Basiscursus

AutoCAD 2010 en LT 2010

Basiscursus Access 2007Basiscursus Access 2003Basiscursus Access 2002Basiscursus ASP.NETBasiscursus AutoCAD 2010 en LT 2010Basiscursus AutoCAD 2009 en LT 2009Basiscursus AutoCAD 2008 en LT 2008Basiscursus AutoCAD 2007 en LT 2007Basiscursus AutoCAD 2005 en LT 2005Basiscursus AutoCAD 2004Basiscursus AutoCAD LT 2004Basiscursus C++ 3e herziene drukBasiscursus Cascading Style SheetsBasiscursus ContributeBasiscursus Dreamweaver CS3Basiscursus Dreamweaver 8Basiscursus Dreamweaver MX 2004Basiscursus Dreamweaver MXBasiscursus Excel 2007Basiscursus Excel 2003Basiscursus Excel 2002Basiscursus Flash CS3Basiscursus Flash 8Basiscursus Flash MX 2004Basiscursus Flash MXBasiscursus Flash ActionScriptBasiscursus FrontPage 2003Basiscursus FrontPage 2002Basiscursus HTML 4.01Basiscursus Illustrator CS3Basiscursus Illustrator CS2Basiscursus Illustrator 10/CSBasiscursus InDesign CS3Basiscursus InDesign CS2Basiscursus InDesign CSBasiscursus Internet, 3e herziene drukBasiscursus Internet Explorer 6Basiscursus Java, 2e herziene drukBasiscursus JavaScript 1.5Basiscursus Joomla! 1.5Basiscursus Mac OSX 10.3 PantherBasiscursus Mac OSX 10.2 JaguarBasiscursus Outlook 2007Basiscursus Outlook 2003

Basiscursus Outlook 2002Basiscursus Paint Shop Pro XBasiscursus Paint Shop Pro 9Basiscursus Photoshop Elements 3.0Basiscursus Photoshop CS3Basiscursus Photoshop CS2Basiscursus Photoshop CSBasiscursus Photoshop 7Basiscursus PHP 5Basiscursus PHP 4.2Basiscursus Pinnacle Liquid EditionBasiscursus Pinnacle Studio 10Basiscursus Pinnacle Studio 9Basiscursus PowerPoint 2007Basiscursus PowerPoint 2003Basiscursus PowerPoint 2002Basiscursus Premiere ElementsBasiscursus Premiere ProBasiscursus Premiere 6.5Basiscursus Project 2003Basiscursus QuarkXPress 5Basiscursus SQL, 2e herziene drukBasiscursus SUSE Linux 10Basiscursus Visio 2002Basiscursus Visual Basic 2005 EEBasiscursus Visual Basic .NETBasiscursus Visual Basic 6.0Basiscursus Windows VistaBasiscursus Windows XPBasiscursus Word 2007Basiscursus Word 2003Basiscursus Word 2002Basiscursus XHTML 1.0Basiscursus XML herziene editie

Voor meer informatie en bestellingen:

Sdu KlantenservicePostbus 20014, 2500 EA Den HaagTel.: 070-3789880, fax: 070-3789783E-mail: bestelling@sdu.nlWebsite: http:/ /www.academicservice.nl

Basiscursussen verschenen bij Academic Service:

Harold Weistra

BasiscursusAutoCAD 2010 en LT 2010

Meer informatie over deze en andere uitgaven kunt u verkrijgen bij:Sdu KlantenservicePostbus 200142500 EA Den Haagtel.: (070) 378 98 80www.sdu.nl/service

© 2008 Sdu Uitgevers bv, Den HaagAcademic Service is een imprint van Sdu Uitgevers bv.

Eindredactie en zetwerk: Redactiebureau Ron Heijer, MarkeloOmslagontwerp: Sjef Nix, AmsterdamDruk- en bindwerk: BAL Media, Schiedam

ISBN: 978 90 12 ????? ?NUR: 991

Alle rechten voorbehouden. Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij Sdu Uit-gevers bv.

Behoudens de in of krachtens de Auteurswet 1912 gestelde uitzonderingen, mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevens-bestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, me-chanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Voorzover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toege-staan op grond van artikel 16 h Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijk ver-schuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3051, 2130 KB Hoofddorp, www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) dient men zich te wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro). Voor het overnemen van een gedeelte van deze uitgave ten behoeve van commerciële doeleinden dient men zich te wenden tot de uitgever.

Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, kan voor de afwezigheid van eventuele (druk)fouten en onvolledigheden niet worden ingestaan en aanvaarden de auteur(s), redacteur(en) en uitgever deswege geen aansprakelijkheid voor de gevolgen van eventueel voorkomende fouten en onvolledigheden.

All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrie-val system, or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photo-copying, recording or otherwise, without the publisher’s prior consent.

While every effort has been made to ensure the reliability of the information presented in this publication, Sdu Uitgevers neither guarantees the accuracy of the data contained herein nor accepts responsibility for errors or omissions or their consequences.

�

Inhoud

Inleiding 1

Hoofdstuk1 StartenmetAutoCAD 51.1 In dit hoofdstuk 51.2 AutoCAD starten 5

1.2.1 AutoCAD starten via het menu Start 51.2.2 AutoCAD starten met een snelkoppeling 61.2.3 AutoCAD starten via Windows Verkenner 6

1.3 De gebruikersinterface van AutoCAD 71.3.1 Titelbalk (title bar) 81.3.2 AutoCAD-menu 101.3.3 Ribbon 131.3.4 Ribbon bedienen 141.3.5 Workspaces 171.3.6 Tekenveld (Drawing Area) 191.3.7 Commandoregel (Command Line) 191.3.8 Dynamic Input 191.3.9 Statusbalk (Status Bar) 20

1.4 Werken met muis en toetsenbord 201.4.1 Commando’s geven, afbreken en herhalen 211.4.2 Muisknoppen en muiswiel 221.4.3 Sneltoetsen en functietoetsen 231.4.4 Commando’s ongedaan maken 24

1.5 Helpfuncties binnen AutoCAD 251.6 Samenvatting 26

Hoofdstuk2 Werkenmetbestanden 272.1 In dit hoofdstuk 272.2 Nieuwe tekening starten 272.3 Tekeningen openen 312.4 Tekeningen opslaan 332.5 Tekeningen opslaan als… naam 342.6 Tekening opslaan als… bestandstype 352.7 Snel bestandsbeheer 362.8 Samenvatting 38

Basiscursus AutoCAD 2010 en LT 2010�i

Hoofdstuk3 Overzichtintekeningen 393.1 In dit hoofdstuk 393.2 Zoomen en pannen met behulp van de muis 39

3.2.1 In- en uitzoomen 403.2.2 Pannen 413.2.3 Zoom Extents 413.2.4 De tekening regenereren 42

3.3 Overige zoomcommando’s 433.3.1 Pan Realtime 433.3.2 Zoom Realtime 443.3.3 Zoom Previous 443.3.4 Zoom Window 443.3.5 Zoom Object 453.3.6 Zoom In 463.3.7 Zoom Out 463.3.8 Zoom Extents 463.3.9 Zoom All 47

3.4 Aerial View 473.5 Tot besluit 493.6 Samenvatting 49

Hoofdstuk4 Objectenselecteren 514.1 In dit hoofdstuk 514.2 Objecten selecteren 51

4.2.1 Objecten per stuk selecteren 524.2.2 Objecten uit de selectie verwijderen 534.2.3 Objecten met een window selecteren 544.2.4 Objecten met een crossing window selecteren 554.2.5 Speciale selectiemethoden 56

4.3 Grip-selectie 564.4 Samenvatting 58

Hoofdstuk5 Puntenenpositiesineentekeningselecteren 595.1 In dit hoofdstuk 595.2 Objectmagneten (object snap) 595.3 Werken met permanente object snaps 615.4 Werken met eenmalige object snaps 675.5 Samenvatting 69

Hoofdstuk6 Opmaattekenen 716.1 In dit hoofdstuk 716.2 Eenheden 716.3 Absolute coördinaten 736.4 Relatieve coördinaten 786.5 Polaire coördinaten 826.6 Hulpmiddelen bij het tekenen 86

6.6.1 Dynamic Input 876.6.2 Direct Distance Entry 896.6.3 Direct Distance Entry en Ortho Mode 896.6.4 Direct Distance Entry en Polar Tracking 92

Inhoud �ii

6.6.5 Object Snap en Polar Tracking combineren 946.6.6 Object Snap Tracking en Extension 956.6.7 Snap Mode en Grid Display 103

6.7 Maten controleren 1056.7.1 Met behulp van Dynamic Input 1056.7.2 Met behulp van Distance 106

6.8 Samenvatting 107

Hoofdstuk7 Basisvormentekenen 1097.1 In dit hoofdstuk 1097.2 Line (lijn) 1097.3 Rectangle (rechthoek) 1137.4 Circle (cirkel) 1157.5 Ellipse (ellips) 1187.6 Arc (boog) 1207.7 Samenvatting 122

Hoofdstuk8 Basisbewerkingscommando’s 1238.1 In dit hoofdstuk 1238.2 Move (verplaatsen) 1238.3 Copy (kopiëren) 1278.4 Rotate (roteren) 1308.5 Scale (vergroten of verkleinen) 1338.6 Mirror (spiegelen) 1368.7 Join (samenvoegen) 1438.8 Trim (knippen) en Extend (verlengen) 1448.9 Tijd om te oefenen 1488.10 Samenvatting 152

Hoofdstuk9 Overigeteken-enbewerkingscommando’s 1539.1 In dit hoofdstuk 1539.2 Polyline (polylijn) 153

9.2.1 Een polylijn tekenen 1549.2.2 Een polylijn exploderen 1569.2.3 Een polylijn maken 158

9.3 Construction line (constructielijn) 1609.4 Polygon (veelhoek) 1639.5 Array (patroonkopie) 168

9.5.1 Polar Array 1689.5.2 Rectangular Array 171

9.6 Fillet (afronding) 1739.7 Chamfer (afschuining) 1769.8 Offset (evenwijdige kopie) 1809.9 Stretch (rekken) 1859.10 Werken met Grips 1899.11 Samenvatting 192

Hoofdstuk10 Lagen(layers)enobjecteigenschappen 19310.1 In dit hoofdstuk 19310.2 Structuur in de tekening brengen 193

Basiscursus AutoCAD 2010 en LT 2010�iii

10.3 Lagen gebruiken 19710.3.1 Lagen zichtbaar maken of verbergen 19710.3.2 De tekenlaag activeren 201

10.4 Objecten van laag wisselen 20310.5 Eigenschappen van lagen 20510.6 Lagen maken 21110.7 Layertools 21510.8 Eigenschappen van objecten wijzigen 217

10.8.1 Het paneel Properties in de ribbon 21710.8.2 Properties Palette 21910.8.3 Paneel Quick Properties 22110.8.4 Match Properties 223

10.9 Lijnsoorten en lijndiktes 22410.10 Lijntypeschaal 22510.11 Samenvatting 226

Hoofdstuk11 Hatch(arceren) 22711.1 In dit hoofdstuk 22711.2 Tekening voorbereiden 22711.3 Arceerpatroon instellen 228

11.3.1 Predefined arceerpatronen 23011.3.2 User defined arceerpatronen 23311.3.3 Gekleurde vlakvulling 234

11.4 Arcering wijzigen 23611.5 Opties en extra instellingen 238

11.5.1 Options 23811.5.2 Inherit Properties 23911.5.3 Island detection 23911.5.4 Gap tolerance 240

11.6 Boundary en polylijn 24211.7 Samenvatting 245

Hoofdstuk12 Tekstentabellen 24712.1 In dit hoofdstuk 24712.2 Text Style (tekststijl) 24712.3 Single Line Text (korte tekst) 25112.4 Multi Line Text (alineatekst) 25312.5 Edit Text (tekst wijzigen) 25512.6 Table (tabellen) 25612.7 Samenvatting 261

Hoofdstuk13 Maatvoering(dimensions)enpijlen(multileaders) 26313.1 In dit hoofdstuk 26313.2 Maatlijnen 263

13.2.1 Horizontale of verticale maatlijn 26513.2.2 Basislijn- en kettingmaatlijn 26813.2.3 Radius en diameter 26913.2.4 Hoekmeting en uitgelijnde maatlijn 27013.2.5 Center markering 271

13.3 Maatlijnposities bewerken 27213.4 Dimension Style (maatlijnstijl) 276

Inhoud ix

13.5 Dimension Style activeren voor gebruik 28113.6 Pijlen en pos-nummers (multileaders) 282

13.6.1 Multileader-stijlen 28313.7 Samenvatting 287

Hoofdstuk14 Annotatieveobjectenenplotten(afdrukken) 28914.1 In dit hoofdstuk 28914.2 Plotten of printen? 28914.3 Waar u rekening mee moet houden 290

14.3.1 Zijn de arceringen niet te fijn of te grof? 29014.3.2 Hebt u de juiste teksthoogte gebruikt? 29014.3.3 Hebt u de juiste maatinstellingen gebruikt? 29014.3.4 Blijven de verschillende lijntypen goed leesbaar? 29014.3.5 Past het kader op papier? 290

14.4 Annotatieve objecten 29114.4.1 Annotatieve arceringen 29214.4.2 Annotatieschaal 29314.4.3 Annotatieve maatlijnen 295

14.5 Afdrukken 30214.6 Samenvatting 309

Hoofdstuk15 Afdrukkenmetbehulpvanlayoutsenviewports 31115.1 In dit hoofdstuk 31115.2 Layouts en page-setups aanmaken 31115.3 Viewports maken en instellen 31915.4 De layout afdrukken 33315.5 Meerdere layouts gebruiken 33515.6 Samenvatting 336

Hoofdstuk16 Gegevensuitwisselen 33716.1 In dit hoofdstuk 33716.2 Informatie uitwisselen tussen twee tekeningen:

Copy/Paste 33716.3 Werken met meerdere tekeningen 33816.4 Blocks (blokken) 343

16.4.1 Blocks maken 34316.4.2 Blocks invoegen 34816.4.3 Blocks en lagen 351

16.5 Het DesignCenter 35316.6 Een bibliotheek maken 35916.7 Tool Palette 35916.8 Samenvatting 363

Hoofdstuk17 AutoCAD-sjabloon(template) 36517.1 In dit hoofdstuk 36517.2 Een sjabloon (template) maken 36517.3 Een tekening opschonen 36717.4 AutoCAD-opties 36917.5 Samenvatting 370

Register 371

�

Inleiding

U hebt de keuze gemaakt te gaan werken met AutoCAD 2010 of AutoCAD LT 2010. AutoCAD is een van de meest gebruikte technische tekenprogramma’s. Het is een uitgebreid en soms complex programma, maar als u de basis een-maal onder de knie hebt, zult u ervaren dat u vrij snel aan tekenen toekomt. Niet voor niets heeft AutoCAD meer dan zes miljoen gebruikers wereldwijd. En dat zijn alleen maar de betalende gebruikers!

Een groot deel van de complexiteit van AutoCAD valt te wijten aan de historie van het programma. In 1982 zag de eerste versie van AutoCAD het licht. Dit was in een DOS-periode waarin Windows nog ontwikkeld moest worden. Pas bij versie 13 in 1994 werd AutoCAD geschikt om onder Windows te werken. Hier-mee kwamen de werkbalken en meer dialoogvensters ter beschikking. Met de komst van Microsoft Windows Vista en Office 2007 zijn opnieuw verschillende gebruikersinterfaceopties aan Windows toegevoegd. Ook AutoCAD 2010 maakt hier gebruik van.

Nu met versie 2010 is het nog steeds mogelijk om te tekenen alsof we met een oude DOS-computer uit 1982 werken. De programmeurs van Autodesk brei-den het programma namelijk steeds verder uit en verwijderen slechts af en toe ‘oude’ functionaliteiten. Hierdoor is het spreekwoord ‘Er leiden meerdere we-gen naar Rome’ zeker op AutoCAD van toepassing. Voor de beginnende teke-naar kan dit soms verwarrend zijn, terwijl de gevorderde tekenaar kan kiezen uit een uitgebreid scala aan mogelijkheden en commando’s. De gebruiksvrien-delijkheid is dus afhankelijk van aan wie u het vraagt.

Verschillen tussen AutoCAD en AutoCAD LTAutoCAD is de volledige uitgebreide versie van het programma. Dit bevat naast alle teken- en bewerkingsfuncties onder meer ook functies voor:

• 3D tekenen;• diverse geavanceerde beheerderfuncties;• mogelijkheden te programmeren binnen het programma.

AutoCAD LT bevat sommige van deze functies in beperkte mate, andere func-ties helemaal niet. De ware vertaling van LT is enigszins onduidelijk. LT wordt in de volksmond dan ook vertaald als ‘LighT’, maar is waarschijnlijk een afkor-

Basiscursus AutoCAD 2010 en LT 2010�

ting voor ‘Low Technology’ wat staat voor ‘verminderde technologie’. Met an-dere woorden: AutoCAD LT is een uitgeklede versie van AutoCAD die in eerste instantie was bedoeld voor gebruik op een LapTop.

De manier van werken van beide programma’s is echter identiek en 2D-teke-ningen van het ene programma kunnen worden geopend en bewerkt in het an-dere. 3D-tekeningen van AutoCAD kunnen wel worden geopend in AutoCAD LT, maar kunnen slechts beperkt worden bewerkt. Alle uitleg en oefeningen in dit boek zijn gebaseerd op een standaard volledige installatie van AutoCAD met Windows Vista als besturingssysteem. Daar waar er verschillen zijn met Auto-CAD LT in gebruik of werkwijze zal dit duidelijk worden aangegeven.

Indeling van dit boek• In hoofdstuk 1 en 2 maakt u kennis met de gebruikersinterface van Auto-

CAD en de op Windows lijkende manier van werken met het programma en de bestanden.

• In hoofdstuk 3 en 4 worden de basishandelingen van in- en uitzoomen be-handeld en het selecteren van objecten.

• In hoofdstuk 5 en 6 leert u de basis waarvan AutoCAD gebruikmaakt om nauwkeurig te kunnen tekenen.

• In hoofdstuk 7, 8 en 9 worden de belangrijkste teken- en bewerkingscom-mando’s behandeld waarmee u een tekening maakt.

• Hoofdstuk 10 gaat over het logisch structureren van een tekening door mid-del van lagen. Hiermee geeft u objecten ook een kleur, lijntype of lijndikte.

• Hoofdstuk 11, 12 en 13 gaan over het plaatsen van arceringen, teksten, ta-bellen en maten in de tekening.

• Hoofdstuk 14 en 15 zijn gewijd aan het afdrukken van de tekening.• In hoofdstuk 16 wordt ingegaan op de beginselen van het maken en behe-

ren van een bibliotheek.• Hoofdstuk 17 sluit deze cursus af met het maken van een standaard sja-

bloon die u gebruikt als uitgangspunt voor uw tekeningen.

Aanwijzingen voor het gebruik van dit boekDit boek is geschreven om u te helpen op uw eerste ontdekkingstocht. Hierbij is uitgebreide kennis van computers of tekenvaardigheid niet noodzakelijk, maar er wordt wel van uitgegaan dat het werken met de computer en het maken of lezen van tekeningen u niet vreemd zijn.

Aan de hand van een bondige en rijk geïllustreerde uitleg maakt u kennis met de verschillende mogelijkheden om een tekening op te zetten en uiteindelijk af te drukken. Tussen deze twee punten zit echter een lang traject. Met nadruk wijzen we u erop dat dit boek een basiscursus is. Dat houdt in dat niet alle com-mando’s en ook niet altijd alle opties van een commando worden behandeld. Dit is een bewuste keuze waarmee we willen voorkomen dat u het spoor bijster raakt en mogelijk daarbij ook uw enthousiasme!

Inleiding �

Elk hoofdstuk begint met een doelstelling. Dit is een korte inleiding in de stap-pen die u dient te nemen om een bepaald eindresultaat te bereiken. Vervolgens zullen deze stappen een voor een met u worden doorgenomen, meestal in de vorm van een oefening. Aan het eind van ieder hoofdstuk volgt een korte sa-menvatting met een herhaling van de kernpunten.

Oefenen, oefenen, oefenen!Op de website van Academic Service (www.academicservice.nl) staan alle oefe-ningen van dit boek. Zoek op deze website de titel van dit boek en de bijbeho-rende pagina. Hier kunt u de oefeningen als ZIP-bestand downloaden. In dit bestand vindt u deze oefeningen in tweevoud terug: eenmaal als uitgangspunt voor de oefening en eenmaal als voltooide oefening. Kopieer deze oefeningen naar de harde schijf van uw computer, zodat u ze eenvoudig kunt openen en bewerken.

Afspraken in dit boekIn AutoCAD kunt u op verschillende manieren een commando starten. De meest voorkomende mogelijkheden zijn:

• Selecteer het commando uit de menubrowser of menubalk. • Klik op de knop van een commando in de ribbon of werkbalken.• Typ het commando volledig in op de commandoregel of dynamic prompt.• Gebruik een sneltoets of toetsencombinatie.

Deze manieren zullen in het boek in de vorm van een tabel worden weergege-ven:

Line

Ribbon: Menu: Intypen:Sneltoets:

Home > Draw Draw > LineLine (Enter)L (Enter)

Het is aan u welke methode u gebruikt. Kies de voor u prettigste methode!

Toetsen die u indrukt, worden in een vet lettertype weergegeven, bijvoorbeeld, druk op de Enter-toets. Teksten en opdrachten die u moet invoeren, worden eveneens vet weergegeven.

Let op dat alles wat u intypt bevestigd dient te worden met Enter!

De namen van menu’s, commando’s, dialoogvensters, werkbalken en knop-pen worden in dit lettertype weergegeven. Bijvoorbeeld: kies in het menu File het commando Open. Dit lettertype wordt ook gebruikt voor tekst die op het scherm verschijnt.

Basiscursus AutoCAD 2010 en LT 2010�

De diverse hoofdstukken bevatten opmerkingen, tips en waarschuwingen. Deze zijn achtereenvolgens aangeduid met de tekens:

Tot besluitNet als met autorijden leert u pas echt goed tekenen met AutoCAD door het veel te doen. Hoe vaker u een commando gebruikt, hoe eerder u toepassings-mogelijkheden leert herkennen. Bekijk een tekening die u moet maken niet alleen op techniek, maar probeer direct verbanden te herkennen waardoor u steeds sneller in staat zult zijn een tekening op te zetten.

We houden ons aanbevolen voor opmerkingen, uitbreidingen en suggesties die kunnen leiden tot verbetering van de inhoud bij volgende drukken. Uw reacties kunt u e-mailen naar de auteur op harold@caddesign.nl.

Ik wil mijn redacteur Ron Heijer bedanken voor alle t-tjes, d-tjes, punten en komma’s en het meedenken, en alle overige medewerkers van Academic Ser-vice voor de prettige samenwerking!

Wilt u ook thuis kunnen oefenen? Op de website van Autodesk kunt u, na regi-stratie, gratis de (30-dagen)trialversie van AutoCAD LT 2010 downloaden. Ga hiervoor naar de AutoCAD LT 2010-productpagina.

U vindt op deze website ook de gratis programma’s Autodesk Design Review en DWG TrueView. Hiermee kunt u AutoCAD-tekeningen openen, bekijken en afdrukken zonder dat u AutoCAD zelf nodig hebt. Ook handig voor uw klanten en opdrachtgevers!

Meer informatie over de software, leveranciers en trainingen vindt u eveneens op: www.autodesk.nlWij wensen u veel succes en vooral plezier bij het tekenen!

Sprang-Capelle, April 2009 Harold Weistra