1

Het fenomeen ‘krimpgemeente’ is niet alleen in Oost-Groningen of in Zeeuws-Vlaanderen bekend, maar ook diverse delen van Peru. Al jarenlang trekken met name jongeren vanuit de dorpen naar de stad om te studeren. De meeste van hen blijven daar vervolgens wonen. Dit verschijn-sel is een uitdaging voor de kerk in de stad, maar dat is het net zo goed voor de kerkelijke ‘krimpgemeenten’ in de dorpen. Daar blijven de ouderen achter, die de kerk in stand houden. Er is echter weinig verjonging en ver-nieuwing, wat het voor de jonge-ren die wél in de dorpen blijven wonen niet makkelijk maakt om mee te doen in de kerk. In de tweede helft van juli hebben we kennis kunnen maken met de gemeenten van de Presbyteriaan-se Kerk in de provincies Amazo-nas en San Martín, waar Matthijs ook toerustingswerk hoopt te gaan doen.

Vanuit onze woonplaats Chiclayo gezien, zijn het vergelegen stre-ken. Het landschap is er onge-looflijk mooi groen, maar de ker-kelijke gemeenten zijn klein en worstelen om te overleven. De meeste gemeenten hebben geen eigen predikant. Ons bezoek werd dan ook direct aangegrepen om Matthijs te laten voorgaan. In een paar dagen tijd heeft hij vier keer spontaan kunnen preken, waarvan één keer tijdens een nachtwake, waarbij de broeders en zusters de hele nacht opbleven

om te bidden, te zingen en bijbel te lezen. In deze gebieden heb-ben we geen succesverhalen aan-getroffen, maar wel mensen die volharden in hun geloof en in het kerkzijn. Door het gebrek aan een goed kerkelijk kader en het gebrek aan jongeren is het een uitdaging om, via het toerustingswerk, bij te dra-gen aan een levendige kerk met uitstraling naar buiten. Het zou ons mooi lijken om op dat punt wat ervaringen uit Nederland te kunnen delen. Vanuit Peru willen we een oproep doen aan Neder-landse ‘krimpgemeenten’ om ver-halen te delen die de broeders en zusters hier kunnen bemoedigen. Stuur het gerust aan ons door! Foto’s: de gemeente in Poma-cochas bestaat praktisch alleen nog uit vrouwen. Als enige man aanwezig mocht Matthijs meteen preken!

AUGUSTUS 2016 NUMMER 4

2

Theologen gebruiken graag moei-lijke woorden. ‘Contextualisatie’ is er daar één van. Met dit begrip wordt aangeduid dat het Evange-lie op een heldere en begrijpelijke manier moet worden uitgelegd binnen een bepaalde culturele context (omgeving) en dat je er goed over moet nadenken hóé je dat doet. Omdat niet elke omgeving het-zelfde is, is ook de uitleg van het Evangelie niet overal hetzelfde. De apostelen hadden op de be-roemde Pinksterdag al vele talen nodig om over Gods grote daden te kunnen spreken. Ook Paulus legde steeds andere accenten, al naar gelang het publiek dat hij voor zich had. Voor de zending betekent dit dat je goed moet weten tegen wie je spreekt en wat je zegt, op het mo-ment dat je evangeliseert. Niet alleen de taal is (vaak) verschil-lend, maar ook het achterliggen-de denken. Om daarvan een voor-beeld te geven: de meeste kerk-gangers in Nederland krijgen de kriebels van een al te moralisti-sche uitleg van de Bijbel. Als men-sen uit een individualistische cul-tuur houden we niet van mensen die ons vertellen wat we wel of niet mogen. Mensen uit de ber-gen van Peru daarentegen kun-nen smullen van een stevige mo-ralistische preek. Het bevestigt hun traditionele normen en waar-den en beschermt de gemeen-schap tegen allerlei wantoestan-den. In beide gevallen zou je kunnen

verwachten dat de moralistische preek weinig verandering teweeg brengt, omdat de Nederlanders de boodschap niet pikken, terwijl de Peruaanse bergbewoners slechts horen wat ze al weten. Om het Evangelie goed te kunnen verbinden aan de context, dus aan de mensen tegen wie je spreekt, zal je dieper moeten gra-ven in de overtuigingen van men-sen. Hoe komt het dat men in de bergen van Peru smult van de mo-ralistische preek? Is dat puur con-servatisme, of zit daar meer ach-ter? Het zijn vragen waar ik (Matthijs) momenteel midden in zit en waar-van ik naar de antwoorden op dit moment slechts kan gissen. Eén van mijn gissingen is dat het tradi-tionele Peruaanse denken nog veel van de oude inheemse gods-diensten in zich heeft (en dat is in Nederland ook niet uitgesloten). Een basaal patroon daarin was dat mensen ‘goed’ leefden en hun offers brachten om de goden niet tegen zich in het harnas te jagen en om vruchtbaarheid te verkrij-gen voor mens, dier en land. Deze wens om ‘goed’ te leven en om zegen te verkrijgen, zou nog wel eens schuil kunnen gaan achter de roep om een stevige moraal en duidelijke regels in de kerk. Het omgekeerde gebeurt namelijk ook: wanneer mensen weten dat ze een zonde gedaan hebben, durven ze niet meer naar de kerk, omdat ze er van bewust zijn dat het ‘niet goed’ zit tussen God en henzelf. Normaal gesproken gaat

men hier dan naar de medicijn-man die reinigingsrituelen uit-voert (waarbij een cavia gedood wordt), maar de evangelische ker-ken hebben daar niet veel alterna-tieven voor. Betekent dit alles nu dat je het bij evangelisatie het niet meer over moraal en regels mag hebben? Nee, dat niet. Maar het betekent wel dat je met een moralistische preek waarschijnlijk te oppervlak-kig blijft, omdat het hart van de traditionele Peruaan of de indivi-dualistische Nederlander niet be-reikt wordt. Het verlangen naar harmonie tussen God en mens kan in het christelijk geloof slechts bereikt worden door de bemidde-ling van Jezus Christus, die in Zich-zelf God en mens verenigt. Hij rei-nigt mensen ‘door Zijn bloed’. An-derzijds krijgt ook het verlangen naar individuele vrijheid zijn ver-vulling in Christus, die ons vrij-maakt van allerlei zondige bindin-gen die ons belemmeren om vrij te leven. Bij contextualisatie gaat het er volgens mij om, om die culturele verlangens aan het licht te krijgen en te zoeken wat de Bijbel daar-over te zeggen heeft. Dat is een lastige zoektocht, maar juist de ontmoeting tussen verschillende culturen kunnen het eigene van een cultuur beter aan het licht brengen. Om ons vervolgens te kunnen verwonderen over de reikwijdte van het Evangelie (Efeze 3, 18-19)!

Peruanen zijn gelovige mensen (wat dat geloof dan ook inhoudt), en veel meer dan in Nederland kan je het hier met wildvreemden over het geloof hebben. Af en toe kom je tot bijzondere ontmoe-tingen. Zo hebben we al enige tijd contact met een Peruaanse (niet-christelijke) jongen, die Matthijs in

het vliegtuig richting Chiclayo ont-moet heeft. Samen met zijn vrien-din is hij inmiddels een enthousi-aste bezoeker van het kleine groepje dat bij ons thuis samen-komt en waarvan we hopen dat die uitgroeit tot een nieuwe kerk. Het is allemaal nog erg pril, maar tegelijkertijd heel erg bemoedi-

gend om te zien dat je met prak-tisch niks kunt beginnen. Een open bijbel en een open huis zijn voldoende om de Geest zijn werk te laten doen. En muziek, aldus de Peruanen. Een kerk zonder mu-ziek, dat is onmogelijk! We bidden dus nog om muzikaal talent!

3

Cocina Peruana!

¡Qué boniiiiito!’ ‘Oeioeioei, wat een lieve kindjes!’ ‘Mag ik met de baby spelen?’ ‘Mag ik haar even beethouden?’ Het zijn inmiddels bekende geluiden als je met je kin-deren op pad bent. Als nuchtere Hollander moet je er maar aan wennen dat de Latijns-Amerikaanse cultuur wat vrijmoediger en lichamelijker is. Kijk dus niet gek op wanneer in de supermarkt een wildvreemde oma in de wangen van je zoontje zit te knijpen, met haar wijsvinger op z’n neus tikt of kusjes geeft. Om vervolgens onge-vraagd kledingadvies te geven, want een baby zonder sokjes, dat kan écht niet, zelfs niet al zou het 35 graden zijn. Het heeft echter ook z’n voordelen, dat Peruanen zo dol zijn op kinderen. Er is altijd ruimte voor ze en mensen willen graag je kinderen even vasthouden. Wel zo handig als je met de hele familie op stap bent en je hebt je han-den vol! En zie hiernaast wat een mooie beelden het op-levert! Onze kinderen lijken het allemaal prima te vinden. Waar we ook komen, ze hebben meestal binnen korte tijd vriendjes gevonden om mee te spelen. En zeker nu Joas en Elena op school, en Anna op de peuterspeelzaal, steeds meer Spaans leren, gaat dat steeds beter! Ook Thijs, de jongste, doet z’n best. Op het moment van schrijven heeft hij net z’n eerste stapjes gezet!

In ‘Cocina Peruana’ deze keer een makkelijk recept van de lekkerste koekjes van Peru! Wat heb je nodig? -2,25 kopje bloem -1 kopje bakboter -6 eetlepels poedersuiker -manjar blanco**

1. Kneed in een kom de bloem, boter en poedersuiker goed door elkaar en maak er een bol van. Als het erg zacht is, zet het dan even een half uurtje in de koelkast. 2. Rol het deeg uit tot een dikte van ongeveer 3 milimeter. Steek met koekvormpjes telkens twee gelijke vormpjes uit. 3. Bak de koekjes 15 minuten in een voorverwarmde oven, op 180 C̊. Let op, de koekjes blijven als het goed is heel licht, de on-derkant mag wel een beetje bruin zijn. Laat de koekjes rustig afkoe-len. 4. Als de koekjes zijn afgekoeld, neem je telkens één koekje die je met een flinke laag manjar blanco besmeert. Leg er vervolgens een koekje met dezelfde vorm boven-op. Je kunt de lagen eventueel dichtsmeren met de manjar die nog uitsteekt.

5. Als alle koekjes klaar zijn be-strooi je ze met poedersuiker, met behulp van een zeef.

*de 'j' spreek je in het Spaans uit als een 'g', zoals in 'lachen'. Je spreekt het dus uit als 'alfachóres'. **Manjar blanco is een zachte caramel, die je eenvoudig zelf kunt maken. Neem een blikje gecondenseerde melk met suiker. Haal het etiket van het blikje en leg het blikje (gesloten!) in kokend water. Laat het zeker 2,5 uur zachtjes doorkoken. Maak het blikje vervolgens open en laat afkoelen.

En natuurlijk uitdelen aan de be-zoekers van de ‘nieuwe gemeente’!

Anna op de arm van Kathy in Pomacochas

4

In iedere nieuwsbrief willen we u vragen om te bidden voor ons werk en de kerk in Peru. Bidden is namelijk een wezenlijk onderdeel van het zendingswerk. In het ge-bed tot God verbinden kerken wereldwijd zich met elkaar. Bid en dank daarom met ons mee! Dank dat we kennis hebben

kunnen maken met alle onder-delen van ons werk. Bid met ons om wijsheid om de juiste prioriteiten te stellen in de gro-te hoeveelheid werk dat ge-daan kan worden.

Bid voor de ‘krimpgemeenten’ in Peru, voor de mensen die volharden in het geloof en de schouders onder het kerken-werk zetten.

Bid voor de kleine groep van christenen en niet-christenen die in Chiclayo samenkomt. Bid dat het een plaats mag zijn waar mensen God ontmoeten. Bid om wijsheid om leiding te geven aan deze groep en ook om groei.

We vragen gebed voor de pre-dikanten die in de steden van Peru werkzaam zijn. Bid dat het

hen lukt om leiding te geven aan de gemeente, en dat zij mo-gelijkheden krijgen om nieuwe mensen te ontmoeten

Op 28 juli is de nieuwe presi-dent van Peru geïnstalleerd. Bid om zegen over zijn aangekon-digde strijd tegen corruptie.

Peru kent al enkele jaren van economische groei, die echter zeer ongelijk verdeeld is. Bid dat deze nieuwe welvaart ten goede mag komen aan de grote groep armen die Peru kent.

Hartelijk dank voor uw gebed!

We hebben we meer dan genoeg te lezen met deze nieuwsbrief van de familie Geluk. Als TFC spreken we hen ook regelmatige via de moderne technieken als skype en via de whats-app waardoor we soms nauwelijks in de gaten heb-ben dat zij zover weg zijn. Maar juist bij het lezen van hun ervarin-gen en leven daar in Peru maakt het ons weer bewust van de enor-me uitdaging waar zij aan begon-nen zijn, Gaaf om nu al te zien dat hun werk en aanwezigheid in Peru vrucht mag dragen!

Inmiddels heeft Thijs ook zijn 1e verjaardag gevierd. Ook weer zo’n moment om terug te kijken, want wat is er in zijn eerste levensjaar al veel gebeurd! Ook binnen onze TFC is er een bijzondere gebeurtenis geweest: Ilse en haar man Henry hebben een eerste kindje gekregen: Dochter Yinthe Noa! We zijn met hen dankbaar en blij dat alles met hen goed mag gaan. Hartelijke groet, ook van de TFC.

Joas als Inca verkleed, bij de viering van Onafhankelijkheidsdag op 28 juli.