Agnes de Bruin, CBS, 12 september 2013 Dag van de gezondheidsstatistieken

Microdatabestanden over gezondheid en zorggebruik

2

Inhoud

Gezondheidsstatistieken bij het CBS: - soorten databronnen

GezondheidsStatistisch Bestand (GSB):- zorgregistraties op persoonsniveau

Werken met microdata door onderzoekers

Beschikbare microbestanden over gezondheid en zorggebruik

3

Gezondheidsstatistieken bij het CBS

1. Doodsoorzakenstatistiek2. Gezondheidsenquête (n= 10.000) statistieken3. Statistieken op basis van zorgregistraties op

persoonsniveau (GSB)4. Economische aanbodstatistieken over groepen

zorgaanbieders5. Uitgaven aan zorg, zorgrekeningen

(1)- (3): microbestanden op persoonsniveau beschikbaar(4) : microbestanden op instellingsniveau beschikbaar

4

GSB: zorgregistraties op persoonsniveau

– Registraties met medisch-inhoudelijke informatie– Bij voorkeur integrale registraties, van de

belangrijkste zorgsectoren– Gekoppeld aan de Gemeentelijke

Basisadministratie (GBA)– Daardoor registraties ook koppelbaar met andere

persoonsregistraties bij het CBS (SSB)– Personen volgbaar in de tijd vanaf 1995– Koppeling op BSN indien beschikbaar, anders op

postcode-geslacht-geboortedatum (onvolledige koppeling)

5

Registraties in het GSB

• huisartsenzorg (LINH van NIVEL)• ziekenhuiszorg (LMR van DHD)• AWBZ-zorg en WMO-thuiszorg (van Het CAK)• geestelijke gezondheidszorg (DBC-GGZ, nog niet

gekopp.)• perinatale gegevens (van PRN)• geneesmiddelenverstrekkingen (van CVZ)• ziektekosten per persoon ( Zvw) (van Vektis)

Wat nog aan het GSB wordt toegevoegd:• indicaties voor AWBZ-zorg (van CIZ)• DBC-ziekenhuiszorg, incl. polikliniek en ZBC’s • gekoppelde statistieken DBC-GGZ en DBC-zkh

6

Andere persoonsregistraties (SSB)

Zorgregistraties, doodsoorzaken en gezondheidsenquête kunnen met elkaar gekoppeld worden

én met andere persoonsregistraties bij het CBS, b.v.:

– GBA-gegevens (herkomst, burgerlijke staat, huishoudsamenstelling, etc.)

– inkomen– banen, uitkeringen– opleiding

7

Werken met microdata

– Veel microdata bij het CBS zijn beschikbaar voor onderzoekers

– Onderzoeksinstelling moet gemachtigd zijn– Geheimhoudingsverklaring ondertekenen– Publicaties openbaar– On-site of remote access– Aankoppelen eigen microdata mogelijk– Niet mogelijk: downloaden, microdata meenemen– Outputcontrole

8

– Voor gebruik zorgregistraties meestal toestemming registratiehouder nodig

– Bij nieuwe projecten wordt altijd een intake gehouden, met CBS-inhoudsdeskundigen van de betreffende microbestanden

– Zie www.cbs.nl/cvb voor richtlijnen, kosten, en beschikbare microbestanden

9

Home-page www.cbs.nl

10

11

12

13

Microbestanden die nog niet voor onderzoekers beschikbaar zijn:

• Indicaties voor AWBZ-zorg (2009-)

• Vektis-data zorgkosten per persoon per zorgsector (2009-)(basisverzekering)

• DBC-data GGZ en ziekenhuizen (2010/2011-)

• Productiestatistieken zorginstellingen (2006-)

14

Gebruik microdata gezondheid

In 2012 en 2013: 103 verschillende projectenwaarin de volgende bestanden werden gebruikt:

15

Gebruikers

In 2012 en 2013: 103 verschillende projectenvan 36 verschillende gebruikers

(instituten)

Gebruikers: RIVM, universiteiten, UMC’s, NKI,

CPB, SCP, NIVEL, NIDI, SEO,TNO Kwaliteit van Leven, VeiligheidNL, e.a.

16

Inhoud beschikbare microbestanden

Gezondheidsenquête (vanaf 1997)– Ervaren gezondheid, beperkingen, leefstijl, gebruik

medische, maatschappelijke en preventieve voorzieningen

– Revisie in 2010: inhoudelijk (medische consumptie) en ‘mixed mode’ waarneming

Doodsoorzaken (vanaf 1995)– Primaire en secundaire doodsoorzaken (ICD10),

plaats van overlijden– Koppelingsmogelijkheden oudere bestanden

17

Voorbeeld Gezondheidsenquête:

18

Voorbeeld doodsoorzaken:

Onderzoek Universiteit Tilburg en UMCG (Bot et al: Association of coexisting diabetes and depression with mortality after myocardial infarction, Diabetes Care, 2012)

19

LMR ziekenhuisopnamen (vanaf 1995)– Bron: Dutch Hospital Data (DHD)– Klinische opnamen, dagopnamen, diagnosen (ICD9-

CM), verrichtingen, specialisme– Niet complete koppeling op opnameniveau

(vanaf 2012 wel integrale koppeling op BSN)– Hulpbestand uit GBA nodig om personen te kunnen

volgen op ziekenhuisopnamen– Probleem: dekking sinds 2006 niet meer compleet:

2011: 18% v.d. opnamen mist, 40% v.d. verrichtingen!2012: 23% v.d. opnamen mist!

» geen updates CBS persoonsstatistieken meer

» geeft ook beperkingen voor onderzoek:

20

Persoon 1

Persoon N

Persoon 1

Persoon N

Persoon 1

Persoon N

Zorg

gebru

ik

van

N

ederl

an

d

Volledige registratie

Steekproef

Onvolledige LMR

21

AWBZ/WMO-zorg (vanaf 2004)

– Bron: Het CAK– Personen ≥ 18 jaar– Zorg met verblijf (in verpleeghuizen,

verzorgingshuizen, instellingen voor gehandicapten en langdurige psych. zorg)

– Zorg zonder verblijf (thuiszorg, naar type zorg)– Zorg in natura, geen PGB’s – Geen diagnosen, maar CIZ-gegevens over de

indicatie van de zorg komen beschikbaar

22

Voorbeeld thuiszorg:

23

LINH huisartsenzorg (vanaf 2002/2006)– Bron: NIVEL– Huisartscontacten; episoden naar diagnose (ICPC-

1)– ca. 85 huisartspraktijken, ca. 300.000 personen

per jaar– Niet complete koppeling– Ophooggewicht op persoonsniveau beschikbaar– Geschikt als ‘start’-populatie om andere

registraties aan te koppelen (niet andersom)

Geneesmiddelenverstrekkingen (vanaf 2006)– Bron: CVZ – Geneesmiddelen vallend onder basisverzekering– Exclusief intramuraal verstrekte geneesmiddelen– Incl. type geneesmiddel (ATC-code)– Nog geen hoeveelheden

24

Voorbeeld geneesmiddelen:

25

PRN perinatale gegevens (vanaf 2004)– Bron: PRN– Gegevens van geborenen (geboortegewicht,

zwangerschapsduur, eenling/meerling, sterfte) en hun moeder (leeftijd, herkomstgroep, pariteit)

– Vrijwel integraal; excl. huisartsbevallingen en enkele verloskunde praktijken

– Ophooggewicht beschikbaar

BIG inschrijvingen (vanaf 1995)– Personen ingeschreven bij ‘Beroepen in de

Gezondheidszorg’ (BIG) register, van het CIBG

– Beroep en specialisme (huisarts, chirurg, fysiotherapeut, etc.)

– Inschrijfdatum, uitschrijfdatum

26

Productiestatistieken Zorg en Welzijn en Zorgpraktijken (vanaf 2003/2005)

– Op instelling/praktijk niveau (naar SBI)– Zorgpraktijken (huisartsen, tandartsen,

verloskundigen etc.) en medische laboratoria, trombosediensten, ambulancediensten, welzijnswerk, kinderopvang

– Zorginstellingen volgend jaar toegevoegd (ziekenhuizen, GGZ, GHZ, VVT, JZ, MO)

– Opbrengsten, omzet, lasten, arbeidskosten, aantal personeel

27

Vragen?

Voor vragen over het gebruik van microbestanden, contact Centrum voor Beleidsstatistiek, cvb@cbs.nl