Avond 2

67

Transcript of Avond 2

Page 1: Avond 2
Page 2: Avond 2

Welkom!

Page 3: Avond 2

Programma

Welkom

Terugblik op de vorige avond

Vragenronde

Familiekenmerken

Pauze

Familiekenmerken (vervolg)

Oefenronde families herkennen

Evaluatie: hoe determineer je nou het beste?

Excursie

Sluiting

Page 4: Avond 2

Terugblik avond 1

Page 5: Avond 2

Vragenronde

Page 6: Avond 2

De familiesJe onthoudt maar 7% wat je hoort wat ik vertel…Gelukkig kan je dan nog 50% onthouden wat je ziet…Maar help jezelf: en pak de pen!

Page 7: Avond 2

De families

Page 8: Avond 2

Het onderscheid met macro‟s

Dat weten we al: soms best lastig!

MAAR

Micro‟s hebben geen dik & wollig borststuk

Micro‟s hebben vaak langere poten

Micro‟s hebben veelal forse en kromme palpen

Micro‟s hebben vaak een forse franje

Page 9: Avond 2

Het onderscheid met macro‟s

VOORBEELDEN

Page 10: Avond 2

Het onderscheid met macro‟s

VOORBEELDEN

Page 11: Avond 2

Oermotten + Purpermotten

Nog levende vliegende “Neanderthalers”

Hebben kaken

Vliegachtig kopje met „tasters‟

Korte antennen

Altijd metallic! Glinsterend en fraai

Niet groter dan 1 cm

Oermotten: kleiner + antennen naar voren

Purpermotten: groter + antennen naast lijf

Page 12: Avond 2

Oermotten + Purpermotten

Page 13: Avond 2

Oermotten + Purpermotten

Page 14: Avond 2

Dwergmineermotten

Ultra-micro‟s: zwarte stipjes op het doek

Korte sprietjes

Vaak oranje, wit of zwart kapsel (beetje punk)

Egaal of meestal één bandje

Grote familie

Page 15: Avond 2

Ooglapmotten + Oogklepmotten

Hooguit 2-3 mm groot

Schaften als “oogleden”

ooglapmotten: de “L” van lijntjes en “P” van plekjes

Punkers

Page 16: Avond 2

Ooglapmotten + Oogklepmotten

Page 17: Avond 2

Zilvervlekmotten + Dikkopmotten

3 – 1 cm groot

Niet erg lange antennen

Veelal grauw, korte palpjes en “gladjakker” kopjes

Zilvervlekmotten: tornusvlekje

Page 18: Avond 2

Zilvervlekmotten + Dikkopmotten

Page 19: Avond 2

Zilvervlekmotten + Dikkopmotten

Page 20: Avond 2

Langsprietmotten

1 – 1,5 cm groot (exclusief antennen)

Veelal glinsterend, zilverachtig, goudachtig

Palpen onopvallend

Vrouwtjes met kortere antennen

Onmiskenbaar (voor determinatie: let op vliegtijd !!)

Page 21: Avond 2

Langsprietmotten

Page 22: Avond 2

Witvlekmotten + Yuccamotten

ca 1 centimeter groot

Grauw met witte of geelachtige vlekjes

Palpen onopvallend

Vaak helder “punkkapsel” (geel of oranje)

Witvlekmotten: mannetjes gevederd

Yuccamotten: relatief korte sprieten

April - mei

Page 23: Avond 2

Witvlekmotten + Yuccamotten

Page 24: Avond 2

Echte motten

“grijze soorten” 1cm soorten binnenshuis

Zowaar hele kop harig (tot in de palpen)

Palpen vooruit gericht, vrij recht

Franje vaak geblokt (bij kroeskopjes)

Soms lange antennen

Page 25: Avond 2

Echte motten

Page 26: Avond 2

Zakdragers

Grauw; 1 – 2 cm

Sterk geronde, zelden puntige vleugels

Palpen lijken afwezig te zijn

Mannetjes (bijna altijd) gevleugeld gevederde sprieten

Wijfjes vleugelloos (“kevertjes” of “made-achtig”)

Page 27: Avond 2

Zakdragers

Page 28: Avond 2

Mineermotten: stelt-, zebra,- en vouwmotten

0,5 – 1 cm groot

Stelt + zebramotten: lange poten en lange sprieten

Vouwmotten: scherpe haakjes en streepjes, punkkapsel

Grote franjes

Page 29: Avond 2

Mineermotten: stelt-, zebra,- en vouwmotten

Page 30: Avond 2

Mineermotten: stelt-, zebra,- en vouwmotten

Page 31: Avond 2

Stippelmotten

Wit en stippelig (1-1,5 cm)

Palpen sterk gekromd en wit

Page 32: Avond 2

Zwartwitmotten

Lijken sterk op de stippelmotten

Vaak meer zwart op de poten en vlekken groter

Antennen donkerder

Page 33: Avond 2

Pedaalmotten

Slanke vleugels, 0,8- 1 cm

Kop veelal tweekleurig

Palpen beetje kort maar breed

Houding is erg typisch! “Wipwap”

Page 34: Avond 2

Spitskopmotten

Redelijk slanke vleugels met spits einde; 1-1,5 cm

Palpen naar voren gericht (soms steekt één segment er uit)

Voelsprieten naar voren gericht

Houding soms in “biddende” toestand

Page 35: Avond 2

Parelmotten

Klein: 0,5 – 1 cm

Palpen gekromd en zwart-wit-zwart-wit

Parelachtige vlekjes en vlek in de punt

In het wild: wapperende vleugeltjes

Vaak op bloemen

Page 36: Avond 2

Pauze

Page 37: Avond 2

Sneeuwmotten

Klein: 0,5 cm

Wit – oranje

Vaak zilveren schubbenpuisten

Soms “tollende” antennen

Vleugelpunt gehaakt

Page 38: Avond 2

Sneeuwmotten

Page 39: Avond 2

Kaartmotten

Plat en vierkant-afgeronde vleugels

Vaak met kraagje

Middenstip veelal aanwezig

Lange sprieten en kromme palpen

Overwinteraars (sept – april)

Page 40: Avond 2

Sikkelmotten

Bont en rond!

Grote indrukwekkende palpen

Soms metallic schubben

Lange achterpoten

Page 41: Avond 2

Vuurmotten

Eén soort: de vuurmot

Plat dier, bruin/roze/geel

Lange sprieten nog het meest kenmerkend

Page 42: Avond 2

Kortvleugelmotten

Vrouwtjes met kortere vleugels

Voor- en najaar

Snuitjes

Page 43: Avond 2

Grasmineermotten

Vrij veel soorten, stuk of 40

Kleiner dan 1 cm

Redelijk brede antennen vergeleken met het gedrongen kopje

Bandjes of gespikkeld (zelden volledig egaal)

Forse franje nabij tornus

Page 44: Avond 2

Grasmineermotten

Page 45: Avond 2

Kokermotten

Grote familie: circa 90 soorten

Grassprietachtige vleugels: slank

Sprieten in rust vooruit gericht (belangrijk!)

Kopbeharing onduidelijk; palpen vooruitgericht, slank en krom

Lastige familie….

Page 46: Avond 2

Kokermotten

Page 47: Avond 2

Pootmotten + Gevorkte motten

Elke familie met één soort

Kan niet missen!

Pootmotten = P van Prachtig

Gevorkte motten = G van Gestreept of Glanzend kopje

Page 48: Avond 2

Palpmotten

150 soorten

Antennen vaak over het lijf gelegen, langs de thorax

Eerste palpsegment opvallend

Relatief slanke vleugels

Soms lastig

Page 49: Avond 2

Palpmotten

Ondervleugels spits

Page 50: Avond 2

Prachtmotten

0,5 – 1 cm

Sommige zilveren: “bling bling”

Superslanke en grote palpen, klein kopje

Vaak slanke + spitse vleugels

Page 51: Avond 2

Borstelmotten

1 cm

Borstel op vleugel

Middenstip

Page 52: Avond 2

Wilgenroosjesmotten

Stevige en beschubde palpen: verwant aan palpmotten

In rust vaak een „hoge thorax‟

Soms borstels

Page 53: Avond 2

Glittermotten

1 cm

Lichte spikkels op vleugel

Klokvormig

Sprieten gespikkeld

Page 54: Avond 2

Bladrollers

ca 300 soorten: erg grote en diverse groep

Veel soorten: matig driehoekige vleugels met ronde punt

Kraagje komt vaak voor

Palpen (vaak!) naar voren gericht: spannerachtig kort

Relatief korte sprieten

Page 55: Avond 2

Bladrollers

ca 300 soorten: erg grote en diverse groep

Veel soorten: matig driehoekige vleugels met ronde punt

Kraagje komt vaak voor

Palpen (vaak!) naar voren gericht: spannerachtig kort

Relatief korte sprieten

Page 56: Avond 2

Vedermotten + Waaiermotten

Veertjes

Page 57: Avond 2

Lichtmotten

Vaak slanke vleugels (rechts)

1 – 3 cm

Platgeslagen palpen

Kop opgeheven

Sprieten over lijf

Page 58: Avond 2

Grasmotten

Diverse groep; 1 – 2,5 cm

Gras+granietmotten met snuit

Vaak een middenstip of één band

Soms spannerachtig en

lange poten

Page 59: Avond 2

Vragen

Page 60: Avond 2

Oefenronde

24 bakjes met materiaal

werk bij voorkeur in tweetallen (leerzaam!)

noteer het nummer met de familienaam

Gebruik de plaatjes in de Dummies & probeer de

theorie uit de presentatie ook toe te passen

eventueel soort op naam brengen

té klein: probeer ook eens de binoculair!

werk voorzichtig: pak het dier vast bij

de poten

Page 61: Avond 2

Antwoorden

nummer familie wetenschappelijk soortnaam1 stippelmotten Yponomeutidae stippelmot onbekend2 vuurmotten Peleopodidae vuurmot3 smalvleugelmotten Batrachedridae katjessmalvleugelmot4 grasmotten Crambidae kroosvlindertje5 zakdragers Psychidae veenheidezakdrager6 grasmotten Crambidae variabele grasmot7 grasmotten Crambidae vroege grasmot8 bladrollers Tortricidae kersenbladroller9 langsprietmotten Adelidae smaragdlangsprietmot (v)

10 sneeuwmotten Lyonetiidae bremsneeuwmot11 lichtmotten Pyralidae distelhermelijntje12 uiltjes (MACRO) Noctuidae donker halmuiltje13 dwergmineermotten Nepticulidae mineermot onbekend14 wants en schietmot (2x)15 oermotten Micropterigidae dotterbloemoermot16 vedermotten Pterophoridae hoefbladvedermot17 grasmotten (2x) Crambidae maisboorder & aangebrande valkmot18 kokermotten Coleophoridae kokermot onbekend19 palpmotten Gelechiidae spikkelpalpmot20 oogklepmotten Opostegidae witte oogklepmot21 parelmotten Glyphipterigidae kleine parelmot22 mineermotten (steltmot) Gracillariidae azaleasteltmot23 mineermotten (vouwmot) Gracillariidae vouwmot onbekend24 bladrollers Tortricidae gewone dennenlotboorder

Page 62: Avond 2

Hoe ging het determineren?

Page 63: Avond 2

Eerste excursie

Gasterse Duinen

zaterdag 1 juni

Hopelijk is het weer dan beter!

Aanvang 15.00 uur

Middagwandeling: zoeken naar vlinders en rupsen

We kunnen eventueel ergens „s avonds lunchen

Avondexcursie 22.00 uur

Page 64: Avond 2

Eerste excursie

Page 65: Avond 2

Eerste excursie

Page 66: Avond 2

Eerste excursie

Page 67: Avond 2

Tot de volgende keer