Agraries Nieuws 01-11-2005 13:39 Pagina 1 Pluimveehouderij … · Onder andere China (319), Japan...

Pluimveehouderijgezonde groei

De Slachtkuikensector Concurreren op ’vers’ Focus op kostprijs Noodzaak van vraaggestuurde ketenregie

De Legpluimveesector Veerkrachtig en innovatief Nederland als kampioen scharrelproductie Nog meer aandacht voor de markt

Meer mogelijk maken

20

05

Agraries Nieuws 01-11-2005 13:39 Pagina 1

Dat de consumptie in Nederland nog een stuk opgevoerd kan

worden, blijkt wel als we in andere delen van de wereld rond-

kijken. Zo ligt de consumptie in bijvoorbeeld de Verenigde

Staten op 256 stuks. Onder andere China (319), Japan (330) en

Mexico (341) overtreffen dit aantal zelfs nog. Volop uitdaging

dus.

Na de terugslag van de vogelpest in 2003 is hard gewerkt om

de stallen weer gevuld te krijgen. Door de verminderde markt-

vooruitzichten in de pluimveevleessector zijn toen ook houders

van vleeskuikens en in het bijzonder van vleeskuikenouderdie-

ren overgeschakeld op leghennen. Volgens schattingen van de

PVE kwam de productie in 2004 uit op 9,2 miljard eieren,

slechts een klein stuk verwijderd van die in 2002 (9,5 miljard

stuks).

De ontwikkelingen in de pluimveesector, zowel in de leg- als vleeskuikensector,staan niet stil. Ondernemers reageren hierop door aanpassingen op hun bedrijf.Dit gaat vaak gepaard met groei in aantal dieren en/of opstarten van andereactiviteiten. Waar het om draait is: ondernemerschap. Voor ABN AMRO staatdat centraal. Behalve van de sectoranalyse van ABN AMRO, kunt u in deze bro-chure ook kennis nemen van de visie van enkele ondernemers en vertegen-woordigers van andere schakels in de pluimveesector. We hopen dat dezebrochure u ondersteunt bij het bepalen van de stategie van uw bedrijf.

De LegpluimveesectorEen veerkrachtige, innovatieve sector

500 -

5 -

1000 -

1500 -

2000 -

15 -

25 -

35 -

Aantal bedrijven

Aantal leghennen x 1 miljoen

0 -

1990 1995 2000 2001 2002 2003 2004

2

”An egg every day is okay.” Met deze slogan wordt inde Verenigde Staten benadrukt dat een ei een onmis-baar bestanddeel is van het dagelijkse voedsel. Met een totale consumptie van 181 eieren per persoonper jaar zitten we in Nederland echter nog lang niet aanhet niveau dat er dagelijks een eitje genuttigd wordt.

Aantal bedrijven en leghennen (x1 miljoen) 1990-2004

Bron: PVE


3P l u i m v e e h o u d e r i j : G e z o n d e g r o e i

Uit nevenstaande grafiek blijkt dat in de loop der jaren de

gemiddelde bedrijfsgrootte een forse stijging heeft meege-

maakt, waarbij de laatste jaren meer dan de helft van de

bedrijven een bedrijfsgrootte had van minstens 50.000 leghen-

nen. Deze groei is vanaf 2004 afgezwakt door de massale over-

schakeling van kooihuisvesting naar de veel arbeidsintensie-

vere scharrelproductie.

Nederland als kampioen scharrel-productieNa de vogelpest hebben zich cruciale ontwikkelingen voorge-

daan op het gebied van de scharrelproductie. De Nederlandse

legpluimveehouderij is, gestimuleerd door goede afzetvooruit-

zichten, in de omschakeling van kooihuisvesting naar alterna-

tieve huisvesting zeer voortvarend te werk gegaan.

In Nederland is anno 2005 al 55% van de totale eierproductie

afkomstig van scharrelbedrijven. Uit een recent onderzoek, uit-

gevoerd door de Duitse fokkerij-groepering Lohmann, blijkt dat

het Nederlandse percentage scharrelproductie flink uitsteekt

boven die in de overige EU-lidstaten. In Frankrijk bijvoorbeeld

is slechts 20% van de productie scharrel, in Italië 10% en in

Spanje zelfs maar 1-2%. In Duitsland, het land dat goed is voor

ca. 92% van onze export van tafeleieren, is het aandeel schar-

rel anno 2005 volgens de PVE ca. 20%.

Met recht kan gesteld worden dat de Nederlandse legpluim-

veehouder zeer flexibel gereageerd heeft op de groeiende

vraag in met name Nederland en Duitsland naar scharrelei-

eren. Flexibiliteit, een cruciaal bestanddeel van het zo veel

geroemde Nederlandse ondernemerschap, is één van de suc-

cesfactoren van de Nederlandse pluimveehouderij. Voeg daar-

bij de kennis en het vakmanschap, alsmede de inzet en

motivatie, en het is duidelijk waarom de Nederlandse pluim-

veehouder internationaal hoog staat aangeschreven. De aan-

wezigheid van een hechte en goed georganiseerde

agrocluster in Nederland, waarvan de efficiëntie, de kennis en

de marketingpotentie alom als hoogstaand staan aangeschre-

ven, maakt dit plaatje compleet.

MarktgerichtheidOmdat de internationale concurrentie toeneemt, is het zaak

een goede afstemming met de markt te houden. ‘Samen wer-

ken, samen sterk’ is het devies. Moderne vormen van keten-

denken bieden daarbij kansen. De samenwerking moet erop

gericht zijn niet alleen op productniveau iets nieuws te creë-

ren, maar vooral in de afzetkanalen nieuwe markten aan te

boren. Diverse marktpartijen hameren erop meer op concept-

niveau te presteren.

Behalve tot de hierboven genoemde stimulansen voor de

omschakeling naar scharrelhuisvesting, heeft de vogelpest er

ook toe geleid dat de pluimveesector zich nadrukkelijker

bewust geworden is van de maatschappelijke positie, en voor-

al van de rol van de media daarin. Sinds medio 2003 zijn diver-

se initiatieven genomen om méér en beter contact met de

consumentenorganisaties te hebben. Dit heeft geresulteerd in

meer begrip voor elkaars positie. Het maatschappelijk draag-

vlak voor de pluimveesector is erdoor verstevigd.

Een punt van aandacht is het relatief beperkte assortiment ei-

eren dat op de markt is. Het is niet alleen beperkt in soorten,

maar ook in het aantal variëteiten per soort. Volgens het rap-

port van Lohmann is het wat dit betreft in landen als Frankrijk

en Italië heel wat beter gesteld. De verschillende variëteiten

worden er volgens Lohmann beter gepresenteerd: de eieren in

het schap van de retailer bieden een attractieve aanblik.

Een breed assortiment biedt de retail mogelijkheden om slag-

vaardig in te spelen op trends en prikkelt de consument om

nieuwe, exclusieve producten te kopen. In marketingtechnisch

opzicht zijn er dus nog volop mogelijkheden.

Het vakmanschap en ondernemerschap van de Nederlandse

legpluimveehouder staan op een hoog niveau. Ook de agri-

business heeft als zodanig een goede naam. Dit maakt de

Nederlandse legsector voldoende sterk om de concurrentie

aan te gaan, zeker waar het de afzet betreft van (tafel)eieren.

In de driehoek London-Parijs-Berlijn heeft Nederland de

beschikking over een aantrekkelijk afzetgebied met een grote

2,0 -

0,0 -

6,0 -

10,0 -

4,0 -

8,0 -

kooi-eieren

eieren alternatieve huisvesting

1990 1995 2000 2001 2002 2003 2004

3,0 -

1,0 -

7,0 -

5,0 -

9,0 -

2005

Eierproductie 1990-2005 (x miljard stuks)

Bron: PVE


bevolkingsconcentratie. In korte tijd kunnen tafeleieren in

grote hoeveelheden naar deze bevolkingscentra worden ver-

handeld. Met een groeiende groep consumenten die in toene-

mende mate vraagt naar scharreleieren, heeft Nederland een

prima positie in die markt. Deze positie zal bestendigd en zelfs

verder verbeterd worden, als de samenwerking tussen de

ketenpartners verder zijn vruchten gaat afwerpen.

De uitdaging is duidelijk: de productie moet afgestemd worden

op de marktvraag, in volume én kwaliteit. Maar óók moeten

ondernemers tijdig inspelen op nieuw beleid.

Voor de eieren voor de droge eiproductenindustrie zijn de

vooruitzichten minder gunstig. Gelet op de veel lagere arbeids-

en huisvestingskosten in landen als India en de Verenigde

Staten, kan Nederland de concurrentie op prijs nauwelijks

winnen. Op dit moment heeft de sector nog een behoorlijk con-

currentievoordeel op het punt van de (hygiënische) kwaliteit

van de eiproducten. Door hier nog meer dan voorheen de

nadruk op te leggen, eventueel door mobilisering van consu-

mentenorganisaties, kan de concurrentiepositie worden ver-

stevigd.

De ontwikkelingen gaan snel. En het speelveld is breed. Vraag

en aanbod van eieren zijn immers niet alleen afhankelijk van

de situatie in de legsector zélf. Ook de vooruitzichten in de

slachtkuikensector spelen mee, zo hebben de afgelopen jaren

duidelijk gemaakt.

Een ei hoort erbijLang is verondersteld dat het eten van veel cholesterolhou-

dende producten ongezond is en dat je daarom beter niet te

veel eieren kunt eten. Deze veronderstelling blijkt door weten-

schappelijk onderzoek inmiddels achterhaald. Bij de meeste

Nederlanders begint langzaamaan het besef te groeien dat

cholesterol in ei van een goede kwaliteit is. Een extra reden

ook de andere positieve aspecten van het ei nadrukkelijk voor

het voetlicht te brengen. De initiatieven die hierin worden

ondernomen door de eiersector hebben niet alleen een gunstig

effect voor het algemene imago van het ei, maar leiden ook tot

feedback vanuit de consumentenorganisaties en de retail. Er

wordt gecommuniceerd en dat is een stap in de goede rich-

ting.

Ondernemers met veerkrachtABN AMRO heeft gesprekken gevoerd met legpluimveehouders en hun partners in de agribusiness.

Alleen door te luisteren, kom je er achter wat hun visie is op hun bedrijf en op de sector. De moei-

lijke situatie na de vogelpest heeft een band geschapen. Een band die de sector als geheel gezonder

maakt en beter weerbaar tegen bedreigingen. Een band ook die de sector stimuleert om te zoeken

naar gezamenlijke belangen en kansen. Zo is - kijkend naar de marktvraag en de kwalificaties van

de Nederlandse pluimveehouder - heel terecht gekozen voor scharrelhouderij. De eiersector heeft

aangetoond zich slagvaardig te kunnen aanpassen aan de (uiteenlopende) vragen van de markt.

Nederland kan met recht trots zijn op zijn agrarische sector.

De meningen en visies van de mensen waarmee is gesproken, roepen het beeld op van een actieve

sector. Een sector met ondernemers die uitstralen dat de Nederlandse eierproductie toekomst

heeft. Ondernemers ook met veerkracht en zelfvertrouwen, die graag verantwoord verder willen

groeien. Dat is precies waar ook ABN AMRO voor staat: hulp bieden bij gezonde groei.

4


Als legsector moet je tijdig anticiperenMarinus Lambregtse verwacht vooral vanuit Duitsland een

continue, grote vraag naar scharreleieren. Duitse supermark-

ten zullen steeds meer overgaan op de verkoop van uitsluitend

scharreleieren, ongeacht of de Duitse legpluimveehouders nu

al of uiterlijk pas in 2012 overschakelen op een alternatieve

huisvesting. Hij denkt dat er voorlopig echter nog wel wat druk

op de scharrelmarkt blijft (de vraag is nog niet zo groot als een

jaar geleden gedacht), maar verwacht dat het uiteindelijk wel

goed komt.

De Nederlandse legsector kwalificeert hij als ondernemend en

innovatief. Bovendien gaat de Nederlandse boer met zijn tijd

mee en anticipeert hij tijdig op veranderende omstandigheden.

Dit in tegenstelling tot collega’s in bijvoorbeeld Spanje en Oost-

Europa, waar het merendeel van de pluimveehouders nog

steeds kooihuisvesting heeft.

Er zijn nog andere pluspunten van de Nederlandse onderne-

mer: vooruitlopend op het gebied van dierenwelzijn, een goede

kwaliteit en een uiterst zorgvuldige en veilige productiewijze.

Allemaal punten die een pré vormen ten opzichte van concur-

renten in andere landen.

“De eiersector brengt via de Stichting ‘Blij met een ei’ onder

de aandacht dat het helemaal goed zit met het Nederlandse ei.

In dit kader is het van belang om nóg meer onder de aandacht

te brengen dat het cholesterol in eieren van een goede kwa-

liteit is en daarmee het ei extra gezond maakt”, stelt Boukje.

Bedreigingen zijn er natuurlijk ook. De grootste vijand van de

Nederlandse pluimveesector is de vogelpest. Marinus vindt

dat er alles aan gedaan moet worden om te voorkomen dat de

vogelpest weer opduikt in Nederland. “Het dierenleed dat we

dan krijgen, is immers vele malen groter dan het verlies aan

dierenwelzijn dat we hebben met een (tijdelijke) ophokrege-

ling”, zegt hij. “Verder moet er nog het nodige gedaan worden

aan het milieu, en dan met name de mest. Prima initiatieven om

mest via verbranding milieuverantwoord een goede bestem-

ming te geven moeten niet worden tegengewerkt via allerlei

ruimtelijke ordeningprocedures. De autoriteiten zouden hierin

beslist beter moeten optreden”, aldus Boukje.

Maatschap Lambregtse

Groeien voor de toekomstOndernemer: Marinus Lambregtse (tezamen met vrouw Boukje

en schoonzoon Mark)

Locatie: Zeewolde (Flevopolder)

Bedrijf: scharrelleghennen; tevens windmolen

Grootte: 80.000 leghennen

Historie: van oorsprong een akkerbouwbedrijf. Vanaf 1992

begonnen met slachtkuikens. In 1999 gestopt met akkerbouw

en volledig overgeschakeld op slachtkuikens. In 2004 besloten

over te schakelen op scharrelhennen, mede om schoonzoon

Mark een bedrijf met toekomstperspectief te bieden.

Het is nog maar een jaar geleden dat men de

slachtkuikens inruilde voor leghennen, maar

hier zitten ondernemers die er blijk van geven

dat ze ook dít vak beheersen. Er is lang nage-

dacht over de overgang van slachtkuikens

naar leghennen. Matige verwachtingen over

de moeizame vleesmarkt op de middellange

termijn én stringente eisen die gesteld worden

aan huisvesting in de nieuwe EU-voorstellen,

hebben uiteindelijk de doorslag gegeven bij

hun keuze.

Boukje en Marinus Lambregtse: Scherp kijken naar de bedrijfsresultaten



De ‘drive’ van een kippenhouderDe vraag naar wat in hun ogen de ‘drive’ is van een kippen-

houder om -alle bedreigingen ten spijt- tóch te kiezen voor

een niet geheel risicoloos bestaan in de eiersector, maakt veel

los. Boukje en Marinus vertellen dat ze ellenlange gesprekken

hebben gevoerd met hun kinderen toen hun dochter en haar

man aangaven het bedrijf te willen voortzetten. Er is gepraat

als Brugman om ze op andere gedachten te brengen, maar het

eind van het liedje was dat ze tóch kozen voor het vrije onder-

nemerschap, bóven de relatieve zekerheid van een baan in

loondienst. Hierbij herkenden Boukje en Marinus overigens

ook hun eigen situatie: destijds waren het hún ouders die hen

probeerden te ontmoedigen om boer te worden. En natuurlijk

deden ze het tóch. En ze zijn nog steeds overtuigd dat ze

indertijd een goede keuze gemaakt hebben. “Het is een gevoel

dat je niet altijd rationeel of economisch kunt verklaren: noem

het een ‘way of life’, iets waarvoor je kiest met je hart”, aldus

Boukje. Natuurlijk houdt de maatschap Lambregtse steeds

scherp in de gaten of de inspanningen ook voldoende rende-

ment opleveren. Die combinatie van passie, vakmanschap en

ondernemerschap heeft hen in de loop der jaren geen windei-

eren gelegd, met als resultaat dat ze nu een prachtbedrijf kun-

nen doorgeven aan de volgende generatie.

Blijven groeienMarinus benadrukt dat het belangrijk is steeds te blijven

groeien. “Om in de toekomst pluimveehouder te blíjven, moet

je blijven groeien”, is zijn overtuiging. Daarom heeft hij ook

een aanvraag lopen voor de bouw van nog eens twee stallen.

Oftewel, in zijn woorden: “Zorg dat je voor in de trein zit, vlak

achter de locomotief. Je moet niet te benauwd zijn om je

eigen bedrijfsontwikkeling aan te pakken. En last but not least:

hou de ontwikkelingen in de sector goed in de gaten en verzet

op tijd de bakens als dat nodig blijkt.”

Boukje vult aan dat het ook heel belangrijk is de technische

resultaten van het bedrijf zo goed mogelijk te spiegelen aan

die van collega’s. Een actief lidmaatschap van de studieclub

van legpluimveehouders hoort daarbij. De maatschap contro-

leert bovendien wekelijks de technische resultaten, zodat ze

scherp op de bedrijfsvoering zit. In de woorden van Marinus:

“Het wordt je niet zomaar in de schoot geworpen. Je moet er

bovenop zitten.”Mark en Marinus Lambregtse: Scharrel heeft de toekomst

6

Legpluimveehouder Douwe de Jong

Groene eieren, groene energieOndernemer: Douwe de Jong

Locatie: Parrega (Fr)

Bedrijf: scharrelleghennen; tevens windmolen

Grootte: Totaal 52.000 leghennen, in 2 stallen: 29.000 volière,

23.000 traditioneel scharrel

Het bedrijf biedt werk aan 1,5 VAK (behalve Douwe, in deeltijd

ook zijn vader en vrouw)

Doel is om te zijner tijd 100.000 slachtkuikens te houden,

allemaal op volière.

Douwe de Jong is positief in zijn kwalificatie

van de Nederlandse legpluimveehouderij: hoge

productie per persoon, goede technische

resultaten, groot vakmanschap. Hij voegt er

echter direct aan toe dat alles nóg beter kan.

Zélf houdt Douwe de vinger aan de pols door

een regelmatige vergelijking met collega’s door

gegevensuitwisseling met anderen via de com-

puter. Op die manier hou je jezelf scherp, is zijn

ervaring.


,,7P l u i m v e e h o u d e r i j : G e z o n d e g r o e i

Het kan nóg beterIn één adem gaat hij vervolgens door met waar Nederland nog

wel een extra slag kan maken: promotie en marktbewerking.

“Agrarisch Nederland is goed in produceren, maar heeft moei-

te dit op een juiste manier aan de man te brengen. Daar boven-

op is de agrarische sector te weinig creatief”, stelt hij. Douwe

geeft aan dat je bij de huidige (lage) eierprijzen als onderne-

mer bijna gedwongen wordt initiatieven te ontwikkelen die de

promotie van je product ondersteunen. Klagen (dat het aan de

consument of aan de overheid ligt) doet hij echter niet. “Dat

heeft geen zin.” Hij geeft aan dat hij met het plan rondloopt om

met een ei op de markt te komen dat zich onderscheidt van de

overige scharreleieren. De pluimveehouder uit Parrega vindt

dat je niet bang moet zijn de concurrentie met het buitenland

aan te gaan. De Nederlandse eiersector heeft immers een

aantal pluspunten: “We zijn heel goed in het produceren van

een veilig product. We kunnen snel schakelen, sneller dan

menig ander land en er is flexibiliteit en drive. Niet voor niets

zijn we in de loop der jaren uitgegroeid tot de grootste eierex-

porteur ter wereld.“ Voor de eiproducten is er evenzeer een

toekomst, maar dan met de kanttekening dat we in de grote

bulkproducten weinig te zoeken hebben. “Creatief en innova-

tief zijn. Richt je daarbij op nicheproducten”, is zijn strategie.

Toegevoegde waarde benadrukkenDouwe vindt dat een aantal eierpakstations nog te weinig initi-

atieven neemt om van het ei een aantrekkelijk product te

maken (met daarbij een hogere marge). “Eierpakstations moe-

ten zich voldoende realiseren dat ‘het doorschuiven van dozen’

niet meer van deze tijd is. “In het stelselmatig benadrukken

van ‘vers’ en een zekere mate van specialisatie, zoals dat bij

slachtkuikens gebeurt, liggen nog kansen”, zegt hij.

Douwe heeft als rechtgeaarde Fries een natuurlijke drive om

dingen op te pakken waar andere boeren niet of nauwelijks

aan toe komen. Hij heeft plannen om energie uit mest te halen

via een biogasinstallatie en het daarna zodanig te bewerken

dat het een prima afzetbaar product wordt. Groene energie,

groene eieren: dit is waar duurzaamheid voor staat in de ogen

van Douwe. Als hij dit kan realiseren, dan is zijn bedrijf volledig

toegerust voor de toekomst.

Douwe de Jong: Nieuwe dingen oppakken

,,Meningen vanuit de Legpluimveesector

■ Marketing

Piet Kwetters (Kwetters eieren)”Vermarkting? De bloemensector kent het kunstje beter: de

kwekers spelen goed in op de marktvraag. Ze leveren dat wat

er gevraagd wordt én wanneer het gevraagd wordt. De leg-

sector zou dat ook kunnen.”

”De laatste 35 jaar zijn er veel producten bijgekomen op de

ontbijttafel; schrikbarend veel zelfs. Het ei komt daarmee in de

verdrukking. Hoeveel kaassoorten zijn er tegenwoordig wel

niet? De eiersector moet initiatieven nemen om óók meer

soorten eieren te krijgen.”

Hendrik Jan Kieft (Agrarisch specialist ABN AMRO)”Ik heb een positief gevoel bij de ontwikkelingen in de eiersec-

tor. Veel pluimveehouders zijn omgeschakeld op scharreleie-

ren. Nu moet nog eens doorgepakt worden en meer worden

ingezet op merkeieren. In samenwerking met pakstations en

de retail moeten eieren op de markt gebracht worden die zich

onderscheiden van de overige eieren. Echte A-merken dus.

De retail heeft hier wel oren naar, want dan heeft men iets bij-

zonders, waar een navenant behoorlijke marge op gemaakt

kan worden.”


,,

,,Henk van Faassen (Lohmann fokkerijgroepering)”De belangrijkste taak voor een fokkerijgroepering is vooruit-

kijken naar wat er op consumentenniveau gebeurt. Er moeten

hoe dan ook eieren geproduceerd worden die de consument

aanstaan. Qua kleur, grootte en kwaliteit, maar ook qua huis-

vestingssysteem.”

■ Ondernemerschap

Symen van der Velde (Broederij en opfokorganisatieBroederij ter Heerdt b.v.)”De Nederlandse pluimveehouder is een ‘winner’. Het zijn

innovatieve ondernemers in een snel veranderende markt.

Zelfstandig. Ze gaan voor eigen boterham en een eigen plek in

de markt.”

”De Nederlandse legpluimveehouder heeft op het gebied van

alternatief gehuisveste hennen een voorsprong op zijn buiten-

landse collega's als het gaat om huisvesting, productie en

knowhow. Nederland heeft daarbij nog een gunstige ligging

ten opzichte van Duitsland; een 17e Bundesland als het ware.”

Henk van Faassen (Lohmann fokkerijgroepering)”De Nederlandse pluimveehouder steekt tegenover de buiten-

landse collega’s gunstig af. Hij is gewend om snel beslissingen

te nemen. Hij is ondernemend. Hij is verantwoord bezig. De

Nederlandse boer is één van de weinigen in de EU die zelf zijn

bedrijfsstrategie bepaalt.”

Leon Pijls (Albatross internetbedrijf)”Lage eierprijzen. Moet een bank zich daar zorgen over

maken? Of gaat het meer om: ben je een ‘blijver’? Goed vak-

manschap resulteert in een lage kostprijs. Bedrijven met bete-

re resultaten dan collega-bedrijven hebben een betere

continuïteit en zijn daarmee betere partners. Oók voor een

eierhandelaar. Goed vakmanschap dwingt doorgaans dan ook

een scherper eierafzetcontract af.”

Noud Janssen (Voorzitter LLTB; tevens legpluim-veehouder)”Voor Nederland zijn er veel kansen op het gebied van goed

vakmanschap en management in combinatie met de scharrel-

productie. Bij kooi-eieren hebben we al aangetoond dat de

Nederlandse boer daar goed in is; bij scharrel zal blijken dat

we hierin relatief nóg beter scoren dan de collega’s in de rest

van Europa.”

Hendrik Jan Kieft (Agrarisch specialist ABN AMRO)”Als ’bankman’ prefereer ik een ondernemer die een duidelijke

strategie heeft. Iemand die anticipeert op kansen en bedrei-

gingen. Die een breed blikveld heeft, om zich heen kijkt en

weet wat de mogelijkheden en onmogelijkheden zijn. Iemand

die weet waar hij heen wil, niet met de massa meeloopt, maar

zijn eigen koers uitzet.”

■ Keten

Ton Zents (Zents Pluimveebedrijven BV)”Ketenproductie? Prima, maar dan niet in de zin van ‘geke-

tend’, maar in de vorm van échte samenwerking binnen de

kolom. Op dit moment steekt het dat de prijsvorming zo

ondoorzichtig is. Transparant werken, waarbij de opbrengst

eerlijk verdeeld wordt over de partijen: dát zou de basis moe-

ten zijn voor samenwerking in de keten.”

”Wie de regie moet voeren over de keten? Logisch zou zijn om

hiervoor naar de pakstations te kijken, maar ik constateer dat

ze daar nog niet allemaal voldoende op ingericht zijn. Het ont-

breekt aan leiderschap. Wellicht dat een aantal partijen

binnen de kolom, onder andere ook legpluimveehouders, hierin

de leiding zou moeten nemen. En dan het initiatief nemen tot

een betere vermarkting en verwaarding van het ei. Er moet

sowieso meer energie gestoken worden in productvernieu-

wing en marktbewerking. Er moet dus meer aandacht aan

‘verkopen’ worden besteed! De pakstations die hier werk van

maken, zijn goed bezig.”

Noud Janssen (Voorzitter LLTB; tevens legpluim-veehouder)”De samenwerking in de keten kan een stuk beter. Bij een klei-

ne sector zou je verwachten dat men elkaar beter weet te vin-

den; helaas komt daar nog te weinig van terecht. Blijkbaar zijn

er nog te veel pluimveehouders én pakstations die ieder voor

zich te veel met een prijsverhaal bezig zijn en te weinig oog

hebben voor een betere communicatie met de retail.”

■ Wetgeving

Noud Janssen (Voorzitter LLTB; tevens legpluim-veehouder)”De EU heeft gesteld dat er per 2012 alleen nog maar scharrel-

houderij mag zijn. Het is de vraag of de eiproductenindustrie

óók die vertaalslag wil maken. Ik sluit niet uit dat er op termijn

sprake is van twee gescheiden markten: die voor tafeleieren,

en die voor eiproducten. Wellicht dat de EU-wetgeving dan ook

een onderscheid maakt voor de welzijnseisen in de houderij.”

8



Beperk uw renterisicoEen groot deel van de agrarische ondernemers in Nederland

heeft een lening met variabele rente. Al deze ondernemers

profiteren van de huidige lage rente, maar lopen ook een risico

op het moment dat de rente stijgt. Elke procent rentestijging

geeft bij een modern bedrijf al gauw een kostprijsstijging van

1 cent per kg scharreleieren en 0,5 cent per kg kuikenvlees.

Voor ondernemers die wat dat betreft geen risico’s willen

nemen, zijn er vele mogelijkheden om beide zaken te combine-

ren; profiteren van de huidige lage rente en toch beschermd

zijn tegen een mogelijke rentestijging. Dit kan bijvoorbeeld met

de Rente Cap.

Werking Rente CapMet een Rente Cap verzekert u zich tegen rentestijgingen en

profiteert u van rentedalingen. De Rente Cap is als het ware

een afgesproken renteplafond, een verzekering tegen een

ongewenste rentestijging waarvoor u ook een premie betaalt.

Indien de geldmarktrente aan het begin van de afgesproken

renteperiode onder het plafond ligt, dan betaalt u de actuele

geldmarktrente (veelal Euribor).

Maar ligt deze erboven, dan zijn uw rentelasten gemaximeerd.

U weet dus precies waar u aan toe bent en met welke rente u

kunt calculeren. Bovendien weet u zeker dat u voor uw lening

nooit meer rente zult betalen dan het met u afgesproken rente-

plafond (exclusief kredietopslag).

De grafiek geeft een mogelijke renteontwikkeling en de wer-

king van de Rente Cap weer. De éénmalig te betalen premie

bedraagt in dit voorbeeld indicatief 2% over de hoofdsom en

kan eventueel gespreid worden betaald. De effectieve rente op

basis van de Rente Cap ligt dan iets hoger in verband met deze

te betalen premie.

I. Op de 1e fixatiedag* wordt Euribor vastgesteld op 3,50%.

Dit is lager dan het renteplafond van 4,50%. U betaalt de lage

marktrente en er vindt geen verrekening plaats uit hoofde

van de Rente Cap.

Werking Rente Cap

Rentemanagement in de agrarische sector, jazeker!

II.Op de 2e fixatiedag wordt Euribor vastgesteld op 5,30%.

Dit is hoger dan het afgesproken renteplafond van 4,50%. U

maakt gebruik van uw verzekering in de vorm van de Rente

Cap en de bank keert u 5,30% - 4,50% = 0,80% rente uit.

Met de Rente Cap blijft uw krediet op basis van variabele rente

gefinancierd, maar bij een rentestijging hoeft u nooit meer te

betalen dan het met u afgesproken renteplafond (exclusief

kredietopslag).

Laat u informeren over de vele mogelijkheden die de bank u

biedt om uw renterisico te beperken.

* fixatiedag: dag waarop de rente wordt vastgesteld

4,50

ren

te

looptijd

Euribor (= te betalen marktrente zonder Rente Cap

Afgesproken renteplafond (4,50% = maximale rente oftewel de caprente)

Effectieve rente op basis van de Rente Cap

Profiteren van de rentemarkt

Afgedekt risico


De VleeskuikensectorConcurreren op ’vers’Een blik in een maaltijdenrubriek leert, dat daarin behoorlijk

veel kipgerechten staan. Kip heeft in de afgelopen jaren een

snelle opmars gemaakt als vlees dat snel en makkelijk te berei-

den is, een prima prijs-kwaliteitverhouding heeft en bovendien

smakelijk en gezond is. De slogan ‘Kip, het meest veelzijdige

stukje vlees’ slaat ook in dat kader de spijker op zijn kop.

1 0

De opmars van pluimveevlees en het neerzetten van een sterk

imago is een prestatie die een dikke pluim verdient. Er is veel

werk en energie gestoken in promotie van kookgerechten met

kip als (hoofd-)ingrediënt. Bovendien is de prijs laag gehouden.

Dat alles heeft tot een fors hoger verbruik geleid. Binnen de

totale vleesconsumptie heeft kip (‘vleeskuikenvlees’) zich een

prominente positie verworven. Hoewel varkensvlees nog

steeds de onbetwiste nummer één is, is kip flink opgerukt.

Door matige toekomstverwachtingen zijn na de vogelpest

vanaf medio 2003 minder vleeskuikens opgezet. Bovendien zijn

een aantal bedrijven met vleeskuikens en vleeskuikenouder-

dieren overgeschakeld naar de leghennenhouderij. Dit heeft in

2004, en volgens de PVE ook in 2005, geleid tot een lagere pro-

ductie dan voorgaande jaren. Bij een eveneens constante dan

wel licht dalende productie van slachtkuikens in de buurlan-

den, was de prijsvorming voor vleeskuikens in 2005 navenant

behoorlijk goed.

Goed in ‘vers’De sector realiseert zich terdege dat de kostprijs voor produc-

tie van pluimveevlees een fors stuk lager is in landen als

Brazilië en Thailand. Via verhoogde importtarieven kan dit

gecorrigeerd worden door de EU-Commissie, maar door de

WTO is bezwaar gemaakt tegen de heffingen op gezouten kip-

filet uit Brazilië. Het is daarom verstandig andere wegen te

bewandelen. Het is van belang via een goede definitie en afba-

kening van ‘vers’ het pluimveevlees in Europa onderscheidend

te maken. De afzet van verse producten is immers één van de

sterke punten van de Nederlandse slachtpluimveesector, die in

de driehoek Londen-Parijs-Berlijn (de thuismarkt) een groot

afzetgebied heeft.

Aanspreken op vakmanschap enondernemerschapDe komende jaren zal de vleeskuikenhouder moeten aantonen

dat hij, náást goed vakmanschap, ook het ondernemerschap

goed in de vingers heeft. ‘Vakmanschap’ in de vorm van het op

orde hebben van je technische resultaten, zoals een scherpe

voederconversie, geringe uitval en goede karkaseigenschap-

pen. Dit alles met als hoofddoel om voldoende marge te beha-

len tussen opbrengstprijs en kostprijs.

En ‘ondernemerschap’ door het op een correcte manier invul-

ling geven aan de samenwerking met medewerkers en keten-

partners en het succesvol financieel managen van het bedrijf.

Hij zal knopen moeten doorhakken ten aanzien van investerin-

gen, gericht op een lagere kostprijs en/of hogere opbrengst-

prijs. De juiste combinatie van investeringen op het gebied van

bedrijfsgroei en ten aanzien van ventilatie, voer en mestafzet

bijvoorbeeld is een voortdurende zoektocht.

Een aantal ondernemers kiest ervoor de kostprijs te verlagen

via schaalvergroting. Op die manier proberen ze investeringen

voor hogere kwaliteitseisen op het gebied van diergezondheid,

voedselveiligheid en dierenwelzijn rendabel te maken. Op dit

moment zijn voorstellen van de EU-Commissie in bespreking

over dierenwelzijn. Afhankelijk van de invulling hiervan kan dit

een kans voor Nederland betekenen, míts er ook een mogelijk-

heid komt om via etikettering te wijzen op het onderscheidend

vermogen van vleeskuikens die voldoen aan de Europese wel-

zijnregels. Het is bovendien van belang dat in de EU-discussie

voldoende ruimte komt voor het vakmanschap van de

Nederlandse vleeskuikensector.


16 -

25 -

20 -

40 -

45 -

pluimveevlees

varkensvlees

1990 1995 2000 2001 2002 2003 2004

30 -

35 -

50 -

rund- en kalfsvlees

1 1P l u i m v e e h o u d e r i j : G e z o n d e g r o e i

0

500

10

50

60

Aantal bedrijven

Aantal slachtkuikens x 1 miljoen

1990 1995 2000 2001 2002 2003 2004

20

40

1000

1500

Bron: PVE Bron: PVE

Vleesconsumptie 1990-2004 (kg per hoofd bevolking) Aantal bedrijven en slachtkuikens (x1 miljoen) 1990-2004

Nederland is al behoorlijk ver gevorderd met de reductie van

Salmonella-besmetting in pluimveevlees. Dat dit bij Campy-

lobacter een stuk ingewikkelder ligt, ziet gelukkig ook de

Nederlandse overheid in. De toezegging van het Ministerie

VWS om hierin geen ‘Alleingang’ te voeren, maar zo veel

mogelijk in de pas te lopen met de resultaten van onderzoek én

de voortgang in andere EU-landen, mag als bewijs worden

opgevat dat de overheid zich meer en meer rekenschap geeft

van de beginselen van ‘level playing field’.

Er moet ingezet worden op een realistisch tijdpad, waarbij ver-

der geprobeerd moet worden de Nederlandse voorloperpositie

op dit gebied te behouden.

Over de grenzen van je eigenbedrijf kijkenDe kwetsbaarheid van de sector blijft een groot zorgpunt. Dat

geldt natuurlijk in de eerste plaats voor de uitbraak van dier-

ziektes als vogelpest. Maar dit geldt evenzeer voor de inciden-

ten in andere schakels van de keten, zoals de verontreiniging

van diervoeder, die hun weerslag kunnen hebben op het imago

van de slachtkuikensector.

Daarom is het zaak als ondernemer over de grenzen van het

eigen bedrijf heen te kijken en de uitdaging aan te gaan om in

ketenverband deze risico’s zoveel mogelijk uit te sluiten en te

voorkomen.

Een punt van aandacht tenslotte is de ketenregie in de vlees-

kuikensector. De mengvoerbranche heeft tot nog toe die rol

met succes vervuld, daarbij vooral een productiegestuurde

aanpak kiezend. De laatste jaren is echter duidelijk geworden

dat de regie vooral vraaggestuurd zal moeten zijn. De vraag is

aan de orde of de mengvoerindustrie in staat is te switchen

van aanbodgestuurd naar vraaggestuurd. Het ligt in de rede

dat initiatieven hiertoe meer en meer door de slachterijen wor-

den genomen.


1 2

moet zijn. Alsof er geen verschillen zijn in temperatuur, lucht-

vochtigheid én management/vakmanschap tussen Helsinki en

Napels of tussen Dublin en Warschau. “Dat vergt nog veel uitleg

en lobbywerk. Waarbij het ook aan te raden is eerst de resulta-

ten van onderzoek af te wachten alvorens besluiten te nemen

die leiden tot drastische, nodeloos kostprijsverhogende maatre-

gelen”, aldus Kees.

Kees en Annelies blijven echter optimistisch gestemd. Ze zijn

van mening dat de Nederlandse vleeskuikensector een aantal

pluspunten heeft waar andere landen nog lang niet aan toe zijn.

“Goede logistiek. Alles zit dicht bij elkaar: voer, broederij, slach-

terij, kennis. En een grote groep koopkrachtige consumenten die

graag een mooi stukje vlees willen hebben, voor niet al te veel

geld.”

Kees vertrouwt bovendien op zijn intuïtie: hij wil zélf een koers

uitzetten en niet altijd doen wat diverse ‘sectordeskundigen’

adviseren. “Want dan loop je achter de markt aan”, zo stelt hij.

Vrouw zoekt BoerOpmerkelijk (én verheugend) vindt Kees het, dat onder de

Nederlandse bevolking het draagvlak voor de landbouw is

gegroeid. “Op de een of andere manier begrijpt de hedendaagse

consument steeds beter dat het stukje vlees op zijn bord daar

alleen kan komen als er ook ergens een pluimveehouder is die

zijn best doet dit zo efficiënt mogelijk te produceren. Kinderen

van boeren kunnen nu, net als veertig jaar geleden, weer vol

trots vertellen dat hun ouders een boerenbedrijf hebben.” Kees

vindt dat de sector ook de hand in eigen boezem mag steken.

“Doordat men gaandeweg opener is geworden, en - dus - meer

deel uitmaakt van de maatschappij, is het wederzijds begrip

gegroeid. Wellicht dat dit ook het succes van een TV-program-

ma als ‘Boer zoekt Vrouw’ ten dele verklaart.”

Ondernemer: Kees Koolen (tezamen met vrouw Annelies)

Locatie: Bergeijk (N-Br)

Bedrijf: Vleeskuikens

Grootte: 120.000 vleeskuikens

Historie: oorspronkelijk gestart als combinatie vleeskuikens en

vleesstieren. Verder waren er toen nog diverse handels-

activiteiten. Gaandeweg zijn de vleesstieren afgestoten, omdat

die te weinig renderend waren. Na afstoting van handelsacti-

viteiten in 1997, nu volledig gericht op vleeskuikens.

Vleeskuikenhouder Kees Koolen

Vertrouwen op eigen intuïtieKees en Annelies Koolen willen op korte termijn

uitbreiden van 120.000 naar 170.000 vleeskui-

kens. Op hun gezinsbedrijf kiezen ze voor een

efficiënte bedrijfsvoering waarbij de beoogde

schaalvergroting een kostprijsverlaging zal

opleveren.

Mondiale concurrentieKees en Annelies hebben volop oog voor de ontwikkelingen in

de sector. Door liberalisering van de wereldmarkt verhevigt de

marktdynamiek: hogere pieken, maar ook diepere dalen. “Als

ondernemer doet dat een beroep op je uithoudingsvermogen,

zéker als de dalen ook nog eens behoorlijk lang aanhouden”,

zegt Kees. “Voeg daarbij dat de spelregels soms onbegrijpelijk

zijn en dat sommige landen wel érg makkelijk toegang krijgen tot

de lucratieve Europese markt.” Hij vindt het sowieso niet ver-

standig om als welvarend land je al te afhankelijk op te stellen

van landen die zich nog moeten bewijzen als het gaat om conti-

nue en duurzame levering van eerste levensbehoeften.

….en wat doet Europa?Europa moet in dat kader beter op zijn zaak letten. Niet alleen

extern alert zijn, maar zeker ook op haar eigen grondgebied de

zaken goed regelen, vindt hij. Als voorbeeld haalt hij aan dat de

plannen voor de nieuwe welzijnsregels wel erg gemakkelijk stel-

len dat de dichtheid per vierkante meter overal in de EU gelijk

Kees Koolen: Een open opstelling verbetert de communicatie


1 3

Innovatie en groei gaan hand inhandGevraagd naar het begrip ‘innovatie’ is Kees volmondig in zijn

mening: dat moet op alle terreinen plaatshebben. “Nergens in

de keten mag er stil gestaan worden.” Kees geeft aan dat hij als

vleeskuikenhouder zo efficiënt mogelijk het bedrijf probeert te

leiden. “Dat verwacht ik ook van de agribusiness. Er zal steeds

verder doorgegroeid worden en - net als in andere sectoren -

zal iedereen in de keten efficiënter moeten werken. Ook de

landbouwsector zal zich moeten aanpassen aan de mores van

de economie”, vertelt hij. “Niet als boer, maar des te meer als

manager, zal ingezet moeten worden op een beheersbare groei-

strategie.”

Tsjep en Akkie Jorritsma leiden een bedrijf dat

in de loop der jaren flink gegroeid is. Een groei

in aantal dieren, maar vooral ook in de breedte.

Enthousiast steekt Tsjep van wal als hij begint

over zijn laatste ‘speeltje’: een eigen meng-

voerfabriek. Hij betrekt het concentraat van de

voerfabrikant en laat zich door hen ook uitge-

breid adviseren over de meest optimale voer-

samenstelling. De grondstoffen tarwe, maïs,

sojaschroot en vet haalt hij zelf op in de

Rotterdamse haven of laat hij afleveren. De

conclusie na drie mestronden: het is een stuk

voordeliger dan voorheen.

Kostprijs is leidendDe opschaling heeft een positieve invloed gehad op de kost-

prijs van het bedrijf van de familie Jorritsma. “Maar”, zo bena-

drukt Tsjep, “Het geldt niet voor alle situaties dat groter ook

Inzetten op beheersbare groeistrategie

Ondernemer: Tsjep en Akkie Jorritsma, tezamen met drie

medewerkers

Locatie: Tzummarum (FR)

Bedrijf: Vleeskuikens

Omvang: 300.000 stuks

Historie: In 1993 het bedrijf van Tsjep’s ouders overgenomen,

met indertijd 200.000 vleeskuikens. Na een brand in 1996 is het

bedrijf volledig gerenoveerd en doorgegroeid naar 300.000

dieren. De bedrijfsgebouwen bevinden zich op twee verschil-

lende locaties, slechts 100 meter van elkaar vandaan.

Reeds in 1996 begonnen met het bijmengen van tarwe; onlangs

resulterend in een heuse mengvoerproductie-unit. Op de

planning staat een uitbreiding naar 340.000 vleeskuikens.

P l u i m v e e h o u d e r i j : G e z o n d e g r o e i

Tsjep en Akkie Jorritsma

Eigen mengvoerproductie

meteen beter is. Er zijn genoeg kleinere bedrijven die het prima

voor elkaar hebben.” Iets dergelijks geldt ook voor de bedrij-

vigheid om de pluimveehouderij heen. “De slachterijen zijn

prima weggekomen uit de situatie van overcapaciteit van

enkele jaren geleden. Er wordt nu duidelijk efficiënter gewerkt,

waardoor ook een betere uitbetalingprijs gerealiseerd wordt.”

Kijkend naar de productieresultaten, is Jorritsma zeer tevreden.

Met zijn negen stallen draait hij constant scherpe resultaten.

Doordat hij zijn eigen voer produceert, zit hij misschien nog


niet bij de absolute top waar het de voederconversie betreft,

maar is hij wél in staat om een zéér scherpe kostprijs neer te

zetten. De combinatie van een tamelijk grote bedrijfsomvang,

houtverwarming, eigen voerproductie, betrokken medewer-

kers én een onlangs aangeschafte vangmachine maakt dat hij

bij de winnaars hoort qua kostprijs. In tijden van goede

opbrengstprijzen haalt hij de maximale winst, terwijl hij ook in

tijden van extreem lage prijzen in staat is een redelijke boter-

ham te verdienen. Als zodanig heeft de op zijn bedrijf toege-

paste innovatie hem géén windeieren gelegd.

Innovatief aan de slagHet bedrijf van de familie Jorritsma is zeker geen standaardbe-

drijf. Allereerst natuurlijk de houtgestookte verwarming, een

kunstje dat Tsjep heeft afgekeken tijdens een excursie naar

Denemarken, ruim vijfentwintig jaar geleden. Vervolgens de

hypermoderne apparatuur om zelf mengvoer te maken.

Door zijn brede interesse is Tsjep vaak verbeteringen al op het

spoor voordat bijvoorbeeld het Spelderholt hiermee kwam. Zo

heeft hij veel energie en creativiteit gestopt in de toepassing

van een efficiënte klimaatbeheersing op zijn bedrijf. Nu wil hij

iets gaan doen met biogasinstallaties; een vergunningsaan-

vraag loopt inmiddels.

Aan een relatie moet gewerkt worden, liefst van twee kanten.Akkie en Tsjep hechten aan een open en eerlijk overleg met

kolompartners. Alles in redelijkheid bespreken, is hun motto.

“Natuurlijk kan dat leiden tot afspraken om te leveren op een

tijdstip dat je niet uitkomt, maar als partner in de keten heb je

nu eenmaal niet alleen rechten, maar ook plichten. Als je flexi-

biliteit van anderen verlangt, dan moet je die ook zelf tonen.

Dat geldt voor het contact met een voerfabriek, een slachterij,

maar óók met een bank. Het belang van een goede bank die

met je meedenkt, je vertrouwt en mee discussieert over je

(groei-)plannen. En die genoeg heeft aan een half woord, zodat

je niet steeds weer het hele verhaal moet gaan uitleggen”,

aldus Akkie.

1 4

Tsjep en Akkie Jorritsma: Zelf innovatief bezig zijn

Met eigen voer een zeer scherpe kostprijs neerzetten


,,

,,

1 5

Meningen vanuit de Vleeskuikensector

■ Marketing

Ad Kemps (Coppens diervoeding)”Brazilië en Thailand een bedreiging voor Nederlands pluim-

veevlees? Wij willen ons juist met onze Europese producten

onderscheiden. Herkenbaar maken. Het is een gegeven dat áls

consumenten iets kunnen herkenen, ze dan voor het

Nederlandse kwaliteitsproduct zullen kiezen.”

Alfred van Lenthe (PVE)”Alle kansen moeten worden aangegrepen. We zouden pro-

actiever moeten aansluiten bij de obesitas-discussie:

Pluimveevlees is een heel gezond product. Het imago van

mager vlees zou extra uitgebuit mogen worden.”

“Niet alleen een product afzetten, maar een concept, dus

inclusief de distributie. Zorg dat je je onderscheidt. Een pro-

duct is inwisselbaar. Bij een concept is dat een stuk moeilijker.”

Cees Vergouwen (Agrarisch specialist ABN AMRO)”De sector heeft de marketing rondom de afzet van kip goed

voor elkaar. De andere vleesproducten kunnen hier een voor-

beeld aan nemen. De delen-vermarkting is goed in de markt

gezet en dat moeten we zeker zo houden. Dus niet achterover-

leunen.”

■ Ondernemerschap

Herman van Welie (ABAB)”Na de vogelpest is er in de vleeskuikenhouderij in Nederland

fors gesaneerd. Vraag en aanbod zijn gewijzigd. Bovendien

wordt er nu nóg strakker naar de financiële resultaten geke-

ken. Ik ben gematigd optimistisch over de toekomst. Zéker niet

pessimistisch. Op dit moment is de sector een heel stuk gezon-

der dan twee jaar geleden. Vooral de grotere bedrijven zijn op

dit moment, met het oog op de toekomst, bezig met bedrijfsver-

groting. Die bedrijven groeien sneller dan de kleinere.”

Cees Vergouwen (Agrarisch specialist ABN AMRO) “Er is veel onzekerheid over de import vanuit Brazilië en

Thailand, maar ik denk dat we een goede markt kunnen

behouden door onze afzet van ‘vers’ in de directe regio, de

driehoek Parijs-Londen-Berlijn. Er zal echter scherp gelet

moeten worden op de kostprijs. Dat betekent dat de schaal-

vergroting blijft doorgaan en dat het totaal aantal bedrijven

afneemt.”

”Een goede ondernemer is iemand die zich weet te onder-

scheiden. Op diverse fronten: op zijn technische resultaten,

maar ook op het vlak van onderhandelen met zijn leveranciers

en afnemers. Hij moet dus niet alleen in de stal goed bezig zijn,

maar óók daarbuiten. Dit om de kleine verschillen die er zijn,

volledig te benutten.”

■ Keten

Bas Koot (Broederij Lagerwey)”De vleeskuikenketen in Nederland kan nog wel wat verster-

king gebruiken. Er is behoefte aan een duidelijke ketenregis-

seur om aanbod en vraag beter op elkaar af te stemmen. Dat

zou een slachterij moeten doen (vraaggestuurd). De voersec-

tor was voorheen ook sturend, maar dat was vooral productie-

gestuurd.”

■ Wetgeving

Ad Kemps (Coppens diervoeding)”We zien dat onder druk van McDonald’s ook in de VS de dis-

cussie over welzijn oplaait. Op die manier wordt dierenwelzijn

een mondiaal item en zal blijken dat Nederland een voor-

sprong heeft in de toepassing ervan.”

Jan Odink (NEPLUVI)”De nieuwe welzijnsregels voor vleeskuikens, zoals ze nu

staan in de conceptverordening van de EU, zijn voor niemand

een pré. Er wordt te weinig rekening gehouden met de ver-

schillende omstandigheden binnen de EU. Hanteer geen

middelvoorschriften, maar hanteer doelvoorschriften.”

P l u i m v e e h o u d e r i j : G e z o n d e g r o e i


Informatie en adviesDe agrarisch adviseur van ABN AMRO is vertrouwd met de

sector en met de ontwikkelingen en uitdagingen waarmee de

agrarisch ondernemer wordt geconfronteerd.

Hij is financieringsspecialist en weet de weg binnen de

ABN AMRO-organisatie.

Vast aanspreekpuntBij de agrarisch adviseur kunt u in principe terecht met al uw

vragen op financieel gebied. Of het nu gaat om bedrijfsfinancie-

ring, verzekeren, pensioenvoorziening, privévermogen,

fiscaliteit of beleggen.

Kantoor in uw regioU kunt een afspraak maken via uw ABN AMRO-kantoor of

rechtstreeks met een van de agrarisch adviseurs bij u in de

buurt.

ABN AMRO is op verschillende manieren bereikbaar, 24 uur per

dag, 7 dagen per week.

AdviesVoor vragen over de producten en diensten van ABN AMRO

belt u met 0900-0024 (lokaal tarief, 24 uur per dag, 7 dagen in de

week). Via dit telefoonnummer kunt u tijdens kantooruren ook

een afspraak maken voor een persoonlijk adviesgesprek.

InternetOp www.abnamro.nl/agrarisch vindt u informatie over produc-

ten en bankzaken, een overzicht van de agrarisch adviseurs,

specifieke informatie over verschillende sectoren en nog veel

meer.

Kijk voor uitgebreide informatie over onze producten en dienst-

verlening op: www.abnamro.nl

GroningenGroningenIng. J. Westers06.51301480

GroningenDhr. H. Kasemier06.22924637

WinschotenIng. H.J. Kieft06.51301268

FrieslandLeeuwardenDhr. J.H. Dijkstra06.53986383

LeeuwardenDhr. T. Okkema06.51301838

DrachtenDhr. J. Dam06.23362394

DrentheAssenIng. T. Tempelmann06.51474434

GroningenDhr. H. Kasemier06.22924637

OverijsselHardenbergDhr. G.H. Olthof06.51478817

EnschedeIng. J.H.M. Wilmink06.51478816

FlevolandEmmeloordIng. A.H. Broeze06.51301789

DrachtenDhr. J. Dam06.23362394

Meer mogelijk maken

GelderlandDoetinchemIng. F.A.M. Dorresteijn06.51300831

ApeldoornIng. E. Pierik06.51301789

UtrechtIng. J. Sinke06.20248168

GorinchemIng. J.J. Daalhuizen06.51300683

BrabantBredaIng. M.R. Wortelboer06.51478385

EindhovenDhr. C.J. Vergouwen06.51458301

TilburgIng. J.A.M. de Craen06.51478384

DoetinchemIng. F.A.M. Dorresteijn06.51300831

LimburgRoermondDhr. A.H.M. Kessels06.51458407

ZeelandGoesDhr. A.B. Koole06.51478386

BredaIng. M.R. Wortelboer06.51478385

UtrechtUtrechtIng. J. Sinke06.20248168

Alphen a/d RijnIng. J.J.A. van Leeuwen06.51300708

Zuid-HollandAlphen a/d RijnIng. J.J.A. van Leeuwen06.51300708

Capelle a/d IJsselDhr. C. Kroon06.51300700

GorinchemIng. J.J. Daalhuizen06.51300683

Noord-HollandDen HelderDhr. A.J. Verbruggen06.51301295

HoornDhr. J.N.M. Velzeboer06.53876425

Onze agrarisch specialisten

1 6


Agraries Nieuws 01-11-2005 13:39 Pagina 1 Pluimveehouderij … · Onder andere China (319), Japan...

Documents

Transcript of Agraries Nieuws 01-11-2005 13:39 Pagina 1 Pluimveehouderij … · Onder andere China (319), Japan...