Begeleiding van chronisch psychiatrische patiënten (EPA) in de 1e lijn

“Het zijn net gewone mensen”

Voorstellen

Julia Machielsen (POH-GGZ/verpleegkundig

specialist GGZ)

Ingrid Houtman (Huisarts/Kaderarts GGZ io)

Indeling workshop

Inleiding chronische patiënt met psychotische

stoornis in huisartsenpraktijk

Casuistiekbespreking met plenaire

terugkoppeling

Voorstel zorgplan, take home messages

Afsluiting

Vanaf 2014 3 echelons GGZ

Voorheen:

Relatief grote groep chronisch psychiatrische

patienten in tweede lijn

Onderhoudsbehandeling en terugvalpreventie

Huidige situatie

Terugstromen van chronisch psychiatrische

patient van SGGZ naar GBGGZ en

Huisarts/POH-GGZ

Patienten met een psychotische kwetsbaarheid.

Psychose

Hallucinaties

en/of

Wanen

en/of

Desorganisatie

Hallucinaties

Zien

Horen

Ruiken

Voelen

Proeven

Wanen

Betrekkingswaan

Paranoide waan

Grootheidswaan

Nihilistenwaan

Religieuze waan

Desorganisatie

Chaos in

Denken

Doen

Emoties

Oorzaken psychose

Organisch

Drugs

Psychiatrische aandoening

Psychiatrische aandoening

Schizofrenie

Bipolaire stoornis

Depressie

Borderline persoonlijkheidsstoornis

Schizotypische persoonlijkheidsstoornis

Autisme Spectrum Stoornis

Schizofrenie

Positieve symptomen

Negatieve symptomen

Behandeling in specialistische GGZ

Medicatie

Psycho-educatie

Rehabilitatie

Coaching en CGT

Terugvalpreventie

Antipsychotica, klassieke middelen

Haloperidol (Haldol)

Pimozide (Orap)

Penfluridol (Semap)

Flupentixol (Fluanxol)

Zuclopentixol (Cisordinol)

Perfenazide (Trilafon)

Antipsychotica,moderne middelen

Aripiprazol (Abilify)

Olanzapine (Zyprexa)

Quetiapine (Seroquel)

Risperidon (Risperdal)

Clozapine (Leponex)

Bijwerkingen klassieke middelen

Bewegingsstoornissen

Acuut: bewegingsdrang/onrust;

spiertrekkingen; parkinsonisme

Later optredend: tardieve dyskinesie,vloeiende

onwillekeurige bewegingen zonder duidelijk

doel

Bijwerkingen moderne middelen

Cardiovasculair Risico

Toename gewicht

Verhoging glucosespiegel

Verhoging LDL-cholesterol en triglyceriden

Verlaging HDL-cholesterol

Verhoging bloeddruk

Clozapine

Meest werkzaam antipsychoticum

Extra labcontrole nodig ivm (klein) risico op

daling leukocyten.

VRAGEN CASUS-bespreking Willem en Cora

Wat is belangrijk bij terugverwijzing vanuit

SGGZ?

Wat zijn de aandachtspunten van begeleiding

in de 1e lijn?

Welke controles zijn noodzakelijk?

Waaruit bestaat samenwerking van HA met

poh-ggz?

Wie betrek je er evt. nog meer bij?

Oorzaken van lichamelijke ziekten bij patiënten met EPA

- Psychische functioneren

- Leefstijl/gezondheidsgedrag

- Iatrogeen: bijwerkingen psychofarmaca !

- Perspectief HA

- (Perspectief SGGZ/gezondheidszorg)

Voorstel ZORGPLAN (1)

(Warme) terugverwijzing vanuit SGGZ

Schakelconsult HA en poh-ggz

Case manager

Zorg op maat

Contactpersonen in omgeving

Pop up in systeem

Voorstel ZORGPLAN (2)

Regelmatig, naar behoefte contact met poh-

ggz, zo nodig (overleg met) huisarts.

Uitgaand van de mogelijkheden van de patient.

Begeleiding en ondersteuning

Voorstel ZORGPLAN (3)

Jaarlijkse controle bij huisarts/poh-somatiek

CVRM / leefstijl

Plus: anamnese/ LO/ medicatietrouw en -

effect/ bijwerkingen medicatie

Zn consultatie psychiater

Facultatief: MDO..

Ondersteunende gesprekken

Gebruik makend van bekende technieken:

KOP model

PST

Psycho-educatie

CGT

Motiverende gespreksvoering

Shared decision making

Rekening houden met negatieve symptomen en psychotische restverschijnselen

Transparant zijn in taalgebruik

Wanen niet bevechten, wel bevragen

Tempo aanpassen aan dat van patient

Afspraken maken over nakomen afspraken

Huisbezoek geeft inzicht

Bedenk:

Het zijn net gewone mensen!

TAKE HOME MESSAGES

Begeleiding van EPA vraagt een (deels)

nieuwe werkwijze, waarbij de nadruk ligt op de

mogelijkheden van de patiënt en diens kwaliteit

van leven.

Gestructureerde monitoring van somatiek en

bijwerkingen van psychofarmaca vraagt

samenwerking tussen SGGZ, HA, POH-ggz en

POH-somatiek.

Om thuis te lezen..

www.gedachtenuitpluizen.nl

“Stemmen horen” van Prof.Dr. Iris Sommer

(uitgeverij Balans, 2011)