatervormaangeeftverderuitwerkenenuitvoeren,metoogvoordenoodzakelijkeevaluatieervan.Bijdeactiesdieweinditverbanduitwerken,richtenweonsnaardehelebevolking,vandejeugd(bijvoorbeeldviadescholenendejeugdverenigingen)totdesenioren.Ditactieplanzienwetrouwensalseengoedeaanzetomvoorsenioreneenparticipatiefbeleidtevoerengerichtop‘gezondouderworden’.Wevermel-denditmetnadrukomdatdedoelgroepouderenkwantitatiefsteedsinbelangtoeneemtendathetessentieel isdezeniettebenaderenvanuithetclichéhulpbehoevendheid,maaralsactiefparticiperendeledenaandegemeenschap.

Wezullen,inhetkadervanhetactieplansuïcidepreventie,verderinvestereninhetbevorderenvan de geestelijke gezondheid. De gezondheidsdoelstelling in kwestie eindigt in 2010 en zalgeactualiseerdworden.Lopendeprojectenzoalsdezelfmoordlijn,dezorgvoornabestaanden,hetprojectoverdeintegralezorgvoorsuïcidepogersenhetprojectoverdevroegdetectievaninitiëlepsychoses,zullenverankerdwordenenerkomennieuwestrategieënvoordoelgroepenmeteenhogeincidentievoorzelfdoding.

Inhetkadervandegezondheidsbevorderingenhetdichtenvandegezondheidskloofwillenwe,naastandereactiesuiteraard,dewerkingvandewijkgezondheidscentraversterken.Wewillenditdoendoorzeteerkennenalsorganisatiesmetspecialeexpertiseenspecifiekeopdrachtenindebuurtgerichtegezondheidspromotieeneerstelijnszorgvoormaatschappelijkkwetsbaregroepen.

Tenaanzienvandehuisartseninhetalgemeenwillenweonderzoekeninwelkematederesulta-tenvanhetpilootprojectmetde‘preventiebonus’beleidsrelevantkunnenzijn.

Binnenmijnpreventiebeleidwillenweextrainspanningenleverennaarmenseninarmoedeennaarkwetsbareallochtonegezinnen.Inoverlegmetdemiddenveldorganisatieswillenweonstoeleggenoppreventievemaatregelendie,vanuithunspecifiekenoden,gezondlevenineengezondeomgevingbewerkstelligen.

Milieu en gezondheid

De gezondheid beschermen is voor veel burgers het belangrijkste doel van het milieubeleid.Delaatstejarenisderelatietussenmilieuengezondheidsteedsonderdeaandachtgeweest.Hetverderterugdringenvanmilieugezondheidsrisico’svoordeVlaamsebevolking,zekerineenverstedelijktgebiedalsVlaanderenwaarwonenenbedrijvigheidkortopelkaarzitten,isdezorg

Page 26: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

26

vanvelen.Hetisonzeambitieomzomogelijkteanticiperenenminstenssnelenaccuraatterea-gerenopmilieuproblemenmeteenbelangrijkegezondheidsimpactzodatviapreventiemaatre-gelenenactieplannendevolksgezondheidgevrijwaardblijft.Eenparticipatieveaanpak,zoalsditgebeurtindeNoorderkempenofinGenk-Zuidisdaarbijeenvoorbeeldvan“bestepraktijk”.Hetresultaatvandebeleidsactiesen-maatregelenwordtblijvendgemonitordviaondermeerhetVlaamshumaanbiomonitoringsprogramma,hetmeetnetwerkvanmilieupolluenten indemens.

Inhetkadervandeproblematiekvandegehoorschadezullenweactiefsamenwerkenmetdecollegabevoegdvoorleefmilieuindegeplanderondetafelconferentie.Wezullenoverdezepro-blematiekookeenadviesvragenaandeVlaamseJeugdraad.

Inzetten op samenwerking en partners betrekken bij het preventiebeleid

Bijhetvoerenvanonspreventiebeleidinhetalgemeen,willenweallepartners-dehuisartsen,deeerstelijnszorgers,apothekers,tandartsen,ziekenfondsen,departnerorganisatiesendeorgani-satiesmetterreinwerking-opeenduurzameendynamischewijzebetrekken.

Inuitvoeringvanhetbesluitoverpartnerorganisatiesenorganisatiesmetterreinwerkingzullenweopeengefaseerdewijzeoproepenlancerenrondafgelijndepreventiethema’senresultaat-gebieden.Opbasishiervanzullenwemetdiverseorganisatiesbeheersovereenkomstensluitenvoormeerderejarenenhenzoerkennen.Opdiemanierwillenwemaximaaleenberoepdoenopdedynamiekaanweziginhetveldenhentegelijkeenperspectiefbiedenvoormeerderejaren.

Vanuitdeinvalshoekpartnerschapensamenwerkingiseenbelangrijkankerpuntbinnendepre-ventieveacties,dathetzwaartepuntmeerophetlokaleniveauzalkomenteliggen.ZozullendemedischmilieukundigenwordentoegewezenaandenieuweLOGO-structuren.

Meten is weten

We zullen de gezondheidsstatus van de Vlaamse bevolking en de uitvoering van het beleidmonitorenzodatbeleidsevaluatiekanplaatsvindenopbasisvanfeitenencijfers.Wezulleneenplanningopmakenomhetpreventiefgezondheidsbeleidsystematischteevalueren,inelkgevalvoordieinitiatievendieuitvoeringgevenaandegezondheidsdoelstellingen.

OokdeevolutieinzakewelzijnenwelbevindenvandeinwonersvanVlaanderenwillenwebeterinkaartbrengen.Daartoewillenwegebruikmakenvangegevensuitdiversesurveysenonder-zoeken,o.m.hetjaarlijkseVRINDrapport.Demethodiekendieinhetbuitenlandvoordergelijkemetinggebruiktworden,kunnendaarbijinspirerendwerken.

3.1.2 We willen bij vragen en problemen snel de gepaste hulp inzetten om zo erger te voorkomen.

Indeeersteplaatswillenwekomentoteenvlottoegankelijkaanbodvandirectehulpeninfor-matie.Diehulpmoetzichdichtbijdeplaatswaardeproblemenzichvoordoensitueren.Zocre-erenweimmerseenbuffertegenhetontstaanvancomplexeproblemendiemeeringrijpende(envaakduurdere)interventiesvereisen.

Opvoedingsondersteuning

ElkkindverdientdenodigeaandachtvanuithetVlaamsebeleid.Indeeersteplaatsdooronder-steuning van gezinnen, van welke samenstelling dan ook. Het gezin is de plek waar elk kindgroeitenwerktaanzijnenonzetoekomst.

Page 27: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

27

Westelleneenpreventievebenaderingvanopvoedings-engedragsproblemencentraal.Daarombouwen we verder aan opvoedingsondersteuning, met de opvoedingswinkels als draaischijf,ook buiten de centrumsteden. Het Vlaams Expertisecentrum voor Opvoedingsondersteuningwordthierbijeenbelangrijkeactor.Hetdecreetopvoedingsondersteuningcreëerdeeenwerk-baarkaderomhetbeleidrondopvoedingsondersteuningtestroomlijnen.Eenevaluatievanditdecreetzalonseenzichtgevenopdeimplementatieeneeneventueleoptimalisatiehiervan.

Wewakenerookhieroverdathetaanbodvoldoendeherkenbaarenbereikbaarisvoormensendieinarmoedeleven.BijdeevaluatievaninitiatievenzoalsPositiveParenting(tripleP),depeda-gogischespreekuren,dewerkingvan(hetnetwerkrond)deopvoedingswinkelsendeinloop-teamszaldelinknaararmoedeeenprioriteitzijn.

Dementie

Wiegeconfronteerdwordtmetdementiebezitvaaknietvoldoendeinformatieoverdeziekte.Nochtansheeftdementie ingrijpendegevolgenvoorzoweldepersoonmetdementiealszijnnaasteomgeving.Wevindenhetdanookessentieeldatwezorgenvoorinformatieensensibili-seringronddezeproblematiek,zodatiedereeneenbeterbeeldkrijgtvanhetdementieproces.

Onzesamenlevingmoetopeenminderkrampachtigemanierlerenomgaanmetpersonenmetdementie.Wewillendedialoogaangaanmetdelokalebesturenominhunlokaalsociaalbeleidaandachttegevenaanhetconceptvandedementievriendelijkegemeente.

Een vroegtijdige diagnose is van belang zowel voor de persoon met dementie als voor zijnomgeving.Dooreenvroegtijdigebehandelingeneenzorggerichteaanpakkunnenveelproble-menvermedenworden.

Tweeopdriepersonenmetdementiewonenthuisendoenhoofdzakelijkeenberoepopman-telzorg.Ondersteuningvandemantelzorgersvergrootdekansophetvolhoudenvandezezorgthuis. Daaromisnietenkelhetbevorderenvandecompetentiesvanprofessionelenbelang-rijk,maarookdeontwikkelingvandecompetentiesvanmantelzorgers,familieenvrijwilligers.Thuisbegeleidingisdanookeenbelangrijkezorgvorm.

Voorouderenmetdementiewaarthuisnietlangermeerhaalbaaris,dienteenvoldoendeaan-bodaankwalitatiefhoogstaanderesidentiëlezorgvormenterbeschikkingtestaan.

Derolvandeexpertisecentravoordementieinaldezeelementeniscruciaal.Wewillenhendanookverderondersteuneninhunopdrachten.Wezullenditrealiserenviaeenuitvoeringsbesluitvanhetwoonzorgdecreet.

Totslotwillenwespecifiekeaandachtbestedenaanpersonenjongerdan65jaarmetdemen-tie.Zijwordenimmersmetspecifiekeproblemengeconfronteerdenzijnvaaknogoudervanopgroeiendekinderen.

Personen met een handicap

Weoverwegenomondersteuningsmodulesmetfocusopvroegdetectie,onafhankelijkevraag-verduidelijkingentrajectbegeleidinguitheterkendeaanbodvanhetVAPHrechtstreekstoegan-kelijktemaken.

Omdeondersteuningsnoodvanpersonenmeteenhandicaptijdigtedetecterenendoeltref-fendenopmaattebeantwoorden,reorganiserenwedeinschrijvingsprocedure.Deinschrijvingenhetonderzoeknaardegeschiktebijstandsverleningvertrektvaneenonafhankelijkevraag-verduidelijking en is gebaseerd op een gestandaardiseerde diagnostiek en indicatiestelling,

Page 28: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

28

uitgevoerd door erkende multidisciplinaire teams. Deze teams werken binnen een (duidelijkgedefinieerd)kwaliteitskaderinpartnerschapmethetagentschapenkrijgenhiervooreenaan-gepastefinanciering.

DezekwaliteitsverbeteringvandeDiagnostiekenIndicatiestellingbeoogttevensdevroegtijdigedetectievanondersteuningsnodenbijkinderenenjongerenenpastvollediginhetkadervandetoegangspoortvandeintegralejeugdhulp.Wehoudendaarbijrekeningmetdeexpertisedieophetterreinbestaat.

Eerstelijnswelzijnswerk

DecentravooralgemeenwelzijnswerkendeOCMWzijnhierinbelangrijkepartners.Samenmetdeverenigingenwaararmenhetwoordnemenendeinstitutenvoorsamenlevingsopbouwheb-benzijalsdoelstellingomdeparticipatievanallepersonenaanhetmaatschappelijklevendus-danig te bevorderen dat zij hun individuele en sociale rechten beter kunnen effectueren. Zemoetendaarbijproblemensignalereninhetfunctionerenvandemaatschappelijkebasisvoor-zieningeneneenactiefpreventiebeleidvoeren.Wemoedigenhendaarbijaanhiervoorsamentewerkenmetandereactorenzoalsonderanderehetstraathoekwerk,deallochtonezelforgani-saties,Kind&Gezinenandererelevanteactoren.

Omheteerstelijnswelzijnswerkteversterkeninvesterenweinlaagdrempeligemethodiekenomdemeestkwetsbarenindesamenlevingtebereiken.WebouwenprioritairdeonthaalwerkingvandeCentraAlgemeenWelzijnswerkverderuit.Aansluitendopdeonthaalwerkingversterkenwehet(ambulant/residentieel)psychosociaalbegeleidingsaanbod.Deuitbouwvandeeerste-lijnswelzijnszorg gebeurtopbasisvangoedonderbouwdeprogrammatiecriteria,medereke-ninghoudendemetdevaakhistorischopgebouwdeachterstand.

Eenlaagdrempeligaanbodmoetookviaelektronischeweguitgebouwdworden.Daaromvra-genwedatdewelzijnsvoorzieningendemogelijkhedenonderzoekenvanonlinehulpverlening.Samenwerkingenafstemmingtussendeverschillendeonline-initiatievenzijnhierbijessentieel.

Inhetkadervanhet lokaalsociaalbeleid, isookdeafstemmingendesamenwerkingmetdeOCMW,degemeentebesturenenandererelevanteactorenbelangrijkomeencomplementaireenelkaarversterkendebasishulp-endienstverleningterealiseren.

Armoede

Omvoldoendespreidingvanverenigingenwaararmenhetwoordnementerealiseren,willenwepergrootstedelijkezorgregiominstenséénverenigingerkennen.Weevaluerendenieuwerege-lingomtrentheterkennenensubsidiërenvandeverenigingenwaararmenhetwoordnemen.TevenszullenweeennieuweovereenkomstafsluitenmethetVlaamsNetwerkvanVerenigin-genwaararmenhetwoordnemen.

VoordebijdrageaanhetVlaamsActieplanArmoedebestrijdingmakenweondermeergebruikvandeinzichtendiehetViA-atelierrondArmoedeheeftopgeleverd.We(her)waarderenderolvandeaandachtsambtenareninonsbeleidsdomein.Opdiemanierwillenwedatarmoedeeenprioritairthemavooralleagentschappenwordt.Samenwerkenzeooktoeaaneensterkebij-dragevoorhetVlaamsActieplanArmoedebestrijding.Bijzondereaandachtzalhierbijgaannaar‘armoedeengezondheid’.

Westimulerendesensibiliseringenvormingvanhulp-endienstverlenersronddearmoedepro-blematiekendetewerkstellingvanervaringsdeskundigenindewelzijns-engezondheidssector.

Page 29: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

29

VormingsinitiatievenzoalsBindkracht,TAOenArmoedeInzichtblijkenveelpotentieelteheb-benomdekwaliteitvandehulp-endienstverleningvoormenseninarmoedeteverhogen.Wewillendanookdewelzijns-engezondheidssectorenstimulerenomgebruiktemakenvandezeinstrumenten.

Armoede grijpt in op verschillende levensdomeinen. Armoede is niet alleen een sociaal-eco-nomischprobleem,maarheefteenbijzondereimpactophetpsychologischwelbevinden.WeonderzoekendesamenwerkingsmogelijkhedentussendeVerenigingenwaararmenhetwoordnemen en de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg om de toegang tot hun aanbod voormenseninarmoedeteverbeteren.

Wewillenookdevoorwaardencreërenvooreenkrachtigesamenwerkingtussendecentravooralgemeenwelzijnswerk,deverenigingenwaararmenhetwoordnemenendeinstitutenvoorsamenlevingsopbouw.Demeerjarenplanningvandezesectorenzalopelkaarafgestemdwor-denengezamenlijkedoelstellingenenactiesbepalen.Hierbijmoetdenodigeaandachtgaannaardeproblematiekvandegekleurdearmoede,dealleenstaandeouder,demenseninschul-den en naar personen met een laag opleidingsniveau. De samenwerking moet leiden tot hetresultaatgerichtbundelenvankrachten.Weverwachtenvandesectorenalgemeenwelzijns-werk en samenlevingsopbouw dat zij daarbij de verenigingen waar armen het woord nemenactiefbetrekken.

Armoedebestrijdingvergteenefficiënteenintegraleaanpak.AlslokaleactorbijuitstekheefthetOCMWhierineenbelangrijkecoördinerenderol.WewillenerbijdeverschillendezorgpartnersopaandringenominafstemmingensamenwerkingmethetOCMWinitiatieventeontwikkelendiededrempelsvandehulp-endienstverleningverlagenvoormensen inarmoede. AldezeinitiatievenzullenwebesprekeninhetkadervanhetPermanentArmoedeOverleg.

Thuis zolang als mogelijk

Totslotonderlijnenwedateenfundamentvanonsbeleid,enookdatiseenfacetvanpreventie,hetversterkenvanmensen inhunthuissituatie is.Wegaanerechtvoorommensenzo langalsmogelijkzelfstandigtelatenleven,binnendegrenzenvanwatvoordepersoonzelf,voordemantelzorgerenvoordemaatschappijdraagbaaris.Datgeldtvoorouderen,personenmetdementie,personenmeteenhandicap,jongerenineenproblematischesituatie,psychiatrischepatiëntenenmensenmeteenernstige,ongeneeslijkeenlevensbedreigendeziekte.Wezullendenodigemiddelenvoorzienvoordezeondersteuning,zowelvoordezorgvrager,voordeman-telzorgeralsookvoordevoorzieningenendienstendiemensenhelpenlangerthuisteblijven.

3.2 WeverruimendesocialebeschermingvandeVlamingenomzohungrondrechtenbetertekunnenwaarborgen.

Het regeerakkoord stelt dat om een krachtig en vernieuwd sociaal beleid vorm te geven, een basis-decreet sociale bescherming zal worden gerealiseerd. Dat basisdecreet omvat alvast volgende onderdelen:

• de bestaande zorgverzekering;

• een systeem van maximumfactuur in de thuiszorg;

• een Vlaamse hospitalisatieverzekering;

• een nieuwe regeling voor de ondersteuning van kinderen;

• een nieuw systeem van begrenzing van de kosten in de residentiële ouderenzorg.

Page 30: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

30

We werken in dit verband een decreet uit dat de basisprincipes van de Vlaamse sociale bescherming vastlegt. Het basisdecreet zien we als de kern van een beleidsaanpak die, binnen de gemeenschaps-bevoegdheden, de sociale grondrechten maximaal en consistent waarborgt.

De in het regeerakkoord afgesproken voordelen zijn daarvan een onderdeel. Maar het basisdecreet moet een gemeenschappelijk kader scheppen dat geldt voor de verschillende vormen van sociale bescherming in Vlaanderen en waarin gemeenschappelijke basisprincipes worden uitgewerkt die gelden over de sectoren heen.

Onze bezorgdheid gaat vooral uit naar de betaalbaarheid van de zorg en de toegankelijkheid van het huidige, complexe aanbod aan voordelen en diensten. De betaalbaarheid van de kosten voor niet-medische hulp- en dienstverlening zal worden verbeterd door de verschillende in het regeer-akkoord opgenoemde thema’s, waarvan de al bestaande Vlaamse Zorgverzekering een belang-rijk onderdeel is. Uit een recente HIVA-studie blijkt dat voor een grote groep financieel kwetsbare personen de zorgverzekering effectief een buffer vormt tegen de objectieve bestaansonzekerheid tengevolge van hoge – niet medische - kosten. Deze vaststelling pleit voor een consolidatie van de Vlaamse Zorgverzekering binnen een vernieuwd sociaal beleid.

3.2.1 We nemen de nodige initiatieven zodat de Vlamingen hun sociale rechten vollediger en beter kennen.

Kennis van de sociale rechten

DeessentievandeuitdagingomeendergelijkdecretaalkaderterealiserenligtinhetkunnenvoerenvaneenbeleiddatinzetophetversterkenenkenbaarmakenvandesocialerechtenvandeVlamingen.Dekennisvandesocialerechtenisimmersdeeerstevoorwaardevoorhetver-wervenervan.Hiervoormoetenverschillendewegenwordenbewandeld.

Wezullennagaanhoedeerkendedienstenbinnendezorgsectorzichnogbeterkunnenorga-niserenmethetoogopeenoptimaletoeleidingvancliëntennaardezorgdiezijnodighebben.

Ookbestaandeinstrumentenvaninformatieverstrekkingviawebsiteszoalsderechtenverken-nerendesocialekaart,moetenwordengeëvalueerdomzeverderteverbeterenalsondersteu-ningvoordehulpverlenersenalsrechtstreeksinformatiekanaalvoordegebruiker.Zomoetenookpersonenmeteenhandicapenpersonendieinarmoedeleveninderechtenverkennerhetvolledigepaletkunnenvindenvanhunrechtenenvandewijzewaaropzezekunnenverwerven.

Toekenning van de rechten

MethetoogopeenbeteretoegankelijkheidvanrechtenindeZorgverzekeringzullenweookonderzoekenofderetroactievetenlastenemingvankostenopbasisvanbestaandeattestendiedezorgbehoeftebewijzen,kanwordengerealiseerdvanafdestartvandezorgbehoefte.

Wezullen,waarrelevantinoverlegmetdeministerbevoegdvoordecoördinatievanhetarmoe-debeleid,nagaanhoeeenbeteregegevensuitwisselingdetoekenningvanrechtenkanfacilite-ren.

Ditvereistineersteinstantieeenefficiëntegegevensuitwisseling,nietenkeltussendeverschil-lendeactorenbinneneenbepaaldesector,maarooktussendesectorenonderling(zorgvoorpersonenmeteenhandicap,ouderenzorg,zorgverzekering…).

EeneersteconcreteuitwerkingvandezedoelstellingzalwordengerealiseerdindeZorgverze-keringdoorhetverbeterenvandegegevensuitwisselingtussendeverschillendeactoren(Rijks-register,KruispuntbankvandeSocialeZekerheid,Zorgkassen,Zorgfonds,VlaamsAgentschap

Page 31: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

31

voorPersonenmeteenHandicap…).Voorhetadequaataansluitenvanleden,innenvanbijdra-gen,uitbetalenvantenlastenemingen,opleggenvanadministratieveboetes…ishetonontbeer-lijkdatdeZorgkassenenhetZorgfondssteedsovercorrecte,volledigeengeactualiseerdeinfor-matiebeschikken.EengegevensinformatienetwerkmoettoelatendatnoodzakelijkegegevenskunnenwordeningebrachtengeconsulteerddoordebetrokkenzorgkassenenhetZorgfonds.Reductie van de administratieve lasten door gegevensdeling met andere, ook federale over-heidsinstellingen,zalonderzochtworden.

Rechten op basis van inkomen en gezinssamenstelling

TotslotwillenweinhetdebatoverdeVlaamsesocialebasisrechteningaanopdemogelijkhe-denvanhetprincipevandeinkomensgerelateerdebijdragen.Diezijnimmerseencrucialehef-boomvoorhet realiserenvansociale rechtvaardigheid.Hetprincipevandegezinsmodulatie,hetdifferentiërenvanbijdragenenrechtenopbasisvandesamenstellingvanhetgezin,nietalseenabsoluutcriterium,maardaarwaarmogelijk,enafgewogentegeneenkosten-batenanalysewaarinookdeadministratievelasteninrekeningwordengebracht,verdientwatonsbetrefteenstructureleplaatsinhetconceptvandeVlaamsesocialebasisrechten.Daarommakenweookonmiddellijkwerkvanhetinkomensgerelateerdmakenvandebijdragevoordethuiszorgdien-stenalsbelangrijkestapvoorderealisatievaneensysteemvanmaximumfactuurindethuis-zorg.

3.2.2 We ontwikkelen een basisdecreet inzake Vlaamse sociale bescherming gebaseerd op het bredere kader van het Pact 2020 en artikel 23 van de grondwet.

We willen de instrumenten die het regeerakkoord benoemt, positioneren binnen een globaalconceptdatrechtstreeksrefereertaandedoelstellingenvanhetPact2020(VlaanderenInActie)enaanartikel23vandegrondwet,hetartikeldatdesocialegrondrechtendefinieert.Wewilleninzettenopeendebateneenvisie-ontwikkelingdaarover,inoverlegmetondermeerhetmid-denveld.Inelkgevalzalde(financiële)weerbaarheidvandezwakstendaarbijcentraalstaan.

Het basisdecreet zal meer uniformiteit creëren, ondermeer op het vlak van doelstellingen enuitgangspunten,begrippenkader,participatie,rechtsbeschermingensanctiesoverdeverschil-lendesectorenheen,waarditwenselijkenmogelijkis.

HetspreektvanzelfdateendecreeteneenglobaalconceptmetbetrekkingtotVlaamsesocialerechten niet in een handomdraai en voor alle deelaspecten tegelijkertijd kunnen worden uit-getekend.Hetbasisdecreetsocialebeschermingzalbijuitstekeen“aanbouwdecreet”zijn.OpeenstevigconceptueelfundamentzullendeverschillendedeelaspectenvandeVlaamsesocialebeschermingstapsgewijsvormkrijgen.Datzalgebeureninfunctievandebereikteinhoudelijkeenpolitiekeconsensusoverdeconcretevertalingvandiedeelaspecten,dieoverigenspasdecre-taalzullenwordenverankerdalsdeoperationelemodaliteitenervanwerkbaar,datwilzeggendoelmatigendoeltreffendzijnuitgewerkt.

DeVlaamseRegeringstuurtditprocesaan.Zezalzichdaarbijlatenadviserendooreengemengdestuurgroep.Devisieontwikkelingzalgebeureninnauwoverlegmetdeskundigenuitdesectoren met vertegenwoordigers van het middenveld. De stuurgroep heeft tot taak de algemeneinhoudelijke,conceptuele,budgettaireen juridischeuitgangspuntenvoortebereiden. Indiennoodzakelijk wordt daarbij een beroep gedaan op externe (juridische) ondersteuning en zalondersteuningwordengezochtvanacademici.

Binnenhetaldusuitgestippeldekadergaanvijfwerkgroepenaandeslagdiegerichtdedecre-talebepalingenvoorbereidenmetbetrekkingtotinelkgevaldebasiselementenzoalszeinhetregeerakkoordzijnbepaald:

Page 32: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

32

• dezorgverzekeringconsoliderenalseersteonderdeelvanhetdecreet.Delangetermijnprog-nosesvoordefinanciëleleefbaarheidvandeZorgverzekeringwordenjaarlijksopgevolgd.Detenlastenemingenendejaarlijksebijdragenzullengedurendedezelegislatuurminstensophethuidigeniveaublijven.

• de bijdrage voor een aantal thuiszorgdiensten wordt inkomensgerelateerd gemaakt reke-ninghoudendmetdegezinssituatie.Decliëntbijdrageindegezinszorgwordtadministratiefvereenvoudigd.

• uitvoeringgevenaanhetsysteemvanmaximumfactuurindethuiszorg,zoalsvoorzieninhetwoonzorgdecreetengebaseerdopdebevindingenvanhetwetenschappelijkonderzoekterzake.

• binnendeVlaamsebevoegdhedenwerkmakenvaneenbeterebetaalbaarheidvanhospita-lisatiekostenoptwee-ofmeerpersoonskamersdooreenVlaamsehospitalisatieverzekering.DitonderdeelvanhetnieuwsociaalbeleidbeoogtbinnendeVlaamsebevoegdhedenietstedoenaandekostenvoorzorgtengevolgevanhospitalisatie.HetjuridischekluwenronddeVlaamsezorgverzekeringingedachtenhoudend,wordthetbelangrijkdezeindeeerstehelftvanderegeerperiodeeenvoldoendejuridischfundamenttegevenzodatdezealletoetsin-gendoorstaat.Deeerdervermeldestuurgroepkan,aangevuldmetexperten,daarvooreenaangewezenmiddelzijn.

• het installeren van een nieuwe financiële tegemoetkoming voor kinderen bij geboorte ennaaraanleidingvanhuneersteentweedejaar,eneenverhoogdeschooltoelagevanaf3jaar,opgrondvanhetkleuter-,lagerofsecundaironderwijs.

• Viaeennieuwsysteemvanbegrenzingvandekosteninderesidentiëleouderenvoorzienin-genzorgenwevooreenreglementeringdieoptermijntotgevolgheeftdatdekostprijsvoorderesidenthetinkomennietoverschrijdt.

DeimplementatievanhetbasisdecreetVlaamsesocialebeschermingzal,zoalsgezegd,staps-gewijs gebeuren gespreid over de regeerperiode. Voorrang wordt in de eerste helft van deregeerperiodegegevenaanhetconsoliderenvandezorgverzekering,demaximumfactuur inde thuiszorg, het installeren van de nieuwe financiële tegemoetkoming voor kinderen en devoorbereidingvandepuntendieweindetweedehelftvanderegeerperiodewillenbereiken.IndetweedehelftvanderegeerperiodefocussenweonsopdeimplementatievandeVlaamsehospitalisatieverzekeringendebegrenzingvandekosteninderesidentiëleouderenzorg.Dezestapsgewijzeverdereuitbouwzaluiteraardmeewordenbepaalddoordebudgettairecontou-renzoalsdeVlaamseRegeringenhetVlaamseparlementdiejaarnajaarzullenvastleggenindebegroting.

Ookadministratiefzaldeaandachtvoordesocialebeschermingvertaaldworden,meerbepaalddooreenaparteentiteitbinnenhetbeleidsdomeinWVGtebelastenmetdeuitwerking,imple-mentatieenopvolgingvanhetbasisdecreetinzakeVlaamsesocialebescherming.

3.3 Webouwendehulp-endienstverleningzouitdatzevoldoendebeschikbaarentoegankelijkisomzorgopmaattekunnenrealiseren.

De baseline van het regeerakkoord, zeker vanuit het standpunt van ons beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, wordt gevat door de notie “warme samenleving”. Centraal staat daar-bij het kunnen aanbieden van zorg op maat, geënt op een maximaal beschikbaar en toegankelijk aanbod. Dat wordt in het akkoord geconcretiseerd vanuit verschillende invalshoeken: welzijnszorg, gezinsbeleid, ouderenbeleid, enz.

In ons beleid willen we deze doelstelling consistent realiseren door te investeren in het aanbod voor kinderen, in jeugdhulp, in het zorg- en gezondheidsaanbod en in het aanbod voor personen met

Page 33: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

33

een handicap. We willen ook een gericht ondersteunend beleid voeren ten aanzien van bijzondere doelgroepen.

We stellen vast dat het gebruik van dienstencheques in onze sectoren toeneemt. We willen de impact van deze evolutie bewaken vanuit het oogpunt kwaliteit van zorg en toegankelijkheid van het aanbod.

3.3.1 We investeren in het aanbod en de structuur van de kinderopvang om zo te bewerkstelligen dat deze haar sociale, economische en pedagogische functie maximaal kan waar maken.

Alsantwoordopeenbelangrijkemaatschappelijkebehoefteaankinderopvang, ishetaanbodvanopvangenvoornamelijkvoorschoolseopvangvoorkinderenvan0tot3jaar,delaatstejarenenormgegroeid.Erwerdenheelwatplaatsenbijgecreëerd,zowelbinnendereguliereopvangalsindeflexibeleenoccasioneleopvang,metalsgevolgdatweeenbreedaanbodaankinder-opvanghebben.

Een nieuw kaderdecreet

Binnenditbredeaanbodmoetenwenuechtermeercoherentieentransparantiecreëren.Daar-toewerkenweaaneenkaderdecreetvoordevoorschoolseopvang.Inhetkaderdecreetzalvoorheteersteenkoppelinggemaaktwordentussendenataliteitendedaaruitvoortvloeiendenoodaankinderopvang.Hierbijgeldtdeanalogiemethetonderwijssysteem.Hetdecreetzalookdebasis leggenvoordevereistevergunningsvoorwaardenvooriederdieaankinderopvangdoetenmoeteroptermijnbovendientoeleidendatiedereeneenrechtopkinderopvangkanuitoe-fenen.Elkkindheeftimmersrechtopdezelfdebasiskwaliteit.Daarnaastzalhetdemaatschap-pelijkeopdrachtendeconcreteorganisatievandekinderopvangvastleggen.Ditalleszalleidentotmeereenvormigeregelgevingvoordekinderopvang.

Voordeopmaakvanditkaderdecreetplegenweruimoverlegmetdegebruikersendesector.

Uitbreidingsbeleid

Ondanks de groei van de laatste jaren, blijft er nood aan verdere uitbreiding in de kinderop-vang.Westellenhiertoeeenmeerjarenplaneneenmeerjarenbegrotingop.Hierinhebbenweookaandachtvoordenoodaanoccasioneleenflexibeleopvang.RekeninghoudendmeteenwetenschappelijkonderbouwderamingvandebehoeftenenmetdedoelstellingenvanhetPact2020,werkenweaanhettrajectomtegen2020tebeschikkenovereenkwalitatiefaanbodvoorminstens50%vandekinderenjongerdan3jaar.

Eerste aanzet in 2010

Reedsin2010zullenweeenuitbreidingrealiserenvanplaatseninde(gesubsidieerde)kinder-dagverblijven en initiatieven buitenschoolse opvang. Hier bovenop versterken we het huidigaanbodvanbuitenschoolsekinderopvangviahetinzettenvandemiddelenuithetgeneratie-pact.Metdezemiddelenwordenjongerentewerkgestelddienietbeschikkenovereendiplomaendieviastartbanenbinnendebuitenschoolseopvangdemogelijkheidkrijgenomcompeten-tiesteverwerven.Wemakendenodigemiddelenvrijvoordenoodzakelijkeomkaderingvandetewerkstellingvan151,5VTE.

Voordezelfstandigekinderopvanginstallerenweeenondersteuningsstructuurdiezowelstar-tendealsbestaandezelfstandigekinderopvangkwalitatiefzalondersteunen.

Page 34: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

34

Verder introducerenweeenbuffersysteemvoorde investeringenindekinderopvang,zodatinitiatiefnemersdiedestapzettenomtebouwenmethetoogopuitbreidingvanhuncapaci-teit,degarantiekrijgenvansubsidiëringophetmomentvandeingebruiknamevanhunnieuwecapaciteit.

Kinderopvang is ook investeren in opvoeding

Dekinderopvangisvoorouderseenbelangrijkeplaatswaarzemetopvoedings-enontwikke-lingsvragenterechtkunnen.Westrevenernaaromopvoedingsondersteuningenkinderopvangmetelkaarteverbinden.Hetaanbiedenvanpedagogischegesprekkenbinnendeopvangishier-bijeenmogelijkeactie.DeCentravoorKinderzorgenGezinsondersteuningzijnhierbijbelang-rijkepartners.

Weinvesterenookinopvangvankinderenvoordiegezinnendiegedurendekortetijdnoodhebaanmeerintensieveondersteuning.Hetkanhierbijgaanomkorteresidentiëleopvangomwillevansterkverminderdedraagkrachtvandegezinnenalsookomintensievedagopvang.

Evaluatie, afstemming en ontwikkeling van het aanbod

Eenmeerbetaalbareentoegankelijkekinderopvangzijnbelangrijkeuitgangspunten.Daaromblijvenweverder inzettenophetuitbreidenvan inkomensgerelateerdeouderbijdragen indezelfstandigesector.Weevaluerenhethuidigesysteem(IKG)ensturenditwaarnodigenmogelijkbij.Hetsysteemzalookverderbekendgemaaktwordenbijdeouders.

Inhetkadervandesocialeonderhandelingenwerkenweverderaanderealisatievaneenstatuutvoordeonthaaloudersdieaangeslotenzijnbijeendienstvooronthaalouders.Hierbijzalaan-dachtbesteedwordenaandefederaleaspecten.

Opvang van kinderen in hun vrije tijd

Vlaanderenteltruim650.000lagereschoolkinderen,waarvan240.000kleuters.Devraagnaarschoolgebonden opvang en vrijetijdsmogelijkheden is groot en verscheiden (naar periode,intensiteit,leeftijd).Desteedsgroeiendenoodaanopvanginvakantieperiodesvergtdaarbijeeneigenaanpak.Inoverlegmetalleactoren,makenwewerkvaneennieuworganisatiemodelvoordebuitenschoolseenvakantieopvang.Hierbijstaatdeverderesamenwerkingmetonderwijsenmetallepartnersbetrokkenopdevrijetijdvanjongekinderen,namelijkjeugd,cultuurensportcentraal.

Kinderopvang heeft een rol in de maatschappij

Totslotwillenwedatdekinderopvanghaarrolspeeltindebestrijdingvanarmoedeensocialeuitsluiting.Kinderenuitkansengroepenmoetenkunnendeelnemenaanformeleenkwaliteits-vollekinderopvangendienenaangepastopgevangenteworden.Uitonderzoekisimmersdui-delijkgeblekendatkwaliteitsvollekinderopvangheelveelkansenkanbiedenaankinderen inarmoede.Deverruimingvanhetaantalplaatsendatbetaalbaarisvolgenshetinkomen,iseenhefboomdaartoe.Viamonitoring,zullenweeroptoeziendathetaandeelkinderenuitkansen-groepen–inhetbijzonderdieuitdegezinnenindelaagsteinkomenscategorieën-indeopvangtoeneemt.Taalstimuleringindekinderopvangwordtookeenbelangrijkthema.Viadekinderop-vangkunnendekinderenhuntaal,diezobelangrijkis,verderontwikkelen.

Page 35: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

35

3.3.2 We professionaliseren de adoptieprocedure vanuit het prioritaire oogpunt van het belang van het kind.

Adoptiebevindtzichdelaatstejarenineensterkveranderdeenveranderendecontext:derati-ficatievanhetHaagsAdoptieverdragzorgterterechtvoordatinternationaalgeldendeafspra-kencentraalkomentestaan.Ditmaaktdeinterlandelijkeadoptieechternietmakkelijker:her-komstlandennemensteedsmeerdezorgopvoorhuneigenkinderenwat(incombinatiemethetsubsidiariteitsprincipeuithetHaagsVerdrag)leidttoteendalingvanhetaantalpotentiëleadoptiekinderen;deaanpassingenaandefederaleadoptiewet;denieuweprocedureuitgewerktinwetendecreetlooptnietoptimaal;hetontsluitenvannieuwekanalenverlooptmoeizaam,…

Een Staten-Generaal over interlandelijke adoptie

Wekiezenervooromadoptieendeermeeverbondenproblematiekgrondigaantepakken.Wewilleneendiepgaandoverlegoverdeplaatsvanadoptiebinneneen(inter-)nationalecontext.Hiertoeorganiserenwein2010eenStaten-Generaaloveradoptie.Dezemoetresultereninhetformuleren van beleidsantwoorden op de huidige problemen en zo krachtlijnen bieden vooreentoekomstigbeleid.

DeStaten-Generaalwordtingeleiddooreencolloquiumwaardeadoptieproblematiekenafge-lijndengekaderdworden.Vervolgenswerkenwerkgroepenverderopknelpuntenverbondenaan de adoptieprocedure (kanaalonderzoek, maatschappelijk onderzoek, nazorg, bevoegd-heden van en de samenwerking tussen de overheden, adoptie door personen van hetzelfdegeslachtenhetbeheervandeinstroom).

Debevindingenvandewerkgroepenvormeneenrechtstreekseinsteekvoordeeindvergade-ringvandeStaten-Generaal.Zowelexpertenuitbinnen-enbuitenland,mensenuithetwerk-veldenervaringsdeskundigenzullendeelnemenaandezeStaten-Generaal.DeadviezenvandeStaten-Generaalvormendebasisvooreennieuwdecreetinterlandelijkeadoptie.

Een specifiek aandachtspunt is de relatie met de federale overheid. Adoptie is een gedeeldebevoegdheid. Daarom is het essentieel dat ook de federale overheid in deze Staten-Generaalbetrokkenwordt.Erisnoodaaneenhelderebevoegdheidsverdelingtussendegemeenschap-penendefederaleoverheid.

Binnenlandse adoptie

Daarnaasthebbenweookaandachtvoordeeigenheidvandebinnenlandseadoptie.Deverha-lenoverachtergelatenkinderennaongewenstezwangerschappenzijnnogsteedsvandezetijd.Westellenvastdatoudersdiegeconfronteerdwordenmeteenongewenstezwangerschapgeenberoepdoenopdemogelijkheidomhunkindaftestaanvooradoptieendaarbijzelfookprofes-sioneelondersteundenmedischbegeleidteworden.

Ondermeerhieruitblijktdemaatschappelijkenoodaangoedomkaderde,bekendeenbereik-barebinnenlandseadoptiediensten.Ookvoordebinnenlandseadoptiewerkenwedaarom,naanalysevandesituatieeninoverlegmetdestakeholders,eennieuwdecreetuit.Hetdecreetomvateenduidelijketaakomschrijvingensubsidieregelingvoordeadoptiedienstenendevoor-waardenvooreengoedeadoptiebemiddeling,uitgaandevanderechtenvanhetgeadopteerdekind.Daarbijbestedenweaandachtaandevoorbereiding,hetinzagerechtendenazorgvooradoptiegezinnen,geadopteerdenengeboorteouders.

Page 36: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

36

3.3.3 Jeugdhulp geldt als een speerpunt in mijn beleid: we willen investeren in uitbreiding, innovatie en afstemming binnen een integrale aanpak, om zo de minderjarige de hulp te kunnen bieden die aansluit bij zijn noden.

Werken aan een meerjarenplan

Dejeugdhulpisgeconfronteerdmeteentoenemendeinstroomvanjongerenmetsteedsernsti-gereproblemen.Hierdoorstaatdewerkingzwaaronderdruk.

Omhieraantebeantwoordenrealiserenweeenmeerjarenplanvoorde jeugdhulp.Eenmeer-jarenplandataandachtheeftvooruitbreidingvandecapaciteitwaarnodig,maartegelijkookwerkmaaktvanalternatieven.Detoenamevandecapaciteitkanimmersnieteindelooszijn.Erisdaarnaastnoodaaneenmeerefficiënteorganisatievandehulpverlening,aanmeerdifferenti-atie,flexibiliteiteninnovatie.Ookhetverderuitbouwenvandecliënt-enouderparticipatiekomthierbijaanbod.

Centra voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning

WeprogrammerenenversterkenhetambulanteenmobieleaanbodvandeCentravoorKinder-zorgenGezinsondersteuning(CKG)omopvangenbegeleidingvankleinekinderenincrisis-ofrisicosituatiestebieden.Zokunnenweopvoedings-engedragsproblemenvroegtijdigaanpak-ken.WeklarendedoelgroepenhetprofielvandeCKG’suitenzorgenvooreenaangepasteregel-gevingensubsidiëring,zonderaanleidingtegeventotverdereverkokering.

Integrale jeugdhulp

Weconsoliderendewerkingvande hulpprogramma’scrisisjeugdhulp inVlaanderen.Hiertoeversterkenwedemeldpuntendie24uurop24uurbereikbaarzijn.Deopdrachtenpermanentieeninterventiewordensterkeraanelkaargekoppeldenhetmeldpuntstaatinvoordehulpco-ordinatietijdensdeduurvandecrisishulpenmaaktafsprakenoverdeuitstroomuithethulp-programma.

HetVAPHinvesteertinhetkadervanhaaruitbreidingsbeleidindeopdrachtenbegeleidingenopvangvanhetcrisisnetwerk.

Wijondersteunenmaximaaldepositioneringvandedriesectoren(Kind&Gezin,deCentravoorLeerlingenbegeleiding en de Centra voor Algemeen Welzijnswerk) die instaan voor ‘de bredeinstap’indejeugdhulp.Zijbiedenonthaalenvraagverhelderingaan.Inprincipekunnenbijdezedienstenallekinderen,jongerenofoudersterechtmeteenderwelkehulpvraag.

Omdetoegangtotde jeugdhulptegaranderenbreidenwe ‘debrede instap’uit,zeker indieregio’swaarweinigofgeenaanbodis.Eenbeteretoegankelijkheidbetekentookextrainspan-ningenvandenetwerkenomkansengroepentebereiken (mensen inarmoede, jongerenengezinnenvanallochtoneafkomst…).

Om de samenwerking in en continuïteit van de jeugdhulp te verzekeren, zal (inter)sectoraledoorverwijzinggestroomlijndworden.Denetwerkenzorgenvoorhulpcoördinatieinsituatieswaarmeerderehulpverlenersbetrokkenzijn.

WeonderzoekeninwelkematebegeleidingscapaciteitvanuithetVAPHenvanuitJongerenwel-zijnwaarnodigrechtstreekstoegankelijkaangebodenkanworden.

Deintersectoraletoegangspoortwordtindezelegislatuurgeoperationaliseerd.Voorheteindevan 2010 keuren we, rekening houdend met de adviezen van de gemengde werkgroep toe-gangspoort,hetManagementcomitéendeAdviesraad,eenoperationeelplangoed.

Page 37: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

37

Bijdieoperatiewordtdebestaandeexpertiseenkwaliteitinzakediagnostiekenindicatiestel-ling,omgaanmetverontrustendesituatiesenmaatschappelijkenoodzaak,erkendenmeegeno-menindenieuweaanpak.

Investerenindiagnostiek,metnameeenverbredingenverdiepingvandediagnostischeknowhowenpraktijkinVlaanderen,ishierbijnoodzakelijk.

Eenaantalkinderenenjongerenmeternstigeproblemenkrijgtnietdegepastehulpdiezenodighebben,meestalomdatcombinatiesvanhulpuitmeerderesectorennodigzijn.Hiervoorwerdhetproject‘Intersectoralebehandelingvanknelpuntdossiers’opgestart.Weevaluerenditpro-jectin2010infunctievanverdereimplementatie.Wewillendeondersteuningsmogelijkhedenverruimenvoorgezinnenmetkinderenenjongerenmeternstigegedrags-enemotionelestoor-nissenviadeuitbreiding,versterkingendifferentiëringvanhetaanbod.

In2010evaluerenwedeefficiëntieendeeffectiviteitvandeuitvoeringvanhetdecreetintegralejeugdhulp.Deevaluatierondenweafmeteencolloquiummetbetrokkenheidvanhetwerkveld,decliëntorganisatiesendebetrokkenagentschappenenministers(WelzijnenOnderwijs).

Bijzondere jeugdzorg

Westellendesteedsstijgendeinstroomindejeugdhulpvast.Dezelegislatuurwillenweverderwerkenaanmeerenanderejeugdzorg.Naasthetnoodzakelijkeuitbreidingsbeleid,gevenweimpulsentoteenmeerflexibeleeninnovatievejeugdhulp.

Flexibel

Jeugdhulpmoetzoflexibelmogelijkdehulpbiedendienoodzakelijkis.Ditveronderstelteenverregaandeflexibiliseringvandejeugdhulpeneensterkeresponsabiliseringvandevoorzie-ningen. Hiertoevolgenwede lopende initiatievenzoalsdemultifunctionelecentra,deflexi-belenorm,dedifferentiatiebinnenthuisbegeleiding/pleegzorg,…nauwgezetop.Zezullenonsinformerenoverdemogelijkheden,grenzenenkostprijsvanflexibelwerken.Dezeinitiatievenzijn opstappen naar een hertekening van het private aanbod in de bijzondere jeugdbijstand,waarbijdeinhoudelijke,juridischeenfinanciëlevoorwaardenwordenontwikkeldvaneenevolu-tievaneenindelinginerkenningscategorieënnaareenmodulairaanbod.

Zorgvernieuwend

Weblijveneveneensinvestereninzorgvernieuwing.Naeengrondigeevaluatievanhetproject-matigaanbodschrijvenwetegen2011indesectoraleregelgevingeenduidelijkeprocedureindiedecontourenendemodaliteitenvooreenzorgvernieuwendexperimentvastlegt.Zowordtdeopdelingtussenprojectmatig,experimenteelaanbodenregulieraanbodduidelijker,krijgendehuidigeprojecteneenrechtszekerderstatuutencreërenwezuurstofomzorgvernieuwendeprojectenenmethodiekenoptestartenenoptevolgenmeteenduidelijktijdsperspectief.

Uitbreidingsbeleid

Flexibiliteiteninnovatiezijndepijlersvanhetmeerjarenplanvoordejeugdzorg.Ditvullenweaanmeteengerichtuitbreidingsbeleid.

Eeneersteaanzetin2010

In2010ishierbijdeprioriteithetversterkenvanhetaanbodambulantejeugdzorg.Weleggenhierbijdenadrukopkortdurendebegeleidingendiewaarmogelijkuitstroombevorderendzijn.Wecreërenhierbijdemogelijkheidomdethuisbegeleidingsdienstenookbovenhunmaximum-capaciteitvan32begeleidingentelatengroeien.

Page 38: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

38

Voor de uitbreidingen in het residentieel aanbod werken we een buffersysteem uit voor deinvesteringen.Zokanhetuitbreidingsbeleidendeprocedurevoorhetindienenenverkrijgenvaninvesteringssubsidiesmaximaalopelkaarafgestemdworden,zodattoegekendeuitbreidin-gensnelgeoperationaliseerdworden

Voordezeuitbreidingwerkenweeenaantalgrendelsinderegelgevingwegdieeenrationelegroeivanhetprivateaanbodbelemmeren(i.c.onverenigbaarhedentussenerkenningscatego-rieënendemaximumcapaciteitenvanvoorzieningeneninrichtendemachten)enpassenweinoverlegmetdesectordeprogrammatievoordevoorzieningenvandebijzonderejeugdbijstandaan.

Verderuitwerkenin2011-2014

Ookdeorganisatievandehulpverleningverdientdenodigeaandacht.Actiesondernemenomdebeschikbarehulpaanmeerjongerentekunnenaanbieden,dwingttothetreflecterenoverdedoorstroomtijdenindevoorzieningen.Metdesectoroverleggenweronddedoorstroomtijdenvanjongerenindevoorzieningen.Capaciteitsbeheerenregionalesolidariteitzijnaangewezenomhulpzosnelalsmogelijkopdejuisteplaatstekunnenaanbieden.Aandachthebbenvooreenefficiënteeneffectievehulpverleningbetekentookwerkmakenvancompetentiemanagementbinnendejeugdhulp.

SamenmethetagentschapJongerenwelzijnendeactorenzorgenwevooreengerichtuitbrei-dingsbeleid,metgepasteflankerendemaatregelen.

Bijzondere doelgroepen en problematieken

Wehebbenookaandachtvoorbijzonderedoelgroepen,zoalsniet-begeleidebuitenlandsemin-derjarigen, jongeren met een verslavingsproblematiek en jongeren met ernstige geestelijkegezondheidsproblemen.

In overleg met alle betrokken overheden en actoren werken we mee aan een beleidskaderomtrentdeopvangenbegeleidingvanniet-begeleidebuitenlandseminderjarigen.Weevalue-renhierbijhetcategorialeaanbodbinnendebijzonderejeugdzorgevenalshetandereaanboduitdebredejeugdhulpengaannaofdehuidigeprocedurevoldoendegestroomlijndverloopt.

Voorhetgroeiendaantalkinderenenjongerendiegeenstabiliteitvinden,zichnietkunnenver-zoenenmetonzemaatschappijofdieontsporeninonaanvaardbaargedrag,willenwehetaan-bodvandecentravoorgeestelijkegezondheidszorggerichtinzetten,ondermeervoorhulpincrisissituaties,voordiagnostiekenindicatiestelling,voorondersteuningvanoudersenfamilieenvoorstructureleendiepgaandestabiliseringvandezejongeren.WezulleneropaansturendatbinnendeVlaamseoverheidenmetdezorgactorenophetwerkveldsamengewerktwordtom vernieuwende hulpverleningsmethodes te versterken: forensische K-diensten, eenhedenvoorsterkgedragsgestoordeen/ofagressievepatiënten(SGA-eenheden)voorjongeren,gezins-verplegingvoorjongeren,outreachingvangeestelijkegezondheidszorgnaarvoorzieningenvandebijzonderejeugdbijstandmetinzetvanderecenttoegewezenmiddelenofnaarjongerendiedoorderechternaarhetregulieregevangenissysteemzijndoorverwezen.

Heelwatbegeleidingstrajectenvanjongerenenhungezinlopenvasttengevolgevaneenpro-blematiekvanmiddelenmisbruikdiedereedscomplexehulpverleningscontextnogmoeilijkermaakt.Hetiswenselijkdatexpertiseuitdeverschillendesectorengebundeldwordtendebege-leidingsamenaangepaktwordtomdebestmogelijkehulpverleningtegaranderen.Weverwach-tendatdevoorzieningenvandebijzonderejeugdzorgendecentrageestelijkegezondheids-zorgdehandeninelkaarslaanomsamenmetandererelevantedrughulpverleningspartnerseengepastantwoordtebiedeninzakedrughulpverlening.Viaprojecteninstallerenweinverschil-

Page 39: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

39

lenderegio’seennauwesamenwerkingopverschillendeniveaus,vanhetontwikkelenvaneendrugbeleidbinnendevoorzieningen,overhetaanbiedenvanondersteuning,tothetaanbiedenvaneffectievehulpverlening.Eenevaluatievanhetbestaandeaanbodaanpreventieenbegelei-dingzalhierbijrichtinggevendzijn.

Pleegzorg

Pleegzorg is een belangrijke zorgvorm in de jeugdhulp, momenteel evenwel verspreid overKindenGezin,debijzonderejeugdzorg,desectorvanpersonenmeteenhandicapendegezins-verpleginginGeel(OpenbaarPsychiatrischZorgcentrumGeel).Wetenschappelijkonderzoekenpraktijkervaringenwijzenophetbelangenhetpositieveeffectvaneengoedepleegzorg,inhetbijzonderbijuithuisplaatsingvanjongekinderen.Weschuivenpleegzorgdanooknaarvooralsdeeersteteonderzoekenhulpverleningsvormvoorkinderentotzesjaardieomwillevaneenprobleemsituatienietinhunnatuurlijkgezinkunnen(ver)blijven.

WewillendepleegzorginVlaanderenreorganiseren.Doordeerkenningvanprovincialedien-stenvoorpleegzorgwensenweviaeenschaalvergrotingdeefficiëntieendeperformantievandepleegzorgstructurenteverhogen.Daartoeimplementerenwein2010hetéén-loketmodel.We passen de regelgeving aan opdat het provinciale pleegzorgpunt zijn vertaling krijgt in demanierwaarophetaanboderkendengesubsidieerdwordt.Metdereorganisatievandepleeg-zorgwensenweeveneensinhoudelijktoteenverderedifferentiatievandepleegzorgtekomen.

Pleegzorg kent, al naargelang de sectorale inbedding, een verschillende uitbouw zowel naarspreidingencapaciteitalsnaarinhoudelijkeenorganisatorischevormgeving.Hetaanbodisnogonvoldoendebekendengepositioneerd inhetwelzijnslandschap.Erzijnonvoldoendekandi-daat-pleegouders;hunselectie,vormingenbegeleidingvraagtomeenmeergecoördineerdeaanpak.

Westartenin2009overlegoptussendebetrokkenagentschappenensectorenomtoteeninter-sectoraleharmoniseringenoptimaliseringvandezezorgvormtekomen.In2012resulteertditineenintersectoraaldecreetPleegzorg.

Ookindevolwassenenzorgvormtdeondersteuningvandepersoonmeteenhandicapdooreennetwerkpleeggezinofeenbijstandspleeggezineenbelangrijkemogelijkheidomzorg-op-maat,indedirecteomgevingvanheteigenmilieu,terealiseren.

Gemeenschapsinstellingen en gesloten opvang

Ookvoordegemeenschapsinstellingenrealiserenweeenmeerjarenplan.Sleutelwoordenhier-bijzijncapaciteitsuitbreidingeneengrondigereflectieopzoweldepositioneringalseenverre-gaandedifferentiëringvanhetaanbod.

Uitbreiding

Quauitbreidingisdeeerstestapdezesbijkomendeplaatsenvoormeisjesindegemeenschaps-instelling De Zande. Vanaf 2013 komen er veertig plaatsen bij voor jongens. In de gemeen-schapsinstellingDeKempenwordenvoorbereidingengetroffenteneindeoplangeretermijndeorganisatievaneenbijkomendecampusvoorveertigmeisjesmogelijktemaken.

InTongerenorganiserenwetengevolgevandeoprichtingvandefederaledetentiecentravoorjongerendehulp-endienstverleningaan34jongerendiegeplaatstzijninhetfederaaldeten-tiecentrum.InhetfederaalcentrumDeGrubbeteEverbergzalonzehulp-endienstverleningaangepastwordenaandeuitbreidingvandecapaciteittotveertigplaatsenenlatertot126plaat-

Page 40: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

40

senin2013.Alleuitbreidingenbouwenuiteraardverderopdebevindingenenresultatenvandevernieuwdepositioneringvandegeslotenopvang(cfr.infra).

Wathetaspectdifferentiatiebetreftwillenwedebeschikbarecapaciteitindegemeenschapsin-stellingenenhetfederaalcentrumDeGrubbemeeroptimaalkunneninzettenvoorgeïndividu-aliseerdetrajectenomzomeer‘zorgopmaat’tekunnenbieden.

Essentieelhierbijisdatdeinstroommeergereguleerdkanworden.Eengestuurdcapaciteitsma-nagement,gekoppeldaaneenonthaalafdelinglijktmehierbijessentieel.Hiermeesamenhan-gendonderzoekenweopwelkemanierzowelvanuitdegemeenschapsinstellingenalsvanuitjustitieerpermanenteenaanspreekpuntkanzijnomzichttekrijgenopderespectievevragenenhetbeschikbareaanbod.Verderwillenwedeervaringenvandebehandelunitendeervarennoodaaneenorthopsychiatrischeunitalsbasisnemenomverderaandifferentiëringtekunnenwerken.Naasteeninternverderwerkenronddezedifferentiatiezullenwewaarnodigoverlegplegenmetdefederaleoverheid.

Met de realisatie van de proeftuinen gesloten opvang, de projecten gestructureerde kortdu-renderesidentiëlebegeleiding,hetfederaledetentiecentrumteTongerenendegeplandecapa-citeitsuitbreidingeninhetfederaalcentrumDeGrubbeendegemeenschapsinstellingen,wijzigthethulpverleningslandschapdatzichbezighoudtmetde ‘gesloten’of ‘sterkstructurerende’opvangvrijaanzienlijk.Indezecontextishetaangewezenomdevisieopendepositioneringvandegemeenschapsinstellingenendefederalegeslotencentrateexpliciteren.Inditkaderwil-lenweook,innauwesamenwerkingmetdefederaleoverheid,dewetopdejeugdbeschermingevaluerenenwaarnodigvoorstellenformulerenzodatdenieuweontwikkelingenbinnenVlaan-derenindezewetgevatkunnenworden.

We vinden het ook nodig om de opdrachten van de diverse voorzieningen die instaan voor‘gesloten’opvangduidelijkaftebakenen.Hiertoewordteentaskforcegeïnstalleerddieinhetvoorjaarvan2010beleidsaanbevelingenaanlevertoverdeonderlingepositionering,deonder-lingesamenwerkingendetoekomstigeontwikkelingen.

Consulenten jeugdzorg

DeconsulentenbijzonderejeugdzorgzijneencrucialeschakelbinnendeVlaamseJeugdhulp.Zijzijndedraaischijfomkinderen,jongerenenhungezindegepasteondersteuningtegeven.Doordestijgendeinstroomindejeugdzorgendetoenemendeproblematiekvandejongeren,wordendeconsulentenzwaarbelast.Inoverlegmethenwerkenweaaneenwerklastnormdiehetaantaldossiersbepaaltdieeenconsulentopeenkwaliteitsvollemaniermoetkunnenbege-leidenenmaakwerkvanhettoekennenvaneenjeugdzorgtoelage.

Hetagentschapwordtmomenteelgeconfronteerdmeteenhogeturn-over.Hierdoorkomensteedsjongeremensenindevuurlinievandejeugdhulptestaan.Wewillenactiesopzettendieervoorzorgendatmensenmetveelervaringalsconsulentkunnen(blijven)werken.VanuithetagentschapJongerenwelzijnverwachtenwehieromtrentvoorstellen.Onderzoekenhoeermeermobiliteittussenfunctieskanzijn,ishiereenvoorbeeldvan.

Hetinstallerenvandetoegangspoortzaleengroteinvloedhebbenopdehuidigeorganisatievandecomitésbijzonderejeugdzorg.Concreetzalereenonderscheidgemaaktwordentussenhetfunctionerenvandetoegangspoortenhetfunctionerenvanhetadviesbureaujeugdhulpdatdemaatschappelijkenoodzaakbewaakt.Deovergangnaardezenieuwesituatievoorhetpersoneelzalopeengoedondersteundemaniergebeuren.Westrevenernaaromzosnelmogelijkduide-lijkheidtekrijgenoverdeoperationaliseringvandetoegangspoort.

Page 41: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

41

3.3.4 In de sector van personen met een handicap versterken we de politiek van innovatie en uitbreiding om zo voor deze doelgroep het aanbod maximaal beschikbaar en toegankelijk te maken.

Strategisch plan als leidraad voor de zorgvernieuwing

Inpartnerschapmetdeactorenindesectorpersonenmeteenhandicapenmethetagentschapwerkenwetegeneind2010eenstrategischplanuitvoorhetdoorvoerenvandezorgvernieu-wing.

Zorgvernieuwingmaakt“depassendeondersteuning”mogelijk.Dezerespecteertenversterktdeautonomieendezelfbeschikkingvandepersoonmeteenhandicapenisgebaseerdopeenonafhankelijke vraagverduidelijking en een ondersteuningsplan dat rekening houdt met heteigendraagvlakvaneneeninclusieveondersteuningvoordepersoonmeteenhandicap.Een“passendeondersteuning” is inevenwichtmetdewerkelijkezorgzwaarteofondersteunings-noodvandepersoonmeteenhandicapengeeftdeaanbiedersvandezorg/ondersteuningovereenstemmende,flexibel intezetten(personeels-)middelenbinneneenregelarmenres-ponsabiliserendmanagement-enfinancieelkader.De“passendeondersteuning”staatinfunctievandeondersteuningsnood,dezorgzwaarteenhetdraagvlakvandepersoonmeteenhandicapinzijnthuissituatie.

Tijdens deze regeerperiode zal dit plan systematisch bijgestuurd en verfijnd worden, ondermeeropbasisvandeconclusiesvanhetPGB-experimentenvandeleerervaringenuitdeexpe-rimenten“zorgvernieuwing”.

Krachtlijnen voor het uitbreidingsbeleid

Ditplanvoordezorgvernieuwingtrektookdebasislijnenvoordeuitbreidingsoperatievan2010envoorhetvierjarig(2011-2014)realisatietrajectdatdaaropvolgt.

DeVlaamseRegeringdoet,opbasisvaneengrootmaatschappelijkdraagvlak,eenuitzonder-lijkebudgettaireinspanningvoordesectorvanhetbeleidvoorpersonenmeteenhandicap.Indezecontextvaltdekeuzeopeenaanpakdieleidttotdoortastenderesultaten,beantwoordendaan de maatschappelijk ervaren urgenties. De uitbreidingsoperaties bevatten het geheel aanmaatregelenenactiesommethetbeschikbareuitbreidingsbudgetnaarverhouding“dejuisteondersteuning”tebiedenaanzoveelmogelijkgeregistreerdepersonenvandezevierstrategi-schedoelgroepen:

• De groep volwassen personen met een handicap met een zware ondersteuningsnood,erkendalsknelpunt.

• Degroepkinderenenjongerenmeternstigegedrags-enemotioneleproblemen(GES).

• Degroepkinderenenvolwassenenmeteenhandicapdie,dankzijdeversterkingvanhunthuissituatie,zolangmogelijkinhuneigenfamiliaalmilieukwaliteitsvolkunnenleven.

• DegroeppersonenmeteenhandicapdiehunVAPHerkendeondersteuningsnoodzelfwilleninvullenbijmiddelvanpersoonlijkeassistentie.

Eerste aanzet in 2010

Hetuitbreidingsplan2010werktdeeerderaangeganeverbintenissen,vervatindeVIPA-buffer2004/2008enindePAB-zorggarantievanhetuitbreidingsbeleid2008,verderaf.

Geletopdeprioriteitvoordezwaarstzorgbehoevendenwillenwebijdeuitbreidingvooralfocus-senopplaatseninnursingenbezigheidenopgeïntegreerdwonen.Voordezeopvangvormiser

Page 42: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

42

duidelijkookinteressebijpersonenmeteenhandicapdiemomenteelverblijveninresidentiëlesettingsalsnursing-ofbezigheidstehuizen.

Conformdereedsvermeldestrategischedoelenwillenwevoordeoplossingvanknelpuntdos-siers extra middelen inzetten via het afsluiten van persoonsgebonden convenanten door debetrokkenaanbieders.

Voorkinderenenjongerenmetextremegedrags-enemotionelestoornissenvoorzienwereedsin2010,verspreidoverVlaanderen,eenbijkomendaantalresidentiëleplaatsenmeteenruimerepersoneelsomkaderingdangebruikelijkvooreeninternaatsplaats.

Versterkingvandethuissituatievankinderen,jongerenenvolwassenenmeteenhandicapdieinhuneigenfamiliaalmilieuleven,isvoorziendoordeuitbreidingvandecapaciteitvaneenaantalambulantediensten.

Omtegemoettekomenaandeterechtevraagvandesectornaardeverhogingvandeperso-neelsomkadering,willenwereedsin2010eeneersteopstaprealiserenvoordenieuwe“instro-mers”indevrijgekomenenbijkomendeplaatsen“nursing”en“bezigheid”.Ookvoorzieningenvoorvolwassenpersonenmeteenhandicapvoorwiedekloof tussendepersoneelsomkade-ringenhettotaalvolumeaanerkendeondersteuningsnoodvanhuncliëntenextreemgrootis,krijgeneeneersteextrasteun.Devoorzieningenvoorkinderenenjongerenzetteneveneenseenstapindeversterkingvanhunpersoneelsomkadering.Dezeuitbreidingsoperatiebevatdenoodzakelijkebudgettaireruimteomexperimentenopvlakvaninnovatie,flexibiliteitendere-guleringmogelijktemaken

Hetagentschapendeerkendemultidisciplinaireteamsmoeten,voorderealisatievanditenvol-genduitbreidingsbeleid,zwaarderinvesterenterverbeteringvandeDiagnostiek,Indicatiestel-lingenToeleidingvanpersonenmeteenhandicapnaardeVAPH-erkendebijstandsverlening.Dezorgregieprocessenvragenomdezelfderedenenbijkomendemiddelen.

Verder uitwerken in 2011-2014

Hetvierjariguitbreidings-envernieuwingsplan2011–2014zullenwein2010uitwerken.Hetzalbeantwoordenaanvolgendecriteria:

• Hetisgecentreerdrondenbevattastbareresultatenvoordevierstrategischedoelgroepen.

• Hetvertrektvanhetreferentiekadervaninclusie,hetburgerschapsmodel,communitybasedservices,….

• Het isgeïnspireerddoordezorgvernieuwingwaardoorhettegemoetkomtaandeeisvan“optimaleofjuisteondersteuning”.

• Hetbevatdesynthesevanuitbreiding+vernieuwing+versterking(vandepersonelemid-delen)enhetleentzichtotbijsturingopbasisvandeevaluatievanhetPGB-experimentenandereleerprojectenof–experimenten.

• Het wordt mede gedirigeerd door de specifieke regionale (provinciale) situatie, rekeninghoudendmethistorischeachterstellingvansommigeregio’s.

• Hetbekrachtigtenmanifesteertdaadwerkelijkdeprioritaireontwikkelingenindeintegralejeugdhulpenbevordertnaadlozeaansluitingentussendeintegralejeugdhulpendeonder-steuningvanvolwassenpersonenmeteenhandicap.

• Hethoudtrekeningmetnoodzakelijkecomplementaireinspanningenenontwikkelingentenvoordelevandepersonenmeteenhandicapindeanderesectorenvanonsenandererele-vantebeleidsdomeinenenbestuursniveaus.

Page 43: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

43

HetVAPHcontinueertzijnantennepuntinBrussel.

In het uitbreidingsbeleid tijdens de ganse legislatuur zal systematisch aandacht geschonkenwordenaanhetcreërenvannaadlozeovergangentussendeverschillendezorgsystemen,inhetbijzondertussenvoorzieningenvoorminderjarigenenvoorvolwassenen.

Gebruikers,verwijzendeinstantiesenvoorzieningenputten,samenmetdeprovincialecoördi-natiepuntenendeVAPH-coördinatoren,deactueleentoekomstigemogelijkhedenvandezor-gregiemaximaaluit.

HetVAPHconcentreertmeertijdenmiddelenopdebehandelingvansubrogatiedossiers.

3.3.5 We investeren in een toereikend zorg- en gezondheidsaanbod om zo ook in deze sector maximaal zorg op maat te kunnen aanbieden.

Zorgen voor mantelzorgers en vrijwilligers

Omhetzorg-engezondheidsaanbodaftestemmenopdematevanzorgbehoevendheidvandebevolking,willenweineersteinstantiehetzelfzorgvermogenvandegebruikersstimuleren,ondersteunenenherstellen.Weversterkendaartoededraagkrachtvanmantelzorgersenvrijwil-ligers.Demantelzorgersmoetenvoldoendewaarderingenondersteuningkrijgen.

Wewensen uitdrukkelijk dat de mantelzorger voldoende aandacht krijgt in de processen vanzorgverlening, niet alleen als onontbeerlijke informatieverstrekker over de toestand van dezorgbehoevendemaarookalsiemanddieeigennodenkanhebben.Demantelzorgermoetnietalleeninkenniswordengesteldvandevoordemantelzorgnoodzakelijkeinformatiemaarookactiefbetrokkenwordtbijdeuitbouwvanhetzorgproces.

Vrijwilligerszorgisvangrootbelangindeerkendedienstenvooroppashulpendedienstenvoorgastopvang.Omeenhoogwaardigekwalitatievehulp-endienstverleningtekunnenwaarbor-gen,wordthiervooreenaangepasteprofessioneleomkaderingvandevrijwilligersorganisatiesindethuiszorgvoorzien.Erzalonderzochtwordenhoenieuweimpulsenkunnengegevenwor-denaandevrijwilligersoppasdooreenverhogingvandewerkingstoelage.

OmdepreventievekrachteninVlaanderennogteversterken,willenwenagaanofenhoedever-enigingenkunnenwordenondersteundinhunvrijwilligerswerkenhunaanbodgezondheidsop-voeding(zoalsEHBO).

Maatregelen om zo lang mogelijk zelfstandig thuis te blijven

Weblijvenmetdethuiszorgprioritairfocussenopdemogelijkhedenvoorouderenenzorgbe-hoevendenomzolangmogelijkthuistewonen.Hettypeaangebodenzorgwordtbepaalddoordematevanzorgafhankelijkheid.

Voorheturencontingentgezinszorgenaanvullendethuiszorgenvoordedienstenmaatschap-pelijkwerkvandeziekenfondsenvoorzienweeengroei,rekeninghoudendmetdebudgettairemogelijkheden.

MetdeministerbevoegdvoorWonenzullenweoverleggenzodatdevanoverheidswegeonder-steundewoonvormenbeterdannuhetzorgbeleidversterken,bijvoorbeelddoorhetstimulerenvanarchitectuurofwoningaanpassingendiegeschiktzijnvoorthuiswonendezorgbehoevendeouderenofpersonenmeteenhandicapofdoorhetrealiserenvansamenwerkingtussensocialehuisvestingsmaatschappijenenvoorzieningenindegeestelijkegezondheidszorgenouderen-zorg.Wekomendaarverderopterug.

Page 44: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

44

IndezorgvoorouderendienenopbasisvanhetWoonzorgdecreetvernieuwendeconceptenuitgewerkttewordenzoalsdeassistentiewoningen,decentravoorherstelverblijf,dezorghotelsenhetwoonzorgnetwerk.Demurentussendethuiszorgenderesidentiëlezorgmoetenafge-brokenwordenenhetmogelijkmakendathetwoonzorgcentrumdienstenverleentindebuurt,datdethuiswonendeouderengebruikmakenvandefaciliteitenvanhetwoonzorgcentrumendatdethuiszorgzorgcontinuïteitkanaanbiedenineenwoonzorgcentrum.

UitdezorgvernieuwingsprojectendieinhetkadervanhetProtocol3metdefederaleoverheidworden opgezet, willen we ervaring en goede praktijken distilleren voor het ontwerpen vannieuwewoonzorgconcepten.

Dezenieuweconceptengeldentrouwensookindezorgvoorpersonenmeteenhandicap.Ookdaarstrevenwenaareengroteretoenaderingtussendehuisvestingssectorendezorgsector,metinitiatievenalshetgeïntegreerdwonen.Ookdaargeldtdatdemurentussenzorgaanhuisenresidentiëlezorgafgebouwddienenteworden.

Palliatievepatiëntenmoetenthuisofindevertrouwdeomgevingkunnensterven.Dewerkingvanpalliatievenetwerkenzalzoefficiëntmogelijkwordenaangestuurd.Daarbijrichtenzijzichooknaarthuisvervangendesettings,zoalsdevoorzieningenvoorpersonenmeteenhandicap.We zullen een geactualiseerde reglementering op decretale basis voorzien voor hun erken-ningensubsidiëring.Voordepalliatievedagcentrazaleenstructureleplaatsindewelzijns-engezondheidsorganisatiesgezochtworden,omkaderddoorhetmeestgeschiktenetwerkengefi-nancierddoordeVlaamseoverheidendeziekteverzekering,waarhetgepastis.

Programmatie als instrument voor betere spreiding van het zorgaanbod.

Hetisvooralinhetbelangvandegebruikersdaterminimumnormenenkwaliteitseisenwordenopgelegd.Voordebetaalbaarheidvandezorgishetbelangrijkdateenkaderbeschikbaarblijftwaarbinneneenfinancieringvanhetzorgaanbod,doordefederaleofregionaleoverheid,gega-randeerdis.

Erisnoodaaneenaangepasteprogrammatievoordenieuweofgewijzigdezorgvormenzoalsdiezijnopgenomeninhetwoonzorgdecreet.Kortverblijf,dagverzorgingscentraencentravoorherstelverblijfmoetenopelkaarkunnenaansluiten.Hetgebrek(ofoveraanbod)ineenregioaandezeofgenezorgvormmoet(aldanniettijdelijk)gecompenseerdkunnenwordendooranderezorgvormen.

Debijsturingvandeprogrammatiezalgebeurenopbasisvanmeerverfijndeparametersofaan-gepastewegingsfactorenvoorbepaaldeleeftijdsgroepenenmetaandachtvoorequivalentiere-gelsdietoelateneenover-ofonderaanbodvanbepaaldewoonzorgvoorzieningeninspecifiekeregio’stecompenseren.Hiertoezullenwedeontwikkelingbevorderenvanregionalezorgstra-tegieënomeenoptimalespreidingvanhetzorgaanbodenhetwegwerkenvanlacunestekun-nenrealiseren.Denieuweprocedureregelsronddeverwervingvandehiervoornoodzakelijkevoorafgaandevergunningwordenop1januari2010vankracht.Derealisatietermijnvoordeini-tiatiefnemerwordtgevoelig ingekortendeoverdrachtvanvergunningenwordtontmoedigd.Devoorafgaandevergunningvervaltwanneerdebouwnavijfjaarnietgerealiseerdis.Binnentwee jaar na de vervaldatum kan geen nieuwe voorafgaande vergunning worden afgeleverdvoordezelfdeinplantingsplaatsalsdezewaaropdevervallenvoorafgaandevergunningbetrek-kinghad.

VoorBrusselendeVlaamserandzaldeVlaamseoverheidblijvenaandringenopeenmeldpuntomdetweetaligheidindeBrusselsegezondheidszorgtebewaken,alsbasisvoorremediëringenhandhaving.OverleghieroveragenderenweopdeagendavandeInterministeriëleConferentie

Page 45: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

45

Volksgezondheid.VoordeVlaamseRandzal-zoalsinhetwoonzorgdecreetvoorzien-eenspe-cifiekeprogrammatievoorthuis-enouderenzorgwordenuitgewerkt.

Bij de behandeling van aanvragen voor infrastructuursubsidies willen we verder prioriteitenleggendieeenoptimalespreidingvandewelzijnsvoorzieningenalsouderenvoorzieningenenvoorzieningenvoorpersonenmeteenhandicap,bevorderen.WeverwijzenhierbijondermeernaardeverdererealisatievandeengagementenuithetLimburgplanenhetactieplanvoordewoonzorgzonesinBrussel.OokdeoptemakenmeerjarenplanningvoorHalle-Vilvoordezalinrekeningwordengebracht.

WatderegionaleplanningenspreidingvandeVlaamseziekenhuizenbetreft,wordtinopdrachtvandeVlaamseoverheiddoordeuniversiteitvanDelfteenonderzoekgedaannaardeknelpun-tenrondplanningenspreidingvanziekenhuisdiensten.Erzalonderzochtwordenofvormenvanregionaleplanningmogelijkzijndietotstandkomendooroverlegtussendeziekenhuizen,hunvertegenwoordigersendeoverheid.

Uitbouw van de eerstelijnsgezondheidszorg

In2010zullenweeenconferentieorganiserenominsamenspraakmetzorgverstrekkersenhetpatiëntenplatform,toteengezamenlijkevisieopdepositioneringenopdrachtenvandeeerste-lijnsgezondheidszorgtekomenvanwaaruithetbeleidverderkanwordenopgebouwd.

DitbeleidheeftbehoefteaangedragenheidenduidelijkheidoverdeICT-ondersteuningvandeeerstelijninhetkadervaneeneerstelijnsfonds,overdewenselijkgeachtesamenwerkingsvor-menenpraktijkenindeeerstelijndiedoordeoverheidondersteundengestimuleerdkunnenworden–ookinfrastructureel-enoverdeaanpakvandetekortenaanzorgverleners.Ookdeevaluatievanhetprojectvandepreventiebonuszalhierzijnplaatskrijgen.

Hetdreigendtekortaanhuisartsenenandereeerstelijnsgezondheidsverstrekkerskantegenge-gaanwordendoordeinstroomvanzorgverstrekkerstebevorderenenwerktemakenvaneenretentiebeleidenvanuitstroombeperking.Deomkaderingvanverzorgendenenbeterewerk-omstandighedenzijnthema’sdietevensaanbodkunnenkomen.

Watdeplanningvanhetmedischaanbodbetreft,zullenwesamenmetdecollegabevoegdvoorOnderwijs,metverantwoordelijkenvandeVlaamseuniversiteitenenmetartsenvertegenwoor-digers nagaan op welke wijze de nakende tekorten aan huisartsen en sommige specialismenzoalskinderpsychiaters,urgentieartsenenhetdreigendoveraanbodaananderespecialismenkanomgebogenwordenineenaanboddatbeterafgestemdisopdezorgnodenvanonzebevol-king.DeSamenwerkingsinitiatievenEerstelijnsgezondheidszorgzulleneengeactualiseerdover-zicht van beschikbare zorgaanbieders (zorginstellingen en zorgverstrekkers) in de eerste lijnkenbaarmakenvoorhetpubliek.

Cliëntgeoriënteerde organisatie van de geestelijke gezondheidszorg

AllerleimaatschappelijkefenomenenzettendegeestelijkegezondheidvandeVlamingonderdruk:hogeverwachtingenophetwerk,werkonzekerheid,toegenomenfileleedenanderestres-sfactoren inhetverkeer,hetverliesvan ‘rust’ indewoonwijken,eenbijnaagressieve interfe-rentievanGSMofemail,hettoegenomenonveiligheidsgevoel,hetwegvallenvan‘historischezekerhedenbijlevensvragen…Hetnatuurlijkrelatieweefselisminderstandvastig,minderdichten/of minder persoonlijk: partnerrelaties houden minder lang stand, families worden herte-kend,rolvoorbeeldenwordenschaarserofwordeninvraaggesteld,deburenwonen(minstensfiguurlijk)steedsverderafendedagelijksecommunicatieverlooptsteedsmeerelektronischensteedsminderviaeenmensaandeanderekant(vandetafel,delijnofhetloket).

Page 46: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

46

Hetisdannietzoverwonderlijkdatdebalansdraaglast–draagkrachtbijmeerenmeerburgersuitbalansraaktendegeestelijkegezondheidvandeVlamingonderdrukzet.InvergelijkingmetanderelandenligthetzwaartepuntvandegeestelijkegezondheidszorginVlaanderensterkopde intramuraleziekenhuiszorg.Nochtanszijnderesultatenvanzorgendetevredenheidvanpatiëntenenfamiliebeter,wanneerdezorgvroegenzodichtmogelijk isgeïntegreerd indesamenleving,indegemeente,debuurt,destraatwaardepatiëntwoont.

WewillendanooksneleenconceptnotaontwikkelenmetvoorstellenvooreenglobaalVlaamsbeleid inzakegeestelijkegezondheidszorg.Ditbeleid isgerichtopeentransformatievaneenalgemeen,aanbodsgerichteGGZ-hulpverleningvandiensteneninstellingennaarvoorziening-overschrijdendezorgprogramma’svoorleeftijdsdoelgroepen.

Deinvoeringvanzorgcircuitsenzorgnetwerkenindegeestelijkegezondheidszorgisreedsopde sporen gezet door een geheel van therapeutische en transversale projecten, gefinancierddoor de Federale overheid. Nieuwe kansen zullen zich voordoen doordat de psychiatrischeziekenhuizen–netalsdecentravoorgeestelijkegezondheidszorg–eendeelvanhunbudgetkunnenaanwendenvooreenverdereaanpassingvanhetbestaandeaanbod indegeestelijkegezondheidszorgdatmeeraangepast isaandezorgvragenvandepersonenmetpsychischeen/of psychiatrische problemen. De nadruk zal hierbij liggen op preventie, vroegdetectie,ambulanteintensievebehandelteamsvoorzowelacutealschronischeproblemenenrehabili-tatieteamsdiewerkenrondherstelensocialeinclusie.Wehechtenhierbijgrootbelangaaneenverbeteringvandesamenwerkingtussendeintramuraleenextramuralevoorzieningen.

Metbetrekkingtotdecentrageestelijkegezondheidszorgzullenwedaarnaastverderdenadrukleggenopoutreachendezorg,thuiszorgenhet inzettenvanhunexpertise indewelzijns-engezondheidsdienstenopdeeerstelijn.HetaanbodvandeCGGmoetaangestuurdwordenopdathettoegankelijkzouzijnenbeschikbaarineenzovroegmogelijkstadiumvanpsychopatholo-gie.Eenevaluatiehiervanmoetleidentoteenvernieuwdeprogrammatieoplangeretermijn.

Nieuwe opdrachten voor de CGG willen we koppelen aan een financieringstechniek die meergerichtisopefficiëntieenoutput.

Ookdewijkgezondheidscentrazullengestimuleerdwordenomdeaandachtteversterkenvoorvroegtijdigedetectie,behandelingvanofverwijzingvoorproblemenvangeestelijkegezond-heidbijmensendiewoneninkansarmewijken.Ditmoetleidentoteenbeteretoegankelijkheidvandeglobalegeestelijkegezondheidszorgvoormensendieinarmoedeleven.

OndankshetfeitdatongeveereenvierdevandebevolkinginVlaanderenooittekampenkrijgtmet psychische problemen, hangt hierrond nog steeds een taboe. Daarom willen we blijveninzettenophetbespreekbaarmakenvanpsychischeproblemenenopeendestigmatiseringvandeproblematiekvandegeestelijkegezondheidzorg.Wewillendaarbijaandachthebbenvoordebelangenbehartigingvanpsychiatrischepatiëntenenvoorhet“gezinsvriendelijker”makenvandegeestelijkegezondheidszorgmetnamevoordefamilieledenvanpersonenmeternstigepsychischeproblemen.

Ziekenvervoer

Deaanpakviazelfreguleringvandedienstenvoorniet-dringendliggendziekenvervoerzal inde loopvandeze legislatuurgeëvalueerdworden.Metmijncollega,bevoegdvoormobiliteit,zullenweonderzoekenofermaatregelennodigzijnvooreenbetereorganisatievanhetzittendziekenvervoer.

Page 47: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

47

Drughulpverlening

WemakeneenoverzichtvanhetaanbodaandrughulpverleninginVlaanderenenderegionalespreidingvanditaanbod.Ditkandebasisvormenvoorverderebesprekingen,ookmetdefede-raleoverheid.

3.3.6 We realiseren een toegankelijke en beschikbare dienstverlening waarbij aandacht is voor de facetten eigen aan de leefsituatie en zorgnoden van de specifieke doelgroepen.

Gezinnen

Onzesamenlevingkenteensteedsgrotereverscheidenheidaangezinsvormen.Detransitiesindelevensloopvanmensenbrengenmeestalspecifiekeproblemenmetzichmee.

Wezulleninitiatievennemenomantwoordentebiedenaandeeigensoortigevragenenbehoef-tendielevenbijhetjongsteenoudstedeelvanonzebevolking.TegelijkwillenwebinnenonzebevoegdheidalsVlaamsMinistervoorhetGezinviaeen‘horizontaal’gezinsbeleidookaandachtbestedenaankwestieszoalsgezinsmodulatie,decombinatievangezinenarbeidendestressdie daar dikwijls mee gepaard gaat. Ook vinden we het belangrijk om een intergenerationeelperspectief te ontwikkelen die de samenhang en solidariteit van gezinsleden versterkt en depersoonlijkeontwikkelingvanoudersenkinderenbevordert.

AlgemeenwillenwedaterbinnenhetbeleidsdomeinWVGeenvisiewordtontwikkelddieoogheeftvoormaatregelenenvoorzieningendiekind-engezinsvriendelijkzijn.

AlsVlaamsMinistervoorWVGwilikookmijncollega’sindeVlaamseRegeringuitnodigeneen-zelfdeaandachtteontwikkelenbinnenhunbevoegdhedenwaarvanvelerelevantzijnvoorhetdagelijksewelzijnvangezinnen.Wewillenookpartnerschappenopbouwenmetandereactoreninhetmiddenveld,deonderzoekswereldominVlaanderensamentebouwenaaneensamen-levingdiegekenmerktwordtdooreenhogematevankind-engezinsvriendelijkheid.Inditver-banddienendringendeproblemenenbelemmeringenookbetertewordenonderkend.

Overlegmetdeanderebeleidsniveausisonontbeerlijkomdatgezinsbeleidzichintoenemendemateontwikkeltvaneenlokaaltoteensupranationaalniveau..

WezullenhetDepartementWVGopdrachtgevenomtezorgenvooreenperiodiekeuitwisselingvankenniseninspiratieenomdestandvanzakeninVlaanderenkritischteanalyseren.Daarbijzaltweejaarlijkseeenrapportwordenopgemaaktwaarbijwordtaangegeveninwelkematedebeleidsmaatregelen van de Vlaamse Regering rekening houden met het ritme van het gezin.Daarbij willen we ook over de landsgrenzen kijken naar de wijze waarop andere EU Lidstatenalsookgroteintergouvernementaleorganisatiesdenkenenwerkeninzakegezinsbeleid.

Wellicht behoeft dit ook (verder) onderzoek, ondermeer via het Steunpunt WVG en andereonderzoeksgroepen.

Kwetsbare jongvolwassenen

Terwijldemeestejongvolwassenenhetgoedstellen,verkerensommigejongvolwassenenineenmaatschappelijkkwetsbarepositie.Vaakzijnzesociaalgeïsoleerd,hebbenzegeensociaalvang-netofterugvalpositie,zijnerfinanciëleeneventueelpsychosocialemoeilijkheden.Omdatdezejongvolwassenenbovendienbalancerenopdeovergangvanminderjarigheidnaarvolwassen-heid,stotenzevaakopdeontoegankelijkheidvanhetzijdejeugdhulp,hetzijdehulp-endienst-verleningvoorvolwassenen.Omvoortaanbetertekunneninspelenopdebijzonderenodenvan

Page 48: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

48

maatschappelijkkwetsbarejongvolwassenen,willenweeenspecifiekengecoördineerdbeleidvoordezedoelgroepuittekenen.ZozullenweondermeeraandeCAWvragen,inhetkadervanhetversterkenvanhunonthaalwerking,bijzondereaandacht tebestedenaanhetuitbouwenvanhunjongerenwerking.Eenbelangrijkeprioriteithierbijisdepreventievanschulden.Tevensverwachtenweverregaandeafstemming/synergietussenhetaanbodbegeleidwonenbinnendejeugdzorgendeCAW.Ookanderepartnersdiemogelijksbijdezejongvolwassenenbetrok-kenkunnenzijn(VAPH,psychiatrie,…)willenweinhetgecoördineerdebeleidbetrekken.

Ouderen

Intijdenwaarindebevolkingaanzienlijkvergrijstendezevergrijzingnogzaltoenementot2050,ishetbelangrijkomalsVlaamseRegeringookdeverantwoordelijkheidoptenemenvoordezedoelgroep.

Dementie

Hierbij dient onze aandacht ook te gaan naar personen met dementie. De kans op dementiestijgtimmersmetdeleeftijd.Ongeveer7,3%vande60-plussersheefteenmatigetoternstigevormvandementie.Bijde80-plussersstijgtditnaar20%.Ditheefternstigegevolgenvoordemaatschappij. Personen met dementie kunnen bij een voortschrijdend ziektebeeld immersalmaarmindervoorzichzelfzorgen.Demeestepersonenmetdementiewonentochthuisendoenduseenberoepopmantelzorg.

We willen werk maken van de opmaak van een actieplan dat verder uitvoering geeft aan deresolutiebetreffendeeenpreventiefenondersteunendbeleidronddementie,gestemdinhetVlaamsParlementop20oktober2005.

Ouderenbeleidsplan

Hetpleidooivooreeninclusief,eengeïntegreerdbeleidgaatineersteinstantieovernadenkenhoewedemaatschappijkunneninrichtenopdatiedereen,ookdeouderen,zichermaximaalinthuisvoelt,zichgewaardeerdvoelt,zinvolkanzijn.Datgaatvandeaanlegvanstratenenplei-nen,overhetmobiliteitsvraagstuk,hetontwerpenvanauto’s,hettijdskrediet,hetvernieuwenvantreinstationstotlevenslangwonen/bouwen.

HethuidigeVlaamseouderenbeleidsplan looptaf in2009.Bedoeling isditteevaluerenenteactualiserenomzotekomentoteennieuwVlaamsouderenbeleidsplanvoordeperiode2010-2014.

Watbetekent“ouderwordeninVlaanderen”?Hetouderenbeleidsplan2010-2014wilhieropeenantwoordgevenenzodevisieopouderenenhunpositieindetoekomstigeVlaamsesamenle-vingvatten.

Bijderealisatievanditbeleidsplanisdebetrokkenheidvandeouderenevenzobelangrijkalshetuiteindelijkeresultaat.SamenmetdeVlaamseouderenraadenallerelevanteactoreninhetouderenbeleidwensenweditplanteevalueren,testroomlijnenennauwertefocussenopwatechtvoorouderenvantelis.Ditmoetresulterenineennieuwouderenbeleidsplan2010-2014datweinhetbeginvandezelegislatuurwillenopmaken,uiteraardmetdeinbrengvanallecol-lega’s.

Ouderenparticipatie

Naastheteerdergenoemdebelangvandifferentiatieeninhetverlengdevanhetbeleidsstrevenommensenzolangmogelijkautonoomtelatenwonenenleven,moetenwehetaccentmeerleggenophetwel-zijn-aspect.

Page 49: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

49

Ookvooroudereniswel-zijn,hetzichgoedinzijnvelvoelen,eenbelangrijkecomponentvangeluk.Daaromishetsocialecontactmetdekinesistofdethuisverpleegsterevenbelangrijkalsdeverzorgingdiezegeven;daaromishetvolgenvandepopulairetv-soapevenbelangrijkalsdevolgendemedischecontrole;daaromzijnhetzichthuisvoelen,dekleinkinderendielangs-komen,belangrijkecomponenteninonzemaatschappij.Vrijwilligersenmantelzorgerszijndeonmisbarepartnersvoordeprofessionelehulpverleners.

Onzeaandachtmoetsterkeruitgaannaardepsycho-socialenodenvanouderen.Debeschik-baarheidvanmantelzorgzalindetoekomstergonderdrukkomentestaanenhetaantalalleen-staandeouderenzalsterktoenemen.Problemenzoalsvereenzamingensociaalisolementdrei-genzichnogsterkertemanifesteren.

Ouderenparticipatiemaggeenholbegripzijn.Bijdeverdereuitvoeringvanhetwoonzorgde-creetzalmetditprinciperekeningwordengehoudenomhetaanbodbinneneenwoonzorgnet-werkzogoedmogelijktekunnenafstemmenopdenodenvandegebruikers.

Differentiatieennormalisatiezijn2belangrijkerichtlijnenvooreentoekomstigouderenbeleid.Denoodendetrendnaareen inclusiefbeleidgeeftookaandatweduidelijkeenstrategischduurzamekeuzesmoetenmaken.Duurzaamheidheefteenecologischaspect,maarookeenaspectvanflexibiliteitenfinanciën.

Voor de actieve senioren is het belangrijk de inspanningen voor een volwaardige participatieaan het beleid verder te zetten. Lokale initiatiefnemers kunnen een belangrijke rol spelen bijeenallesomvattendactiverendouderenbeleid.Westellenvastdatdegemeentebesturenreedsveleinspanningenhebbengeleverd.Zehebbenouderenbeleidscoördinatorenaangeworvenenlokaleouderenadviesradenopgericht.Indelokalesocialebeleidsplannenzijnookdiversemaat-regelenvoorouderenvervat.Delokaleoverhedenbeseffendateengrootdeelvanhuninwonersvergrijstenhebbenhieraanalstrategischebeleidsoptiesgekoppeld.

Wevindenhetdanookbelangrijkomdebeschikbaremiddelennietteversnipperen.Daaromwil-lenwehetVlaamsebudgetaanwendenterondersteuningvanhetnieuweouderenbeleidsplan.

Slachtoffers en getuigen van intrafamiliaal geweld

Geweldopkinderen,geweldopouderen,geweldtussenpartners,…hetbetreffenhardnekkigemaatschappelijkeproblemen.Zijtastendeleefkwaliteitenhetvertrouwenineenveiligesamen-levingernstigaan.Wenemeninitiatievenomhierantwoordenopteformuleren.

Inhetkadervanpreventietegenkindermishandelingwillenweeensensibiliseringscampagnevoerenomhetthemageweldtegenjongekinderenblijvendonderdeaandachttebrengen.

Wezorgenvooreendecretaleverankeringvandewerkingvandevertrouwenscentrakindermis-handelinginVlaanderen.Wepositionerenhencorrectbinnenhetwelzijns-engezondheidsland-schapenmetnametenaanzienvandeintersectoraletoegangspoortintegralejeugdhulpenhetonderzoekvansituatiesmaatschappelijkenoodzaak.Wedefiniërenhunkernopdrachten.

In samenwerking met de FOD Justitie wordt de mogelijkheid van case gebonden overleginzakekindermishandelingtussende justitiële,depolitioneleendehulpverlenendesectorenonderzocht.Vervolgenswordtinéénofmeergerechtelijkearrondissementeneenpilootprojectopgestart,waarbijvanuitdepraktijknagegaanwordtvolgenswelkemodaliteitenditoverlegkangerealiseerdworden.

De centra voor geestelijke gezondheidszorg en de centra voor algemeen welzijnswerk (CAW)beschikkenoverheelwathulpvormenomhetgeweldtussenpartnersaantepakken(vlucht-

Page 50: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

50

huizen,crisisopvang,gezins-enrelationelehulpverlening,rechtshulp,slachtofferhulp,justitieelwelzijnswerk,bemiddeling,…).Zijwerdendevoorbijelegislatuurookversterktomeencentraleroltespelenindeaanpakvanpartnergeweld.Zijvormenhetaanspreekpuntvoorburgers,wel-zijns-engezondheidsdiensten,politieenjustitieomvragennaarhulptestellenenomhulpver-leningtenaanzienvanhetgansegezinssysteem–slachtoffer,geweldpleger,kinderen-opgangtebrengen.Uiteenevaluatieonderzoekblijktdatnaarbereikvandedoelgroepennaarmethodi-scheaanpakalheelwatbereiktwerd.Webenadrukkendatdesamenwerkingmetanderehulp-verleningsdienstenenmetpolitieenjustitiehierinnoodzakelijkisomeengeïntegreerdaanbodteverzekerenenteversterken.DeopmaakvanhetvierdeNationaalActieplanPartnergeweldzaldezeelementenvansamenwerkingzekerookbevatten.

Ookdecentravoorintegralegezinszorg(CIG)speleneenbelangrijkerolbijdeaanpakvanintra-familiaal geweld. Zij beschikken over ambulante en residentiële begeleidingsmogelijkhedenvoorhetgansegezinenzeontwikkeldeneenmodule‘diagnosevanhetgezinsfunctioneren’.Inhunhulpverleningstaanouder-enkindbegeleidingentrainingvanouderschapsvaardighedencentraal.WezullendehulpverleningscapaciteitvandeCIGversterkenenvoorzienineenver-nieuwddecretaalkader.

Omouderenmis(be)handelingtevoorkomenenaantepakken,zettenwedelopendesamenwer-king en netwerkvorming tussen het Vlaams meldpunt ouderenmis(be)handeling, de Vlaamseprovinciesendelokalewelzijns-engezondheidsactorenverder.

Opvang en begeleiding van verkeersslachtoffers

Weversterktendecentravooralgemeenwelzijnswerkomtrajectbegeleiding,hulpverleningennetwerkvormingteorganiseren.Weevaluerenderesultatenvandieoperatieensturenzonodigbij.

Wezettendeinspanningenvooreenbetereopvangenbegeleidingvanverkeersslachtoffersver-der.Inhetkadervanhetmeerjarenconvenant(1november2007–31juli2010)metdriepart-nerorganisaties(Zebravzw,OudersvanVerongelukteKinderenvzw,SteunpuntAlgemeenWel-zijnswerkvzw,verenigdin‘Rondpunt,steunpuntvoorverkeersslachtoffers’)werkenweverderaankennisontwikkelingendeskundigheidsbevordering,enbiedenweondersteuningaanlokaleinitiatievenensamenwerkingsverbanden.Ditallesmetalsdoelverderepraktijk-enbeleidsont-wikkelingentestofferen.Weevaluerendeuitvoeringvanhetaflopendeconvenantennemeneenbeslissingoverdeverderteondernemenacties.Ditinaanloopnaareennieuweconvenantdieweafsluitenvanafaugustus2010.

Omdebestuursniveau-enbeleidsdomeinoverschrijdendeaspectenvandeimpactendegevol-genvanverkeersslachtofferschapaantepakken,zullenwenauwsamenwerkenmetdebijzon-derecommissarisvoordeverkeersslachtoffers.

Mensen met schulden

Wewillenblijveninzettenoppreventievanschulden.Uitonderzoekblijktdatbijnadehelftvanalleschulddossierstewijtenisaaneengebrekaanadministratievevaardigheden,aanoverbe-steding,aangezondheidsproblemenofaaneentelaagofonregelmatiginkomen.Eenintegralepreventieveaanpakisnoodzakelijk.Ookdeenergieschuldennemensterktoe.

Werealiserenditondermeerdoordeweerbaarheidvanjongerenenvolwassenenteverhogentenaanzienvanmisleidendereclameenkredietverschaffers.Eenbelangrijkedoelstellingisookhetversterkenvandevaardighedenvanmensenbijhetbeherenvanhunhuishoudbudget.Weonderzoekendemogelijkhedenomeeninstrumentteontwikkelenwaarmensen(enspecifieke

Page 51: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

51

doelgroepen)duidelijkeinformatieenverwijsmogelijkhedennaargepastehulpverleningkun-nenvinden.Ookwillenweverderwerkmakenvanontwikkelingenverspreidingvaneenvoudigehulpmiddelenomhetbudgettebeheren.Goedevoorbeeldenzoalshetlessenpakket‘opeigenbenen’ofde‘eerstehulpbijschuldenmap’zijnhierbijinspirerend.

Metdeministervanonderwijsgaanweinoverlegomnategaanofeneventueelhoebasisvaar-dighedenomtrentomgaanmetgeldindescholenkanopgenomenworden.

Tochzalnaarallewaarschijnlijkheiddeschuldenlastvangezinnendekomendejarenblijventoe-nemen.Hetisbelangrijkdatzijeenberoepkunnendoenopaangepasteinformatieenhulpomdeproblemenzovroegenzogoedmogelijkaantepakken.Weverhogendaartoedetoegangtotendekwaliteitvanschuldbemiddelingvoormensenmetschuldoverlast.Weonderzoeken,bin-nendebeschikbarebudgetten,demogelijkhedenomschuldbemiddelingtesubsidiëren.Inhetbijzonderwillenwehierbijdemogelijkhedenonderzoekenomditterealiserenviabovenlokalesamenwerking,vanuiteenintergemeentelijkesamenwerkingtussenOCMWencentraalgemeenwelzijnswerkengekoppeldaandeondersteuningvandeLAC-werking.

WeverruimenhetopdrachtenpakketvanhetVlaamsCentrumSchuldbemiddelingenversterkenzijnwerking.SamenmethetCentrumwillenwehetmiddenveldsensibiliserenvoordeschul-denproblematiekeneencampagneopstartenmethetbasispakket‘EersteHulpBijSchulden’

Gedetineerden en geïnterneerden

Webouwendehulp-endienstverleningaangedetineerdenengeïnterneerdenverderuitcon-formhetinterdepartementaalVlaamsstrategischplan.Wegevendaarmeeinvullingaandedoordebasiswetgevangeniswezenverleenderechtenvangedetineerden.Weanticiperenopdeuit-breidingvandegevangeniscapaciteitvoorzieninhetmasterplangevangeniswezenenweberei-denonsvooropdeinitiatievenvanJustitieinTongerenenTilburg.Weversterkendaartoehetkadervanbeleidsmedewerkers,CAW-enCGG-medewerkers.

WenemenonzecoördinerenderolinVlaanderenenonzebrugfunctiet.a.v.Justitiekrachtigop.Wezullenmetnameookdefederale initiatieven inzakeforensischegezondheidszorg(foren-sisch-psychiatrischeziekenhuizen;forensischezorgprogramma’s)vandichtbijopvolgeneneroverwakendatrekeningwordtgehoudenmetdevisievandeVlaamsezorgactoren.OokhetOPZRekemkanhierbijeenbelangrijkerolopnemen.

Het strategisch plan ‘hulp en dienstverlening aan gedetineerden’ is geïmplementeerd in alleVlaamseenBrusselsegevangenissen.Opbasisvaneengrondigeevaluatiewillenwedatdewer-kingsbeginselen,desamenwerkingsafsprakenendecoördinatieeendecretaleverankeringkrij-gen.Dezeevaluatiezalgebeureninoverlegmetalleactorendiebetrokkenzijnbijdehulp-endienstverleningaangedetineerden.

DeVlaamseoverheidsteltinelkegevangeniseenbeleidsmedewerkertewerkvoordecoördina-tievanhetbeleidinzakehulp-endienstverlening.Wewenseneenduidelijkeerkenningvandezebeleidsmedewerkersinhunbeleidscoördinerendeen–aansturendeopdracht.

Thuislozen

Thuisloosheidiseencomplexeproblematiekdieeengeïntegreerde,integraleaanpakvraagt,metaandachtzowelvoorhetvoorkomenvanthuisloosheidalsvoordeinstroom,doorstroomenuit-stroomvanthuislozenuitdethuislozenzorg.Omeenduidelijkzichttekrijgenopdethuislozen-problematiekinVlaanderenenBrusselzullenweeenonderzoeklatenuitvoerenwaarinzoweldevraagnaarthuislozenzorg,alsdeomvangvanhetbeschikbaaraanbodendematewaarinde

Page 52: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

52

vraagenhetaanbodzichtotelkaarverhoudeninbeeldgebrachtworden.Opbasishiervanlatenweeenmonitoringsysteemontwikkelen.

Hetisduidelijkdateropmeerdereterreinenzalmoetengewerktwordenomdeproblematiekvanthuisloosheidopeeneffectieveenefficiëntiemanieraantepakken.Zokanthuisloosheidonderanderetemakenhebbenmeteenonvoldoendebegeleideuitstroomuitdepsychiatrie,uitdevoorzieningenvandegehandicaptenzorgofuitdebijzonderejeugdbijstand.Sommigedoelgroepenzoalsdemensenzonderwettigverblijfenniet-begeleideminderjarigenzijnopditvlakbijzonderkwetsbaar.Altevaakkomendezemensendooreengebrekaanvaardighedenomhetalleentereddeninonzesamenleving,indeopvangcentravoorthuislozenterecht.Hetisdanookbelangrijkdateraandachtisvooreenpreventieveaanpak.Binnendebudgettairemogelijk-hedenwillenweextrainspanningenleverenomhetaanbodvanwoonbegeleidingen–onder-steuningteverruimen(zowelvoordeinitiatievenwaarindeuitstroomgestimuleerdwordt,alsvoormaatregelendiedeinstroombeperken)enomeenaanbodvanopvangenbegeleidingterealiserenvoormensenzonderpapieren.

Binnenhetpermanentarmoedeoverlegwillenwesamenmetdewoon-,gezondheids-enwel-zijnsactorenendelokalebesturenkomentoteenverruimingenverfijningvandesamenwer-kingsafspraken.

Multiculturaliteit

OnzeVlaamsesamenlevingkrijgteensteedsmulticulturelerkarakter.Blijvendeaandachtvoorintegratieishierbijeenpermanenteopdracht.Wewillendanookbinnendebudgettairemoge-lijkhedenonzemedewerkingverlenenbijdeuitvoeringvanhetintegratiedecreet.

Wewillenhet initiatiefnemenominterculturaliseringduidelijkopdeagendavandezorgsec-torenteplaatsenenzaldaarvoormetdesectorenconcreteafsprakenmakenenermeesamenwerken.Webekijkendezeaandachtvanuittweeinvalshoeken:detoegankelijkheidvanhetaan-bodendetewerkstelling.

Deuitbouwvanhetwelzijns-engezondheidslandschapmoetrekeninghoudenmetdiversiteit.Het hulp- en zorgaanbod moet ook voor etnisch-culturele minderheden kunnen openstaan.Inmeerderesectorenmerkenwedatallochtonenonvoldoendebereiktworden,datzijonvol-doendedewegnaarhetaanbodvinden.Ditheeftzoweltemakenmetdeinformatieoverhetaanbod als met het aanbod zelf. Daarom zullen we het steunpunt Gezondheid en Vreemde-lingenrecht verder ondersteunen. We willen leren van goede voorbeelden op dit vlak binnenonsbeleidsdomein.Dezevoorbeeldenmoetenmeerbekendheidkrijgen.Tegelijkwillenweookluisterennaardevisievanhetallochtonemiddenveldendeactorenuitdeintegratiesector.Hoekijkenzijhiernaarenwatzijnvoorhenbelangrijkeaandachtspunten?

Tevenswillenwemetdecollega’sbevoegdvoorwerk,voorsocialeeconomieenvooronderwijsnagaanhoeeenbeteredoorstromingvanallochtonearbeidskrachtennaardezorgberoepenkangerealiseerdworden.Eeneersteaanzethiertoekanaanbodkomentijdensdekomendewerk-gelegenheidsconferentie,waardetewerkstellingindezorgsectorzekereenbelangrijkeplaatskaninnemen.

Page 53: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

53

3.4 Westuren,stimulerenenondersteunendewelzijns-engezondheidsactorenzodatzekwaliteitsvollezorgbiedenineenaangepasteinfrastructuur,voortdurendinnoveren,eeninclusieveaanpakbevorderenenduurzaamtewerkgaan.

Het regeerakkoord refereert herhaaldelijk en doelbewust aan het belang van een innovatief, inclu-sief en duurzaam beleid. Een dergelijke aanpak gaat hand in hand met de bekommernis om kwa-liteit, in ons beleidsdomein kwaliteit van zorg, als prioritair aandachtspunt naar voor te schuiven.

3.4.1 We enten een concrete beleidsaanpak op het eengemaakte kwaliteitsdecreet om de voorzieningen zo te stimuleren de kwaliteit van hun aanbod te verbeteren.

Deinvoeringvande–initieelaparte-kwaliteitsdecretenvoorrespectievelijkdegezondheids-enwelzijnsvoorzieningen,hadeengrotepositieveimpactdoordathetdeaandachtvoorhetvoe-renvaneenkwaliteitsbeleiddefinitiefindesectorenvanonsbeleidsdomeinbinnenbracht.Hetgeharmoniseerdedecreetvan2003volgdedaarvrijsnelopmetnieuweaccenten.

Elkesectormaaktnuwerkvandeuitvoeringvanhetgeharmoniseerdedecreetvan2003,geëntopdeeigen,sectorspecifiekesituatie.

Wenemenonsvooromindeloopvandezelegislatuurderespectievesectoraleuitvoeringsbe-sluitenvanditkwaliteitsdecreettergoedkeuringvoorteleggenaandeRegering,rekeninghou-dendmetdespecifiekekenmerkenvanelkesector.Metditinstrumentariumwillenwevooralfocussenopdekwalitatieveoutputvanonzezorgvoorzieningen.

We zullen ook kwaliteitsmanagementondersteunende programma’s die momenteel wordenvoorbereiddoorhetCentrumvoorZiekenhuis-enVerplegingswetenschappenterbeschikkingstellenvandezorginstellingen.

Erzijntalvanspecifiekesectoraleinitiatievenenplannen.Wevermeldenerenkele.

Indebijzonderejeugdbijstandimplementerenwevoordegemeenschapsinstellingendedeon-tologischecodeenhetveiligheidsplan.Erisvoordegemeenschapsinstellingenookeenwerk-instrumentvoordekwaliteitsbewakingvandeinternehulpverleningsprocessengeplandenwewillendehandelingsplannenintegrereninDOMINO.Aldezekwaliteitsprocessenintegrerenwetegen2012toteenintegraalkwaliteitsplanvoordegemeenschapsinstellingen.Datplanzalreke-ning houden met de specifieke context van de gemeenschapsinstellingen als een overheids-dienstdieeenzeergediversifieerdepopulatiemoetopnemenineensterkstructuurverlenendeomgeving.

3.4.2 Concrete acties staan ook gepland in de voorschoolse kinderopvang en de gehandicaptensector.

Voordevoorschoolsekinderopvangwensenwebijtedragentotdezorgkwaliteitondermeerviahetvastleggenvanhetcompetentiebeleidinzakekinderopvanginhetdecreetkinderopvang.

HetnieuwekwaliteitskadervoordedoorhetVAPHerkendevoorzieningengarandeertdegrond-rechtenvankinderenenjongerenmeteenhandicap,zoalsgedefinieerdinhetdecreetRechts-positieMinderjarigenindeIntegraleJeugdhulp.

HetVAPHcreëerteencentraalmeldpuntvoorsituatiesvangrensoverschrijdendgedragtenaan-zien van personen met een handicap, en neemt de meldingsplicht op in de erkenningsvoor-waardenvandevoorzieningen.

Page 54: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

54

De(doorhetVAPH)erkendemultidisciplinaireteamsrealiseren,inpartnerschapmethetVAPH,hunopdrachteninovereenstemmingmetdeopgesteldekwaliteitscriteria,hierbijgestimuleerddooreenondersteunendfinancieringskader.

Wewilleneennieuwkadervoorinspectieentoezichtinitiërenviadeaccreditatieindeziekenhui-zenendewoonzorgvoorzieningen.DaarkomenweopteruginOD5.4.

3.4.2 We bouwen een toegankelijke zorginfrastructuur uit om zo de bereikbaarheid van het aanbod voor de gebruiker te optimaliseren.

Omdefysiekedrempeltotdewelzijns-engezondheidsvoorzieningenteminimaliseren,makenweereenprioriteitvanomookdefysieketoegankelijkheidvandeprivé-ruimtesvandedoorhetVIPAgesubsidieerdewelzijns-engezondheidsinfrastructuurteverhogen.Daartoezullenwerichtlijnenontwikkelendiealsleidraadgeldenvoorhetbeoordelenvandetoegankelijkheidvandegesubsidieerdeinfrastructuur.Voordeuitwerking,ondersteuningenimplementatievandittoegankelijkheidsbeleidzalhetVIPAeensamenwerkingsovereenkomstafsluitenmetEntervzw,hetVlaamsExpertisecentrumToegankelijkheid.Inhetvoorjaar2010wensenwetestartenmetdergelijkerichtlijnenvoordewoonzorgcentraendethuiszorgvoorzieningen.Daarnakunnenwestapsgewijsbijkomendesectorenvatten.UiteindelijkstreefdoelmoetzijndatalledoorVlaan-derengesubsidieerdeinfrastructuurwerkenrekeninghoudenmetdefysieketoegankelijkheid.

Bij de modernisering van onze ziekenhuizen moet toegankelijkheid sterke aandacht krijgen.Dit is noodzakelijk in het kader van de rationalisatie-inspanningen die werden geleverd. Metderationaliseringvandeziekenhuizeninhetachterhoofd,ishetdaarbijopportuunomzekerdefusieziekenhuizen in teschakelen inde10/90-regelingvandefederalebouwkalender.Defederaleoverheidneemtdaarbij90%voorhaarrekening,deVlaamseoverheidsubsidieert10%.Weopterendaarbijvoornauwoverlegmetdesectorenendebevoegdefederaleministers.Ditprocesmoetresulteren ineenontwerpvanbesluit totwijzigingvanhetsectorbesluitvandeverzorgingsvoorzieningen,aldannietgeheelofgedeeltelijkaangepastaanhetfederaleminis-teriëlebesluitvanmei2007.

WewillenookdeevaluatieenbijsturingvandeVIPA-regelgevingverderzetten.Viaeendecreet-wijzigingwillenweeenaantalelementenfaciliteren,zoalsdesubsidiëringvanPPS-projecten,deprefinancieringvanwoonzorgvoorzieningenendemoduleringvandevigerendewaarborgrege-lingvoorwoonzorgcentra toteenwerkbaarsysteemwaarbijde thansverplichteeenheidvanexploitatieenpatrimoniumwordtopgeheven.

Omdetoegangtothetzorgaanbodtevergroten,zullenweeenbeleidvoerendatinspeeltopdespecifieke,dringendenodeninzakezorginfrastructuur.

Eennieuwe“VIPAbuffer2009”waarborgtdenoodzakelijke“bijzondere”infrastructuurvoorderealisatievanhetvierjariguitbreidings-envernieuwingstrajectindesectorvoorpersonenmeteenhandicap.WezullendeVIPA-bufferookvertalennaarentoepassenindesectorenvandekinderopvangendebijzonderejeugdbijstand.Infunctievanhetrespectieveuitbreidingsbeleidvandezebeidesectoren,zullenwehiertoewerkingsafsprakenmakenmetdeagentschappenKindenGezinenJongerenwelzijn.

Gelet op het basisuitgangspunt dat iedere zorgbehoevende zo lang mogelijk zo zelfstandigmogelijkthuismoetkunnenblijven,willenwehierookhetbelangbenadrukkenvanadviesenondersteuningbijwoningaanpassingenthuis.

Page 55: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

55

3.4.3 We bouwen aan een duurzame welzijns- en verzorgingsinfrastructuur.

Zoals overeengekomen in de Vlaamse Strategie Duurzame Ontwikkeling en het Vlaamse kli-maatsbeleidsplan2006-2012isduurzameontwikkelingeenleidendprincipeinhetbeleidvandeVlaamseRegering.DatgeldtookvoordeinfrastructuurvandeVlaamsewelzijns-enverzor-gingsvoorzieningen.Duurzaambouwenishetuitgangspunt.

Hetduurzaamheidsprincipezienweinitieelvertaaldindesociaal-maatschappelijkverantwoordeinplantingvanwelzijns-engezondheidsvoorzieningen.

Omhetuitwerkenvanduurzameenkostenefficiëntebouwprojectentebevorderen,willenwehetsamenwerkingsverbandtussendeVlaamsBouwmeesterenhetVIPAintensifiëren.Ookdenieuwe infrastructuurwerken indegemeenschapsinstellingenendeOpenbarePsychiatrischeZorgcentrazullenopdezeleestgeschoeidzijn.

DaarnaastzullenwemethetVIPAdetechniekvanLifeCycleCostingAnalysis(LCCA)introduce-ren.DergelijkeLCCA-methodekanbenutwordenvoorhetplannen,ontwerpenenschattenvandekostenvaninvesteringenvooraanschaf,exploitatieeninstandhoudingvanonroerendgoed.

Om het VIPA toe te laten investeringsdossiers betrouwbaar te beoordelen op duurzaamheid,zullenweinhetnajaar2009eenkadervastleggenmetsectorspecifiekeduurzaamheidscriteria.

OpVlaamsniveauisermomenteeleendiversiteitindebestaanderegelgevingvoorbrandveilig-heid.Hethanterenvaneenzelfde,consequentestructuurvandebesluitenbinnenWVGzoueeneerstestapinderichtingvaneenduidige,coherenteregelgevingkunnenzijn.

We willen dan ook in samenspraak met de technische commissie brandveiligheid voor hetbeleidsdomeinWVG,defunctioneleagentschappenendeHogeRaadbeveiligingtegenbranden ontploffing van het ministerie van Binnenlandse Zaken, een leidraad voor een eenduidigesectoroverschrijdenderegelgevingvoorbrandveiligheidontwikkelen.Bijelknieuwinitiatiefmetbetrekkingtotaanvullenderegelgevingvoorbrandveiligheidzaldezeleidraadalsbasiskunnengebruiktworden.

DetechnischecommissiebrandveiligheidisvoorVlaanderendegeschiktegesprekspartnervoordeopmaakendeevaluatievannieuweregelgeving. Dezecommissiezalookinstaanvoordebehandelingvanafwijkingsaanvragenvoordewelzijns-engezondheidsvoorzieningen.

Inhetkadervandeverdereuitbouwvaneenefficiënteorganisatiestructuurendeoptimaleinzetvaninfrastructuurenpersonelemiddelenwillenwedesamenwerkingtussenorganisatiessti-mulerenenverhogen.

3.4.4 We realiseren de ViA-doorbraak “Medisch Centrum Vlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren.

InhetkadervanhetPact2020,startenwemetdeuitwerkingvandeViA-doorbraak‘MedischCentrum Vlaanderen’. De algemene doelstelling die in dit verband werd geformuleerd is datVlaanderenzichin2020kanpositionerenalseenregiodieopvlakvanzorgenmedischekennisexcelleertenalduskanbeschikkenovereenhoogkwalitatief,toegankelijkenefficiëntzorgsys-teem.Eenvooraanstaandepositieophetvlakvantechnologieeninnovatiemoetdaarbijaanlei-dinggeventotmeerondernemerschapindesector.

Wij zullen bij de opstart en de realisatie van deze ViA-doorbraak overleggen met de ministerbevoegd voor Wetenschapsbeleid en Innovatie en met de minister bevoegd voor Economie.Hierbijzalmenalle(universitaire)ziekenhuizenenorganisatiesuitdebeleidsdomeineninnova-

Page 56: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

56

tieenwelzijn&gezondheidszorgdienuttigeexpertiseenknowhowkunnenbijbrengen,betrek-ken.

DeViA-doorbraak‘MedischCentrumVlaanderen’vultdezedoelstellingindoorintespelenopverschillendeaspectenvanzorg:

Translationeel Onderzoek

Het laten aansluiten van onderzoek en ontwikkeling bij de klinische praktijk genereert zoweleenmaatschappelijkealseeneconomischemeerwaarde.Degewenstekruisbestuivingtussenuniversiteiten,ziekenhuizenende industriezullenwestructurerenenbevorderen.Wewillenverder onderzoeken hoe de wisselwerking tussen klinische praktijk en onderzoek tot meerondernemerschapen innovatiekan leidenbinnendewelzijns-engezondheidszorg.Decrite-riadiehierbijgehanteerdzullenwordenzijnhetuitmuntenvandeaanwezigecompetentie,dekritischemassavanhetonderzoek,hetvalorisatiepotentieel,demaatschappelijkemeerwaardeendetermijnvantoepasbaarheid.DeuitwerkingvanditluikzalgebeureninsamenwerkingmetdeVlaamseorganisatiesbinnenditbeleidsdomein.Westrevendaarbijooknaareenmaximalebetrokkenheidvanderelevanteactorenbinnendevoorzieningen,deindustrieendeacademi-schewereld.

Nanogeneeskunde

Vlaanderenkanbogenopeensterkekennisbasisophetgebiedvannanotechnologie.Gecom-bineerdmetuniekebiomedischeexpertisezalVlaandereneenprominentepositiekunnenver-wervenophetvlakvannanogeneeskunde. Tijdensdevorigeregeerperiode is inditverbandreedsbeslotentotdeondersteuningvanhetVlaamsCentrumvoorNeuro-ElektronischOnder-zoek (NERF: Center for Neuro-Electronics Research Flanders). We willen nagaan hoe we deonderzoeksresultatendieinditdomeinwordengegenereerdoptimaalkunneninzettenbinnendegezondheidszorgenalduszoweleenmaatschappelijkealseconomischemeerwaardekun-nenrealiseren.

Zorg voor ouderen

HetaanwendenvanICT-gestuurdeinstrumentenzoalsbijvoorbeeldtelemonitoring,multisen-soring van patiëntenparameters of geavanceerde domotica kunnen een significante bijdrageleverenaandelevenskwaliteitvandeoudere,ondermeerdoorhetversterkenvanzijnautono-mie,hetverhogenvanzijncomfortgevoelenhetwaarborgenvaneenbeteremaatschappelijkeinclusie.Dezetechnologieënlatenverderooktoedezorgverstrekkerendemantelzorgerbeterteondersteunendooreenbetereinformatievergaringen-doorstromingwaardoordekwaliteitendeefficiëntievandezorgtoeneemt.Inditkaderzalondermeerdee-zorgplanningverderingevoerdenverfijndworden.Ookdetevredenheidvanzowelzorgbehoevendealszorgvers-trekkeriseenvolwaardigobjectief.Wezulleninitiatievenzoalsdemonstratieprojectenstimule-rendiestrevennaareenoptimaleaanwendingvaninnovatieentechnologiemetbovenstaandedoelstellingenvoorogen,zowel indethuiszorgals inderesidentiëlezorg(bvbiotechnologieinzake incontinentie, innovatieve zorgconcepten etc.). Ten slotte merken we ook op dat ookjongerehulpbehoevendenbaatkunnenhebbenbijdevoorzieneontwikkelingen.

ICT in de welzijns- en gezondheidszorg

DegerichteinzetvanICTmoetleidentoteenverhoogdekwaliteitvandezorgdooreenbeterepatiëntenopvolging,eensterkerepatiëntenparticipatieenbeterecommunicatiemiddelenener-zijds en een efficiëntere zorgverlening door het stroomlijnen van processen anderzijds. Vanuitzonderlijk belang is het optimaliseren van de communicatie en uitwisseling van gegevens

Page 57: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

57

omaldusverder teevoluerennaareengeïntegreerdezorgverlening.Bijzondereaandachtzaldaarbijuitgaannaartransmuralegegevensdeling.Omditmogelijktemakenzullenweverderwerkmakenvanhetdecreetbetreffendehetplatformvoorgezondheids-enwelzijnsinformatie.Westrevenooknaaraansluitingbijhete-healthplatformdatbijfederalewetwerdgeïnstalleerd.Verderwensenwesamenmetdebetrokkenactorenzoalsondermeerdevoorzieningen,dezie-kenfondsenendeindustrieteonderzoekenwelkeinitiatievenoptermijnkunnenbijdragentoteenkrachtiginformatie,communicatie-,enbeheersplatform.

IndezerefererenweooknaarSD5(OD5.1).

Zorg voor talent

Innovatiehangtevenwelnietalleenafvantechnologischekeuzes.Ookdekennis,vaardighedenencompetentiesvandewerknemers indewelzijns-engezondheidsvoorzieningenzijndaar-voorcruciaal.Wewillendetalentenvandewerknemersdanookmaximaalbenuttendoordezorginstellingentoteenaangepastpersoneelsbeleidtemotiveren.Indatopzichtvindenwehetondermeerbelangrijkdatelkewerknemerdegelegenheidkrijgtomzijnofhaarkennis,vaardig-hedenencompetentiesverderteontplooienenteverruimen.

In elk geval staan we voor de uitdaging om mee een antwoord te zoeken op de te verwach-tennoodaanzorgpersoneel.Wezullendaartoe,inoverlegmetdecollegabevoegdvooronder-wijsenmetdesector,destudiekeuzevoorzorgberoepenaanmoedigen,eenvereenvoudigingnastrevenindeveelheidvanopleidingenendeopleidingenbeterlatenaansluitenbijdenodenvandesector.Verderwordteenrationalisatiebeoogdwatbetreftberoepsprofielenenzalderelatietussenzorg-enbijstandsverlenersenbeoefenaarsvangezondheidszorgberoepenwor-denuitgeklaard.

Andereaandachtspuntenzijndegroteuitstroomuitdesectorenhetstimulerenvandiversiteitopdewerkvloerdoorhetaantrekkenvanallochtonezorgverleners.

Internationale valorisatie

Een task force moet erop toezien dat de Vlaamse voortreffelijkheid op het vlak van gezond-heidszorginternationaalgevaloriseerdwordt.

DitsluitookaanbijdedoelstellingenvanhetvoorstelvooreenEuropeserichtlijnbetreffendedetoepassingvanderechtenvanpatiëntenbijgrensoverschrijdendegezondheidszorg.Hetjuri-dischkaderdatditvoorstelwilcreërenbetreftnietenkeldedekkingvankostenvoorzorgineenanderelidstaatdatwaarmensociaalverzekerdismaarook,tergarantievandekwaliteitenvei-ligheidvanzorg,deinstallatievangemeenschappelijkebeginselenvooralleEU-gezondheids-stelsels(patiëntenrechten)tergarantievankwaliteitenveiligheidvanzorg.Bovendienvoorzietheteenkadervooruitgebreidesamenwerkingtussendelidstatenophetvlakvangezondheids-zorg.Zomoetenzijbijvoorbeeld

elkaarsmedischevoorschriftenvoorgeneesmiddelenerkennenenkandeEuropeseCommis-siezogenaamdereferentienetwerkenerkennen,eenEuropeesnetwerkvoordeevaluatievangezondheidstechnologieoprichtenenregulerendoptredenome-health-initiatievenoperabeltemaken.

Deverdereevolutievanhetwetgevingsprocesvandezeaankomenderichtlijnenzijnimplemen-tatiebehoortduszekertotdeprioritaireaandachtspunten.TeallentijdemoetendeevolutiesophetvlakvantransnationaalpatiëntenverkeerindeVlaamseziekenhuizenvannabijopgevolgdwordenenmoeter,meer inhetalgemeen,voorallescenario’svoor internationalevalorisatie

Page 58: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

58

overgewaaktwordendatdekwaliteit,detoegankelijkheidendebetaalbaarheidvanzorgvoordeeigenbevolkingnietinhetgedrangkomt.

Daarnaastzullenweonzemedischekennisaanwendenominonzepartnerlandendemillenni-umdoelstellingenrondgezondheidszorgmeetehelpenrealiseren.

3.4.5 We versterken het vrijwilligerswerk om zo vorm te geven aan een zorgzame en participatieve samenleving.

Hetvrijwilligerswerkleverteenbelangrijkebijdrageaanhetinvullenvandevelezorgnodeninonzesamenleving.Daaromzullenwehetvrijwilligerswerkverderstimuleren,ondersteunenengepastwaarderen.

Wewensen indeeersteplaatsuitvoeringtegevenaanhetnieuwevrijwilligersdecreetdatop3april2009werdgoedgekeurd.Vervolgenszullenwedesectorenbinnenhetbeleidsdomeinstimulerenomeenberoeptedoenophetvrijwilligerswerk.Inderelevanteregelgevingzaleenluikrondingebouwdvrijwilligerswerkwordenopgenomen.Ookeengepastefinancieringvandevrijwilligersorganisatiesdringtzichop.

Met het oog op het aantrekken van vrijwilligers, stellen we een aantal acties in het vooruit-zicht.HetEuropeesjaarvoorhetVrijwilligerswerkin2011isdeidealegelegenheidomdevrij-willigersextraindeschijnwerpersteplaatsen.DaarnaastengagerenwehetVlaamsSteunpuntVrijwilligerswerk en de provinciale steunpunten voor het voeren van promotiecampagnes enhetondersteunenvandevrijwilligersorganisaties.Duidelijkeafsprakenronddetaakverdelingtussendezesteunpuntenisdaarbijonontbeerlijk.

3.4.6 We onderzoeken de voor- en nadelen van de organisatie van het residentiële zorgaanbod door publieke, private social profit en private commerciële zorgaanbieders.

Erbestaatweinigliteratuurwaarophetbeleidzichkanbaserenomopeenobjectievewijzeuit-sprakentedoenoverdepositieveennegatieveaspectenvandecommercialisering(teonder-scheidenvandeterm‘privatisering’)vanhetzorgaanboddoorprivatefor-profitzorgaanbieders.Erzijnookteweiniggegevensbekendoverdetoetsingvanhetzorgaanbodaandecriteriavantoegankelijkheid,betaalbaarheidenkwaliteitvandezorg,waarbijeenmogelijkverbandwordtonderzochtmethetstatuutvandezorgaanbieder (privatefor-profit, publiekeenvzw-uitba-tingsvormen).

Weblijvenvoorstandervaneenmodelwaarinsocialprofitondernemingeneengroterolspeleninhetaanbiedenvanwelzijns-engezondheidsdiensten.Datbetekentnietdatervoorforprofitorganisatiesgeenplaatsisofgeenrolisweggelegd.Aandeanderekantbetekentheteveneensdatookdesocialprofitsectorverdermoetgroeieninprofessioneelondernemen.

We zullen daarom in 2010 een studie uitbesteden om in meerdere zorgvormen diepgaandonderzoektedoennaarderelatietussenhetstatuutvandezorgaanbiedertottoegankelijkheid,kwaliteitenbetaalbaarheidvandegebodenzorg.

OokzullenwedeStrategischeAdviesraadomeenomstandigadviesverzoekenoverdevoor-meldeuitdagingenenfenomenenindezorgendegewenstehoudingvandeoverheidhierom-trent.

Page 59: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

59

3.5 Webevorderenbijdeoverheidenbijdewelzijns-engezondheidsactorendeaandachtenhetinitiatiefvooreenmeerefficiënteeneffectievewerkingomzometdezelfdemiddelenmeerzorgtecreëren.

Het regeerakkoord zet expliciet in op een slagkrachtige werking van het overheidsapparaat. In dat verband wordt onder meer gesteld dat “de inzet van ICT, e-government en administratieve vereen-voudiging uitstekende hefbomen zijn om een efficiëntere dienstverlening en domeinoverschrij-dende schaalvoordelen te realiseren”. We vermelden dat als illustratie voor het bewuste streven van de regering om daar waar mogelijk, bij de overheid zelf, maar ook in de werking van onze (erkende en gesubsidieerde) partners, meetbare efficiëntiewinst te kunnen boeken. Digitale instrumenten, administratieve vereenvoudiging, zuinig en transparant financieel beheer, … zijn daarbij sleutel-begrippen. Een open houding van de inspecterende overheid en een dialogerende verhouding van diezelfde overheid met de voorzieningen op het terrein, zijn daarbij belangrijke randvoorwaarden.

We willen daar in ons beleid dan ook gericht plaats voor inruimen. We zien het middenveld daar-bij als een belangrijke partner. De meerwaarde van een “corporate governance-aanpak” vereist immers de directe betrokkenheid van de belangrijkste belanghebbenden: cliënten, voorzieningen, werkgevers en werknemers.

3.5.1 We investeren in een verbeterd(e) elektronische registratie, gegevensverzameling en gegevensuitwisseling, om zo de werkprocessen efficiënter te laten verlopen en ook om beleidsmatig een beter zicht te krijgen op vraag- en aanbodevoluties.

Decreet op het welzijns- en gezondheidsinformatieplatform

Allereerstwillenweinuitvoeringvandezedoelstellingverderwerkmakenvandetotstandko-mingvanhetdecreetbetreffendehetplatformvoorgezondheids-enwelzijnsinformatie.Datdecreet is principieel goedgekeurd door de Vlaamse Regering en doorloopt momenteel deadviezenronde.Ondermeerophetvlakvandeprivacywetgevingisbijsturingvereist.Wewil-len in elk geval dat proces voortzetten én finaliseren. Er is immers nood aan een sluitend enwerkbaar kader voor uitwisseling van gezondheids- en welzijnsinformatie om de momenteelbestaandechaotischediversiteitindeopslagendoorstromingvangegevenstekunnenophef-fen. Het decreet in kwestie vertrekt van een eenmalige inzameling van gegevens, werkt metgedecentraliseerdedatabestanden,maaktgebruikvanbestaandenetwerkeneninformatie-ver-werkingssystemen,regeltdeaspectenprivacyenbeveiligingeninstalleerteenpassendbeheerentoezichtopdeinformatieopslagen-uitwisseling.Hetbelangvanditdecreetisnietenkelope-rationeel,hetisookbeleidsmatigeenonmisbaarinstrument.Hetuitwisselenvangezondheids-enwelzijnsinformatieopbeleidsniveauisimmersnoodzakelijkomdedoeltreffendheidvanhetbeleidteevaluerenenwaarnodigbijtesturen.

Samenwerken met de federale overheid in het licht van e-health

Voor het technisch realiseren van deze doelstellingen willen we nagaan of aansluiting moge-lijkisbijderecenteevolutiesdieinhetkadervanhete-health-platformhunbeslagkregen.Op21augustus2008isimmershete-health-platformbijfederalewetgeïnstalleerd.Hetgaatdanom een beveiligd elektronisch uitwisselingsplatform waarop zorgverleners, zorginstellingen,ziekenfondsen,overheidsdienstenenpatiënteninallevertrouwenenmetrespectvoordeper-soonlijke levenssfeer, gegevens kunnen uitwisselen. Dat betekent dat het e-health-platformeenelektronischpadterbeschikkingsteltdatookvoorderealisatievandehiervoorvermeldedoelstellingen betreffende het platform voor gezondheids- en welzijnsinformatie bijzonderrelevantkanzijn.Hete-health-platformlevertimmerseenaantalbasisdienstenwaaropweonzeprocessenkunnenentenenditvoorhetgehelebeleidsdomein.Wevermeldeninditverband

Page 60: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

60

deincryptievangegevenstussenafzenderengeadresseerde,toegangsbeheer,eenbeveiligdeelektronischebrievenbusvoorelkeactor,eensysteemvanelektronischedatering,enz.

AllesectorenzullengestimuleerdwordentothethanterenvaneenzelfdeRAI-zorgbehoevend-heidsschaal.

BehalveditalgemenedecretalekadervoorhetomgaanmetelektronischegegevensbinnenhetbeleidsdomeinWelzijn,VolksgezondheidenGezin,willenweookeenaantalsectoraleinitiatie-venverderkansengeven.

Jongerenwelzijn

Zoontwikkelenwe,insamenwerkingmetdeprivatesector,eenregistratieproject(BINC(begelei-dingincijfers))dathetmogelijkmoetmakenvoorvoorzieningenomhunhulpverleningenhunwerkingonderlingtevergelijken.Hetisdebedoelingomditsysteemstapsgewijsmetaanbod-modulesuittebreiden.Dereedsontwikkeldealgemene,werkvormoverstijgendemodulewordtmomenteeldoordesectorgetest.Dezewordt jaarlijksaangevuldmeteenspecifiekemoduleperwerkvorm.Metdeoprichtingvaneenreflectiegroep,waarbijdeevolutiesenderesultatenwordenbesproken,installerenweeencontinueopvolgingenzonodigbijsturing.

Daarnaastplannenwedeinvoeringvaneenuniformsysteemvancapaciteitsbeheer.Eender-gelijksysteemzaleind2010inelkeprovincieoperationeelzijn.OokDOMINO(dossieropvolgingminderjarigen)ontwikkelenweverder.ConsulentenvandeComitésvoorbijzonderejeugdzorgenvandesocialedienstenvandegerechtelijkejeugdbijstandregistrerendaarinelkdossiervandeopgenomenjongeren.OokdegemeenschapsinstellingenmakengebruikvanDOMINO.Alswe dat systeem verder willen verfijnen en uitbreiden, dan is dat om naast de registratie vanobjectieveelementen,ookruimtetecreërenvoordepedagogischeopvolgingvandecliënten.Wevoorziendattegen2011dehandelingsplanningvandejongerenindegemeenschapsinstel-lingenverfijndenuitgebreidzijninDOMINO.

SystemenalsDOMINOenBINCwerpeneenlichtopdeinstroom-,doorstroom-enuitstroompro-cessenbinnendebijzonderejeugdbijstand.Wekunnenenzullenopbasisvandegegevensdiewedaaruitdistillereninitiatievenontwikkelendieingrijpenopdezeprocessenendiegerichtzijnophetverbeterenvandeefficiëntieendeeffectiviteitvandehulpverlening.

Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap

Ookeenaantalprojecteninandereagentschappenenafdelingenwillenweinditverbandverderzetten.Wedenkendanondermeeraandevoorbereidingenvooreenelektronischdossiervoorpersonenmeteenhandicap,aanhetverruimenvandeuitwisselingvangegevensbinnenhetVAPHentussendatagentschap,haarpartners,belanghebbendenentussendeverschillendebeleidsniveaus,ondermeerviadeverderteoptimaliserendatabankzorgregieenviadekruis-puntbankvandesocialezekerheid,binnendegrenzenvandewetopdeprivacy.VoorhetVAPHvermeldenwenoghetprioritaireplanomdewettelijkesubrogatie,metnamehetinterferereninverzekeringsdossiersenhetaldusrecupererenvanschadeloosstellingen,teinformatiserenenverderuittebouwenzonderverliesvankwaliteit.

Bovendienvoorzienweindezeregeerperiodeeenevaluatievandeklantgerichtheidenefficiën-tievanhetVlaamsagentschapvoorPersonenmeteenHandicap.

Kind en Gezin

VoorKindenGezinzullenweervoorzorgendatdeinitiatieveninzakepreventievegezinsonder-steuning,kinderopvangenadoptieondersteundwordendooraangepastesystemen.Detoepas-

Page 61: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

61

sing“MIRAGE”zaltoelatendatdezorgverlenersvanKindenGezinopelkmomentbeschikkenoverdeinformatiedienodigisomeenpreventievekinderzorgopmaataantebiedenaandegezinnen.Hetelektronischmedischdossierbinnendezetoepassingbiedtdemogelijkheidomdeverstrektemedischepreventievezorgteregistrerenenoptevolgen.OokdeprenatalezorgendeopvoedingsondersteuningdiedoorKindenGezinaangebodenwordt,zalbinnendetoe-passinggeregistreerdworden.

Voordekinderopvangdenkenweaandeinvoeringvaneenuitgebreidereversievanhetelektro-nischdossierbeheer,dattoelaatdeevolutiesvandekinderopvangbetertemonitorenenoptevolgen.HethuidigeIKG-systeemzalverbeterdworden.

Inzakeadoptiezullenweeenelektronischopvolgingssysteemrealiserendataandekandidaat-adoptantenaandeVlaamseCentraleAutoriteittoelaatomhetadministratiefbeheervaneenadoptiedossierteinitiërenenoptevolgen.

OmdedienstverleningvanKindenGezinverderopmaatvandegezinnenuittebouwen,wordteenportaalsitebinnendewebsitevanKindenGezinopgezet.Ditportaalbiedttoegangtotelek-tronischeinformatieopmaatvandegezinnen.DeinitiatievendiedoorKindenGezinerkendof gesubsidieerd worden, vinden hier hun elektronisch dossier waardoor de administratievedossierverwerking vereenvoudigd wordt. Informatie waarover de overheid al beschikt, wordtbinnenditportaalzoveelmogelijkautomatischaangeleverdzodatdeaanvraagproceduresvoorgezinneneninitiatievenvereenvoudigen.

VoordeCentravoorKinderzorgenGezinsondersteuningendeVertrouwenscentraKindermis-handeling willen we een dossieropvolgingssysteemverder realiseren dat ook de mogelijkheidbiedtomdenoodzakelijkeregistratiesuittevoereninhetkadervandeintegralejeugdhulpver-lening

Welzijn en Samenleving

DeAfdelingWelzijnenSamenlevingontwikkelteenelektronisch‘gedetineerdenopvolgsysteem’(GOS)omdeparticipatievangedetineerdenaandeVlaamsehulp-endienstverleningsactivitei-tenindegevangenisoptevolgenenteorganiseren.BijdeverdereimplementatiestemmenweafmetJustitie.

Weonderzoekenofweookeenregistratieprojectkunnenontwikkelendathetmogelijkmoetmakenvoorvzw-enocmw-voorzieningenomhunhulpverleningenhunwerkingonderlingtevergelijken.

Voor het hele beleidsdomein WVG

Totslotishetonzeverwachtingdatereenagentschapsoverschrijdendeaanpakwordtontwik-keldvoorhetverzamelenvanbeleidsrelevanteindicatoren,gegenereerduitde(monitoringvande)beheersovereenkomstenenderegistratiesvanvoorzieningen.Opdiemanierwillenweoverminimale,onderlingvergelijkbareenindetijdevoluerendebeleidsdatakunnenbeschikken.Wedenkendanondermeeraangegevensoverdecapaciteit,hetgebruikvanhetaanbod,dekost-prijsvandehulpendedaaraanverbondentewerkstelling.Datmoetonstoelatenonderbouwdebeleidsbeslissingentenemen.

Page 62: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

62

3.5.2 We zetten in op reguleringsmanagement om zo gericht bij te dragen tot efficiëntie en effectiviteit in het optreden van zowel de administratie als de voorzieningen op het terrein.

Deinstrumentendiebinneneenaanpakvanreguleringsmanagementwordengebruiktomeffi-ciëntiewinst te bereiken, willen we in het beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezinstructureel verder uitbouwen. De aanzetten die daartoe in de vorige legislatuur zijn gegevenwillenwedoortrekken.

Datbetekentconcreetdatwedereductiedoelstellingdie isgeformuleerdmetbetrekkingtotadministratieve lastenmeting, namelijk een reductie van 20% tegen 2012, gerealiseerd willenzien.Deopvolgingvanhetmeetverslagenhetactieplanadministratievevereenvoudigingzaldanooknauwgezetgebeuren.

Nogtijdensdezelegislatuurwillenwegerealiseerdziendatalleformulierendiegehanteerdwor-deninhetbeleidsdomeinWelzijn,VolksgezondheidenGezin,hetlabel“kwaliteitsvol”dragen.

Wewillenookdatelkenieuweofwijzigingvanregelgeving,vooraleerdiewordtgerealiseerd,opzijnimpactwordtgescreend.WezienmetanderewoordenindeReguleringsimpactAnalyse(RIA)eenpositiefinstrumentomnategaanofeenregelgevingwelnodigisen,zoja,hoezebestwordtuitgewerkt.Weverwachtendatdecelwetskwaliteitvanhetdepartementdaaroptoeziet,maarnietalleendaarop.Alsdezecel,wathaartaakis,systematischenopbasisvanprocesnor-men,dekwaliteitvan(detotstandkomingvan)regelgevingbewaakt,zaldateenpositiefeffecthebbenophetregelgevendproces.

Indecontextvanadministratievevereenvoudigingwillenweookuitvoeringgevenaandedoel-stellinguithetregeerakkoordomdeplanlasten,zekervoordelokalebesturen,teverlagen.WezullenookwijzigingenaanhetOCMW-decreetvoorstellenenbesprekenmetdecollegabevoegdvoor binnenlands bestuur om de samenwerkings- en verzelfstandigingsmogelijkheden vanopenbarevoorzieningenindezorgsectorteverruimen.

We willen tot slot de procedure van de zorgstrategische plannen in de ouderenzorg vereen-voudigen.Devigerendemodaliteitenzijnzocomplexdatvelerusthuizenexterneconsultantsinhuren.Eenvereenvoudigingvaneneenbeterafstemmenvandeprocedureopdezevoorhetverkrijgenvaneenvoorafgaandevergunningmoetdaaraanverhelpen.

3.5.3 We willen de procedures van erkenning en subsidiëring van de verschillende werkvormen in het beleidsdomein, over de grenzen van agentschappen en afdelingen heen, optimaliseren en maximaal op elkaar afstemmen, om zo zowel de operationele efficiëntie als de beleidsrelevantie ervan te verhogen.

Uniformisering en afstemming

De subsidiesystemen binnen het beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin zijnmomenteel zeer divers. Gedetailleerde loonsubsidiëring en verrekening van werkingskosten,systemenvanenveloppenfinancieringenmengvormendaarvan:hetbestaatallemaal.Daar inéénbewegingeenuniformeaanpakuitpurenisnietrealistisch.Wewillenevenwelstapsgewijstoewerkennaarafstemming.Ineersteinstantiewillenwedemodaliteitenvandeanciënniteits-berekeningendeindexeringsmechanismeninventariserenenuniformiseren.Daarnaastvindenwehetopportuun,daarwaarmogelijk,deverschillendevormenvanprogrammatievoordever-schillendesectorenenwerkvormen,vanuiteenzelfdebenaderingeneenanaloogindicatoren-kaderoptezetten.

Page 63: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

63

Vernieuwing en flexibilisering

Behalveaanuniformiseringenafstemmingisernoodaanvernieuwing.Zorgopmaat,deterechteverwachtingvandecliënt,vereistookflexibiliteitinhetaanbod.Combinatievanzorgvormen,endusvansubsidiestelsels,moetmogelijkzijn.InhetVlaamsAgentschapvoorPersonenmeteenHandicapzullendeevaluatievanhetPersoonlijkeAssistentiebudget (PAB)enhetexperimentmetbetrekkingtotPersoonsGebondenBudgetten(PGB)meedemogelijkhedenendegrenzenvandezealternatievefinancieringsmechanismenaangeven.

Ook het verkennen van alternatieve financieringsbronnen en het inzetten van flankerendeinstrumentenenmiddelenwijzenwenietaf.WegevenalsconcreetvoorbeelddeCentravoorGeestelijkeGezondheidszorg.DeVlaamseoverheidheeftdevoorbije jarenalgrotefinanciëleinspanningengeleverdomhetaanboduittebreidenentediversifiëren.Maardeverhoudingtus-senhetaanbodendetoenemendevraagblijftgespannen.Weonderzoekendanookdemoge-lijkheidom,onderbepaalderandvoorwaarden,ruimtetecreërenomeenanderecategorievanzorgverstrekkers,zoalszelfstandigepsychologenenpsychiaters,bijhunwerkingtebetrekken,ditallesuiteraardbinnendecontourenvanhunwettelijkeopdracht.

Bijsturing waar nodig

Verschillendeagentschappenwerkenpermanentaanhetefficiëntereneffectievermakenvanhunwerking.Zowerkennogalwatafdelingenenagentschappen,opbasisvantevredenheids-metingenenexterneaudits,aanverbeteractiesbinnendeeigenorganisatie.Weverwachtendatzedatverderblijvendoenmetaandachtvoordevolgendeinstrumenten:invoeringvanproces-management(procesverbeteringen),dereguleringenadministratievelastenverlaging.

Beheersing van de kosten

Eenpermanentstrevennaareenbeheersingvandekostenisaangewezen.Erisindehuidigebudgettairecontextgeenanderewegmogelijk.Datgeldtvooralleactorenopalleniveaus.Wewillendaardekomendejaren,inoverlegmetdeadministratiesenhetmiddenveld,eenstructu-reelaandachtspuntvanmaken.Webeperkenonshiertotéénillustratiefvoorbeeld.Deindividu-elemateriëlebijstandaanpersonenmeteenhandicap,vooroudereneninziekenhuizenwerktopbasisvaneenaankooppolitiekenprijsbepalingvolgensdevrijemarktprincipes.Wewillenviaonderzoekeninternationalebenchmarkingnagaanhoewezowelvoordeoverheidalsvoordegebruikerdekostprijsvandezehulpmiddelenkunnendrukken.

Ookwillenweonderzoekenofhergebruikvanhulpmiddelentotdemogelijkhedenbehoorteninwelkeomstandigheden.

3.5.4 We willen een vernieuwd kader voor inspectie en toezicht initiëren om zo de voorzieningen maximaal te ondersteunen bij het bepalen en realiseren van een cliëntgericht kwaliteitsbeleid.

Hetbeleidzoalshetdevoorbijejarenwerdgevoerdvanuitdekwaliteitsdecreten,responsabi-liseertdevoorzieningensteedsverdervoordekwaliteitvanhunzorg-enhulpverlening.Hetbeschrijven van processen, het hanteren van (zelf)evaluatie-instrumenten, het omgaan met(klanten)tevredenheidsmetingen, kwaliteitsstandaarden en benchmarking,… het draagt alle-maal bij tot het formuleren en evalueren van kwaliteitsdoelstellingen door de voorzieningenzelf.

Dezeevolutielaattoeomalsoverheidookeenstapverdertegaanophetvlakvantoezicht.Wedenkenhieraanhetwerkenmetvormenvanaccreditatie.

Page 64: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

64

Kinderopvang

In het kader van de controle op en inspectie in kinderopvangvoorzieningen evalueren we deinstrumenten die momenteel gebruikt worden. De samenwerking(sprocedures) tussen hetagentschapInspectieWVGenKind&Gezinkrijgeneenefficiëntie-eneffectiviteitstoets.Doel-stellingisomopkortetermijnhetbestaandetoezicht-enhandhavingsmodelteevaluerenenteverbeteren.Daarbijzalbijzondereaandachtgaannaardealbestaanderisicosturing.Binneneencontextvankwaliteitsvolwerkenenresponsabiliseringzienwehierinookeenbelangrijkerolweggelegdvoordevoorzieningen,degebruikersendesector.Immers,eenoverheidkannieteenzodanigevoettussendedeurhoudendatallepotentiëlerisico’szoudenwordenafgedekt.

Inelkgevalgeldtookhierhetprincipebetervoorkomendangenezen.Wanneerwewerkmakenvan het kaderdecreet kinderopvang, willen we dan ook vergunningsvoorwaarden inschrijvenvooriedereendiekinderopvangaanbiedt.

Ziekenhuissectoren en woonzorgcentra

Concreetwillenwedemogelijkheidcreërenvoorziekenhuizenomvrijwilligintestappenineennieuwtoezichtsmodelvoordeziekenhuissectorwaarbinnenwordtgekozenvooreensynergietussendeoverheidsinspectieenexterne(accreditatie)partners.InsamenspraakmetdesectorendeagentschappenZorgenGezondheidenInspectieWelzijn,VolksgezondheidenGezinzul-lenweactiviteitenclustersafbakenendie,opbasisvanvastgesteldekwaliteitsnormen, inaan-merking komen voor accreditatie door externe organisaties. Voor de kosten verbonden aanaccreditatiedoorexterneorganisatieszullenweevenwelgeenextramiddelenvrijmaken.

HetagentschapInspectieWelzijn,VolksgezondheidenGezinzaldetoetsingsrapportenvandeexterneorganisatiesmoetenkunnenverwerkeninhaarinspectie-ofauditverslagen.

Bijkomendwillenweinoverlegmetdesectordemogelijkheidonderzoekenomookindewoon-zorgcentraeengelijkaardigmaaropdesectorafgestemdtoezichtsmodeltekoppelenaaneenvastgelegdekwaliteitskader.Wezullenlatenonderzoekenwelkeelementenvanhetkwaliteits-systeeminaanmerkingkomenvoortoetsingdoorexterneorganisaties.Wewillendesectortrou-wensaanmoedigenmeenatedenkenoverbasisnormenvoorkwaliteitvanzorgvoordewoon-zorgcentra.Eendergelijkreferentiekaderkanvoordevoorzieningenhetbakenzijnwaarzehunkwaliteitsbeleidoprichten.Debijhorendestandaardiseringkandandemogelijkheidbiedenomdeevolutievandekwaliteitvanzorgopsectorniveautevolgen.Zokanerookmeertransparan-tieontstaanvoordegebruikers.

Openbaarheid, transparantie en toegankelijkheid

Inspectieresultaten of resultaten van het gevoerde kwaliteitsbeleid bekendmaken aan hetpubliek laatdeburger,cliëntofpotentiëlegebruiker toeeengeïnformeerdekeuze temakenbinnen het Vlaamse zorgaanbod. We willen daar dan ook in overleg met de sector werk vanmakenindezelegislatuur.

Eendergelijkeopenbaarheidpastbinnenhetstrevennaartransparantieenopenheid,nietalleenvandeVlaamseoverheidmaarookenvooralvandevoorzieningendieeenplaatsclaimenineenkwaliteitsvolzorgaanbod.

Hetopenbaarmakenvandergelijkegegevenskanhetvertrouwenvandeburgerinoverheidenvoorzieningenvergroten.Wewillendusdevoorzieningenstimulerenomzelftransparanttezijnoverdekwaliteitvandedoorhenverleendehulp-ofzorgverlening.

Page 65: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

65

HetvoorstelvanrichtlijnvandeEuropeseCommissiebetreffendedetoepassingvanderechtenvanpatiëntenbijgrensoverschrijdendegezondheidszorgbeoogthetinstallerenvaneeninfor-matieplichtvoorzorgaanbieders(metinbegripvanzorginstellingen)metbetrekkingtotonder-meerderesultatenvandeverleendegezondheidszorg.

IndezecontextvanopenbaarheidentransparantiewillenweinsamenspraakmetdesectorenacademiciwerkenaandetotstandkomingvanbasissetvankwaliteitsparametersvanintramuralezorginVlaanderen.

Totslotzienwevoorinspectieeentoezichtfunctieweggelegdopallevormenvanzorg-enhulp-verlening.Wewillendanookeenmeldingsplichtinvoerenvoorinitiatievendienietvallenonderenigeprogrammatieoferkenning,bijvoorbeeldvoorde‘wellness’kliniekenendeoogheelkun-digekliniekenbuitenerkendeziekenhuizen.Alsbeginvanaanpakzullenweeenverplichtmel-dingssysteemvooralleartsenontwikkelendiewerkzaamzijnindergelijkeprivateinitiatievenenwaarzijingrepenverrichtenvanafeenbepaalderisicograad.Wanneererindicatieszijnvooreengebrekaankwaliteit(szorg)indergelijkeextramuraleinitiatieven,zalhetagentschapInspectieWelzijn,VolksgezondheidenGezinkunnenoptreden.Hetjuridischinstrumentariumdaartoezalinsamenspraakmetartsenvertegenwoordigers,koepelverenigingenenzorgverzekeraarsuitge-werktworden.

3.5.5 We willen in het beleidsdomein de cultuur van beleidsondersteunend wetenschappelijk onderzoek en beleidsevaluaties stapsgewijs uitbouwen om zo het beleid onderbouwd te kunnen sturen en bijsturen.

Wewillengericht inzettenopwetenschappelijkonderbouwdebeleidsevaluatiesomtekomentoteenzodoeltreffendendoelmatigmogelijkbeleid.Hetisessentieeldatdegezondheidssta-tusenhetwelbevindenvandebevolkingcontinugemonitordwordtendegewensteenniet-gewenste(maatschappelijke)effectenvanhetbeleidingeschatenopgevolgdkunnenworden.AansluitendbijdeVlaamseRegionaleIndicatoren,willenweonderzoekenofeensetvanindica-torenkanwordengedefinieerddietoelaatdevoortgangen,indienmogelijk,deeffectenvandeViA-doorbrakenendedoelstellingenopgenomeninhetPact2020temonitoren.Weziendaarineenopstapnaarmeerstructureleaandachtvoorhetwerkenmetprestatie-eneffectindicatoreninonsbeleidsdomein.

Hetbelangvanwetenschappelijkonderzoekvoormeerderestrategischedoelstellingenuitdezebeleidsnotaenterondersteuningvandeoperationeledoelstellingenvaltoverigensmoeilijktemiskennen.Wetenschappelijkonderzoekdientzowelbijtedragentoteenruimerevisieontwik-kelingalstothetuittekenenvanmiddellangetermijnperspectieven.Werekenendaarvooruiter-aard op het wetenschappelijk onderzoek van het Steunpunt WVG. Dit zette de voorbije tweejaareenomvangrijkmeerjarigonderzoeksprogrammaop.In2010-2011verwachtenwebelang-rijkeresultatendieonsbeleidmeekunneninspireren.

Ook zullen we via het Kenniscentrum van het departement en gerichte ad hoc onderzoeks-opdrachten de nodige informatie en kennis verwerven voor specifieke onderdelen van dezebeleidsnota.

WewillenookEuropeseeninternationaleontwikkelingenentrendsvolgenophetvlakvanwel-zijn,volksgezondheidengezin,ondermeerviahetnauwgezetopvolgenvanderesultatenvaninternationaalvergelijkendprojectwerkenvangegevensvandeomvangrijkedatabankenvangroteintergouvernementeleorganisaties(o.a.EU,OESO,WGO).

Page 66: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

66

3.5.6 We ondersteunen de voorwaarden voor een goed bestuur van de sociale ondernemingen in de welzijns- en gezondheidssector om zo het professioneel ondernemerschap en de zorgethiek in ons beleidsdomein te stimuleren.

Ethischensociaalondernemeniszakelijkondernemenmetoogvoormensenmilieu.

VoorhetcreërenvaneensocialemeerwaardeinpubliekeenprivateondernemingendieactiefzijninhetbeleidsdomeinWelzijn,VolksgezondheidenGezinisdebedrijfscultuurergbelangrijk.Organisatiesmeteensterkesocialeverantwoordelijkheidhebbendoorgaanseenparticipatiefeninnovatiefklimaat.

Socialeverantwoordelijkheidkanbeschouwdwordenalshetvermogenvaneenorganisatieomdebelangenvanallebetrokkenpartijeninsamenspraakeninhetlichtvanhaarfundamenteledienst-enzorgverlenendeopdrachttegenoverelkaaraf tewegenendaaroverrekenschaptegeven.

Zorgethiek

Ook in de social profitsector merken we de laatste tijd heel wat aandacht voor de ethischekant van het ondernemen. Dit is zeker een goede zaak. Zorgen voor een mens, een mensverzorgen, is bij uitstek een relationele handeling die ethisch doordacht moet zijn in hetbrede culturele en wetenschappelijke kader van vertrouwen tussen mensen, deskundigheid,afhankelijkheid,discretie, verantwoordelijkheid. Zorgethiek gaat dan ook de nadruk leggenop ‘betrokkenheid’, op bekommernis, zorgzaamheid, empathie, op de verhouding tussendebetrokkenen...Zorgethiekheeftdanookallestemakenmeteenattitude,eenmaniervanomgaan met de hulpvrager. Een zorgethische visie stelt dan ook dat mensen verbonden zijnmetanderen(relationeelénsociaal...)énverantwoordelijkzijnvoormekaar(cfr.bemoeizorg).

Datmensenzoopelkaarzijnaangewezeninwederzijdse(zorg)afhankelijkheid,doetnietnood-zakelijkafbreukaanhunrechtopzelfbeschikking(autonomie),maarisersomseenvoorwaardevoorenkanerzelfseenconcreteinvullingvanzijn.Menswaardiglevenvraagtomwederzijdsbetrokkenheidencommitment.

Viastructureleinitiatievenwillenweimpulsengevenaandezorgethiek,hetethischonderne-men,zorgzaamleiderschapenmanagementomzobijtedragentotmeerkwaliteitenwelbeha-genindewelzijns-engezondheidszorg.

Goed besturen

Naaranalogiemethetdebatendepraktijkrondcorporategovernanceindeprofitsector,wordtookindewelzijns-engezondheidssectorgewezenophetbelangvangoed,deugdelijkbestuurvan de voorzieningen. Een reeks recente onderzoeken, publicaties en studiedagen getuigendaarvan.InmeerderememorandavoordenieuweVlaamseRegeringwerdhetthemaaangesne-den.DeKoningBoudewijnstichtingfinaliseertactueeleenopvrijwilligebasistoetepassen‘codevoorgoedbestuurindesocialprofitsector’.

We zijn er van overtuigd dat we sterk moeten inzetten op deze uitdaging. De welzijns- engezondheidssectorwordtintoenemendematebevraagdopzijnefficiëntieeneffectiviteit.Devraagnaardegelijkeverantwoordingvandeaanwendingvanaanzienlijke,maarschaarserwor-dende,publiekemiddelenwordtterechtgesteld.Deomslagvaneenaanbod-naareenvraag-gestuurdezorgdwingttotandereverhoudingenmetdestakeholders.Meerdanooitzijnstrate-gischevisieontwikkelingenlangetermijnplanningessentieelvooreengoedbestuurenvoorhetbehoudvanhetvertrouwenvandestakeholders.Evenzeerishetbelangrijkblijvendeenberoeptekunnendoenopsociaalengagement,vrijwilligeinzetenmaatschappelijkeondersteuning.

Page 67: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

67

Omdezeuitdagingenverderaantegaanhebbenwenoodaangoedmanagement,aangoedeenvoldoendebestuurdersenaanklareverhoudingentussenbeide.Wevindenhettoekomstge-richtzeerbelangrijkdat–ineengeestvangedeeldebezorgdheidenverantwoordelijkheidtus-senoverheid,ondersteuningsstructurenenwerkveld-derandvoorwaardenvoorgoedprofes-sioneelbestuurgeëxpliciteerdwordenendatinitiatievengenomenwordenomstappenindierichtingtezetten.Volgendeinvalshoekenenaspectenvindenwedaarbijrelevant:

• dewenselijkeschaalgrootteomgoedbestuurmogelijktemaken;

• samenstellingraadvanbestuurnaardiversiteitvanbelanghebbendenenbenodigdeindivi-duelecompetenties;

• onthaal, informatie,vorming,statuutenevaluatievanbestuurdersenduurvanhunman-daat;

• transparantewerkingvanderaadvanbestuurophetvlakvanvoorbereidingenopvolgingvanvergaderingen,vergadercultuur,vergaderfrequentie,bevoegdheden,evaluatievandewerking,regelingbelangenconflicten,communicatie;

• verhoudingtothetmanagement:selectie,evaluatie,bevoegdheden.

Ookmoetennieuwerechtsvormenzoalscoöperatieveverenigingenophunmogelijkewaardeindewelzijns-engezondheidssectoronderzochtworden.

Wezulleninoverlegmetallebelanghebbendeneenalgemeenkaderschetsenvoorgoedbestuurin de sociale ondernemingen in de welzijns- en gezondheidssector, initiatieven nemen terondersteuningvanderealisatieervan,maardevoorzieningenresponsabiliserenvoordecon-creteinvullingervan.

3.6 Wewerkennauwsamenmetallerelevantepartnersoplokaal,provinciaal,regionaal,federaaleninternationaalniveauomzohetwelzijns-engezondheidsbeleidonderlingaftestemmenenteverbeterenenomelkepartneraantesprekenopzijnverantwoordelijkheidenbijdrage.

Door haar toegenomen complexiteit en onderlinge verwevenheid vraagt de huidige samenleving dat de Vlaamse overheid meer geïntegreerd gaat werken. Meer en meer beleidsthema’s vragen om een beleidsdomein- en bestuurslaagoverschrijdende aanpak.

Om tot een efficiëntere en effectievere aanpak te komen van de complexe problemen moeten er goede taakafspraken gemaakt worden met de lokale en provinciale besturen. De bestuurskracht van de lokale besturen wordt versterkt en de planlast verder verminderd. Tevens moeten we de verkokering in de eigen Vlaamse administratie tegengaan en interne synergieën tot stand brengen, zowel binnen het eigen beleidsdomein als over de beleidsdomeinen heen. Ook met de federale over-heid moeten er afspraken worden gemaakt om tot een geïntegreerde aanpak van de problemen te komen. De Vlaamse Regering zal maximaal gebruik maken van de eigen bevoegdheden binnen het grondwettelijk en wettelijk kader. Op die manier wil ze een beleid voeren dat Vlaanderen aan-sluiting geeft bij de kopgroep in Europa. Wij bouwen daarbij ook verder een sterke, positieve band uit met Brussel, onze hoofdstad, die omwille van zijn Europese en internationale rol een belangrijke troef is. De Vlaamse Regering zal een actieve aanwezigheidspolitiek voeren in Europees en interna-tionaal verband. We positioneren ons sterk in Europa en benutten volop de kansen die het Europees voorzitterschap biedt om een positief imago van Vlaanderen kracht bij te zetten.

We willen daarbij verder inzetten op de methode van het participatief beleid met een grote betrok-kenheid van het middenveld. Participatief beleid moet een belangrijke bijdrage leveren aan de ver-dere uitbouw van een innovatief, sociaal en open Vlaanderen.

Page 68: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

68

3.6.1 We streven naar een homogene aanpak van het welzijns- en gezondheidsbeleid over verschillende bestuurslagen in Vlaanderen en verlichten de planlast om zo tot een efficiëntere en effectievere overheidswerking te komen.

VandaagwordenweinVlaanderengeconfronteerdmeteenversnipperingvanbevoegdhedenoververschillendebestuursniveaus.ZodraagtnietenkeldeVlaamseGemeenschapdeverant-woordelijkheidvoorhetbeleidsdomeinWelzijn,VolksgezondheidenGezin,provincialeenlokalebesturen nemen eveneens verantwoordelijkheden op voor deelaspecten ervan. Het is nodigdaarafsprakenovertemaken.

We willen er in dit verband mee voor zorgen dat het bestuur dichter bij de burger komt. Degemeentenvormenvaakheteersteaanspreekpunt.DeslagkrachtvanhetbeleidinVlaanderenzalverhogenwanneeralleactorenvolwaardigparticiperen.

Zo willen we in overleg met de lokale besturen en de provincies, tot een betere afstemmingkomeninzakehetpreventievegezondheidsbeleid.

WewillendeLOGO-netwerkenindepreventievegezondheidszorgaanmoedigenomzeernauwsamentewerkenmetdebelangrijkstepreventieorganisatiesinhunregio.

Doorbetereafsprakenmetdelokalebesturenkaneensynergiewordenbekomenwaardoordeinspanningenvandeverschillendebestuursniveaussamenmeeropleverendanelkafzonderlijk.

WathetLokaalSociaalBeleidbetreft,gaanweuitvande lokaledynamiekdiedooractiesvanOCMWéngemeenteénlokaleactorenontstaat.Eengoedesamenwerkingtussenaldezeacto-ren, is onontbeerlijk om tot een geïntegreerd lokaal sociaal beleid te komen, waarbinnen dereferentierolvandelokalebesturenwerkbaarwordtgeëxpleciteerd.InditkaderwillenwedatCAW,dienstenvoorgezinszorgenOCMWafsprakenmakenoverdeeerstelijnshulpenschuld-bemiddeling.Tevenswillenweeenimpulsgevenaandesamenwerkingtussenlokalebesturen,huisvestingsactoren,verenigingenwaararmenhetwoordnemenenwelzijns-engezondheids-actoren,waarondersamenlevingsopbouwendeCAW,omhetprobleemvanthuisloosheidaantepakken.Ookvoorarmoedebestrijdingmoetereenlokalegrensoverschrijdendesamenwer-kingtotstandkomen. InhetgevalvankinderarmoedemoetKindenGezinhierbijbetrokkenworden.Omdezelokaleenbovenlokalesamenwerkingsinitiatievenaantemoedigen,zullenwein december 2009 de prijs Samenwerking in kader van het Sociaal Huis schenken. Een diverssamengesteldejuryzaléénwinnaarperprovinciekiezen.

Omonzedienstverleningaandeburgernogteverbeteren,moetdeplanlastvoordelokaleenprovincialebesturendringendverlagen.Inditkaderzaloptermijndeveelheidvanbeleidsplan-nenverdwijnenenplaatsmakenvooréénlegislatuurplan.Deplanlastverlagingmagerdebestu-renimmersnietvanweerhoudenomeentoekomstgerichtevisieteontwikkelen.

MetdeprovincieVlaams-Brabantendelokalebesturenwillenweafsprakenmakenomdeach-terstandinzakewelzijns-engezondheidsvoorzieningeninHalle-Vilvoordeinkaarttebrengenensamenteonderzoekenhoewedezeachterstandgeleidelijkkunnenwegwerken.Ookindeandereprovinciesishetwegwerkenvandeblindevlekkeneenaandachtspunt.

Samenmetdecollega’svandeVlaamseRegeringzullenweonsdezelegislatuurterughoudendopstellenbijnieuwedecreten,uitvoeringsbesluitenenrichtlijnendieeffecthebbenop lokalebesturen.VoorelkenieuweregelgevingzullenweonshoudenaanhetBelfortprincipeenvoorafdegevolgenbekijkenvoordelokalebesturenopvlakvanpersoneel,investeringenenwerkings-uitgaven.

Page 69: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

69

3.6.2 We brengen resultaatgerichte samenwerking tot stand tussen de verschillende agentschappen van het beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin om zo oplossingen aan te reiken voor de problemen in onze maatschappij die een stijgende complexiteit kennen.

Heelwatthema’svragenommeerinternesamenwerkingtussendeverschillendeagentschap-penvanhetbeleidsdomeinWVG.Wewillendaar,samenmetdebeleidsraad,optoezien.

Wevermeldeninwatvolgteenaantalvoorbeelden.

Samenwerking inzake preventief gezondheidsbeleid

Bij het hertekenen van het aanbod en de organisatie van de consultatiebureaus van Kind enGezinzullenwebijzondereaandachtbestedenaandeconcretiseringvandesamenwerkingmethetagentschapZorgenGezondheidinhetkadervangezondheidsdoelstellingenenanderepre-ventiethema’s.

Ermoetookeenterugkoppelinggerealiseerdwordenvanhetaanbodaandirectehulpvanhetalgemeenwelzijnswerknaarhetpreventievegezondheidsbeleid,bijvoorbeeldopvlakvansek-suelegezondheidtenaanzienvanjongeren,ofophetvlakvanmiddelengebruik.

Ouder wordende psychiatrische patiënten en personen met een handicap

Ooktenaanzienvanpersonenmeteenhandicapwillenweinzettenopeeninclusiefbeleid.Hetisnoodzakelijkdatderegulieredienstverleningopdeeerste-entweedelijnendeintramuralegeestelijkegezondheidszorgzichtoegankelijkeropstellennaarpersonenmeteenhandicaptoedoorzelf,enmet inspanningenvanuitdesectorpersonenmeteenhandicap,handicapspeci-fiekedeskundigheidoptebouwenenintezetten.Hetantwoordopde“verzilvering”bijdeper-sonenmeteenhandicapisveelzijdigengevarieerd,beantwoordtaandecriteriavaneenkwali-teitsvolleven,isingebedinhetwoonzorgdecreetenverlooptzoveelmogelijkinrechtstreeksesamenwerkingmetdereguliereouderenzorg.

Armoede

Hetthemadatbijuitstekvraagtomeenintegraleaanpak,isarmoede.AllereerstwillenwehethorizontaalarmoedeoverlegtussendeverschillendeentiteitenvanhetbeleidsdomeinWVGver-sterken.Omeeninclusiefbeleidmogelijktemakeniseengecoördineerdeaanpaknoodzakelijk.Samenmetdecollega-ministersvandeVlaamseRegeringzullenwemeewerkenaaneennieuwplanarmoedebestrijding,gecoördineerddoordeVlaamseministerbevoegdvoorhetcoördine-rendArmoedebeleid.

DemaatregelendieikalsministervanWelzijn,VolksgezondheidenGezinneem,zullenwetoet-senaandegevolgenvoordezwakstegroepeninonzesamenleving.Inditkaderzullenwereke-ning houden met de indicatoren die bepaald zijn in de armoedebarometer, meer bepaald detoegangtotdegezondheidszorgendesubjectievegezondheidssituatie.

Thuisloosheid

Geziendecomplexiteitvanthuisloosheid,menenwedaterookopditdomeineengeïntegreerdeaanpaknoodzakelijkis.Mensenzonderwettigverblijfenniet-begeleideminderjarigenkomenaltevaakinopvangcentravoorthuislozenterecht.Ookmensendieuitstromenuitdepsychiatrie,voorzieningenvoorgehandicaptenzorgofbijzonderejeugdbijstandzijnextrakwetsbaar.Hetisdanookbelangrijkdatdezesectorenhunrolspelenindepreventievanthuisloosheid.

Page 70: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

70

3.6.3 We brengen synergieën tot stand tussen de verschillende beleidsdomeinen om zo oplossingen aan te reiken voor de problemen in onze maatschappij die een stijgende complexiteit kennen.

De complexiteit van de beleidsproblemen waar we mee geconfronteerd worden, noopt totstructurelesamenwerkingtussendeverschillendebeleidsdomeinen.ZomoetenersynergieënwordengevormdtussenhetbeleidsdomeinWelzijn,VolksgezondheidenGezinendebeleids-domeinenWonen,Werk,SocialeEconomie,Onderwijs,Mobiliteit,GelijkeKansen,Media,Cultuur,JeugdenSport.

Wonen en Welzijn

Wezijnovertuigdvandewederzijdsemeerwaardevaneenintensesamenwerkingtussenwonenenwelzijn.Hetstructureleoverlegdatdevoorbijemaandenindewerkgroepwonen-welzijnisopgestart,moetzekerverdergezetwordenenmoetbovenaltotresultatenleiden.Samenmetdecollegabevoegdvoorhetwoonbeleidzullenweeenoplijstingmakenvanalleraakdossiers,opbasiswaarvaneenconcreetafsprakentrajectkanbepaaldworden.Uiteraardzullenwehierbijookrekeninghoudenmetdebeleidsaanbevelingenvandewerkgroepoverdebegeleidingvansocialehuurderseneenefficiënteneffectiefdoelgroepenbeleid.Weverwachtendatdewerk-groepbijkomendbeidemotiesvanaanbevelingvanhetVlaamsparlementinzakewonenenzorgalsuitgangspuntneemtvoorhaarwerkzaamhedenenvandaaruittotconcreteenhanteerbarebeleidsadviezenkomt.Wezijninditverbandalvastbereidommeetewerkenaaneen“regelge-vingsluwte”dieexperimentenmogelijkmaakt,vooralmetbetrekkingtotdewoonzorgsectorophetterrein.

Indevorige legislatuur ishetaantalplaatsenBeschermdWonensterktoegenomenenzijnerenkeleprojectengeïntegreerdwonenvoorpersonenmeteenhandicapopgestart.Wezorgenervoordatdezewoon-enbegeleidingsformulesforskunnentoenemen.Werekeneneropdatde woonprojecten in belangrijke mate kunnen gerealiseerd worden in samenwerking met desocialehuisvestingsmaatschappijenendesocialeverhuurkantoren.

Ookinhetkadervandethuislozenzorgdringteenverderesamenwerkingmethetbeleidsdo-meinWonenzichop.Dedoorstromingvanthuislozenvanopvangcentranaarsocialewoningenisergbeperkt.Wewillendanookwerkmakenvaneensamenwerkingsprotocolmethetbeleids-domeinWonenomdeuitstroomvanthuislozenuitdeopvangcentratevergroten.

Bijdeuitvoeringvanhetwoonzorgdecreetligteenbelangrijkeuitdaginginderealisatievandeassistentiewoningen.Ookhierishetbelangrijkdatdekerncompetentiesvanelkeengerespec-teerdenoptimaalaangewendworden.Deinteractietussendebouw-enhuisvestingssectorende welzijnssector, waarbij wonen/bouwen en zorg telkens door de meest geschikte partnerwordtingevuld,kanleidentotbetereresultaten.

Ookwoningaanpassingenvoorthuisverblijvendezorgbehoevendenenhetaanpasbaarbouwenzijnthema’sdieinhetoverlegaanbodmoetenkomen.

Samenwerking tussen Werk, Sociale Economie en Welzijn

Inzakedetewerkstellingvanpersonenmeteenhulp-ofzorgvraagisernoodaaneenduidelijkafsprakenkader.HierbijdienenzowelWelzijnalsWerkenSocialeEconomiehunverantwoorde-lijkheidoptenemen.

DeVDABsteldedevoorbijejarenvastdatmensenmeteenmedische,mentale,psychischeofpsychiatrischeproblematiekampereenjobvindenondankshetvolgenvandeklassiekearbeids-trajectbegeleiding.Inditkaderwillenwedemogelijkhedenonderzoekenvoorinitiatievenrond

Page 71: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

71

arbeidszorgvoor(ex-)psychiatrischepatiëntenvoorwietewerkstellinginhetnormaalecono-mischcircuittehooggegrepenis.EveneenskaneensystematischesamenwerkingtussenVDABenOCMWhierzorgenvooreenbeteredoorstromingvanleeflonersnaardearbeidsmarkt.

Werkzoekenden die ver van de arbeidsmarkt staan, ondermeer voor deze mensen maar ookvoormensendieinarmoedeleven,hebbennietenkelnoodaantrajectbegeleidingmaarookaanactiveringsbegeleiding,dieeendeelzorgomvat.

Alsbetaaldearbeidnietmogelijkblijkt,moetgekekenwordenofer‘overdrachten’mogelijkzijnnaaractiviteitenmeteenaangepastvervangingsinkomen.Ditveronderstelteennieuwbeleids-kader,ondermeerrondarbeidszorg,engoedeafsprakentussenwerk,socialeeconomieenwel-zijn,enditzoweloplokaal,regionaalalsfederaalniveau.

InoverlegmetdeministervanSocialeEconomiezullenweinhetkadervandelokalediensten-economienagaanhoewedebestaandeklaverbladenkunnenverfijnenenuitbreiden.

De nauwe linken tussen Onderwijs en Welzijn, Volksgezondheid en Gezin

De taakafbakening tussen sommige beroepsprofielen, zoals verzorgenden, zorgkundigen,gebrevetteerdeverpleegkundigenenbachelorverpleegkundigen isvaakeengrijzezone.Allezorgsectorenhebbennoodaanhogeropgeleideverpleegkundigen.Destijgendecomplexiteitvandezorgendecorrelatietussenhetopleidingsniveauvandeverpleegkundigeendekwaliteitvandezorgzijndaarvoordebelangrijksteargumenten.

Hetwerkveldiszelfaanzetomberoepscompetentieprofielenteontwikkelentenbehoevevanhetonderwijs.Hierbijvindenwehetwenselijkeenonderscheidtemakentussenverpleegkundeenverzorging,algemeneenspecifiekecompetenties,verbredingenverdieping.Ermoetookeenplaatszijnvooreldersverworvencompetenties.Zonietzullenweernietinslageneenpas-send antwoord te bieden op het complexe palet aan zorgbehoeften. Tevens is het belangrijkdat de verschillende verpleegkundige en zorgopleidingen hierin hun plaats krijgen, zodat dehuidigeendetoekomstigebeoefenaarsvaneenzorgberoepeentoekomstperspectiefblijvenbehoudeninhetbredepaletvanzorg.

SamenmetdecollegabevoegdvoorOnderwijsenVormingwillenwederolvandecentravoorleerlingenbegeleiding(CLB)verduidelijkenmetbetrekkingtothetondersteunenvandeschool,de leerlingen en hun ouders op vlak van ontwikkeling, welzijns- en gezondheidsbevorderingenziektepreventie,metinbegripvanvroegdetectie,vroegbegeleidingendoorverwijzing.Inditkaderzullenwedanookmetspecialeaandachthetpasopgestarteprojectvanpreventiecoachesgeestelijkgezondheidsbeleid indesecundairescholen,waarin intensiefwordtsamengewerkttussendeonderwijsnetten,deCLB’sendeLOGO’s,opvolgen.

DeCLB’sblijvenvooronsbelangrijkepartnersinhetgezondheidsbeleidnaarschoolgaandekin-derenenjongeren.Ookhunwelzijnsopdrachtenblijvenbelangrijk.

CruciaalelementisondermeerdebetrokkenheidenrolvanhetCLBinhetkadervandeintegralejeugdhulpverlening.

OokderolvandeCLB’salsmultidisciplinairteaminhetlichtvandediagnose-enindicatiestellingvoorpersonenmeteenhandicapdientinoverlegmetdesectorgeëvalueerdendesgevallendbijgestuurdteworden.

Inditlichtwillenweookdeintentieverklaringinzakedebijdrageaanderealisatievandegezond-heidsdoelstellingenmetdecollegavanOnderwijsenJeugdhernieuwen.Vooralinzakemidde-

Page 72: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

72

lengebruik,gezondevoedingenmeerbeweging,vaccinatiesenpreventievansuïcideendepres-sieisditeenrelevantkadervoorsamenwerking.

Inzakehethulpmiddelenbeleidinhetleerplicht-enhogeronderwijsisverdereafstemmingver-eisttussendebeleidsdomeinenWVGenOnderwijs.

Inzakedewerkingvandedoventolkenisereenduidelijkesamenhangnodigtussendebeleids-domeinenOnderwijs,WerkenWelzijn.Viaeengemengdewerkgroepkunnenweeenantwoordbiedenopdeterechtebekommernisseninzakedeverbredingenverdiepingvandebijstandvantolkenaandoveengehoorgestoordepersonen.

ConformhetregeerakkoordzaloverlegdienenopgestarttewordentussenOnderwijsenWel-zijninzakedepositievandeinternaten.Hierbijkaneenonderscheidgemaaktwordentussendeinternatenvanhetgewoononderwijs,waardebevoegdheidvandeministervanOnderwijsontegensprekelijkis,endeinternatenvanhetbuitengewoononderwijs.Eendecretaleregelingdringtzichoptijdensdezelegislatuurmetalsmogelijkeuitgangspunteneenuniformekwali-teits-enfinancieringsregeling.

Ookinzakeleerzorgwillenweverderactiefenconstructiefparticiperenaandedecretalerege-lingendiedecollegabevoegdvoorOnderwijszaluitwerken.WepleitendanookvooreensterkesamenwerkingenafstemmingtussenCLB’s,scholenendedoorVAPHerkendedienstenenvoor-zieningenvoorkinderenenjongerenmeteenhandicap,dieallenzonderuitzonderingookkleu-tersenleerlingenzijnvanhetkleuter,lagerensecundaironderwijs.

Mobiliteit en WVG

Hetvervoervangebruikersvanennaarvoorzieningenisnietvoorallesectorengoedgeregeld.DitvergtduszekereensamenspraakmetdecollegabevoegdvoorMobiliteit.Wedenkenhierbijonder meer aan het vervoer van ouderen en personen met een handicap. Een concreet pro-bleemdossierishetleerlingenvervoervan(ex)BUSO-leerlingen.Ookvoordedienstenvooraan-gepastvervoermoeteendegelijkeregelinguitgewerktworden.

Gelijke Kansen

HetGelijkeKansenbeleidmoetgestoeldzijnopeenhelderebevoegdheidsverdelingtussenWVGendeVlaamseministervanGelijkeKansen.

Specifiek ten aanzien van personen met een handicap speelt het VAPH zijn noodzakelijke rolinhetGelijkeKansenbeleidvoorzijndoelgroep.Ditkomtondermeertotuitinginhetrappor-teringscomitédatinhetlichtvandeVN-conventiedientopgerichttewordenenwaarvoorhetVAPHdeaangewezencontactorganisatieis.

Ruimere samenwerking

Omaandestijgendevraagnaarkwalitatievebuitenschoolsekinderopvangenopvangtijdensdevakantiestekunnenvoldoen,zullenwesamenwerkenmetdecollega’sbevoegdvoorOnderwijs,Cultuur,JeugdenSport.Hetnieuweorganisatiemodelmetnest-enwebfunctie,aangebodenineenpartnerschapvanverschillendeactoren(cfr.ookhetBredeSchool-concept),zullenwesamenmetdekwaliteitsvereistenvastleggeninhetregelgevendkadervoordebuitenschoolsekinderopvang.

Hetwaarborgenvanderechtenvandeburgers, jongenoud, iseenessentiëleopdrachtvoorallebeleidsdomeinenbinnendeVlaamseoverheid.Datgeldtbijuitstekvoorhetvrijwarenvanderechtenvanhetkind.OnderaansturingvandecoördinerendministerKinderrechtenzullen

Page 73: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

73

weaanditbeleidsdomeinoverschrijdendeprocesdeelnemen.Wedoendatvanuithetnetwerkvanaanspreekpuntenkinderrechtendieinelkagentschapdebeleidsaandachtvoorkinderrech-tenuitdragen.Weverwachtendatditnetwerk,vanuitdespecifiekeinvalshoekvanonsbeleids-domein,inputlevertvoorhetVlaamsJeugdbeleidsplan,dewerkzaamhedenvandeNationaleCommissieKinderrechtenendathetzijnmedewerkingverleentaanhetBelgischerapportvoorhetComitévoordeRechtenvanhetKind.

Totslotwillenwedesamenwerkingtussendeverschillendebeleidsdomeinenophetvlakvande hulp- en dienstverlening aan gedetineerden en geïnterneerden verankeren en versterkentegen2012.Hetstrategischplandatwerduitgewerktomeendegelijkaanbodvanhulpverle-ning,vorming,beroepsopleiding,onderwijs,cultuur,sportenontspanningaangedetineerdenaantebieden,wordtmomenteeluitgebreidnaarallegevangenisseninVlaanderenenBrussel.Nudepilootfasevoorbij is, ishetbelangrijkdatwedewerkingsbeginselen,deonderscheidensamenwerkingendecoördinatiedecretaalgaanverankerenendittegen2010.

3.6.4 We maximaliseren het Vlaamse welzijns-, gezondheids- en gezinsbeleid binnen de bestaande staatsstructuur en plegen overleg met de federale overheid om zo tot een maximaal efficiënte beleidsaanpak te komen.

MetdefederaleoverheidzullenwezowelindeinterministeriëleconferentieVolksgezondheidalsindeinterministeriëleconferentieWelzijn,SportenGezin(deelPersonenmeteenHandicap)ende interministeriëleconferentieHandhavingsbeleidduidelijkeafsprakenmakenbinnendetoegekendebevoegdheden.Hiermeewillenwedemeestefficiënteaanwendingvanoverheids-middelenrealiseren.

Zo zullen we onder meer een samenwerkingsakkoord en een wijziging van de StatistiekwetnastrevendiemoettoelatendathetVlaamsAgentschapZorgenGezondheidkanblijvenverdergaanmethetverzamelen,verwerken,analyserenenpublicerenvangezondheidsgegevens.

Wezullenookaandringenopeenherzieningvanhetverouderdefederalenormenkaderwaar-aanonzezorginstellingenonderworpenzijnbinneneendaartoeopterichtenwerkgroepvande interministeriële conferentie. Indien door tekortkomingen van het federale normenkadersituatiesdreigendieaanleidingkunnengeventoteenminderwaardigekwaliteitvanzorg,zul-lenweaandeVlaamseRegeringvoorstellenomhaarbevoegdheidtebenuttenomaanvullendenormenuittevaardigen.

MethetoogopeengoedesamenwerkingtussenWelzijnenJustitieeneengoedeuitbouwvandedienst-enhulpverleningaanjongerendieeenalsmisdrijfomschrevenfeitpleegden,evalu-erenenactualiserenweopkortetermijnhetsamenwerkingsakkoordvan30april2002‘betref-fende het gesloten centrum voor voorlopige plaatsing van minderjarigen die een als misdrijfomschrevenfeithebbengepleegd’enstellenweeensamenwerkingsakkoordmetJustitieopvoorhetfederaaldetentiecentrumteTongeren.

Meerglobaalgaanwenahoewedeveelheidvanraakvlakkenenafsprakentussenonsbeleids-domeinenJustitiekanvattenineenglobaalraamakkoord.Wedenkendanondermeeraandehulpverleningaangedetineerdenengeïnterneerdenenaandehulpverleningaanniet-begeleideminderjarigen,slachtofferzorg,begeleidingenbehandelingvanseksueledelinquenten,herstel-bemiddeling,neutralebezoekruimtesenalternatievegerechtelijkemaatregelen.Wevolgendeontwikkelingenopoverdenieuwefamilierechtbankenmeerbepaalddegevolgenvoordeposi-tievankinderenenjongereninrechtszaken.

Page 74: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

74

Inkadervandeindividuelemateriëlebijstand(IMB)aanpersonenmeteenhandicapzettenweonsinomderolstoelproblematiekmethetRIZIVoptelossen,watondermeerbetekentduide-lijkerichtlijnenenefficiëntetoewijzingsproceduresvoordegebruikers.

DeVlaamseRegeringwildebandmetBrusselversterken.VoorhetbeleidsdomeinWelzijn,Volks-gezondheidenGezin isdeVlaamseGemeenschapscommissieenmeerbepaaldhetcollegelidbevoegd voor Welzijn, Gezondheid en Gezin mijn prioritaire partner. Samen met de collega’svandeVlaamseRegeringwakenweeroverdatdeBrusselnormbehoudenblijft.TevenszullenweeroverwakendatdeBrusseltoetssteedsconsequentwordttoegepastvoorhetinvoerenvannieuwebeleidsinitiatieven.WaarnodigwordenspecifiekeBrusselparagrafeningelastinderegel-gevingenwordenbepaaldevoorafnamesindemiddelenvoorzienomeenaangepastbeleidteontwikkelen,inoverlegofviadeVlaamseGemeenschapscommissie.IndekomendelegislatuurzullenweduidelijkheidmoetenscheppenoverdebevoegdhedenvandeVlaamseGemeenschapendeVlaamseGemeenschapscommissieinBrussel;hetvoerenvaneenkerntakendebatlijktonsdanookeennoodzaak.Bovendienwillenwebijdragentotminderversnipperingenmeerbunde-lingvankrachtenvanhetVlaams-Brusselsewelzijns-engezondheidsveld.

TotslotzijnwesteedsbereidomsamenmetdecollegabevoegdvoorBrussel,overlegteple-genmetdeandereoverhedendieinBrusselhetwelzijns-engezondheidslandschapmeevormgeven,zijndedeGemeenschappelijkeGemeenschapscommissieendeFranseGemeenschaps-commissie.

Wezullenooknagaanofdeverwerkingvanepidemiologische,statistischeof infectiologischegegevensdoorVlaamseexpertisecentraeenmeerwaardekanbiedenvoordesectorofvoorhetbeleid.

3.6.5 We situeren de Vlaamse welzijnssector in Europees verband en volgen het Europese zorgbeleid proactief op om ons sterk te positioneren op Europees niveau.

Wezullenonsbeleidoriënterenopdeinternationaleevolutiesenvoorbeeldenvangoedeprak-tijk.WebenuttenhetBelgischEU-voorzitterschapin2010omeenaantalprioriteitenenverwe-zenlijkingeninhetVlaamsewelzijns-engezondheidsbeleidals ‘goedepraktijken’naarbuitentebrengen.HetEuropeesJaar2010vandebestrijdingvanarmoedeensocialeuitsluitingenhetEuropeesJaar2011vanhetvrijwilligerswerkrakenrechtstreeksaandebevoegdhedenvanhetbeleidsdomein.

HetisookbelangrijkomdemogelijkeimpactvanEuropeseregelgevingophetVlaamsebeleidtijdiginteschattenenproactiefoptevolgen.Webestedenookaandachtaande(mogelijkhedenvan)Europeseprogramma’senprojectwerking.

Wemaximaliserenonzeinterregionalesamenwerking,ondermeerdooreenactiefengagementin Euregha, een netwerk van Europese regio’s met bevoegdheden inzake gezondheidszorg,waarvan Vlaanderen vanuit het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid het voorzitterschapopneemt.Ondermeeromdeuitwisselingvankennisenervaringopallerleivlakkenindepraktijktebrengen,verstevigtVlaanderendesamenwerkingmetEuropeseenandereregio’smetgroteautonomie.WestrevendaarbijnaareenverhoogdeenactieveaanwezigheidvanVlaanderenindeinternationaleorganisatiesdievanbelangzijnvoorVlaanderen.DenadrukmoethierbijliggenopdezeorganisatieseninitiatievenwaarVlaanderenzichookalsregiokanprofileren(Euregha,RegionsforHealthNetwork),endieinhoudelijkhetmeestaansluitenbijdebeleidsprioriteiten,zoalsdeWereldgezondheidsorganisatie,deRaadvanEuropaendeVerenigdeNaties(VN).

HetVAPHblijftactiefalsoverleg-endoorgeefplatforminzakehetbeleidvoorpersonenmeteenhandicapinEuropeeseninternationaalperspectief.

Page 75: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

75

Dediversesamenwerkingsakkoordentussendefederalestaatengemeenschappenengewes-tenwordenwaarnodiggeactualiseerdenbijgestuurdomdezeaantepassenaandeinstitutio-nelehervormingeninEuropeesenBelgischverband.

3.6.6 We willen het middenveld, de academische wereld en de gebruikers nauw betrekken bij beleidsvoorbereiding en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en gezondheidsbeleid te komen.

Doorheendehelebeleidsnotahebbenweregelmatigdeconsultatievanhetmiddenveldver-meld.Eenlouterevermeldingvanhetmiddenveldvolstaatechterniet.Alssluitstukvandezebeleidsnotawillenwedanookhetbelangvanonzepartnersonderstrepen.

Wegelovenindekrachtvanhetmiddenveld.Zijhebbenimmersdevingeraandepolsvanonzesamenleving.Nieuweontwikkelingenennieuwevisiesgroeienvaakvanonderuit.Hetisveelalaandebasisdatnieuweoplossingenvoorbestaandeproblemenhunoorsprongkennen.

Erisdanookeenbelangrijketaakvoorhetmiddenveldweggelegdinhetbeleidsvoorbereidenden–evaluerendwerk.Wezullenhetmiddenveldopregelmatigebasishorenenconsulteren,ineersteinstantieviadedaarvoorvoorzieneforazoalsdestrategischeadviesraad.

JoVandeurzen,VlaamsministervanWelzijn,VolksgezondheidenGezin

Page 76: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

76

Bijlagen

Bijlage: regelgevingsagenda

Tit

elv

anh

etin

itia

tief

Fase

/act

ie

Sam

enva

ttin

gb

elei

dsd

oel

stel

linge

nW

erkw

ijze

Tim

ing

Basi

sdec

reet

soc

iale

bes

cher

min

g

On

twik

kelin

gVe

rrui

men

van

de

soci

ale

besc

herm

ing

van

de V

lam

inge

n

om z

o hu

n gr

ondr

echt

en b

eter

te k

unne

n w

aarb

orge

n.

Dit

bas

isd

ecre

ets

chep

t,a

lsd

eke

rnv

ane

enb

elei

dsa

an-

pak

die

de

soci

ale

gron

dre

chte

nm

axim

aale

nc

onsi

s-

ten

twaa

rbor

gt,e

eng

emee

nsc

hap

pel

ijkk

ader

voo

rd

e

vers

chill

end

evo

rmen

van

soc

iale

bes

cher

min

gen

om

vat

o.a.

vol

gen

de

ond

erd

elen

:

•d

eb

esta

and

ezo

rgve

rzek

erin

g;

•ee

ns

yste

emv

anm

axim

um

fact

uu

rin

de

thu

is-

zorg

;

•ee

nV

laam

seh

osp

ital

isat

ieve

rzek

erin

g;

•ee

nn

ieu

we

rege

ling

voor

de

ond

erst

eun

ing

van

ki

nd

eren

;

•ee

nn

ieu

ws

yste

emv

anb

egre

nzi

ng

van

de

kos-

ten

ind

ere

sid

enti

ële

oud

eren

zorg

.

Voer

env

ane

ens

tap

sgew

ijsp

roce

s

dat

toev

ertr

ouw

dw

ord

taan

een

gem

engd

est

uu

rgro

epo

nd

erv

oorz

it-

ters

chap

van

de

secr

etar

is-g

ener

aal

van

het

dep

arte

men

tWV

G.V

ijfw

erk-

groe

pen

(cf.

sam

enva

ttin

gb

elei

ds-

doe

lste

llin

gen

)zu

llen

ger

ich

tde

dec

re-

tale

bep

alin

gen

voo

rber

eid

en.

Stre

efd

oel:

eers

telu

ik

tege

ne

ind

201

0.

Kad

erd

ecre

etv

oor-

sch

ools

eki

nd

erop

van

g

On

twik

kelin

gIn

vest

eren

in h

et a

anbo

d en

de

stru

ctuu

r van

de

kind

erop

-

vang

zod

at d

eze

haar

soc

iale

, eco

nom

isch

e en

ped

agog

i-

sche

func

tie

max

imaa

l kan

waa

r mak

en.

Dit

kad

erd

ecre

etz

alo

.a.

•ee

nk

opp

elin

gm

aken

tu

ssen

de

nat

alit

eit

end

ed

aaru

itv

oort

vloe

ien

de

noo

da

ank

ind

erop

van

g

•d

eb

asis

leg

gen

voo

rd

eve

reis

tev

ergu

nn

ings

-vo

orw

aard

en

•d

em

aats

chap

pel

ijke

opd

rach

ten

de

con

cret

eor

gan

isat

iev

and

eki

nd

erop

van

gva

stle

ggen

.

Uit

wer

ken

van

dec

reet

inr

uim

ove

rleg

met

de

geb

ruik

ers

end

ese

ctor

.

Voor

ber

eid

ing:

201

0

Fin

alis

atie

:201

1

Dec

reet

inte

rlan

del

ijke

adop

tie

On

twik

kelin

gPr

ofes

sion

alis

eren

van

de

adop

tiep

roce

dure

van

uit h

et

prio

rita

ire

oogp

unt v

an h

et b

elan

g va

n he

t kin

d.

Aan

pak

ken

van

de

adop

tie

ine

ens

terk

ver

and

erd

een

vera

nd

eren

de

inte

rnat

ion

ale

con

text

en

de

daa

rmee

verb

ond

enp

rob

lem

atie

k.

Org

anis

eren

van

een

Sta

ten

-Gen

eraa

l

over

ad

opti

ed

iem

oetr

esu

lter

enin

het

for

mu

lere

nv

anb

elei

dsa

ntw

oor-

den

op

de

hu

idig

ep

rob

lem

ene

nz

o

krac

htl

ijnen

bie

den

voo

ree

nto

ekom

-

stig

bel

eid

.

Stat

en-G

ener

aal:

2010

.

Page 77: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

77

Tit

elv

anh

etin

itia

tief

Fase

/act

ie

Sam

enva

ttin

gb

elei

dsd

oel

stel

linge

nW

erkw

ijze

Tim

ing

Dec

reet

bin

nen

lan

dse

adop

tie

On

twik

kelin

gPr

ofes

sion

alis

eren

van

de

adop

tiep

roce

dure

van

uit h

et

prio

rita

ire

oogp

unt v

an h

et b

elan

g va

n he

t kin

d.

Het

dec

reet

zal

een

du

idel

ijke

taak

omsc

hri

jvin

gen

su

b-

sid

iere

gelin

gom

vatt

ena

lsoo

kd

evo

orw

aard

env

oor

een

goed

ead

opti

ebem

idd

elin

g.

Na

anal

yse

van

de

situ

atie

en

ino

verl

eg

met

de

stak

ehol

der

s.

Dec

reet

ple

egzo

rgO

ntw

ikke

ling

Inve

ster

en in

uit

brei

ding

, inn

ovat

ie e

n af

stem

min

g bi

nnen

een

inte

gral

e aa

npak

om

zo

de m

inde

rjar

ige

hulp

te k

un-

nen

bied

en d

ie a

ansl

uit b

ij zi

jn n

oden

.

Inte

rsec

tora

leh

arm

onis

erin

gen

op

tim

alis

erin

gva

nd

eze

zorg

vorm

.

On

der

coö

rdin

atie

van

het

dep

arte

-

men

t,o

verl

egtu

ssen

de

bet

rokk

en

agen

tsch

app

en.

Voor

ber

eid

ing:

200

9

Fin

alis

atie

:201

2

Dec

reet

CIG

On

twik

kelin

gZo

rgen

voo

r een

dec

reta

le v

eran

keri

ng v

an d

e m

issi

e en

de

kern

opdr

acht

en v

an d

e ve

rtro

uwen

scen

tra

en d

e CI

G.

Uit

wer

ken

van

een

dec

reet

ino

verl

eg

met

de

sect

or.

Woo

nzo

rgd

ecre

etU

itvo

erin

gIn

vest

eren

in e

en to

erei

kend

zor

g- e

n ge

zond

heid

saan

bod

om z

o oo

k in

dez

e se

ctor

max

imaa

l zor

g op

maa

t te

kun-

nen

aanb

iede

n.

Focu

ssen

op

de

mog

elijk

hed

env

oor

oud

eren

en

zor

gbe-

hoe

ven

den

om

zo

lan

gm

ogel

ijkth

uis

tew

onen

.

Aan

pas

sen

van

de

pro

gram

mat

iev

oor

de

nie

uw

eof

gew

ijzig

de

zorg

vorm

ena

lsin

stru

men

tvoo

rd

eb

eter

e

spre

idin

gva

nh

etz

orga

anb

od.

Uit

wer

ken

van

ver

nie

uw

end

eco

nce

p-

ten

zoa

lsd

eas

sist

enti

ewon

inge

ne

n

het

woo

nzo

rgn

etw

erk.

Bijs

ture

nv

and

ep

rogr

amm

atie

op

bas

isv

anm

eer

verfi

jnd

ep

aram

eter

s

ofa

ange

pas

tew

egin

gsfa

ctor

env

oor

bep

aald

ele

efti

jdsg

roep

ene

nm

et

aan

dac

htv

oor

equ

ival

enti

ereg

els

die

toel

aten

een

ove

r-o

fon

der

aan

bod

van

bep

aald

ew

oon

zorg

voor

zien

inge

nin

spec

ifiek

ere

gio’

ste

com

pen

sere

n.

Uit

wer

ken

van

een

sp

ecifi

eke

pro

gram

-

mat

iev

oor

de

thu

is-e

no

ud

eren

zorg

ind

eV

laam

ser

and

.

Page 78: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

78

Tit

elv

anh

etin

itia

tief

Fase

/act

ie

Sam

enva

ttin

gb

elei

dsd

oel

stel

linge

nW

erkw

ijze

Tim

ing

Dec

reet

ou

der

enp

arti

ci-

pat

ie

Wijz

igin

gRe

alis

eren

van

een

toeg

anke

lijke

en

besc

hikb

are

dien

st-

verl

enin

g op

maa

t ver

eist

een

ger

icht

e be

leid

saan

pak

voor

spe

cifie

ke d

oelg

roep

en o

m z

o re

chts

reek

s te

kun

nen

ingr

ijpen

op

de fa

cett

en e

igen

aan

hun

leef

situ

atie

en

zorg

node

n.

Stim

ula

nse

nc

reër

eno

mlo

kaal

vor

mte

gev

ena

and

e

par

tici

pat

iev

ano

ud

eren

aan

het

bel

eid

.

Kwal

itei

tsd

ecre

etU

itvo

erin

gU

itw

erke

n va

n ee

n co

ncre

te b

elei

dsaa

npak

om

de

voor

-

zien

inge

n zo

te s

tim

uler

en d

e kw

alit

eit v

an h

un a

anbo

d te

verb

eter

en.

Uit

voer

env

anh

etg

ehar

mon

isee

rde

dec

reet

.

Sect

oral

eu

itvo

erin

gsb

eslu

iten

ter

goed

keu

rin

gvo

orle

ggen

aan

de

Reg

erin

g,r

eken

ing

hou

den

dm

etd

e

spec

ifiek

eke

nm

erke

nv

ane

lke

sect

or.

2009

-201

4

Dec

reet

VIP

AW

ijzig

ing

Uit

bouw

en v

an e

en to

egan

kelij

ke z

orgi

nfra

stru

ctuu

r om

zo d

e be

reik

baar

heid

van

het

aan

bod

voor

de

gebr

uike

r te

opti

mal

iser

en.

Dez

ed

ecre

etw

ijzig

ing

wil

een

aan

tale

lem

ente

nf

acili

te-

ren

o.a

.

•su

bsi

dië

rin

gva

np

roje

cten

•p

refin

anci

erin

gva

nw

oon

zorg

voor

zien

inge

n

•m

odu

leri

ng

van

waa

rbor

greg

elin

gvo

orw

oon

-zo

rgce

ntr

a.

2009

Dec

reet

pla

tfor

mv

oor

wel

zijn

s-e

ng

ezon

dh

eid

s-

info

rmat

ie

On

twik

kelin

gIn

vest

eren

in e

en v

erbe

terd

(e) e

lekt

roni

sche

regi

stra

tie,

gege

vens

verz

amel

ing

en g

egev

ensu

itw

isse

ling

om z

o de

wer

kpro

cess

en e

ffici

ënte

r te

late

n ve

rlop

en e

n oo

k om

bele

idsm

atig

een

bet

er z

icht

te k

rijg

en o

p vr

aag-

en

aanb

o-

devo

luti

es.

Uit

wer

ken

van

een

slu

iten

de

nw

erkb

aar

kad

erv

oor

uit

-

wis

selin

gva

ng

ezon

dh

eid

s-e

nw

elzi

jnsi

nfo

rmat

ieo

md

e

mom

ente

elb

esta

and

ech

aoti

sch

ed

iver

site

itin

de

opsl

ag

end

oors

trom

ing

van

geg

even

ste

ku

nn

eno

ph

effe

n.

Goe

dge

keu

rdd

oor

de

Vla

amse

Reg

e-

rin

g,d

oorl

oop

tmom

ente

eld

ead

vie-

zen

ron

de.

On

der

mee

rop

vla

kva

nd

e

pri

vacy

wet

gevi

ng

isb

ijstu

rin

gve

reis

t.

2010

Page 79: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

79

Tit

elv

anh

etin

itia

tief

Fase

/act

ie

Sam

enva

ttin

gb

elei

dsd

oel

stel

linge

nW

erkw

ijze

Tim

ing

Vrijw

illig

ersd

ecre

etU

itvo

erin

gVe

rste

rken

van

het

vri

jwill

iger

swer

k om

zo

vorm

te g

even

aan

een

zorg

zam

e en

par

tici

pati

eve

sam

enle

ving

.

2009

OC

MW

-dec

reet

Besp

reki

ng

met

col

lega

-

min

iste

rva

n

Bin

nen

lan

ds

Best

uu

r

Inze

tten

op

regu

leri

ngsm

anag

emen

t om

zo

geri

cht b

ij te

drag

en to

t effi

ciën

tie

en e

ffec

tivi

teit

in h

et o

ptre

den

van

zow

el d

e ad

min

istr

atie

als

de

voor

zien

inge

n op

het

terr

ein.

Wijz

igin

gen

voo

rste

llen

en

bes

pre

ken

om

de

sam

enw

er-

kin

gs-e

nv

erze

lfst

and

igin

gsm

ogel

ijkh

eden

van

op

enb

are

voor

zien

inge

nin

de

zorg

sect

orte

ver

ruim

en.

Dec

reta

leb

asis

voo

rd

e

erke

nn

ing

&s

ub

sid

iëri

ng

van

pal

liati

eve

net

wer

ken

Act

ual

isat

ieIn

vest

eren

in e

en to

erei

kend

zor

g- e

n ge

zond

heid

saan

bod

om z

o oo

k in

dez

e se

ctor

max

imaa

l zor

g op

maa

t te

kun-

nen

aanb

iede

n.

Maa

treg

elen

voo

rzie

no

mz

ola

ng

mog

elijk

zel

fsta

nd

ig

thu

iste

blij

ven

.

Dec

reta

lev

eran

keri

ng

wer

kin

gva

nv

ertr

ouw

ens-

cen

tra

kin

der

mis

han

de-

ling

On

twik

kelin

gRe

alis

eren

van

een

toeg

anke

lijke

en

besc

hikb

are

dien

st-

verl

enin

g op

maa

t ver

eist

een

ger

icht

e be

leid

saan

pak

voor

spe

cifie

ke d

oelg

roep

en o

m z

o re

chts

reek

s te

kun

nen

ingr

ijpen

op

de fa

cett

en e

igen

aan

hun

leef

situ

atie

en

zorg

node

n.

Zorg

env

oor

een

cor

rect

ep

osit

ion

erin

gb

inn

enh

et

wel

zijn

s-e

ng

ezon

dh

eid

slan

dsc

hap

als

ook

defi

nië

ren

van

kern

opd

rach

ten

en

ker

np

roce

ssen

.

Dec

reta

lev

eran

keri

ng

hu

lp-e

nd

ien

stve

rlen

ing

aan

ged

etin

eerd

en

On

twik

kelin

gRe

alis

eren

van

een

toeg

anke

lijke

en

besc

hikb

are

dien

st-

verl

enin

g op

maa

t ver

eist

een

ger

icht

e be

leid

saan

pak

voor

spe

cifie

ke d

oelg

roep

en o

m z

o re

chts

reek

s te

kun

nen

ingr

ijpen

op

de fa

cett

en e

igen

aan

hun

leef

situ

atie

en

zorg

node

n.

Vera

nke

rin

gva

nd

ew

erki

ngs

beg

inse

len

,de

sam

enw

er-

kin

gsaf

spra

ken

en

de

coör

din

atie

.

Vera

nke

rin

gop

bas

isv

ane

eng

ron

dig

e

eval

uat

ie,i

no

verl

egm

eta

llea

ctor

en

die

bet

rokk

enz

ijnb

ijd

eh

ulp

-en

die

nst

verl

enin

gaa

ng

edet

inee

rden

.

Page 80: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

80

Tit

elv

anh

etin

itia

tief

Fase

/act

ie

Sam

enva

ttin

gb

elei

dsd

oel

stel

linge

nW

erkw

ijze

Tim

ing

Dec

reta

ler

egel

ing

pos

itie

inte

rnat

en

Sam

enw

erki

ng

met

col

lega

-

min

iste

rva

n

On

der

wijs

Syne

rgie

ën to

t sta

nd b

reng

en tu

ssen

de

vers

chill

ende

bele

idsd

omei

nen

om z

o de

opl

ossi

ngen

aan

te re

iken

voo

r

de p

robl

emen

in o

nze

maa

tsch

appi

j die

een

sti

jgen

de

com

plex

itei

t ken

nen.

Bela

ngr

ijkst

eu

itga

ngs

pu

nte

n:e

enu

nif

orm

ekw

alit

eits

-

enfi

nan

cier

ings

rege

ling.

Dec

reta

ler

egel

ing

leer

-

zorg

Sam

enw

erki

ng

met

col

lega

-

min

iste

rva

n

On

der

wijs

Syne

rgie

ën to

t sta

nd b

reng

en tu

ssen

de

vers

chill

ende

bele

idsd

omei

nen

om z

o de

opl

ossi

ngen

aan

te re

iken

voo

r

de p

robl

emen

in o

nze

maa

tsch

appi

j die

een

sti

jgen

de

com

plex

itei

t ken

nen.

Sam

enw

erki

ng

ena

fste

mm

ing

tus-

sen

CLB

’s,s

chol

ene

nd

ed

oor

VAPH

erke

nd

ed

ien

sten

en

voo

rzie

nin

gen

voor

kin

der

ene

njo

nge

ren

met

een

han

dic

ap.

Page 81: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en

Samenstelling

VlaamsMinistervanWelzijn,VolksgezondheidenGezin

U vindt de digitale versie van de beleidsnota’s op:

http:/www.vlaanderen.be/beleidsnotas

Vormgeving

DepartementDienstenvoorhetAlgemeenRegeringsbeleid

AfdelingCommunicatie

Depotnummer

D/2009/3241/468

©november2009-Vlaamseoverheid

HebtueenvraagjevoordeVlaamseoverheid?

Ukrijgtvanonsmeteeneenantwoord.

Ofwewijzenudeweg...

Page 82: Beleidsnota 2009 - 2014 -   · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren ... en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en