Beheer&tuintechnieken Ildefonso Ricardo – Verbeeck Pepijn – Peeters Domien – Wolfs Sander – Van Loock Mike – Verryken Nick – Deckers Joos

E r a s m u s h o g e s c h o o l 2 L t a 2 0 1 3 / 2 0 1 4

Beheersmaatregelen betreffende Gazons

“Up to date” overzicht van mogelijke beheersmaatregelen  

Algemeen Gazon = Intensief gemaaid grasland met een maximaal hoogte van 4cm. Geschikte maaihoogte is 2 a 3 cm, als het korter gemaaid wordt neemt de kans op de ontwikkeling van gewoon haakmos sterk toe.

Een mooi gazon onderhouden kost tijd en werk. Mooi gazon => frequent maaien, hoe korter de maaihoogte, hoe groter de spruitdichtheid. - In het voorjaar: tot twee keer per week maaien. - In de zomer: wekelijks. De maaihoogte is afhankelijk van de gebruikte grassoorten. Afwisselen van de maairichting => versterkt het gazon. Kort maaien = esthetisch mooi gazon maar verzwakt de planten => gevoeliger voor omgevingsomstandigheden en bladziekten. Het verhogen van de maaihoogte tijdens perioden van droogte beperkt de verdamping en de transpiratie en stimuleert de wortelgroei. Een verhoogde maaihoogte tijdens de aanloop naar de winter, versterkt de planten en maakt ze wintervaster.

(Rhytidiadelphus squarrosus) gewoon haakmos

Siergazon

       

Siergazon

Roodzwenkgras - Allerfijnste gazontype(meest gebruikte type) - Prachtige en zeer fijne zode - Schaduwbestendig - Traaggroeiend en gevoelig aan betreding - Voor decoratieve toepassingenàom naar te kijken - Het vraagt iets meer onderhoud. Samenstelling: 100% roodzwenkgras 3 soorten: gewoon, met fijne uitlopers en met grove uitlopers        

Siergazon

       

Plagen en ziekten - Voetrot (winter) - Herkenning ziekte : bovenkant = een plakkerig wit net onderkant = natte, plakkende, zwartgrijze wortel - Bestrijding/preventie •  Zorg voor een goede en vlugge waterafvoer •  Goede beluchting ( verticuteren of beluchten ) •  Vermijdt overtollige bewatering •  Maai niet te kort ( geeft verminderde verdamping en dus een

nattere wortel ) •  Bemest het gazon met Kali

Siergazon

       

Plagen en ziekten - Rooddraad - Herkenning ziekte : de bladpunten sterven af. - Bestrijding /preventie •  Belucht je gazon •  Verticuteer je gazon •  Bekalken voor de winter •  Bemest je gazon  •  Maai niet te kort

Siergazon

       

Onderhoud •  Maaien : op min 2 cm •  Bemesten : NPK(belangrijkste) •  Verticuteren : aangeraden bij siergazon => mooie zode •  Beluchten

Siergazon

       

Het bestand zijn tegen kort maaien is van grote betekenis.Zeer kort maaien wordt het beste verdragen door:

-Agrostis tenuis

-Agrostis canina

-Agrostis stolonifera.

-Festuca rubra (minder)

-Poa annua (zeer goed)

In schaduw wordt kort maaien door alle grassen slecht doorstaan

Siergazon

       

Maaihoogte & tijdstip - Maaihoogte varieert van 0,5 cm tot enkele centimeters - Er worden geen vegetatieve groeipunten getroffen - Gazon groeit voort m.b.v. de in de onderste delen opgeslagen reservestoffen - Maaihoogte varieert a.d.h.v. de soort - Kort maaien verzwakt plant - Maaitijdstip word bepaald op basis van een aantal factoren: 1)Eisen van de gebruiker: hoogte van de grasmat (gebruikshoogte)

2)Eisen van het gras zelf (min. En max.hoogte van gras om gezond te leven)

Als deze factoren niet gerespecteerd worden krijg je een beschadiging van de grasmat Het begin van de grasgroei in het vroege voorjaar wordt bepaald door de temperatuur. Aan de hand van de duur van de winter en de hiermee samenhangende datum van de eerste stikstofbemesting, varieert dit van begin maart tot begin april.

Siergazon

       

Bestrijding 1) Schimmels treden in ons land zelden op. Nooit zo ernstig dat bestrijding met chemische middelen noodzakelijk is. 2)Schade door regenwormen is te voorkomen door enige malen per jaar een dun laagje zand aan te brengen. - Als Ph te hoog is gebruikt men zuurwerkende meststoffen. -  Is de schade en populatie te groot dan kan er gebruik gemaak worden van een chemisch middel (op basis van carbaryl)

-> Niet uitroeiing maar reductie is hierbij het doel !

Siergazon

       

Bestrijding van onkruid met chemische middelen Vermijden door ideale omstandigheden na te streven (vochttoestand, bemesting en maaifrequentie) Directe bestrijding alleen als dit niet lukt. 1)  Mechanisch : plaatselijk maaien (niet efficiënt) 2)  Chemische ingreep (directer en efficiënter) Indien de oorzaken voor de aanwezigheid niet weggenomen worden, zal de bestrijding slechts een tijdelijk effect hebben Opgepast: vernieuwde strengere wetgeving!

Sportgazon

Sportgazon Sportvelden -  Veel gebruikt, intensief bespeeld -  Voornamelijk voetbalvelden Beheer -  Velden op lichte gronden à extra zorg -  Zelfde principe als gazon: - 1ste maaibeurten maaisel afvoeren. - Fosfaattoestand volgen à sterke

beworteling -  Grassoorten en dicotylen (madeliefjes, kleine wegbree,grote

wegbree,...) Niet echt probleem, overlevers op eind van de winter. -  Straatgras en ruwbeemdgras

Sportgazon

-  Speelseizoen vordert à zode steeds meer beschadigd à vegetatie erg kort à kans op oneffenheden groter

-  Veel regen + belopen à bodemlaag verdichten à slecht water- en luchtafvoer

-  Tijdens speelseizoen kun je nauwelijks ingrijpen

-  Zode los à rollen tijdens droge omstandigheden (voor grasmat vast te leggen, oneffenheden verdwijnen niet helemaal)

Sportgazon

Rustperiode tussen 2 seizoenen -  Sportveld onderhouden -  Bodem verdicht à verticuteren -  Grasmat beschadigd, vegetatie bijna weg -  Doorzaaien & opnieuw inzaaien

Sportgazon

- Doorzaaien(sneller, geen grotere bodemwerken nodig)

- Sleepmachines (loszittende planten lostrekkene)

- Doorzaaimachine (snijdt gleufjes en vult met zaaizaad)

- Aandrukrol (drukt gleufjes toe)

•  Doorzaaien wordt het best gedaan met Engels raaigras.

(extra soorten zijn overbodig) •  Niet overdrijven met de hoeveelheid zaaizaad. •  Veel zaad -> in begin dichte zode maar later sterft een deel

af en overige zijn niet goed geworteld.

Weinig zaad -> duurt langer voor dichte zode maar zal sterker zijn door goede beworteling.

Sportgazon

•  In de periode dat het veld niet bespeeld word maait men periodiek, maar hoog en niet te frequent.

•  Naarmate het speelseizoen nadert maait men best frequenter en lager. (1/3 regel respecteren)

•  Gazon niet continu vochtig houden, zodat wortels ook

diepere bodemlagen opzoeken.

•  Ook rekening houden met externe factoren zoals; mollen,( konijnen), zeer nat weer of vorst.

Speelgazon

Speelgazon

Inleiding Een speel-, lig - of picknickgazon onderscheidt zich in functie, aanleg en beheer van een gewoon siergazon. Het grote onderscheid zit vooral in de grasselectie bij het inzaaien. Er wordt gekozen voor grassoorten of varianten die een intensief gebruik aankunnen. Het beheer is afhankelijk van de gebruiksdruk.

Speelgazon

•  Gebruik van grassoorten of varianten die extensief gebruik aankunnen

•  Beheer afhankelijk van gebruiksdruk –  Hoge gebruiksdruk: hergroei grassen wordt voorkomen/

gereduceerd (Indien gelijke gebruiksdruk: maaien zelden nodig)

–  Lage/normale gebruiksdruk: 1x maaien/14 dagen (hierbij mulchen -> zorgt voor betere voedselvoorziening + geeft meer kansen)

Mulchmaaier  

Speelgazon

•  Robuuster dan een gewoon gazon

•  Niet geschikt: fijne grassoorten

•  Beste soorten: Veldbeemdgras en Engels raaigras

•  Ook mogelijk: toevoegen van Gewoon struisgras -> vraagt weinig onderhoud en bemesting

Speelgazon

•  Veldbeemdgras –  vormt ondergrondse uitlopers –  Droogtetolerant + opengevallen plekken groeien snel dicht –  Goede betredingstolerantie –  Beste maaihoogte: 4-5 cm –  Niet op natte gronden –  Kiemt half zo snel als andere grassen -> vestiging kan

tegenvallen –  Vraagt een goede stikstofvoorziening

Speelgazon

•  Engels raaigras –  Beste soort voor intensief belopen grasvelden –  Matig bestand tegen droogte –  Groeit het hele jaar door vrij hard –  Goede stikstofvoorziening => in winter mooi groen –  Opener zode –  Maaihoogte 4-5 cm –  Verdraagt onregelmatig maaibeheer + kent goede hergroei –  Vestiging Witte klaver

Speelgazon

•  Zaadmengsel van Engels raaigras en Veldbeemgras = beste

- Robuust - Weinig/geen vervilting - Tolerant tegen droogte - Tolerant tegen beheersfoutjes - Bijmengen Uitlopervormend rood zwenkgras

Besluit

- Het preventief te werk gaan (door het optimaliseren van bodem en groeiomstandigheden of gebruik van verschillende rassen) is volgens ons de beste manier om zo ecologisch mogelijk ziekten, plagen en onkruiden te bestrijden. Wanneer men moet ingrijpen en de ziekte, plaag of onkruid zich reeds heeft kunnen ontwikkelen, wordt het veel moeilijker om via biologische/natuurlijke wijze deze te gaan onderdrukken en is de kans groter dat er teruggegrepen moet worden naar chemische bestrijdingen om grotere schade te beperken. De beste manier om ziekten, plagen en onkruiden tegen te gaan is het vermijden van monoculturen. Diversiteit zorgt ervoor dat ziektes en plagen minder schade kunnen aanrichten doordat er minder tegelijkertijd kan “aangevallen” worden.

Besluit

Het bemesten van gazon is ook belangrijk. Waarom? Gazon heeft in elk seizoen bemesting nodig. Enkele specifieke voordelen: •  Gazon wordt minder gevoelig voor ziektes •  Verkleurt minder vlug bij droogte •  Herstelt vlugger na sneeuw, vorst of dooi •  Vermindert mosvorming door een dichtere grasgroei

Bronnen

Literatuur - Technisch vademecum Grasland Harmonisch Park- en Groenbeheer. (te raadplegen in het Ehb bib)

Internet - http://www.levendehave.nl/dossier_artikel/meer-soorten-gras-door-consequent-graslandbeheer - http://www.infotalia.com/nld/tuin/tuinaanleg_en_onderhoud/gazon/gazon_detail.asp?id=3224

- http://www.gazoninfo.be/nl_BE