Basiscursus AutoCAD 2009

15

Transcript of Basiscursus AutoCAD 2009

Page 1: Basiscursus AutoCAD 2009
Page 2: Basiscursus AutoCAD 2009

Basiscursus

AutoCAD 2009 en LT 2009

Page 3: Basiscursus AutoCAD 2009

Basiscursus Access 2007Basiscursus Access 2003Basiscursus Access 2002Basiscursus ASP.NETBasiscursus AutoCAD 2009 en LT 2009Basiscursus AutoCAD 2008 en LT 2008Basiscursus AutoCAD 2007 en LT 2007Basiscursus AutoCAD 2005 en LT 2005Basiscursus AutoCAD 2004Basiscursus AutoCAD LT 2004Basiscursus C++ 3e herziene drukBasiscursus Cascading Style SheetsBasiscursus ContributeBasiscursus Dreamweaver CS3Basiscursus Dreamweaver 8Basiscursus Dreamweaver MX 2004Basiscursus Dreamweaver MXBasiscursus Excel 2007Basiscursus Excel 2003Basiscursus Excel 2002Basiscursus Flash CS3Basiscursus Flash 8Basiscursus Flash MX 2004Basiscursus Flash MXBasiscursus Flash ActionScriptBasiscursus FrontPage 2003Basiscursus FrontPage 2002Basiscursus HTML 4.01Basiscursus Illustrator CS3Basiscursus Illustrator CS2Basiscursus Illustrator 10/CSBasiscursus InDesign CS3Basiscursus InDesign CS2Basiscursus InDesign CSBasiscursus Internet, 3e herziene drukBasiscursus Internet Explorer 6Basiscursus Java, 2e herziene drukBasiscursus JavaScript 1.5Basiscursus Joomla! 1.5Basiscursus Mac OSX 10.3 PantherBasiscursus Mac OSX 10.2 JaguarBasiscursus Outlook 2007Basiscursus Outlook 2003

Basiscursus Outlook 2002Basiscursus Paint Shop Pro XBasiscursus Paint Shop Pro 9Basiscursus Photoshop Elements 3.0Basiscursus Photoshop CS3Basiscursus Photoshop CS2Basiscursus Photoshop CSBasiscursus Photoshop 7Basiscursus PHP 5Basiscursus PHP 4.2Basiscursus Pinnacle Liquid EditionBasiscursus Pinnacle Studio 10Basiscursus Pinnacle Studio 9Basiscursus PowerPoint 2007Basiscursus PowerPoint 2003Basiscursus PowerPoint 2002Basiscursus Premiere ElementsBasiscursus Premiere ProBasiscursus Premiere 6.5Basiscursus Project 2003Basiscursus QuarkXPress 5Basiscursus SQL, 2e herziene drukBasiscursus SUSE Linux 10Basiscursus Visio 2002Basiscursus Visual Basic 2005 EEBasiscursus Visual Basic .NETBasiscursus Visual Basic 6.0Basiscursus Windows VistaBasiscursus Windows XPBasiscursus Word 2007Basiscursus Word 2003Basiscursus Word 2002Basiscursus XHTML 1.0Basiscursus XML herziene editie

Voor meer informatie en bestellingen:

Sdu KlantenservicePostbus 20014, 2500 EA Den HaagTel.: 070-3789880, fax: 070-3789783E-mail: [email protected]: http:/ /www.academicservice.nl

Basiscursussen verschenen bij Academic Service:

Page 4: Basiscursus AutoCAD 2009

Harold Weistra

BasiscursusAutoCAD 2009 en LT 2009

Page 5: Basiscursus AutoCAD 2009

Meer informatie over deze en andere uitgaven kunt u verkrijgen bij:Sdu KlantenservicePostbus 200142500 EA Den Haagtel.: (070) 378 98 80www.sdu.nl/service

© 2008 Sdu Uitgevers bv, Den HaagAcademic Service is een imprint van Sdu Uitgevers bv.

Eindredactie en zetwerk: Redactiebureau R. Heijer, MarkeloOmslagontwerp: Sjef Nix, AmsterdamDruk- en bindwerk: BAL Media, Schiedam

ISBN: 978 90 12 12825 4NUR: 991

Alle rechten voorbehouden. Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij Sdu Uit-gevers bv.

Behoudens de in of krachtens de Auteurswet 1912 gestelde uitzonderingen, mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevens-bestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, me-chanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Voorzover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toege-staan op grond van artikel 16 h Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijk ver-schuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3051, 2130 KB Hoofddorp, www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) dient men zich te wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro). Voor het overnemen van een gedeelte van deze uitgave ten behoeve van commerciële doeleinden dient men zich te wenden tot de uitgever.

Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, kan voor de afwezigheid van eventuele (druk)fouten en onvolledigheden niet worden ingestaan en aanvaarden de auteur(s), redacteur(en) en uitgever deswege geen aansprakelijkheid voor de gevolgen van eventueel voorkomende fouten en onvolledigheden.

All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrie-val system, or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photo-copying, recording or otherwise, without the publisher’s prior consent.

While every effort has been made to ensure the reliability of the information presented in this publication, Sdu Uitgevers neither guarantees the accuracy of the data contained herein nor accepts responsibility for errors or omissions or their consequences.

Page 6: Basiscursus AutoCAD 2009

Inhoud

Inleiding 1

Hoofdstuk 1 Starten met AutoCAD 51.1 In dit hoofdstuk 51.2 AutoCAD starten 5

1.2.1 AutoCAD starten via het menu Start 51.2.2 AutoCAD starten met een snelkoppeling 61.2.3 AutoCAD starten via Windows Verkenner 6

1.3 De gebruikersinterface van AutoCAD 71.3.1 Titelbalk (title bar) 91.3.2 Menubrowser 111.3.3 Ribbon 151.3.4 Ribbon bedienen 171.3.5 Workspaces 201.3.6 Tekenveld (Drawing Area) 221.3.7 Commandoregel (Command Line) 221.3.8 Dynamic Input 231.3.9 Statusbalk (Status Bar) 24

1.4 Werken met muis en toetsenbord 241.4.1 Commando’s geven, afbreken en herhalen 241.4.2 Muisknoppen en muiswiel 261.4.3 Sneltoetsen en functietoetsen 271.4.4 Commando’s ongedaan maken 28

1.5 Helpfuncties binnen AutoCAD 291.6 Samenvatting 30

Hoofdstuk 2 Werken met bestanden 312.1 In dit hoofdstuk 312.2 Nieuwe tekening starten 312.3 Tekeningen openen 352.4 Tekeningen opslaan 372.5 Tekeningen opslaan als… naam 392.6 Tekening opslaan als… bestandstype 402.7 Snel bestandsbeheer 412.8 Samenvatting 43

Hoofdstuk 3 Overzicht in tekeningen 453.1 In dit hoofdstuk 453.2 Zoomen en pannen met behulp van de muis 45

Page 7: Basiscursus AutoCAD 2009

Basiscursus AutoCAD 2009 en LT 2009�i

3.2.1 In- en uitzoomen 463.2.2 Pannen 473.2.3 Zoom Extents 473.2.4 De tekening regenereren 48

3.3 Overige zoomcommando’s 493.3.1 Pan Realtime 493.3.2 Zoom Realtime 503.3.3 Zoom Previous 503.3.4 Zoom Window 503.3.5 Zoom Object 513.3.6 Zoom In 523.3.7 Zoom Out 523.3.8 Zoom Extents 523.3.9 Zoom All 53

3.4 Aerial View 533.5 Tot besluit 553.6 Samenvatting 55

Hoofdstuk 4 Objecten selecteren 574.1 In dit hoofdstuk 574.2 Objecten selecteren 57

4.2.1 Objecten per stuk selecteren 584.2.2 Objecten uit de selectie verwijderen 594.2.3 Objecten met een window selecteren 604.2.4 Objecten met een crossing window selecteren 614.2.5 Speciale selectiemethoden 62

4.3 Grip-selectie 624.4 Samenvatting 64

Hoofdstuk 5 Punten en posities in een tekening selecteren 655.1 In dit hoofdstuk 655.2 Objectmagneten (object snap) 655.3 Werken met permanente object snaps 675.4 Werken met eenmalige object snaps 72

5.4.1 De werkbalk Object Snap 735.4.2 Snelmenu Object Snap 74

5.5 Samenvatting 76

Hoofdstuk 6 Op maat tekenen 776.1 In dit hoofdstuk 776.2 Eenheden 776.3 Absolute coördinaten 796.4 Relatieve coördinaten 836.5 Polaire coördinaten 876.6 Hulpmiddelen bij het tekenen 91

6.6.1 Dynamic Input 916.6.2 Direct Distance Entry 936.6.3 Direct Distance Entry en Ortho Mode 946.6.4 Direct Distance Entry en Polar Tracking 966.6.5 Object Snap en Polar Tracking combineren 98

Page 8: Basiscursus AutoCAD 2009

Inhoud �ii

6.6.6 Object Snap Tracking en Extension 996.6.7 Snap Mode en Grid Display 106

6.7 Maten controleren 1086.7.1 Met behulp van Dynamic Input 1086.7.2 Met behulp van Distance 109

6.9 Samenvatting 110

Hoofdstuk 7 Basisvormen tekenen 1117.1 In dit hoofdstuk 1117.2 Line (lijn) 1117.3 Rectangle (rechthoek) 1147.4 Circle (cirkel) 1177.5 Ellipse (ellips) 1197.6 Arc (boog) 1207.7 Samenvatting 122

Hoofdstuk 8 Basisbewerkingscommando’s 1238.1 In dit hoofdstuk 1238.2 Move (verplaatsen) 1238.3 Copy (kopiëren) 1278.4 Rotate (roteren) 1308.5 Scale (vergroten of verkleinen) 1328.6 Mirror (spiegelen) 1358.7 Join (samenvoegen) 1418.8 Trim (knippen) en Extend (verlengen) 1428.9 Tijd om te oefenen 1468.10 Samenvatting 150

Hoofdstuk 9 Overige teken- en bewerkingscommando’s 1519.1 In dit hoofdstuk 1519.2 Polyline (polylijn) 151

9.2.1 Een polylijn tekenen 1529.2.2 Een polylijn exploderen 1549.2.3 Een polylijn maken 155

9.3 Construction line (constructielijn) 1579.4 Polygon (veelhoek) 1619.5 Array (patroonkopie) 164

9.5.1 Polar Array 1659.5.2 Rectangular Array 167

9.6 Fillet (afronding) 1699.7 Chamfer (afschuining) 1719.8 Offset (evenwijdige kopie) 1749.9 Stretch (rekken) 1789.10 Werken met Grips 182 9.11 Samenvatting 185

Hoofdstuk 10 Lagen (layers) en objecteigenschappen 18710.1 In dit hoofdstuk 18710.2 Structuur in de tekening brengen 18710.3 Lagen gebruiken 191

Page 9: Basiscursus AutoCAD 2009

Basiscursus AutoCAD 2009 en LT 2009�iii

10.3.1 Lagen zichtbaar maken of verbergen 19110.3.2 De tekenlaag activeren 195

10.4 Objecten van laag wisselen 19710.5 Eigenschappen van lagen 19910.6 Lagen maken 20510.7 Layertools 20910.8 Eigenschappen van objecten wijzigen 211

10.8.1 Het paneel Properties in de ribbon 21110.8.2 Properties Palette 21410.8.3 Paneel Quick Properties 21610.8.4 Match Properties 217

10.8 Lijnsoorten en lijndiktes 21910.9 Lijntypeschaal 21910.10 Samenvatting 220

Hoofdstuk 11 Hatch (arceren) 22111.1 In dit hoofdstuk 22111.2 Tekening voorbereiden 22111.3 Arceerpatroon instellen 222

11.3.1 Predefined arceerpatronen 22311.3.2 User defined arceerpatronen 22511.3.3 Gekleurde vlakvulling 226

11.4 Arcering wijzigen 22911.5 Opties en extra instellingen 231

11.5.1 Boundaries 23111.5.2 Options 23111.5.3 Inherit Properties 23311.5.4 Island detection 23311.5.5 Gap tolerance 234

11.6 Boundary en polylijn 23511.7 Samenvatting 238

Hoofdstuk 12 Tekst en tabellen 23912.1 In dit hoofdstuk 23912.2 Text Style (tekststijl) 23912.3 Single Line Text (korte tekst) 24312.4 Multi Line Text (alineatekst) 24512.5 Edit Text (tekst wijzigen) 24912.6 Table (tabellen) 25012.7 Samenvatting 256

Hoofdstuk 13 Maatvoering (dimensions) en pijlen (multileaders) 25713.1 In dit hoofdstuk 25713.2 Maatlijnen 257

13.2.1 Horizontale of verticale maatlijn 25913.2.2 Basislijn- en kettingmaatlijn 26113.2.3 Radius en diameter 26213.2.4 Hoekmeting en uitgelijnde maatlijn 26313.2.5 Center markering 264

13.3 Maatlijnposities bewerken 26513.4 Dimension Style (maatlijnstijl) 268

Page 10: Basiscursus AutoCAD 2009

Inhoud ix

13.5 Dimension Style activeren voor gebruik 27313.6 Pijlen en pos-nummers (multileaders) 274

13.6.1 Multileader-stijlen 27413.7 Samenvatting 280

Hoofdstuk 14 Annotatieve objecten en plotten (afdrukken) 28114.1 In dit hoofdstuk 28114.2 Plotten of printen? 28114.3 Waar u rekening mee moet houden 282

14.3.1 Zijn de arceringen niet te fijn of te grof? 28214.3.2 Hebt u de juiste teksthoogte gebruikt? 28214.3.3 Hebt u de juiste maatinstellingen gebruikt? 28214.3.4 Blijven de verschillende lijntypen goed leesbaar? 28214.3.5 Past het kader op papier? 282

14.4 Annotatieve objecten 28314.4.1 Annotatieve arceringen 28314.4.2 Annotatieschaal 28514.4.3 Annotatieve maatlijnen 287

14.5 Afdrukken 29314.6 Samenvatting 302

Hoofdstuk 15 Afdrukken met behulp van layouts en viewports 30315.1 In dit hoofdstuk 30315.2 Layouts en page-setups aanmaken 30315.3 Viewports maken en instellen 31115.4 De layout afdrukken 32215.5 Meerdere layouts gebruiken 32515.5 Samenvatting 326

Hoofdstuk 16 Gegevens uitwisselen 32716.1 In dit hoofdstuk 32716.2 Informatie uitwisselen tussen twee tekeningen:

Copy/Paste 32716.3 Werken met meerdere tekeningen 32816.4 Blocks (blokken) 334

16.4.1 Blocks maken 33416.4.2 Blocks invoegen 33816.4.3 Blocks en lagen 341

16.5 Het DesignCenter 34216.6 Een bibliotheek maken 34816.7 Tool Palette 34816.8 Samenvatting 351

Hoofdstuk 17 Nog even dit… 35317.1 In dit hoofdstuk 35317.2 Een sjabloon (template) maken 35317.3 Een tekening opschonen 35517.4 AutoCAD-opties 35517.5 Drawing Recovery Manager 36117.5 Samenvatting 362

Register 363

Page 11: Basiscursus AutoCAD 2009
Page 12: Basiscursus AutoCAD 2009

Inleiding

U hebt de keuze gemaakt te gaan werken met AutoCAD 2009 of AutoCAD LT 2009. AutoCAD is een van de meest gebruikte technische tekenprogramma’s. Het is een uitgebreid en soms complex programma, maar als u de basis een-maal onder de knie hebt, zult u ervaren dat u vrij snel aan tekenen toekomt. Niet voor niets heeft AutoCAD meer dan zes miljoen gebruikers wereldwijd. En dat zijn alleen maar de betalende gebruikers!

Een groot deel van de complexiteit van AutoCAD valt te wijten aan de historie van het programma. In 1982 zag de eerste versie van AutoCAD het licht. Dit was in een DOS-periode waarin Windows nog ontwikkeld moest worden. Pas bij versie 13 in 1994 werd AutoCAD geschikt om onder Windows te werken. Hier-mee kwamen de werkbalken en meer dialoogvensters ter beschikking. Met de komst van Microsoft Windows Vista en Office 2007 zijn opnieuw verschillende gebruikersinterfaceopties aan Windows toegevoegd. Ook AutoCAD 2009 maakt hier gebruik van.

Nu met versie 2009 is het nog steeds mogelijk om te tekenen alsof we met een oude DOS-computer uit 1982 werken. De programmeurs van Autodesk brei-den het programma namelijk steeds verder uit en verwijderen slechts af en toe ‘oude’ functionaliteiten. Hierdoor is het spreekwoord ‘Er leiden meerdere we-gen naar Rome’ zeker op AutoCAD van toepassing. Voor de beginnende teke-naar kan dit soms verwarrend zijn, terwijl de gevorderde tekenaar kan kiezen uit een uitgebreid scala aan mogelijkheden en commando’s. De gebruiksvrien-delijkheid is dus afhankelijk van aan wie u het vraagt.

Verschillen tussen AutoCAD en AutoCAD LTAutoCAD is de volledige uitgebreide versie van het programma. Dit bevat naast alle teken- en bewerkingsfuncties onder meer ook functies voor:

• 3D tekenen;• diverse geavanceerde beheerderfuncties;• mogelijkheden te programmeren binnen het programma.

AutoCAD LT bevat sommige van deze functies in beperkte mate, andere func-ties helemaal niet. De ware vertaling van LT is enigszins onduidelijk. LT wordt in de volksmond dan ook vertaald als ‘LighT’, maar is waarschijnlijk een afkor-

Page 13: Basiscursus AutoCAD 2009

Basiscursus AutoCAD 2009 en LT 2009�

ting voor ‘Low Technology’ wat staat voor ‘verminderde technologie’. Met an-dere woorden: AutoCAD LT is een uitgeklede versie van AutoCAD die in eerste instantie was bedoeld voor gebruik op een LapTop.

De manier van werken van beide programma’s is echter identiek en 2D-teke-ningen van het ene programma kunnen worden geopend en bewerkt in het an-dere. 3D-tekeningen van AutoCAD kunnen wel worden geopend in AutoCAD LT, maar kunnen slechts beperkt worden bewerkt. Alle uitleg en oefeningen in dit boek zijn gebaseerd op een standaard volledige installatie van AutoCAD en een Engelstalige Windows Vista-installatie. Daar waar er verschillen zijn met AutoCAD LT in gebruik of werkwijze zal dit duidelijk worden aangegeven.

Om druktechnische redenen zijn de kleurinstellingen van het programma enigs-zins aangepast.

Indeling van dit boek• In hoofdstuk 1 en 2 maakt u kennis met de gebruikersinterface van Auto-

CAD en de op Windows lijkende manier van werken met het programma en de bestanden.

• In hoofdstuk 3 en 4 worden de basishandelingen van in- en uitzoomen be-handeld en het selecteren van objecten. U zult deze handelingen heel veel gebruiken.

• In hoofdstuk 5 en 6 leert u de basis waarvan AutoCAD gebruikmaakt om nauwkeurig te kunnen tekenen.

• In hoofdstuk 7, 8 en 9 worden de belangrijkste teken- en bewerkingscom-mando’s behandeld waarmee u een tekening maakt.

• Hoofdstuk 10 gaat over het logisch structureren van een tekening door mid-del van lagen. Hiermee geeft u objecten ook een kleur, lijntype of lijndikte. Dit zijn typische objecteigenschappen.

• Hoofdstuk 11, 12 en 13 gaan over het plaatsen van arceringen, teksten, ta-bellen en maten in de tekening.

• Hoofdstuk 14 en 15 zijn gewijd aan het afdrukken van de tekening.• In hoofdstuk 16 wordt ingegaan op de beginselen van het maken en behe-

ren van een bibliotheek.• Hoofdstuk 17 sluit deze cursus af met het maken van een standaard sja-

bloon die u gebruikt als uitgangspunt voor uw tekeningen. Ten slotte volgen nog enkele wetenswaardigheden.

Aanwijzingen voor het gebruik van dit boekDit boek is geschreven om u te helpen op uw eerste ontdekkingstocht. Hierbij is uitgebreide kennis van computers of tekenvaardigheid niet noodzakelijk, maar er wordt wel van uitgegaan dat het werken met de computer en het maken of lezen van tekeningen u niet vreemd zijn.

Page 14: Basiscursus AutoCAD 2009

Inleiding �

Aan de hand van een bondige en rijk geïllustreerde uitleg maakt u kennis met de verschillende mogelijkheden om een tekening op te zetten en uiteindelijk af te drukken. Tussen deze twee punten zit echter een lang traject. Met na-druk wijzen we u erop dat dit boek een basiscursus is. Dat houdt in dat niet alle commando�s en ook niet altijd alle opties van een commando worden behan-deld. Dit is een bewuste keuze waarmee we willen voorkomen dat u het spoor bijster raakt en mogelijk daarbij ook uw enthousiasme!

Elk hoofdstuk begint met een doelstelling. Dit is een korte inleiding in de stap-pen die u gaat nemen om een bepaald eindresultaat te bereiken. Vervolgens zullen deze stappen een voor een met u worden doorgenomen, meestal in de vorm van een oefening. Aan het eind van ieder hoofdstuk volgt een korte sa-menvatting met een herhaling van de kernpunten.

Oefenen, oefenen, oefenen!Op de website van Academic Service (www.academicservice.nl) staan alle oe-feningen van dit boek. Zoek op deze website de titel van dit boek en de bijbe-horende pagina. Hier kunt u de oefeningen als ZIP-bestand downloaden. In dit bestand vindt u deze oefeningen in tweevoud terug: eenmaal als uitgangspunt voor de oefening en eenmaal als voltooide oefening. Kopieer deze oefeningen naar de harde schijf van uw computer, zodat u ze eenvoudig kunt openen en bewerken.

Afspraken in dit boekIn AutoCAD kunt u op verschillende manieren een commando starten. De meest voorkomende mogelijkheden zijn:

• Selecteer het commando uit de menubrowser of menubalk. • Klik op de knop van een commando in de ribbon of werkbalken.• Typ het commando volledig in op de commandoregel of dynamic prompt.• Gebruik een sneltoets of toetsencombinatie.

Deze manieren zullen in het boek in de vorm van een tabel worden weergege-ven:

Line

Ribbon: Menu: Intypen:Sneltoets:

Home > Draw Draw > LineLine (Enter)L (Enter)

Het is aan u welke methode u gebruikt. Kies de voor u prettigste methode!

Toetsen die u indrukt, worden in een vet lettertype weergegeven, bijvoorbeeld, druk op de Enter-toets. Teksten en opdrachten die u moet invoeren, worden eveneens vet weergegeven.

Page 15: Basiscursus AutoCAD 2009

Basiscursus AutoCAD 2009 en LT 2009�

Let op dat alles wat u intypt bevestigd dient te worden met Enter!

De namen van menu’s, commando’s, dialoogvensters, werkbalken en knop-pen worden in dit lettertype weergegeven. Bijvoorbeeld: kies in het menu File het commando Open. Dit lettertype wordt ook gebruikt voor tekst die op het scherm verschijnt.

De diverse hoofdstukken bevatten opmerkingen, tips en waarschuwingen. Deze zijn achtereenvolgens aangeduid met de tekens:

Tot besluitNet als met autorijden leert u pas echt goed tekenen met AutoCAD door het veel te doen. Hoe vaker u een commando gebruikt, hoe eerder u toepassings-mogelijkheden leert herkennen. Bekijk een tekening die u moet maken niet alleen op techniek, maar probeer direct verbanden te herkennen waardoor u steeds sneller in staat zult zijn een tekening op te zetten.

We houden ons aanbevolen voor opmerkingen, uitbreidingen en suggesties die kunnen leiden tot verbetering van de inhoud bij volgende drukken. Uw reacties kunt u e-mailen naar de auteur op [email protected].

Ik wil mijn redacteur Ron Heijer bedanken voor alle t-tjes, d-tjes, punten en komma’s en het meedenken, en alle overige medewerkers van Academic Ser-vice voor de prettige samenwerking!

Mijn bijzondere dank gaat uit naar Roelof Feijen voor de vele uren brainstor-men en sparren!

Wilt u ook thuis kunnen oefenen? Op de website van Autodesk kunt u, na regi-stratie, gratis de (30-dagen)trialversie van AutoCAD LT 2009 downloaden. Ga hiervoor naar de AutoCAD LT 2009-productpagina.

U vindt op deze website ook de gratis programma’s Autodesk Design Review en DWG TrueView. Hiermee kunt u AutoCAD-tekeningen openen, bekijken en afdrukken zonder dat u AutoCAD zelf nodig hebt. Ook handig voor uw klanten en opdrachtgevers!

Meer informatie over de software, leveranciers en trainingen vindt u eveneens op:www.autodesk.nl

Wij wensen u veel succes en vooral plezier bij het tekenen!

Sprang-Capelle, April 2008 Harold Weistra