Beleidsnota 2009 - 2014 - · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en...
Transcript of Beleidsnota 2009 - 2014 - · PDF fileVlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en...
Beleidsnota 2009 - 2014
WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN
Jo Vandeurzen
VlaamsMinistervanWelzijn,VolksgezondheidenGezin
3
Inhoud
Lijst afkortingen ...................................................................................7
Managementsamenvatting – “Vijf jaar investeren in Welzijn, Volksgezondheid en Gezin” ................................................................9
1 Omgevingsanalyse .............................................................................11
1.1 Inleiding ...........................................................................................................11
1.2 Basistrend: De individualisering van de maatschappij stimuleert de vraag naar zorg op maat en leidt tot de verdere professionalisering van de hulpverlening ................................................11
1.3 Doelgroep- en themagebonden trends .....................................................11
1.3.1 Gezin......................................................................................... 11
1.3.2 Ouderen.................................................................................... 13
1.3.3 Personenmeteenhandicap..................................................... 15
1.3.4 Jongeren.................................................................................. 16
1.3.5 Gezondheid.............................................................................. 17
1.3.6 Kwetsbaremensen................................................................... 18
1.4 Bestuurlijk en maatschappelijk kader waarbinnen het beleid zich moet ontwikkelen .................................................................................19
2 Budgettaire context ...........................................................................22
3 Strategische en Operationele doelstellingen .................................24
3.1 We versterken mensen in hun fysiek, psychisch en sociaal welbevinden door welzijns- en gezondheidsproblemen zoveel mogelijk te voorkomen, zo vlug mogelijk te detecteren en tijdig en adequaat aan te pakken. .........................................................................24
3.1.1 Wezetteninoppreventieomzobijtedragentotgezondheidswinstvooreneenhogerematevanwelbevindenvanonzebevolking.............................................24
3.1.2 Wewillenbijvragenenproblemensneldegepastehulpinzettenomzoergertevoorkomen.........................................26
3.2 We verruimen de sociale bescherming van de Vlamingen om zo hun grondrechten beter te kunnen waarborgen. ...................................29
3.2.1 WenemendenodigeinitiatievenzodatdeVlamingenhunsocialerechtenvolledigerenbeterkennen............................30
3.2.2 WeontwikkeleneenbasisdecreetinzakeVlaamsesocialebescherminggebaseerdophetbrederekadervanhetPact2020enartikel23vandegrondwet.................................. 31
4
3.3 We bouwen de hulp- en dienstverlening zo uit dat ze voldoende beschikbaar en toegankelijk is om zorg op maat te kunnen realiseren. .........................................................................................32
3.3.1 Weinvestereninhetaanbodendestructuurvandekinderopvangomzotebewerkstelligendatdezehaarsociale,economischeenpedagogischefunctiemaximaalkanwaarmaken........................................................................33
3.3.2 Weprofessionaliserendeadoptieprocedurevanuithetprioritaireoogpuntvanhetbelangvanhetkind.......................35
3.3.3 Jeugdhulpgeldtalseenspeerpuntinmijnbeleid:wewilleninvestereninuitbreiding,innovatieenafstemmingbinneneenintegraleaanpak,omzodeminderjarigedehulptekunnenbiedendieaansluitbijzijnnoden....................36
3.3.4 Indesectorvanpersonenmeteenhandicapversterkenwedepolitiekvaninnovatieenuitbreidingomzovoordezedoelgroephetaanbodmaximaalbeschikbaarentoegankelijktemaken............................................................... 41
3.3.5 Weinvesterenineentoereikendzorg-engezondheidsaanbodomzoookindezesectormaximaalzorgopmaattekunnenaanbieden..........................................43
3.3.6 Werealisereneentoegankelijkeenbeschikbaredienstverleningwaarbijaandachtisvoordefacetteneigenaandeleefsituatieenzorgnodenvandespecifiekedoelgroepen.............................................................................47
3.4 We sturen, stimuleren en ondersteunen de welzijns- en gezondheidsactoren zodat ze kwaliteitsvolle zorg bieden in een aangepaste infrastructuur, voortdurend innoveren, een inclusieve aanpak bevorderen en duurzaam te werk gaan. .................53
3.4.1 Weenteneenconcretebeleidsaanpakopheteengemaaktekwaliteitsdecreetomdevoorzieningenzotestimulerendekwaliteitvanhunaanbodteverbeteren........53
3.4.2 Concreteactiesstaanookgeplandindevoorschoolsekinderopvangendegehandicaptensector...............................53
3.4.2 Webouweneentoegankelijkezorginfrastructuuruitomzodebereikbaarheidvanhetaanbodvoordegebruikerteoptimaliseren............................................................................54
3.4.3 Webouwenaaneenduurzamewelzijns-enverzorgingsinfrastructuur.........................................................55
3.4.4 WerealiserendeViA-doorbraak“MedischCentrumVlaanderen”omzodeinnovatieindewelzijns-engezondheidszorgtestimuleren................................................55
3.4.5 Weversterkenhetvrijwilligerswerkomzovormtegevenaaneenzorgzameenparticipatievesamenleving...................58
3.4.6 Weonderzoekendevoor-ennadelenvandeorganisatievanhetresidentiëlezorgaanboddoorpublieke,privatesocialprofitenprivatecommerciëlezorgaanbieders...............58
5
3.5 We bevorderen bij de overheid en bij de welzijns- en gezondheidsactoren de aandacht en het initiatief voor een meer efficiënte en effectieve werking om zo met dezelfde middelen meer zorg te creëren. .................................................................59
3.5.1 Weinvesterenineenverbeterd(e)elektronischeregistratie,gegevensverzamelingengegevensuitwisseling,omzodewerkprocessenefficiëntertelatenverlopenenookombeleidsmatigeenbeterzichttekrijgenopvraag-enaanbodevoluties.................59
3.5.2 Wezetteninopreguleringsmanagementomzogerichtbijtedragentotefficiëntieeneffectiviteitinhetoptredenvanzoweldeadministratiealsdevoorzieningenophetterrein.......................................................................................62
3.5.3 Wewillendeproceduresvanerkenningensubsidiëringvandeverschillendewerkvormeninhetbeleidsdomein,overdegrenzenvanagentschappenenafdelingenheen,optimaliserenenmaximaalopelkaarafstemmen,omzozoweldeoperationeleefficiëntiealsdebeleidsrelevantieervanteverhogen.....................................................................62
3.5.4 Wewilleneenvernieuwdkadervoorinspectieentoezichtinitiërenomzodevoorzieningenmaximaalteondersteunenbijhetbepalenenrealiserenvaneencliëntgerichtkwaliteitsbeleid....................................................63
3.5.5 Wewilleninhetbeleidsdomeindecultuurvanbeleidsondersteunendwetenschappelijkonderzoekenbeleidsevaluatiesstapsgewijsuitbouwenomzohetbeleidonderbouwdtekunnensturenenbijsturen..................65
3.5.6 Weondersteunendevoorwaardenvooreengoedbestuurvandesocialeondernemingenindewelzijns-engezondheidssectoromzohetprofessioneelondernemerschapendezorgethiekinonsbeleidsdomeintestimuleren............................................................................66
3.6 We werken nauw samen met alle relevante partners op lokaal, provinciaal, regionaal, federaal en internationaal niveau om zo het welzijns- en gezondheidsbeleid onderling af te stemmen en te verbeteren en om elke partner aan te spreken op zijn verantwoordelijkheid en bijdrage. .............................................................67
3.6.1 Westrevennaareenhomogeneaanpakvanhetwelzijns-engezondheidsbeleidoververschillendebestuurslageninVlaanderenenverlichtendeplanlastomzototeenefficiëntereeneffectievereoverheidswerkingtekomen.........68
3.6.2 WebrengenresultaatgerichtesamenwerkingtotstandtussendeverschillendeagentschappenvanhetbeleidsdomeinWelzijn,VolksgezondheidenGezinomzooplossingenaantereikenvoordeproblemeninonzemaatschappijdieeenstijgendecomplexiteitkennen...............69
3.6.3 Webrengensynergieëntotstandtussendeverschillendebeleidsdomeinenomzooplossingenaantereikenvoor
6
deproblemeninonzemaatschappijdieeenstijgendecomplexiteitkennen.................................................................70
3.6.4 WemaximaliserenhetVlaamsewelzijns-,gezondheids-engezinsbeleidbinnendebestaandestaatsstructuurenplegenoverlegmetdefederaleoverheidomzototeenmaximaalefficiëntebeleidsaanpaktekomen...........................73
3.6.5 WesituerendeVlaamsewelzijnssectorinEuropeesverbandenvolgenhetEuropesezorgbeleidproactiefopomonssterktepositionerenopEuropeesniveau.................... 74
3.6.6 Wewillenhetmiddenveld,deacademischewereldendegebruikersnauwbetrekkenbijbeleidsvoorbereidingen–evaluatieomzototeengedragenwelzijns-engezondheidsbeleidtekomen...................................................75
Bijlagen ................................................................................................76
Bijlage: regelgevingsagenda ...................................................................................76
7
Lijst afkortingen
BINC BegeleidinginCijfers
CAW CentrumAlgemeenWelzijnswerk
CGG CentrumvoorGeestelijkeGezondheidszorg
CIG CentrumvoorIntegraleGezinszorg
CKG CentrumvoorKinderzorgenGezinsondersteuning
CLB CentrumLeerlingenbegeleiding
DOMINO DossierMinderjarigenOpvolgingssysteem
GES Gedrags-enEmotioneleProblemen
GGZ GeestelijkeGezondheidszorg
GOS Gedetineerdenopvolgsysteem
HIVA HogerInstituutVoordeArbeid
HPV HumaanPapillomaVirus
ICT Informatie–enCommunicatietechnologie
IJH IntegraleJeugdhulp
IKG Inkomensgerelateerd(bijkinderopvang)
IMB IndividueleMateriëleBijstand
JOS Jeugdonderzoeksplatform
K–dienst DienstKinder–enJeugdpsychiatrie
LAC LokaleAdviescommissievoorwater,gasofelektriciteit
LCCA LifeCycleCostingAnalysis
LOGO Locoregionaalgezondheidsoverlegen–organisatie
MDT MultidisciplinaireTeams
MRSA MethicillineResistenteStaphylococcusAureus
NERF CenterforNeuro-ElectronicsResearchFlanders
OCMW OpenbaarCentrumvoorMaatschappelijkWelzijn
PAB PersoonlijkAssistentieBudget
PGB PersoonsGebondenBudget
POP PersoonlijkOntwikkelingsPlan
PPS Publiek-privatesamenwerking
RIA ReguleringsimpactAnalyse
RIZIV RijksdienstvoorZiekte–enInvaliditeitsverzekering
SGA SterkGedragsgestoordeen/ofAgressievepatiënten
VAPH VlaamsAgentschapvoorPersonenmeteenHandicap
VDAB VlaamseDienstvoorArbeidsbemiddeling
ViA VlaandereninActie
8
VIPA VlaamsInfrastructuurfondsvoorPersoonsgebondenAangelegenheden
VN VerenigdeNaties
WVG WelzijnVolksgezondheidenGezin
9
Managementsamenvatting – “Vijf jaar investeren in Welzijn, Volksgezondheid en Gezin”
AlsVlaamsministervanWelzijn,VolksgezondheidenGezinwilikindezeregeerperiodevolopinzettenopeenwarmeensolidairesamenleving.WewillendatelkeVlamingenBrusselseVla-mingzichvolopkanontplooienenvolwaardigkandeelnemenaandesamenleving.Wedoentegelijkertijdeenberoepopdeverantwoordelijkheidszinendemedewerkingvanelkeburger.Hetoverheidsbeleidkanimmersenkelcomplementairzijnaandeburgerzin,dezorgendesoli-dariteitdiewemetzijnallengezamenlijktentoonspreiden.Solidariteitmaggeenloosbegripzijn,integendeel:solidariteitiseenwerkwoord.
In de vorige legislatuur kregen Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (WVG) meer middelen enwerdvooraldezorgvernieuwd.Wijwillenverderbouwenopdewegdiedoordevoorgangersisingeslagen.
Omdezeambitiesvormeninhoudtegeven,analyseerdeiksamenmetmijnadministratiedebelangrijkste beleidsrelevante trends in welzijn, volksgezondheid en gezin. Samen met deafspraken in het regeerakkoord voor deze legislatuur vormen deze trends de basis voor destrategische en de operationele doelstellingen die richting zullen geven aan het beleid in dekomendevijfjaar.
Weopterenvooreenkadermetzesstrategischedoelstellingen.Zijgevendekrachtlijnenweerwaaropweinalonzebeleidsveldenwillenwerken.Inelkesectorwordtditdanconcreterver-taaldnaaroperationeledoelstellingen.Zijgevenconcreterdekrachtlijnenweervanhettevoe-renbeleid,metdeeffectendiewewillenbereiken.
We hebben ondanks alle inspanningen vastgesteld dat het aanbod de vraag niet kan volgen.Datkomtdoordatermeersoortenaanbodzijngekomenenookdoordatinonzesamenlevingdevraagnaarzorgtoeneemt.Mensen levenbijvoorbeeld langerenhoemeermensen langerleven,hoemeerzorgnodigis.Devaakaangehaaldevergrijzingdus.Westellenookvastdatersteedsmeerzorgvragenzijnbijjongemensen,zoalsjongerenmeteenhandicapenjongerenineenproblematischesituatie.TegelijkdoetzichinVlaanderenmetuitzonderingvanBrusseleenontgroeningvoor.Datwilzeggendathetaandeeljongemensenafneemt.Eenderdeduidelijkmaatschappijbeeldisdeverkleuring.OokinWVGkunnenwerekeninghoudenmetdemulticul-turaliteit,zowel inonsaanbodals inonspersoneelsbeleid.Hetnaadloos latenaansluitenvanaanbodopvraagiswaarwenaarstreven.
Weverbergennietdatditbeleidgevoerdmoetwordenineencontextvankrimpendeénein-digeoverheidsmiddelen.Inhetbeleidsdomeinwelzijn,volksgezondheidengezinmoetnetalsindeanderebeleidsdomeinenbespaardworden.Wijzulleneengoedevenwichtmoetenvin-dentussenbeschikbaremiddelen,basisbeschermingvooriedereenenprioriteitvoordemeestkwetsbare,meestzorgbehoevendemensen.Ondanksdebeperktefinanciëlemiddelenheeftderegeringbeslistomnietalleenbestaandeinitiatieventeversterken,maarookgefaseerdnieuweinitiatieventenemen.Eenefficiëntereneffectievergebruikvandefinanciëlemiddelen,zalonsinstaatstellenommethetzelfdebudgetméértedoen.Wezullenhiervooreeninnovatiefenduurzaambeleidvoeren,steunendopwetenschappelijkonderbouwdekennisenmeerbepaaldopderesultatenvanhetomvangrijkmeerjarigonderzoeksprogrammavanhetSteunpuntWel-zijn,VolksgezondheidenGezin.Eensterkeresamenwerkingtussendeverschillendebeleidsdo-meinenenbeleidsniveausiscruciaal.
Alleswatweondernemen,onderwerpenweaandriezeerduidelijkevoornemens.
• Wewillendezelfredzaamheidvanmensenversterkenenwaarderenenhenstimulerenomhuneigenverantwoordelijkheidofdeverantwoordelijkheidvandemensenuithunomge-ving.(sociaalnetwerk)optenemen;
• Wegevenvoorrangaandemeestkwetsbarenendezwaarstzorgbehoevenden;
10
• Weondersteunenalwiehulpenzorgvraagtomzolangmogelijkzozelfstandigmogelijkindevertrouwdethuisomgevingteblijven.
De sleutelwoorden van ons beleid zijn adequate probleemdetectie en vraagverduidelijking,vernieuwingenversterkingvaneenkwaliteitsvolle,resultaat-encliëntgerichtehulp-endienst-verlening;sectoroverschrijdendesamenwerkingenontkokering.Onzesteunpilarenhiertoezijnsterke,efficiënteeneffectievepartnersindemantelzorg,hetvrijwilligerswerk,hetwerkveldendeoverheid.Indiecontextzullenweookhetoverlegmetwerkgeversenwerknemersvoerenvooreennieuwintersectoraalakkoordvanaf2011.
Hetnatestreveneffectiseenkwaliteitsvolaanbodaanhulpenzorg,beschikbaarentoegan-kelijkvooralleVlamingen,opelkmomentinhunlevendatzehunvraagstellen.Ditbetekentdatweonsprioritairrichtennaardezwakstenendemeestkwetsbareninonzesamenleving,maarookopelkmomentoogblijvenhebbenvoordemodaleVlamingenzijngezin,vanwelkesamenstellingook.
Zokunnenwekomentoteensamenlevingdieeendegelijkesocialebasisbeschermingbiedtaandehelebevolking.Tegelijkwillenwebijzondereaandachtschenkenaaneninitiatievennemenvoordiegenendiehetmeestkwetsbaarenzorgbehoevendzijn.
Wehopendatdezelegislatuurdegeschiedeniszalingaanalshetmomentvande“ontkokering”,de sectoroverschrijdende samenwerking en integratie en van de versterking van ons sociaalkapitaal.
Kortom,wemoetendeambitiehebbenomdegezondheidenhetwelzijnvandebevolkingopeenhogerpeiltebrengen.Wevoorzienhiervoordenodigekwaliteitsvollezorgdietoeganke-lijkisvooriedereen.Hetisonzeeniedersverantwoordelijkheidomdesolidariteitdiedaarvoornodigistebehoudenenversterken.
11
1 Omgevingsanalyse
1.1 Inleiding
NaasthetregeerakkoordenPact2020,dieuiteraardhetkadervormenvoordeuittekeningvanhetbeleid,kijkenweooknaarandereelementenomdebeleidsdoelstellingenvoordezelegisla-tuurgericht(er)tekunnenbepalen.Zogaanweuitvandebeleidsrelevantetrendsophetvlakvanwelzijn,volksgezondheidengezin.Inwatvolgtschetsenwediealsomgevingwaarbinnendebeleidsnotazichsitueert.Weonderscheideneenbasistrendeneenaantaldoelgroep-enthe-magebondentrends.Wevoegendaarhetbestuurlijkenmaatschappelijkkaderalssluitstukaantoe.
1.2 Basistrend:Deindividualiseringvandemaatschappijstimuleertdevraagnaarzorgopmaatenleidttotdeverdereprofessionaliseringvandehulpverlening
Welzijns-,gezondheids-engezinsvoorzieningenwordengeconfronteerdmeteennieuwegroepzorggebruikers.Zezijnbewuster,mondigerenverlangendatzorgverlenendeorganisatieseenhulpverlenendantwoordopmaatvanhetindividuuitwerken.Bovendienkenmerktdezenieuwegroepgebruikerszichdooreensteedsgroterwordendemulticulturelediversiteit.Devoorzie-ningenzijndanookgenoodzaaktomaftestappenvan“onesizefitsall”-oplossingen.Indeplaatsdaarvanmoetdeklemtoonmeerkomenteliggenopdezelfbepalingvandezorggebruiker.
De vraaggestuurde trend loopt parallel met een aan belang winnende inclusiegedachte. Desamenlevingmoetzichdermateorganiserendatdeparticipatiekansenvanpersonenmetzorg-nodenzomaximaalmogelijkgegarandeerdblijven.
1.3 Doelgroep-enthemagebondentrends
1.3.1 Gezin
Sinds2003stijgtinVlaanderenopnieuwhetgeboortecijfer.Vergelekenmethetdieptepuntvan2002,toenslechts59.725kinderengeborenwerden,warenerinhetvoorbijejaarinhetVlaamseGewestbijna9.000geboortenmeer.
GeboortecijferopbasisvangegevensvanKindenGezin
Dit impliceert datmeerkinderenenmeer jongerengebruikzullenmakenvanennoodheb-ben aan het (bestaande) aanbod van zorg- en dienstverlening. Hierdoor komt ondermeer depreventievegezinsondersteuningvanKind&Gezinendecapaciteitbinnende(buitenschoolse)kinderopvangsectoronderdruktestaan.Indekinderopvangbvb.vindtéénopdetienouders
12
dieopzoekgaannaarformelekinderopvanggeenopvang.Dittreftvoornamelijkalleenstaandeouders(36%),werklozenmetkinderen(44%),enlaaggeschooldeoudersenoudersvanalloch-toneafkomst(22%).
Zowelvoordekinderopvangalsvoordepreventievegezinsondersteuning(consultatiebureausen regioverpleegkundigen) noopt dat tot nadenken over een koppeling van het aanbod aande gestegen nataliteit. De toegankelijkheid ervan voor kansengroepen en de kwaliteit van deopvangzijneenbijkomendezorgvoorhetbeleid.
OokdegezinsvormeninVlaanderenkenneneenevolutie.Desamenstellingvanhuishoudensverandertwaardoormenseninandereenmeerdiversesamenlevingsverbandengaanwonen.
Teneersteneemtdegezinsgroottegestaagaf.Daarnaastzijnermeergezinnenwaarvandepart-ners hetzelfde geslacht hebben. Ook het samenwonen van meer generaties onder hetzelfdedakneemtverderaf,wathetpotentieelaanintergenerationelemantelzorginhetgedrangkanbrengen.Tenslotteisdooreensterkestijgingvanhetaantalrelatieontbindingenzowelhetaan-talalleenstaandeoudersalshetaantalalleenstaandeouderengestegen.
Eenhectischlevenlijktvandaagjammergenoegeerderregeldanuitzondering.Onzesamenle-vingkamptmetteveelstress.Dattastdelevenskwaliteitaanenkostdeeconomieendeziek-teverzekeringveelgeld.Stresstreftallelagenvandebevolking.(Jonge)gezinnendragenveelverantwoordelijkheid:gaanwerken,vaakmetbeidepartners,omvoldoendeinkomentehebbenenindedagelijksebasisbehoeftentevoorzien;debekommernisvoordeoudersenvaakookdegrootouders;eengoedeopvoedinggevenaandekinderen.Daarommoetenweonswelzijns-engezondheidsbeleidookrichtenenuitbouwenvoorallegezinnen,ookdegezinnenmettwee-verdieners.Iedereenwordtimmersopeenbepaaldmomentinzijnlevengeconfronteerdmeteenvraagofnoodaanwelzijns-ofgezondheidsaanbod,gaandevankinderopvangtotcuratievegezondheidszorg.
Alleenstaandeouders(vooralmoeders)kampenmeteenaantalmoeilijkheden,metallegevol-genofspecifiekebehoeftenvandien.Omdateenoudergezinneneenlagergezinsinkomenheb-ben,lopenzeeengroterrisicoomindearmoedeterechttekomen.Omdatveleneenvoltijdsebaanmoeilijkkunnencombinerenmetdegezinstaken,hebbenalleenstaandeouderseenuitge-sprokenbehoefteaangezinsvriendelijkearbeidstijdenenbeschikbareenbetaalbarekinderop-vang.Alleenstaandeouderslijkenmeermoeilijkhedenteondervindenbijdeopvoedingvanhunkinderen,maarmeerdanandereoudersvindenzehunwegnaarhetaanbodaanopvoedings-ondersteuning. Tot slot kampen alleenstaande ouders vaker met een slechtere (geestelijke)gezondheidenlopenzeeengroterrisicoopsocialedeprivatiedanpersonendiesamenwonenmetkindereneneenpartner.
Eenscheidingheeftookbelangrijkegevolgenvoordeopgroeiendekinderen.Dezelopeneenhoger risico op armoede, een lager psychisch welbevinden, meer gedrags-, gezondheids- enrelationeleproblemen,eenlagerelevenstevredenheidenslechtereschoolprestaties.Longitudi-naalonderzoekbenadruktdatdezeverschillenoplatereleeftijdvaaknogbestaan.
Een niet onbelangrijk aantal kinderen wordt geboren in een gezin in kansarmoede of in eengezinmeteenverhoogdarmoederisico.In2008werden7,6%vandekinderengeborenineenkansarmgezin.Eenpercentagetrouwensdathetvoorbijedecenniumlichtsteeg.9,4%vandekinderenonderde12jaarleeftineengezinmeteenverhoogdarmoederisico.
Werkhebbenbiedtnogaltijddebestebeschermingtegenfinanciëlearmoede.Intoenemendematehebbenjongekinderenookmoedersdieberoepsactiefzijn.Van2004naar2009steegdearbeidsparticipatievanmoedersmetkinderenonderdedriejaarmetongeveer15%enligtnu
13
bovende70%.Ookdearbeidsparticipatievangrootmoedersisflinktoegenomen.Ditlegtnogeenbijkomendedrukopdeformelekinderopvang.
Totslotwijzenwenogopdecontinuetoenamevankindereninallochtonegezinnen.Alruim20%vandekinderengeborenin2008heefteenmoedervanniet-Belgischeherkomst.Opmer-kelijkisookdatvoorongeveer20%vandekindereninhetVlaamseGewestNederlandsnietdemoedertaalis.Ditisnietonbelangrijk.Onderzoekwijstimmersuitdatjongekinderendiethuiseenanderetaalsprekengeconfronteerdwordenmetgrotereuitdagingenomhetlatergoedtedoenopschoolofopdearbeidsmarkt.
1.3.2 Ouderen
Vlaandereniskleurrijk.OokVlaanderenkleurtlangzaamgrijs.
GezondzijnenblijvenkomtuitallesurveysnaarvorenalsdebelangrijkstebekommernisvanelkeBelg.Zorgenvooreenbeteregezondheidbetekentlangerleven.Elkjaaropnieuwstijgtonzelevensverwachting.Hetbeleidmoetmetdezecrucialedemografischefactorrekeninghouden.
Tegen2010zaleenkwartvandeVlaamsebevolkingouderzijndan60jaarentegen2020zalditaandeeloplopentotbijna1/3.Vooraldeoudstegroepzalnaarverwachtingsterktoenemen.Hetprocentueleaandeelvande80-plussersindetotalebevolkingstijgttot6,5%in2025.VolgensdebevolkingsvooruitzichtenvanhetNISkrijgenweinVlaanderentegen2050eenverdrievoudigingvanhetaantalpersonentussen80en99jaarenzelfseenvertienvoudigingvandehonderdjari-gen.
Eenstijgendelevensverwachtingiséénzaak,maarhoestaathetmetdekwaliteitvandetoege-voegdelevensjaren?Omdittemetenontwikkeldemenopbasisvandegezondheidsenquêteseenmaatvoorhetverwachteaantalgezondelevensjarenopeenbepaaldeleeftijd,envoorhetverwachteaantallevensjarenzonderfunctionelebeperkingen.
Een60-jarigemanheefteenlevensverwachtingvan19,9jaar,waarvan11,9jaaringoedegezond-heiden10,5jaarzonderfunctionelebeperkingen.Een60-jarigevrouwkannog24,6levensjarenverwachten,waarvan12,8jaaringoedegezondheiden12,5jaarzonderfunctionelebeperkin-gen.
Destijgingvandegemiddeldeleeftijdlooptparallelmetdetoenamevanhetaantalpersonenmetdementie. InBelgiëalleenal lijdennaarschatting158000mensenaandementie.Elke7secondenkomterwereldwijdéénpersoonmetdementiebij.
UitdeGezondheidsenquête2004blijktdat24%vande65-plussersernstigbeperktzijninhetuitvoerenvandagelijkseactiviteitenzoalsboodschappendoen,maaltijdenbereiden,lichtehuis-houdelijketakenuitvoeren,dat11%vande65-plusserseendepressieveaandoeningheeften10%vande65-plussersaangeeftminderdanéénkeerperweeksocialecontactentehebben.
Afhankelijkvandesituatieendegraadvanhulpbehoevendheidwaarinouderenzichbevinden,varieertdevoorkeurvoorhulpverlening.Demeesteouderendoeneenberoepopmantelzorgvanpartners,kinderen,burenofvrienden.Paswanneerzelangdurigehulpofpersoonsverzor-gingnodighebben,gevenouderendevoorkeuraanprofessionelethuiszorgdiensten.Bijhoog-bejaardenenzijdienietkunnenrekenenopintensievemantelzorg,genietresidentiëlehulpenzorgdevoorkeur.
9%vande65-plussersgebruiktthuishulp(watoploopttot25%bijde85-plussers)en4%vande65-plussersmaaktgebruikvaneenwarmemaaltijdendienst.
14
ErbestaatinEuropaconsensusdatouderenzolangalsmogelijkzozelfstandigalsmogelijkthuiswillen(blijven)levenenvolopdeelwillenblijvenuitmakenvandegemeenschapwaarinzever-blijven.Debeleidsuitdagingensituerenzichdanophetvlakvanhetmaximaalondersteunenvanmenseninhunthuissituatie,hetoptimaliserenvandewoon-enleefomgeving,hetinzettenopactieveparticipatieaandesamenlevingenhetversterkenvanhetsocialenetwerk.Ditnoopttoteengeïntegreerdbeleiddatdemaatschappijzoinrichtdatmensenerzichinthuisvoelen,zichgewaardeerdvoelenenerzinvolaankunnenbijdragen.Endatverondersteltduidelijkeenstra-tegischduurzamekeuzesdierekeninghoudenmeteenaantalonmiskenbareuitgangspuntenenevoluties:
• Elkeoudereisuniek.
Déouderebestaatniet.Ookonderdeouderenpopulatiegroeitdediversiteit.Elkezorgvragerheeftzijneigenvoorgeschiedenisenbesognes.Dedienstofvoorzieningzalhiermeerdanvroegerhetgevalwas,moetenopinspelen.
• Deoudereheefteendiversecultureleachtergrond.
Deallochtonezorgvraagstijgt.Dedienstenenvoorzieningenmoetenhunaanbodopdezevraagafstemmen.
• De(zorg)infrastructuurmoetcomfortverzoenenmetflexibiliteitenaangepastinspelenopwijzigendenoden.
Aanpasbaarbouwenenlevenslangwonenzijnbegrippendieinhetlichtvandevergrijzingopdebouwmarktgeïntroduceerdworden.Hetondersteunenenversterkenvandeautono-mievandezorgbehoevendeouderevraagteencreatiefdesigndatoptermijnduurzaamkaninspelenopwijzigendebehoeften.
• Tegelijkmetdeinfrastructuurzalookdeomringenderuimteeensteedsgrotererolspeleninhetzorgaanbod.
Zorg-op-maatiseenconceptdatafstemming,visieenplanningvereist.Devoorzieningofdedienstvormtdaarinslechtseenschakel:goede(aangepaste)zorgiseenaangelegenheidvandiverse partners. Dat begint bij toegankelijke buurtvoorzieningen, een veilige en aantrek-kelijkeopenbareruimte,eendoordachteinplantingvandienstenenresidentiëlevoorzienin-gen….Hetwoonzorgconceptwintlokaalaanbelang.Ookopenbarevervoersmaatschappijenzijneenpartner inhetdebatenzullen inhetoverlegbetrokkenworden.Hetconceptvanwoonzorgzoneskomtdaninhetvizier.
• Deouderewordtgeletterd(er).
Descholingsgraadstijgt(geleidelijk).Onderwijsencultuurhebbeneenstijgendeaandachtvoorouderen:verwachtmagwordendatdetoekomstigegebruikerbetergeïnformeerd(endaardoorkritischer)is.Omparticipatieookbijafnemendecompetenties(o.m.inzakemobili-teit)tegaranderenzaleeninternetaansluitingstilaantotdeingeburgerdecomforteisengaanbehoren.
• Deouderewordtarmer.
Deaankomendegeneratiesouderenzijnmeerdanhunvoorgangersconsumenten.Deaspi-ratiesliggennietmeerindeeersteplaatsinfinanciëletransfersnaardekinderenofkleinkin-deren.De intergenerationelesolidariteitwordtmindermaterieel,hetverwervenvan inko-menenbezitsteedsmeereen individueleaangelegenheid.Verwachtwordtdatdeeerstepensioenpijlernietzalvolstaanomallemateriëlebehoeftentedekken.Dedualiteitkannogverscherpen:dearmoedeonderouderenblijktweinigdoelmatigbestredenteworden.
15
• Deskundigheidinvergrijzingwordteenmaatschappelijkenoodzaak.
Aangepastehulp-endienstverleningenhetondersteunenvandemaatschappelijkeparti-cipatievandesterkststijgendegroepindesamenlevingveronderstelteenbreedverspreidinzichtinverouderingsverschijnselenenaangepastehulpverleningenhulptrajecten.Opelkniveauisdeskundigheidvereistomdemeestgewensteendoelmatigeondersteuningtebie-den:vandeouderenbeleidcoördinatoroplokaalvlak,overdezorgverleneraanhuis,totdegeriatrischecoördinatorinhetziekenhuisendeexpertinzakedementieinhetwoonzorg-centrumenspecifiekeseniorenteamsindegeestelijkegezondheidszorg…
1.3.3 Personen met een handicap
HetVlaamsAgentschapvoorPersonenmeteenHandicapstelttweeevolutiesvastindegeregis-treerdezorgvragen.
Teneersteneemthetaantalvragenopmerkelijktoe.Terwijlin20046.860dringendezorgvragen(urgentiecode1en2)werdengeteld,steegditaantalin2006naar8.159enin2008naar10.508.Deverklaringhiervoormoetwordengezochtbijdetoenameindekkingsgraadvanderegistratie,alsookbijdesteedsbeterwordendediagnosevanautisme/spectrumstoornissen.Ditlaatsteisvooralbepalendvoordetoegenomenvraagnaarthuisbegeleiding,dezorgvormmetveruithetmeesteaantalurgentezorgvragen.
Detehuizenkunnengerekendwordentotdezorgvormmetdelangstewachtlijsten.Bijnaeenderdevandecliëntenmoetmeerdan36maandenwachtenvoorerplaatsis.
Figuur1:wachttijdinmaandenvanmensendieeenzorgvraagsteldenmeturgentiecode1,2en3op30juni2008
Tentweedestijgtdegemiddelde leeftijdvandegeregistreerdepersonenmeteenzorgvraag.Dankzijdevooruitgangvandegeneeskundekunnenpersonenvaaklangerlevenmeteenhan-dicap.Ditbrengtmetzichmeedatookhetaantalpatiëntenmetchronischeaandoeningen,eencombinatievanaandoeningeneneenrelatiefintensievezorgbehoeftetoeneemt.Deverhogingvandegemiddeldeleeftijdvanpersonenmeteenhandicaproepteenaantalvragenop.Watmetdefinancieringvandeouderen-engehandicaptenzorg,inwelkezorgvormenkunnenouderenmeteenhandicapbesteenplaatskrijgen(degehandicaptenzorg,deouderenzorg,degespe-cialiseerdezorg,…),watzijncriteriavoorhettoewijzenvandezepersonenaaneenbepaalde
16
zorgvorm en hoe moet men de infrastructuur en het personeel aanpassen aan de specifiekeouderdomsbehoeftenvanpersonenmeteenhandicap?
DeVNConventieinzakederechtenvoorPersonenmeteenHandicap,geratificeerddoorBelgiëop2juli2009,werktindetailderechtenvanpersonenmeteenhandicapuitenstelteencodeopvoordetoepassingervan.Deverdragsluitendestatenengagerenzichomhunbeleid,hunwet-tenenhunadministratievemaatregelenaftestemmenopdebeschermingvandierechtenenomallevormenvandiscriminatieuittesluiten.Hetverdragstrijdttegenallerleivooroordelenenbevorderthetbewustzijnvoordemogelijkhedenvanpersonenmeteenhandicap.
Deverdragsluitendestatenverzekerendatpersonenmeteenhandicaphunlevenkunnenleidenzoalsiedereenwaarbijzijspecialeaandachtbestedenaanvrouwenenkinderenmeteenhandi-cap.
1.3.4 Jongeren
Terwijldemeestejongerenhetgoedstellen,waarschuwtdemonitorvanhetjeugdonderzoeks-platform(JOS)ervoordateenkleinegroepjongerenmindergoedfunctioneert.4,5%vindtzich-zelfeenmislukkeling,10,4%zietdetoekomstvaaksomberin,4,4%dacht12maandenvoor-afgaandaandebevragingernstigaanzelfdoding,5,3%heeftgeenenkelevriendeneenkleineminderheidpleegternstigedelicten.Hetbewijs isgeleverddathetsteedsgaatomeenzelfdegroepvanjongerendielaagscoortopverschillendeindicatorenvanwelbevinden.Dezegroepverdientvanuithaaromgeving,hetbeleidendehulpverleningbijzondereaandacht.
Een deel van deze jongeren met hulpvragen komt in de bijzondere jeugdzorg terecht. Dit isechterweleendeeldatsteedstoeneemt.Procentueelishetaantaljongerendatinbegeleidingistenoverstaanvandetotalebevolkinggestegenvan1,06%in2003tot1,29%in2007.Inabsolutecijfersvertaaltzichditnogexplicieter.Immers,hetaantalminderjarigenindebijzonderejeugd-bijstandstijgtvan14.798in2000tot20.225in2007.
Dezestijgingkentsterkeregionaleverschillenenkomtervoornamelijkdoorhetverhoogdaan-talgerechtelijkemaatregelenineenproblematischeopvoedingssituatie.Ditlaatzichzieninvol-gendetabeldiehetaantallopendemaatregelenweergeeft:
Slechts1,29%vanhettotaalaantaljongereninVlaanderenwordtbegeleiddoordebijzonderejeugdbijstand. Daarvan is het leeuwendeel jongeren die zich in een problematische opvoe-dingssituatie(POS)bevinden.Slechts0,15%vandeVlaamsejongerenhebbeneenalsmisdrijfomschrevenfeitgepleegd(MOF).
Eriseenklooftussenvraagenaanbod,hetbeschikbarehulpaanbodkandeinstroomnietvol-gen.Hetbezettingscijfervandeprivatevoorzieningenendegemeenschapsinstellingenzaktedelaatstejarennietmeeronder90%.Nietenkeldithogebezettingscijfer,ookhettoenemendgebruik van hulpaanbod waarvan de capaciteit niet door de programmatie geplafonneerd is,duidtopeenenormedrukophethulpaanbod.
Destijgendeinstroommaaktdatdewachttijdenvoorgepastehulplangerwordenéndathulpnietdirectkanopgestartworden.
17
1.3.5 Gezondheid
In ons land gaat 10% van het bnp naar curatieve gezondheidszorg. Slechts 0,1% van het bnpgaat naar preventie, zoals geformuleerd in de Vlaamse gezondheidsdoelstellingen. Nochtansbewerenstudiesdatdeexternedeterminantenvanonzegezondheidssituatievoor60%wor-denbepaalddoordeleefgewoontenen–omgeving,tegenover40%doorhetcuratievegezond-heidssysteem.Cijferstonenaandatdoorprimairepreventie (hetwegnemenvandeoorzaak,bijvoorbeelddoorgedragswijziging)jaarlijks3.878sterfgevallen(voornamelijkdoorlongkankerenischemischehartziekten)kunnenvermedenworden.Vlaanderenteltbijde15-jarigemeisjes17% (OESO: 17%) wekelijkse rokers en bij de 15-jarige jongens 18% (OESO: 16%) die wekelijksroken.
Ookviasecundairepreventie(vroegtijdigmedischingrijpen)kunnenveelvroegtijdigesterfge-vallen voorkomen worden. Door vaccinatie, vroegtijdige opsporing of een tijdige en gepastemedischebehandelingzoumenintotaal2.063levensbijmannenen2.174levensbijvrouwenkunnenredden.VoorvaccinatievantweejarigekinderenscoortVlaanderenbeterdanhetOESO-gemiddelde:kinkhoest95,3%versus93,5%OESO,mazelen96,6%versus92,2%OESO,hepatitisB:95,1%versus94,8%OESO.Degriepvaccinatiegraadvanthuiswonende65-plussersbedraagt62,3%.
NiettoevalligbenoemteenrecentestudievandestudiedienstvandeVlaamseRegeringde21steeeuwals“deeeuwvandepreventievegezondheidszorg”.
Hetpromotenvaneengoedegezondheidblijftopverschillendeterreineneenbelangrijkeuit-daging,tebeginnenbijdevoedings-enbewegingsgewoontenvandeVlaming.Onderzoeksge-gevenstonenaandatvandejongensenmeisjesvan2tot18jaarrespectievelijk12%en13,3%kamptmetovergewicht.Voorobesitasbedraagtdit respectievelijk2.7% en3,1%.Bijvolwas-senenneemthetaandeelpersonenmetovergewitchttoemetdeleeftijd.12%vandeVlaamsevolwassenbevolkingkamptmetzwaarlijvigheid,tegenover15%vandebevolkingvandeOESO-landen.
Ookhetgebruikvanallerhandegenotsmiddelenblijfteenaandachtspunt.Ruim5%vandeBel-gen,voornamelijk inde leeftijdsgroep45-54jaar,drinktdagelijksteveelalcohol.Maarslechtséénopdezesproblematischealcoholgebruikerszoektprofessionelehulp.
Ookgehoorschadevormteentoenemendebedreigingvoordegezondheid.
De incidentie van zelfdodingen in Vlaanderen ligt bij mannen 37% en bij vrouwen zelfs 74%hogerdanhetglobaleEU-cijfer.Zelfdoding is inVlaanderenthansdebelangrijkstedoodsoor-zaakbijmannentussende25en50jaarenbijvrouwentussende20en40jaar.Suïcidecijfersuit2006plaatsenVlaanderenmet13,4per100000personenbovenhetOESO-gemiddeldevan11,1per100000.Depreventievanzelfdodingblijftdusbelangrijk.
Deborstkankersterfteligtmet26,39per100000bovenhetOESO-gemiddeldevan20,7per100000.
DeborstkankersterftedaaldeinVlaanderenechterindeafgelopen10jaar.Gemiddelddaaldedesterftejaarlijksmetbijna1per100.000inwoners.
BlijvendeaandachtvoordepreventievanHIV-besmettingen,vancerebrovasculaireaandoenin-genenvanischemischehartziektenblijftcruciaal.
IndeEuropeseHealthConsumerIndex2009valtopdatderesultatenvandegezondheidszorg(outcome)voorBelgiëinvergelijkingmet30anderelanden(EU,Noorwegen,Zwitserland,Kroa-
18
tiëenFYRMacedonië)nietgoedogen:Belgiëhaaltslechtseen18eplaats.Deresultatenvandegezondheidszorgwerdengemetenaandehandvandevolgendeindicatoren:sterftecijferhart-infarctbinnende28dagennahospitalisatie,dekindersterfte,deoverlevingvijfjaarnakanker(allekankers,uitgezonderdhuidkanker),devermijdbareverloren levensjaren,deMRSA-infec-ties,derelatievedalingvanderatioaansuïcideenhetpercentagediabeticimethogeHbA1c-bloedspiegel(>7).
Totslotishetbelangrijkomoogtehebbenvoordetoegangtotdegezondheidszorg.Armmaaktongezond en ongezond maakt immers arm. De op het eerste gezicht uitstekende toeganke-lijkheid van het Belgische zorgsysteem - België behaalde de hoogste score in de Euro HealthConsumer Index2008-heefttemakenmeteenveralgemeendeverplichteziekteverzekering(95%vandebevolking)eneenaanvullendevrijeverzekering(46%vandebevolking).Daarnaastspeelteensterkkwantitatiefengedifferentieerduitgebouwdaanbodvandiensten,mankracht,instellingen,apparatuurengeneesmiddeleneenbelangrijkerol.Ongeveer65%vandebevolkingbeschiktop dit moment over zulke aanvullendeverzekering.Deze formule is echtermeestalgeenoptievoorgezinnenmeteenlaaginkomenenrisicohuishoudens.DeAlgemenePharma-ceutischeBondsignaleerdedat1opde3apothekersklantenheeftmetbetaalproblemenendatalmaarmeermensenzelfshetremgeldnietkunnenbetalen.DehuisartsenverenigingDomusMedica meldde dat minstens 10% van de Vlaamse patiënten moeite heeft om de huisarts tebetalen, wat in achtergestelde buurten tot 25% kan stijgen. Het moeilijk tot onmogelijk kun-neninpassenvangezondheidsuitgaveninhetbudget,komtinVlaanderenhetmeestvoorbijinkomensarmen(56%),werklozen(41%),ziekenofinvaliden(63%),eenoudergezinnen(35%),alleenstaanden(26%)enallochtonen(45%).PreciesdiecategorieënvankwetsbareVlamingenscorenookonderhetgemiddeldeophetvlakvanaanvullendehospitalisatieverzekeringen.Datheeft tot gevolg dat steeds meer mensen hun gezondheidszorg moeten uit- of afstellen omfinanciëleredenen.Cijfersoverstijgendekostenenpersoonlijkeuitgavenbevestigen-ook inVlaanderen-eendiepeengroeiendekloofophetvlakvantoegankelijkheidvandegezondheids-zorg.
1.3.6 Kwetsbare mensen
In2008kloptenmeerdan60.000gezinnenbijdeOCMWendeCentravoorAlgemeenWelzijns-werkaanvoorschuldbemiddeling,12.000thuislozenkomenjaarlijksterechtindeopvangcen-tra,eentoenemendaantalmensenmoetgebruikmakenvaneenbudgetmeteromstroomtekunnengebruiken,…Ditzijnverontrustendecijfers.
Westellenookvastdathetvoormensendiein(kans)armoedeleven,vaakmoeilijkerisomdewegtevindennaardegeëigendewelzijns-engezondheidsvoorzieningen.
De belangrijke knelpunten in de toegang tot maatschappelijke dienst- en hulpverlening voormenseninarmoedezijngekend:mensitueertzezowelbijdediensten,bijdehulpvragersalsinderelatietussenbeide.Vaakvoelenmensendiehetfinancieelmoeilijkhebbensocialedrempels,ofschaamteombijeenOCMW-ofanderedienstaantekloppen.Zehebbensomsookonvol-doende of verkeerde informatie over de dienstverlening. In de hulpverleningsrelatie binnenOCMWblijftvooraldedubbelerolvanhulpverlenerseenhinderpaalomeenvertrouwensrela-tieoptebouwentussenhulpverleneren–vrager:maatschappelijkwerkerszijnvaaktegelijkdebelangenbehartigervanderechthebbendeendecontroleurvanzijnofhaarinspanningen.Daar-naastzijnerpraktischeproblemendieeenkwalitatievedienstverleningindewegkunnenstaan,zoalseengebrekaanmiddelenof
19
personeel.Omdekwaliteitvandedienstverleningenknelpuntenoptevolgen,zijnergeen‘data-banken’of–bronnenterbeschikking.Wemoetenonshiervoorwendentotsporadischuitge-voerdestudiesoftevredenheidonderzoekenbijindividueleinstanties.
1.4 Bestuurlijkenmaatschappelijkkaderwaarbinnenhetbeleidzichmoetontwikkelen
Hetwelzijns-,gezondheids-engezinsbeleidkrijgtvormbinneneenbepalendeeconomischeenlegistiekecontext.Vandaardatweookvanuitdieomgevingenkeletrendsbenoemen.
Overheidsaansturing en verantwoordelijk privé initiatief
Inwelkematedeoverheideenrolkanspeleneninhoeverredatnuttigenbevorderlijkofongun-stigenremmendisvoordeeconomie,zijnvragendieonsbezighouden.
HetRijnlandmodelvoordesocialemarkteconomiegenietdaarbijonzevoorkeuromdathetdenadruklegtopeenactieverolvandeoverheidindeeconomieterwillevanhetalgemeenbelangenhetsocialewelzijn.PreciesomdathetRijnlandmodelallestakeholdersvoorogenheeft,desamenwerkingvooropsteltendesocialebeschermingessentieelacht,ishetgeïnteresseerdingoede arbeidsverhoudingen, hecht het belang aan collectieve successen door samenwerkingennietalleenaanindividuelecompetitie.Preciesomdateconomiedemenstotdoelheeftennietomgekeerd,ishetRijnlandmodelgerichtopeconomischewaardecreatieoplangetermijn.Devrijheidvan initiatiefgaatvooronssamenmetverantwoordelijkheid.Ditmodelvergteensysteemomdekwaliteit,detoegankelijkheidendebetaalbaarheidvanhetaanbodtemetenenoptevolgen.
EenkaderdatvooralleVlamingeneenaantalsocialebasisrechtenkangenereren,metdaarbijeenplaatsvoornon-profit,social-profitenprofit-organisaties.Deoverheidbewaaktdekwaliteit,debeschikbaarheidendebetaalbaarheidvandedoorhaarerkendeen/ofgesubsidieerdezorgi-nitiatieven.Maardievoorzieningendiegeenerkenningofsubsidiëringvragenofkrijgen,vallenmomenteelvaaknietexplicietondertoezichtvandeoverheid.
De impact van de Europese regelgeving
Deorganisatievandehulp-endienstverlening inVlaanderenmoetzichconformerenaandebepalingenvandeEuropeseinternemarkt.DatbetekentdatweoogmoetenhebbenvoordeimpactvanhetEG-verdragendediverserichtlijnen,inuitvoeringdaarvan,oponzeregelgeving.
Ineersteinstantiebetekentdateenscreeningvanonzeregelgevingmetbetrekkingtotdedien-stenrichtlijn.
Ookhetvoorstelvanrichtlijnbetreffendedetoepassingvanderechtenvanpatiëntenbijgrens-overschrijdendegezondheidszorgenderichtlijndiedaaruitzalvoortvloeienkanconsequentieshebbenvoorVlaamseregelgeving.
DeconformiteitmetdeEuropeseVerordening1408/71betreffendedecoördinatievandesoci-alezekerheidsstelselsisbelangrijkvoorhetjuridisch“overleven”vaneventuelenieuweVlaamse“socialezekerheidsprestaties”(indezinvandeVerordening)zoalseerdergeblekenisvoordeVlaamsezorgverzekering.Bijdeopstellingvanhetbasisdecreetsocialebeschermingzalhierdusdenodigeaandachtaanmoetenbesteedworden.
20
De lokale en provinciale besturen geven mee vorm aan het beleid
Deorganisatievandehulp-endienstverleningmagdanwelgrotendeelsregionaalofnationaalaangestuurdworden,het isophet lokaal terreindatde invullingeraangegevenwordt.Dezebesturenblijkendannietenkelpartnersvanhetbeleidtezijn,somsnemenzeookeenregierolopzich.InderegionaleoverlegorganenbinnenhetVAPHparticiperendeprovinciebesturenmeein de zorgregieprocessen, de OCMW en gemeentebesturen tekenen samen met de relevantepartnerseen lokaalsociaalbeleiduitdathetbestgestaltegeeftaaneengepastantwoordoplokaalvastgesteldenoden,depreventievegezondheidszorggedijthetbestinsynergiemetdeplaatselijkeactoren.
Goedbestuurbetekentdanooknadenken(tot)opwelkbeleidsniveaudeVlaamsebevoegdhe-denhetbestwordenuitgeoefend..
De hulpverlening is transparant, multidisciplinair en evidence-based
Inhaarstrevennaareenoptimaleefficiëntieeneffectiviteitobjectiveertdezorgsectorhaaront-wikkeling.Teneersteishetevidence-basedparadigmabinnenhetbeleidendehulpverlenings-praktijk aan een opmars bezig. Het beleid schenkt toenemende aandacht aan een op kennisgestoeldbeleid.MedeomdieredenwerdenvoorhetbeleidsdomeinWelzijn,VolksgezondheidenGezinrespectievelijkeenkenniscentrumeneensteunpuntbeleidsrelevantonderzoekopge-richt.Beleidsevaluatie(s)enevidence-basedpolicykrijgendaarbijprominenteengroeiendeaan-dacht.Dehulpverleningspraktijkophaarbeurtlanceerdezelfeenzorginnovatie-project,vanuitanalogebekommernissenenuitgangspunten.Da t alles betekent dat het beleids- én hetpraktijkniveauwordenaangespoordomhetbestaandehulp-enbegeleidingsaanbodstelselma-tigteexpliciteren,teevalueren,temonitorenenteoptimaliseren.
Nieuwezorginitiatievenwordenookopgrondvan(meer)objectieve(behoefte)criteriabewusteringeplant.Reëlenodenvormendeindicatorveeleerdanbestaandegebruikerspercentages.Denoodaanobjectiveerbareequivalentieregelstussenverschillendezorgvormengroeitomeven-tueletekorteninhetaanbodsnellertekunnenopvangen.
Ten slotte wordt vanuit de vastgestelde beperkingen van een verkokerde hulpverlening debehoefte aan een meer geïntegreerde benadering van zorgvragen aangevoeld. Er wordeninspanningengeleverdomditdoormiddelvanverhoogdesamenwerkingenafstemmingtus-senverschillendebeleidsdomeinenen/ofsectorenwaartemaken.
De tewerkstelling in de “witte economie”
Zorg-enwelzijnsvoorzieningenervarensteedsmeermoeilijkhedenomgeschiktpersoneeltevinden.Erissprakevaneenernstig(huis)artsentekortenonvoldoendekinderpsychiaters.Ookde instroom van verzorgende personeelsleden, zorgkundigen en verpleegkundigen is onvol-doendeomeenantwoordtebiedenopevolutiesalseensterkeuitstroomdoorvergrijzingvanhetpersoneel,eenstijgendecomplexiteitvandezorgeneenuitbreidingvanhetaanbod.Omdegezondheidswerkersaanhetwerkte(kunnen)houdenzijnaangepastemaatregelennodigdie een vroegtijdige uitstroom tegengaan: vijftigers op de werkvloer moeten naar minderfysiek belastende taken kunnen doorstromen, jonge ouders moeten arbeid en gezin kunnenverzoenen, de allochtone gemeenschap moet aangemoedigd worden om opleiding te vol-gen die toeleidt naar de “witte economie” en om effectief werk te zoeken in de welzijns- engezondheidssector.Volgensberekeningenvanonzenoorderburen,zouhetpercentagevandeberoepsbevolkingdatwerkzaamisindesectorzorgenwelzijnmoetentoenemenvan13%in2005naar22%in2025.
21
Het toezicht op de hulp- en dienstverlening verdiept
Dehulpvrageriseengebruikerdiewaarvoorzijnofhaargeldwil.Ookdeoverheidwileenreturnvoorhaar investeringen:deuitgekeerdesubsidiesmoetenmaatschappelijkverantwoordzijn.Dekwaliteitseisenzullenstijgen,detransparantievandienstenenvoorzieningenmoetnave-nanttoenemen.
Tegelijk ontstaat de nood aan onafhankelijke klachtenbehandelaars. Ombudsdiensten, meld-punten,gebruikersverenigingene.d.zullenintoenemendematemeehetgezichtvandehulp-verleningbepalen.
Een multiculturele samenleving
InonzeVlaamsesamenlevinggroeitdemulticulturelediversiteit.Blijvendeaandachtvoordiver-siteitenintegratieishierbijeenpermanenteopdracht.
Ook voor de zorgsectoren betekent dit nieuwe uitdagingen maar ook nieuwe kansen. Hetzorgaanbodmoetookvooretnisch-cultureleminderhedentoegankelijkzijn.Dezorgsectorzaldekomendejarenalmaarmeerhandentekortkomen.Daaromishetbelangrijkomreedsvanbijdeopleidingendetewerkstellingsmogelijkhedenindezesectormeerenbeteronderdeaan-dachttebrengenvandeallochtonegemeenschap.
22
2 Budgettaire context
De Vlaamse overheid wil eerst snoeien in haar begroting, om haar sterke budgettaire positie te kun-nen handhaven. Snoeien moet om naderhand te kunnen investeren. Met efficiëntiewinst komen we al een heel eind. We gaan herdenken, hervormen waar dat nuttig is, meer doen met evenveel middelen. Dat kan, bijvoorbeeld, dankzij meer en betere ICT. Het kan ook door groeiscenario’s wat te vertragen. De uitbreiding komt er, maar we spreiden ze meer in de tijd. Ook dat is besparen. Maar doelgericht om later te kunnen groeien.
DeVlaamseRegeringheefteenduidelijkekeuzegemaakt,dekeuzevooreensociaalbeleid.Demeerjarenbegrotingbevatmooiekansenvoormeerenbeterekinderopvang,envooreenvraag-gerichtbeleidtengunstevanpersonenmeteenhandicap,voorinvesteringeninmeerkwaliteits-zorg,ingezinnen,inwoonzorgvoorzieningen,ziekenhuizenendezorgvoorjongeren,vooreennieuwdecreetsocialebescherming.ZemaakthetopzettenvaneenMedischCentrumVlaande-renmogelijk,dateenbelangrijkemeerwaardevoordesectorendegebruikerskanbetekenenendatookmetactiesdieweinigofgeenextramiddelenvergen.Wezullendeeconomiekunnen“verwitten”.
Dezenieuwekansenbelettennietdatweeerstbesparingenmoetenrealiseren.In2009ruim31miljoeneuro,voor2010wordtdatruim48miljoeneuro.
Onsbelangrijksteuitgangspuntbijdebesparingenishetvrijwarenvandetewerkstellingenhetaanbodindezorg-enhulpverlening.DegrotelijnendiedeVlaamseRegeringheeftafgesprokeninzakedebesparingen,wordenookinditbeleidsdomeingevolgd.Erkomteennulindexeringvoorallebudgettendienietnaarlonengaan,depostencommunicatieenconsultancymoetenhetvoortaanmetminderdoenenvanonzeagentschappenvragenweeenvrijforsebesparingophunapparaatskredieten.
De besparing die was vooropgesteld op indexprovisie, zou een zware impact hebben op delonenvandewerknemersinonzesectoren.Wedenkendanvooralaandesectorvoorpersonenmeteenhandicap,maarookaandevoorzieningenindebijzonderejeugdbijstand,degezins-zorg,hetmaatschappelijkwerkendekinderopvang.Daaromhebbenweervoorgeopteerdomvooreenparallelbedragaanalternatievebesparingenterealiserenopdebeleidskredieten.
Durven te kiezen
Deafgelopenjarenhebbenweveelgeïnvesteerdinprojecten.Datblijftinsommigesectorenzo.Daarhebbenwehetuitbreidingsbeleidvoor.Maarhetmomentisgekomenomallehuidigepro-jectenteevaluerenophunmeerwaardevoordesector.Endanishetdenkbaardatdeverlengingvaneenprojectnietautomatischgebeurt.Wezullenkeuzesmoetenmaken.Wemoetendurventekiezenvoordebétereprojecten.
Ineenbesparingsoperatiezijneraltijdtweeposten:deuitgavenendeinkomsten.Watdatlaat-stebetreftdenkenweaandesubrogatiedossiersindesectorvoorpersonenmeteenhandicap.Doordebehandelingvandezedossiersteactiverenkanhetagentschapvoorpersonenmeteenhandicapmeerinkomstenverwerven,diedanvoornieuwe,zinvolleprojectenkunneningezetworden.
De moeilijke eerste periode van besparingen moeten we gebruiken om projecten te evalue-ren,onderzoektelatenverrichtenenregelgevingaantepassenoftecreëren.Indezeperiodemoetenwesamenmetgebruikers,werkgeversenwerknemersmeerjarenanalysesen–plannenschrijvendiewedetweedeperiodeuitvoeren.
23
Na snoeien ook groeien
DeVlaamsemeerjarenbegrotingvoorzietineenjaarlijksgroeipadvoorWelzijn,VolksgezondheidenGezin.Ookvoordeuitdagingenvanhetvernieuwdsociaalbeleidzullenmiddelenbeschik-baarzijn,eensdebesparingenhunresultaathebbenopgeleverd.
DeVlaamseRegeringtrektin201010miljoeneuroextrauitvoorkinderopvang.Deanderegrotestrategischeklemtooninhetuitbreidingsbeleidvanhetkomendejaarisdeextrainvesteringvan22,5miljoeneuro indesectorvoorpersonenmeteenhandicap.Debudgettaire ruimtevooruitbreidingindesectorjeugdhulpwordtnietbeknotnochwordteropbespaard.Ookdaarzalonderzochtwordenhoeweeenmeerjarenplanjeugdhulpmetdenodigemiddelenkunnenrea-liserendatrekeninghoudtmetdeuitgangspuntenzoalsvervatindedoorhetVlaamsParlementaangenomenresolutiebetreffendedevisieopendetoekomstperspectievenvoorhetwelzijnvankinderenenjongeren.Ditzijnklemtonendienadrukkelijkgedragenwordendoordesamen-leving.
Eenanderebekommerniswaarallepolitiekepartijenzichdeafgelopenmaandenunaniemach-terschaarden,isdeterechtevraagvandesectorpersonenmeteenhandicapommeerperso-neel.Alin2010doenwedaarvooreeneersteinspanning.
Uitbreidingsbeleid,datbetekentvooronsookruimtevoorexperimentenopvlakvanzorgver-nieuwing,flexibiliteit,zorggradatieenmarktwerking.
Eentoegankelijkeenduurzameinfrastructuuriseenbelangrijkebasisvoorwaardevooreenkwa-liteitsvollezorgeneenaangenaamleefklimaat.Hetbudgetvoorinfrastructuursubsidiesneemttoe.Datpastookmooiinhetrelancebeleid.Nogin2009zaleenaantalwoonzorgvoorzieningengroenlichtkrijgenvoorhunbouwwerken.Van2010afzullenook indeandereVIPA-sectorendossiers gehonoreerd kunnen worden. Voor sommige sectoren dient een aanpassing van deregelgevingzichaan.EenbelangrijkgegevenisdehernieuwingvandezogenaamdeVIPA-bufferindesectorenpersonenmeteenhandicap,enintroductievandezemethodiekbijbijzonderejeugdzorgenkinderopvang.Dankzijditinstrumentkunneninitiatiefnemersinfrastructuurwer-kenopstartenmetdenodigesubsidiesmethetzekereperspectiefdatbijdeingebruiknamedenodigemiddelenterbeschikkingzullenzijnvoordewerking.Erkomenextramiddelenvoordeinvesteringenindegemeenschapsinstellingen.
Wedenkendanookdatditbudgettaireverhaaler,niettegenstaandedemoeilijkeoperatiewaardeVlaamseoverheidinhaargeheelvoorstaat,éénisdiegetuigtvaneenverderinzettenopeensociaalbeleidinVlaanderen.
24
3 Strategische en Operationele doelstellingen
3.1 Weversterkenmenseninhunfysiek,psychischensociaalwelbevindendoorwelzijns-engezondheidsproblemenzoveelmogelijktevoorkomen,zovlugmogelijktedetecterenentijdigenadequaataantepakken.
Het welzijns-, gezondheids- en gezinsbeleid moet er in de eerste plaats op gericht zijn dat mensen goed voor zichzelf en voor elkaar kunnen zorgen, zo nodig met ondersteuning van welzijns- of gezondheidsvoorzieningen. Dat is ook het uitgangspunt in het regeerakkoord. Daar staat letterlijk: ”In een sociaal en warm Vlaanderen zorgen mensen voor elkaar. We nemen de nodige initiatieven om personen met een zorg- of hulpvraag, conform hun eigen wensen, zo lang mogelijk zo zelfstan-dig mogelijk in de eigen thuisomgeving te laten blijven of terugkeren.” We willen in ons beleid dan ook de bestaande basiszorg en basissolidariteit positief stimuleren. Elk lid van de gemeenschap moet er zijn plaats in vinden, ook, en in de eerste plaats, de meest kwetsbaren. Ook de kwetsbare groepen moeten hun weg vinden naar (preventieve) gezondheidszorg, naar de consultatiebureaus, naar hulp aan gezinnen, naar opvoedingsondersteuning.
3.1.1 We zetten in op preventie om zo bij te dragen tot gezondheidswinst voor en een hogere mate van welbevinden van onze bevolking
Gezinnen met jonge kinderen en gezondheidsopvoeding
Indepreventievegezondheidszorgvoorgezinnenmetjongekinderenspelendeconsultatiebu-reausvanKindenGezineenbelangrijkerol.DeaanhoudendetoenamevanhetaantalgeboortenenhettoenemendetekortaanartsenbijKindenGezinzorgtevenwel,dooreengrotetoenamevan het aantal zittingen, voor een gote druk op de preventieve gezondheidszorg van Kind &Gezin.Eenstrategischproject,wetenschappelijkonderbouwd,moetdanookleidentoteenher-tekeningvanhetaanbod,deorganisatieentaakverdelingbinnendeconsultatiebureaus.Daarbijwillenweeenstructurelekoppelingrealiserentussenhetaanbodendeevolutievandenataliteit.
Prenatale zorg
We bouwen de prenatale zorg verder uit: zorgcoördinatie en psychosociale begeleiding voorkwetsbarezwangerenkrijgendaarbijprioriteit.Hetprojectronddesensibiliseringvoordegevol-genvanzwangerschapsdiabetesisdaareenvoorbeeldvan.Bedoelingisdetoeleidingnaarendesamenwerkingmetdeeerstelijnteverbeterenomdeeffectenvanuitsluitingtevoorkomen.Wezullenditverwezenlijkendoorhetpsychosocialeaanbodvoorkwetsbarezwangerevrouwenindecentrumstedenenlandelijkegebiedenteverhogen.Wezettenookverderinophetvoorko-menvanongewenstezwangerschappen.
Preventieve gezondheidszorg
Ommensentelatenkiezenvooreengezondeleefstijlmoetenzenietalleenoveraccurateinfor-matiebeschikken.Zemoetenookinstrumentenomheteigengedragteveranderenaangereiktkrijgen,metnameeengepastentoegankelijkaanbodaanpreventievezorg.Inditkaderwillenweinzettenopdoeltreffendeendoelmatigeactiesenprogramma’sinzakeziektepreventieengezondheidsbevordering.
Weformulereninditverbandnieuweofaangepastegezondheidsdoelstellingenenmakenwerkvanondermeereenevaluatievanopsporingsprogramma’svoorkanker.Dedoelmatigheidvanhetpreventiebeleidopbasisvanevidentieisdaarbijvoormijessentieel.Bepaaldescreenings-onderzoeken realiseren onvoldoende gezondheidswinst of hebben zelfs meer nadelen danvoordelen.Wewillendatdebevolkingenkeldieonderzoekenkrijgtaangebodendiezinvolzijn.
25
DeVlaamsewerkgroepbevolkingsonderzoekzalonsadviserenomtrentnieuwebevolkingson-derzoeken in het kader van ziektepreventie, onder meer over georganiseerde darmkankers-creening.Debaarmoederhalskankerscreeningzullenweverderuitbouwen,daaringeadviseerddoordeVlaamsewerkgroepbaarmoederhalskankerpreventie.Deborstkankeropsporingwordtverlengddezelegislatuur,metdaaraangekoppeldeenevaluatiemetbetrekkingtotde(modali-teitenvaneen)voortzettingervan.
Wezulleninelkgevalhetactieplanmiddelengebruik(tabak,alcoholenillegaledrugs)uitvoeren.
Degezondheidsdoelstellingoverdepreventievaninfectieziektendoorvaccinatieswordtgeac-tualiseerdenhetvaccinatie-aanboduitgebreid.WezullenmetnamedeHPV-vaccinatie(tegenbaarmoederhalskanker)voorschoolgaandemeisjesuitheteerstejaarsecundaironderwijsver-algemeendaanbieden.ErzalookwordenverdergewerktaandeaanpakvanMRSAenanderenosocomialeinfectiesindewoonzorgvoorzieningenenziekenhuizen.Hetpreventiebeleidvoorseksueeloverdraagbareinfectieziektenkrijgteensterkereoriëntatieoprisicogroepen.
Degezondheidsdoelstelling‘VoedingenBeweging’zullenwevoorleggenaanhetVlaamsePar-lementendeVlaamseRegering.Wezullenhetactieplandatervormaangeeftverderuitwerkenenuitvoeren,metoogvoordenoodzakelijkeevaluatieervan.Bijdeactiesdieweinditverbanduitwerken,richtenweonsnaardehelebevolking,vandejeugd(bijvoorbeeldviadescholenendejeugdverenigingen)totdesenioren.Ditactieplanzienwetrouwensalseengoedeaanzetomvoorsenioreneenparticipatiefbeleidtevoerengerichtop‘gezondouderworden’.Wevermel-denditmetnadrukomdatdedoelgroepouderenkwantitatiefsteedsinbelangtoeneemtendathetessentieel isdezeniettebenaderenvanuithetclichéhulpbehoevendheid,maaralsactiefparticiperendeledenaandegemeenschap.
Wezullen,inhetkadervanhetactieplansuïcidepreventie,verderinvestereninhetbevorderenvan de geestelijke gezondheid. De gezondheidsdoelstelling in kwestie eindigt in 2010 en zalgeactualiseerdworden.Lopendeprojectenzoalsdezelfmoordlijn,dezorgvoornabestaanden,hetprojectoverdeintegralezorgvoorsuïcidepogersenhetprojectoverdevroegdetectievaninitiëlepsychoses,zullenverankerdwordenenerkomennieuwestrategieënvoordoelgroepenmeteenhogeincidentievoorzelfdoding.
Inhetkadervandegezondheidsbevorderingenhetdichtenvandegezondheidskloofwillenwe,naastandereactiesuiteraard,dewerkingvandewijkgezondheidscentraversterken.Wewillenditdoendoorzeteerkennenalsorganisatiesmetspecialeexpertiseenspecifiekeopdrachtenindebuurtgerichtegezondheidspromotieeneerstelijnszorgvoormaatschappelijkkwetsbaregroepen.
Tenaanzienvandehuisartseninhetalgemeenwillenweonderzoekeninwelkematederesulta-tenvanhetpilootprojectmetde‘preventiebonus’beleidsrelevantkunnenzijn.
Binnenmijnpreventiebeleidwillenweextrainspanningenleverennaarmenseninarmoedeennaarkwetsbareallochtonegezinnen.Inoverlegmetdemiddenveldorganisatieswillenweonstoeleggenoppreventievemaatregelendie,vanuithunspecifiekenoden,gezondlevenineengezondeomgevingbewerkstelligen.
Milieu en gezondheid
De gezondheid beschermen is voor veel burgers het belangrijkste doel van het milieubeleid.Delaatstejarenisderelatietussenmilieuengezondheidsteedsonderdeaandachtgeweest.Hetverderterugdringenvanmilieugezondheidsrisico’svoordeVlaamsebevolking,zekerineenverstedelijktgebiedalsVlaanderenwaarwonenenbedrijvigheidkortopelkaarzitten,isdezorg
26
vanvelen.Hetisonzeambitieomzomogelijkteanticiperenenminstenssnelenaccuraatterea-gerenopmilieuproblemenmeteenbelangrijkegezondheidsimpactzodatviapreventiemaatre-gelenenactieplannendevolksgezondheidgevrijwaardblijft.Eenparticipatieveaanpak,zoalsditgebeurtindeNoorderkempenofinGenk-Zuidisdaarbijeenvoorbeeldvan“bestepraktijk”.Hetresultaatvandebeleidsactiesen-maatregelenwordtblijvendgemonitordviaondermeerhetVlaamshumaanbiomonitoringsprogramma,hetmeetnetwerkvanmilieupolluenten indemens.
Inhetkadervandeproblematiekvandegehoorschadezullenweactiefsamenwerkenmetdecollegabevoegdvoorleefmilieuindegeplanderondetafelconferentie.Wezullenoverdezepro-blematiekookeenadviesvragenaandeVlaamseJeugdraad.
Inzetten op samenwerking en partners betrekken bij het preventiebeleid
Bijhetvoerenvanonspreventiebeleidinhetalgemeen,willenweallepartners-dehuisartsen,deeerstelijnszorgers,apothekers,tandartsen,ziekenfondsen,departnerorganisatiesendeorgani-satiesmetterreinwerking-opeenduurzameendynamischewijzebetrekken.
Inuitvoeringvanhetbesluitoverpartnerorganisatiesenorganisatiesmetterreinwerkingzullenweopeengefaseerdewijzeoproepenlancerenrondafgelijndepreventiethema’senresultaat-gebieden.Opbasishiervanzullenwemetdiverseorganisatiesbeheersovereenkomstensluitenvoormeerderejarenenhenzoerkennen.Opdiemanierwillenwemaximaaleenberoepdoenopdedynamiekaanweziginhetveldenhentegelijkeenperspectiefbiedenvoormeerderejaren.
Vanuitdeinvalshoekpartnerschapensamenwerkingiseenbelangrijkankerpuntbinnendepre-ventieveacties,dathetzwaartepuntmeerophetlokaleniveauzalkomenteliggen.ZozullendemedischmilieukundigenwordentoegewezenaandenieuweLOGO-structuren.
Meten is weten
We zullen de gezondheidsstatus van de Vlaamse bevolking en de uitvoering van het beleidmonitorenzodatbeleidsevaluatiekanplaatsvindenopbasisvanfeitenencijfers.Wezulleneenplanningopmakenomhetpreventiefgezondheidsbeleidsystematischteevalueren,inelkgevalvoordieinitiatievendieuitvoeringgevenaandegezondheidsdoelstellingen.
OokdeevolutieinzakewelzijnenwelbevindenvandeinwonersvanVlaanderenwillenwebeterinkaartbrengen.Daartoewillenwegebruikmakenvangegevensuitdiversesurveysenonder-zoeken,o.m.hetjaarlijkseVRINDrapport.Demethodiekendieinhetbuitenlandvoordergelijkemetinggebruiktworden,kunnendaarbijinspirerendwerken.
3.1.2 We willen bij vragen en problemen snel de gepaste hulp inzetten om zo erger te voorkomen.
Indeeersteplaatswillenwekomentoteenvlottoegankelijkaanbodvandirectehulpeninfor-matie.Diehulpmoetzichdichtbijdeplaatswaardeproblemenzichvoordoensitueren.Zocre-erenweimmerseenbuffertegenhetontstaanvancomplexeproblemendiemeeringrijpende(envaakduurdere)interventiesvereisen.
Opvoedingsondersteuning
ElkkindverdientdenodigeaandachtvanuithetVlaamsebeleid.Indeeersteplaatsdooronder-steuning van gezinnen, van welke samenstelling dan ook. Het gezin is de plek waar elk kindgroeitenwerktaanzijnenonzetoekomst.
27
Westelleneenpreventievebenaderingvanopvoedings-engedragsproblemencentraal.Daarombouwen we verder aan opvoedingsondersteuning, met de opvoedingswinkels als draaischijf,ook buiten de centrumsteden. Het Vlaams Expertisecentrum voor Opvoedingsondersteuningwordthierbijeenbelangrijkeactor.Hetdecreetopvoedingsondersteuningcreëerdeeenwerk-baarkaderomhetbeleidrondopvoedingsondersteuningtestroomlijnen.Eenevaluatievanditdecreetzalonseenzichtgevenopdeimplementatieeneeneventueleoptimalisatiehiervan.
Wewakenerookhieroverdathetaanbodvoldoendeherkenbaarenbereikbaarisvoormensendieinarmoedeleven.BijdeevaluatievaninitiatievenzoalsPositiveParenting(tripleP),depeda-gogischespreekuren,dewerkingvan(hetnetwerkrond)deopvoedingswinkelsendeinloop-teamszaldelinknaararmoedeeenprioriteitzijn.
Dementie
Wiegeconfronteerdwordtmetdementiebezitvaaknietvoldoendeinformatieoverdeziekte.Nochtansheeftdementie ingrijpendegevolgenvoorzoweldepersoonmetdementiealszijnnaasteomgeving.Wevindenhetdanookessentieeldatwezorgenvoorinformatieensensibili-seringronddezeproblematiek,zodatiedereeneenbeterbeeldkrijgtvanhetdementieproces.
Onzesamenlevingmoetopeenminderkrampachtigemanierlerenomgaanmetpersonenmetdementie.Wewillendedialoogaangaanmetdelokalebesturenominhunlokaalsociaalbeleidaandachttegevenaanhetconceptvandedementievriendelijkegemeente.
Een vroegtijdige diagnose is van belang zowel voor de persoon met dementie als voor zijnomgeving.Dooreenvroegtijdigebehandelingeneenzorggerichteaanpakkunnenveelproble-menvermedenworden.
Tweeopdriepersonenmetdementiewonenthuisendoenhoofdzakelijkeenberoepopman-telzorg.Ondersteuningvandemantelzorgersvergrootdekansophetvolhoudenvandezezorgthuis. Daaromisnietenkelhetbevorderenvandecompetentiesvanprofessionelenbelang-rijk,maarookdeontwikkelingvandecompetentiesvanmantelzorgers,familieenvrijwilligers.Thuisbegeleidingisdanookeenbelangrijkezorgvorm.
Voorouderenmetdementiewaarthuisnietlangermeerhaalbaaris,dienteenvoldoendeaan-bodaankwalitatiefhoogstaanderesidentiëlezorgvormenterbeschikkingtestaan.
Derolvandeexpertisecentravoordementieinaldezeelementeniscruciaal.Wewillenhendanookverderondersteuneninhunopdrachten.Wezullenditrealiserenviaeenuitvoeringsbesluitvanhetwoonzorgdecreet.
Totslotwillenwespecifiekeaandachtbestedenaanpersonenjongerdan65jaarmetdemen-tie.Zijwordenimmersmetspecifiekeproblemengeconfronteerdenzijnvaaknogoudervanopgroeiendekinderen.
Personen met een handicap
Weoverwegenomondersteuningsmodulesmetfocusopvroegdetectie,onafhankelijkevraag-verduidelijkingentrajectbegeleidinguitheterkendeaanbodvanhetVAPHrechtstreekstoegan-kelijktemaken.
Omdeondersteuningsnoodvanpersonenmeteenhandicaptijdigtedetecterenendoeltref-fendenopmaattebeantwoorden,reorganiserenwedeinschrijvingsprocedure.Deinschrijvingenhetonderzoeknaardegeschiktebijstandsverleningvertrektvaneenonafhankelijkevraag-verduidelijking en is gebaseerd op een gestandaardiseerde diagnostiek en indicatiestelling,
28
uitgevoerd door erkende multidisciplinaire teams. Deze teams werken binnen een (duidelijkgedefinieerd)kwaliteitskaderinpartnerschapmethetagentschapenkrijgenhiervooreenaan-gepastefinanciering.
DezekwaliteitsverbeteringvandeDiagnostiekenIndicatiestellingbeoogttevensdevroegtijdigedetectievanondersteuningsnodenbijkinderenenjongerenenpastvollediginhetkadervandetoegangspoortvandeintegralejeugdhulp.Wehoudendaarbijrekeningmetdeexpertisedieophetterreinbestaat.
Eerstelijnswelzijnswerk
DecentravooralgemeenwelzijnswerkendeOCMWzijnhierinbelangrijkepartners.Samenmetdeverenigingenwaararmenhetwoordnemenendeinstitutenvoorsamenlevingsopbouwheb-benzijalsdoelstellingomdeparticipatievanallepersonenaanhetmaatschappelijklevendus-danig te bevorderen dat zij hun individuele en sociale rechten beter kunnen effectueren. Zemoetendaarbijproblemensignalereninhetfunctionerenvandemaatschappelijkebasisvoor-zieningeneneenactiefpreventiebeleidvoeren.Wemoedigenhendaarbijaanhiervoorsamentewerkenmetandereactorenzoalsonderanderehetstraathoekwerk,deallochtonezelforgani-saties,Kind&Gezinenandererelevanteactoren.
Omheteerstelijnswelzijnswerkteversterkeninvesterenweinlaagdrempeligemethodiekenomdemeestkwetsbarenindesamenlevingtebereiken.WebouwenprioritairdeonthaalwerkingvandeCentraAlgemeenWelzijnswerkverderuit.Aansluitendopdeonthaalwerkingversterkenwehet(ambulant/residentieel)psychosociaalbegeleidingsaanbod.Deuitbouwvandeeerste-lijnswelzijnszorg gebeurtopbasisvangoedonderbouwdeprogrammatiecriteria,medereke-ninghoudendemetdevaakhistorischopgebouwdeachterstand.
Eenlaagdrempeligaanbodmoetookviaelektronischeweguitgebouwdworden.Daaromvra-genwedatdewelzijnsvoorzieningendemogelijkhedenonderzoekenvanonlinehulpverlening.Samenwerkingenafstemmingtussendeverschillendeonline-initiatievenzijnhierbijessentieel.
Inhetkadervanhet lokaalsociaalbeleid, isookdeafstemmingendesamenwerkingmetdeOCMW,degemeentebesturenenandererelevanteactorenbelangrijkomeencomplementaireenelkaarversterkendebasishulp-endienstverleningterealiseren.
Armoede
Omvoldoendespreidingvanverenigingenwaararmenhetwoordnementerealiseren,willenwepergrootstedelijkezorgregiominstenséénverenigingerkennen.Weevaluerendenieuwerege-lingomtrentheterkennenensubsidiërenvandeverenigingenwaararmenhetwoordnemen.TevenszullenweeennieuweovereenkomstafsluitenmethetVlaamsNetwerkvanVerenigin-genwaararmenhetwoordnemen.
VoordebijdrageaanhetVlaamsActieplanArmoedebestrijdingmakenweondermeergebruikvandeinzichtendiehetViA-atelierrondArmoedeheeftopgeleverd.We(her)waarderenderolvandeaandachtsambtenareninonsbeleidsdomein.Opdiemanierwillenwedatarmoedeeenprioritairthemavooralleagentschappenwordt.Samenwerkenzeooktoeaaneensterkebij-dragevoorhetVlaamsActieplanArmoedebestrijding.Bijzondereaandachtzalhierbijgaannaar‘armoedeengezondheid’.
Westimulerendesensibiliseringenvormingvanhulp-endienstverlenersronddearmoedepro-blematiekendetewerkstellingvanervaringsdeskundigenindewelzijns-engezondheidssector.
29
VormingsinitiatievenzoalsBindkracht,TAOenArmoedeInzichtblijkenveelpotentieelteheb-benomdekwaliteitvandehulp-endienstverleningvoormenseninarmoedeteverhogen.Wewillendanookdewelzijns-engezondheidssectorenstimulerenomgebruiktemakenvandezeinstrumenten.
Armoede grijpt in op verschillende levensdomeinen. Armoede is niet alleen een sociaal-eco-nomischprobleem,maarheefteenbijzondereimpactophetpsychologischwelbevinden.WeonderzoekendesamenwerkingsmogelijkhedentussendeVerenigingenwaararmenhetwoordnemen en de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg om de toegang tot hun aanbod voormenseninarmoedeteverbeteren.
Wewillenookdevoorwaardencreërenvooreenkrachtigesamenwerkingtussendecentravooralgemeenwelzijnswerk,deverenigingenwaararmenhetwoordnemenendeinstitutenvoorsamenlevingsopbouw.Demeerjarenplanningvandezesectorenzalopelkaarafgestemdwor-denengezamenlijkedoelstellingenenactiesbepalen.Hierbijmoetdenodigeaandachtgaannaardeproblematiekvandegekleurdearmoede,dealleenstaandeouder,demenseninschul-den en naar personen met een laag opleidingsniveau. De samenwerking moet leiden tot hetresultaatgerichtbundelenvankrachten.Weverwachtenvandesectorenalgemeenwelzijns-werk en samenlevingsopbouw dat zij daarbij de verenigingen waar armen het woord nemenactiefbetrekken.
Armoedebestrijdingvergteenefficiënteenintegraleaanpak.AlslokaleactorbijuitstekheefthetOCMWhierineenbelangrijkecoördinerenderol.WewillenerbijdeverschillendezorgpartnersopaandringenominafstemmingensamenwerkingmethetOCMWinitiatieventeontwikkelendiededrempelsvandehulp-endienstverleningverlagenvoormensen inarmoede. AldezeinitiatievenzullenwebesprekeninhetkadervanhetPermanentArmoedeOverleg.
Thuis zolang als mogelijk
Totslotonderlijnenwedateenfundamentvanonsbeleid,enookdatiseenfacetvanpreventie,hetversterkenvanmensen inhunthuissituatie is.Wegaanerechtvoorommensenzo langalsmogelijkzelfstandigtelatenleven,binnendegrenzenvanwatvoordepersoonzelf,voordemantelzorgerenvoordemaatschappijdraagbaaris.Datgeldtvoorouderen,personenmetdementie,personenmeteenhandicap,jongerenineenproblematischesituatie,psychiatrischepatiëntenenmensenmeteenernstige,ongeneeslijkeenlevensbedreigendeziekte.Wezullendenodigemiddelenvoorzienvoordezeondersteuning,zowelvoordezorgvrager,voordeman-telzorgeralsookvoordevoorzieningenendienstendiemensenhelpenlangerthuisteblijven.
3.2 WeverruimendesocialebeschermingvandeVlamingenomzohungrondrechtenbetertekunnenwaarborgen.
Het regeerakkoord stelt dat om een krachtig en vernieuwd sociaal beleid vorm te geven, een basis-decreet sociale bescherming zal worden gerealiseerd. Dat basisdecreet omvat alvast volgende onderdelen:
• de bestaande zorgverzekering;
• een systeem van maximumfactuur in de thuiszorg;
• een Vlaamse hospitalisatieverzekering;
• een nieuwe regeling voor de ondersteuning van kinderen;
• een nieuw systeem van begrenzing van de kosten in de residentiële ouderenzorg.
30
We werken in dit verband een decreet uit dat de basisprincipes van de Vlaamse sociale bescherming vastlegt. Het basisdecreet zien we als de kern van een beleidsaanpak die, binnen de gemeenschaps-bevoegdheden, de sociale grondrechten maximaal en consistent waarborgt.
De in het regeerakkoord afgesproken voordelen zijn daarvan een onderdeel. Maar het basisdecreet moet een gemeenschappelijk kader scheppen dat geldt voor de verschillende vormen van sociale bescherming in Vlaanderen en waarin gemeenschappelijke basisprincipes worden uitgewerkt die gelden over de sectoren heen.
Onze bezorgdheid gaat vooral uit naar de betaalbaarheid van de zorg en de toegankelijkheid van het huidige, complexe aanbod aan voordelen en diensten. De betaalbaarheid van de kosten voor niet-medische hulp- en dienstverlening zal worden verbeterd door de verschillende in het regeer-akkoord opgenoemde thema’s, waarvan de al bestaande Vlaamse Zorgverzekering een belang-rijk onderdeel is. Uit een recente HIVA-studie blijkt dat voor een grote groep financieel kwetsbare personen de zorgverzekering effectief een buffer vormt tegen de objectieve bestaansonzekerheid tengevolge van hoge – niet medische - kosten. Deze vaststelling pleit voor een consolidatie van de Vlaamse Zorgverzekering binnen een vernieuwd sociaal beleid.
3.2.1 We nemen de nodige initiatieven zodat de Vlamingen hun sociale rechten vollediger en beter kennen.
Kennis van de sociale rechten
DeessentievandeuitdagingomeendergelijkdecretaalkaderterealiserenligtinhetkunnenvoerenvaneenbeleiddatinzetophetversterkenenkenbaarmakenvandesocialerechtenvandeVlamingen.Dekennisvandesocialerechtenisimmersdeeerstevoorwaardevoorhetver-wervenervan.Hiervoormoetenverschillendewegenwordenbewandeld.
Wezullennagaanhoedeerkendedienstenbinnendezorgsectorzichnogbeterkunnenorga-niserenmethetoogopeenoptimaletoeleidingvancliëntennaardezorgdiezijnodighebben.
Ookbestaandeinstrumentenvaninformatieverstrekkingviawebsiteszoalsderechtenverken-nerendesocialekaart,moetenwordengeëvalueerdomzeverderteverbeterenalsondersteu-ningvoordehulpverlenersenalsrechtstreeksinformatiekanaalvoordegebruiker.Zomoetenookpersonenmeteenhandicapenpersonendieinarmoedeleveninderechtenverkennerhetvolledigepaletkunnenvindenvanhunrechtenenvandewijzewaaropzezekunnenverwerven.
Toekenning van de rechten
MethetoogopeenbeteretoegankelijkheidvanrechtenindeZorgverzekeringzullenweookonderzoekenofderetroactievetenlastenemingvankostenopbasisvanbestaandeattestendiedezorgbehoeftebewijzen,kanwordengerealiseerdvanafdestartvandezorgbehoefte.
Wezullen,waarrelevantinoverlegmetdeministerbevoegdvoordecoördinatievanhetarmoe-debeleid,nagaanhoeeenbeteregegevensuitwisselingdetoekenningvanrechtenkanfacilite-ren.
Ditvereistineersteinstantieeenefficiëntegegevensuitwisseling,nietenkeltussendeverschil-lendeactorenbinneneenbepaaldesector,maarooktussendesectorenonderling(zorgvoorpersonenmeteenhandicap,ouderenzorg,zorgverzekering…).
EeneersteconcreteuitwerkingvandezedoelstellingzalwordengerealiseerdindeZorgverze-keringdoorhetverbeterenvandegegevensuitwisselingtussendeverschillendeactoren(Rijks-register,KruispuntbankvandeSocialeZekerheid,Zorgkassen,Zorgfonds,VlaamsAgentschap
31
voorPersonenmeteenHandicap…).Voorhetadequaataansluitenvanleden,innenvanbijdra-gen,uitbetalenvantenlastenemingen,opleggenvanadministratieveboetes…ishetonontbeer-lijkdatdeZorgkassenenhetZorgfondssteedsovercorrecte,volledigeengeactualiseerdeinfor-matiebeschikken.EengegevensinformatienetwerkmoettoelatendatnoodzakelijkegegevenskunnenwordeningebrachtengeconsulteerddoordebetrokkenzorgkassenenhetZorgfonds.Reductie van de administratieve lasten door gegevensdeling met andere, ook federale over-heidsinstellingen,zalonderzochtworden.
Rechten op basis van inkomen en gezinssamenstelling
TotslotwillenweinhetdebatoverdeVlaamsesocialebasisrechteningaanopdemogelijkhe-denvanhetprincipevandeinkomensgerelateerdebijdragen.Diezijnimmerseencrucialehef-boomvoorhet realiserenvansociale rechtvaardigheid.Hetprincipevandegezinsmodulatie,hetdifferentiërenvanbijdragenenrechtenopbasisvandesamenstellingvanhetgezin,nietalseenabsoluutcriterium,maardaarwaarmogelijk,enafgewogentegeneenkosten-batenanalysewaarinookdeadministratievelasteninrekeningwordengebracht,verdientwatonsbetrefteenstructureleplaatsinhetconceptvandeVlaamsesocialebasisrechten.Daarommakenweookonmiddellijkwerkvanhetinkomensgerelateerdmakenvandebijdragevoordethuiszorgdien-stenalsbelangrijkestapvoorderealisatievaneensysteemvanmaximumfactuurindethuis-zorg.
3.2.2 We ontwikkelen een basisdecreet inzake Vlaamse sociale bescherming gebaseerd op het bredere kader van het Pact 2020 en artikel 23 van de grondwet.
We willen de instrumenten die het regeerakkoord benoemt, positioneren binnen een globaalconceptdatrechtstreeksrefereertaandedoelstellingenvanhetPact2020(VlaanderenInActie)enaanartikel23vandegrondwet,hetartikeldatdesocialegrondrechtendefinieert.Wewilleninzettenopeendebateneenvisie-ontwikkelingdaarover,inoverlegmetondermeerhetmid-denveld.Inelkgevalzalde(financiële)weerbaarheidvandezwakstendaarbijcentraalstaan.
Het basisdecreet zal meer uniformiteit creëren, ondermeer op het vlak van doelstellingen enuitgangspunten,begrippenkader,participatie,rechtsbeschermingensanctiesoverdeverschil-lendesectorenheen,waarditwenselijkenmogelijkis.
HetspreektvanzelfdateendecreeteneenglobaalconceptmetbetrekkingtotVlaamsesocialerechten niet in een handomdraai en voor alle deelaspecten tegelijkertijd kunnen worden uit-getekend.Hetbasisdecreetsocialebeschermingzalbijuitstekeen“aanbouwdecreet”zijn.OpeenstevigconceptueelfundamentzullendeverschillendedeelaspectenvandeVlaamsesocialebeschermingstapsgewijsvormkrijgen.Datzalgebeureninfunctievandebereikteinhoudelijkeenpolitiekeconsensusoverdeconcretevertalingvandiedeelaspecten,dieoverigenspasdecre-taalzullenwordenverankerdalsdeoperationelemodaliteitenervanwerkbaar,datwilzeggendoelmatigendoeltreffendzijnuitgewerkt.
DeVlaamseRegeringstuurtditprocesaan.Zezalzichdaarbijlatenadviserendooreengemengdestuurgroep.Devisieontwikkelingzalgebeureninnauwoverlegmetdeskundigenuitdesectoren met vertegenwoordigers van het middenveld. De stuurgroep heeft tot taak de algemeneinhoudelijke,conceptuele,budgettaireen juridischeuitgangspuntenvoortebereiden. Indiennoodzakelijk wordt daarbij een beroep gedaan op externe (juridische) ondersteuning en zalondersteuningwordengezochtvanacademici.
Binnenhetaldusuitgestippeldekadergaanvijfwerkgroepenaandeslagdiegerichtdedecre-talebepalingenvoorbereidenmetbetrekkingtotinelkgevaldebasiselementenzoalszeinhetregeerakkoordzijnbepaald:
32
• dezorgverzekeringconsoliderenalseersteonderdeelvanhetdecreet.Delangetermijnprog-nosesvoordefinanciëleleefbaarheidvandeZorgverzekeringwordenjaarlijksopgevolgd.Detenlastenemingenendejaarlijksebijdragenzullengedurendedezelegislatuurminstensophethuidigeniveaublijven.
• de bijdrage voor een aantal thuiszorgdiensten wordt inkomensgerelateerd gemaakt reke-ninghoudendmetdegezinssituatie.Decliëntbijdrageindegezinszorgwordtadministratiefvereenvoudigd.
• uitvoeringgevenaanhetsysteemvanmaximumfactuurindethuiszorg,zoalsvoorzieninhetwoonzorgdecreetengebaseerdopdebevindingenvanhetwetenschappelijkonderzoekterzake.
• binnendeVlaamsebevoegdhedenwerkmakenvaneenbeterebetaalbaarheidvanhospita-lisatiekostenoptwee-ofmeerpersoonskamersdooreenVlaamsehospitalisatieverzekering.DitonderdeelvanhetnieuwsociaalbeleidbeoogtbinnendeVlaamsebevoegdhedenietstedoenaandekostenvoorzorgtengevolgevanhospitalisatie.HetjuridischekluwenronddeVlaamsezorgverzekeringingedachtenhoudend,wordthetbelangrijkdezeindeeerstehelftvanderegeerperiodeeenvoldoendejuridischfundamenttegevenzodatdezealletoetsin-gendoorstaat.Deeerdervermeldestuurgroepkan,aangevuldmetexperten,daarvooreenaangewezenmiddelzijn.
• het installeren van een nieuwe financiële tegemoetkoming voor kinderen bij geboorte ennaaraanleidingvanhuneersteentweedejaar,eneenverhoogdeschooltoelagevanaf3jaar,opgrondvanhetkleuter-,lagerofsecundaironderwijs.
• Viaeennieuwsysteemvanbegrenzingvandekosteninderesidentiëleouderenvoorzienin-genzorgenwevooreenreglementeringdieoptermijntotgevolgheeftdatdekostprijsvoorderesidenthetinkomennietoverschrijdt.
DeimplementatievanhetbasisdecreetVlaamsesocialebeschermingzal,zoalsgezegd,staps-gewijs gebeuren gespreid over de regeerperiode. Voorrang wordt in de eerste helft van deregeerperiodegegevenaanhetconsoliderenvandezorgverzekering,demaximumfactuur inde thuiszorg, het installeren van de nieuwe financiële tegemoetkoming voor kinderen en devoorbereidingvandepuntendieweindetweedehelftvanderegeerperiodewillenbereiken.IndetweedehelftvanderegeerperiodefocussenweonsopdeimplementatievandeVlaamsehospitalisatieverzekeringendebegrenzingvandekosteninderesidentiëleouderenzorg.Dezestapsgewijzeverdereuitbouwzaluiteraardmeewordenbepaalddoordebudgettairecontou-renzoalsdeVlaamseRegeringenhetVlaamseparlementdiejaarnajaarzullenvastleggenindebegroting.
Ookadministratiefzaldeaandachtvoordesocialebeschermingvertaaldworden,meerbepaalddooreenaparteentiteitbinnenhetbeleidsdomeinWVGtebelastenmetdeuitwerking,imple-mentatieenopvolgingvanhetbasisdecreetinzakeVlaamsesocialebescherming.
3.3 Webouwendehulp-endienstverleningzouitdatzevoldoendebeschikbaarentoegankelijkisomzorgopmaattekunnenrealiseren.
De baseline van het regeerakkoord, zeker vanuit het standpunt van ons beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, wordt gevat door de notie “warme samenleving”. Centraal staat daar-bij het kunnen aanbieden van zorg op maat, geënt op een maximaal beschikbaar en toegankelijk aanbod. Dat wordt in het akkoord geconcretiseerd vanuit verschillende invalshoeken: welzijnszorg, gezinsbeleid, ouderenbeleid, enz.
In ons beleid willen we deze doelstelling consistent realiseren door te investeren in het aanbod voor kinderen, in jeugdhulp, in het zorg- en gezondheidsaanbod en in het aanbod voor personen met
33
een handicap. We willen ook een gericht ondersteunend beleid voeren ten aanzien van bijzondere doelgroepen.
We stellen vast dat het gebruik van dienstencheques in onze sectoren toeneemt. We willen de impact van deze evolutie bewaken vanuit het oogpunt kwaliteit van zorg en toegankelijkheid van het aanbod.
3.3.1 We investeren in het aanbod en de structuur van de kinderopvang om zo te bewerkstelligen dat deze haar sociale, economische en pedagogische functie maximaal kan waar maken.
Alsantwoordopeenbelangrijkemaatschappelijkebehoefteaankinderopvang, ishetaanbodvanopvangenvoornamelijkvoorschoolseopvangvoorkinderenvan0tot3jaar,delaatstejarenenormgegroeid.Erwerdenheelwatplaatsenbijgecreëerd,zowelbinnendereguliereopvangalsindeflexibeleenoccasioneleopvang,metalsgevolgdatweeenbreedaanbodaankinder-opvanghebben.
Een nieuw kaderdecreet
Binnenditbredeaanbodmoetenwenuechtermeercoherentieentransparantiecreëren.Daar-toewerkenweaaneenkaderdecreetvoordevoorschoolseopvang.Inhetkaderdecreetzalvoorheteersteenkoppelinggemaaktwordentussendenataliteitendedaaruitvoortvloeiendenoodaankinderopvang.Hierbijgeldtdeanalogiemethetonderwijssysteem.Hetdecreetzalookdebasis leggenvoordevereistevergunningsvoorwaardenvooriederdieaankinderopvangdoetenmoeteroptermijnbovendientoeleidendatiedereeneenrechtopkinderopvangkanuitoe-fenen.Elkkindheeftimmersrechtopdezelfdebasiskwaliteit.Daarnaastzalhetdemaatschap-pelijkeopdrachtendeconcreteorganisatievandekinderopvangvastleggen.Ditalleszalleidentotmeereenvormigeregelgevingvoordekinderopvang.
Voordeopmaakvanditkaderdecreetplegenweruimoverlegmetdegebruikersendesector.
Uitbreidingsbeleid
Ondanks de groei van de laatste jaren, blijft er nood aan verdere uitbreiding in de kinderop-vang.Westellenhiertoeeenmeerjarenplaneneenmeerjarenbegrotingop.Hierinhebbenweookaandachtvoordenoodaanoccasioneleenflexibeleopvang.RekeninghoudendmeteenwetenschappelijkonderbouwderamingvandebehoeftenenmetdedoelstellingenvanhetPact2020,werkenweaanhettrajectomtegen2020tebeschikkenovereenkwalitatiefaanbodvoorminstens50%vandekinderenjongerdan3jaar.
Eerste aanzet in 2010
Reedsin2010zullenweeenuitbreidingrealiserenvanplaatseninde(gesubsidieerde)kinder-dagverblijven en initiatieven buitenschoolse opvang. Hier bovenop versterken we het huidigaanbodvanbuitenschoolsekinderopvangviahetinzettenvandemiddelenuithetgeneratie-pact.Metdezemiddelenwordenjongerentewerkgestelddienietbeschikkenovereendiplomaendieviastartbanenbinnendebuitenschoolseopvangdemogelijkheidkrijgenomcompeten-tiesteverwerven.Wemakendenodigemiddelenvrijvoordenoodzakelijkeomkaderingvandetewerkstellingvan151,5VTE.
Voordezelfstandigekinderopvanginstallerenweeenondersteuningsstructuurdiezowelstar-tendealsbestaandezelfstandigekinderopvangkwalitatiefzalondersteunen.
34
Verder introducerenweeenbuffersysteemvoorde investeringenindekinderopvang,zodatinitiatiefnemersdiedestapzettenomtebouwenmethetoogopuitbreidingvanhuncapaci-teit,degarantiekrijgenvansubsidiëringophetmomentvandeingebruiknamevanhunnieuwecapaciteit.
Kinderopvang is ook investeren in opvoeding
Dekinderopvangisvoorouderseenbelangrijkeplaatswaarzemetopvoedings-enontwikke-lingsvragenterechtkunnen.Westrevenernaaromopvoedingsondersteuningenkinderopvangmetelkaarteverbinden.Hetaanbiedenvanpedagogischegesprekkenbinnendeopvangishier-bijeenmogelijkeactie.DeCentravoorKinderzorgenGezinsondersteuningzijnhierbijbelang-rijkepartners.
Weinvesterenookinopvangvankinderenvoordiegezinnendiegedurendekortetijdnoodhebaanmeerintensieveondersteuning.Hetkanhierbijgaanomkorteresidentiëleopvangomwillevansterkverminderdedraagkrachtvandegezinnenalsookomintensievedagopvang.
Evaluatie, afstemming en ontwikkeling van het aanbod
Eenmeerbetaalbareentoegankelijkekinderopvangzijnbelangrijkeuitgangspunten.Daaromblijvenweverder inzettenophetuitbreidenvan inkomensgerelateerdeouderbijdragen indezelfstandigesector.Weevaluerenhethuidigesysteem(IKG)ensturenditwaarnodigenmogelijkbij.Hetsysteemzalookverderbekendgemaaktwordenbijdeouders.
Inhetkadervandesocialeonderhandelingenwerkenweverderaanderealisatievaneenstatuutvoordeonthaaloudersdieaangeslotenzijnbijeendienstvooronthaalouders.Hierbijzalaan-dachtbesteedwordenaandefederaleaspecten.
Opvang van kinderen in hun vrije tijd
Vlaanderenteltruim650.000lagereschoolkinderen,waarvan240.000kleuters.Devraagnaarschoolgebonden opvang en vrijetijdsmogelijkheden is groot en verscheiden (naar periode,intensiteit,leeftijd).Desteedsgroeiendenoodaanopvanginvakantieperiodesvergtdaarbijeeneigenaanpak.Inoverlegmetalleactoren,makenwewerkvaneennieuworganisatiemodelvoordebuitenschoolseenvakantieopvang.Hierbijstaatdeverderesamenwerkingmetonderwijsenmetallepartnersbetrokkenopdevrijetijdvanjongekinderen,namelijkjeugd,cultuurensportcentraal.
Kinderopvang heeft een rol in de maatschappij
Totslotwillenwedatdekinderopvanghaarrolspeeltindebestrijdingvanarmoedeensocialeuitsluiting.Kinderenuitkansengroepenmoetenkunnendeelnemenaanformeleenkwaliteits-vollekinderopvangendienenaangepastopgevangenteworden.Uitonderzoekisimmersdui-delijkgeblekendatkwaliteitsvollekinderopvangheelveelkansenkanbiedenaankinderen inarmoede.Deverruimingvanhetaantalplaatsendatbetaalbaarisvolgenshetinkomen,iseenhefboomdaartoe.Viamonitoring,zullenweeroptoeziendathetaandeelkinderenuitkansen-groepen–inhetbijzonderdieuitdegezinnenindelaagsteinkomenscategorieën-indeopvangtoeneemt.Taalstimuleringindekinderopvangwordtookeenbelangrijkthema.Viadekinderop-vangkunnendekinderenhuntaal,diezobelangrijkis,verderontwikkelen.
35
3.3.2 We professionaliseren de adoptieprocedure vanuit het prioritaire oogpunt van het belang van het kind.
Adoptiebevindtzichdelaatstejarenineensterkveranderdeenveranderendecontext:derati-ficatievanhetHaagsAdoptieverdragzorgterterechtvoordatinternationaalgeldendeafspra-kencentraalkomentestaan.Ditmaaktdeinterlandelijkeadoptieechternietmakkelijker:her-komstlandennemensteedsmeerdezorgopvoorhuneigenkinderenwat(incombinatiemethetsubsidiariteitsprincipeuithetHaagsVerdrag)leidttoteendalingvanhetaantalpotentiëleadoptiekinderen;deaanpassingenaandefederaleadoptiewet;denieuweprocedureuitgewerktinwetendecreetlooptnietoptimaal;hetontsluitenvannieuwekanalenverlooptmoeizaam,…
Een Staten-Generaal over interlandelijke adoptie
Wekiezenervooromadoptieendeermeeverbondenproblematiekgrondigaantepakken.Wewilleneendiepgaandoverlegoverdeplaatsvanadoptiebinneneen(inter-)nationalecontext.Hiertoeorganiserenwein2010eenStaten-Generaaloveradoptie.Dezemoetresultereninhetformuleren van beleidsantwoorden op de huidige problemen en zo krachtlijnen bieden vooreentoekomstigbeleid.
DeStaten-Generaalwordtingeleiddooreencolloquiumwaardeadoptieproblematiekenafge-lijndengekaderdworden.Vervolgenswerkenwerkgroepenverderopknelpuntenverbondenaan de adoptieprocedure (kanaalonderzoek, maatschappelijk onderzoek, nazorg, bevoegd-heden van en de samenwerking tussen de overheden, adoptie door personen van hetzelfdegeslachtenhetbeheervandeinstroom).
Debevindingenvandewerkgroepenvormeneenrechtstreekseinsteekvoordeeindvergade-ringvandeStaten-Generaal.Zowelexpertenuitbinnen-enbuitenland,mensenuithetwerk-veldenervaringsdeskundigenzullendeelnemenaandezeStaten-Generaal.DeadviezenvandeStaten-Generaalvormendebasisvooreennieuwdecreetinterlandelijkeadoptie.
Een specifiek aandachtspunt is de relatie met de federale overheid. Adoptie is een gedeeldebevoegdheid. Daarom is het essentieel dat ook de federale overheid in deze Staten-Generaalbetrokkenwordt.Erisnoodaaneenhelderebevoegdheidsverdelingtussendegemeenschap-penendefederaleoverheid.
Binnenlandse adoptie
Daarnaasthebbenweookaandachtvoordeeigenheidvandebinnenlandseadoptie.Deverha-lenoverachtergelatenkinderennaongewenstezwangerschappenzijnnogsteedsvandezetijd.Westellenvastdatoudersdiegeconfronteerdwordenmeteenongewenstezwangerschapgeenberoepdoenopdemogelijkheidomhunkindaftestaanvooradoptieendaarbijzelfookprofes-sioneelondersteundenmedischbegeleidteworden.
Ondermeerhieruitblijktdemaatschappelijkenoodaangoedomkaderde,bekendeenbereik-barebinnenlandseadoptiediensten.Ookvoordebinnenlandseadoptiewerkenwedaarom,naanalysevandesituatieeninoverlegmetdestakeholders,eennieuwdecreetuit.Hetdecreetomvateenduidelijketaakomschrijvingensubsidieregelingvoordeadoptiedienstenendevoor-waardenvooreengoedeadoptiebemiddeling,uitgaandevanderechtenvanhetgeadopteerdekind.Daarbijbestedenweaandachtaandevoorbereiding,hetinzagerechtendenazorgvooradoptiegezinnen,geadopteerdenengeboorteouders.
36
3.3.3 Jeugdhulp geldt als een speerpunt in mijn beleid: we willen investeren in uitbreiding, innovatie en afstemming binnen een integrale aanpak, om zo de minderjarige de hulp te kunnen bieden die aansluit bij zijn noden.
Werken aan een meerjarenplan
Dejeugdhulpisgeconfronteerdmeteentoenemendeinstroomvanjongerenmetsteedsernsti-gereproblemen.Hierdoorstaatdewerkingzwaaronderdruk.
Omhieraantebeantwoordenrealiserenweeenmeerjarenplanvoorde jeugdhulp.Eenmeer-jarenplandataandachtheeftvooruitbreidingvandecapaciteitwaarnodig,maartegelijkookwerkmaaktvanalternatieven.Detoenamevandecapaciteitkanimmersnieteindelooszijn.Erisdaarnaastnoodaaneenmeerefficiënteorganisatievandehulpverlening,aanmeerdifferenti-atie,flexibiliteiteninnovatie.Ookhetverderuitbouwenvandecliënt-enouderparticipatiekomthierbijaanbod.
Centra voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning
WeprogrammerenenversterkenhetambulanteenmobieleaanbodvandeCentravoorKinder-zorgenGezinsondersteuning(CKG)omopvangenbegeleidingvankleinekinderenincrisis-ofrisicosituatiestebieden.Zokunnenweopvoedings-engedragsproblemenvroegtijdigaanpak-ken.WeklarendedoelgroepenhetprofielvandeCKG’suitenzorgenvooreenaangepasteregel-gevingensubsidiëring,zonderaanleidingtegeventotverdereverkokering.
Integrale jeugdhulp
Weconsoliderendewerkingvande hulpprogramma’scrisisjeugdhulp inVlaanderen.Hiertoeversterkenwedemeldpuntendie24uurop24uurbereikbaarzijn.Deopdrachtenpermanentieeninterventiewordensterkeraanelkaargekoppeldenhetmeldpuntstaatinvoordehulpco-ordinatietijdensdeduurvandecrisishulpenmaaktafsprakenoverdeuitstroomuithethulp-programma.
HetVAPHinvesteertinhetkadervanhaaruitbreidingsbeleidindeopdrachtenbegeleidingenopvangvanhetcrisisnetwerk.
Wijondersteunenmaximaaldepositioneringvandedriesectoren(Kind&Gezin,deCentravoorLeerlingenbegeleiding en de Centra voor Algemeen Welzijnswerk) die instaan voor ‘de bredeinstap’indejeugdhulp.Zijbiedenonthaalenvraagverhelderingaan.Inprincipekunnenbijdezedienstenallekinderen,jongerenofoudersterechtmeteenderwelkehulpvraag.
Omdetoegangtotde jeugdhulptegaranderenbreidenwe ‘debrede instap’uit,zeker indieregio’swaarweinigofgeenaanbodis.Eenbeteretoegankelijkheidbetekentookextrainspan-ningenvandenetwerkenomkansengroepentebereiken (mensen inarmoede, jongerenengezinnenvanallochtoneafkomst…).
Om de samenwerking in en continuïteit van de jeugdhulp te verzekeren, zal (inter)sectoraledoorverwijzinggestroomlijndworden.Denetwerkenzorgenvoorhulpcoördinatieinsituatieswaarmeerderehulpverlenersbetrokkenzijn.
WeonderzoekeninwelkematebegeleidingscapaciteitvanuithetVAPHenvanuitJongerenwel-zijnwaarnodigrechtstreekstoegankelijkaangebodenkanworden.
Deintersectoraletoegangspoortwordtindezelegislatuurgeoperationaliseerd.Voorheteindevan 2010 keuren we, rekening houdend met de adviezen van de gemengde werkgroep toe-gangspoort,hetManagementcomitéendeAdviesraad,eenoperationeelplangoed.
37
Bijdieoperatiewordtdebestaandeexpertiseenkwaliteitinzakediagnostiekenindicatiestel-ling,omgaanmetverontrustendesituatiesenmaatschappelijkenoodzaak,erkendenmeegeno-menindenieuweaanpak.
Investerenindiagnostiek,metnameeenverbredingenverdiepingvandediagnostischeknowhowenpraktijkinVlaanderen,ishierbijnoodzakelijk.
Eenaantalkinderenenjongerenmeternstigeproblemenkrijgtnietdegepastehulpdiezenodighebben,meestalomdatcombinatiesvanhulpuitmeerderesectorennodigzijn.Hiervoorwerdhetproject‘Intersectoralebehandelingvanknelpuntdossiers’opgestart.Weevaluerenditpro-jectin2010infunctievanverdereimplementatie.Wewillendeondersteuningsmogelijkhedenverruimenvoorgezinnenmetkinderenenjongerenmeternstigegedrags-enemotionelestoor-nissenviadeuitbreiding,versterkingendifferentiëringvanhetaanbod.
In2010evaluerenwedeefficiëntieendeeffectiviteitvandeuitvoeringvanhetdecreetintegralejeugdhulp.Deevaluatierondenweafmeteencolloquiummetbetrokkenheidvanhetwerkveld,decliëntorganisatiesendebetrokkenagentschappenenministers(WelzijnenOnderwijs).
Bijzondere jeugdzorg
Westellendesteedsstijgendeinstroomindejeugdhulpvast.Dezelegislatuurwillenweverderwerkenaanmeerenanderejeugdzorg.Naasthetnoodzakelijkeuitbreidingsbeleid,gevenweimpulsentoteenmeerflexibeleeninnovatievejeugdhulp.
Flexibel
Jeugdhulpmoetzoflexibelmogelijkdehulpbiedendienoodzakelijkis.Ditveronderstelteenverregaandeflexibiliseringvandejeugdhulpeneensterkeresponsabiliseringvandevoorzie-ningen. Hiertoevolgenwede lopende initiatievenzoalsdemultifunctionelecentra,deflexi-belenorm,dedifferentiatiebinnenthuisbegeleiding/pleegzorg,…nauwgezetop.Zezullenonsinformerenoverdemogelijkheden,grenzenenkostprijsvanflexibelwerken.Dezeinitiatievenzijn opstappen naar een hertekening van het private aanbod in de bijzondere jeugdbijstand,waarbijdeinhoudelijke,juridischeenfinanciëlevoorwaardenwordenontwikkeldvaneenevolu-tievaneenindelinginerkenningscategorieënnaareenmodulairaanbod.
Zorgvernieuwend
Weblijveneveneensinvestereninzorgvernieuwing.Naeengrondigeevaluatievanhetproject-matigaanbodschrijvenwetegen2011indesectoraleregelgevingeenduidelijkeprocedureindiedecontourenendemodaliteitenvooreenzorgvernieuwendexperimentvastlegt.Zowordtdeopdelingtussenprojectmatig,experimenteelaanbodenregulieraanbodduidelijker,krijgendehuidigeprojecteneenrechtszekerderstatuutencreërenwezuurstofomzorgvernieuwendeprojectenenmethodiekenoptestartenenoptevolgenmeteenduidelijktijdsperspectief.
Uitbreidingsbeleid
Flexibiliteiteninnovatiezijndepijlersvanhetmeerjarenplanvoordejeugdzorg.Ditvullenweaanmeteengerichtuitbreidingsbeleid.
Eeneersteaanzetin2010
In2010ishierbijdeprioriteithetversterkenvanhetaanbodambulantejeugdzorg.Weleggenhierbijdenadrukopkortdurendebegeleidingendiewaarmogelijkuitstroombevorderendzijn.Wecreërenhierbijdemogelijkheidomdethuisbegeleidingsdienstenookbovenhunmaximum-capaciteitvan32begeleidingentelatengroeien.
38
Voor de uitbreidingen in het residentieel aanbod werken we een buffersysteem uit voor deinvesteringen.Zokanhetuitbreidingsbeleidendeprocedurevoorhetindienenenverkrijgenvaninvesteringssubsidiesmaximaalopelkaarafgestemdworden,zodattoegekendeuitbreidin-gensnelgeoperationaliseerdworden
Voordezeuitbreidingwerkenweeenaantalgrendelsinderegelgevingwegdieeenrationelegroeivanhetprivateaanbodbelemmeren(i.c.onverenigbaarhedentussenerkenningscatego-rieënendemaximumcapaciteitenvanvoorzieningeneninrichtendemachten)enpassenweinoverlegmetdesectordeprogrammatievoordevoorzieningenvandebijzonderejeugdbijstandaan.
Verderuitwerkenin2011-2014
Ookdeorganisatievandehulpverleningverdientdenodigeaandacht.Actiesondernemenomdebeschikbarehulpaanmeerjongerentekunnenaanbieden,dwingttothetreflecterenoverdedoorstroomtijdenindevoorzieningen.Metdesectoroverleggenweronddedoorstroomtijdenvanjongerenindevoorzieningen.Capaciteitsbeheerenregionalesolidariteitzijnaangewezenomhulpzosnelalsmogelijkopdejuisteplaatstekunnenaanbieden.Aandachthebbenvooreenefficiënteeneffectievehulpverleningbetekentookwerkmakenvancompetentiemanagementbinnendejeugdhulp.
SamenmethetagentschapJongerenwelzijnendeactorenzorgenwevooreengerichtuitbrei-dingsbeleid,metgepasteflankerendemaatregelen.
Bijzondere doelgroepen en problematieken
Wehebbenookaandachtvoorbijzonderedoelgroepen,zoalsniet-begeleidebuitenlandsemin-derjarigen, jongeren met een verslavingsproblematiek en jongeren met ernstige geestelijkegezondheidsproblemen.
In overleg met alle betrokken overheden en actoren werken we mee aan een beleidskaderomtrentdeopvangenbegeleidingvanniet-begeleidebuitenlandseminderjarigen.Weevalue-renhierbijhetcategorialeaanbodbinnendebijzonderejeugdzorgevenalshetandereaanboduitdebredejeugdhulpengaannaofdehuidigeprocedurevoldoendegestroomlijndverloopt.
Voorhetgroeiendaantalkinderenenjongerendiegeenstabiliteitvinden,zichnietkunnenver-zoenenmetonzemaatschappijofdieontsporeninonaanvaardbaargedrag,willenwehetaan-bodvandecentravoorgeestelijkegezondheidszorggerichtinzetten,ondermeervoorhulpincrisissituaties,voordiagnostiekenindicatiestelling,voorondersteuningvanoudersenfamilieenvoorstructureleendiepgaandestabiliseringvandezejongeren.WezulleneropaansturendatbinnendeVlaamseoverheidenmetdezorgactorenophetwerkveldsamengewerktwordtom vernieuwende hulpverleningsmethodes te versterken: forensische K-diensten, eenhedenvoorsterkgedragsgestoordeen/ofagressievepatiënten(SGA-eenheden)voorjongeren,gezins-verplegingvoorjongeren,outreachingvangeestelijkegezondheidszorgnaarvoorzieningenvandebijzonderejeugdbijstandmetinzetvanderecenttoegewezenmiddelenofnaarjongerendiedoorderechternaarhetregulieregevangenissysteemzijndoorverwezen.
Heelwatbegeleidingstrajectenvanjongerenenhungezinlopenvasttengevolgevaneenpro-blematiekvanmiddelenmisbruikdiedereedscomplexehulpverleningscontextnogmoeilijkermaakt.Hetiswenselijkdatexpertiseuitdeverschillendesectorengebundeldwordtendebege-leidingsamenaangepaktwordtomdebestmogelijkehulpverleningtegaranderen.Weverwach-tendatdevoorzieningenvandebijzonderejeugdzorgendecentrageestelijkegezondheids-zorgdehandeninelkaarslaanomsamenmetandererelevantedrughulpverleningspartnerseengepastantwoordtebiedeninzakedrughulpverlening.Viaprojecteninstallerenweinverschil-
39
lenderegio’seennauwesamenwerkingopverschillendeniveaus,vanhetontwikkelenvaneendrugbeleidbinnendevoorzieningen,overhetaanbiedenvanondersteuning,tothetaanbiedenvaneffectievehulpverlening.Eenevaluatievanhetbestaandeaanbodaanpreventieenbegelei-dingzalhierbijrichtinggevendzijn.
Pleegzorg
Pleegzorg is een belangrijke zorgvorm in de jeugdhulp, momenteel evenwel verspreid overKindenGezin,debijzonderejeugdzorg,desectorvanpersonenmeteenhandicapendegezins-verpleginginGeel(OpenbaarPsychiatrischZorgcentrumGeel).Wetenschappelijkonderzoekenpraktijkervaringenwijzenophetbelangenhetpositieveeffectvaneengoedepleegzorg,inhetbijzonderbijuithuisplaatsingvanjongekinderen.Weschuivenpleegzorgdanooknaarvooralsdeeersteteonderzoekenhulpverleningsvormvoorkinderentotzesjaardieomwillevaneenprobleemsituatienietinhunnatuurlijkgezinkunnen(ver)blijven.
WewillendepleegzorginVlaanderenreorganiseren.Doordeerkenningvanprovincialedien-stenvoorpleegzorgwensenweviaeenschaalvergrotingdeefficiëntieendeperformantievandepleegzorgstructurenteverhogen.Daartoeimplementerenwein2010hetéén-loketmodel.We passen de regelgeving aan opdat het provinciale pleegzorgpunt zijn vertaling krijgt in demanierwaarophetaanboderkendengesubsidieerdwordt.Metdereorganisatievandepleeg-zorgwensenweeveneensinhoudelijktoteenverderedifferentiatievandepleegzorgtekomen.
Pleegzorg kent, al naargelang de sectorale inbedding, een verschillende uitbouw zowel naarspreidingencapaciteitalsnaarinhoudelijkeenorganisatorischevormgeving.Hetaanbodisnogonvoldoendebekendengepositioneerd inhetwelzijnslandschap.Erzijnonvoldoendekandi-daat-pleegouders;hunselectie,vormingenbegeleidingvraagtomeenmeergecoördineerdeaanpak.
Westartenin2009overlegoptussendebetrokkenagentschappenensectorenomtoteeninter-sectoraleharmoniseringenoptimaliseringvandezezorgvormtekomen.In2012resulteertditineenintersectoraaldecreetPleegzorg.
Ookindevolwassenenzorgvormtdeondersteuningvandepersoonmeteenhandicapdooreennetwerkpleeggezinofeenbijstandspleeggezineenbelangrijkemogelijkheidomzorg-op-maat,indedirecteomgevingvanheteigenmilieu,terealiseren.
Gemeenschapsinstellingen en gesloten opvang
Ookvoordegemeenschapsinstellingenrealiserenweeenmeerjarenplan.Sleutelwoordenhier-bijzijncapaciteitsuitbreidingeneengrondigereflectieopzoweldepositioneringalseenverre-gaandedifferentiëringvanhetaanbod.
Uitbreiding
Quauitbreidingisdeeerstestapdezesbijkomendeplaatsenvoormeisjesindegemeenschaps-instelling De Zande. Vanaf 2013 komen er veertig plaatsen bij voor jongens. In de gemeen-schapsinstellingDeKempenwordenvoorbereidingengetroffenteneindeoplangeretermijndeorganisatievaneenbijkomendecampusvoorveertigmeisjesmogelijktemaken.
InTongerenorganiserenwetengevolgevandeoprichtingvandefederaledetentiecentravoorjongerendehulp-endienstverleningaan34jongerendiegeplaatstzijninhetfederaaldeten-tiecentrum.InhetfederaalcentrumDeGrubbeteEverbergzalonzehulp-endienstverleningaangepastwordenaandeuitbreidingvandecapaciteittotveertigplaatsenenlatertot126plaat-
40
senin2013.Alleuitbreidingenbouwenuiteraardverderopdebevindingenenresultatenvandevernieuwdepositioneringvandegeslotenopvang(cfr.infra).
Wathetaspectdifferentiatiebetreftwillenwedebeschikbarecapaciteitindegemeenschapsin-stellingenenhetfederaalcentrumDeGrubbemeeroptimaalkunneninzettenvoorgeïndividu-aliseerdetrajectenomzomeer‘zorgopmaat’tekunnenbieden.
Essentieelhierbijisdatdeinstroommeergereguleerdkanworden.Eengestuurdcapaciteitsma-nagement,gekoppeldaaneenonthaalafdelinglijktmehierbijessentieel.Hiermeesamenhan-gendonderzoekenweopwelkemanierzowelvanuitdegemeenschapsinstellingenalsvanuitjustitieerpermanenteenaanspreekpuntkanzijnomzichttekrijgenopderespectievevragenenhetbeschikbareaanbod.Verderwillenwedeervaringenvandebehandelunitendeervarennoodaaneenorthopsychiatrischeunitalsbasisnemenomverderaandifferentiëringtekunnenwerken.Naasteeninternverderwerkenronddezedifferentiatiezullenwewaarnodigoverlegplegenmetdefederaleoverheid.
Met de realisatie van de proeftuinen gesloten opvang, de projecten gestructureerde kortdu-renderesidentiëlebegeleiding,hetfederaledetentiecentrumteTongerenendegeplandecapa-citeitsuitbreidingeninhetfederaalcentrumDeGrubbeendegemeenschapsinstellingen,wijzigthethulpverleningslandschapdatzichbezighoudtmetde ‘gesloten’of ‘sterkstructurerende’opvangvrijaanzienlijk.Indezecontextishetaangewezenomdevisieopendepositioneringvandegemeenschapsinstellingenendefederalegeslotencentrateexpliciteren.Inditkaderwil-lenweook,innauwesamenwerkingmetdefederaleoverheid,dewetopdejeugdbeschermingevaluerenenwaarnodigvoorstellenformulerenzodatdenieuweontwikkelingenbinnenVlaan-derenindezewetgevatkunnenworden.
We vinden het ook nodig om de opdrachten van de diverse voorzieningen die instaan voor‘gesloten’opvangduidelijkaftebakenen.Hiertoewordteentaskforcegeïnstalleerddieinhetvoorjaarvan2010beleidsaanbevelingenaanlevertoverdeonderlingepositionering,deonder-lingesamenwerkingendetoekomstigeontwikkelingen.
Consulenten jeugdzorg
DeconsulentenbijzonderejeugdzorgzijneencrucialeschakelbinnendeVlaamseJeugdhulp.Zijzijndedraaischijfomkinderen,jongerenenhungezindegepasteondersteuningtegeven.Doordestijgendeinstroomindejeugdzorgendetoenemendeproblematiekvandejongeren,wordendeconsulentenzwaarbelast.Inoverlegmethenwerkenweaaneenwerklastnormdiehetaantaldossiersbepaaltdieeenconsulentopeenkwaliteitsvollemaniermoetkunnenbege-leidenenmaakwerkvanhettoekennenvaneenjeugdzorgtoelage.
Hetagentschapwordtmomenteelgeconfronteerdmeteenhogeturn-over.Hierdoorkomensteedsjongeremensenindevuurlinievandejeugdhulptestaan.Wewillenactiesopzettendieervoorzorgendatmensenmetveelervaringalsconsulentkunnen(blijven)werken.VanuithetagentschapJongerenwelzijnverwachtenwehieromtrentvoorstellen.Onderzoekenhoeermeermobiliteittussenfunctieskanzijn,ishiereenvoorbeeldvan.
Hetinstallerenvandetoegangspoortzaleengroteinvloedhebbenopdehuidigeorganisatievandecomitésbijzonderejeugdzorg.Concreetzalereenonderscheidgemaaktwordentussenhetfunctionerenvandetoegangspoortenhetfunctionerenvanhetadviesbureaujeugdhulpdatdemaatschappelijkenoodzaakbewaakt.Deovergangnaardezenieuwesituatievoorhetpersoneelzalopeengoedondersteundemaniergebeuren.Westrevenernaaromzosnelmogelijkduide-lijkheidtekrijgenoverdeoperationaliseringvandetoegangspoort.
41
3.3.4 In de sector van personen met een handicap versterken we de politiek van innovatie en uitbreiding om zo voor deze doelgroep het aanbod maximaal beschikbaar en toegankelijk te maken.
Strategisch plan als leidraad voor de zorgvernieuwing
Inpartnerschapmetdeactorenindesectorpersonenmeteenhandicapenmethetagentschapwerkenwetegeneind2010eenstrategischplanuitvoorhetdoorvoerenvandezorgvernieu-wing.
Zorgvernieuwingmaakt“depassendeondersteuning”mogelijk.Dezerespecteertenversterktdeautonomieendezelfbeschikkingvandepersoonmeteenhandicapenisgebaseerdopeenonafhankelijke vraagverduidelijking en een ondersteuningsplan dat rekening houdt met heteigendraagvlakvaneneeninclusieveondersteuningvoordepersoonmeteenhandicap.Een“passendeondersteuning” is inevenwichtmetdewerkelijkezorgzwaarteofondersteunings-noodvandepersoonmeteenhandicapengeeftdeaanbiedersvandezorg/ondersteuningovereenstemmende,flexibel intezetten(personeels-)middelenbinneneenregelarmenres-ponsabiliserendmanagement-enfinancieelkader.De“passendeondersteuning”staatinfunctievandeondersteuningsnood,dezorgzwaarteenhetdraagvlakvandepersoonmeteenhandicapinzijnthuissituatie.
Tijdens deze regeerperiode zal dit plan systematisch bijgestuurd en verfijnd worden, ondermeeropbasisvandeconclusiesvanhetPGB-experimentenvandeleerervaringenuitdeexpe-rimenten“zorgvernieuwing”.
Krachtlijnen voor het uitbreidingsbeleid
Ditplanvoordezorgvernieuwingtrektookdebasislijnenvoordeuitbreidingsoperatievan2010envoorhetvierjarig(2011-2014)realisatietrajectdatdaaropvolgt.
DeVlaamseRegeringdoet,opbasisvaneengrootmaatschappelijkdraagvlak,eenuitzonder-lijkebudgettaireinspanningvoordesectorvanhetbeleidvoorpersonenmeteenhandicap.Indezecontextvaltdekeuzeopeenaanpakdieleidttotdoortastenderesultaten,beantwoordendaan de maatschappelijk ervaren urgenties. De uitbreidingsoperaties bevatten het geheel aanmaatregelenenactiesommethetbeschikbareuitbreidingsbudgetnaarverhouding“dejuisteondersteuning”tebiedenaanzoveelmogelijkgeregistreerdepersonenvandezevierstrategi-schedoelgroepen:
• De groep volwassen personen met een handicap met een zware ondersteuningsnood,erkendalsknelpunt.
• Degroepkinderenenjongerenmeternstigegedrags-enemotioneleproblemen(GES).
• Degroepkinderenenvolwassenenmeteenhandicapdie,dankzijdeversterkingvanhunthuissituatie,zolangmogelijkinhuneigenfamiliaalmilieukwaliteitsvolkunnenleven.
• DegroeppersonenmeteenhandicapdiehunVAPHerkendeondersteuningsnoodzelfwilleninvullenbijmiddelvanpersoonlijkeassistentie.
Eerste aanzet in 2010
Hetuitbreidingsplan2010werktdeeerderaangeganeverbintenissen,vervatindeVIPA-buffer2004/2008enindePAB-zorggarantievanhetuitbreidingsbeleid2008,verderaf.
Geletopdeprioriteitvoordezwaarstzorgbehoevendenwillenwebijdeuitbreidingvooralfocus-senopplaatseninnursingenbezigheidenopgeïntegreerdwonen.Voordezeopvangvormiser
42
duidelijkookinteressebijpersonenmeteenhandicapdiemomenteelverblijveninresidentiëlesettingsalsnursing-ofbezigheidstehuizen.
Conformdereedsvermeldestrategischedoelenwillenwevoordeoplossingvanknelpuntdos-siers extra middelen inzetten via het afsluiten van persoonsgebonden convenanten door debetrokkenaanbieders.
Voorkinderenenjongerenmetextremegedrags-enemotionelestoornissenvoorzienwereedsin2010,verspreidoverVlaanderen,eenbijkomendaantalresidentiëleplaatsenmeteenruimerepersoneelsomkaderingdangebruikelijkvooreeninternaatsplaats.
Versterkingvandethuissituatievankinderen,jongerenenvolwassenenmeteenhandicapdieinhuneigenfamiliaalmilieuleven,isvoorziendoordeuitbreidingvandecapaciteitvaneenaantalambulantediensten.
Omtegemoettekomenaandeterechtevraagvandesectornaardeverhogingvandeperso-neelsomkadering,willenwereedsin2010eeneersteopstaprealiserenvoordenieuwe“instro-mers”indevrijgekomenenbijkomendeplaatsen“nursing”en“bezigheid”.Ookvoorzieningenvoorvolwassenpersonenmeteenhandicapvoorwiedekloof tussendepersoneelsomkade-ringenhettotaalvolumeaanerkendeondersteuningsnoodvanhuncliëntenextreemgrootis,krijgeneeneersteextrasteun.Devoorzieningenvoorkinderenenjongerenzetteneveneenseenstapindeversterkingvanhunpersoneelsomkadering.Dezeuitbreidingsoperatiebevatdenoodzakelijkebudgettaireruimteomexperimentenopvlakvaninnovatie,flexibiliteitendere-guleringmogelijktemaken
Hetagentschapendeerkendemultidisciplinaireteamsmoeten,voorderealisatievanditenvol-genduitbreidingsbeleid,zwaarderinvesterenterverbeteringvandeDiagnostiek,Indicatiestel-lingenToeleidingvanpersonenmeteenhandicapnaardeVAPH-erkendebijstandsverlening.Dezorgregieprocessenvragenomdezelfderedenenbijkomendemiddelen.
Verder uitwerken in 2011-2014
Hetvierjariguitbreidings-envernieuwingsplan2011–2014zullenwein2010uitwerken.Hetzalbeantwoordenaanvolgendecriteria:
• Hetisgecentreerdrondenbevattastbareresultatenvoordevierstrategischedoelgroepen.
• Hetvertrektvanhetreferentiekadervaninclusie,hetburgerschapsmodel,communitybasedservices,….
• Het isgeïnspireerddoordezorgvernieuwingwaardoorhettegemoetkomtaandeeisvan“optimaleofjuisteondersteuning”.
• Hetbevatdesynthesevanuitbreiding+vernieuwing+versterking(vandepersonelemid-delen)enhetleentzichtotbijsturingopbasisvandeevaluatievanhetPGB-experimentenandereleerprojectenof–experimenten.
• Het wordt mede gedirigeerd door de specifieke regionale (provinciale) situatie, rekeninghoudendmethistorischeachterstellingvansommigeregio’s.
• Hetbekrachtigtenmanifesteertdaadwerkelijkdeprioritaireontwikkelingenindeintegralejeugdhulpenbevordertnaadlozeaansluitingentussendeintegralejeugdhulpendeonder-steuningvanvolwassenpersonenmeteenhandicap.
• Hethoudtrekeningmetnoodzakelijkecomplementaireinspanningenenontwikkelingentenvoordelevandepersonenmeteenhandicapindeanderesectorenvanonsenandererele-vantebeleidsdomeinenenbestuursniveaus.
43
HetVAPHcontinueertzijnantennepuntinBrussel.
In het uitbreidingsbeleid tijdens de ganse legislatuur zal systematisch aandacht geschonkenwordenaanhetcreërenvannaadlozeovergangentussendeverschillendezorgsystemen,inhetbijzondertussenvoorzieningenvoorminderjarigenenvoorvolwassenen.
Gebruikers,verwijzendeinstantiesenvoorzieningenputten,samenmetdeprovincialecoördi-natiepuntenendeVAPH-coördinatoren,deactueleentoekomstigemogelijkhedenvandezor-gregiemaximaaluit.
HetVAPHconcentreertmeertijdenmiddelenopdebehandelingvansubrogatiedossiers.
3.3.5 We investeren in een toereikend zorg- en gezondheidsaanbod om zo ook in deze sector maximaal zorg op maat te kunnen aanbieden.
Zorgen voor mantelzorgers en vrijwilligers
Omhetzorg-engezondheidsaanbodaftestemmenopdematevanzorgbehoevendheidvandebevolking,willenweineersteinstantiehetzelfzorgvermogenvandegebruikersstimuleren,ondersteunenenherstellen.Weversterkendaartoededraagkrachtvanmantelzorgersenvrijwil-ligers.Demantelzorgersmoetenvoldoendewaarderingenondersteuningkrijgen.
Wewensen uitdrukkelijk dat de mantelzorger voldoende aandacht krijgt in de processen vanzorgverlening, niet alleen als onontbeerlijke informatieverstrekker over de toestand van dezorgbehoevendemaarookalsiemanddieeigennodenkanhebben.Demantelzorgermoetnietalleeninkenniswordengesteldvandevoordemantelzorgnoodzakelijkeinformatiemaarookactiefbetrokkenwordtbijdeuitbouwvanhetzorgproces.
Vrijwilligerszorgisvangrootbelangindeerkendedienstenvooroppashulpendedienstenvoorgastopvang.Omeenhoogwaardigekwalitatievehulp-endienstverleningtekunnenwaarbor-gen,wordthiervooreenaangepasteprofessioneleomkaderingvandevrijwilligersorganisatiesindethuiszorgvoorzien.Erzalonderzochtwordenhoenieuweimpulsenkunnengegevenwor-denaandevrijwilligersoppasdooreenverhogingvandewerkingstoelage.
OmdepreventievekrachteninVlaanderennogteversterken,willenwenagaanofenhoedever-enigingenkunnenwordenondersteundinhunvrijwilligerswerkenhunaanbodgezondheidsop-voeding(zoalsEHBO).
Maatregelen om zo lang mogelijk zelfstandig thuis te blijven
Weblijvenmetdethuiszorgprioritairfocussenopdemogelijkhedenvoorouderenenzorgbe-hoevendenomzolangmogelijkthuistewonen.Hettypeaangebodenzorgwordtbepaalddoordematevanzorgafhankelijkheid.
Voorheturencontingentgezinszorgenaanvullendethuiszorgenvoordedienstenmaatschap-pelijkwerkvandeziekenfondsenvoorzienweeengroei,rekeninghoudendmetdebudgettairemogelijkheden.
MetdeministerbevoegdvoorWonenzullenweoverleggenzodatdevanoverheidswegeonder-steundewoonvormenbeterdannuhetzorgbeleidversterken,bijvoorbeelddoorhetstimulerenvanarchitectuurofwoningaanpassingendiegeschiktzijnvoorthuiswonendezorgbehoevendeouderenofpersonenmeteenhandicapofdoorhetrealiserenvansamenwerkingtussensocialehuisvestingsmaatschappijenenvoorzieningenindegeestelijkegezondheidszorgenouderen-zorg.Wekomendaarverderopterug.
44
IndezorgvoorouderendienenopbasisvanhetWoonzorgdecreetvernieuwendeconceptenuitgewerkttewordenzoalsdeassistentiewoningen,decentravoorherstelverblijf,dezorghotelsenhetwoonzorgnetwerk.Demurentussendethuiszorgenderesidentiëlezorgmoetenafge-brokenwordenenhetmogelijkmakendathetwoonzorgcentrumdienstenverleentindebuurt,datdethuiswonendeouderengebruikmakenvandefaciliteitenvanhetwoonzorgcentrumendatdethuiszorgzorgcontinuïteitkanaanbiedenineenwoonzorgcentrum.
UitdezorgvernieuwingsprojectendieinhetkadervanhetProtocol3metdefederaleoverheidworden opgezet, willen we ervaring en goede praktijken distilleren voor het ontwerpen vannieuwewoonzorgconcepten.
Dezenieuweconceptengeldentrouwensookindezorgvoorpersonenmeteenhandicap.Ookdaarstrevenwenaareengroteretoenaderingtussendehuisvestingssectorendezorgsector,metinitiatievenalshetgeïntegreerdwonen.Ookdaargeldtdatdemurentussenzorgaanhuisenresidentiëlezorgafgebouwddienenteworden.
Palliatievepatiëntenmoetenthuisofindevertrouwdeomgevingkunnensterven.Dewerkingvanpalliatievenetwerkenzalzoefficiëntmogelijkwordenaangestuurd.Daarbijrichtenzijzichooknaarthuisvervangendesettings,zoalsdevoorzieningenvoorpersonenmeteenhandicap.We zullen een geactualiseerde reglementering op decretale basis voorzien voor hun erken-ningensubsidiëring.Voordepalliatievedagcentrazaleenstructureleplaatsindewelzijns-engezondheidsorganisatiesgezochtworden,omkaderddoorhetmeestgeschiktenetwerkengefi-nancierddoordeVlaamseoverheidendeziekteverzekering,waarhetgepastis.
Programmatie als instrument voor betere spreiding van het zorgaanbod.
Hetisvooralinhetbelangvandegebruikersdaterminimumnormenenkwaliteitseisenwordenopgelegd.Voordebetaalbaarheidvandezorgishetbelangrijkdateenkaderbeschikbaarblijftwaarbinneneenfinancieringvanhetzorgaanbod,doordefederaleofregionaleoverheid,gega-randeerdis.
Erisnoodaaneenaangepasteprogrammatievoordenieuweofgewijzigdezorgvormenzoalsdiezijnopgenomeninhetwoonzorgdecreet.Kortverblijf,dagverzorgingscentraencentravoorherstelverblijfmoetenopelkaarkunnenaansluiten.Hetgebrek(ofoveraanbod)ineenregioaandezeofgenezorgvormmoet(aldanniettijdelijk)gecompenseerdkunnenwordendooranderezorgvormen.
Debijsturingvandeprogrammatiezalgebeurenopbasisvanmeerverfijndeparametersofaan-gepastewegingsfactorenvoorbepaaldeleeftijdsgroepenenmetaandachtvoorequivalentiere-gelsdietoelateneenover-ofonderaanbodvanbepaaldewoonzorgvoorzieningeninspecifiekeregio’stecompenseren.Hiertoezullenwedeontwikkelingbevorderenvanregionalezorgstra-tegieënomeenoptimalespreidingvanhetzorgaanbodenhetwegwerkenvanlacunestekun-nenrealiseren.Denieuweprocedureregelsronddeverwervingvandehiervoornoodzakelijkevoorafgaandevergunningwordenop1januari2010vankracht.Derealisatietermijnvoordeini-tiatiefnemerwordtgevoelig ingekortendeoverdrachtvanvergunningenwordtontmoedigd.Devoorafgaandevergunningvervaltwanneerdebouwnavijfjaarnietgerealiseerdis.Binnentwee jaar na de vervaldatum kan geen nieuwe voorafgaande vergunning worden afgeleverdvoordezelfdeinplantingsplaatsalsdezewaaropdevervallenvoorafgaandevergunningbetrek-kinghad.
VoorBrusselendeVlaamserandzaldeVlaamseoverheidblijvenaandringenopeenmeldpuntomdetweetaligheidindeBrusselsegezondheidszorgtebewaken,alsbasisvoorremediëringenhandhaving.OverleghieroveragenderenweopdeagendavandeInterministeriëleConferentie
45
Volksgezondheid.VoordeVlaamseRandzal-zoalsinhetwoonzorgdecreetvoorzien-eenspe-cifiekeprogrammatievoorthuis-enouderenzorgwordenuitgewerkt.
Bij de behandeling van aanvragen voor infrastructuursubsidies willen we verder prioriteitenleggendieeenoptimalespreidingvandewelzijnsvoorzieningenalsouderenvoorzieningenenvoorzieningenvoorpersonenmeteenhandicap,bevorderen.WeverwijzenhierbijondermeernaardeverdererealisatievandeengagementenuithetLimburgplanenhetactieplanvoordewoonzorgzonesinBrussel.OokdeoptemakenmeerjarenplanningvoorHalle-Vilvoordezalinrekeningwordengebracht.
WatderegionaleplanningenspreidingvandeVlaamseziekenhuizenbetreft,wordtinopdrachtvandeVlaamseoverheiddoordeuniversiteitvanDelfteenonderzoekgedaannaardeknelpun-tenrondplanningenspreidingvanziekenhuisdiensten.Erzalonderzochtwordenofvormenvanregionaleplanningmogelijkzijndietotstandkomendooroverlegtussendeziekenhuizen,hunvertegenwoordigersendeoverheid.
Uitbouw van de eerstelijnsgezondheidszorg
In2010zullenweeenconferentieorganiserenominsamenspraakmetzorgverstrekkersenhetpatiëntenplatform,toteengezamenlijkevisieopdepositioneringenopdrachtenvandeeerste-lijnsgezondheidszorgtekomenvanwaaruithetbeleidverderkanwordenopgebouwd.
DitbeleidheeftbehoefteaangedragenheidenduidelijkheidoverdeICT-ondersteuningvandeeerstelijninhetkadervaneeneerstelijnsfonds,overdewenselijkgeachtesamenwerkingsvor-menenpraktijkenindeeerstelijndiedoordeoverheidondersteundengestimuleerdkunnenworden–ookinfrastructureel-enoverdeaanpakvandetekortenaanzorgverleners.Ookdeevaluatievanhetprojectvandepreventiebonuszalhierzijnplaatskrijgen.
Hetdreigendtekortaanhuisartsenenandereeerstelijnsgezondheidsverstrekkerskantegenge-gaanwordendoordeinstroomvanzorgverstrekkerstebevorderenenwerktemakenvaneenretentiebeleidenvanuitstroombeperking.Deomkaderingvanverzorgendenenbeterewerk-omstandighedenzijnthema’sdietevensaanbodkunnenkomen.
Watdeplanningvanhetmedischaanbodbetreft,zullenwesamenmetdecollegabevoegdvoorOnderwijs,metverantwoordelijkenvandeVlaamseuniversiteitenenmetartsenvertegenwoor-digers nagaan op welke wijze de nakende tekorten aan huisartsen en sommige specialismenzoalskinderpsychiaters,urgentieartsenenhetdreigendoveraanbodaananderespecialismenkanomgebogenwordenineenaanboddatbeterafgestemdisopdezorgnodenvanonzebevol-king.DeSamenwerkingsinitiatievenEerstelijnsgezondheidszorgzulleneengeactualiseerdover-zicht van beschikbare zorgaanbieders (zorginstellingen en zorgverstrekkers) in de eerste lijnkenbaarmakenvoorhetpubliek.
Cliëntgeoriënteerde organisatie van de geestelijke gezondheidszorg
AllerleimaatschappelijkefenomenenzettendegeestelijkegezondheidvandeVlamingonderdruk:hogeverwachtingenophetwerk,werkonzekerheid,toegenomenfileleedenanderestres-sfactoren inhetverkeer,hetverliesvan ‘rust’ indewoonwijken,eenbijnaagressieve interfe-rentievanGSMofemail,hettoegenomenonveiligheidsgevoel,hetwegvallenvan‘historischezekerhedenbijlevensvragen…Hetnatuurlijkrelatieweefselisminderstandvastig,minderdichten/of minder persoonlijk: partnerrelaties houden minder lang stand, families worden herte-kend,rolvoorbeeldenwordenschaarserofwordeninvraaggesteld,deburenwonen(minstensfiguurlijk)steedsverderafendedagelijksecommunicatieverlooptsteedsmeerelektronischensteedsminderviaeenmensaandeanderekant(vandetafel,delijnofhetloket).
46
Hetisdannietzoverwonderlijkdatdebalansdraaglast–draagkrachtbijmeerenmeerburgersuitbalansraaktendegeestelijkegezondheidvandeVlamingonderdrukzet.InvergelijkingmetanderelandenligthetzwaartepuntvandegeestelijkegezondheidszorginVlaanderensterkopde intramuraleziekenhuiszorg.Nochtanszijnderesultatenvanzorgendetevredenheidvanpatiëntenenfamiliebeter,wanneerdezorgvroegenzodichtmogelijk isgeïntegreerd indesamenleving,indegemeente,debuurt,destraatwaardepatiëntwoont.
WewillendanooksneleenconceptnotaontwikkelenmetvoorstellenvooreenglobaalVlaamsbeleid inzakegeestelijkegezondheidszorg.Ditbeleid isgerichtopeentransformatievaneenalgemeen,aanbodsgerichteGGZ-hulpverleningvandiensteneninstellingennaarvoorziening-overschrijdendezorgprogramma’svoorleeftijdsdoelgroepen.
Deinvoeringvanzorgcircuitsenzorgnetwerkenindegeestelijkegezondheidszorgisreedsopde sporen gezet door een geheel van therapeutische en transversale projecten, gefinancierddoor de Federale overheid. Nieuwe kansen zullen zich voordoen doordat de psychiatrischeziekenhuizen–netalsdecentravoorgeestelijkegezondheidszorg–eendeelvanhunbudgetkunnenaanwendenvooreenverdereaanpassingvanhetbestaandeaanbod indegeestelijkegezondheidszorgdatmeeraangepast isaandezorgvragenvandepersonenmetpsychischeen/of psychiatrische problemen. De nadruk zal hierbij liggen op preventie, vroegdetectie,ambulanteintensievebehandelteamsvoorzowelacutealschronischeproblemenenrehabili-tatieteamsdiewerkenrondherstelensocialeinclusie.Wehechtenhierbijgrootbelangaaneenverbeteringvandesamenwerkingtussendeintramuraleenextramuralevoorzieningen.
Metbetrekkingtotdecentrageestelijkegezondheidszorgzullenwedaarnaastverderdenadrukleggenopoutreachendezorg,thuiszorgenhet inzettenvanhunexpertise indewelzijns-engezondheidsdienstenopdeeerstelijn.HetaanbodvandeCGGmoetaangestuurdwordenopdathettoegankelijkzouzijnenbeschikbaarineenzovroegmogelijkstadiumvanpsychopatholo-gie.Eenevaluatiehiervanmoetleidentoteenvernieuwdeprogrammatieoplangeretermijn.
Nieuwe opdrachten voor de CGG willen we koppelen aan een financieringstechniek die meergerichtisopefficiëntieenoutput.
Ookdewijkgezondheidscentrazullengestimuleerdwordenomdeaandachtteversterkenvoorvroegtijdigedetectie,behandelingvanofverwijzingvoorproblemenvangeestelijkegezond-heidbijmensendiewoneninkansarmewijken.Ditmoetleidentoteenbeteretoegankelijkheidvandeglobalegeestelijkegezondheidszorgvoormensendieinarmoedeleven.
OndankshetfeitdatongeveereenvierdevandebevolkinginVlaanderenooittekampenkrijgtmet psychische problemen, hangt hierrond nog steeds een taboe. Daarom willen we blijveninzettenophetbespreekbaarmakenvanpsychischeproblemenenopeendestigmatiseringvandeproblematiekvandegeestelijkegezondheidzorg.Wewillendaarbijaandachthebbenvoordebelangenbehartigingvanpsychiatrischepatiëntenenvoorhet“gezinsvriendelijker”makenvandegeestelijkegezondheidszorgmetnamevoordefamilieledenvanpersonenmeternstigepsychischeproblemen.
Ziekenvervoer
Deaanpakviazelfreguleringvandedienstenvoorniet-dringendliggendziekenvervoerzal inde loopvandeze legislatuurgeëvalueerdworden.Metmijncollega,bevoegdvoormobiliteit,zullenweonderzoekenofermaatregelennodigzijnvooreenbetereorganisatievanhetzittendziekenvervoer.
47
Drughulpverlening
WemakeneenoverzichtvanhetaanbodaandrughulpverleninginVlaanderenenderegionalespreidingvanditaanbod.Ditkandebasisvormenvoorverderebesprekingen,ookmetdefede-raleoverheid.
3.3.6 We realiseren een toegankelijke en beschikbare dienstverlening waarbij aandacht is voor de facetten eigen aan de leefsituatie en zorgnoden van de specifieke doelgroepen.
Gezinnen
Onzesamenlevingkenteensteedsgrotereverscheidenheidaangezinsvormen.Detransitiesindelevensloopvanmensenbrengenmeestalspecifiekeproblemenmetzichmee.
Wezulleninitiatievennemenomantwoordentebiedenaandeeigensoortigevragenenbehoef-tendielevenbijhetjongsteenoudstedeelvanonzebevolking.TegelijkwillenwebinnenonzebevoegdheidalsVlaamsMinistervoorhetGezinviaeen‘horizontaal’gezinsbeleidookaandachtbestedenaankwestieszoalsgezinsmodulatie,decombinatievangezinenarbeidendestressdie daar dikwijls mee gepaard gaat. Ook vinden we het belangrijk om een intergenerationeelperspectief te ontwikkelen die de samenhang en solidariteit van gezinsleden versterkt en depersoonlijkeontwikkelingvanoudersenkinderenbevordert.
AlgemeenwillenwedaterbinnenhetbeleidsdomeinWVGeenvisiewordtontwikkelddieoogheeftvoormaatregelenenvoorzieningendiekind-engezinsvriendelijkzijn.
AlsVlaamsMinistervoorWVGwilikookmijncollega’sindeVlaamseRegeringuitnodigeneen-zelfdeaandachtteontwikkelenbinnenhunbevoegdhedenwaarvanvelerelevantzijnvoorhetdagelijksewelzijnvangezinnen.Wewillenookpartnerschappenopbouwenmetandereactoreninhetmiddenveld,deonderzoekswereldominVlaanderensamentebouwenaaneensamen-levingdiegekenmerktwordtdooreenhogematevankind-engezinsvriendelijkheid.Inditver-banddienendringendeproblemenenbelemmeringenookbetertewordenonderkend.
Overlegmetdeanderebeleidsniveausisonontbeerlijkomdatgezinsbeleidzichintoenemendemateontwikkeltvaneenlokaaltoteensupranationaalniveau..
WezullenhetDepartementWVGopdrachtgevenomtezorgenvooreenperiodiekeuitwisselingvankenniseninspiratieenomdestandvanzakeninVlaanderenkritischteanalyseren.Daarbijzaltweejaarlijkseeenrapportwordenopgemaaktwaarbijwordtaangegeveninwelkematedebeleidsmaatregelen van de Vlaamse Regering rekening houden met het ritme van het gezin.Daarbij willen we ook over de landsgrenzen kijken naar de wijze waarop andere EU Lidstatenalsookgroteintergouvernementaleorganisatiesdenkenenwerkeninzakegezinsbeleid.
Wellicht behoeft dit ook (verder) onderzoek, ondermeer via het Steunpunt WVG en andereonderzoeksgroepen.
Kwetsbare jongvolwassenen
Terwijldemeestejongvolwassenenhetgoedstellen,verkerensommigejongvolwassenenineenmaatschappelijkkwetsbarepositie.Vaakzijnzesociaalgeïsoleerd,hebbenzegeensociaalvang-netofterugvalpositie,zijnerfinanciëleeneventueelpsychosocialemoeilijkheden.Omdatdezejongvolwassenenbovendienbalancerenopdeovergangvanminderjarigheidnaarvolwassen-heid,stotenzevaakopdeontoegankelijkheidvanhetzijdejeugdhulp,hetzijdehulp-endienst-verleningvoorvolwassenen.Omvoortaanbetertekunneninspelenopdebijzonderenodenvan
48
maatschappelijkkwetsbarejongvolwassenen,willenweeenspecifiekengecoördineerdbeleidvoordezedoelgroepuittekenen.ZozullenweondermeeraandeCAWvragen,inhetkadervanhetversterkenvanhunonthaalwerking,bijzondereaandacht tebestedenaanhetuitbouwenvanhunjongerenwerking.Eenbelangrijkeprioriteithierbijisdepreventievanschulden.Tevensverwachtenweverregaandeafstemming/synergietussenhetaanbodbegeleidwonenbinnendejeugdzorgendeCAW.Ookanderepartnersdiemogelijksbijdezejongvolwassenenbetrok-kenkunnenzijn(VAPH,psychiatrie,…)willenweinhetgecoördineerdebeleidbetrekken.
Ouderen
Intijdenwaarindebevolkingaanzienlijkvergrijstendezevergrijzingnogzaltoenementot2050,ishetbelangrijkomalsVlaamseRegeringookdeverantwoordelijkheidoptenemenvoordezedoelgroep.
Dementie
Hierbij dient onze aandacht ook te gaan naar personen met dementie. De kans op dementiestijgtimmersmetdeleeftijd.Ongeveer7,3%vande60-plussersheefteenmatigetoternstigevormvandementie.Bijde80-plussersstijgtditnaar20%.Ditheefternstigegevolgenvoordemaatschappij. Personen met dementie kunnen bij een voortschrijdend ziektebeeld immersalmaarmindervoorzichzelfzorgen.Demeestepersonenmetdementiewonentochthuisendoenduseenberoepopmantelzorg.
We willen werk maken van de opmaak van een actieplan dat verder uitvoering geeft aan deresolutiebetreffendeeenpreventiefenondersteunendbeleidronddementie,gestemdinhetVlaamsParlementop20oktober2005.
Ouderenbeleidsplan
Hetpleidooivooreeninclusief,eengeïntegreerdbeleidgaatineersteinstantieovernadenkenhoewedemaatschappijkunneninrichtenopdatiedereen,ookdeouderen,zichermaximaalinthuisvoelt,zichgewaardeerdvoelt,zinvolkanzijn.Datgaatvandeaanlegvanstratenenplei-nen,overhetmobiliteitsvraagstuk,hetontwerpenvanauto’s,hettijdskrediet,hetvernieuwenvantreinstationstotlevenslangwonen/bouwen.
HethuidigeVlaamseouderenbeleidsplan looptaf in2009.Bedoeling isditteevaluerenenteactualiserenomzotekomentoteennieuwVlaamsouderenbeleidsplanvoordeperiode2010-2014.
Watbetekent“ouderwordeninVlaanderen”?Hetouderenbeleidsplan2010-2014wilhieropeenantwoordgevenenzodevisieopouderenenhunpositieindetoekomstigeVlaamsesamenle-vingvatten.
Bijderealisatievanditbeleidsplanisdebetrokkenheidvandeouderenevenzobelangrijkalshetuiteindelijkeresultaat.SamenmetdeVlaamseouderenraadenallerelevanteactoreninhetouderenbeleidwensenweditplanteevalueren,testroomlijnenennauwertefocussenopwatechtvoorouderenvantelis.Ditmoetresulterenineennieuwouderenbeleidsplan2010-2014datweinhetbeginvandezelegislatuurwillenopmaken,uiteraardmetdeinbrengvanallecol-lega’s.
Ouderenparticipatie
Naastheteerdergenoemdebelangvandifferentiatieeninhetverlengdevanhetbeleidsstrevenommensenzolangmogelijkautonoomtelatenwonenenleven,moetenwehetaccentmeerleggenophetwel-zijn-aspect.
49
Ookvooroudereniswel-zijn,hetzichgoedinzijnvelvoelen,eenbelangrijkecomponentvangeluk.Daaromishetsocialecontactmetdekinesistofdethuisverpleegsterevenbelangrijkalsdeverzorgingdiezegeven;daaromishetvolgenvandepopulairetv-soapevenbelangrijkalsdevolgendemedischecontrole;daaromzijnhetzichthuisvoelen,dekleinkinderendielangs-komen,belangrijkecomponenteninonzemaatschappij.Vrijwilligersenmantelzorgerszijndeonmisbarepartnersvoordeprofessionelehulpverleners.
Onzeaandachtmoetsterkeruitgaannaardepsycho-socialenodenvanouderen.Debeschik-baarheidvanmantelzorgzalindetoekomstergonderdrukkomentestaanenhetaantalalleen-staandeouderenzalsterktoenemen.Problemenzoalsvereenzamingensociaalisolementdrei-genzichnogsterkertemanifesteren.
Ouderenparticipatiemaggeenholbegripzijn.Bijdeverdereuitvoeringvanhetwoonzorgde-creetzalmetditprinciperekeningwordengehoudenomhetaanbodbinneneenwoonzorgnet-werkzogoedmogelijktekunnenafstemmenopdenodenvandegebruikers.
Differentiatieennormalisatiezijn2belangrijkerichtlijnenvooreentoekomstigouderenbeleid.Denoodendetrendnaareen inclusiefbeleidgeeftookaandatweduidelijkeenstrategischduurzamekeuzesmoetenmaken.Duurzaamheidheefteenecologischaspect,maarookeenaspectvanflexibiliteitenfinanciën.
Voor de actieve senioren is het belangrijk de inspanningen voor een volwaardige participatieaan het beleid verder te zetten. Lokale initiatiefnemers kunnen een belangrijke rol spelen bijeenallesomvattendactiverendouderenbeleid.Westellenvastdatdegemeentebesturenreedsveleinspanningenhebbengeleverd.Zehebbenouderenbeleidscoördinatorenaangeworvenenlokaleouderenadviesradenopgericht.Indelokalesocialebeleidsplannenzijnookdiversemaat-regelenvoorouderenvervat.Delokaleoverhedenbeseffendateengrootdeelvanhuninwonersvergrijstenhebbenhieraanalstrategischebeleidsoptiesgekoppeld.
Wevindenhetdanookbelangrijkomdebeschikbaremiddelennietteversnipperen.Daaromwil-lenwehetVlaamsebudgetaanwendenterondersteuningvanhetnieuweouderenbeleidsplan.
Slachtoffers en getuigen van intrafamiliaal geweld
Geweldopkinderen,geweldopouderen,geweldtussenpartners,…hetbetreffenhardnekkigemaatschappelijkeproblemen.Zijtastendeleefkwaliteitenhetvertrouwenineenveiligesamen-levingernstigaan.Wenemeninitiatievenomhierantwoordenopteformuleren.
Inhetkadervanpreventietegenkindermishandelingwillenweeensensibiliseringscampagnevoerenomhetthemageweldtegenjongekinderenblijvendonderdeaandachttebrengen.
Wezorgenvooreendecretaleverankeringvandewerkingvandevertrouwenscentrakindermis-handelinginVlaanderen.Wepositionerenhencorrectbinnenhetwelzijns-engezondheidsland-schapenmetnametenaanzienvandeintersectoraletoegangspoortintegralejeugdhulpenhetonderzoekvansituatiesmaatschappelijkenoodzaak.Wedefiniërenhunkernopdrachten.
In samenwerking met de FOD Justitie wordt de mogelijkheid van case gebonden overleginzakekindermishandelingtussende justitiële,depolitioneleendehulpverlenendesectorenonderzocht.Vervolgenswordtinéénofmeergerechtelijkearrondissementeneenpilootprojectopgestart,waarbijvanuitdepraktijknagegaanwordtvolgenswelkemodaliteitenditoverlegkangerealiseerdworden.
De centra voor geestelijke gezondheidszorg en de centra voor algemeen welzijnswerk (CAW)beschikkenoverheelwathulpvormenomhetgeweldtussenpartnersaantepakken(vlucht-
50
huizen,crisisopvang,gezins-enrelationelehulpverlening,rechtshulp,slachtofferhulp,justitieelwelzijnswerk,bemiddeling,…).Zijwerdendevoorbijelegislatuurookversterktomeencentraleroltespelenindeaanpakvanpartnergeweld.Zijvormenhetaanspreekpuntvoorburgers,wel-zijns-engezondheidsdiensten,politieenjustitieomvragennaarhulptestellenenomhulpver-leningtenaanzienvanhetgansegezinssysteem–slachtoffer,geweldpleger,kinderen-opgangtebrengen.Uiteenevaluatieonderzoekblijktdatnaarbereikvandedoelgroepennaarmethodi-scheaanpakalheelwatbereiktwerd.Webenadrukkendatdesamenwerkingmetanderehulp-verleningsdienstenenmetpolitieenjustitiehierinnoodzakelijkisomeengeïntegreerdaanbodteverzekerenenteversterken.DeopmaakvanhetvierdeNationaalActieplanPartnergeweldzaldezeelementenvansamenwerkingzekerookbevatten.
Ookdecentravoorintegralegezinszorg(CIG)speleneenbelangrijkerolbijdeaanpakvanintra-familiaal geweld. Zij beschikken over ambulante en residentiële begeleidingsmogelijkhedenvoorhetgansegezinenzeontwikkeldeneenmodule‘diagnosevanhetgezinsfunctioneren’.Inhunhulpverleningstaanouder-enkindbegeleidingentrainingvanouderschapsvaardighedencentraal.WezullendehulpverleningscapaciteitvandeCIGversterkenenvoorzienineenver-nieuwddecretaalkader.
Omouderenmis(be)handelingtevoorkomenenaantepakken,zettenwedelopendesamenwer-king en netwerkvorming tussen het Vlaams meldpunt ouderenmis(be)handeling, de Vlaamseprovinciesendelokalewelzijns-engezondheidsactorenverder.
Opvang en begeleiding van verkeersslachtoffers
Weversterktendecentravooralgemeenwelzijnswerkomtrajectbegeleiding,hulpverleningennetwerkvormingteorganiseren.Weevaluerenderesultatenvandieoperatieensturenzonodigbij.
Wezettendeinspanningenvooreenbetereopvangenbegeleidingvanverkeersslachtoffersver-der.Inhetkadervanhetmeerjarenconvenant(1november2007–31juli2010)metdriepart-nerorganisaties(Zebravzw,OudersvanVerongelukteKinderenvzw,SteunpuntAlgemeenWel-zijnswerkvzw,verenigdin‘Rondpunt,steunpuntvoorverkeersslachtoffers’)werkenweverderaankennisontwikkelingendeskundigheidsbevordering,enbiedenweondersteuningaanlokaleinitiatievenensamenwerkingsverbanden.Ditallesmetalsdoelverderepraktijk-enbeleidsont-wikkelingentestofferen.Weevaluerendeuitvoeringvanhetaflopendeconvenantennemeneenbeslissingoverdeverderteondernemenacties.Ditinaanloopnaareennieuweconvenantdieweafsluitenvanafaugustus2010.
Omdebestuursniveau-enbeleidsdomeinoverschrijdendeaspectenvandeimpactendegevol-genvanverkeersslachtofferschapaantepakken,zullenwenauwsamenwerkenmetdebijzon-derecommissarisvoordeverkeersslachtoffers.
Mensen met schulden
Wewillenblijveninzettenoppreventievanschulden.Uitonderzoekblijktdatbijnadehelftvanalleschulddossierstewijtenisaaneengebrekaanadministratievevaardigheden,aanoverbe-steding,aangezondheidsproblemenofaaneentelaagofonregelmatiginkomen.Eenintegralepreventieveaanpakisnoodzakelijk.Ookdeenergieschuldennemensterktoe.
Werealiserenditondermeerdoordeweerbaarheidvanjongerenenvolwassenenteverhogentenaanzienvanmisleidendereclameenkredietverschaffers.Eenbelangrijkedoelstellingisookhetversterkenvandevaardighedenvanmensenbijhetbeherenvanhunhuishoudbudget.Weonderzoekendemogelijkhedenomeeninstrumentteontwikkelenwaarmensen(enspecifieke
51
doelgroepen)duidelijkeinformatieenverwijsmogelijkhedennaargepastehulpverleningkun-nenvinden.Ookwillenweverderwerkmakenvanontwikkelingenverspreidingvaneenvoudigehulpmiddelenomhetbudgettebeheren.Goedevoorbeeldenzoalshetlessenpakket‘opeigenbenen’ofde‘eerstehulpbijschuldenmap’zijnhierbijinspirerend.
Metdeministervanonderwijsgaanweinoverlegomnategaanofeneventueelhoebasisvaar-dighedenomtrentomgaanmetgeldindescholenkanopgenomenworden.
Tochzalnaarallewaarschijnlijkheiddeschuldenlastvangezinnendekomendejarenblijventoe-nemen.Hetisbelangrijkdatzijeenberoepkunnendoenopaangepasteinformatieenhulpomdeproblemenzovroegenzogoedmogelijkaantepakken.Weverhogendaartoedetoegangtotendekwaliteitvanschuldbemiddelingvoormensenmetschuldoverlast.Weonderzoeken,bin-nendebeschikbarebudgetten,demogelijkhedenomschuldbemiddelingtesubsidiëren.Inhetbijzonderwillenwehierbijdemogelijkhedenonderzoekenomditterealiserenviabovenlokalesamenwerking,vanuiteenintergemeentelijkesamenwerkingtussenOCMWencentraalgemeenwelzijnswerkengekoppeldaandeondersteuningvandeLAC-werking.
WeverruimenhetopdrachtenpakketvanhetVlaamsCentrumSchuldbemiddelingenversterkenzijnwerking.SamenmethetCentrumwillenwehetmiddenveldsensibiliserenvoordeschul-denproblematiekeneencampagneopstartenmethetbasispakket‘EersteHulpBijSchulden’
Gedetineerden en geïnterneerden
Webouwendehulp-endienstverleningaangedetineerdenengeïnterneerdenverderuitcon-formhetinterdepartementaalVlaamsstrategischplan.Wegevendaarmeeinvullingaandedoordebasiswetgevangeniswezenverleenderechtenvangedetineerden.Weanticiperenopdeuit-breidingvandegevangeniscapaciteitvoorzieninhetmasterplangevangeniswezenenweberei-denonsvooropdeinitiatievenvanJustitieinTongerenenTilburg.Weversterkendaartoehetkadervanbeleidsmedewerkers,CAW-enCGG-medewerkers.
WenemenonzecoördinerenderolinVlaanderenenonzebrugfunctiet.a.v.Justitiekrachtigop.Wezullenmetnameookdefederale initiatieven inzakeforensischegezondheidszorg(foren-sisch-psychiatrischeziekenhuizen;forensischezorgprogramma’s)vandichtbijopvolgeneneroverwakendatrekeningwordtgehoudenmetdevisievandeVlaamsezorgactoren.OokhetOPZRekemkanhierbijeenbelangrijkerolopnemen.
Het strategisch plan ‘hulp en dienstverlening aan gedetineerden’ is geïmplementeerd in alleVlaamseenBrusselsegevangenissen.Opbasisvaneengrondigeevaluatiewillenwedatdewer-kingsbeginselen,desamenwerkingsafsprakenendecoördinatieeendecretaleverankeringkrij-gen.Dezeevaluatiezalgebeureninoverlegmetalleactorendiebetrokkenzijnbijdehulp-endienstverleningaangedetineerden.
DeVlaamseoverheidsteltinelkegevangeniseenbeleidsmedewerkertewerkvoordecoördina-tievanhetbeleidinzakehulp-endienstverlening.Wewenseneenduidelijkeerkenningvandezebeleidsmedewerkersinhunbeleidscoördinerendeen–aansturendeopdracht.
Thuislozen
Thuisloosheidiseencomplexeproblematiekdieeengeïntegreerde,integraleaanpakvraagt,metaandachtzowelvoorhetvoorkomenvanthuisloosheidalsvoordeinstroom,doorstroomenuit-stroomvanthuislozenuitdethuislozenzorg.Omeenduidelijkzichttekrijgenopdethuislozen-problematiekinVlaanderenenBrusselzullenweeenonderzoeklatenuitvoerenwaarinzoweldevraagnaarthuislozenzorg,alsdeomvangvanhetbeschikbaaraanbodendematewaarinde
52
vraagenhetaanbodzichtotelkaarverhoudeninbeeldgebrachtworden.Opbasishiervanlatenweeenmonitoringsysteemontwikkelen.
Hetisduidelijkdateropmeerdereterreinenzalmoetengewerktwordenomdeproblematiekvanthuisloosheidopeeneffectieveenefficiëntiemanieraantepakken.Zokanthuisloosheidonderanderetemakenhebbenmeteenonvoldoendebegeleideuitstroomuitdepsychiatrie,uitdevoorzieningenvandegehandicaptenzorgofuitdebijzonderejeugdbijstand.Sommigedoelgroepenzoalsdemensenzonderwettigverblijfenniet-begeleideminderjarigenzijnopditvlakbijzonderkwetsbaar.Altevaakkomendezemensendooreengebrekaanvaardighedenomhetalleentereddeninonzesamenleving,indeopvangcentravoorthuislozenterecht.Hetisdanookbelangrijkdateraandachtisvooreenpreventieveaanpak.Binnendebudgettairemogelijk-hedenwillenweextrainspanningenleverenomhetaanbodvanwoonbegeleidingen–onder-steuningteverruimen(zowelvoordeinitiatievenwaarindeuitstroomgestimuleerdwordt,alsvoormaatregelendiedeinstroombeperken)enomeenaanbodvanopvangenbegeleidingterealiserenvoormensenzonderpapieren.
Binnenhetpermanentarmoedeoverlegwillenwesamenmetdewoon-,gezondheids-enwel-zijnsactorenendelokalebesturenkomentoteenverruimingenverfijningvandesamenwer-kingsafspraken.
Multiculturaliteit
OnzeVlaamsesamenlevingkrijgteensteedsmulticulturelerkarakter.Blijvendeaandachtvoorintegratieishierbijeenpermanenteopdracht.Wewillendanookbinnendebudgettairemoge-lijkhedenonzemedewerkingverlenenbijdeuitvoeringvanhetintegratiedecreet.
Wewillenhet initiatiefnemenominterculturaliseringduidelijkopdeagendavandezorgsec-torenteplaatsenenzaldaarvoormetdesectorenconcreteafsprakenmakenenermeesamenwerken.Webekijkendezeaandachtvanuittweeinvalshoeken:detoegankelijkheidvanhetaan-bodendetewerkstelling.
Deuitbouwvanhetwelzijns-engezondheidslandschapmoetrekeninghoudenmetdiversiteit.Het hulp- en zorgaanbod moet ook voor etnisch-culturele minderheden kunnen openstaan.Inmeerderesectorenmerkenwedatallochtonenonvoldoendebereiktworden,datzijonvol-doendedewegnaarhetaanbodvinden.Ditheeftzoweltemakenmetdeinformatieoverhetaanbod als met het aanbod zelf. Daarom zullen we het steunpunt Gezondheid en Vreemde-lingenrecht verder ondersteunen. We willen leren van goede voorbeelden op dit vlak binnenonsbeleidsdomein.Dezevoorbeeldenmoetenmeerbekendheidkrijgen.Tegelijkwillenweookluisterennaardevisievanhetallochtonemiddenveldendeactorenuitdeintegratiesector.Hoekijkenzijhiernaarenwatzijnvoorhenbelangrijkeaandachtspunten?
Tevenswillenwemetdecollega’sbevoegdvoorwerk,voorsocialeeconomieenvooronderwijsnagaanhoeeenbeteredoorstromingvanallochtonearbeidskrachtennaardezorgberoepenkangerealiseerdworden.Eeneersteaanzethiertoekanaanbodkomentijdensdekomendewerk-gelegenheidsconferentie,waardetewerkstellingindezorgsectorzekereenbelangrijkeplaatskaninnemen.
53
3.4 Westuren,stimulerenenondersteunendewelzijns-engezondheidsactorenzodatzekwaliteitsvollezorgbiedenineenaangepasteinfrastructuur,voortdurendinnoveren,eeninclusieveaanpakbevorderenenduurzaamtewerkgaan.
Het regeerakkoord refereert herhaaldelijk en doelbewust aan het belang van een innovatief, inclu-sief en duurzaam beleid. Een dergelijke aanpak gaat hand in hand met de bekommernis om kwa-liteit, in ons beleidsdomein kwaliteit van zorg, als prioritair aandachtspunt naar voor te schuiven.
3.4.1 We enten een concrete beleidsaanpak op het eengemaakte kwaliteitsdecreet om de voorzieningen zo te stimuleren de kwaliteit van hun aanbod te verbeteren.
Deinvoeringvande–initieelaparte-kwaliteitsdecretenvoorrespectievelijkdegezondheids-enwelzijnsvoorzieningen,hadeengrotepositieveimpactdoordathetdeaandachtvoorhetvoe-renvaneenkwaliteitsbeleiddefinitiefindesectorenvanonsbeleidsdomeinbinnenbracht.Hetgeharmoniseerdedecreetvan2003volgdedaarvrijsnelopmetnieuweaccenten.
Elkesectormaaktnuwerkvandeuitvoeringvanhetgeharmoniseerdedecreetvan2003,geëntopdeeigen,sectorspecifiekesituatie.
Wenemenonsvooromindeloopvandezelegislatuurderespectievesectoraleuitvoeringsbe-sluitenvanditkwaliteitsdecreettergoedkeuringvoorteleggenaandeRegering,rekeninghou-dendmetdespecifiekekenmerkenvanelkesector.Metditinstrumentariumwillenwevooralfocussenopdekwalitatieveoutputvanonzezorgvoorzieningen.
We zullen ook kwaliteitsmanagementondersteunende programma’s die momenteel wordenvoorbereiddoorhetCentrumvoorZiekenhuis-enVerplegingswetenschappenterbeschikkingstellenvandezorginstellingen.
Erzijntalvanspecifiekesectoraleinitiatievenenplannen.Wevermeldenerenkele.
Indebijzonderejeugdbijstandimplementerenwevoordegemeenschapsinstellingendedeon-tologischecodeenhetveiligheidsplan.Erisvoordegemeenschapsinstellingenookeenwerk-instrumentvoordekwaliteitsbewakingvandeinternehulpverleningsprocessengeplandenwewillendehandelingsplannenintegrereninDOMINO.Aldezekwaliteitsprocessenintegrerenwetegen2012toteenintegraalkwaliteitsplanvoordegemeenschapsinstellingen.Datplanzalreke-ning houden met de specifieke context van de gemeenschapsinstellingen als een overheids-dienstdieeenzeergediversifieerdepopulatiemoetopnemenineensterkstructuurverlenendeomgeving.
3.4.2 Concrete acties staan ook gepland in de voorschoolse kinderopvang en de gehandicaptensector.
Voordevoorschoolsekinderopvangwensenwebijtedragentotdezorgkwaliteitondermeerviahetvastleggenvanhetcompetentiebeleidinzakekinderopvanginhetdecreetkinderopvang.
HetnieuwekwaliteitskadervoordedoorhetVAPHerkendevoorzieningengarandeertdegrond-rechtenvankinderenenjongerenmeteenhandicap,zoalsgedefinieerdinhetdecreetRechts-positieMinderjarigenindeIntegraleJeugdhulp.
HetVAPHcreëerteencentraalmeldpuntvoorsituatiesvangrensoverschrijdendgedragtenaan-zien van personen met een handicap, en neemt de meldingsplicht op in de erkenningsvoor-waardenvandevoorzieningen.
54
De(doorhetVAPH)erkendemultidisciplinaireteamsrealiseren,inpartnerschapmethetVAPH,hunopdrachteninovereenstemmingmetdeopgesteldekwaliteitscriteria,hierbijgestimuleerddooreenondersteunendfinancieringskader.
Wewilleneennieuwkadervoorinspectieentoezichtinitiërenviadeaccreditatieindeziekenhui-zenendewoonzorgvoorzieningen.DaarkomenweopteruginOD5.4.
3.4.2 We bouwen een toegankelijke zorginfrastructuur uit om zo de bereikbaarheid van het aanbod voor de gebruiker te optimaliseren.
Omdefysiekedrempeltotdewelzijns-engezondheidsvoorzieningenteminimaliseren,makenweereenprioriteitvanomookdefysieketoegankelijkheidvandeprivé-ruimtesvandedoorhetVIPAgesubsidieerdewelzijns-engezondheidsinfrastructuurteverhogen.Daartoezullenwerichtlijnenontwikkelendiealsleidraadgeldenvoorhetbeoordelenvandetoegankelijkheidvandegesubsidieerdeinfrastructuur.Voordeuitwerking,ondersteuningenimplementatievandittoegankelijkheidsbeleidzalhetVIPAeensamenwerkingsovereenkomstafsluitenmetEntervzw,hetVlaamsExpertisecentrumToegankelijkheid.Inhetvoorjaar2010wensenwetestartenmetdergelijkerichtlijnenvoordewoonzorgcentraendethuiszorgvoorzieningen.Daarnakunnenwestapsgewijsbijkomendesectorenvatten.UiteindelijkstreefdoelmoetzijndatalledoorVlaan-derengesubsidieerdeinfrastructuurwerkenrekeninghoudenmetdefysieketoegankelijkheid.
Bij de modernisering van onze ziekenhuizen moet toegankelijkheid sterke aandacht krijgen.Dit is noodzakelijk in het kader van de rationalisatie-inspanningen die werden geleverd. Metderationaliseringvandeziekenhuizeninhetachterhoofd,ishetdaarbijopportuunomzekerdefusieziekenhuizen in teschakelen inde10/90-regelingvandefederalebouwkalender.Defederaleoverheidneemtdaarbij90%voorhaarrekening,deVlaamseoverheidsubsidieert10%.Weopterendaarbijvoornauwoverlegmetdesectorenendebevoegdefederaleministers.Ditprocesmoetresulteren ineenontwerpvanbesluit totwijzigingvanhetsectorbesluitvandeverzorgingsvoorzieningen,aldannietgeheelofgedeeltelijkaangepastaanhetfederaleminis-teriëlebesluitvanmei2007.
WewillenookdeevaluatieenbijsturingvandeVIPA-regelgevingverderzetten.Viaeendecreet-wijzigingwillenweeenaantalelementenfaciliteren,zoalsdesubsidiëringvanPPS-projecten,deprefinancieringvanwoonzorgvoorzieningenendemoduleringvandevigerendewaarborgrege-lingvoorwoonzorgcentra toteenwerkbaarsysteemwaarbijde thansverplichteeenheidvanexploitatieenpatrimoniumwordtopgeheven.
Omdetoegangtothetzorgaanbodtevergroten,zullenweeenbeleidvoerendatinspeeltopdespecifieke,dringendenodeninzakezorginfrastructuur.
Eennieuwe“VIPAbuffer2009”waarborgtdenoodzakelijke“bijzondere”infrastructuurvoorderealisatievanhetvierjariguitbreidings-envernieuwingstrajectindesectorvoorpersonenmeteenhandicap.WezullendeVIPA-bufferookvertalennaarentoepassenindesectorenvandekinderopvangendebijzonderejeugdbijstand.Infunctievanhetrespectieveuitbreidingsbeleidvandezebeidesectoren,zullenwehiertoewerkingsafsprakenmakenmetdeagentschappenKindenGezinenJongerenwelzijn.
Gelet op het basisuitgangspunt dat iedere zorgbehoevende zo lang mogelijk zo zelfstandigmogelijkthuismoetkunnenblijven,willenwehierookhetbelangbenadrukkenvanadviesenondersteuningbijwoningaanpassingenthuis.
55
3.4.3 We bouwen aan een duurzame welzijns- en verzorgingsinfrastructuur.
Zoals overeengekomen in de Vlaamse Strategie Duurzame Ontwikkeling en het Vlaamse kli-maatsbeleidsplan2006-2012isduurzameontwikkelingeenleidendprincipeinhetbeleidvandeVlaamseRegering.DatgeldtookvoordeinfrastructuurvandeVlaamsewelzijns-enverzor-gingsvoorzieningen.Duurzaambouwenishetuitgangspunt.
Hetduurzaamheidsprincipezienweinitieelvertaaldindesociaal-maatschappelijkverantwoordeinplantingvanwelzijns-engezondheidsvoorzieningen.
Omhetuitwerkenvanduurzameenkostenefficiëntebouwprojectentebevorderen,willenwehetsamenwerkingsverbandtussendeVlaamsBouwmeesterenhetVIPAintensifiëren.Ookdenieuwe infrastructuurwerken indegemeenschapsinstellingenendeOpenbarePsychiatrischeZorgcentrazullenopdezeleestgeschoeidzijn.
DaarnaastzullenwemethetVIPAdetechniekvanLifeCycleCostingAnalysis(LCCA)introduce-ren.DergelijkeLCCA-methodekanbenutwordenvoorhetplannen,ontwerpenenschattenvandekostenvaninvesteringenvooraanschaf,exploitatieeninstandhoudingvanonroerendgoed.
Om het VIPA toe te laten investeringsdossiers betrouwbaar te beoordelen op duurzaamheid,zullenweinhetnajaar2009eenkadervastleggenmetsectorspecifiekeduurzaamheidscriteria.
OpVlaamsniveauisermomenteeleendiversiteitindebestaanderegelgevingvoorbrandveilig-heid.Hethanterenvaneenzelfde,consequentestructuurvandebesluitenbinnenWVGzoueeneerstestapinderichtingvaneenduidige,coherenteregelgevingkunnenzijn.
We willen dan ook in samenspraak met de technische commissie brandveiligheid voor hetbeleidsdomeinWVG,defunctioneleagentschappenendeHogeRaadbeveiligingtegenbranden ontploffing van het ministerie van Binnenlandse Zaken, een leidraad voor een eenduidigesectoroverschrijdenderegelgevingvoorbrandveiligheidontwikkelen.Bijelknieuwinitiatiefmetbetrekkingtotaanvullenderegelgevingvoorbrandveiligheidzaldezeleidraadalsbasiskunnengebruiktworden.
DetechnischecommissiebrandveiligheidisvoorVlaanderendegeschiktegesprekspartnervoordeopmaakendeevaluatievannieuweregelgeving. Dezecommissiezalookinstaanvoordebehandelingvanafwijkingsaanvragenvoordewelzijns-engezondheidsvoorzieningen.
Inhetkadervandeverdereuitbouwvaneenefficiënteorganisatiestructuurendeoptimaleinzetvaninfrastructuurenpersonelemiddelenwillenwedesamenwerkingtussenorganisatiessti-mulerenenverhogen.
3.4.4 We realiseren de ViA-doorbraak “Medisch Centrum Vlaanderen” om zo de innovatie in de welzijns- en gezondheidszorg te stimuleren.
InhetkadervanhetPact2020,startenwemetdeuitwerkingvandeViA-doorbraak‘MedischCentrum Vlaanderen’. De algemene doelstelling die in dit verband werd geformuleerd is datVlaanderenzichin2020kanpositionerenalseenregiodieopvlakvanzorgenmedischekennisexcelleertenalduskanbeschikkenovereenhoogkwalitatief,toegankelijkenefficiëntzorgsys-teem.Eenvooraanstaandepositieophetvlakvantechnologieeninnovatiemoetdaarbijaanlei-dinggeventotmeerondernemerschapindesector.
Wij zullen bij de opstart en de realisatie van deze ViA-doorbraak overleggen met de ministerbevoegd voor Wetenschapsbeleid en Innovatie en met de minister bevoegd voor Economie.Hierbijzalmenalle(universitaire)ziekenhuizenenorganisatiesuitdebeleidsdomeineninnova-
56
tieenwelzijn&gezondheidszorgdienuttigeexpertiseenknowhowkunnenbijbrengen,betrek-ken.
DeViA-doorbraak‘MedischCentrumVlaanderen’vultdezedoelstellingindoorintespelenopverschillendeaspectenvanzorg:
Translationeel Onderzoek
Het laten aansluiten van onderzoek en ontwikkeling bij de klinische praktijk genereert zoweleenmaatschappelijkealseeneconomischemeerwaarde.Degewenstekruisbestuivingtussenuniversiteiten,ziekenhuizenende industriezullenwestructurerenenbevorderen.Wewillenverder onderzoeken hoe de wisselwerking tussen klinische praktijk en onderzoek tot meerondernemerschapen innovatiekan leidenbinnendewelzijns-engezondheidszorg.Decrite-riadiehierbijgehanteerdzullenwordenzijnhetuitmuntenvandeaanwezigecompetentie,dekritischemassavanhetonderzoek,hetvalorisatiepotentieel,demaatschappelijkemeerwaardeendetermijnvantoepasbaarheid.DeuitwerkingvanditluikzalgebeureninsamenwerkingmetdeVlaamseorganisatiesbinnenditbeleidsdomein.Westrevendaarbijooknaareenmaximalebetrokkenheidvanderelevanteactorenbinnendevoorzieningen,deindustrieendeacademi-schewereld.
Nanogeneeskunde
Vlaanderenkanbogenopeensterkekennisbasisophetgebiedvannanotechnologie.Gecom-bineerdmetuniekebiomedischeexpertisezalVlaandereneenprominentepositiekunnenver-wervenophetvlakvannanogeneeskunde. Tijdensdevorigeregeerperiode is inditverbandreedsbeslotentotdeondersteuningvanhetVlaamsCentrumvoorNeuro-ElektronischOnder-zoek (NERF: Center for Neuro-Electronics Research Flanders). We willen nagaan hoe we deonderzoeksresultatendieinditdomeinwordengegenereerdoptimaalkunneninzettenbinnendegezondheidszorgenalduszoweleenmaatschappelijkealseconomischemeerwaardekun-nenrealiseren.
Zorg voor ouderen
HetaanwendenvanICT-gestuurdeinstrumentenzoalsbijvoorbeeldtelemonitoring,multisen-soring van patiëntenparameters of geavanceerde domotica kunnen een significante bijdrageleverenaandelevenskwaliteitvandeoudere,ondermeerdoorhetversterkenvanzijnautono-mie,hetverhogenvanzijncomfortgevoelenhetwaarborgenvaneenbeteremaatschappelijkeinclusie.Dezetechnologieënlatenverderooktoedezorgverstrekkerendemantelzorgerbeterteondersteunendooreenbetereinformatievergaringen-doorstromingwaardoordekwaliteitendeefficiëntievandezorgtoeneemt.Inditkaderzalondermeerdee-zorgplanningverderingevoerdenverfijndworden.Ookdetevredenheidvanzowelzorgbehoevendealszorgvers-trekkeriseenvolwaardigobjectief.Wezulleninitiatievenzoalsdemonstratieprojectenstimule-rendiestrevennaareenoptimaleaanwendingvaninnovatieentechnologiemetbovenstaandedoelstellingenvoorogen,zowel indethuiszorgals inderesidentiëlezorg(bvbiotechnologieinzake incontinentie, innovatieve zorgconcepten etc.). Ten slotte merken we ook op dat ookjongerehulpbehoevendenbaatkunnenhebbenbijdevoorzieneontwikkelingen.
ICT in de welzijns- en gezondheidszorg
DegerichteinzetvanICTmoetleidentoteenverhoogdekwaliteitvandezorgdooreenbeterepatiëntenopvolging,eensterkerepatiëntenparticipatieenbeterecommunicatiemiddelenener-zijds en een efficiëntere zorgverlening door het stroomlijnen van processen anderzijds. Vanuitzonderlijk belang is het optimaliseren van de communicatie en uitwisseling van gegevens
57
omaldusverder teevoluerennaareengeïntegreerdezorgverlening.Bijzondereaandachtzaldaarbijuitgaannaartransmuralegegevensdeling.Omditmogelijktemakenzullenweverderwerkmakenvanhetdecreetbetreffendehetplatformvoorgezondheids-enwelzijnsinformatie.Westrevenooknaaraansluitingbijhete-healthplatformdatbijfederalewetwerdgeïnstalleerd.Verderwensenwesamenmetdebetrokkenactorenzoalsondermeerdevoorzieningen,dezie-kenfondsenendeindustrieteonderzoekenwelkeinitiatievenoptermijnkunnenbijdragentoteenkrachtiginformatie,communicatie-,enbeheersplatform.
IndezerefererenweooknaarSD5(OD5.1).
Zorg voor talent
Innovatiehangtevenwelnietalleenafvantechnologischekeuzes.Ookdekennis,vaardighedenencompetentiesvandewerknemers indewelzijns-engezondheidsvoorzieningenzijndaar-voorcruciaal.Wewillendetalentenvandewerknemersdanookmaximaalbenuttendoordezorginstellingentoteenaangepastpersoneelsbeleidtemotiveren.Indatopzichtvindenwehetondermeerbelangrijkdatelkewerknemerdegelegenheidkrijgtomzijnofhaarkennis,vaardig-hedenencompetentiesverderteontplooienenteverruimen.
In elk geval staan we voor de uitdaging om mee een antwoord te zoeken op de te verwach-tennoodaanzorgpersoneel.Wezullendaartoe,inoverlegmetdecollegabevoegdvooronder-wijsenmetdesector,destudiekeuzevoorzorgberoepenaanmoedigen,eenvereenvoudigingnastrevenindeveelheidvanopleidingenendeopleidingenbeterlatenaansluitenbijdenodenvandesector.Verderwordteenrationalisatiebeoogdwatbetreftberoepsprofielenenzalderelatietussenzorg-enbijstandsverlenersenbeoefenaarsvangezondheidszorgberoepenwor-denuitgeklaard.
Andereaandachtspuntenzijndegroteuitstroomuitdesectorenhetstimulerenvandiversiteitopdewerkvloerdoorhetaantrekkenvanallochtonezorgverleners.
Internationale valorisatie
Een task force moet erop toezien dat de Vlaamse voortreffelijkheid op het vlak van gezond-heidszorginternationaalgevaloriseerdwordt.
DitsluitookaanbijdedoelstellingenvanhetvoorstelvooreenEuropeserichtlijnbetreffendedetoepassingvanderechtenvanpatiëntenbijgrensoverschrijdendegezondheidszorg.Hetjuri-dischkaderdatditvoorstelwilcreërenbetreftnietenkeldedekkingvankostenvoorzorgineenanderelidstaatdatwaarmensociaalverzekerdismaarook,tergarantievandekwaliteitenvei-ligheidvanzorg,deinstallatievangemeenschappelijkebeginselenvooralleEU-gezondheids-stelsels(patiëntenrechten)tergarantievankwaliteitenveiligheidvanzorg.Bovendienvoorzietheteenkadervooruitgebreidesamenwerkingtussendelidstatenophetvlakvangezondheids-zorg.Zomoetenzijbijvoorbeeld
elkaarsmedischevoorschriftenvoorgeneesmiddelenerkennenenkandeEuropeseCommis-siezogenaamdereferentienetwerkenerkennen,eenEuropeesnetwerkvoordeevaluatievangezondheidstechnologieoprichtenenregulerendoptredenome-health-initiatievenoperabeltemaken.
Deverdereevolutievanhetwetgevingsprocesvandezeaankomenderichtlijnenzijnimplemen-tatiebehoortduszekertotdeprioritaireaandachtspunten.TeallentijdemoetendeevolutiesophetvlakvantransnationaalpatiëntenverkeerindeVlaamseziekenhuizenvannabijopgevolgdwordenenmoeter,meer inhetalgemeen,voorallescenario’svoor internationalevalorisatie
58
overgewaaktwordendatdekwaliteit,detoegankelijkheidendebetaalbaarheidvanzorgvoordeeigenbevolkingnietinhetgedrangkomt.
Daarnaastzullenweonzemedischekennisaanwendenominonzepartnerlandendemillenni-umdoelstellingenrondgezondheidszorgmeetehelpenrealiseren.
3.4.5 We versterken het vrijwilligerswerk om zo vorm te geven aan een zorgzame en participatieve samenleving.
Hetvrijwilligerswerkleverteenbelangrijkebijdrageaanhetinvullenvandevelezorgnodeninonzesamenleving.Daaromzullenwehetvrijwilligerswerkverderstimuleren,ondersteunenengepastwaarderen.
Wewensen indeeersteplaatsuitvoeringtegevenaanhetnieuwevrijwilligersdecreetdatop3april2009werdgoedgekeurd.Vervolgenszullenwedesectorenbinnenhetbeleidsdomeinstimulerenomeenberoeptedoenophetvrijwilligerswerk.Inderelevanteregelgevingzaleenluikrondingebouwdvrijwilligerswerkwordenopgenomen.Ookeengepastefinancieringvandevrijwilligersorganisatiesdringtzichop.
Met het oog op het aantrekken van vrijwilligers, stellen we een aantal acties in het vooruit-zicht.HetEuropeesjaarvoorhetVrijwilligerswerkin2011isdeidealegelegenheidomdevrij-willigersextraindeschijnwerpersteplaatsen.DaarnaastengagerenwehetVlaamsSteunpuntVrijwilligerswerk en de provinciale steunpunten voor het voeren van promotiecampagnes enhetondersteunenvandevrijwilligersorganisaties.Duidelijkeafsprakenronddetaakverdelingtussendezesteunpuntenisdaarbijonontbeerlijk.
3.4.6 We onderzoeken de voor- en nadelen van de organisatie van het residentiële zorgaanbod door publieke, private social profit en private commerciële zorgaanbieders.
Erbestaatweinigliteratuurwaarophetbeleidzichkanbaserenomopeenobjectievewijzeuit-sprakentedoenoverdepositieveennegatieveaspectenvandecommercialisering(teonder-scheidenvandeterm‘privatisering’)vanhetzorgaanboddoorprivatefor-profitzorgaanbieders.Erzijnookteweiniggegevensbekendoverdetoetsingvanhetzorgaanbodaandecriteriavantoegankelijkheid,betaalbaarheidenkwaliteitvandezorg,waarbijeenmogelijkverbandwordtonderzochtmethetstatuutvandezorgaanbieder (privatefor-profit, publiekeenvzw-uitba-tingsvormen).
Weblijvenvoorstandervaneenmodelwaarinsocialprofitondernemingeneengroterolspeleninhetaanbiedenvanwelzijns-engezondheidsdiensten.Datbetekentnietdatervoorforprofitorganisatiesgeenplaatsisofgeenrolisweggelegd.Aandeanderekantbetekentheteveneensdatookdesocialprofitsectorverdermoetgroeieninprofessioneelondernemen.
We zullen daarom in 2010 een studie uitbesteden om in meerdere zorgvormen diepgaandonderzoektedoennaarderelatietussenhetstatuutvandezorgaanbiedertottoegankelijkheid,kwaliteitenbetaalbaarheidvandegebodenzorg.
OokzullenwedeStrategischeAdviesraadomeenomstandigadviesverzoekenoverdevoor-meldeuitdagingenenfenomenenindezorgendegewenstehoudingvandeoverheidhierom-trent.
59
3.5 Webevorderenbijdeoverheidenbijdewelzijns-engezondheidsactorendeaandachtenhetinitiatiefvooreenmeerefficiënteeneffectievewerkingomzometdezelfdemiddelenmeerzorgtecreëren.
Het regeerakkoord zet expliciet in op een slagkrachtige werking van het overheidsapparaat. In dat verband wordt onder meer gesteld dat “de inzet van ICT, e-government en administratieve vereen-voudiging uitstekende hefbomen zijn om een efficiëntere dienstverlening en domeinoverschrij-dende schaalvoordelen te realiseren”. We vermelden dat als illustratie voor het bewuste streven van de regering om daar waar mogelijk, bij de overheid zelf, maar ook in de werking van onze (erkende en gesubsidieerde) partners, meetbare efficiëntiewinst te kunnen boeken. Digitale instrumenten, administratieve vereenvoudiging, zuinig en transparant financieel beheer, … zijn daarbij sleutel-begrippen. Een open houding van de inspecterende overheid en een dialogerende verhouding van diezelfde overheid met de voorzieningen op het terrein, zijn daarbij belangrijke randvoorwaarden.
We willen daar in ons beleid dan ook gericht plaats voor inruimen. We zien het middenveld daar-bij als een belangrijke partner. De meerwaarde van een “corporate governance-aanpak” vereist immers de directe betrokkenheid van de belangrijkste belanghebbenden: cliënten, voorzieningen, werkgevers en werknemers.
3.5.1 We investeren in een verbeterd(e) elektronische registratie, gegevensverzameling en gegevensuitwisseling, om zo de werkprocessen efficiënter te laten verlopen en ook om beleidsmatig een beter zicht te krijgen op vraag- en aanbodevoluties.
Decreet op het welzijns- en gezondheidsinformatieplatform
Allereerstwillenweinuitvoeringvandezedoelstellingverderwerkmakenvandetotstandko-mingvanhetdecreetbetreffendehetplatformvoorgezondheids-enwelzijnsinformatie.Datdecreet is principieel goedgekeurd door de Vlaamse Regering en doorloopt momenteel deadviezenronde.Ondermeerophetvlakvandeprivacywetgevingisbijsturingvereist.Wewil-len in elk geval dat proces voortzetten én finaliseren. Er is immers nood aan een sluitend enwerkbaar kader voor uitwisseling van gezondheids- en welzijnsinformatie om de momenteelbestaandechaotischediversiteitindeopslagendoorstromingvangegevenstekunnenophef-fen. Het decreet in kwestie vertrekt van een eenmalige inzameling van gegevens, werkt metgedecentraliseerdedatabestanden,maaktgebruikvanbestaandenetwerkeneninformatie-ver-werkingssystemen,regeltdeaspectenprivacyenbeveiligingeninstalleerteenpassendbeheerentoezichtopdeinformatieopslagen-uitwisseling.Hetbelangvanditdecreetisnietenkelope-rationeel,hetisookbeleidsmatigeenonmisbaarinstrument.Hetuitwisselenvangezondheids-enwelzijnsinformatieopbeleidsniveauisimmersnoodzakelijkomdedoeltreffendheidvanhetbeleidteevaluerenenwaarnodigbijtesturen.
Samenwerken met de federale overheid in het licht van e-health
Voor het technisch realiseren van deze doelstellingen willen we nagaan of aansluiting moge-lijkisbijderecenteevolutiesdieinhetkadervanhete-health-platformhunbeslagkregen.Op21augustus2008isimmershete-health-platformbijfederalewetgeïnstalleerd.Hetgaatdanom een beveiligd elektronisch uitwisselingsplatform waarop zorgverleners, zorginstellingen,ziekenfondsen,overheidsdienstenenpatiënteninallevertrouwenenmetrespectvoordeper-soonlijke levenssfeer, gegevens kunnen uitwisselen. Dat betekent dat het e-health-platformeenelektronischpadterbeschikkingsteltdatookvoorderealisatievandehiervoorvermeldedoelstellingen betreffende het platform voor gezondheids- en welzijnsinformatie bijzonderrelevantkanzijn.Hete-health-platformlevertimmerseenaantalbasisdienstenwaaropweonzeprocessenkunnenentenenditvoorhetgehelebeleidsdomein.Wevermeldeninditverband
60
deincryptievangegevenstussenafzenderengeadresseerde,toegangsbeheer,eenbeveiligdeelektronischebrievenbusvoorelkeactor,eensysteemvanelektronischedatering,enz.
AllesectorenzullengestimuleerdwordentothethanterenvaneenzelfdeRAI-zorgbehoevend-heidsschaal.
BehalveditalgemenedecretalekadervoorhetomgaanmetelektronischegegevensbinnenhetbeleidsdomeinWelzijn,VolksgezondheidenGezin,willenweookeenaantalsectoraleinitiatie-venverderkansengeven.
Jongerenwelzijn
Zoontwikkelenwe,insamenwerkingmetdeprivatesector,eenregistratieproject(BINC(begelei-dingincijfers))dathetmogelijkmoetmakenvoorvoorzieningenomhunhulpverleningenhunwerkingonderlingtevergelijken.Hetisdebedoelingomditsysteemstapsgewijsmetaanbod-modulesuittebreiden.Dereedsontwikkeldealgemene,werkvormoverstijgendemodulewordtmomenteeldoordesectorgetest.Dezewordt jaarlijksaangevuldmeteenspecifiekemoduleperwerkvorm.Metdeoprichtingvaneenreflectiegroep,waarbijdeevolutiesenderesultatenwordenbesproken,installerenweeencontinueopvolgingenzonodigbijsturing.
Daarnaastplannenwedeinvoeringvaneenuniformsysteemvancapaciteitsbeheer.Eender-gelijksysteemzaleind2010inelkeprovincieoperationeelzijn.OokDOMINO(dossieropvolgingminderjarigen)ontwikkelenweverder.ConsulentenvandeComitésvoorbijzonderejeugdzorgenvandesocialedienstenvandegerechtelijkejeugdbijstandregistrerendaarinelkdossiervandeopgenomenjongeren.OokdegemeenschapsinstellingenmakengebruikvanDOMINO.Alswe dat systeem verder willen verfijnen en uitbreiden, dan is dat om naast de registratie vanobjectieveelementen,ookruimtetecreërenvoordepedagogischeopvolgingvandecliënten.Wevoorziendattegen2011dehandelingsplanningvandejongerenindegemeenschapsinstel-lingenverfijndenuitgebreidzijninDOMINO.
SystemenalsDOMINOenBINCwerpeneenlichtopdeinstroom-,doorstroom-enuitstroompro-cessenbinnendebijzonderejeugdbijstand.Wekunnenenzullenopbasisvandegegevensdiewedaaruitdistillereninitiatievenontwikkelendieingrijpenopdezeprocessenendiegerichtzijnophetverbeterenvandeefficiëntieendeeffectiviteitvandehulpverlening.
Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap
Ookeenaantalprojecteninandereagentschappenenafdelingenwillenweinditverbandverderzetten.Wedenkendanondermeeraandevoorbereidingenvooreenelektronischdossiervoorpersonenmeteenhandicap,aanhetverruimenvandeuitwisselingvangegevensbinnenhetVAPHentussendatagentschap,haarpartners,belanghebbendenentussendeverschillendebeleidsniveaus,ondermeerviadeverderteoptimaliserendatabankzorgregieenviadekruis-puntbankvandesocialezekerheid,binnendegrenzenvandewetopdeprivacy.VoorhetVAPHvermeldenwenoghetprioritaireplanomdewettelijkesubrogatie,metnamehetinterferereninverzekeringsdossiersenhetaldusrecupererenvanschadeloosstellingen,teinformatiserenenverderuittebouwenzonderverliesvankwaliteit.
Bovendienvoorzienweindezeregeerperiodeeenevaluatievandeklantgerichtheidenefficiën-tievanhetVlaamsagentschapvoorPersonenmeteenHandicap.
Kind en Gezin
VoorKindenGezinzullenweervoorzorgendatdeinitiatieveninzakepreventievegezinsonder-steuning,kinderopvangenadoptieondersteundwordendooraangepastesystemen.Detoepas-
61
sing“MIRAGE”zaltoelatendatdezorgverlenersvanKindenGezinopelkmomentbeschikkenoverdeinformatiedienodigisomeenpreventievekinderzorgopmaataantebiedenaandegezinnen.Hetelektronischmedischdossierbinnendezetoepassingbiedtdemogelijkheidomdeverstrektemedischepreventievezorgteregistrerenenoptevolgen.OokdeprenatalezorgendeopvoedingsondersteuningdiedoorKindenGezinaangebodenwordt,zalbinnendetoe-passinggeregistreerdworden.
Voordekinderopvangdenkenweaandeinvoeringvaneenuitgebreidereversievanhetelektro-nischdossierbeheer,dattoelaatdeevolutiesvandekinderopvangbetertemonitorenenoptevolgen.HethuidigeIKG-systeemzalverbeterdworden.
Inzakeadoptiezullenweeenelektronischopvolgingssysteemrealiserendataandekandidaat-adoptantenaandeVlaamseCentraleAutoriteittoelaatomhetadministratiefbeheervaneenadoptiedossierteinitiërenenoptevolgen.
OmdedienstverleningvanKindenGezinverderopmaatvandegezinnenuittebouwen,wordteenportaalsitebinnendewebsitevanKindenGezinopgezet.Ditportaalbiedttoegangtotelek-tronischeinformatieopmaatvandegezinnen.DeinitiatievendiedoorKindenGezinerkendof gesubsidieerd worden, vinden hier hun elektronisch dossier waardoor de administratievedossierverwerking vereenvoudigd wordt. Informatie waarover de overheid al beschikt, wordtbinnenditportaalzoveelmogelijkautomatischaangeleverdzodatdeaanvraagproceduresvoorgezinneneninitiatievenvereenvoudigen.
VoordeCentravoorKinderzorgenGezinsondersteuningendeVertrouwenscentraKindermis-handeling willen we een dossieropvolgingssysteemverder realiseren dat ook de mogelijkheidbiedtomdenoodzakelijkeregistratiesuittevoereninhetkadervandeintegralejeugdhulpver-lening
Welzijn en Samenleving
DeAfdelingWelzijnenSamenlevingontwikkelteenelektronisch‘gedetineerdenopvolgsysteem’(GOS)omdeparticipatievangedetineerdenaandeVlaamsehulp-endienstverleningsactivitei-tenindegevangenisoptevolgenenteorganiseren.BijdeverdereimplementatiestemmenweafmetJustitie.
Weonderzoekenofweookeenregistratieprojectkunnenontwikkelendathetmogelijkmoetmakenvoorvzw-enocmw-voorzieningenomhunhulpverleningenhunwerkingonderlingtevergelijken.
Voor het hele beleidsdomein WVG
Totslotishetonzeverwachtingdatereenagentschapsoverschrijdendeaanpakwordtontwik-keldvoorhetverzamelenvanbeleidsrelevanteindicatoren,gegenereerduitde(monitoringvande)beheersovereenkomstenenderegistratiesvanvoorzieningen.Opdiemanierwillenweoverminimale,onderlingvergelijkbareenindetijdevoluerendebeleidsdatakunnenbeschikken.Wedenkendanondermeeraangegevensoverdecapaciteit,hetgebruikvanhetaanbod,dekost-prijsvandehulpendedaaraanverbondentewerkstelling.Datmoetonstoelatenonderbouwdebeleidsbeslissingentenemen.
62
3.5.2 We zetten in op reguleringsmanagement om zo gericht bij te dragen tot efficiëntie en effectiviteit in het optreden van zowel de administratie als de voorzieningen op het terrein.
Deinstrumentendiebinneneenaanpakvanreguleringsmanagementwordengebruiktomeffi-ciëntiewinst te bereiken, willen we in het beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezinstructureel verder uitbouwen. De aanzetten die daartoe in de vorige legislatuur zijn gegevenwillenwedoortrekken.
Datbetekentconcreetdatwedereductiedoelstellingdie isgeformuleerdmetbetrekkingtotadministratieve lastenmeting, namelijk een reductie van 20% tegen 2012, gerealiseerd willenzien.Deopvolgingvanhetmeetverslagenhetactieplanadministratievevereenvoudigingzaldanooknauwgezetgebeuren.
Nogtijdensdezelegislatuurwillenwegerealiseerdziendatalleformulierendiegehanteerdwor-deninhetbeleidsdomeinWelzijn,VolksgezondheidenGezin,hetlabel“kwaliteitsvol”dragen.
Wewillenookdatelkenieuweofwijzigingvanregelgeving,vooraleerdiewordtgerealiseerd,opzijnimpactwordtgescreend.WezienmetanderewoordenindeReguleringsimpactAnalyse(RIA)eenpositiefinstrumentomnategaanofeenregelgevingwelnodigisen,zoja,hoezebestwordtuitgewerkt.Weverwachtendatdecelwetskwaliteitvanhetdepartementdaaroptoeziet,maarnietalleendaarop.Alsdezecel,wathaartaakis,systematischenopbasisvanprocesnor-men,dekwaliteitvan(detotstandkomingvan)regelgevingbewaakt,zaldateenpositiefeffecthebbenophetregelgevendproces.
Indecontextvanadministratievevereenvoudigingwillenweookuitvoeringgevenaandedoel-stellinguithetregeerakkoordomdeplanlasten,zekervoordelokalebesturen,teverlagen.WezullenookwijzigingenaanhetOCMW-decreetvoorstellenenbesprekenmetdecollegabevoegdvoor binnenlands bestuur om de samenwerkings- en verzelfstandigingsmogelijkheden vanopenbarevoorzieningenindezorgsectorteverruimen.
We willen tot slot de procedure van de zorgstrategische plannen in de ouderenzorg vereen-voudigen.Devigerendemodaliteitenzijnzocomplexdatvelerusthuizenexterneconsultantsinhuren.Eenvereenvoudigingvaneneenbeterafstemmenvandeprocedureopdezevoorhetverkrijgenvaneenvoorafgaandevergunningmoetdaaraanverhelpen.
3.5.3 We willen de procedures van erkenning en subsidiëring van de verschillende werkvormen in het beleidsdomein, over de grenzen van agentschappen en afdelingen heen, optimaliseren en maximaal op elkaar afstemmen, om zo zowel de operationele efficiëntie als de beleidsrelevantie ervan te verhogen.
Uniformisering en afstemming
De subsidiesystemen binnen het beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin zijnmomenteel zeer divers. Gedetailleerde loonsubsidiëring en verrekening van werkingskosten,systemenvanenveloppenfinancieringenmengvormendaarvan:hetbestaatallemaal.Daar inéénbewegingeenuniformeaanpakuitpurenisnietrealistisch.Wewillenevenwelstapsgewijstoewerkennaarafstemming.Ineersteinstantiewillenwedemodaliteitenvandeanciënniteits-berekeningendeindexeringsmechanismeninventariserenenuniformiseren.Daarnaastvindenwehetopportuun,daarwaarmogelijk,deverschillendevormenvanprogrammatievoordever-schillendesectorenenwerkvormen,vanuiteenzelfdebenaderingeneenanaloogindicatoren-kaderoptezetten.
63
Vernieuwing en flexibilisering
Behalveaanuniformiseringenafstemmingisernoodaanvernieuwing.Zorgopmaat,deterechteverwachtingvandecliënt,vereistookflexibiliteitinhetaanbod.Combinatievanzorgvormen,endusvansubsidiestelsels,moetmogelijkzijn.InhetVlaamsAgentschapvoorPersonenmeteenHandicapzullendeevaluatievanhetPersoonlijkeAssistentiebudget (PAB)enhetexperimentmetbetrekkingtotPersoonsGebondenBudgetten(PGB)meedemogelijkhedenendegrenzenvandezealternatievefinancieringsmechanismenaangeven.
Ook het verkennen van alternatieve financieringsbronnen en het inzetten van flankerendeinstrumentenenmiddelenwijzenwenietaf.WegevenalsconcreetvoorbeelddeCentravoorGeestelijkeGezondheidszorg.DeVlaamseoverheidheeftdevoorbije jarenalgrotefinanciëleinspanningengeleverdomhetaanboduittebreidenentediversifiëren.Maardeverhoudingtus-senhetaanbodendetoenemendevraagblijftgespannen.Weonderzoekendanookdemoge-lijkheidom,onderbepaalderandvoorwaarden,ruimtetecreërenomeenanderecategorievanzorgverstrekkers,zoalszelfstandigepsychologenenpsychiaters,bijhunwerkingtebetrekken,ditallesuiteraardbinnendecontourenvanhunwettelijkeopdracht.
Bijsturing waar nodig
Verschillendeagentschappenwerkenpermanentaanhetefficiëntereneffectievermakenvanhunwerking.Zowerkennogalwatafdelingenenagentschappen,opbasisvantevredenheids-metingenenexterneaudits,aanverbeteractiesbinnendeeigenorganisatie.Weverwachtendatzedatverderblijvendoenmetaandachtvoordevolgendeinstrumenten:invoeringvanproces-management(procesverbeteringen),dereguleringenadministratievelastenverlaging.
Beheersing van de kosten
Eenpermanentstrevennaareenbeheersingvandekostenisaangewezen.Erisindehuidigebudgettairecontextgeenanderewegmogelijk.Datgeldtvooralleactorenopalleniveaus.Wewillendaardekomendejaren,inoverlegmetdeadministratiesenhetmiddenveld,eenstructu-reelaandachtspuntvanmaken.Webeperkenonshiertotéénillustratiefvoorbeeld.Deindividu-elemateriëlebijstandaanpersonenmeteenhandicap,vooroudereneninziekenhuizenwerktopbasisvaneenaankooppolitiekenprijsbepalingvolgensdevrijemarktprincipes.Wewillenviaonderzoekeninternationalebenchmarkingnagaanhoewezowelvoordeoverheidalsvoordegebruikerdekostprijsvandezehulpmiddelenkunnendrukken.
Ookwillenweonderzoekenofhergebruikvanhulpmiddelentotdemogelijkhedenbehoorteninwelkeomstandigheden.
3.5.4 We willen een vernieuwd kader voor inspectie en toezicht initiëren om zo de voorzieningen maximaal te ondersteunen bij het bepalen en realiseren van een cliëntgericht kwaliteitsbeleid.
Hetbeleidzoalshetdevoorbijejarenwerdgevoerdvanuitdekwaliteitsdecreten,responsabi-liseertdevoorzieningensteedsverdervoordekwaliteitvanhunzorg-enhulpverlening.Hetbeschrijven van processen, het hanteren van (zelf)evaluatie-instrumenten, het omgaan met(klanten)tevredenheidsmetingen, kwaliteitsstandaarden en benchmarking,… het draagt alle-maal bij tot het formuleren en evalueren van kwaliteitsdoelstellingen door de voorzieningenzelf.
Dezeevolutielaattoeomalsoverheidookeenstapverdertegaanophetvlakvantoezicht.Wedenkenhieraanhetwerkenmetvormenvanaccreditatie.
64
Kinderopvang
In het kader van de controle op en inspectie in kinderopvangvoorzieningen evalueren we deinstrumenten die momenteel gebruikt worden. De samenwerking(sprocedures) tussen hetagentschapInspectieWVGenKind&Gezinkrijgeneenefficiëntie-eneffectiviteitstoets.Doel-stellingisomopkortetermijnhetbestaandetoezicht-enhandhavingsmodelteevaluerenenteverbeteren.Daarbijzalbijzondereaandachtgaannaardealbestaanderisicosturing.Binneneencontextvankwaliteitsvolwerkenenresponsabiliseringzienwehierinookeenbelangrijkerolweggelegdvoordevoorzieningen,degebruikersendesector.Immers,eenoverheidkannieteenzodanigevoettussendedeurhoudendatallepotentiëlerisico’szoudenwordenafgedekt.
Inelkgevalgeldtookhierhetprincipebetervoorkomendangenezen.Wanneerwewerkmakenvan het kaderdecreet kinderopvang, willen we dan ook vergunningsvoorwaarden inschrijvenvooriedereendiekinderopvangaanbiedt.
Ziekenhuissectoren en woonzorgcentra
Concreetwillenwedemogelijkheidcreërenvoorziekenhuizenomvrijwilligintestappenineennieuwtoezichtsmodelvoordeziekenhuissectorwaarbinnenwordtgekozenvooreensynergietussendeoverheidsinspectieenexterne(accreditatie)partners.InsamenspraakmetdesectorendeagentschappenZorgenGezondheidenInspectieWelzijn,VolksgezondheidenGezinzul-lenweactiviteitenclustersafbakenendie,opbasisvanvastgesteldekwaliteitsnormen, inaan-merking komen voor accreditatie door externe organisaties. Voor de kosten verbonden aanaccreditatiedoorexterneorganisatieszullenweevenwelgeenextramiddelenvrijmaken.
HetagentschapInspectieWelzijn,VolksgezondheidenGezinzaldetoetsingsrapportenvandeexterneorganisatiesmoetenkunnenverwerkeninhaarinspectie-ofauditverslagen.
Bijkomendwillenweinoverlegmetdesectordemogelijkheidonderzoekenomookindewoon-zorgcentraeengelijkaardigmaaropdesectorafgestemdtoezichtsmodeltekoppelenaaneenvastgelegdekwaliteitskader.Wezullenlatenonderzoekenwelkeelementenvanhetkwaliteits-systeeminaanmerkingkomenvoortoetsingdoorexterneorganisaties.Wewillendesectortrou-wensaanmoedigenmeenatedenkenoverbasisnormenvoorkwaliteitvanzorgvoordewoon-zorgcentra.Eendergelijkreferentiekaderkanvoordevoorzieningenhetbakenzijnwaarzehunkwaliteitsbeleidoprichten.Debijhorendestandaardiseringkandandemogelijkheidbiedenomdeevolutievandekwaliteitvanzorgopsectorniveautevolgen.Zokanerookmeertransparan-tieontstaanvoordegebruikers.
Openbaarheid, transparantie en toegankelijkheid
Inspectieresultaten of resultaten van het gevoerde kwaliteitsbeleid bekendmaken aan hetpubliek laatdeburger,cliëntofpotentiëlegebruiker toeeengeïnformeerdekeuze temakenbinnen het Vlaamse zorgaanbod. We willen daar dan ook in overleg met de sector werk vanmakenindezelegislatuur.
Eendergelijkeopenbaarheidpastbinnenhetstrevennaartransparantieenopenheid,nietalleenvandeVlaamseoverheidmaarookenvooralvandevoorzieningendieeenplaatsclaimenineenkwaliteitsvolzorgaanbod.
Hetopenbaarmakenvandergelijkegegevenskanhetvertrouwenvandeburgerinoverheidenvoorzieningenvergroten.Wewillendusdevoorzieningenstimulerenomzelftransparanttezijnoverdekwaliteitvandedoorhenverleendehulp-ofzorgverlening.
65
HetvoorstelvanrichtlijnvandeEuropeseCommissiebetreffendedetoepassingvanderechtenvanpatiëntenbijgrensoverschrijdendegezondheidszorgbeoogthetinstallerenvaneeninfor-matieplichtvoorzorgaanbieders(metinbegripvanzorginstellingen)metbetrekkingtotonder-meerderesultatenvandeverleendegezondheidszorg.
IndezecontextvanopenbaarheidentransparantiewillenweinsamenspraakmetdesectorenacademiciwerkenaandetotstandkomingvanbasissetvankwaliteitsparametersvanintramuralezorginVlaanderen.
Totslotzienwevoorinspectieeentoezichtfunctieweggelegdopallevormenvanzorg-enhulp-verlening.Wewillendanookeenmeldingsplichtinvoerenvoorinitiatievendienietvallenonderenigeprogrammatieoferkenning,bijvoorbeeldvoorde‘wellness’kliniekenendeoogheelkun-digekliniekenbuitenerkendeziekenhuizen.Alsbeginvanaanpakzullenweeenverplichtmel-dingssysteemvooralleartsenontwikkelendiewerkzaamzijnindergelijkeprivateinitiatievenenwaarzijingrepenverrichtenvanafeenbepaalderisicograad.Wanneererindicatieszijnvooreengebrekaankwaliteit(szorg)indergelijkeextramuraleinitiatieven,zalhetagentschapInspectieWelzijn,VolksgezondheidenGezinkunnenoptreden.Hetjuridischinstrumentariumdaartoezalinsamenspraakmetartsenvertegenwoordigers,koepelverenigingenenzorgverzekeraarsuitge-werktworden.
3.5.5 We willen in het beleidsdomein de cultuur van beleidsondersteunend wetenschappelijk onderzoek en beleidsevaluaties stapsgewijs uitbouwen om zo het beleid onderbouwd te kunnen sturen en bijsturen.
Wewillengericht inzettenopwetenschappelijkonderbouwdebeleidsevaluatiesomtekomentoteenzodoeltreffendendoelmatigmogelijkbeleid.Hetisessentieeldatdegezondheidssta-tusenhetwelbevindenvandebevolkingcontinugemonitordwordtendegewensteenniet-gewenste(maatschappelijke)effectenvanhetbeleidingeschatenopgevolgdkunnenworden.AansluitendbijdeVlaamseRegionaleIndicatoren,willenweonderzoekenofeensetvanindica-torenkanwordengedefinieerddietoelaatdevoortgangen,indienmogelijk,deeffectenvandeViA-doorbrakenendedoelstellingenopgenomeninhetPact2020temonitoren.Weziendaarineenopstapnaarmeerstructureleaandachtvoorhetwerkenmetprestatie-eneffectindicatoreninonsbeleidsdomein.
Hetbelangvanwetenschappelijkonderzoekvoormeerderestrategischedoelstellingenuitdezebeleidsnotaenterondersteuningvandeoperationeledoelstellingenvaltoverigensmoeilijktemiskennen.Wetenschappelijkonderzoekdientzowelbijtedragentoteenruimerevisieontwik-kelingalstothetuittekenenvanmiddellangetermijnperspectieven.Werekenendaarvooruiter-aard op het wetenschappelijk onderzoek van het Steunpunt WVG. Dit zette de voorbije tweejaareenomvangrijkmeerjarigonderzoeksprogrammaop.In2010-2011verwachtenwebelang-rijkeresultatendieonsbeleidmeekunneninspireren.
Ook zullen we via het Kenniscentrum van het departement en gerichte ad hoc onderzoeks-opdrachten de nodige informatie en kennis verwerven voor specifieke onderdelen van dezebeleidsnota.
WewillenookEuropeseeninternationaleontwikkelingenentrendsvolgenophetvlakvanwel-zijn,volksgezondheidengezin,ondermeerviahetnauwgezetopvolgenvanderesultatenvaninternationaalvergelijkendprojectwerkenvangegevensvandeomvangrijkedatabankenvangroteintergouvernementeleorganisaties(o.a.EU,OESO,WGO).
66
3.5.6 We ondersteunen de voorwaarden voor een goed bestuur van de sociale ondernemingen in de welzijns- en gezondheidssector om zo het professioneel ondernemerschap en de zorgethiek in ons beleidsdomein te stimuleren.
Ethischensociaalondernemeniszakelijkondernemenmetoogvoormensenmilieu.
VoorhetcreërenvaneensocialemeerwaardeinpubliekeenprivateondernemingendieactiefzijninhetbeleidsdomeinWelzijn,VolksgezondheidenGezinisdebedrijfscultuurergbelangrijk.Organisatiesmeteensterkesocialeverantwoordelijkheidhebbendoorgaanseenparticipatiefeninnovatiefklimaat.
Socialeverantwoordelijkheidkanbeschouwdwordenalshetvermogenvaneenorganisatieomdebelangenvanallebetrokkenpartijeninsamenspraakeninhetlichtvanhaarfundamenteledienst-enzorgverlenendeopdrachttegenoverelkaaraf tewegenendaaroverrekenschaptegeven.
Zorgethiek
Ook in de social profitsector merken we de laatste tijd heel wat aandacht voor de ethischekant van het ondernemen. Dit is zeker een goede zaak. Zorgen voor een mens, een mensverzorgen, is bij uitstek een relationele handeling die ethisch doordacht moet zijn in hetbrede culturele en wetenschappelijke kader van vertrouwen tussen mensen, deskundigheid,afhankelijkheid,discretie, verantwoordelijkheid. Zorgethiek gaat dan ook de nadruk leggenop ‘betrokkenheid’, op bekommernis, zorgzaamheid, empathie, op de verhouding tussendebetrokkenen...Zorgethiekheeftdanookallestemakenmeteenattitude,eenmaniervanomgaan met de hulpvrager. Een zorgethische visie stelt dan ook dat mensen verbonden zijnmetanderen(relationeelénsociaal...)énverantwoordelijkzijnvoormekaar(cfr.bemoeizorg).
Datmensenzoopelkaarzijnaangewezeninwederzijdse(zorg)afhankelijkheid,doetnietnood-zakelijkafbreukaanhunrechtopzelfbeschikking(autonomie),maarisersomseenvoorwaardevoorenkanerzelfseenconcreteinvullingvanzijn.Menswaardiglevenvraagtomwederzijdsbetrokkenheidencommitment.
Viastructureleinitiatievenwillenweimpulsengevenaandezorgethiek,hetethischonderne-men,zorgzaamleiderschapenmanagementomzobijtedragentotmeerkwaliteitenwelbeha-genindewelzijns-engezondheidszorg.
Goed besturen
Naaranalogiemethetdebatendepraktijkrondcorporategovernanceindeprofitsector,wordtookindewelzijns-engezondheidssectorgewezenophetbelangvangoed,deugdelijkbestuurvan de voorzieningen. Een reeks recente onderzoeken, publicaties en studiedagen getuigendaarvan.InmeerderememorandavoordenieuweVlaamseRegeringwerdhetthemaaangesne-den.DeKoningBoudewijnstichtingfinaliseertactueeleenopvrijwilligebasistoetepassen‘codevoorgoedbestuurindesocialprofitsector’.
We zijn er van overtuigd dat we sterk moeten inzetten op deze uitdaging. De welzijns- engezondheidssectorwordtintoenemendematebevraagdopzijnefficiëntieeneffectiviteit.Devraagnaardegelijkeverantwoordingvandeaanwendingvanaanzienlijke,maarschaarserwor-dende,publiekemiddelenwordtterechtgesteld.Deomslagvaneenaanbod-naareenvraag-gestuurdezorgdwingttotandereverhoudingenmetdestakeholders.Meerdanooitzijnstrate-gischevisieontwikkelingenlangetermijnplanningessentieelvooreengoedbestuurenvoorhetbehoudvanhetvertrouwenvandestakeholders.Evenzeerishetbelangrijkblijvendeenberoeptekunnendoenopsociaalengagement,vrijwilligeinzetenmaatschappelijkeondersteuning.
67
Omdezeuitdagingenverderaantegaanhebbenwenoodaangoedmanagement,aangoedeenvoldoendebestuurdersenaanklareverhoudingentussenbeide.Wevindenhettoekomstge-richtzeerbelangrijkdat–ineengeestvangedeeldebezorgdheidenverantwoordelijkheidtus-senoverheid,ondersteuningsstructurenenwerkveld-derandvoorwaardenvoorgoedprofes-sioneelbestuurgeëxpliciteerdwordenendatinitiatievengenomenwordenomstappenindierichtingtezetten.Volgendeinvalshoekenenaspectenvindenwedaarbijrelevant:
• dewenselijkeschaalgrootteomgoedbestuurmogelijktemaken;
• samenstellingraadvanbestuurnaardiversiteitvanbelanghebbendenenbenodigdeindivi-duelecompetenties;
• onthaal, informatie,vorming,statuutenevaluatievanbestuurdersenduurvanhunman-daat;
• transparantewerkingvanderaadvanbestuurophetvlakvanvoorbereidingenopvolgingvanvergaderingen,vergadercultuur,vergaderfrequentie,bevoegdheden,evaluatievandewerking,regelingbelangenconflicten,communicatie;
• verhoudingtothetmanagement:selectie,evaluatie,bevoegdheden.
Ookmoetennieuwerechtsvormenzoalscoöperatieveverenigingenophunmogelijkewaardeindewelzijns-engezondheidssectoronderzochtworden.
Wezulleninoverlegmetallebelanghebbendeneenalgemeenkaderschetsenvoorgoedbestuurin de sociale ondernemingen in de welzijns- en gezondheidssector, initiatieven nemen terondersteuningvanderealisatieervan,maardevoorzieningenresponsabiliserenvoordecon-creteinvullingervan.
3.6 Wewerkennauwsamenmetallerelevantepartnersoplokaal,provinciaal,regionaal,federaaleninternationaalniveauomzohetwelzijns-engezondheidsbeleidonderlingaftestemmenenteverbeterenenomelkepartneraantesprekenopzijnverantwoordelijkheidenbijdrage.
Door haar toegenomen complexiteit en onderlinge verwevenheid vraagt de huidige samenleving dat de Vlaamse overheid meer geïntegreerd gaat werken. Meer en meer beleidsthema’s vragen om een beleidsdomein- en bestuurslaagoverschrijdende aanpak.
Om tot een efficiëntere en effectievere aanpak te komen van de complexe problemen moeten er goede taakafspraken gemaakt worden met de lokale en provinciale besturen. De bestuurskracht van de lokale besturen wordt versterkt en de planlast verder verminderd. Tevens moeten we de verkokering in de eigen Vlaamse administratie tegengaan en interne synergieën tot stand brengen, zowel binnen het eigen beleidsdomein als over de beleidsdomeinen heen. Ook met de federale over-heid moeten er afspraken worden gemaakt om tot een geïntegreerde aanpak van de problemen te komen. De Vlaamse Regering zal maximaal gebruik maken van de eigen bevoegdheden binnen het grondwettelijk en wettelijk kader. Op die manier wil ze een beleid voeren dat Vlaanderen aan-sluiting geeft bij de kopgroep in Europa. Wij bouwen daarbij ook verder een sterke, positieve band uit met Brussel, onze hoofdstad, die omwille van zijn Europese en internationale rol een belangrijke troef is. De Vlaamse Regering zal een actieve aanwezigheidspolitiek voeren in Europees en interna-tionaal verband. We positioneren ons sterk in Europa en benutten volop de kansen die het Europees voorzitterschap biedt om een positief imago van Vlaanderen kracht bij te zetten.
We willen daarbij verder inzetten op de methode van het participatief beleid met een grote betrok-kenheid van het middenveld. Participatief beleid moet een belangrijke bijdrage leveren aan de ver-dere uitbouw van een innovatief, sociaal en open Vlaanderen.
68
3.6.1 We streven naar een homogene aanpak van het welzijns- en gezondheidsbeleid over verschillende bestuurslagen in Vlaanderen en verlichten de planlast om zo tot een efficiëntere en effectievere overheidswerking te komen.
VandaagwordenweinVlaanderengeconfronteerdmeteenversnipperingvanbevoegdhedenoververschillendebestuursniveaus.ZodraagtnietenkeldeVlaamseGemeenschapdeverant-woordelijkheidvoorhetbeleidsdomeinWelzijn,VolksgezondheidenGezin,provincialeenlokalebesturen nemen eveneens verantwoordelijkheden op voor deelaspecten ervan. Het is nodigdaarafsprakenovertemaken.
We willen er in dit verband mee voor zorgen dat het bestuur dichter bij de burger komt. Degemeentenvormenvaakheteersteaanspreekpunt.DeslagkrachtvanhetbeleidinVlaanderenzalverhogenwanneeralleactorenvolwaardigparticiperen.
Zo willen we in overleg met de lokale besturen en de provincies, tot een betere afstemmingkomeninzakehetpreventievegezondheidsbeleid.
WewillendeLOGO-netwerkenindepreventievegezondheidszorgaanmoedigenomzeernauwsamentewerkenmetdebelangrijkstepreventieorganisatiesinhunregio.
Doorbetereafsprakenmetdelokalebesturenkaneensynergiewordenbekomenwaardoordeinspanningenvandeverschillendebestuursniveaussamenmeeropleverendanelkafzonderlijk.
WathetLokaalSociaalBeleidbetreft,gaanweuitvande lokaledynamiekdiedooractiesvanOCMWéngemeenteénlokaleactorenontstaat.Eengoedesamenwerkingtussenaldezeacto-ren, is onontbeerlijk om tot een geïntegreerd lokaal sociaal beleid te komen, waarbinnen dereferentierolvandelokalebesturenwerkbaarwordtgeëxpleciteerd.InditkaderwillenwedatCAW,dienstenvoorgezinszorgenOCMWafsprakenmakenoverdeeerstelijnshulpenschuld-bemiddeling.Tevenswillenweeenimpulsgevenaandesamenwerkingtussenlokalebesturen,huisvestingsactoren,verenigingenwaararmenhetwoordnemenenwelzijns-engezondheids-actoren,waarondersamenlevingsopbouwendeCAW,omhetprobleemvanthuisloosheidaantepakken.Ookvoorarmoedebestrijdingmoetereenlokalegrensoverschrijdendesamenwer-kingtotstandkomen. InhetgevalvankinderarmoedemoetKindenGezinhierbijbetrokkenworden.Omdezelokaleenbovenlokalesamenwerkingsinitiatievenaantemoedigen,zullenwein december 2009 de prijs Samenwerking in kader van het Sociaal Huis schenken. Een diverssamengesteldejuryzaléénwinnaarperprovinciekiezen.
Omonzedienstverleningaandeburgernogteverbeteren,moetdeplanlastvoordelokaleenprovincialebesturendringendverlagen.Inditkaderzaloptermijndeveelheidvanbeleidsplan-nenverdwijnenenplaatsmakenvooréénlegislatuurplan.Deplanlastverlagingmagerdebestu-renimmersnietvanweerhoudenomeentoekomstgerichtevisieteontwikkelen.
MetdeprovincieVlaams-Brabantendelokalebesturenwillenweafsprakenmakenomdeach-terstandinzakewelzijns-engezondheidsvoorzieningeninHalle-Vilvoordeinkaarttebrengenensamenteonderzoekenhoewedezeachterstandgeleidelijkkunnenwegwerken.Ookindeandereprovinciesishetwegwerkenvandeblindevlekkeneenaandachtspunt.
Samenmetdecollega’svandeVlaamseRegeringzullenweonsdezelegislatuurterughoudendopstellenbijnieuwedecreten,uitvoeringsbesluitenenrichtlijnendieeffecthebbenop lokalebesturen.VoorelkenieuweregelgevingzullenweonshoudenaanhetBelfortprincipeenvoorafdegevolgenbekijkenvoordelokalebesturenopvlakvanpersoneel,investeringenenwerkings-uitgaven.
69
3.6.2 We brengen resultaatgerichte samenwerking tot stand tussen de verschillende agentschappen van het beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin om zo oplossingen aan te reiken voor de problemen in onze maatschappij die een stijgende complexiteit kennen.
Heelwatthema’svragenommeerinternesamenwerkingtussendeverschillendeagentschap-penvanhetbeleidsdomeinWVG.Wewillendaar,samenmetdebeleidsraad,optoezien.
Wevermeldeninwatvolgteenaantalvoorbeelden.
Samenwerking inzake preventief gezondheidsbeleid
Bij het hertekenen van het aanbod en de organisatie van de consultatiebureaus van Kind enGezinzullenwebijzondereaandachtbestedenaandeconcretiseringvandesamenwerkingmethetagentschapZorgenGezondheidinhetkadervangezondheidsdoelstellingenenanderepre-ventiethema’s.
Ermoetookeenterugkoppelinggerealiseerdwordenvanhetaanbodaandirectehulpvanhetalgemeenwelzijnswerknaarhetpreventievegezondheidsbeleid,bijvoorbeeldopvlakvansek-suelegezondheidtenaanzienvanjongeren,ofophetvlakvanmiddelengebruik.
Ouder wordende psychiatrische patiënten en personen met een handicap
Ooktenaanzienvanpersonenmeteenhandicapwillenweinzettenopeeninclusiefbeleid.Hetisnoodzakelijkdatderegulieredienstverleningopdeeerste-entweedelijnendeintramuralegeestelijkegezondheidszorgzichtoegankelijkeropstellennaarpersonenmeteenhandicaptoedoorzelf,enmet inspanningenvanuitdesectorpersonenmeteenhandicap,handicapspeci-fiekedeskundigheidoptebouwenenintezetten.Hetantwoordopde“verzilvering”bijdeper-sonenmeteenhandicapisveelzijdigengevarieerd,beantwoordtaandecriteriavaneenkwali-teitsvolleven,isingebedinhetwoonzorgdecreetenverlooptzoveelmogelijkinrechtstreeksesamenwerkingmetdereguliereouderenzorg.
Armoede
Hetthemadatbijuitstekvraagtomeenintegraleaanpak,isarmoede.AllereerstwillenwehethorizontaalarmoedeoverlegtussendeverschillendeentiteitenvanhetbeleidsdomeinWVGver-sterken.Omeeninclusiefbeleidmogelijktemakeniseengecoördineerdeaanpaknoodzakelijk.Samenmetdecollega-ministersvandeVlaamseRegeringzullenwemeewerkenaaneennieuwplanarmoedebestrijding,gecoördineerddoordeVlaamseministerbevoegdvoorhetcoördine-rendArmoedebeleid.
DemaatregelendieikalsministervanWelzijn,VolksgezondheidenGezinneem,zullenwetoet-senaandegevolgenvoordezwakstegroepeninonzesamenleving.Inditkaderzullenwereke-ning houden met de indicatoren die bepaald zijn in de armoedebarometer, meer bepaald detoegangtotdegezondheidszorgendesubjectievegezondheidssituatie.
Thuisloosheid
Geziendecomplexiteitvanthuisloosheid,menenwedaterookopditdomeineengeïntegreerdeaanpaknoodzakelijkis.Mensenzonderwettigverblijfenniet-begeleideminderjarigenkomenaltevaakinopvangcentravoorthuislozenterecht.Ookmensendieuitstromenuitdepsychiatrie,voorzieningenvoorgehandicaptenzorgofbijzonderejeugdbijstandzijnextrakwetsbaar.Hetisdanookbelangrijkdatdezesectorenhunrolspelenindepreventievanthuisloosheid.
70
3.6.3 We brengen synergieën tot stand tussen de verschillende beleidsdomeinen om zo oplossingen aan te reiken voor de problemen in onze maatschappij die een stijgende complexiteit kennen.
De complexiteit van de beleidsproblemen waar we mee geconfronteerd worden, noopt totstructurelesamenwerkingtussendeverschillendebeleidsdomeinen.ZomoetenersynergieënwordengevormdtussenhetbeleidsdomeinWelzijn,VolksgezondheidenGezinendebeleids-domeinenWonen,Werk,SocialeEconomie,Onderwijs,Mobiliteit,GelijkeKansen,Media,Cultuur,JeugdenSport.
Wonen en Welzijn
Wezijnovertuigdvandewederzijdsemeerwaardevaneenintensesamenwerkingtussenwonenenwelzijn.Hetstructureleoverlegdatdevoorbijemaandenindewerkgroepwonen-welzijnisopgestart,moetzekerverdergezetwordenenmoetbovenaltotresultatenleiden.Samenmetdecollegabevoegdvoorhetwoonbeleidzullenweeenoplijstingmakenvanalleraakdossiers,opbasiswaarvaneenconcreetafsprakentrajectkanbepaaldworden.Uiteraardzullenwehierbijookrekeninghoudenmetdebeleidsaanbevelingenvandewerkgroepoverdebegeleidingvansocialehuurderseneenefficiënteneffectiefdoelgroepenbeleid.Weverwachtendatdewerk-groepbijkomendbeidemotiesvanaanbevelingvanhetVlaamsparlementinzakewonenenzorgalsuitgangspuntneemtvoorhaarwerkzaamhedenenvandaaruittotconcreteenhanteerbarebeleidsadviezenkomt.Wezijninditverbandalvastbereidommeetewerkenaaneen“regelge-vingsluwte”dieexperimentenmogelijkmaakt,vooralmetbetrekkingtotdewoonzorgsectorophetterrein.
Indevorige legislatuur ishetaantalplaatsenBeschermdWonensterktoegenomenenzijnerenkeleprojectengeïntegreerdwonenvoorpersonenmeteenhandicapopgestart.Wezorgenervoordatdezewoon-enbegeleidingsformulesforskunnentoenemen.Werekeneneropdatde woonprojecten in belangrijke mate kunnen gerealiseerd worden in samenwerking met desocialehuisvestingsmaatschappijenendesocialeverhuurkantoren.
Ookinhetkadervandethuislozenzorgdringteenverderesamenwerkingmethetbeleidsdo-meinWonenzichop.Dedoorstromingvanthuislozenvanopvangcentranaarsocialewoningenisergbeperkt.Wewillendanookwerkmakenvaneensamenwerkingsprotocolmethetbeleids-domeinWonenomdeuitstroomvanthuislozenuitdeopvangcentratevergroten.
Bijdeuitvoeringvanhetwoonzorgdecreetligteenbelangrijkeuitdaginginderealisatievandeassistentiewoningen.Ookhierishetbelangrijkdatdekerncompetentiesvanelkeengerespec-teerdenoptimaalaangewendworden.Deinteractietussendebouw-enhuisvestingssectorende welzijnssector, waarbij wonen/bouwen en zorg telkens door de meest geschikte partnerwordtingevuld,kanleidentotbetereresultaten.
Ookwoningaanpassingenvoorthuisverblijvendezorgbehoevendenenhetaanpasbaarbouwenzijnthema’sdieinhetoverlegaanbodmoetenkomen.
Samenwerking tussen Werk, Sociale Economie en Welzijn
Inzakedetewerkstellingvanpersonenmeteenhulp-ofzorgvraagisernoodaaneenduidelijkafsprakenkader.HierbijdienenzowelWelzijnalsWerkenSocialeEconomiehunverantwoorde-lijkheidoptenemen.
DeVDABsteldedevoorbijejarenvastdatmensenmeteenmedische,mentale,psychischeofpsychiatrischeproblematiekampereenjobvindenondankshetvolgenvandeklassiekearbeids-trajectbegeleiding.Inditkaderwillenwedemogelijkhedenonderzoekenvoorinitiatievenrond
71
arbeidszorgvoor(ex-)psychiatrischepatiëntenvoorwietewerkstellinginhetnormaalecono-mischcircuittehooggegrepenis.EveneenskaneensystematischesamenwerkingtussenVDABenOCMWhierzorgenvooreenbeteredoorstromingvanleeflonersnaardearbeidsmarkt.
Werkzoekenden die ver van de arbeidsmarkt staan, ondermeer voor deze mensen maar ookvoormensendieinarmoedeleven,hebbennietenkelnoodaantrajectbegeleidingmaarookaanactiveringsbegeleiding,dieeendeelzorgomvat.
Alsbetaaldearbeidnietmogelijkblijkt,moetgekekenwordenofer‘overdrachten’mogelijkzijnnaaractiviteitenmeteenaangepastvervangingsinkomen.Ditveronderstelteennieuwbeleids-kader,ondermeerrondarbeidszorg,engoedeafsprakentussenwerk,socialeeconomieenwel-zijn,enditzoweloplokaal,regionaalalsfederaalniveau.
InoverlegmetdeministervanSocialeEconomiezullenweinhetkadervandelokalediensten-economienagaanhoewedebestaandeklaverbladenkunnenverfijnenenuitbreiden.
De nauwe linken tussen Onderwijs en Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
De taakafbakening tussen sommige beroepsprofielen, zoals verzorgenden, zorgkundigen,gebrevetteerdeverpleegkundigenenbachelorverpleegkundigen isvaakeengrijzezone.Allezorgsectorenhebbennoodaanhogeropgeleideverpleegkundigen.Destijgendecomplexiteitvandezorgendecorrelatietussenhetopleidingsniveauvandeverpleegkundigeendekwaliteitvandezorgzijndaarvoordebelangrijksteargumenten.
Hetwerkveldiszelfaanzetomberoepscompetentieprofielenteontwikkelentenbehoevevanhetonderwijs.Hierbijvindenwehetwenselijkeenonderscheidtemakentussenverpleegkundeenverzorging,algemeneenspecifiekecompetenties,verbredingenverdieping.Ermoetookeenplaatszijnvooreldersverworvencompetenties.Zonietzullenweernietinslageneenpas-send antwoord te bieden op het complexe palet aan zorgbehoeften. Tevens is het belangrijkdat de verschillende verpleegkundige en zorgopleidingen hierin hun plaats krijgen, zodat dehuidigeendetoekomstigebeoefenaarsvaneenzorgberoepeentoekomstperspectiefblijvenbehoudeninhetbredepaletvanzorg.
SamenmetdecollegabevoegdvoorOnderwijsenVormingwillenwederolvandecentravoorleerlingenbegeleiding(CLB)verduidelijkenmetbetrekkingtothetondersteunenvandeschool,de leerlingen en hun ouders op vlak van ontwikkeling, welzijns- en gezondheidsbevorderingenziektepreventie,metinbegripvanvroegdetectie,vroegbegeleidingendoorverwijzing.Inditkaderzullenwedanookmetspecialeaandachthetpasopgestarteprojectvanpreventiecoachesgeestelijkgezondheidsbeleid indesecundairescholen,waarin intensiefwordtsamengewerkttussendeonderwijsnetten,deCLB’sendeLOGO’s,opvolgen.
DeCLB’sblijvenvooronsbelangrijkepartnersinhetgezondheidsbeleidnaarschoolgaandekin-derenenjongeren.Ookhunwelzijnsopdrachtenblijvenbelangrijk.
CruciaalelementisondermeerdebetrokkenheidenrolvanhetCLBinhetkadervandeintegralejeugdhulpverlening.
OokderolvandeCLB’salsmultidisciplinairteaminhetlichtvandediagnose-enindicatiestellingvoorpersonenmeteenhandicapdientinoverlegmetdesectorgeëvalueerdendesgevallendbijgestuurdteworden.
Inditlichtwillenweookdeintentieverklaringinzakedebijdrageaanderealisatievandegezond-heidsdoelstellingenmetdecollegavanOnderwijsenJeugdhernieuwen.Vooralinzakemidde-
72
lengebruik,gezondevoedingenmeerbeweging,vaccinatiesenpreventievansuïcideendepres-sieisditeenrelevantkadervoorsamenwerking.
Inzakehethulpmiddelenbeleidinhetleerplicht-enhogeronderwijsisverdereafstemmingver-eisttussendebeleidsdomeinenWVGenOnderwijs.
Inzakedewerkingvandedoventolkenisereenduidelijkesamenhangnodigtussendebeleids-domeinenOnderwijs,WerkenWelzijn.Viaeengemengdewerkgroepkunnenweeenantwoordbiedenopdeterechtebekommernisseninzakedeverbredingenverdiepingvandebijstandvantolkenaandoveengehoorgestoordepersonen.
ConformhetregeerakkoordzaloverlegdienenopgestarttewordentussenOnderwijsenWel-zijninzakedepositievandeinternaten.Hierbijkaneenonderscheidgemaaktwordentussendeinternatenvanhetgewoononderwijs,waardebevoegdheidvandeministervanOnderwijsontegensprekelijkis,endeinternatenvanhetbuitengewoononderwijs.Eendecretaleregelingdringtzichoptijdensdezelegislatuurmetalsmogelijkeuitgangspunteneenuniformekwali-teits-enfinancieringsregeling.
Ookinzakeleerzorgwillenweverderactiefenconstructiefparticiperenaandedecretalerege-lingendiedecollegabevoegdvoorOnderwijszaluitwerken.WepleitendanookvooreensterkesamenwerkingenafstemmingtussenCLB’s,scholenendedoorVAPHerkendedienstenenvoor-zieningenvoorkinderenenjongerenmeteenhandicap,dieallenzonderuitzonderingookkleu-tersenleerlingenzijnvanhetkleuter,lagerensecundaironderwijs.
Mobiliteit en WVG
Hetvervoervangebruikersvanennaarvoorzieningenisnietvoorallesectorengoedgeregeld.DitvergtduszekereensamenspraakmetdecollegabevoegdvoorMobiliteit.Wedenkenhierbijonder meer aan het vervoer van ouderen en personen met een handicap. Een concreet pro-bleemdossierishetleerlingenvervoervan(ex)BUSO-leerlingen.Ookvoordedienstenvooraan-gepastvervoermoeteendegelijkeregelinguitgewerktworden.
Gelijke Kansen
HetGelijkeKansenbeleidmoetgestoeldzijnopeenhelderebevoegdheidsverdelingtussenWVGendeVlaamseministervanGelijkeKansen.
Specifiek ten aanzien van personen met een handicap speelt het VAPH zijn noodzakelijke rolinhetGelijkeKansenbeleidvoorzijndoelgroep.Ditkomtondermeertotuitinginhetrappor-teringscomitédatinhetlichtvandeVN-conventiedientopgerichttewordenenwaarvoorhetVAPHdeaangewezencontactorganisatieis.
Ruimere samenwerking
Omaandestijgendevraagnaarkwalitatievebuitenschoolsekinderopvangenopvangtijdensdevakantiestekunnenvoldoen,zullenwesamenwerkenmetdecollega’sbevoegdvoorOnderwijs,Cultuur,JeugdenSport.Hetnieuweorganisatiemodelmetnest-enwebfunctie,aangebodenineenpartnerschapvanverschillendeactoren(cfr.ookhetBredeSchool-concept),zullenwesamenmetdekwaliteitsvereistenvastleggeninhetregelgevendkadervoordebuitenschoolsekinderopvang.
Hetwaarborgenvanderechtenvandeburgers, jongenoud, iseenessentiëleopdrachtvoorallebeleidsdomeinenbinnendeVlaamseoverheid.Datgeldtbijuitstekvoorhetvrijwarenvanderechtenvanhetkind.OnderaansturingvandecoördinerendministerKinderrechtenzullen
73
weaanditbeleidsdomeinoverschrijdendeprocesdeelnemen.Wedoendatvanuithetnetwerkvanaanspreekpuntenkinderrechtendieinelkagentschapdebeleidsaandachtvoorkinderrech-tenuitdragen.Weverwachtendatditnetwerk,vanuitdespecifiekeinvalshoekvanonsbeleids-domein,inputlevertvoorhetVlaamsJeugdbeleidsplan,dewerkzaamhedenvandeNationaleCommissieKinderrechtenendathetzijnmedewerkingverleentaanhetBelgischerapportvoorhetComitévoordeRechtenvanhetKind.
Totslotwillenwedesamenwerkingtussendeverschillendebeleidsdomeinenophetvlakvande hulp- en dienstverlening aan gedetineerden en geïnterneerden verankeren en versterkentegen2012.Hetstrategischplandatwerduitgewerktomeendegelijkaanbodvanhulpverle-ning,vorming,beroepsopleiding,onderwijs,cultuur,sportenontspanningaangedetineerdenaantebieden,wordtmomenteeluitgebreidnaarallegevangenisseninVlaanderenenBrussel.Nudepilootfasevoorbij is, ishetbelangrijkdatwedewerkingsbeginselen,deonderscheidensamenwerkingendecoördinatiedecretaalgaanverankerenendittegen2010.
3.6.4 We maximaliseren het Vlaamse welzijns-, gezondheids- en gezinsbeleid binnen de bestaande staatsstructuur en plegen overleg met de federale overheid om zo tot een maximaal efficiënte beleidsaanpak te komen.
MetdefederaleoverheidzullenwezowelindeinterministeriëleconferentieVolksgezondheidalsindeinterministeriëleconferentieWelzijn,SportenGezin(deelPersonenmeteenHandicap)ende interministeriëleconferentieHandhavingsbeleidduidelijkeafsprakenmakenbinnendetoegekendebevoegdheden.Hiermeewillenwedemeestefficiënteaanwendingvanoverheids-middelenrealiseren.
Zo zullen we onder meer een samenwerkingsakkoord en een wijziging van de StatistiekwetnastrevendiemoettoelatendathetVlaamsAgentschapZorgenGezondheidkanblijvenverdergaanmethetverzamelen,verwerken,analyserenenpublicerenvangezondheidsgegevens.
Wezullenookaandringenopeenherzieningvanhetverouderdefederalenormenkaderwaar-aanonzezorginstellingenonderworpenzijnbinneneendaartoeopterichtenwerkgroepvande interministeriële conferentie. Indien door tekortkomingen van het federale normenkadersituatiesdreigendieaanleidingkunnengeventoteenminderwaardigekwaliteitvanzorg,zul-lenweaandeVlaamseRegeringvoorstellenomhaarbevoegdheidtebenuttenomaanvullendenormenuittevaardigen.
MethetoogopeengoedesamenwerkingtussenWelzijnenJustitieeneengoedeuitbouwvandedienst-enhulpverleningaanjongerendieeenalsmisdrijfomschrevenfeitpleegden,evalu-erenenactualiserenweopkortetermijnhetsamenwerkingsakkoordvan30april2002‘betref-fende het gesloten centrum voor voorlopige plaatsing van minderjarigen die een als misdrijfomschrevenfeithebbengepleegd’enstellenweeensamenwerkingsakkoordmetJustitieopvoorhetfederaaldetentiecentrumteTongeren.
Meerglobaalgaanwenahoewedeveelheidvanraakvlakkenenafsprakentussenonsbeleids-domeinenJustitiekanvattenineenglobaalraamakkoord.Wedenkendanondermeeraandehulpverleningaangedetineerdenengeïnterneerdenenaandehulpverleningaanniet-begeleideminderjarigen,slachtofferzorg,begeleidingenbehandelingvanseksueledelinquenten,herstel-bemiddeling,neutralebezoekruimtesenalternatievegerechtelijkemaatregelen.Wevolgendeontwikkelingenopoverdenieuwefamilierechtbankenmeerbepaalddegevolgenvoordeposi-tievankinderenenjongereninrechtszaken.
74
Inkadervandeindividuelemateriëlebijstand(IMB)aanpersonenmeteenhandicapzettenweonsinomderolstoelproblematiekmethetRIZIVoptelossen,watondermeerbetekentduide-lijkerichtlijnenenefficiëntetoewijzingsproceduresvoordegebruikers.
DeVlaamseRegeringwildebandmetBrusselversterken.VoorhetbeleidsdomeinWelzijn,Volks-gezondheidenGezin isdeVlaamseGemeenschapscommissieenmeerbepaaldhetcollegelidbevoegd voor Welzijn, Gezondheid en Gezin mijn prioritaire partner. Samen met de collega’svandeVlaamseRegeringwakenweeroverdatdeBrusselnormbehoudenblijft.TevenszullenweeroverwakendatdeBrusseltoetssteedsconsequentwordttoegepastvoorhetinvoerenvannieuwebeleidsinitiatieven.WaarnodigwordenspecifiekeBrusselparagrafeningelastinderegel-gevingenwordenbepaaldevoorafnamesindemiddelenvoorzienomeenaangepastbeleidteontwikkelen,inoverlegofviadeVlaamseGemeenschapscommissie.IndekomendelegislatuurzullenweduidelijkheidmoetenscheppenoverdebevoegdhedenvandeVlaamseGemeenschapendeVlaamseGemeenschapscommissieinBrussel;hetvoerenvaneenkerntakendebatlijktonsdanookeennoodzaak.Bovendienwillenwebijdragentotminderversnipperingenmeerbunde-lingvankrachtenvanhetVlaams-Brusselsewelzijns-engezondheidsveld.
TotslotzijnwesteedsbereidomsamenmetdecollegabevoegdvoorBrussel,overlegteple-genmetdeandereoverhedendieinBrusselhetwelzijns-engezondheidslandschapmeevormgeven,zijndedeGemeenschappelijkeGemeenschapscommissieendeFranseGemeenschaps-commissie.
Wezullenooknagaanofdeverwerkingvanepidemiologische,statistischeof infectiologischegegevensdoorVlaamseexpertisecentraeenmeerwaardekanbiedenvoordesectorofvoorhetbeleid.
3.6.5 We situeren de Vlaamse welzijnssector in Europees verband en volgen het Europese zorgbeleid proactief op om ons sterk te positioneren op Europees niveau.
Wezullenonsbeleidoriënterenopdeinternationaleevolutiesenvoorbeeldenvangoedeprak-tijk.WebenuttenhetBelgischEU-voorzitterschapin2010omeenaantalprioriteitenenverwe-zenlijkingeninhetVlaamsewelzijns-engezondheidsbeleidals ‘goedepraktijken’naarbuitentebrengen.HetEuropeesJaar2010vandebestrijdingvanarmoedeensocialeuitsluitingenhetEuropeesJaar2011vanhetvrijwilligerswerkrakenrechtstreeksaandebevoegdhedenvanhetbeleidsdomein.
HetisookbelangrijkomdemogelijkeimpactvanEuropeseregelgevingophetVlaamsebeleidtijdiginteschattenenproactiefoptevolgen.Webestedenookaandachtaande(mogelijkhedenvan)Europeseprogramma’senprojectwerking.
Wemaximaliserenonzeinterregionalesamenwerking,ondermeerdooreenactiefengagementin Euregha, een netwerk van Europese regio’s met bevoegdheden inzake gezondheidszorg,waarvan Vlaanderen vanuit het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid het voorzitterschapopneemt.Ondermeeromdeuitwisselingvankennisenervaringopallerleivlakkenindepraktijktebrengen,verstevigtVlaanderendesamenwerkingmetEuropeseenandereregio’smetgroteautonomie.WestrevendaarbijnaareenverhoogdeenactieveaanwezigheidvanVlaanderenindeinternationaleorganisatiesdievanbelangzijnvoorVlaanderen.DenadrukmoethierbijliggenopdezeorganisatieseninitiatievenwaarVlaanderenzichookalsregiokanprofileren(Euregha,RegionsforHealthNetwork),endieinhoudelijkhetmeestaansluitenbijdebeleidsprioriteiten,zoalsdeWereldgezondheidsorganisatie,deRaadvanEuropaendeVerenigdeNaties(VN).
HetVAPHblijftactiefalsoverleg-endoorgeefplatforminzakehetbeleidvoorpersonenmeteenhandicapinEuropeeseninternationaalperspectief.
75
Dediversesamenwerkingsakkoordentussendefederalestaatengemeenschappenengewes-tenwordenwaarnodiggeactualiseerdenbijgestuurdomdezeaantepassenaandeinstitutio-nelehervormingeninEuropeesenBelgischverband.
3.6.6 We willen het middenveld, de academische wereld en de gebruikers nauw betrekken bij beleidsvoorbereiding en –evaluatie om zo tot een gedragen welzijns- en gezondheidsbeleid te komen.
Doorheendehelebeleidsnotahebbenweregelmatigdeconsultatievanhetmiddenveldver-meld.Eenlouterevermeldingvanhetmiddenveldvolstaatechterniet.Alssluitstukvandezebeleidsnotawillenwedanookhetbelangvanonzepartnersonderstrepen.
Wegelovenindekrachtvanhetmiddenveld.Zijhebbenimmersdevingeraandepolsvanonzesamenleving.Nieuweontwikkelingenennieuwevisiesgroeienvaakvanonderuit.Hetisveelalaandebasisdatnieuweoplossingenvoorbestaandeproblemenhunoorsprongkennen.
Erisdanookeenbelangrijketaakvoorhetmiddenveldweggelegdinhetbeleidsvoorbereidenden–evaluerendwerk.Wezullenhetmiddenveldopregelmatigebasishorenenconsulteren,ineersteinstantieviadedaarvoorvoorzieneforazoalsdestrategischeadviesraad.
JoVandeurzen,VlaamsministervanWelzijn,VolksgezondheidenGezin
76
Bijlagen
Bijlage: regelgevingsagenda
Tit
elv
anh
etin
itia
tief
Fase
/act
ie
Sam
enva
ttin
gb
elei
dsd
oel
stel
linge
nW
erkw
ijze
Tim
ing
Basi
sdec
reet
soc
iale
bes
cher
min
g
On
twik
kelin
gVe
rrui
men
van
de
soci
ale
besc
herm
ing
van
de V
lam
inge
n
om z
o hu
n gr
ondr
echt
en b
eter
te k
unne
n w
aarb
orge
n.
Dit
bas
isd
ecre
ets
chep
t,a
lsd
eke
rnv
ane
enb
elei
dsa
an-
pak
die
de
soci
ale
gron
dre
chte
nm
axim
aale
nc
onsi
s-
ten
twaa
rbor
gt,e
eng
emee
nsc
hap
pel
ijkk
ader
voo
rd
e
vers
chill
end
evo
rmen
van
soc
iale
bes
cher
min
gen
om
vat
o.a.
vol
gen
de
ond
erd
elen
:
•d
eb
esta
and
ezo
rgve
rzek
erin
g;
•ee
ns
yste
emv
anm
axim
um
fact
uu
rin
de
thu
is-
zorg
;
•ee
nV
laam
seh
osp
ital
isat
ieve
rzek
erin
g;
•ee
nn
ieu
we
rege
ling
voor
de
ond
erst
eun
ing
van
ki
nd
eren
;
•ee
nn
ieu
ws
yste
emv
anb
egre
nzi
ng
van
de
kos-
ten
ind
ere
sid
enti
ële
oud
eren
zorg
.
Voer
env
ane
ens
tap
sgew
ijsp
roce
s
dat
toev
ertr
ouw
dw
ord
taan
een
gem
engd
est
uu
rgro
epo
nd
erv
oorz
it-
ters
chap
van
de
secr
etar
is-g
ener
aal
van
het
dep
arte
men
tWV
G.V
ijfw
erk-
groe
pen
(cf.
sam
enva
ttin
gb
elei
ds-
doe
lste
llin
gen
)zu
llen
ger
ich
tde
dec
re-
tale
bep
alin
gen
voo
rber
eid
en.
Stre
efd
oel:
eers
telu
ik
tege
ne
ind
201
0.
Kad
erd
ecre
etv
oor-
sch
ools
eki
nd
erop
van
g
On
twik
kelin
gIn
vest
eren
in h
et a
anbo
d en
de
stru
ctuu
r van
de
kind
erop
-
vang
zod
at d
eze
haar
soc
iale
, eco
nom
isch
e en
ped
agog
i-
sche
func
tie
max
imaa
l kan
waa
r mak
en.
Dit
kad
erd
ecre
etz
alo
.a.
•ee
nk
opp
elin
gm
aken
tu
ssen
de
nat
alit
eit
end
ed
aaru
itv
oort
vloe
ien
de
noo
da
ank
ind
erop
van
g
•d
eb
asis
leg
gen
voo
rd
eve
reis
tev
ergu
nn
ings
-vo
orw
aard
en
•d
em
aats
chap
pel
ijke
opd
rach
ten
de
con
cret
eor
gan
isat
iev
and
eki
nd
erop
van
gva
stle
ggen
.
Uit
wer
ken
van
dec
reet
inr
uim
ove
rleg
met
de
geb
ruik
ers
end
ese
ctor
.
Voor
ber
eid
ing:
201
0
Fin
alis
atie
:201
1
Dec
reet
inte
rlan
del
ijke
adop
tie
On
twik
kelin
gPr
ofes
sion
alis
eren
van
de
adop
tiep
roce
dure
van
uit h
et
prio
rita
ire
oogp
unt v
an h
et b
elan
g va
n he
t kin
d.
Aan
pak
ken
van
de
adop
tie
ine
ens
terk
ver
and
erd
een
vera
nd
eren
de
inte
rnat
ion
ale
con
text
en
de
daa
rmee
verb
ond
enp
rob
lem
atie
k.
Org
anis
eren
van
een
Sta
ten
-Gen
eraa
l
over
ad
opti
ed
iem
oetr
esu
lter
enin
het
for
mu
lere
nv
anb
elei
dsa
ntw
oor-
den
op
de
hu
idig
ep
rob
lem
ene
nz
o
krac
htl
ijnen
bie
den
voo
ree
nto
ekom
-
stig
bel
eid
.
Stat
en-G
ener
aal:
2010
.
77
Tit
elv
anh
etin
itia
tief
Fase
/act
ie
Sam
enva
ttin
gb
elei
dsd
oel
stel
linge
nW
erkw
ijze
Tim
ing
Dec
reet
bin
nen
lan
dse
adop
tie
On
twik
kelin
gPr
ofes
sion
alis
eren
van
de
adop
tiep
roce
dure
van
uit h
et
prio
rita
ire
oogp
unt v
an h
et b
elan
g va
n he
t kin
d.
Het
dec
reet
zal
een
du
idel
ijke
taak
omsc
hri
jvin
gen
su
b-
sid
iere
gelin
gom
vatt
ena
lsoo
kd
evo
orw
aard
env
oor
een
goed
ead
opti
ebem
idd
elin
g.
Na
anal
yse
van
de
situ
atie
en
ino
verl
eg
met
de
stak
ehol
der
s.
Dec
reet
ple
egzo
rgO
ntw
ikke
ling
Inve
ster
en in
uit
brei
ding
, inn
ovat
ie e
n af
stem
min
g bi
nnen
een
inte
gral
e aa
npak
om
zo
de m
inde
rjar
ige
hulp
te k
un-
nen
bied
en d
ie a
ansl
uit b
ij zi
jn n
oden
.
Inte
rsec
tora
leh
arm
onis
erin
gen
op
tim
alis
erin
gva
nd
eze
zorg
vorm
.
On
der
coö
rdin
atie
van
het
dep
arte
-
men
t,o
verl
egtu
ssen
de
bet
rokk
en
agen
tsch
app
en.
Voor
ber
eid
ing:
200
9
Fin
alis
atie
:201
2
Dec
reet
CIG
On
twik
kelin
gZo
rgen
voo
r een
dec
reta
le v
eran
keri
ng v
an d
e m
issi
e en
de
kern
opdr
acht
en v
an d
e ve
rtro
uwen
scen
tra
en d
e CI
G.
Uit
wer
ken
van
een
dec
reet
ino
verl
eg
met
de
sect
or.
Woo
nzo
rgd
ecre
etU
itvo
erin
gIn
vest
eren
in e
en to
erei
kend
zor
g- e
n ge
zond
heid
saan
bod
om z
o oo
k in
dez
e se
ctor
max
imaa
l zor
g op
maa
t te
kun-
nen
aanb
iede
n.
Focu
ssen
op
de
mog
elijk
hed
env
oor
oud
eren
en
zor
gbe-
hoe
ven
den
om
zo
lan
gm
ogel
ijkth
uis
tew
onen
.
Aan
pas
sen
van
de
pro
gram
mat
iev
oor
de
nie
uw
eof
gew
ijzig
de
zorg
vorm
ena
lsin
stru
men
tvoo
rd
eb
eter
e
spre
idin
gva
nh
etz
orga
anb
od.
Uit
wer
ken
van
ver
nie
uw
end
eco
nce
p-
ten
zoa
lsd
eas
sist
enti
ewon
inge
ne
n
het
woo
nzo
rgn
etw
erk.
Bijs
ture
nv
and
ep
rogr
amm
atie
op
bas
isv
anm
eer
verfi
jnd
ep
aram
eter
s
ofa
ange
pas
tew
egin
gsfa
ctor
env
oor
bep
aald
ele
efti
jdsg
roep
ene
nm
et
aan
dac
htv
oor
equ
ival
enti
ereg
els
die
toel
aten
een
ove
r-o
fon
der
aan
bod
van
bep
aald
ew
oon
zorg
voor
zien
inge
nin
spec
ifiek
ere
gio’
ste
com
pen
sere
n.
Uit
wer
ken
van
een
sp
ecifi
eke
pro
gram
-
mat
iev
oor
de
thu
is-e
no
ud
eren
zorg
ind
eV
laam
ser
and
.
78
Tit
elv
anh
etin
itia
tief
Fase
/act
ie
Sam
enva
ttin
gb
elei
dsd
oel
stel
linge
nW
erkw
ijze
Tim
ing
Dec
reet
ou
der
enp
arti
ci-
pat
ie
Wijz
igin
gRe
alis
eren
van
een
toeg
anke
lijke
en
besc
hikb
are
dien
st-
verl
enin
g op
maa
t ver
eist
een
ger
icht
e be
leid
saan
pak
voor
spe
cifie
ke d
oelg
roep
en o
m z
o re
chts
reek
s te
kun
nen
ingr
ijpen
op
de fa
cett
en e
igen
aan
hun
leef
situ
atie
en
zorg
node
n.
Stim
ula
nse
nc
reër
eno
mlo
kaal
vor
mte
gev
ena
and
e
par
tici
pat
iev
ano
ud
eren
aan
het
bel
eid
.
Kwal
itei
tsd
ecre
etU
itvo
erin
gU
itw
erke
n va
n ee
n co
ncre
te b
elei
dsaa
npak
om
de
voor
-
zien
inge
n zo
te s
tim
uler
en d
e kw
alit
eit v
an h
un a
anbo
d te
verb
eter
en.
Uit
voer
env
anh
etg
ehar
mon
isee
rde
dec
reet
.
Sect
oral
eu
itvo
erin
gsb
eslu
iten
ter
goed
keu
rin
gvo
orle
ggen
aan
de
Reg
erin
g,r
eken
ing
hou
den
dm
etd
e
spec
ifiek
eke
nm
erke
nv
ane
lke
sect
or.
2009
-201
4
Dec
reet
VIP
AW
ijzig
ing
Uit
bouw
en v
an e
en to
egan
kelij
ke z
orgi
nfra
stru
ctuu
r om
zo d
e be
reik
baar
heid
van
het
aan
bod
voor
de
gebr
uike
r te
opti
mal
iser
en.
Dez
ed
ecre
etw
ijzig
ing
wil
een
aan
tale
lem
ente
nf
acili
te-
ren
o.a
.
•su
bsi
dië
rin
gva
np
roje
cten
•p
refin
anci
erin
gva
nw
oon
zorg
voor
zien
inge
n
•m
odu
leri
ng
van
waa
rbor
greg
elin
gvo
orw
oon
-zo
rgce
ntr
a.
2009
Dec
reet
pla
tfor
mv
oor
wel
zijn
s-e
ng
ezon
dh
eid
s-
info
rmat
ie
On
twik
kelin
gIn
vest
eren
in e
en v
erbe
terd
(e) e
lekt
roni
sche
regi
stra
tie,
gege
vens
verz
amel
ing
en g
egev
ensu
itw
isse
ling
om z
o de
wer
kpro
cess
en e
ffici
ënte
r te
late
n ve
rlop
en e
n oo
k om
bele
idsm
atig
een
bet
er z
icht
te k
rijg
en o
p vr
aag-
en
aanb
o-
devo
luti
es.
Uit
wer
ken
van
een
slu
iten
de
nw
erkb
aar
kad
erv
oor
uit
-
wis
selin
gva
ng
ezon
dh
eid
s-e
nw
elzi
jnsi
nfo
rmat
ieo
md
e
mom
ente
elb
esta
and
ech
aoti
sch
ed
iver
site
itin
de
opsl
ag
end
oors
trom
ing
van
geg
even
ste
ku
nn
eno
ph
effe
n.
Goe
dge
keu
rdd
oor
de
Vla
amse
Reg
e-
rin
g,d
oorl
oop
tmom
ente
eld
ead
vie-
zen
ron
de.
On
der
mee
rop
vla
kva
nd
e
pri
vacy
wet
gevi
ng
isb
ijstu
rin
gve
reis
t.
2010
79
Tit
elv
anh
etin
itia
tief
Fase
/act
ie
Sam
enva
ttin
gb
elei
dsd
oel
stel
linge
nW
erkw
ijze
Tim
ing
Vrijw
illig
ersd
ecre
etU
itvo
erin
gVe
rste
rken
van
het
vri
jwill
iger
swer
k om
zo
vorm
te g
even
aan
een
zorg
zam
e en
par
tici
pati
eve
sam
enle
ving
.
2009
OC
MW
-dec
reet
Besp
reki
ng
met
col
lega
-
min
iste
rva
n
Bin
nen
lan
ds
Best
uu
r
Inze
tten
op
regu
leri
ngsm
anag
emen
t om
zo
geri
cht b
ij te
drag
en to
t effi
ciën
tie
en e
ffec
tivi
teit
in h
et o
ptre
den
van
zow
el d
e ad
min
istr
atie
als
de
voor
zien
inge
n op
het
terr
ein.
Wijz
igin
gen
voo
rste
llen
en
bes
pre
ken
om
de
sam
enw
er-
kin
gs-e
nv
erze
lfst
and
igin
gsm
ogel
ijkh
eden
van
op
enb
are
voor
zien
inge
nin
de
zorg
sect
orte
ver
ruim
en.
Dec
reta
leb
asis
voo
rd
e
erke
nn
ing
&s
ub
sid
iëri
ng
van
pal
liati
eve
net
wer
ken
Act
ual
isat
ieIn
vest
eren
in e
en to
erei
kend
zor
g- e
n ge
zond
heid
saan
bod
om z
o oo
k in
dez
e se
ctor
max
imaa
l zor
g op
maa
t te
kun-
nen
aanb
iede
n.
Maa
treg
elen
voo
rzie
no
mz
ola
ng
mog
elijk
zel
fsta
nd
ig
thu
iste
blij
ven
.
Dec
reta
lev
eran
keri
ng
wer
kin
gva
nv
ertr
ouw
ens-
cen
tra
kin
der
mis
han
de-
ling
On
twik
kelin
gRe
alis
eren
van
een
toeg
anke
lijke
en
besc
hikb
are
dien
st-
verl
enin
g op
maa
t ver
eist
een
ger
icht
e be
leid
saan
pak
voor
spe
cifie
ke d
oelg
roep
en o
m z
o re
chts
reek
s te
kun
nen
ingr
ijpen
op
de fa
cett
en e
igen
aan
hun
leef
situ
atie
en
zorg
node
n.
Zorg
env
oor
een
cor
rect
ep
osit
ion
erin
gb
inn
enh
et
wel
zijn
s-e
ng
ezon
dh
eid
slan
dsc
hap
als
ook
defi
nië
ren
van
kern
opd
rach
ten
en
ker
np
roce
ssen
.
Dec
reta
lev
eran
keri
ng
hu
lp-e
nd
ien
stve
rlen
ing
aan
ged
etin
eerd
en
On
twik
kelin
gRe
alis
eren
van
een
toeg
anke
lijke
en
besc
hikb
are
dien
st-
verl
enin
g op
maa
t ver
eist
een
ger
icht
e be
leid
saan
pak
voor
spe
cifie
ke d
oelg
roep
en o
m z
o re
chts
reek
s te
kun
nen
ingr
ijpen
op
de fa
cett
en e
igen
aan
hun
leef
situ
atie
en
zorg
node
n.
Vera
nke
rin
gva
nd
ew
erki
ngs
beg
inse
len
,de
sam
enw
er-
kin
gsaf
spra
ken
en
de
coör
din
atie
.
Vera
nke
rin
gop
bas
isv
ane
eng
ron
dig
e
eval
uat
ie,i
no
verl
egm
eta
llea
ctor
en
die
bet
rokk
enz
ijnb
ijd
eh
ulp
-en
die
nst
verl
enin
gaa
ng
edet
inee
rden
.
80
Tit
elv
anh
etin
itia
tief
Fase
/act
ie
Sam
enva
ttin
gb
elei
dsd
oel
stel
linge
nW
erkw
ijze
Tim
ing
Dec
reta
ler
egel
ing
pos
itie
inte
rnat
en
Sam
enw
erki
ng
met
col
lega
-
min
iste
rva
n
On
der
wijs
Syne
rgie
ën to
t sta
nd b
reng
en tu
ssen
de
vers
chill
ende
bele
idsd
omei
nen
om z
o de
opl
ossi
ngen
aan
te re
iken
voo
r
de p
robl
emen
in o
nze
maa
tsch
appi
j die
een
sti
jgen
de
com
plex
itei
t ken
nen.
Bela
ngr
ijkst
eu
itga
ngs
pu
nte
n:e
enu
nif
orm
ekw
alit
eits
-
enfi
nan
cier
ings
rege
ling.
Dec
reta
ler
egel
ing
leer
-
zorg
Sam
enw
erki
ng
met
col
lega
-
min
iste
rva
n
On
der
wijs
Syne
rgie
ën to
t sta
nd b
reng
en tu
ssen
de
vers
chill
ende
bele
idsd
omei
nen
om z
o de
opl
ossi
ngen
aan
te re
iken
voo
r
de p
robl
emen
in o
nze
maa
tsch
appi
j die
een
sti
jgen
de
com
plex
itei
t ken
nen.
Sam
enw
erki
ng
ena
fste
mm
ing
tus-
sen
CLB
’s,s
chol
ene
nd
ed
oor
VAPH
erke
nd
ed
ien
sten
en
voo
rzie
nin
gen
voor
kin
der
ene
njo
nge
ren
met
een
han
dic
ap.
Samenstelling
VlaamsMinistervanWelzijn,VolksgezondheidenGezin
U vindt de digitale versie van de beleidsnota’s op:
http:/www.vlaanderen.be/beleidsnotas
Vormgeving
DepartementDienstenvoorhetAlgemeenRegeringsbeleid
AfdelingCommunicatie
Depotnummer
D/2009/3241/468
©november2009-Vlaamseoverheid
HebtueenvraagjevoordeVlaamseoverheid?
Ukrijgtvanonsmeteeneenantwoord.
Ofwewijzenudeweg...