Backbone meest innovatieve woon(zorg)idee voor chronisch zieken

2
38 BOUWEN AAN DE ZORG BOUWEN AAN DE ZORG 39 BOUWEN AAN DE ZORG 39 BACKBONE Backbone meest innovatieve woon(zorg) idee voor chronisch zieken Zorgvraaggestuurd bouwen; anticiperen op dynamische eisen Het is geen geheim (en geen verrassing!) dat Nederland vergrijst. Naar verwachting zijn er in 2030 ongeveer 4 miljoen Neder- landers ouder dan 65 jaar. Dat is bijna een kwart van de bevolking. De komende jaren groeit de vraag naar passende huisves- ting en worden er meer nieuwbouw- en renovatieprojecten, gericht op senioren, gerealiseerd. Volgens Joost van den Brand, architect bij Van den Pauwert Architecten zijn specifieke expertise en intensieve samenwerking een vereiste voor succesvolle ontwikkeling van zorggerelateerde woonvoorzieningen. Zorginstelling BrabantZorg schreef een case uit om integrale, nieu- we inzichten te ontwikkelen voor toekomstige bouwopgaven voor ouderen met beperkingen. ‘Backbone’ is het antwoord op deze case: een gebouw dat aansluit op de specifieke woon- en zorgwens van de bewoner en tevens in staat is te anticipe- ren op veranderende wensen door een flexibel casco op maat en plug&play installatietechnische voorzieningen. Van den Pauwert Architecten ontwikkelde in nauwe samenwerking met Huybrechts Sy- steembouw, elektrotechnisch bureau L. Bras en Zn. BV en domoticaspecialist De Heer Medicom het concept voor vraaggestuurde senioren- en zorghuisvesting. Door twee onafhankelijke jury’s (één met de focus op gebruikersperspectief, de ander met de focus op opdrachtgeverperspec- tief ) is Backbone eind december in het program- ma ‘Wijs bouwen voor Senioren’ van het Centrum voor Innovatie van de Bouwkolom (CIB) en Bra- bantZorg verkozen tot het meest innovatieve huisvestingsconcept voor mensen met een zor- gindicatie, gericht op veel voorkomende chroni- sche ziekten bij senioren zoals COPD, dementie en diabetes. Bijzonder aan Backbone is dat van- uit een grondige analyse van huisvestingseisen van chronisch zieken bouwkundige maatrege- len, benodigde voorzieningen en eisen aan de omgeving zijn samengevat in een kleinschalige woonzorgoplossing gericht op de wijk. Flexibel in de tijd bij toenemende zorgzwaarte. Het resul- taat is een integrale oplossing voor de toekom- stige vraag aan zorggerelateerde gebouwen. Het CIB zet zich in voor innovatie, samenwerking en duurzaamheid in de bouw en richt zich daar- bij op alle betrokken partijen binnen het bouw- proces. Voor deelnemende bedrijven speelt het CIB de rol van expertisecentrum, netwerk voor alle schakels uit de bouwkolom en begeleider bij en initiator van innovatieve projecten. Een van de projecten die zij initieert is ‘Wijs Bouwen voor Senioren’. Binnen dit netwerk komen partijen uit de gehele bouwkolom samen met woning- corporaties en zorginstellingen om zich middels focusgroepen te buigen over vraagstukken met betrekking tot seniorenhuisvesting. De vijf deel- nemende focusgroepen gingen de uitdaging aan om in ruim één maand tijd een toekomstbe- stendig woon-zorgconcept te ontwikkelen dat voldoet aan de wensen van de zorginstelling, de vastgoedeigenaar, de bewoners en de markt- partijen die betrokken zijn bij ontwerp, de bouw en het onderhoud van het pand. Zelfstandigheid en zelfredzaamheid Met het thema ‘zorgvraaggestuurd bouwen voor chronisch zieken’ dat tot doel heeft het ver- lengen van de ‘zelfstandige’ jaren in de eigen woonomgeving en het ontlasten van de zorg- aanbieder en de reguliere zorgplaatsen, focust Backbone op een specifiek deel van de doel- groep. “Backbone heeft als motto een goed ge- bouw, een goed gebruik, een goede omgeving inspelend op de drie niveaus waarop de oplos- sing toegepast wordt. Drie aspecten die tevens een bepalende rol spelen in de kwaliteit van het (zorg)wonen. Het gaat om een gebouw of een woning die aansluit op de specifieke wens van de bewoner en in staat is door de tijd te anticipe- ren op de steeds in beweging zijnde wensen en eisen die de bewoner stelt aan zijn of haar leef- omgeving,” aldus Joost van den Brand. “Verhui- zen is een emotioneel moment; de wens is om zo lang mogelijk samen met de partner, in de vertrouwde omgeving te blijven wonen. Even- tuele zorg komt bij je thuis.” Integraal denken Er is de laatste jaren veel veranderd in de re- gelgeving, techniek en wensen van bewoners, waardoor de betrokken partijen vaak proble- men tegen komen die ze niet zelf kunnen oplos- sen. En veel bouwpartijen zijn niet op de hoogte van de eisen en wensen waar opdrachtgevers mee te maken hebben. Paul Uppelschoten, di- recteur Huybregts Systeembouw: “Om tot goe- de woonzorghuisvesting te komen is betere samenwerking tussen bedrijven uit de bouwko- lom en opdrachtgevers uit de woon- en zorg- sector van groot belang. Met de gezamenlijke expertise formuleren partijen praktisch toepas- bare oplossingen voor optimale realisatie van seniorenhuisvesting. Oplossingen die niet al- leen op de korte termijn effectief zijn, maar ook op de lange termijn voldoen aan de wensen en eisen van bewoners en beheerders.” Ruggengraat Door de Zorg Zwaarte Pakketten (ZZP) te kop- pelen aan een tijdslijn wordt een aantal stappen bepaald bij toenemende zorgbehoefte die van invloed zijn op de bouwkundige en/of installa- tietechnische opzet van een gebouw. Het comfort van het wonen staat daarbij na- drukkelijk voorop. Zowel op installatie-, als ge- bouw- en als omgevingsniveau functioneert het concept als een backbone, oftewel ruggengraat. Het is een samenstelling van delen die op een slimme manier in elkaar haakt. Anatomisch ge- zien is dit het scharnier van het lichaam en be- palend voor iemands bewegingsvrijheid, in bouwkundig - rolstoelvriendelijk: geen drempels, deurbreedte - gelijksvloers - contrast in de woning, uitzicht met beweging - ergonomische inrichting mogelijk - lage stopcontacten - i.g.v. balkons, transparantie naar omgeving, doorval voldoende hoog (1400mm) voorzieningen - inductiekookplaat - elektrische bediening functies: voordeur, ramen - soort (licht)schakelaars - bewegingssensor naast het bed (ev licht-, geluidssignaal bij partner) - guided lighting - verstelbaar toilet, bad - inloopdouche met opklapstoel en ruimte voor hulp - thermostaatkraan met hendel - cameratoezicht, dwaaldetectiesystemen (gebouw) - monitoring partner via beeld bouwkundig - rolstoelvriendelijk: geen drempels, deurbreedte - mogelijkheden inbouwlift - contrast in de woning - ergonomische inrichting mogelijk voorzieningen - aanpasbaarheid keuken - aanpasbaarheid sanitair - elektrische bediening functies: voordeur, ramen - guided lighting bouwkundig - bouw-, isolatie-, en afwerkingsmaterialen - gesloten keuken en badkamer - ronde en gladde plinten - gladde muren voorzieningen - vloerverwarming - zelfregulerende ventilatieroosters - mechanische ventilatie luchtafvoer, natuurlijke toevoer - hoofrendements CV ketel - individueel centraal stofzuigsysteem - elektrisch koken omgeving - niet dichtbij park, braakliggend terrein, lanen of boomrijen - minimaal 300m van snelwegen of drukke verkeerslocaties, fabrieken of bv varkenshouderij ASTMA / COPD DIABETES ALZHEIMER ‘OP MAAT CASCO’ INSTALLATIES DOMOTICA PLUG & PLAY BACKBONE GEBOUW WOONEENHEID

description

Backbone meest innovatieve woon(zorg) idee voor chronisch zieken

Transcript of Backbone meest innovatieve woon(zorg)idee voor chronisch zieken

Page 1: Backbone meest innovatieve woon(zorg)idee voor chronisch zieken

38 Bouwen aan de zorg Bouwen aan de zorg 39 Bouwen aan de zorg 39

backbone

Backbone meest innovatieve woon(zorg)idee voor chronisch zieken

Zorgvraaggestuurd bouwen; anticiperen op dynamische eisen

Het is geen geheim (en geen verrassing!) dat Nederland vergrijst. Naar verwachting zijn er in 2030 ongeveer 4 miljoen Neder-landers ouder dan 65 jaar. Dat is bijna een kwart van de bevolking. De komende jaren groeit de vraag naar passende huisves-ting en worden er meer nieuwbouw- en renovatieprojecten, gericht op senioren, gerealiseerd. Volgens Joost van den Brand, architect bij Van den Pauwert Architecten zijn specifieke expertise en intensieve samenwerking een vereiste voor succesvolle ontwikkeling van zorggerelateerde woonvoorzieningen. Zorginstelling BrabantZorg schreef een case uit om integrale, nieu-we inzichten te ontwikkelen voor toekomstige bouwopgaven voor ouderen met beperkingen. ‘Backbone’ is het antwoord op deze case: een gebouw dat aansluit op de specifieke woon- en zorgwens van de bewoner en tevens in staat is te anticipe-ren op veranderende wensen door een flexibel casco op maat en plug&play installatietechnische voorzieningen.

Van den Pauwert Architecten ontwikkelde in nauwe samenwerking met Huybrechts Sy-steembouw, elektrotechnisch bureau L. Bras en Zn. BV en domoticaspecialist De Heer Medicom het concept voor vraaggestuurde senioren- en zorghuisvesting. Door twee onafhankelijke jury’s (één met de focus op gebruikersperspectief, de ander met de focus op opdrachtgeverperspec-tief ) is Backbone eind december in het program-ma ‘Wijs bouwen voor Senioren’ van het Centrum voor Innovatie van de Bouwkolom (CIB) en Bra-bantZorg verkozen tot het meest innovatieve huisvestingsconcept voor mensen met een zor-gindicatie, gericht op veel voorkomende chroni-sche ziekten bij senioren zoals COPD, dementie en diabetes. Bijzonder aan Backbone is dat van-uit een grondige analyse van huisvestingseisen van chronisch zieken bouwkundige maatrege-len, benodigde voorzieningen en eisen aan de omgeving zijn samengevat in een kleinschalige woonzorgoplossing gericht op de wijk. Flexibel in de tijd bij toenemende zorgzwaarte. Het resul-taat is een integrale oplossing voor de toekom-stige vraag aan zorggerelateerde gebouwen.

Het CIB zet zich in voor innovatie, samenwerking en duurzaamheid in de bouw en richt zich daar-bij op alle betrokken partijen binnen het bouw-

proces. Voor deelnemende bedrijven speelt het CIB de rol van expertisecentrum, netwerk voor alle schakels uit de bouwkolom en begeleider bij en initiator van innovatieve projecten. Een van de projecten die zij initieert is ‘Wijs Bouwen voor Senioren’. Binnen dit netwerk komen partijen uit de gehele bouwkolom samen met woning-corporaties en zorginstellingen om zich middels focusgroepen te buigen over vraagstukken met betrekking tot seniorenhuisvesting. De vijf deel-nemende focusgroepen gingen de uitdaging aan om in ruim één maand tijd een toekomstbe-stendig woon-zorgconcept te ontwikkelen dat voldoet aan de wensen van de zorginstelling, de vastgoedeigenaar, de bewoners en de markt-partijen die betrokken zijn bij ontwerp, de bouw en het onderhoud van het pand.

Zelfstandigheid en zelfredzaamheidMet het thema ‘zorgvraaggestuurd bouwen voor chronisch zieken’ dat tot doel heeft het ver-lengen van de ‘zelfstandige’ jaren in de eigen woonomgeving en het ontlasten van de zorg-aanbieder en de reguliere zorgplaatsen, focust Backbone op een specifiek deel van de doel-groep. “Backbone heeft als motto een goed ge-bouw, een goed gebruik, een goede omgeving inspelend op de drie niveaus waarop de oplos-

sing toegepast wordt. Drie aspecten die tevens een bepalende rol spelen in de kwaliteit van het (zorg)wonen. Het gaat om een gebouw of een woning die aansluit op de specifieke wens van de bewoner en in staat is door de tijd te anticipe-ren op de steeds in beweging zijnde wensen en eisen die de bewoner stelt aan zijn of haar leef-omgeving,” aldus Joost van den Brand. “Verhui-zen is een emotioneel moment; de wens is om zo lang mogelijk samen met de partner, in de vertrouwde omgeving te blijven wonen. Even-tuele zorg komt bij je thuis.”

Integraal denkenEr is de laatste jaren veel veranderd in de re-gelgeving, techniek en wensen van bewoners, waardoor de betrokken partijen vaak proble-men tegen komen die ze niet zelf kunnen oplos-sen. En veel bouwpartijen zijn niet op de hoogte van de eisen en wensen waar opdrachtgevers mee te maken hebben. Paul Uppelschoten, di-recteur Huybregts Systeembouw: “Om tot goe-de woonzorghuisvesting te komen is betere samenwerking tussen bedrijven uit de bouwko-lom en opdrachtgevers uit de woon- en zorg-sector van groot belang. Met de gezamenlijke expertise formuleren partijen praktisch toepas-bare oplossingen voor optimale realisatie van

seniorenhuisvesting. Oplossingen die niet al-leen op de korte termijn effectief zijn, maar ook op de lange termijn voldoen aan de wensen en eisen van bewoners en beheerders.”

RuggengraatDoor de Zorg Zwaarte Pakketten (ZZP) te kop-pelen aan een tijdslijn wordt een aantal stappen bepaald bij toenemende zorgbehoefte die van invloed zijn op de bouwkundige en/of installa-tietechnische opzet van een gebouw.

Het comfort van het wonen staat daarbij na-drukkelijk voorop. Zowel op installatie-, als ge-bouw- en als omgevingsniveau functioneert het concept als een backbone, oftewel ruggengraat. Het is een samenstelling van delen die op een slimme manier in elkaar haakt. Anatomisch ge-zien is dit het scharnier van het lichaam en be-palend voor iemands bewegingsvrijheid, in ➤

Presentatie bouwconcepten

Paul Uppelschoten

www.huybregts-systeembouw.nl

bouwkundig

- rolstoelvriendelijk: geen drempels, deurbreedte

- gelijksvloers

- contrast in de woning, uitzicht met beweging

- ergonomische inrichting mogelijk

- lage stopcontacten

- i.g.v. balkons, tra

nsparantie naar omgeving, doorval voldoende hoog (1400mm)

voorzieningen

- inductiekookplaat

- elektrische bediening functies: voordeur, ramen

- soort (licht)sch

akelaars

- bewegingssensor naast het bed (ev licht-, geluidssignaal bij partner)

- guided lighting

- verstelbaar toilet, bad

- inloopdouche met opklapstoel en ruimte voor hulp

- thermostaatkraan met hendel

- cameratoezicht, dwaaldetectiesystemen (gebouw)

- monitoring partner via beeldbo

uwku

ndig

- rolstoe

lvrie

ndelijk

: gee

n dr

empe

ls, deu

rbre

edte

- mog

elijk

hede

n inbo

uwlift

- con

trast in

de won

ing

- erg

onom

ische

inric

hting mog

elijk

voor

zien

inge

n

- aan

pasb

aarh

eid ke

uken

- aan

pasb

aarh

eid sa

nitair

- elektris

che be

dien

ing func

ties: voo

rdeu

r, ra

men

- guide

d lig

hting

bouwkundig- bouw-, isolatie-, en afwerkingsmaterialen

- gesloten keuken en badkamer- ronde en gladde plinten- gladde muren

voorzieningen- vloerverwarming- zelfregulerende ventilatieroosters

- mechanische ventilatie luchtafvoer, natuurlijke toevoer

- hoofrendements CV ketel- individueel centraal stofzuigsysteem

- elektrisch kokenomgeving- niet dichtbij park, braakliggend terrein, lanen of boomrijen

- minimaal 300m van snelwegen of drukke verkeerslocaties, fabrieken of bv varkenshouderij

astma / copd

diabetes

alzheimer

‘op maat casco’

installatiesdomotica

plug & playbackbone

€GEBOUW

WOONEENHEID

Page 2: Backbone meest innovatieve woon(zorg)idee voor chronisch zieken

40 Bouwen aan de zorg Bouwen aan de zorg 41 Bouwen aan de zorg 41

backbone

bij de zorgbehoefte is daarbij essentieel. “Ons motto is ‘mens, zorg en veiligheid’ waarbij niet de techniek leidend is, maar in dienst staat van de mens. Wij focussen op het welbevinden en de veiligheid van mensen,” aldus domoticaspe-cialist Alfred Berberich van De Heer Medicom.

AanpasbaarheidDe kern van het gebouw is ontworpen als ruggengraat, efficiëntie en flexibiliteit in de woningplattegrond. Toename van het Zorg Zwaarte Pakket kan daarmee in eerste lijn op-gevangen worden door het verminderen van het aantal vierkante meter woonoppervlak. Op de tweede lijn ondersteunt de installatie-infra-structuur.

Het gebouw functioneert ook figuurlijk als een ruggengraat voor de omgeving. Door er faci-liteiten te huisvesten en activiteiten te orga-niseren die voor verschillende doelgroepen aantrekkelijk zijn, zal het een prettig en func-tioneel centrum zijn voor de directe omgeving. Dit komt de leefkwaliteit en onderlinge betrok-

kenheid ten goede, zowel voor bewoners als omwonenden en dit voorkomt vereenzaming.

De afstemming tussen gebouw en omgeving, inhoud en context zorgt voor een gebouw op maat aansluitend op de wijk en specifiek voor de mate van zorg. Kortom, een gebouw dat be-schikt over duurzame schoonheid. Aanpasbaar aan de zorgbehoefte, maar ook esthetisch kwa-litatief genoeg om na de vergrijzingspiek (naar schatting in 2030) eenvoudig her te bestem-men tot regulier woongebouw in de huur- of koopsector, dus gegarandeerde restwaarde. Een dergelijke gebouwinvestering kan dan ook interessant zijn voor de sociale huursector, ge-initieerd door woningcorporaties voor hun ver-grijzende huurders om doorstroming op de markt te vergroten. In de koopsector met een maatschappelijk vastgoedbelegger of via parti-culier initiatief door middel van senioren CPO.

Zorginstellingen, maatschappelijk vastgoed-partijen en woningcorporaties tonen veel be-langstelling voor dit concept. n

VAN DEN PAUWERT ARCHITECTEN BNA

Gebouw SilverpointBeemdstraat 75653 MA EindhovenPostbus 88405605 LV Eindhoven

T: 040 2812782F: 040 2813745E: [email protected]: www.pauwert.nlI: http://zorg.pauwert.nl

L.BRAS & ZN. BV. Elektrotechnisch bureau

Hunnenpad 75349 BG OssPostbus 3105340 AH Oss

T: 0412 638324F: 0412 644485E: [email protected]: www.bras-electro.nl

HUYBREGTS SYSTEEMBOUW

Kanaaldijk Zuid 15691 NL SonPostbus 775690 AB Son

T: 0499 483 450F: 0499 490 426E: [email protected]: www.huybregts-systeembouw.nl

DE HEER MEDICOM

Sluisweg 86121 JR BornPostbus 726120 AB Born

T: 046 489 25 50F: 046 489 25 75E: [email protected]: www.deheermedicom.nl

dit concept de associatie met een zorgeloos leven en de lijn voor samenwerking tussen de vier partijen.

De gebruikte installatie-infrastructuur waar-bij alle denkbare elektrische apparaten die nu of in de toekomst wenselijk zijn op basis van plug&play verbonden kunnen worden. Roel Bras van elektrotechnisch bureau L. Bras en Zn. BV: “Wij vinden het van cruciaal belang om een communicatiekanaal zo transparant mogelijk uit te voeren, waarmee zorggerelateerde sy-stemen en overige comfortvoorzieningen, zon-der van één fabrikant afhankelijk te zijn, goed met elkaar kunnen communiceren. Een ander aspect is dat de voorzieningen naar behoefte van de gebruiker wel of niet aangeboden wor-den of naar wens weer eenvoudig verwijderd c.q. afgekoppeld kunnen worden en dus weer een kostenbesparing voor de gebruiker ople-veren.” Diverse domoticaoplossingen worden geboden om de leefkwaliteit en efficiëntie van de zorg te optimaliseren. Een grondige inven-tarisatie van huisvestingswensen behorende