‘De toekomst begint vandaag’ - Blue Sky Group · 2019-01-15 · financieel voor staan, maar ook...

13
pensioenuitvoering | bestuursondersteuning | vermogensbeheer | advies | communicatie ‘De toekomst begint vandaag’ nummer 1 | 2019

Transcript of ‘De toekomst begint vandaag’ - Blue Sky Group · 2019-01-15 · financieel voor staan, maar ook...

Page 1: ‘De toekomst begint vandaag’ - Blue Sky Group · 2019-01-15 · financieel voor staan, maar ook wat de rest van de wereld van ons verwacht en welke opties wij hebben om aan die

pensioenuitvoering | bestuursondersteuning | vermogensbeheer | advies | communicatie

‘De toekomst begint vandaag’

nummer 1 | 2019

Page 2: ‘De toekomst begint vandaag’ - Blue Sky Group · 2019-01-15 · financieel voor staan, maar ook wat de rest van de wereld van ons verwacht en welke opties wij hebben om aan die

‘ Necessity is the mother of invention’

16

‘Met dit systeem kunnen we direct al veel effectiever werken

en daardoor kosten besparen’

22

‘ We zijn dieper in de leefwereld van de klant gedoken’

9

‘ We brengen onze producten en processen terug naar de kern’

20

‘ Wij doen geen concessies aan de kwaliteit’

7‘Niemand is wettelijk gezien

de eigenaar van data’

12

Colofon | Uitgave Blue Sky GroupTekst: Land van Maas en Taal, m.u.v. p.20-21 Fotografie: Katja Mali (pag. 3), Ed van Rijswijk (pag. 17), Bernice van Wiesen(pag. 7, 9, 22) Art direction en ontwerp: Frissewind in communicatie en design, AmsterdamDruk: Aeroprint, Ouderkerk aan de Amstel

Voorwoord

Wat de uitkomsten van de moeizame besprekingen over het nieuwe pensioenstelsel ook zullen zijn, de wereld draait op volle toeren door. Demografische veranderingen, individualisering van de samen leving en digitalisering wachten niet op de politici in Den Haag. Maar ze bepalen wel de toekomst. Hoe wij er als bedrijf financieel voor staan, maar ook wat de rest van de wereld van ons verwacht en welke opties wij hebben om aan die verwachtingen tegemoet te komen. Daarom wachten we niet langer en stappen we vandaag nog de toekomst in. In deze Sky geven we u een beeld van hoe wij dit voor ons zien en hoe we daar al mee begonnen zijn.

07 Strategie in de praktijkOrpa Bisschop | directeur

09 In 10 weken van opt-out naar opt-inRuud Lahr | marketing manager

12 Gooi alle ramen en deuren open! Lokke Moerel | hoogleraar technologie en recht

16 De techniek kan alles Don Ginsel | CEO van Holland FinTech

20 Focus op de kernJack Jonk | chief investment officer

22 DeelnemersportalenJurgen Wegbrans | product owner

‘Om onze strategie te kunnen bepalen hebben we onszelf twee vragen gesteld. Hoe kunnen we op de lange termijn van een zo groot mogelijke waarde zijn voor pensioenfondsen en hun deelnemers? En wat is ervoor nodig om die waarde ook daadwerkelijk te kunnen leveren?

De volgende trends vinden wij daarbij belangrijk:

Digitalisering. De techniek staat letterlijk voor niets. Vrijwel alles wat we kunnen bedenken is digitaal te realiseren. De vraag is alleen: wat is zinvol? Wat is het

voordeel voor de klant en wat wil die klant zelf? Waar voelt hij zich prettig bij? En: wat is ethisch en wettelijk verantwoord?

Vereenvoudiging van beleggings-producten en administratie. De meer-waarde van unieke en complexe beleg-gingsproducten neemt af. Complexiteit staat ook de transparantie richting deel-nemers en governancepartijen in de weg. Fondsen kiezen vaker voor een-voudige producten.

Individualisering. In de samenleving verschuift de focus van collectief naar

individueel belang. Mensen zijn door-gaans nog steeds bereid bij te dragen aan het algemeen belang, maar willen dit niet altijd meer financieren via instituties waar zij weinig grip op hebben. Zij willen ook meer grip op de opbouw van hun eigen pensioen, maar verwachten dat wij dit voor hen gemakkelijk maken.

Wet- en regelgeving. De hoeveelheid en ingrijpendheid van financiële wetten en regels voor pensioenfondsen neemt alsmaar verder toe. Dit jaagt de kosten op en zet de organisatiestructuur en rentabiliteit onder druk.

Een nieuwe strategie voor Blue Sky Group

De toekomst begint vandaagToine van der Stee vertelt hoe Blue Sky Group de toekomst ziet en zegt: ‘ Gelukkig kunnen we ook zonder nieuwe pensioenwet of pensioenstelsel heel goed zien waar de ontwikkelingen naar toe gaan en ons op de nieuwe situatie voorbereiden. We hebben het afgelopen half jaar samen met de aandeelhouders en de raad van commissarissen een beeld geschetst van de pensioensector over grofweg 15 jaar en onze rol daarin vastgesteld.’

‘Gelukkig kunnen we ook zonder nieuw pensioenstelsel heel goed zien waar de ontwikkelingen naar toe gaan en ons op de nieuwe situatie voorbereiden.’Toine van der Stee, algemeen directeur van Blue Sky Group

Page 3: ‘De toekomst begint vandaag’ - Blue Sky Group · 2019-01-15 · financieel voor staan, maar ook wat de rest van de wereld van ons verwacht en welke opties wij hebben om aan die

Oude wereld, nieuwe wereld Wij zien hoe zich naast onze huidige, collectief ingestelde sector een nieuwe pensioenwereld ontwikkelt. Deze is veel meer op het individu gericht, zonder de voordelen van een collectieve aanpak.

Het is te verwachten dat de bovengrens voor collectieve pensioenen nog verder naar beneden zal worden bijgesteld. Mensen zullen daardoor zelf verant-woordelijk worden voor een groter deel van hun pensioen en kunnen kiezen waar zij dit onderbrengen. Het wordt daarom voor pensioenfondsen alsmaar belangrijker de individuele deelnemers aan zich te binden. Daarom zeg ik: ‘Ga nu maar als de bliksem beginnen om die klant op een voetstuk te plaatsen, want anders loopt hij weg zodra hij die keuze krijgt.’ En als pensioenuitvoerders zitten wij hiervoor op de eerste rij, omdat we heel veel van onze deelnemers weten en vaak al jaren zaken met hen doen. We zullen keer op keer moeten bewijzen dat we het beste met hen voor hebben en dat we verstand van zaken hebben.

Van B-to-B naar B-to-COnze oude wereld is stevig geschoeid op een business-to business-leest. Vermogensbeheerders hebben decennia lang het verschil gemaakt door com plexe, vaak unieke producten te ont wikkelen en die per fonds verschillend in te zetten. Pensioen uitvoerders onder scheiden zich door al die complexe unieke regelingen op een passende manier te administreren. Ik denk dat we hierin als sector zijn doorgeschoten en eens met een frisse blik naar nut en noodzaak van al die producten moeten kijken.

Wat we nu vaak doen is eigenlijk niet bepaald klantvriendelijk. Wij maken een product dat wij goed vinden en zeggen tegen onze klanten: ‘Dit is goed voor jou, koop het nu maar!’ En als ze het niet willen hebben, sturen we ze weg. Allemaal met de beste bedoelingen, namelijk om de voor deelnemers zo waardevolle collectieve regelingen bij elkaar te houden. Maar zo maken we van onze klanten natuurlijk niet bepaald vrienden voor het leven. Terwijl dat nu juist is wat we zouden willen.

De nieuwe, meer individueel gerichte wereld zal een business-to-consumer karakter hebben. Wij moeten erachter komen waar onze klant behoefte aan heeft. Nu al blijkt dat lage kosten een grote rol zullen spelen, maar ook gebruiksgemak en een aantrekkelijke interface. De achterliggende beleggingen worden eenvoudiger en transparanter. Individuele klanten hebben doorgaans weinig interesse voor wat er ‘onder de motorkap van het fonds zit’. Wel willen ze eenvoudig kunnen zien hoe ze er financieel voor staan en begrijpelijk advies krijgen hoe ze die situatie kunnen verbeteren.

Deze nieuwe wereld zal vragen om een eenvoudige maar degelijke basis-dienstverlening. Daarmee kun je je straks als pensioenuitvoerder niet meer onderscheiden. Dat zul je moeten doen met klantvriendelijke producten en een begrijpelijk persoonlijk advies.

De deelnemers van onze oudste klanten – de verschillende pensioen­fondsen van KLM – zijn doorgaans hoog opgeleid, assertief en door hun beroep zeer moeilijk bereikbaar. Dat heeft ons altijd scherp gehouden en ons geholpen de focus op de eindgebruiker te richten. Dit geeft ons nu een belangrijke voorsprong in het denken en handelen vanuit de individuele klant.

Hoe kunnen wij op deze trends inspelen? De oude en de nieuwe wereld blijven vrijwel zeker nog een behoorlijke tijd naast elkaar bestaan. Om over 15 jaar beide goed en kostenefficiënt te kunnen bedienen willen wij meer schaalgrootte kunnen bieden. Daarom willen wij fors gaan groeien, o.a. door samenwerkingen aan te gaan. Dit kunnen grote onder-nemingspensioenfondsen zijn, maar ook commerciële partijen zoals banken of verzekeraars.

Wij denken dat de huidige trend om eenvoudiger en passiever te beleggen zal doorzetten. We vinden dat een terechte ontwikkeling, want de bouw-stenen waarmee de fondsen hun beleggingsportefeuille samenstellen, lijken inmiddels verdraaid veel op elkaar. Toch betaalt iedereen voor unieke producten. Vereenvoudiging kan de kosten aanzienlijk verlagen. Tegelijk gaan wij investeren in individuele dienstverle-ning. De bestuurders van pensioen-fondsen blijven zeer belangrijk als klant. Maar ook deelnemers worden een belangrijke partij. Wij gaan producten en diensten steeds vaker rechtstreeks afstemmen op hun wensen. Technische ontwikkelingen in de vorm van digitali-sering en intelligente, klantvriendelijke robotisering maken het mogelijk om dit goed, klantvriendelijk en toch zeer betaalbaar te doen. Verderop in dit blad leest u hierover meer.

Degelijke basis met flexibele schilWe zien een pensioenuitvoering voor ons met een kern van eenvoudige bouwstenen die een groot deel van de dienstverlening vormt. Technisch sterk, degelijk, logisch en transparant. Ieder fonds kan daarmee een goede en voordelige basis bouwen, zo nodig aangevuld met specifieke unieke producten. Daaromheen zit een flexibele schil, die de dienstverlening tegemoet laat komen aan de wensen van de klant. In die flexibele schil zit de meerwaarde van de pensioenuitvoerder. Voor de individuele deelnemer gaat het dan dus om zaken als toegankelijke informatie, een klant-vriendelijke interface, keuzemogelijk-heden in pensioenopbouw en het advies daarin.Voor de pensioenbestuurder hebben we het vooral over ondersteuning en advies: eenvoudig inzicht in bijvoorbeeld dekkingsgraden en rendements- ont wikkelingen, begeleiding bij verant-woording aan governanceorganen en duidelijke rapportages.

BLUE SKY GROUP | 4 — 5

Page 4: ‘De toekomst begint vandaag’ - Blue Sky Group · 2019-01-15 · financieel voor staan, maar ook wat de rest van de wereld van ons verwacht en welke opties wij hebben om aan die

Heel veel producten worden op een dergelijke manier gemaakt: de meeste onderdelen van auto’s worden in dezelfde fabrieken gemaakt. Ze rijden allemaal goed en ze voldoen aan alle gestelde eisen. Door de keuze van de onderdelen en de afwerking, zoals het design van het plaatwerk, het dashboard en de koplampen, krijgt de auto een eigen karakter, waar mensen zich soms enorm mee kunnen iden tificeren. Hetzelfde geldt voor wasmachines, telefoons enzovoorts.

Wanneer gaat dat gebeuren? Deze acties worden direct opgenomen in de jaarplannen van 2019-2021. Wij gaan ervan uit dat het nieuwe pensioen-

stelsel daarna een feit zal zijn. Ieder kwartaal houden we de vinger aan de pols om te zorgen dat we over drie jaar echt staan waar we willen staan. Gesprekken met derde partijen kunnen al op korte termijn plaatsvinden.

De rol van Blue Sky Group in het jaar 2030Het doel van ons bestaan verandert niet zozeer, maar de invulling daarvan wel. Wij willen nog steeds het leven van bestuurders van pensioenfondsen gemakkelijker maken bij het leveren van de best mogelijke pensioenvoorziening. Dat betekende altijd al: ondersteuning bieden bij het voldoen aan alle wetten en regels, communicatie naar deelnemers, voldoende rendement maken en de kosten laag houden. Daar komt nu dus bij: het creëren en onderhouden van een band met de

individuele deelnemers. Zij krijgen meer aandacht en een op hun wensen afgestemd pensioen. Dat wordt aangeboden door een partij die hen goed kent en heeft bewezen hun belangen goed te behartigen.

Eigenlijk verplaatsen we de luxe van een tailormade product van de binnenkant van onze dienstverlening naar de buitenkant. Onze overtuiging is dat we door schaalvergroting en slimme samenwerking beter gebruik kunnen maken van technische en innovatieve mogelijkheden en de kosten kunnen verlagen. Door onze bedrijfsomvang te beheersen kunnen we flexibel blijven en onze kwaliteitscultuur behouden. Zo zijn wij klaar voor de toekomst en kunnen we snel inspelen op veranderingen die ongetwijfeld nog zullen komen. In de oude én de nieuwe wereld.’ •

BLUE SKY GROUP | 6 — 7

‘Een mooie uitdaging’, vindt Orpa. ‘Vooral omdat tijdens al deze ontwikkelingen het reguliere werk ook gewoon doorgaat. En één ding is daarbij voor ons heilig: wij doen geen concessies aan de kwaliteit en de hoge mate van beheersing in onze huidige dienstverlening.

De kunst is dus, om in onze dagelijkse ‘dienstregeling’ ruimte te creëren voor procesvereenvoudiging én voor innovatieve projecten op het gebied van individuele producten en diensten. De verschillen in dynamiek en werkwijze tussen ‘oud en nieuw’ zijn nogal groot. Toch gaan we het echt allebei op korte termijn realiseren. Ik denk zelfs dat die twee sporen elkaar al heel snel zullen gaan versterken. Een eenvoudige, effectieve werkwijze levert tijd en geld op. Daardoor kun je nieuwe trajecten opstarten die weer tot nieuwe verbeteringen leiden.

Lean & meanWe gaan daarom onze processen heel kritisch bekijken. Met strenge vragen aan onszelf en aan onze klanten: ‘Wat hebben wij absoluut nodig om onze diensten goed, snel en tegen lage kosten te leveren? Is wat we nu doen echt zinvol?’ Is het bijvoorbeeld echt noodzakelijk om van een UPO tientallen versies over en weer te sturen met kleine veranderingen, voor het naar de deelnemer kan? Het is tenslotte al een gestandaardiseerd document. En welke taken moeten we beslist binnenshuis blijven doen en wat kunnen externe gespecialiseerde partijen misschien beter en voordeliger dan wij? Zo hebben we recentelijk ons datacenter bij derden ondergebracht en dat werkt erg goed.

‘Onze overtuiging is dat we door schaalvergroting en slimme samenwerking beter gebruik kunnen maken van technische en innovatieve mogelijkheden en zo de kosten kunnen verlagen’ Toine van der Stee

Strategie in praktijk

Directeur Orpa Bisschop vertelt hoe we de nieuwe strategie een kickstart geven en direct al het vizier hebben scherpgesteld op de nieuwe wereld. Met een succesvol innovatief project waarin de individuele deelnemer het begin- én eindpunt punt van de missie is. Tegelijkertijd wordt het fundament van Blue Sky Group strakker, eenvoudiger en voordeliger georganiseerd.

Tussensprintjes in een strakke dienstregeling

‘ Zo nieuw is “de nieuwe wereld” nu ook weer niet, eigenlijk kunnen we precies doen waar we goed in zijn.’

Page 5: ‘De toekomst begint vandaag’ - Blue Sky Group · 2019-01-15 · financieel voor staan, maar ook wat de rest van de wereld van ons verwacht en welke opties wij hebben om aan die

Klantbenadering anno morgen

BLUE SKY GROUP | 8 — 9

‘Wij zochten een geschikt project om een voor ons nieuwe, kort cyclische werk wijze te ontwikkelen voor toe-komstige innovatieprojecten. We waren samen met Innovation Booster al tot de conclusie gekomen dat het onder-werp voor een pilotproject zou moeten voldoen aan drie dingen: • het moet een concreet vraagstuk

hebben.• de deelnemer moet een vrijwillige keuze

hebben zodat we realistische vragen en voorstellen kunnen voorleggen.

• het probleem moet voldoende diep-gang en complexiteit hebben, om zo veel mogelijk van het project te kunnen leren. We moeten gedwongen worden onze ‘pensioen oogkleppen’ af te doen.

Het project netto pensioenregeling voldeed precies aan deze voor waarden. Deelnemers die bij de introductie van de regeling in 2015 niet voor deelname aan de netto pensioenregeling hebben gekozen, konden pas na drie jaar weer

meedoen. Die termijn liep dit jaar af en we waren al van plan om deze groep deelnemers opnieuw te benaderen met de vraag of ze nu alsnog mee wilden doen. Wel hadden we het gevoel dat we eerst nog eens moesten onderzoeken wat hun motieven waren geweest om niet mee te doen. Dus dat viel perfect samen en leverde een mooie uitdaging voor de project-groep op: hoe kunnen we deelnemers die voor ‘opt-out’ hadden gekozen verleiden tot een ‘opt-in’?

In tien weken van opt-out naar opt-in

Succesvol eerste innovatieprojectIn het eerste innovatieproject in deze nieuwe strategie heeft een klein multidisciplinair projectteam - in samen-werking met Innovation Booster - in 12 weken onderzocht hoe de deelname aan de netto pensioenregeling verhoogd kan worden.

Zo’n innovatief project is enorm verhelderend en je krijgt er echt een kick van. Ik stond er om te beginnen versteld van hoeveel creativiteit en kennis van innovatieve technie-ken onze eigen collega’s in huis hebben. En we hebben zó snel goede resultaten geboekt! We hebben veel geleerd over nieuwe kort-cyclische, ondernemende werkwijzen en over de wensen en denk–wereld van onze deelnemers. Maar we weten nu ook dat we helemaal niet verlegen hoeven te zijn om een persoon-lijke relatie aan te gaan met onze deelnemers. Wij kregen zelfs het gevoel dat mensen hierop zaten te wachten. Het enthousiasme was zo groot dat andere deelnemers ons gingen opbellen met de vraag of ze zich al konden inschrij-ven voor de producten die wij aan het ontwikkelen waren. Het is voor ons duidelijk dat hier onderling op een positieve

manier over is gepraat. Deelnemers blijken wel degelijk geïnteresseerd in ‘iets regelen voor later’. Alleen bekijken zij het veel minder smal dan wij. Het gaat over meer dan alleen pensioen. Er zijn goede concepten uit dit eerste project gekomen en we hebben voor één ervan al groen licht gekregen van het pensioenfonds om verder uit te werken.

Precies waar wij goed in zijn Zoals gezegd, het is een pittige uitdaging om alle trajecten te laten samenvloeien. Maar we hebben op alle vlakken in 2018 al flinke stappen gezet en zijn tot een geruststellend inzicht gekomen, namelijk: ‘Zo nieuw is ‘de nieuwe wereld’ nu ook weer niet.’ Eigenlijk kunnen we precies doen waar wij goed in zijn. We zorgen dat de deelnemer ‘in control’ is over zijn eigen pensioen. We dragen oplossingen aan als hij daar iets aan wil veranderen, maar de deelnemer beslist zelf. Zo doen wij dit altijd al voor de fondsen, met veel com-plexere vraagstukken. Het gaat individueel gezien natuurlijk wel om veel grotere aantallen. Maar er zijn gelukkig prach-tige technologieën om mensen geautomatiseerd, maar toch heel persoonlijk te bedienen.’ •

Innovatiecentrum‘ Mijn droom is dat wij straks 4 of 5 interne innovatiemensen hebben rondlopen, die de opdracht en de ruimte krijgen om als een soort wervel wind allerlei grote en kleine uitdagingen op te pakken. Die kunnen zeggen: “Hé, ik zie dat jij hiermee worstelt. Laten we dat eens anders gaan aanpakken.” Of ze zien een kans om iets te vereenvoudigen en starten dan een traject op, min of meer zoals we dat nu gedaan hebben. Zo kunnen we steeds binnen een paar maanden serieuze resultaten neerzetten.’ Orpa Bisschop

Marketing manager Ruud Lahris sinds het voorjaar 2018 ook verantwoordelijk voor innovatie. Hij vertelt hoe we het eerste innovatieproject hebben aangepakt en wat we ervan hebben geleerd.

‘ We hebben telkens heel kort cyclisch onze concepten getest en daarbij het gevraagde commitment steeds minder vrijblijvend gemaakt. En omdat het een vrijwillige pensioenregeling betreft, konden we daarin ook veel verder gaan dan in veel basisregelingen.’

Page 6: ‘De toekomst begint vandaag’ - Blue Sky Group · 2019-01-15 · financieel voor staan, maar ook wat de rest van de wereld van ons verwacht en welke opties wij hebben om aan die

Zeer hoge respons We hebben in dit project ongeveer 25% van de deelnemers in het fonds op een of andere manier betrokken. Met direct mails, telefonische interviews, e-mails met een korte enquête en persoonlijke gesprekken op locatie. We hebben steeds kort uitgelegd dat we aan het onder zoeken zijn wat er voor nodig zou zijn om hen weer ‘aan boord’ van de netto pensioenregeling te krijgen. De respons was bijzonder hoog: De direct mails werden door 80% gelezen en 30% heeft meegedaan aan de enquête. Van zulke responsen kunnen markonderzoekers meestal alleen dromen! En ook bij ‘live’ interviews op locatie was vrijwel iedereen zeer bereid om mee te werken. Net zoals bij het vormgeven van de oplossing, zelfs als dat betekende dat ze een middag naar kantoor moesten komen.

BLUE SKY GROUP | 10 — 11

In het eerste blok hebben we infor-matie verzameld en geanalyseerd.

Explore In de eerste 4 weken wilden we zoveel mogelijk te weten komen over onze doelgroep. Via deskresearch, zoals analyseren van onze cijfers en markt-onderzoek, maar ook door in gesprek te gaan met de doelgroep. Interviews met verschillende deelnemers hebben ons veel inzicht gegeven in de motivatie voor hun keuze bij de introductie van de netto pensioen-regeling. We vroegen in eerste instantie vijf minuten van hun tijd, met een voudige vragen als waarom heb je destijds besloten wel/niet mee te doen? en wat zou jou kunnen over tuigen om alsnog voor deze regeling te kiezen? Inzichten uit deze interviews waren dat er onder een grote groep veel vertrouwen is in de kwaliteiten van de specialisten van Blue Sky Group. Maar ook dat mensen liever niet willen dat het geld vast staat of dat ze denken zelf een beter rendement te kunnen halen.

De verdiepingToch hadden we het gevoel dat we met deze vragen niet echt tot de kern van het probleem waren doorgedrongen. Want waarom is het bijvoorbeeld erg dat geld vast staat of waar is de overtuiging dat mensen het zelf beter kunnen eigenlijk op gebaseerd? Daarom zijn we wat dieper in de leefwereld van de deelnemers gedoken. Zoals de achter-grond van hun beroepskeuze, hun ambities, hun levensprioriteiten en hun zorgen. We willen ook beter weten wat ze op financieel gebied aan het doen zijn. Zijn ze met hun oude dag bezig? En zo ja: hoe dan? Hebben ze een financiële planning gemaakt? Mensen blijken soms plannen te hebben waar het standaard pensioen niet goed bij past. Zoals een periode minder dagen gaan werken om tijd met hun partner of de kinderen te kunnen doorbrengen. Of een partner die wil gaan ondernemen. Of een huis laten (ver)bouwen en dat snel willen afbetalen. Dat gaat uiteindelijk ook over financiën, maar in eerste instantie gaat het over het leven van nu. En dan heb je een heel ander gesprek. De openheid en het enthousiasme waar-

mee mensen meewerkten was heel prettig. Dat motiveert ons om effectieve manieren te ontwikkelen om een echte en hechte band op te bouwen met onze deelnemers.

ProfielschetsenWe hebben veel kwalitatief goede informatie verzameld en hieruit vier persona’s samengesteld: profielen van type mensen onder de deelnemers. Ieder persona vertegenwoordigt een combinatie van prioriteiten die mensen in het leven stellen. Bijvoorbeeld persona A: is jong, leeft in het hier en nu, heeft een X bedrag aan schulden, en is zelf actief in beleggen. Of persona B: heeft een gezin waar hij of zij goed voor wil zorgen, maar denkt wel zelf betere beleggingsresultaten te kunnen boeken dan het pensioenfonds.Zo hebben we vier groepen gemaakt en ons afgevraagd hoe we deze persona’s echt kunnen helpen verantwoorde financiële beslissingen te nemen, op een manier die bij hen past. De opties die ontstonden hebben we uitgewerkt in globale concepten voor producten en diensten.

In het tweede blok hebben we realistische concepten ontwikkeld en getest.

Uitwerken optiesIn dit traject van zes weken hebben we geïnventariseerd: zijn deze opties een haalbare kaart? We hebben geen opties afgeschoten omdat ze te moeilijk waren, maar sommige waren gemakkelijker te realiseren dan andere. Enkele hadden we al overwogen of staan zelfs al in ons communicatieplan. Daar konden we vanuit dit project niet zoveel aan toevoegen, maar het was wel een fijne bevestiging. De ‘medium-moeilijke’ opties hebben we met input van de deelnemers verder uitgewerkt in drie semi concrete producten. Een daarvan springt in op het argument ‘ik heb een ander doel voor het geld’ (vaak: eerst een studieschuld aflossen). Daar bieden we aan om én af te lossen, én een pensioen op te bouwen. Een ander concept is om een deel van de geldsom wel vrij opneembaar te maken, door het in box 3 te beleggen. Voor beiden bleek veel interesse te zijn.

Eerst zien, dan geloven Met die halfproducten in de hand hebben we getest of de aannames achter de concepten kloppen. Wat gaan deelnemers doen als we het product daadwerkelijk aanbieden? Zijn ze bereid om een commitment af te geven, bijvoorbeeld door een deel van hun tijd te investeren of hun persoonsgegevens te delen? Gaan ze uiteindelijk echt de transactie aan door hun handtekening te zetten en geld in het product te steken? En gaan ze misschien zelfs wel als ambassadeur voor je werken door anderen te vertellen hoe goed het product is?

Om dit te testen hebben we allerlei kleine experimenten opgezet. Bijvoorbeeld door telkens een kleine, representatieve groep van ongeveer 50 deelnemers te confronteren met een nieuwe propositie en te kijken hoe ze reageren. Op basis van de uitkomsten van dat experiment hebben een nieuwe groep benaderd met een net iets andere ‘call to action’ om te kijken of dat tot andere uitkomsten leidt. Op die manier hebben we telkens heel kort cyclisch

onze concepten getest en daarbij het gevraagde commitment steeds minder vrijblijvend gemaakt. We zijn uiteindelijk best ver gegaan in het testen van dat commitment. En omdat het een vrijwillige pensioen-regeling betreft, konden we daarin ook veel verder gaan dan in veel basisrege-lingen. Daar hebben deelnemers weinig te kiezen omtrent hun deelname en blijf je vaak steken op het niveau van vertrouwen in het fonds of pensioen-bewustzijn. Maar bij deze regeling hebben we echt kunnen sturen op nieuwe aanmeldingen. Daarom vonden we het ook zo belangrijk om realistische opties uit te werken. Deelnemers aan het experiment hebben we na afloop geïnformeerd dat het nog niet zeker is of deze producten er echt komen.

We zitten nu in de besluitvormingsfase. We onderzoeken wat er allemaal voor nodig is om het concept daadwerkelijk te introduceren en hoe ver het pensioen-fonds daarin wil en mag gaan. Op basis daarvan zal een besluit vallen óf en in welke vorm de concepten het levens-licht zullen zien.’ •

‘ Waarom is het bijvoorbeeld erg dat geld vast staat of waar is de overtuiging dat mensen het zelf beter kunnen eigenlijk op gebaseerd?’ Ruud Lahr

Page 7: ‘De toekomst begint vandaag’ - Blue Sky Group · 2019-01-15 · financieel voor staan, maar ook wat de rest van de wereld van ons verwacht en welke opties wij hebben om aan die

Gooi alle ramen en deuren open! Go go go!

Moerel: ‘Het is laat, maar zeker niet té laat om met innovaties aan de slag te gaan. Duidelijk is wel: voor struisvogelpolitiek is geen tijd. Mensen hebben geen blind vertrouwen meer in instituties en dat maakt pensioenfondsen kwetsbaar voor disruptie. En ik moet zeggen: fondsen slagen er niet goed in om aan deel-nemers uit te leggen hoe hun collectieve pensioen werkt en waarom dit goed voor hen is. Mensen willen meer grip op hun eigen situatie. Tegelijkertijd horen de deelnemers wel constant verhalen over veel te hoge kosten en over deelnemers die veel minder pensioen krijgen dan verwacht. Maar ze kunnen niets doen. Als er dan iemand komt met een verhaal dat ze wel begrijpen, kunnen ze zomaar verdwenen zijn. Ook als het product feitelijk minder goed is.

Het is wat het is: de wereld verandert Passen de de huidige collectieve producten nog? Het leven is niet meer lineair. Mensen volgen vaak een springerig carrièrepad met verschillende werkgevers, soms ook perioden zonder werk of als zelfstandig

ondernemer. Vrouwen van 45 of 50 jaar beginnen alsnog aan een carrière. Die moet je allemaal kunnen faciliteren. Wat willen die mensen in het leven? En hoe past het opbouwen van een pensioen daarin? Daar moet het ‘Pensioen 2.0’ oplossingen voor bieden. En de deelnemer beslist. Dat is voor velen in de pensioen-sector de wereld op zijn kop, maar het is wat het is. En heel eerlijk gezegd heb je niet zo heel veel keuze: je kunt meegaan of achterblijven. En dat laatste zou zonde zijn, want de uitgangspositie van pensioenfondsen is heel gunstig om innovaties zinvol in te zetten.

De verwachtingen van je deelnemers worden gevormd door de buitenwereld De grenzeloze technische mogelijkheden veranderen onze verwachtingen. Klanten zullen denken: ‘Als een wildvreemd bedrijf mij een aanbod kan doen dat precies bij mijn levensstijl en uitgavenpatroon past, waarom kan mijn eigen pensioenfonds dat dan niet?’ Zij realiseren zich echter niet altijd dat het prijskaartje van dat vrijblijvende maatwerk meestal hun privacy is.

Lokke Moerel is hoogleraar technologie en recht aan Tilburg Law School en advocaat bij Morrison & Foerster.

‘ Met de digitalisering verandert de rol van pensioenfondsen en hun uitvoerders ingrijpend. Er is echt een nieuw tijdperk aangebroken. Voor paternalistisch zorgdenken in collectiviteiten zal steeds minder ruimte komen.’

Hoe kijken we aan tegen big data en kunstmatige intelligentie? Moeten we deze technieken inzetten om een rol van betekenis te kunnen blijven spelen in de maatschappij? En zo ja, hoe ver willen we daar dan in gaan? En hebben we eigenlijk wel iets te willen? Dat was zo ongeveer de rode draad die door ons jaarlijks Client Seminar liep. Onze twee sprekers, Lokke Moerel en Don Ginsel (p.16) zijn eensgezind in deze overtuiging: de pensioensector moet nu echt aan de slag met innovaties!

BLUE SKY GROUP | 12 — 13

Page 8: ‘De toekomst begint vandaag’ - Blue Sky Group · 2019-01-15 · financieel voor staan, maar ook wat de rest van de wereld van ons verwacht en welke opties wij hebben om aan die

Privacy vogelvrijHet is als individu vrijwel onmogelijk om je privacy nog te bewaken. Geen mens die de website voor-waarden of de privacypolicy leest voordat hij op OK klikt om een website op te gaan of om een app te downloaden. De gebruiksvoorwaarden van YouTube zijn 18.357 woorden lang. Dat is ruim 1000 woorden meer dan Shakespeare’s Macbeth! Maar het gevolg is wel dat de hele wereld linksom of rechtsom aan je gegevens kan komen.

‘ Het gekke is: niemand is wettelijk gezien de eigenaar van data. Er is alleen feitelijk bezit. Als je de data hebt, kun je deze gebruiken of aan een ander geven.’

Algoritmes zijn nu al zo slim, dat ze beter kunnen voorspellen hoe jij denkt en handelt dan jijzelf. Op basis van 10(!) Facebook-likes voorspelt het algoritme je persoonlijkheid beter dan je collega’s en met 300 likes verslaat het algoritme doorgaans je partner. Ik denk dat weinig mensen hebben voorzien dat dit kon toen ze Facebook toestemming gaven voor het verwer-ken van hun gegevens. Onze privacywetten hebben als uitgangspunt dat zolang je me maar informeert welke gegevens je van mij verzamelt voor welke doeleinden, dat ik dan een geïnformeerde keuze kan maken. Dit is met de opkomst van kunstmatige intelligentie echt achterhaald. Daarom vind ik dat we toestemming niet langer als basis voor de privacywetgeving moeten nemen. Het is niet realistisch om de keuzeverant-woordelijkheid bij het individu te leggen.

Vertrouwen. Het hoofdingrediënt van een relatieHet gekke is: niemand is wettelijk gezien de eigenaar van data. Er is alleen feitelijk bezit. Als je de data hebt, kun je deze gebruiken of aan een ander geven. De enige regels die dit gebruik beperken zijn de privacy-regels, vandaar dat deze nu zoveel aandacht krijgen. Met het Cambridge Analytica data schandaal zijn veel mensen zich inmiddels wel bewust van de nadelen van het advertentiemodel, waarbij de advertentienetwerken steeds preciezere online profielen van je verzamelen. Hier ligt volgens mij de kans voor de pensioenfondsen. Je kunt data wel degelijk op een goede, integere manier gebruiken. Vertrouwen en privacy zijn nog steeds sterke troeven van de pensioensector. Deelnemers zijn

vaak al vele jaren klant en hun fonds is altijd netjes met hun gegevens omgegaan. En je kunt als pensioen-fonds een verse start maken. Je hoeft alleen maar uit te leggen dat je het pensioen flexibeler zou willen maken en beter op hun persoonlijke leven wil afstemmen. Geef voorbeelden om mensen op gang te helpen: ‘Zou je een tijdje niet willen sparen omdat je kinderen gaan studeren? Ga je een wereldreis maken, of heb je juist een erfenis gekregen die je voor je pensioen wilt gebruiken? Vertel het ons, dan gaan wij uitzoeken of het mogelijk is. Zo goedkoop mogelijk en zonder winst voor ons. Dan zegt toch iedereen ja?’

Ik denk dat de meeste mensen helemaal niet met enorm ingewikkelde wensen komen, maar dat ze dingen willen weten als: ‘Hoeveel geld zou ik nodig hebben om het in mijn eentje te kunnen redden?’ Of ‘hoeveel vermogen heb je nodig om van de rente te kunnen leven?’ Of dat ze in het algemeen hulp willen bij hun financiële planning. Maar misschien willen ze ook wel bemiddeld worden bij meer sociale onder-werpen. Heel veel mensen zijn eenzaam. Zeker op oudere leeftijd. Misschien kun je wel een app ont-wikkelen, waarmee je voor een gezamenlijke reis kunt sparen of je in kunt schrijven voor een verzorgingsflat. Er zijn wel duizend dingen te bedenken, waardoor mensen zich met jou als facilitator verbonden voelen. Hoe meer je weet, hoe meer je voor mensen kunt betekenen.

Geweldige uitgangspositie In data die je verkrijgt via bijvoorbeeld Google of Facebook zit enorm veel vervuiling. Maar dat is ook niet wat pensioenfondsen moeten gaan gebruiken, want die kunnen alles rechtstreeks aan hun klanten vragen. Dan zijn je data fantastisch betrouwbaar. Dat geeft je een voorsprong op heel veel andere partijen. Ik denk echt dat je als pensioenfonds een geweldige uitgangspositie hebt .

Je moet dingen vragen die relevant zijn voor de dienst die je wilt gaan aanbieden, maar je kunt dat best iets breder trekken om ook verrassende producten te kunnen bedenken. De vraag is eigenlijk: hoe wil je plezierig en gezond oud worden? Misschien willen mensen wel bemiddeld worden in maatschappelijke betrokkenheid. Dan ga je ze daarin faciliteren. Maar die manier van denken moet je je dus eigen maken. Regel nummer 1 daarbij is, dat je altijd moet laten zien

op welke manier de klant er beter van wordt. Hij ‘betaalt’ jou tenslotte met zijn data. Bekend voorbeeld van hoe het niet moet, is de ING bank die een paar jaar geleden klantgegevens wilde verkopen, maar de klant daar niets voor terug wilde geven. Zij zijn toen hard teruggefloten. Zorg altijd dat de deal fair is en laat dat ook zien. Het feit dat pensioenfondsen geen winst hoeven te maken, moet dit alleen maar makkelijker maken. Wees duidelijk in wat mensen kunnen verwachten en maak dat ook waar.

‘ Daarom kun je het beste een groep samenstellen met mensen uit je eigen organisatie en die een missie geven als incubator.’

Zorg ook dat je eigen overheadkosten lean and mean zijn. Bewijs keer op keer dat je het vertrouwen waard bent. En geef mensen, bijvoorbeeld via een online dashboard, directe controle over welke gegevens waarvoor gebruikt mogen worden. Dat wekt vertrouwen.

Advies: gewoon beginnenVergeet even wat dat zou kunnen betekenen voor jou persoonlijk en voor de processen waar je nu mee werkt. Ga eerst eens onderzoeken wat mensen bezighoudt; waar ze zich zorgen over maken en wat ze fijn en handig vinden. Hoe zien zij zichzelf als ze 70 zijn? Wat hebben ze nodig om dan (financieel, maar ook fysiek en mentaal) lekker te kunnen leven? Als je dat voor je deelnemers in beeld kunt brengen en ze kunt helpen om dit doel te bereiken, gaan er veel deuren voor je open. En ook de governancepartijen zullen zich dan aanpassen aan de nieuwe werkelijkheid.

Juist omdat de urgentie voor de meeste mensen niet dagelijks voelbaar is, zal het lastig zijn om iedereen in beweging te krijgen. Daarom kun je het beste een groep samenstellen met mensen uit je eigen organisatie en die een missie geven als ‘incubator’. Neem eventueel enkele speciale medewerkers hiervoor aan. Begin met een overzichtelijk project en bekijk dat alleen maar van buiten naar binnen. Techbedrijven kunnen je prima helpen bij het schetsen van de mogelijkheden en de uitwerking daarvan. Er komen dan duizend ideeën opborrelen die medewerkers vaak een enorme boost geven. Fantastisch om te doen! Dus zeg ik: go go go!’ •

BLUE SKY GROUP | 14 —15

‘Vertrouwen en privacy zijn nog steeds sterke troeven van de pensioensector.’ Lokke Moerel

Page 9: ‘De toekomst begint vandaag’ - Blue Sky Group · 2019-01-15 · financieel voor staan, maar ook wat de rest van de wereld van ons verwacht en welke opties wij hebben om aan die

De techniek kan alles. Maar wat wil je? Ginsel: ‘Start-ups en andere challengers maken veranderingen in de financiële sector mogelijk. Zij zijn vooruitstrevend, omdat ze bereid zijn risico te nemen. Zij hebben weinig te verliezen en veel te winnen bij het ontwikkelen van ver –nieuwende producten. Voor grote, gevestigde bedrijven is dat meestal precies andersom. Zij hebben veel te verliezen en kiezen daarom vaak voor de veiligheid van ‘houden wat we hebben’. Maar het is de vraag of dat wel zo veilig is: stilstaan terwijl de wereld verandert.

Necessity is the mother of invention Het is heel goed te verklaren dat de pensioensector niet voorop loopt in de optocht naar de ‘Brave New World’. Zij hebben de opdracht om de pensioenwet uit te voeren en voorzichtig met het geld van hun deelnemers om te gaan. Ze worden daar ook nog eens strak aan gehouden door alle controlerende organen. Daarbij is de situatie tot nu toe zeer comfortabel geweest voor pensioenfondsen. Welk ander bedrijf

krijgt zijn klanten automatisch toebe-deeld en hoeft alleen maar een verplicht product aan te bieden? Natuurlijk moeten pensioenfondsen aan heel veel eisen en wetten vol doen, maar wat blijft er over van hun bestaansrecht als de pensioenfondsen niet meer de bescherming hebben van de overheid met de verplichte pensioenregeling? ‘Necessity is the mother of invention.’

Niet omdat het moet, maar omdat het kanOmdat we nu veel meer van onze klanten weten, kunnen we beter inspelen op wat de klant wil. En als het mogelijk is om invloed op je eigen pensioen uit te oefenen, dan willen mensen dat ook. Daarnaast begrijpen mensen steeds beter, dat het risico bij dit pensioen-systeem bijna volledig bij de deelnemer ligt. Zij willen daarom meer zeggenschap over hun persoonlijke opbouw. En als ergens vraag naar is, komt er ook vanzelf aanbod. Sommige pensioenfondsen bieden al enige keuze, bijvoorbeeld in

het risiconiveau versus het te verwachten rendement. Maar een echt pensioen op maat is dat nog lang niet. Terwijl je oneindig veel meer kunt doen met pensioenen. Naast beleggingspakketten die inspelen op persoonlijke of ethische voorkeuren, kun je ook denken aan het ontzorgen van het MKB met een pensioen dat geïntegreerd is in de hele salariëring. Je kunt dan bijvoorbeeld elke maand laten zien hoe het pensioen zich ontwikkelt en de deelnemer een voorstel doen om iets te veranderen als dat zinvol lijkt. Of je kunt mensen helpen extra te sparen voor hun pensioen. Bijvoorbeeld door steeds als ze een luxe uitgave doen, automatisch een bepaald bedrag naar hun pensioen over te boeken. Dat kan heel vrijblijvend zijn, als een soort ‘hulp in de financiële huishouding’. Het zijn maar ideeën om aan te geven in welke richting je zou kunnen denken. Maar er zijn enorm veel mogelijkheden, die je vaak nu al zou kunnen aanbieden aan je deelnemers.

Don Ginsel is initiatiefnemer en CEO van Holland FinTech, de netwerkorganisatie voor financiële innovatie. Hij geeft zijn visie over of en hoe we nieuwe technieken kunnen inzetten in de pensioensector. Tijdens ons jaarlijkse Client Seminar vertelde hij waarom de pensioensector nu echt met innovatie aan de slag moet. Hij geeft zijn visie over of en hoe we nieuwe technieken kunnen inzetten.

‘ Technologie gedreven startups zijn er niet om een bestaande situatie omver te werpen, maar bieden alternatieven aan klanten. De eind­gebruiker bepaalt of hij dat zinvol vindt en creëert vraag. En dan is er altijd wel iemand die zo’n product wil ontwikkelen en aanbieden.’

BLUE SKY GROUP | 16 — 17

Page 10: ‘De toekomst begint vandaag’ - Blue Sky Group · 2019-01-15 · financieel voor staan, maar ook wat de rest van de wereld van ons verwacht en welke opties wij hebben om aan die

Aanhaken of je eigen spel spelen Daarom moeten pensioenfondsen in mijn beleving op korte termijn beslissen welke rol ze over een paar jaar willen spelen en denken te kunnen spelen. Wil je onderzoeken en ontwikkelen wat jouw deelnemer wil? Dat kan variëren van meer inzicht in zijn pensioen opbouw tot een volledige persoonlijke financiële planning. En misschien ook nog wel diensten daaromheen. De vraag is dan vooral of je nog steeds (alleen) eigen producten moet ver kopen, of dat je dat loslaat ten be hoeve van de klant.Of wil je een rol vervullen als producent van één of enkele producten voor een andere aanbieder? Dat ligt iets dichter bij de huidige, afgebakende rol die pen-sioenfondsen nu spelen. Of kies je ervoor om ‘de rit uit te zitten’ met je huidige werkwijze en misschien uiteindelijk op te gaan in een andere partij die voor een van de twee boven-staande opties kiest?

Als je weet wat je wilt, kun je partners gaan zoeken om bijvoorbeeld gecombi-neerde producten aan te bieden. En

een partij die je helpt grip te houden op technische ontwikkelingen.

Andersom denkenVeel bedrijven waar wij dagelijks mee werken, zoals de grote tech en social media bedrijven, vinden het niet meer dan logisch om bij de wensen van de klant te beginnen als je een nieuw product wilt maken. Toch noem ik het hier maar even andersom denken, want voor de meeste mensen voelt het vreemd om niet uit te gaan van wat je hebt en wat je al kunt. Toch wordt deze manier van denken steeds logischer, vooral omdat we technisch gezien eigenlijk alles kunnen maken wat we maar willen. Sterker nog, wat je nodig hebt is waarschijnlijk al gemaakt. Je hoeft het alleen te ontdekken. Zeker in de financiële sector.

Dit andersom denken vraagt wel om een cultuuromslag. Tientallen jaren hebben pensioenuitvoerders en vermogens-specialisten producten gemaakt waarvan zij vonden dat ze in het belang waren van de pensioenfondsen en daarmee dus ook van de deelnemers. Zij deelden

hun visies met de pensioenfondsen en die legden weer verantwoording af aan hun deelnemersorganen. De individuele deelnemer kwam niet aan het woord. Nu willen we juist weten: Welke wensen en zorgen heeft die individuele deelnemer als het gaat om zijn financiële oude dag? Waardoor voelt hij zich betrokken bij zijn werkgever of bij zijn pensioenfonds, en wat geeft hem vertrouwen? Welke producten hebben wij daarvoor nodig en hoe kunnen we dat maken? Het is een andere, frisse benadering van een goed pensioen opbouwen. Heel interessant om te onderzoeken en te ontwikkelen. En misschien wel veel eenvoudiger te realiseren dan veel mensen nu denken!

Je moet het breed zien Je kunt op veel manieren naar pensioen kijken. Je kunt het bijvoorbeeld zien als een soort verzekering in plaats van als een pot geld. Of als een abonnement op een fijne oude dag, met goede huis- vesting, verzorging, of tijdsbesteding (hobby’s of vakanties). Daarmee kun je je als aanbieder heel goed onderscheiden. De grote techspelers zoals Amazon,

Apple en Google hebben daarvoor goede kaarten in handen. Zij kunnen vaak ‘blanco’ beginnen bij de vraag van de klant en daar in hun enorme netwerk de producten bij zoeken die ze nodig hebben. Aan de andere kant moeten zij het vertrouwen van de klant nog zien te winnen, terwijl pensioenfondsen hierin al een staat van dienst hebben opgebouwd. En wat houdt een pensioenfonds tegen om rechtstreeks aan deelnemers te vragen wat ze willen? Ook binnen de pensioensector zijn er grote verschillen in de ontwikkeling van deze nieuwe bredere kijk op pensioen.

Lean startup methodeHet fijne van de huidige IT-technieken is, dat je zonder enorme investeringen en afbreukrisico’s een idee kunt uitproberen. Als je nog niet weet wat je deelnemers willen, dan kun je tegenwoordig heel goed met een experiment uitvinden, welke ervaring of dienst het best beklijft. Je test het product in het klein en kijkt wat er gebeurt. Je verbetert het product voordat je het volledig implementeert. Daarnaast zijn er al heel veel tools door

anderen gemaakt die je kunt gebruiken. Daardoor moet je steeds meer op zoek naar samenwerking met (commerciële) partijen, zoals startups maar ook geves-tigde spelers, die een dergelijke faciliteit al in het groot aanbieden. De problemen en oplossingen van uiteenlopende markt partijen liggen vaak verrassend dicht bij elkaar.

‘ Het fijne van de huidige IT-technieken is, dat je zonder enorme investeringen en afbreukrisico’s een idee kunt uitproberen.’

Wat kunnen de collectieve contracten met innovaties? Ook in de huidige regelingen kunnen intelligente technieken al veel voor delen opleveren. De kosten moeten naar beneden en klanten willen steeds meer weten en zelf kunnen bepalen. En dat kan heel vaak met innovatieve technologie gerealiseerd worden. Pensioen is uiteindelijk gewoon een asset management product en dat is

pure technologie. Om klanten tevreden te houden en aan je te binden, zul je ze 24/7 inzicht moeten geven in hun financiële positie, maar ook in de ethische kant van het verhaal: waarin belegt hun pensioenfonds en waarom is dat zo? En hoeveel kosten worden er gemaakt? Je kunt deze gegevens eenvoudig toegankelijk maken en deelnemers eventueel een advies geven hoe ze hun positie kunnen verbeteren. En wie zegt dat de ‘collectieve klant’ niet geïnteres-seerd is in al die producten die zijn oude dag comfortabeler kunnen maken? Iedereen die boven de inkomensgrens verdient, heeft al een deel pensioen-premie vrij te besteden.

Technische innovaties bieden alle mogelijkheden om je doelstellingen sneller, beter en tegen minder kosten te bereiken. Daar varen de collectieve deelnemers wel bij, maar straks ook de individuele. Ieder fonds bepaalt zelf wat het beste bij zijn organisatie en ambities past. •

BLUE SKY GROUP | 18 — 19

‘ Als je nog niet weet wat je deelnemers willen, dan kun je tegenwoordig heel goed met een experiment uitvinden, welke ervaring of dienst het best beklijft.’ Don Ginsel

‘Pensioen is uiteindelijk gewoon een asset management product en dat is pure technologie.’ Don Ginsel

Page 11: ‘De toekomst begint vandaag’ - Blue Sky Group · 2019-01-15 · financieel voor staan, maar ook wat de rest van de wereld van ons verwacht en welke opties wij hebben om aan die

vermogen per externe vermogensbeheerder en daarmee een sterkere onderhandelingspositie voor ons. Door minder pools en minder externe vermogensbeheerders wordt dus geld bespaard.

Eerste actiesAls eerste hebben we de beleggingspools voor aandelen aangepakt. Onze dertien beleggingspools zullen begin 2019 zijn teruggebracht tot vijf. We onderscheiden straks binnen aandelen vier categorieën: - wereldwijd ontwikkelde markten (grote ondernemingen)- wereldwijd ontwikkelde markten (kleine ondernemingen) - opkomende markten - wereldwijd lage volatiliteit Elke categorie kan in principe actief of passief belegd worden, zodat er in theorie acht varianten kunnen ont-staan. Maar in de praktijk overlappen de wensen van onze klanten elkaar zodanig, dat alleen voor de categorie wereldwijd ontwikkelde markten (grote ondernemingen) een actieve en een passieve variant nodig is. Zo komen we uit op vijf beleggingspools.

Optimaliseren en outsourcen van processenNaast het vereenvoudigen van de portefeuilles, zijn we ook onze processen aan het optimaliseren. Hiermee worden activiteiten overzichtelijker, beter schaalbaar en kan sneller en beter verantwoording worden afgelegd. Voor ieder proces

bekijken we of deze rechtstreeks bijdraagt aan een goede advisering over het beleggingsbeleid en een pro fessionele uitvoering hiervan. Of dat deze hier onder steunend aan is. Taken die beter door andere, gespecia liseerde partijen kunnen worden uitgevoerd, besteden we geheel of gedeelte-lijk uit. Dit gebeurt nu al op onderdelen en kan mogelijk worden uitgebreid. Maar uitbesteden doen we alleen onder strikte voorwaarden. En de regie en ver antwoordelijkheid voor de kwaliteit blijven altijd bij ons liggen.

Nieuwe samenwerkingsvormen, nieuwe klanten Door samen te werken met andere partijen, of dit nu binnen de pensioensector is of daarbuiten, kunnen we gebruik maken van elkaars schaalgrootte, kennis en specialismen. Zo hebben alle samenwerkende partijen hun klanten straks meer te bieden tegen lagere kosten.

Ook kunnen schaalvoordelen worden vergroot door het aantrekken van nieuwe klanten. We zijn namelijk heel goed gepositioneerd om te profiteren van de eerder genoemde trend dat klanten steeds meer in control willen en moeten zijn. Dat zij de beslissingen nemen en dat wij dit beslissingsproces ondersteunen. Wij hebben van nature een sterke band met onze klanten en zijn al heel lang gewend om op deze manier te werken. We zijn daarom een aantrekkelijke partij voor pensioenfondsen om mee samen te werken.’ •

Vermogensbeheer anno morgen

BLUE SKY GROUP | 20 — 21

Jack: ‘Klantgerichtheid zit in onze genen. Dat is de reden van ons succes. De meerwaarde van Blue Sky Group zit ook voor de toekomst vooral in de hechte relatie die wij hebben met de klant. Het is onze taak om onze klanten te helpen in control te zijn en bewuste beslissingen te nemen over hun beleggingsbeleid. En om te zorgen voor een professionele uitvoering van dit beleid. Vandaag zijn onze klanten nog voornamelijk de besturen van de pensioen-fondsen. Maar de individuele deelnemers worden steeds belangrijker.

Stroomlijnen van vermogensbeheerNog meer dan voorheen zijn het onze klanten die de belangrijkste beslissingen nemen over hun beleggings-beleid. Wij adviseren ze hierbij, maar zij zitten achter het stuur. Zij verwachten overzichtelijke beleggingsportefeuilles, met logische bouwstenen. Daarom is het belangrijk om helder inzicht te bieden in de beleggingsportefeuilles. Een belangrijk onderdeel hierbij is het terugbrengen van de complexiteit. Dit doen we onder andere door het aantal bouwstenen, onze beleggingspools, aanzienlijk te verminderen.

We zijn van origine perfectionisten. En dat is goed. Zolang we dit perfectionisme op een goede manier doseren. En dat is dan ook wat we doen. We stroomlijnen ons ver-mogensbeheer. We brengen onze producten en processen

terug naar de kern. En we behalen extra schaalvoordelen door uitbesteding, samenwerkingsverbanden en nieuwe klanten. We weten nu al dat dit voor de pensioenfondsen en de deelnemers veel waarde gaat opleveren. Daarnaast is zo’n goed gestructureerde basis van belang als we straks rechtstreeks de individuele klant gaan bedienen.

Vereenvoudiging portefeuillesBeleggen is niet simpel. En enige mate van complexiteit is noodzakelijk om een goed gebalanceerde portefeuille samen te stellen, met de gewenste risico- en rendements-karakteristieken. Het toevoegen van bouwstenen zorgt voor meerwaarde, door o.a. diversificatie. Maar er is een kantelpunt. De meerwaarde van elke nieuwe bouwsteen wordt steeds kleiner en kan, door versnippering van de aandacht en kosten, zelfs negatief worden. We voegen waarde toe door onnodige complexiteit uit de portefeuilles te verwijderen.

Eén van de dingen die we doen om de portefeuilles te vereenvoudigen is het verminderen van het aantal beleg-gingspools. Dit draagt ook direct bij aan het beheersen van de kosten. Iedere beleggingspool moet namelijk worden beheerd en geadministreerd. Het selecteren en monitoren van externe vermogensbeheerders en het afleggen van verantwoording kost tijd en geld. Minder beleggingspools en minder externe vermogensbeheerders leidt tot meer

Ook binnen het bedrijfsonderdeel Vermogensbeheer wordt niet stil gestaan. Chief investment officer Jack Jonk licht toe aan welke veranderingen wordt gewerkt.

Focus op de kern

‘ We weten nu al dat het stroomlijnen van ons vermogensbeheer voor de pensioenfondsen en de deelnemers veel waarde gaat opleveren.’ Jack Jonk

Page 12: ‘De toekomst begint vandaag’ - Blue Sky Group · 2019-01-15 · financieel voor staan, maar ook wat de rest van de wereld van ons verwacht en welke opties wij hebben om aan die

Deelnemersportalen anno morgen

BLUE SKY GROUP | 22-23

Jurgen: ‘Eerst wordt de technische basis van de website en het deelnemersportaal samen-gevoegd en vernieuwd. Die basis wordt uniform voor alle klanten. Ieder pensioenfonds kan zijn eigen uiterlijk aan deze basis meegeven en vanzelfsprekend zijn eigen informatie erop zetten. Op de websites van onze pensioenfondsen kun je doorklikken naar de ‘mijn’ omgeving, waar je onder meer je persoonlijke informatie, de pensioenplanner en het Uniform Pensioenoverzicht Overzicht vindt. Die omgeving noemen we voortaan het deelnemers-portaal. De vorige omgeving was gebouwd in software die heel sterk is in berekeningen, maar minder sterk in content management. Deze software zetten we nog steeds in voor de berekeningen, maar content management hebben we veel meer gestandaardiseerd. Dat scheelt enorm veel tijd en werk. Maar er zijn nog meer voordelen. Deze basis werkt goed op alle soorten devices, heeft een betere vormgeving en kan beter gekoppeld worden met andere systemen. Bovendien kunnen we hiermee makkelijker en sneller content plaatsen.

Steeds meer verbeteringen De faciliteiten zijn nu nog grotendeels gelijk aan de vorige omgeving, maar we kunnen nu al veel effectiever werken en daardoor kosten besparen. Een belangrijke verandering zal zijn dat het deel nemersportaal wordt geïntegreerd in de website. Je kunt dan vanuit de website het portaal bezoeken. Daarmee wordt het allemaal een stuk klantvriendelijker:

• We weten al wie je bent en kunnen je dus persoonlijker ‘te woord staan’. Als je bijvoorbeeld een veel gestelde vraag aanklikt, zoals ‘Heb ik een eindloon- of een middelloonregeling?’ Was het antwoord tot nu toe: ‘Als u gekozen hebt voor de middelloonregeling in 2006 of 2009 dan zit u in de middelloonregeling, anders in de eindloonregeling. U kunt dit ook terugvinden

op het UPO of in Mijn Pensioen’. Binnenkort kunnen we gewoon antwoorden: ‘U hebt een eindloon regeling.’

• We gaan ook persoonlijke documenten ontsluiten, waardoor je eigen dossier online te bekijken is en we rechtstreeks digitale post kunnen toesturen.

• Er komt meer selfservice zodat je zelf eenvoudig wijzigingen of keuzes kunt doorgeven aan het pensioenfonds.

Agile werken Vroeger was het werken met de ‘watervalmethode’ de norm in de IT-wereld. Je moest dan een systeem vooraf compleet uitdenken en alles van het begin tot het einde ontwikkelen en testen. De ver anderingen gaan nu zo snel, dat met deze methode de software al verouderd is voordat het af is.Nu kunnen we heel snel een functionaliteit toevoegen die we nodig hebben. Met deze agile werkwijze leveren we aparte stukjes werk op die we direct kunnen gebruiken. Een paar dagen later kan de feedback van klanten er al in verwerkt worden. Dat maakt alles sneller en relevanter.

Deze nieuwe IT-omgeving is ook een fundament voor de nieuwe klant benadering. Wat de komende jaren ook op ons af zal komen: met dit deelnemersportaal kunnen wij er snel en klant vriendelijk op reageren.’ •

‘ Deze nieuwe IT­omgeving is ook een fundament voor de nieuwe klant­benadering.’

Een plek waar we constant met de klant in contact zijn

Jurgen Wegbrans werkt sinds 2015 bij Blue Sky Group. Als product owner maakt hij op dit moment onze deelnemersportalen toekomstbestendig. ‘Met de grote technische omslag die we nu maken, leggen we een fundament voor de toekomst. Het portaal wordt veel klantvriendelijker, efficiënter in gebruik en het is helemaal klaar voor de innovatieve toepassingen van de toekomst.’

Page 13: ‘De toekomst begint vandaag’ - Blue Sky Group · 2019-01-15 · financieel voor staan, maar ook wat de rest van de wereld van ons verwacht en welke opties wij hebben om aan die

‘ Zo nieuw is “de nieuwe wereld” nu ook weer niet. Eigenlijk kunnen we precies doen waar we goed in zijn.’

[email protected] | 020 426 62 66 | Postbus 123, 1180 AC Amstelveen