Academie Minerva jaarverslag 13 14 web pages

Jaarverslag Academie Minerva Jaarverslag Academie Minerva

Jaarverslag Academie Minerva inhoud

Jaarverslag Academie Minerva

Dean Academie Minerva

voorwoord

Met dit jaarverslag sluiten we een periode van vijf jaar af waarin we verschillende lijnen en thema’s hebben uitgezet waarvan we nu pro-fiteren. We hebben dit schooljaar twee suc-cesvolle visitaties gehad van de opleidingen Vormgeving in Leeuwarden en Groningen. Met Minerva Academie voor Popcultuur hebben we het tienjarig bestaan gevierd.

Studenttevredenheid en RankingWe zien voor alle opleidingen dat de studenttevredenheid omhoog is geschoten. In de nationale keuzegids staat de opleiding Docent Beeldende Kunst en Vormgeving op nummer 1 en Autonome Beeldende Kunst en Vormgeving Popcultuur op nummer 2! We kunnen deze opleidingen topopleidingen noemen. Daar mogen we trots op zijn.

Onderzoek en onderwijsEr is het afgelopen jaar ook veel gedaan op het gebied van onderzoek, onder meer in de vakklassen binnen de ‘flexibele schil’ van ons onderwijsprogramma. Daar zijn de opleidingen, het Kenniscentrum Kunst & Samenleving en het Projectbureau/AMP bij betrokken. Het Projectbureau/AMP is een belangrijke intermediair tussen vragen en onderwerpen van buitenaf en ideeën die we vertalen naar het onderwijs. Een onderzoeksproject bij een wetenschappelijk instituut zoals ERIBA biedt onze studenten echt heel verrassende inzichten en mogelijkheden vanuit hun eigen onderzoek. We hebben nu een goede structuur om dit verder te ontwikkelen.In het Kenniscentrum Kunt & Samenleving staat de veranderkracht van de kunstenaar centraal en de wens om de kunstenaar in de rol van ‘change maker’ zichtbaar maken. De kunstenaar kan iets in gang zetten, transformeren. Het afgelopen jaar hebben we daarvoor een solide basis gelegd in het Energize festival van het lectoraat Popular Culture, Sustainability & Innovation.

Vragen over hoe je duurzaamheid, technolo-gie en kunst met elkaar kunt verbinden staan daarbij centraal, zoals met onderzoek naar urban gardening en bio-based materials.

Jaarverslag Academie Minerva voorw

oord

Vanuit het lectoraat Image in Context is het expertisecentrum PriccaPractice opgericht en is er een mooi fotoproject rondom verzorgingshuis Blauwbörgje opgezet.We hebben niet alleen de nieuwe master Media, Art, Design & Technology (MADtech) ontwikkeld, maar ook de succesvolle minor Art & Technology. De uitkomsten zijn gepresenteerd in de Nacht van Kunst en Wetenschap, zéker één van de hoogtepunten. Andere festivals en podia zullen volgen.

Soms ontstaan de mooiste resultaten op de snijvlakken van verschillende kunstvormen. Maar dat kan ook met techniek zijn of met filosofie, het brengt altijd nieuwe ideeën. De ‘unexpected connections’ leiden tot verrassende en innovatieve oplossingen en tot verbindingen met andere gebieden. Dat gaat zich de komende jaren doorzetten.

Vragen over hoe

je duurzaamheid,

technologie en

kunst met elkaar

kunt verbinden

staan daarbij

centraal, zoals met

onderzoek naar

urban gardening

en bio-based

materials.

InternationaliseringInternationalisering en exchange horen daar bij; dat geeft een kwaliteitsimpuls en via uitwisseling op student- én docentniveau kunnen ideeën die hier zijn ontwikkeld op andere plekken worden toegepast.

ParticipatieOverigens is de participatie binnen de organisatie ook verbeterd, onder meer door de grotere rol voor hogeschooldocenten en de gezamenlijke beleidsdagen. Zo kan de professionaliteit van de docenten beter benut worden en kan er meer aan kennisdeling ontstaan. Op landelijk niveau is er afstem-ming over de beroepsprofielen en vandaaruit geven we vorm aan het profiel van de oplei-dingen beeldende kunst en vormgeving. Ik kijk er echt naar uit om in de komende jaren de thema’s waar we mee bezig zijn verder internationaal te kunnen uitbouwen. Daartoe zijn we nu bezig met het Strategisch Plan voor de periode tot 2020. Dit jaarverslag geeft een indruk van wat er allemaal leeft en wat reeds tot stand is gebracht.

Kortom we vieren een heel succesvol jaar. Ik ben trots op wat we met elkaar tot stand hebben gebracht!


Redactioneel

Weg

gego

oid

m

ater

iaal

w

aarv

an z

ij

de

waa

rde

late

n z

ien

d

oo

r ee

n

her

geb

ruik

in

de

vorm

gevi

ng.

Anders dan de twee voorgaande jaarversla-gen van Academie Minerva biedt dit verslag geen volledig overzicht van alle activiteiten en ‘wapenfeiten’ van het afgelopen jaar. Geen opsommingen, tabellen, lijstjes of statistie-ken. Daarvoor wordt verwezennaar de Minerva Showcase academieminerva.nl waarop alle afdelingen en opleidingen hun activiteiten, zoals projecten, excursies, tentoonstellingen, publicaties, optredens, workshops en (gast)docenten, vermelden.


De overweging achter deze beperking is er niet alleen een van ruimte en budget, maar is ook het besef dat een simpele opsom-ming van activiteiten geen recht doet aan de inhoud, de reikwijdte en de dynamiek ervan. Academie Minerva is als School binnen de Hanzehogeschool Groningen een uiterst veelzijdig bedrijf dat dankzij de inzet van alle betrokkenen, management, docenten, mede-werkers, facilitaire dienst én studenten, het bruisende centrum van kunst en vormgeving in ‘het noorden’ is.

Een positie die in belangrijke mate moge-lijk wordt gemaakt door partners, alumni, vrienden en betrokkenen die het belang onderschrijven van kunstonderwijs op een hoog niveau met zoveel mogelijk kansen en mogelijkheden voor nieuw talent.

Om de kwaliteit en diversiteit van dit onder-wijs hier recht te doen, is er voor gekozen om een aantal betrokkenen terug te laten blikken op het afgelopen jaar. Hun verhalen en ervaringen zijn als een pars pro toto voor alles wat er feitelijk is gebeurd.

Bij de verhalen is dan ook een selec-tie gemaakt van projecten en bijzondere momenten als illustratie van de vele activiteiten die hebben plaatsgevonden. Volledigheid is hierbij dus zeker niet nagestreefd. Ook dit jaar hebben weer twee studenten grafisch ontwerp intensief aan het verslag gewerkt.

Mariël Peters en Liza Verhoeven hebben, onder begeleiding van Michiel Uilen, het concept voor de vormgeving ontwikkeld en productie en realisatie verzorgd. Mariël en Liza hebben gebruik gemaakt van anonieme schetsen, tekeningen en notities die zij her en der vonden in de papierbakken van de school. Weggegooid materiaal waarvan zij de waarde laten zien door een hergebruik in de vormgeving. Niet alleen brengen zij hiermee het idee van hergebruik en duurzaamheid op speelse wijze tot uitdrukking, ook refereren zij aan het creatieve proces als een voort-durend maken en opnieuw beginnen. Een beeldend denken waarmee uiteindelijk een eigen weg gevonden wordt en een werk wordt gerealiseerd.

Wij hopen dat het jaarverslag 2013-2014 iets van al deze wegen en werken laat zien. Dat het een terugblik én een vooruitzicht is.

Redactioneel

Weg

gego

oid

m

ater

iaal

w

aarv

an z

ij

de

waa

rde

late

n z

ien

d

oo

r ee

n

her

geb

ruik

in

de

vorm

gevi

ng.


Een belangrijke ontwikkeling bij Autonome Beeldende Kunst (ABK) ligt op het gebied van de internationalisering. Dat heeft effect op het curriculum, op het onderwijs en op studenten en docenten. We hebben altijd al wel internationale partners en exchangepro-grams gehad, maar hebben daar nu bij ABK een meer specifieke invulling aan gegeven. De docenten gaan nu daadwerkelijk op pad naar het buitenland en ook onze tweede projectweek is nu helemaal gericht op inter-nationalisering. Taal en identiteit hebben we daarbij als thematiek gekozen en docenten van onze internationale partners hebben met betrekking tot het thema projecten begeleid. Hoe vormt taal je identiteit? Hoe hangt dat met elkaar samen? Dat heeft enorm veel opgeleverd. Van het onderzoek dat hierover door studenten en docenten is gedaan, willen we nog een publicatie maken.

Teamleider

Autonome Beeldende Kunst /

Frank Mohr Institute


Aansluitend op dit project hebben ook enkele docenten van ons een tegenbezoek afge-legd. Zo zijn Martijn Schuppers en Suzan Drummen naar Newcastle geweest waar ze een seminar hebben gegeven zowel voor de bachelor als voor de master. En samen met twee van onze bachelor- en masterstudenten hebben ze daar ook nog aan een tentoon-stelling kunnen werken. Dat was dus een andersoortige uitwisseling dan we al gewend zijn. Verder is er een groepje docenten en studenten naar Dublin geweest, docent Allie van Altena is naar Londen geweest en Suzan Drummen ook nog naar New York. Zij ver-gelijkt een aantal internationale academies. Het contact met Engeland gebruiken we nu ook voor werving en voorlichting op onder-wijsbeurzen. Er zijn nu best veel Engelse studenten die overwegen om in Nederland te komen studeren. Ook ten aanzien van werkplaatsen en techniek leren we van de Engelse academies en daar gaan we komend jaar extra aandacht aan besteden. We maken vooral gebruik van bestaande buitenlandse contacten binnen het team. Dat levert enorm veel informatie op. En het is leuk om een project hanteerbaar te houden door gebruik te maken van de persoonlijke contacten. Dan heb je ook eerder het commitment van kunstenaars die echt willen komen en een bijdrage willen leveren. Enerzijds is het goed om kennis te nemen van de werkwijze elders, anderzijds leidt dit ook tot een frisse blik op het eigen werk.

Robin P

unt

Hoe vormt taal je identiteit? Hoe hangt dat met elkaar samen? Dat heeft enorm veel opgeleverd. Van het onderzoek dat hierover door studenten en docenten is gedaan, willen we nog een publicatie maken.

Jaarverslag Academie Minerva R

obin Punt

Istanbul: visit at Marmara University for participation at international student triennial and workshop intercultural dialogue, June 2013.


Er is een goede samenwerking geweest met het lectoraat en dat ontwikkelt zich hopelijk verder. Er komt ook nog een gezamenlijke publicatie over ons internationale project en hopelijk levert dat weer wat extra publiciteit op. Zo hebben we gedeelde belangen. Voor ons heeft het ook een zekere noodzaak; begrippen als taal en identiteit zijn relevant binnen ons onderwijs. Er zijn grote verschillen in het beginniveau van studenten en dat heeft te maken met vooropleiding en cultuur. Het lectoraat stelt de interculturele dialoog centraal en dat is heel belangrijk.

Onze masteropleidingen waren altijd al heel internationaal, maar dat komen we nu in de bachelor ook tegen. Binnenkort is er een meerderheid aan internationale studenten. Weliswaar ligt het aantal aanmeldingen veel hoger dan de uiteindelijke instroom, maar toch zien we dat de internationalisering een verrijking van ons onderwijs oplevert. Omdat we in een krimpgebied zitten, is die instroom heel belangrijk. Ik denk dat we met onze internationalisering echt een naam

moeten opbouwen en ons moeten richten op de toekomst. Het leuke is dat het een hele eigen dynamiek binnen de opleiding geeft en dat het veel verder gaat dan alleen maar de ‘exchange’. Het gaat echt over de intercultu-raliteit die ontstaat binnen de academie. Dat brengt soms misverstanden en onbegrip met zich mee, maar ook heel veel leuke dingen. Het is bijzonder dat je zo in een stad als Groningen een grote diversiteit krijgt. En een diversiteit die heel erg gemotiveerd is.

De masteropleidingen van het Frank Mohr Institute (FMI) hebben de mix van culturen altijd al gehad. Er komen veel buitenlandse studenten. We moeten er wel voor zorgen dat hun verwachtingen goed zijn afgestemd op het daadwerkelijke programma. Wat dat betreft moeten de masteropleidingen zich telkens weer goed profileren en onderschei-den. Dat heeft ook met de beeldvorming en waardering van de masters te maken. Het is nog niet voor iedereen een logisch vervolg op de bachelor zoals dat bij de universiteit het geval is. Aangezien sommige buitenlandse

Robin P

unt

Maydays 2014 (A group exhibition located in the city of Groningen, organised by third year students fine arts). Opening door Willem de Ridder Titel: Kunstmatig. Locatie: De Wolkenfabriek. Docent: Wim Bosch.Fotografie: Andrea Hooymans.


studenten slechts een driejarige bachelor hebben gedaan, is er dikwijls een probleem met de aansluiting op masterniveau. We kijken nu of we de toelatingscriteria moeten verbeteren en hoe we met differentiatie om kunnen gaan. Verder hebben we bij het FMI een flinke curriculum verandering door-gevoerd. We hebben de master Interactive Media & Environments (IME) vervangen door MFA MADtech; de nieuwe master voor ‘Media, Art, Design and Technology.’ Het vroegere begrip ‘interactief’ voldeed niet meer en wilden we vervangen.


Maydays 2014 (A group exhibition located in the city of Groningen, organised by third year students fine arts). Titel: Kunstmatig. Locatie: De Wolkenfabriek. Docent: Wim Bosch. Fotografie: Andrea Hooymans

Daarmee hebben we gelijk het profiel van de opleiding verbreed en geactualiseerd en, samen met het lectoraat, goed naar het werkveld gekeken. Begrippen als energie en duurzaamheid, belangrijke thema’s uit de lectoraten van het Kenniscentrum Kunst & Samenleving, spelen nu een grote rol.

Ook hebben we de samenwerking met de Rijsksuniversiteit Groningen (RUG) weer ver-stevigd met een gezamenlijk college-aanbod. Voorlopig lijkt de respons op de ingeslagen weg erg goed. Voor de MFA Painting hebben we het profiel eveneens aangescherpt.

We leggen daar nu ook meer contact met de buitenwereld onder meer met bezoek aan beurzen en tentoonstellingen. En sommige gastdocenten kunnen voor beide afdelingen interessant zijn. Daar kijken we goed naar. We kunnen op volle kracht verder!

Robin P

unt


Het afgelopen jaar is begonnen met het bezoek van de visitatiecommissie. Dat was erg spannend omdat er vorig jaar nog veel moest gebeuren. Gelukkig viel het uitein-delijk mee en heeft elke groep heel goed z’n verhaal kunnen vertellen. Het team was zelf-bewust en samenwerkend. Studenten waren kritisch maar wel tevreden. Dat heeft er toe geleid dat de commissie aan het eind van de dag ons een voldoende op alle drie de stan-daarden gegeven heeft. We waren er heel blij mee dat de commissie ons een compliment voor onze missie gaf. Tot vorig jaar ontbrak het aan een goed verwoorde missie van de opleiding. Daar is dus gezamenlijk hard aan gewerkt. Uiteindelijk heeft iedereen de missie onderschreven. Natuurlijk is het nu nog niet overal in de opleiding zichtbaar, maar dat proces is wel in gang gezet en de commis-sie kon ook concluderen dat de missie al wel was ingedaald in het bewustzijn van de medewerkers.

Teamleider Vormgeving


We hebben dus een mooie voldoende gekre-gen en dat was een grote opsteker voor ons team. Dit jaar staat dus vooral in het teken van afmaken wat we in gang hebben gezet. Heel concreet betekent het ook het invoe-ren van de goede beoordelingsformulieren, het evalueren van de vernieuwingen en ook nog enkele nieuwe elementen toevoegen. Bijvoorbeeld groepen van drie promotoren samenstellen die echt als begeleidingsteam gaan fungeren. Het zijn allemaal vernieuwin-gen die voortkomen uit de ingeslagen weg. Maar na een jaar keihard werken, nemen we af en toe ook de rust om op adem te komen. We bekijken nu samen wat de missie verder betekent. Onze missie wil dat we experimentele ontwerpers opleiden en dat we verbinding hebben met de maatschappelijke context. Onze ontwerpers moeten kritische probleemoplossers zijn. Maar wat betekent ‘experimentele ontwerpers’? Wat doen we al en wat moeten we verbeteren of aanpassen? Wat betekent het voor de inrichting van ons onderwijs?

Wij moeten studenten leren omgaan met de dingen die er in de maatschappij gebeuren. Dat is méér dan alleen aan je talent en aan je ‘ontwerp-skills’ werken. In de eerste plaats moet iedereen nadenken over hoe dit in de lessen verweven moet worden. Dat proces is gaande. Zo moeten nu de afstudeerpro-jecten “maatschappelijk” geëngageerd zijn. Uiteindelijk willen we onze praktijkleerlijn vergroten en samen met het Kenniscentrum Kunst & Samenleving de buitenwereld direct bij het onderwijs betrekken. Dit doen we onder andere door het vak beroepsvoorbe-reiding in elk leerjaar in de praktijkleerlijn op te nemen. Ik vind het belangrijk dat we onze ideeën gezamenlijk blijven ontwikkelen en dat iedereen zich daarbij betrokken weet. Dat levert veel enthousiasme en commitment op, maar vooral ook veel ideeën vanuit ieders eigen beroepspraktijk.

Onze missie wil dat we experimentele ontwerpers opleiden en dat we verbinding hebben met de maatschappelijke context. Onze ontwerpers moeten kritische probleemoplossers zijn.

Wilm

a Prum

mel


Kijk, als een ontwerper een eigen bureau wil starten dan moet hij ook weten wat er in de wereld leeft. Zelf kunnen onderscheiden en analyseren is dus heel belangrijk. Dat geldt overigens voor alle profielen. Het nieuwe beroepsprofiel was voor ons dan ook een uit-gelezen mogelijkheid om te vernieuwen en de opleiding te herdefiniëren. Dus moeten we goed nadenken of de uitstroomprofielen nog wel van deze tijd zijn. Welke rollen moeten ontwerpers innemen tegenover de problemen van deze tijd? Dat is de discussie die gaande is. Het Projectbureau/AMP speelt hierin voor ons een belangrijke rol met de vragen die daar binnen komen. Hiervan leren wij hoe hybride wij onze ontwerpers moeten oplei-den. Waar moeten ze op voorbereid worden en wat moeten ze kunnen? We willen waarschijnlijk een experiment doen met een semester projectonderwijs waarbij studenten ook onderling moeten samenwerken. Dat brengt de ontwerpdisciplines meer bij elkaar, terwijl ze nu nog vrij gescheiden zijn.

Onze afdeling heeft vier uitstroompro-fielen; interieurarchitectuur, scenografie, grafisch ontwerp en illustratie/animatie. Deze richtingen werken nog altijd redelijk specifiek. We hebben een gezamenlijke propedeuse communicatie en een geza-menlijke propedeuse ruimtelijk ontwerp en vanaf het tweede jaar zijn de vier richtingen volledig zelfstandig. Het kost zeker nog tijd om verdere afstemming en samenwerking te realiseren, maar we zijn er mee bezig. Op termijn liggen er ‘Schoolbreed’ zeker ook nog mogelijkheden tot samenwerking. Natuurlijk sluiten we dan ook aan bij de Kenniscentra en willen we ideeën over rollen en dialoog zoals die daar ontwikkeld worden, straks ook binnen onze opleiding brengen. Dus dit jaar maken we echt een slag om geïsoleerde posities te doorbreken en tot samenwerking te komen. Uiteindelijk moet het uiteindelijke succes hiervan af te lezen zijn aan de tevre-denheid van de studenten. We zien gelukkig al verbeteringen maar er blijft nog veel te doen om betekenis te geven aan de woorden die we gekozen hebben.


Julia Odenkirchen en Mariel Peters

4e jaars studenten Grafische Ontwerp

Wilm

a Prum

mel / W

C-P

roject

Het WC-project van Julia Odenkirchen en Mariel Peters (studenten VG).

Het is begonnen in het tweede jaar toen we de opdracht kregen om een huisstijl te verzinnen voor de Olympische Spelen van 2020 in Amsterdam. Toen gingen we heel erg nadenken over wat nou typisch Nederlands was. We kwamen al gauw uit bij ‘knus en gezellig’; vensterbanken met gordijntjes.


JO: We kregen een boek in handen dat was bedoeld voor buitenlanders en waarin ze allemaal typisch Nederlandse dingen konden terugvinden. Daar stond een pagina in over wc’s en dat het heel Nederlands is om die helemaal in te richten. Buitenlanders vinden dat heel gek. Het viel ons toen ook op dat elke wc weer anders is en toen dachten we dat we daar iets mee moesten gaan doen.

MP: Vooral dat wc’s helemaal gezellig gemaakt worden en vaak allerlei verzame-lingen bevatten. Het idee om er ‘iets mee te doen’ bleef ons achtervolgen en ook de docent Jelle Post reageerde enthousiast. Wij wilden wc’s gaan fotograferen en proberen het speciale karakter in beeld te brengen. Het viel nog niet mee om daar een goede manier voor te vinden, maar uiteindelijk hebben we besloten de wc’s consequent van bovenaf te fotograferen. Daar hebben we een speciaal statief voor gebruikt die helemaal uitschuift tot aan het plafond.

JO: Het wordt echt een soort kunstwerkje want je ziet je wc eigenlijk nooit zo van bovenaf.

MP: We hebben toen het wc-project als Facebook pagina aangemaakt en we zijn wat foto’s gaan plaatsen met verhaaltjes. Op een gegeven moment kregen we een reactie van een vrouw die zich wilde aanmelden. Ze had een bijzondere wc en die mochten we komen fotograferen. Dus toen zijn we met camera en statief op bezoek gegaan. En toen pas beseften we dat als je een wc komt fotogra-feren je ook een soort levensverhaal te horen krijgt.

JO: Je hebt het over de spullen die er staan maar er zit zoveel achter…

MP: Het is heel intiem en die mevrouw had ook verschillende dingen meegemaakt die heel intens waren. Dus toen we weer buiten stonden waren we echt onder de indruk. En die mevrouw waardeerde het ook heel erg.


Facebook:facebook.com/hetwcproject

WC

-Project

JO: We beperken ons tot de stad Groningen en wat wijken eromheen.

MP: We willen wel zoveel mogelijk verschil-lende huishoudens in verschillende wijken fotografen om een totaalbeeld te krijgen van Groningen. Ook om verschillen en over-eenkomsten te ontdekken. Sinds kort doen we ook interviews bij de reportage en dan krijg je bijvoorbeeld heel duidelijk te horen waarom mensen van Groningen houden en hier graag wonen.

JO: We hopen zo’n honderd adressen te bezoeken, maar misschien hebben we eerder al genoeg voor een soort totaalbeeld met ver-schillende soorten mensen. Maar ik denk dat het die richting wel opgaat. Nu hebben we er tien gedaan, dat is het begin.

MP: We hebben het een tijd lang ‘erbij’ gedaan, maar we merken dat dat te weinig tijd was. Je moet er echt induiken om het project te laten slagen. Dus nu doen we het als een stage, als een eigen project en onder-neming om het zo professioneel mogelijk uit te voeren.

JO: Voorlopig loopt het vooral via Facebook, maar we willen het uitbreiden met een mailing en extra publiciteit. We zijn op OOG-tv geweest en op de radio.

MP: Er ontstaat via-via een netwerk. Eerst met bekenden maar langzaamaan ook met anderen die zich aanmelden. Door de positieve reacties worden we gesterkt in het gevoel dat het een goed concept is. We worden nu ook vanuit de Hanzehogeschool Groningen gecoacht als startende ondernemers.

JO: Het is leuk dat iemand uit een andere richting ook enthousiast is en ons wil helpen.

MP: Daarnaast worden we geholpen bij het grafisch proces en de realisatie van het boek. Maar het project moeten we verder toch echt helemaal zelf doen. Een bezoek kost mini-maal een uur; het maken van een portretfoto, de wc opname en een interview. En dan nog reistijd. Alles bij elkaar best intensief. Je bent toch een beetje voyeur en de verhalen zijn soms best heftig. Twee op een dag is wel het maximum.

JO: We voelen ons nooit ongemakkelijk bij dit project. Je denkt er niet meer zo over na. We zijn altijd weer blij met de bijzondere foto’s en de speciale composities. Eigenlijk vinden we alles leuk. Het was ook een soort droom om dit voorelkaar te krijgen. Het moet een prachtig boek worden.

MP: De meeste mensen zijn enthousiast omdat ze zichzelf herkennen in het resultaat. Omdat ze er nooit bij stilstaan dat een wc iets over hen zegt. Ze vinden het dan leuk dat twee meiden van de academie daar een project over doen.


Het is goed om in het jaarverslag apart aandacht te geven aan ‘de Werkplaatsen’. We hebben hier immers een heleboel werk-plaatsen en die zijn sinds de verbouwing behoorlijk goed gefaciliteerd. Ze zijn ook veel meer zichtbaar dan voorheen. Daarbij hebben we er voor gekozen om zowel de oude als de nieuwe technieken in huis te houden. We hebben bijvoorbeeld nog een doka, maar onlangs hebben we ook een laserprinter aangeschaft. Daar wordt vooral door vorm-gevers veel gebruik van gemaakt. Studenten Autonome Beeldende Kunst (ABK) willen er veel mee experimenteren en dat levert weer van alles op. We hebben tevens een kleine 3D-printer aangeschaft, mogelijk als opmaat voor een grotere machine. Dus we verdiepen ons nu verder in de digitale technieken en hebben daarvoor ook bij de collega’s in Den Haag gekeken naar de mogelijkheden. Daar hebben ze een 3D-lab. Dus deze vorm van kennisdeling met andere academies leert ons welke volgende stappen wij zouden kunnen zetten. Verder zijn we druk doende met het profileren van het gebouw aan de Praediniussingel als een werkplek voor kunst en technologie. Het Praedinius-pand moet dat meer zichtbaar maken. Dat is een speer-punt in onze visie, maar willen we nog meer uitwerken. We hebben nu een minor Art & Technology ontwikkeld, maar daarvoor nog niet alle gewenste faciliteiten in huis. Ook vanuit de nieuwe master Media, Art,

Teamleider

Docent Beeldende Kunst en

Vormgeving /

Instructeurs Technische

Vaardigheden


Design & Technology (MADtech), vanwege nieuwe profielen en competenties van de opleidingen én vanuit het lectoraat ontstaan er nieuwe ‘digitale’ vragen. Bijvoorbeeld het onderzoek van Andrea Stultiens in de werk-plaats Fotografie. Met een werkgroep bekij-ken we nu welke stappen nodig zijn om deze ontwikkelingen te ondersteunen. We zouden graag een experimentele laboratoriumach-tige plek in het gebouw willen hebben. Naast de Academie in Den Haag is bijvoorbeeld ook het Hanze Institue of Technology (HIT) in Assen een voorbeeld voor ons. Bij het HIT werken docenten, instructeurs en studenten samen aan projecten. Dat zouden we hier ook willen hebben. Docent Allie van Altena heeft wat dit betreft ook nog interessante voorbeelden in Londen gezien. Zo leren we dus veel van onze collega’s en partners.

Daarbij is het eveneens de bedoeling om de faciliteiten en de curricula goed op elkaar af te stemmen. Vormgeving heeft daar al een stap in gezet met cursussen die in de werkplaatsen gevolgd moeten worden. Daar zijn ook docenten bij betrokken. Een mooi voorbeeld is de ‘grafiekcaroussel’; alle stu-denten Vormgeving Communicatie doen een opdracht waarbij ze alle werkplaatsen langs gaan. Dat is een integratie van een aantal vakbekwaamheden met dat wat de student verder moet kennen en weten. De opleiding Docent Beeldende Kunst & Vormgeving (DBKV) had al zo’n soort geïntegreerde aanpak. Bij ABK wordt nu gekeken of het curriculum moet worden aangepast en wat er minimaal zou moeten worden aangeboden.

Een mooi voorbeeld is de ‘grafiekcaroussel’; alle studenten Vormgeving Communicatie doen een opdracht waarbij ze alle werkplaatsen langs gaan.

Sieta M

aring

Carrousel; de werkplaats lithografie.


Carrousel; de werkplaats Lithografie.


Studenten van de masters worden even-eens gewezen op de mogelijkheden van de werkplaatsen en de faciliteiten. En dan zijn er binnen het aanbod aan vakklassen nog verschillende technische cursussen. Dat is naar keuze van de student. Wij proberen het aanbod af te stemmen op de vraag van de opleiding en van de studenten. Zo zijn er ver-schillende ontwikkelingen gaande. Overigens werkt de ‘caroussel’ ook goed om het grote aantal studenten verdeeld in de werkplaatsen te kunnen ontvangen.

Verder zijn we aan het bedenken hoe we innovatie en onderzoek nog beter in de werkplaatsen kunnen brengen. Daarvoor is het plan voor ‘artist in residence’ ontwikkeld. Het idee is dat een kunstenaar in de gele-genheid wordt gesteld om te werken met de technische mogelijkheden van de werkplaats en desgewenst met steun van de instruc-teur. Maar daarbij deelt de gastkunstenaar de kennis en ervaringen van zijn project met studenten en docenten en misschien ook wel met onze alumni. Zo kan een kunstenaar bijvoorbeeld een projectweek meemaken of iemand kan gedurende een blok of semes-ter hier aanwezig zijn. Iemand kan lezingen geven of een vakklas verzorgen. Er zijn aller-lei vormen denkbaar. Voor de programmering werken we nu samen met het lectoraat om te kijken naar de wensen en mogelijkheden. Het moet natuurlijk ook financieel haalbaar zijn.

We gaan in ieder geval met een ‘pilot’ starten. Daarbij is het ook de opzet om het netwerk van de betrokken kunstenaar te leren kennen en om te zien hoe de student daar kennis mee kan maken. Andersom kan de gastkunstenaar geïnteresseerd zijn in de contacten van Academie Minerva. Zo komen er verschillende dingen samen; de werkplaat-sen verbinden zich met de curricula en met lifelong learning.

Tot slot richten we ons op de deskundig-heidsbevordering en worden instructeurs gestimuleerd om op pad te gaan en onder-zoek te doen. Josien Niebuur van de werk-plaats Media is deze zomer in het kader van ‘Versterk je talent’ naar een artist in resi-dence programma aan het Banff Centre in Canada geweest. De werkplaats Fotografie heeft een gezamenlijk project in Frankrijk gedaan en daar is een tentoonstelling uit voort gekomen. Verder speelt de werkplaats een belangrijke rol in het promotieonderzoek van Andrea Stultiens. Dat is dus een mooi voorbeeld van de koppeling van onderzoek met de werkplaats. De instructeur partici-peert daarmee in het onderzoek.Zo wordt een relatie gelegd met het lectoraat en hopelijk geeft dat een nieuwe dynamiek aan de werkplaats. Want dat is wat we uit-eindelijk willen; dat de student de mogelijkheden van de werkplaatsen ontdekt en ziet dat hij daar nieuwe kennis kan halen.

Sieta M

aring


Wij zijn vorig jaar gestart met ‘schemerlamp bijeenkomsten’. Als opleiding wilden wij onze visie herzien. Herijken. We zijn daar vorig studiejaar al mee begonnen met drie bijeenkomsten. Dat waren kleinschalige bijeenkomsten waarin de hogeschooldocen-ten en de onderwijskundige adviseur samen kwamen met een klein publiek vanuit onze eigen opleiding. Dat waren bijvoorbeeld studenten die actief betrokken zijn, die een mening hebben of in de Studentenraad zitten. Die mensen hebben we betrokken in drie sessies en we hebben gesproken over het thema ‘maken’. We kwamen er op uit dat de hele cyclus van het maken van en reflecteren op een beeld start in het handelen. Het mate-riële, het tastbare.

We zitten allemaal met de vraag van pro-filering, onderscheid en identiteit van de opleiding en we hebben dit ‘maken’ daarin centraal gesteld en verder uitgewerkt. Ook om het theoretisch te kunnen onderbouwen aan de hand van een veelheid aan literatuur. Uiteindelijk hebben we afgelopen maand een bijeenkomst georganiseerd waarin we onze herschreven visie aan de hele opleiding hebben gepresenteerd, dus ook met alle studenten. Met presentaties en een gastkun-stenaar. Daar hadden we een hele concrete opdracht aan gekoppeld; alle aanwezigen kregen een kladblok en mochten daar zelf iets mee doen. Vervolgens zat iedereen stil en geconcentreerd te werken. Bijvoorbeeld met scheuren, vouwen, knippen en uit elkaar halen.

Hogeschooldocent

Docent Beeldende Kunst

en Vormgeving


Dat levert allerlei vreemde experimenten op. Iedereen zit dan iets te maken en dat is wat je wilt; dat je ondergedompeld raakt in een ervaring. En dat dat het mag zijn. Daar reflecteren we op en wat daar heel erg in naar voren komt is fouten maken. Dat is heel erg belangrijk voor zo’n proces. Daardoor ontstaan dingen. Het werkt dikwijls heel bevrijdend. Juist de beperking maakt het zo vrij en open. Je kunt gaan werken vanuit materiaal en gereedschap, maar ook vanuit een idee of een context. Zo zijn we met dat kladblok eigenlijk gewoon heel ‘bottom-up’ gestart. Hoe begint het bij onszelf en hoe vertalen we dat door naar onze studenten? De helft van het curriculum is vanuit de kunsten en het vakmatige, het vak kun-stenaar of vormgever, en die andere helft is altijd de vertaalslag naar het onderwijs. Dus welke betekenis heeft dat nou voor het onderwijs? We leren ze geen trucje aan, maar we leren ze aan om te werken als kunstenaar of vormgever en dat als basis te gebruiken, als bouwstenen, kennis en vaardigheden, voor het ontwerpen van hun onderwijs. Het zijn dus ontwerpers voor bepaalde onderwijs-leersituaties. Naar situaties waarin anderen leren. Het is een werkwijze die dicht bij het kunstenaarschap ligt terwijl deze studenten geen kunstenaar maar docent worden. Dus daarom begint het allemaal heel erg bij het maken. Dat is echt een keuze geweest.

Daar reflecteren we op en wat daar heel erg in naar voren komt is fouten maken. Dat is heel erg belangrijk voor zo’n proces. Daardoor ontstaan dingen. Het werkt dikwijls heel bevrijdend. Juist de beperking maakt het zo vrij en open.

Imka B

uurke

Jaarverslag Academie Minerva Im

ka Buurke

De schemerlamp bijeenkomsten.


Wij willen graag bewuste docenten opleiden die begrijpen van waaruit ze werken en wat hun kader is. Wat hun bril is waardoor ze naar de wereld kijken. En als we dat zelf als opleiding voordoen, dat er een visie is en dat dat doorwerkt naar handelen en naar cur-riculumontwikkeling, dan gaan zij dat ook begrijpen. Ik heb nu net in de propedeuse Edutopia gedaan; een project waarbij de studenten hun eigen ideale schoolsetting moeten ontwerpen.

Dat levert ontwerpen van hun eigen onder-wijs op. Heel visueel, allemaal in beeld gebracht. Op basis van onze nieuwe visie en experimenten zullen we opnieuw naar ons curriculum gaan kijken. Het heeft nu al invloed op onze manier van werken. Maar we zien het als een open proces en we gaan niet meteen alles dichttimmeren. We willen ruimte houden voor echt onderwijsinhou-delijke vragen. Ook de vraag wat we met onderzoek willen gaan doen.

Pre Honours programma: studenten maken een ‘alter ego’ onder leiding van Maria Jager en Nathalie van Bergen.


We willen participeren in het grote project Cultuureducatie met Kwaliteit. Vanuit een eigen visie zullen we onze bijdrage gaan leveren. De realiteit van het onderwijs is dat er een groot accent ligt op de kernvak-ken wiskunde, Nederlands en Engels en dat bezuinigingen vooral de kunstvakken raken. Ook op cultuurprofielscholen. De praktijk is dus dat je vak onder druk staat en dat je heel goed moet weten waar je vak over gaat om te kunnen overleven in zo’n school. De dominantie van de theorievakken in het curriculum is behoorlijk zwaar en de praktijkvakken staan altijd achteraan. Het is daarom belangrijk om er de nadruk op te leggen dat ook iets met je handen gemaakt mag worden. Handen, hoofd en hart samen. Daarmee levert de school een wezenlijke

bijdrage aan de ontwikkeling van kinderen. Alles om ons heen is gemaakt door mensen. Het hele idee dat je kinderen leert om vorm te geven aan hun eigen wereld, dat zij die kunnen maken, dat hele idee is zo waarde-vol. Bij Nederlands en wiskunde leer je de werkelijkheid wel te bestuderen en daarmee om te gaan, maar bij ons vak leer je om zelf vorm te geven. Om zelf regisseur over dingen te zijn. Het is van zo’n groot belang dat kin-deren dat meekrijgen op school. Wij vinden dat je dat een mens niet mag ontnemen. Die waarden moet je altijd verdedigen in een school. En als je hier studenten aflevert die daar niet over nagedacht hebben en die dat ook niet doen vanuit een denkkader, dan zijn ze vleugellam. Dus daar zijn we in het cur-riculum mee bezig.

Imka B

uurke


We hebben vorig jaar ons tienjarig bestaan gevierd. Verder is er veel gedaan ten aanzien van internationalisering en is er veel gebeurd in de publieke opinie en rond Noorderslag. Het lijkt alsof in een keer alle woorden en zinnen die je hebt staan betekenis krijgen. Alles wat we gezegd en geschreven hebben over ‘de wereld veranderen’ en over ‘maat-schappelijke en sociale betrokkenheid’, die krijgen plots betekenis. Uiteindelijk moeten studenten, docenten, het team en de buiten-wereld het ook zo ervaren. Het is meer dan alleen maar woorden. Ik denk wel dat wat we ooit als onze visie hebben vastgelegd, dat dat een gemeenschappelijk iets is geweest. Dat wordt door veel mensen ervaren. En dat werpt nu blijkbaar zijn vruchten af.

Het gaat ons heel erg om de ambities van de student en hoe de student een rol wil spelen in deze wereld. En dat is wat we gezien hebben in het overzicht van ons tienjarig bestaan. Toen lieten we zien wat er allemaal gebeurd is en wat we nu doen. En dan zie je allemaal activiteiten terug die we cen-traal hebben gesteld in onze visie en missie; samenwerking, duurzaamheid, ondernemer-schap en lokale en internationale verbinte-nis. Nou, we hebben met het Fries Museum gewerkt en met Podium Asteriks. We hebben met wijken samengewerkt en met de gemeente Leeuwarden. Dus de lokale worte-ling zat er heel sterk in. Maar ook internati-onaal hebben we ons erg geprofileerd en veel studenten zijn actief en zichtbaar in binnen- en buitenland. En dat bestendigt zich ook; met verschillende internationale partners hebben we een lang lopende samenwerking.

Teamleider

Minerva Academie voor

Popcultuur


We doen dat uit vertrouwen en respect omdat we zien dat het netwerk zich bewezen heeft en tot een echte samenwerking heeft geleid. Enerzijds hebben we grote projecten zoals IslandCQ rondom internationale pro-blematiek, anderzijds kleinschalige activi-teiten van een student die op een school op de Filippijnen werkt. Daar zit dus een sociale Het innovatief vermogen van studenten zie je eveneens terug; bijvoorbeeld in projecten met hergebruik van materialen voor nieuwe producten.

We zien dat soort eigenzinnige projecten nu ook weer; een student heeft al zijn persoon-lijke data te koop aangeboden. Daarmee stelt hij de hele privacy-discussie aan de orde. Hoe gaan we daar zelf mee om? Het project krijgt veel aandacht in de internationale pers. Zo komen veel van onze doelen en waarden in dit soort activiteiten samen.

Afgelopen jaar was daarmee voor ons een topjaar. Er zijn echt heel bijzondere dingen gebeurd. Zo’n tien procent van het aanbod op Noorderslag was van ons afkomstig. Dat wordt opgepikt door de landelijke dagbladen die beginnen te schrijven over ‘een nieuwe beweging in Friesland’ met interessante bands en nieuwe muziek. Wij willen daar-voor een voedingsbodem zijn. Studenten krijgen hier de ruimte om zelf te onderne-men. Muziek en Vormgeving zijn wat dat betreft ook erg vermengd. Er komen welis-waar meer studenten voor de popmuziek, maar uiteindelijk lopen projecten en initi-atieven in elkaar over. Studenten zijn heel breed actief. Overigens zijn we ook bezig met het ‘bijzonder kenmerk ondernemen’; dat is een toekenning van de NVAO. Daarvoor moeten ondernemerschap en innovatie een wezenlijk deel van de opleiding zijn, zowel bij de student als bij de docent.

Het innovatief vermogen van studenten zie je eveneens terug; bijvoorbeeld in projecten met hergebruik van materialen voor nieuwe producten.

Albert van der K

ooij

When We Were 10; Lustrumevenement Minerva Academie voor Popcultuur.


Interactieve installatie van Egmar Irausquin in het Fries Museum tijdens het lustrum van Minerva Academie voor Popcultuur: When We Were 10


Er is inderdaad veel vrijheid, maar de compe-tenties liggen wel vast. Dat is echt voor ons de basis. De hele beoordelingssystematiek is zeer gedegen. Studenten doen dus veel verschillende dingen en werken op uiteenlo-pende plekken maar zijn wel gehouden aan hun portfolio, studieloopbaanbegeleiding, persoonlijk ontwikkelingsplan en beoorde-lingen. Het ‘productiehuis’ is de plek van waaruit veel projecten starten, maar ook de plek van samenkomst en uitwisseling. De productiehuizen bieden structuur aan de ontwikkeling van de studenten en aan de kennis en ervaring die hij vaak elders opdoet. De student krijgt daarbij coaching en ‘expert docenten’. Uiteindelijk past onze werkwijze heel goed binnen de kaders van de Hanzehogeschool Groningen en het HBO. Het is goed dat opleidingen vanuit een diversiteit kunnen opereren. Je moet niet allemaal hetzelfde willen doen. Wij vinden het van belang om ons open te stellen voor wat er in de maatschappij gebeurt. In die zin werken we misschien meer van buiten naar binnen dan andersom. Ik denk dat wij altijd de flexibiliteit willen houden om de dingen anders te zien en te kunnen inspelen op de veranderingen in de wereld.

In dat opzicht zou een joint master voor de toekomst wellicht interessant zijn. Daarmee kan je met internationale partners werken, multidisciplinair werken en tegelijk het lokale met het globale combineren. Dat biedt dus veel voordelen. Voor onze alumni zou het ook aantrekkelijk kunnen zijn. Maar uiteraard zijn we gehouden aan het Sectorplan en valt dit niet direct te verwe-zenlijken. Gelukkig hebben we een behoor-lijk stabiele instroom voor onze bachelors. Maar de ruimte in het studieplan van de student, met bijvoorbeeld lange producties of werkperiodes in het buitenland, is vaak lastig ten aanzien van ons rendement. Daar proberen we meer op te sturen. De uit-daging voor de komende jaren ligt dus in het spanningsveld van succesvolle binnen- en buitenlandse producties en presentaties aan de ene kant en een strakkere sturing op het studierendement aan de andere kant.

Studenten van de Academie begeleiden scholieren van het basisonderwijs bij het bouwen van hutten rond voorafge-stelde thema’s. De activiteit vond plaats in een buitenwijk van Leeuwarden, in het kader van het lustrum van Minerva Academie voor Popcultuur: When We Were 10.

Albert van der K

ooij


Optreden van Elske DeWall tijdens het lustrum van Minerva Academie voor Popcultuur: When We Were 10

Albert van der K

ooij


In de loop van de laatste jaren heeft de master z’n plek gevonden en heeft nu ook een goede interdisciplinaire instroom. Dus ik ben behoorlijk tevreden met de huidige studen-tenpopulatie. Er zijn nu vijftien studenten in het eerste jaar en die komen echt uit alle disciplines en uit verschillende werkvelden. In het tweede jaar hebben we momenteel elf studenten. De master begint steeds meer te werken als een ‘community of learners’. Met een kruisbestuiving en beïnvloeding in de diversiteit. Dat hopen we ook door te kunnen zetten. Als de oogst van een ontwikkeling die al langer gaande is. De master heeft nu een echt ‘noordelijk profiel’; de studenten zijn afkomstig uit de noordelijke provin-cies en werken in het noordelijke werkveld als kunstdocent aan een HBO-instelling (Hanzehogeschool Groningen, NHL, Stenden) of in het vo, mbo en de buitenschoolse kunsteducatie.

Ik vind het interessant om te zien dat een masteropleiding begint te werken als een innovatieplatform van het HBO. In het eerste jaar zitten er bijvoorbeeld HBO-docenten vanuit beeldende vakken, theater, dans, multimedia-design en event-management. Vanuit verschillende opleidingen kom je in de masteropleiding bij elkaar en heb je het over de opleidingsvisie van je hogeschool. Maar ook over je eigen pedagogische visie en wat kunst daarbinnen kan betekenen. En het is mooi om te zien hoe docenten vervolgens beginnen samen te werken en gezamenlijk projecten ontwikkelen die echt een cross-over zijn tussen verschillende kunstvakken. Zo wordt transmediale storytelling met theater gecombineerd en worden gezamenlijke beoordelingsinstrumenten voor interdiscipli-naire samenwerking ontwikkeld.Als docententeam zijn we dit jaar aan de slag gegaan om de onderwijsvisie verder te profileren.

Hoofd Master Kunsteducatie

NHL Hogeschool

& Hanzehogeschool Groningen


Hierbij is één van de vragen; wat is dan ons ‘noordelijke profiel’? Ik heb regelmatig overleg met de zes landelijke masteroplei-dingen en landelijk wordt gezegd dat onze master zich het meest profileert op het gebied van de kunsten cultuurpedagogiek. De wat meer wijsgerige pedagogiek als een soort onderlaag van leren in en met de kunsten. We hebben daar dit jaar veel aan gedaan; een nieuwe docent vanuit de master Pedagogiek, bezoek aan een lezing van Gert Biesta en we ontwikkelen nu een nieuwe module ‘cultuur-pedagogische grondslagen’. Dat is echt een versterking van kunstpedagogiek, en dan minder vanuit de onderwijskunde als breed vanuit opvoeding, onderwijs en vorming (Bildung).Deze keuze heeft misschien deels met mijn eigen achtergrond te maken, maar het zit tevens in de onderwijsvisie van de Hanze en is op dit moment ook een actuele ontwikkeling. Het is misschien ook een aanvulling op het project ‘Cultuur in de Spiegel’ van Barend van Heusden omdat daarin naar ons idee de pedagogiek te weinig aan bod komt. We zien ook dat de vraag bij studenten heel sterk aan de pedagogische kant zit, misschien doordat er de laatste jaren meer HBO docenten komen.

Ik vind het interessant om te zien dat een masteropleiding begint te werken als een innovatieplatform van het HBO. In het eerste jaar zitten er bijvoorbeeld HBO-docenten vanuit beeldende vakken, theater, dans, multimedia-design en event-management.

Gudrum

Beckm

ann


fotobijschrift

Excursie naar kunstacademie Münster, november 2014, 2e jaar masteropleiding Kunsteducatie.


Zij hebben hun vak maar worstelen vaak met vragen rond hun pedagogische opdracht en de rol die de kunst daarbinnen speelt.De master is heel sterk een lifelong learning traject. Iedereen heeft al een beroepsprak-tijk en is al heel ver in de professionalise-ring. Maar op een gegeven moment vragen mensen zich af; waarom doe ik eigenlijk wat ik doe? En zou ik dat meer kunnen benoemen en beschouwen? Veel van onze studenten zijn ‘onbewust bekwaam’ en ze kiezen voor de master om ‘bewust bekwaam’ te worden. En Bildung is juist iets dat van binnenuit ontstaat, ofwel ‘sich bildet’; een bepaalde eigen dynamiek.

Dat is voor lifelong learning heel interes-sant; hoe houd ik mijn eigen ontwikkelings-proces op gang? Volgend jaar willen we de samen met de Rijksuniversiteit Groningen een module ontwikkelen op het snijvlak van pedagogiek/Bildung, kunst en cultuur en psychologie. Verder blijft ook het onderzoek een aandachtspunt. De master is praktijk-gericht, maar het ‘onderzoekend vermogen’ is wel één van de competenties. We hebben ervaring met onderzoek gericht op het inno-veren van de eigen beroepspraktijk, maar we zouden het onderzoeksgebied willen ver-breden. Met name willen we het artistieke vermogen van onze studenten meer aanspre-ken in het onderzoek wat zij doen. Dat kan in de vraagstelling maar ook in de methodiek of presentatie.

Veel masterstudenten denken dat onderzoek doen iets ‘nieuws en moeilijks’ is. Maar in de praktijk van de kunsteducatie, in artistieke en educatieve processen vindt voortdurend een cyclische en systematische manier van uitproberen en evalueren plaats. We willen studenten meer bewust maken van hun kwaliteiten als kunstdocent binnen deze onderzoekscycli. Het idee van wetenschap-pelijke verantwoording wordt zo een ‘mind set’ die niet productief maar belemmerend werkt. We proberen het onderzoek dichter bij hun beroepspraktijk als kunstdocent te halen.We willen graag dat deze master inno-vatieve kunstpedagogen oplevert, maar ons eigen onderwijs is soms nog behoorlijk tra-ditioneel. Daarom proberen we ook kritisch naar onze eigen onderwijsvisie te kijken. We hebben drie werkvormen ontwikkeld die we verder gaan toepassen; de ‘lab-dagen’, de ‘ronde tafels’ en de ‘arena’s’.

De regelmatige laboratoriumdagen moeten ruimte voor experiment bieden. Een soort speelruimte. De ‘ronde tafels’ zijn er voor een professionele dialoog in het werkveld. En de ‘arena’s’ zijn er voor publieke gesprekken en discussies. In onze onder-wijsvisie zijn dialoog, experiment en onderzoek van belang en daar ontwikkelen we een instrumentarium voor.

Gudrum

Beckm

ann

Jaarverslag Academie Minerva G

udrum B

eckmann

Masterstudente Kunsteducatie Wendy Viel heeft met haar collega Wanda van Dam (docente Engels) de eerste prijs voor het Europees talenlabel 2013 gewonnen.


Lector Popular Culture,

Sustainability & Innovation

Afgelopen jaar vond de eerste editie van het Energize Festival plaats; geïnitieerd vanuit het lectoraat Popular Culture, Sustainability & Innovation (PSI). Centraal stonden nieuwe en creatieve ideeën over duurzaamheid in kunst en vormgeving die zowel in lezingen als in een tentoonstelling met publicatie zijn gepresenteerd. Het georganiseerde Energize Symposium was volledig Engelstalig en draaide om het centrale thema: de koppeling tussen kunst, design, lifestyle en food met energie en duurzaamheid. Het thema van het symposium verwees naar de toenemende belangstelling voor zelfredzaamheid, inge-geven door de ecologische uitdagingen en de zoektocht naar een duurzame lifestyle. Het symposium bood een interessante combina-tie van gerenommeerde sprekers; zij belicht-ten hun visionair denken over duurzaamheid vanuit een activistische, ecologische, prag-matische of artistieke invalshoek.

Sprekers waren onder andere Rob Hopkins, Leo Delfgaauw, Marleen Kaptijn en Richard Reynolds.Vanuit het Energize Festival zijn bij zowel docenten als studenten tal van nieuwe initia-tieven ontstaan. Voorafgaand aan het festival waren studenten al in vakklassen en project-weken bezig geweest met de thematiek van duurzaamheid en autarkie.


Hiertoe behoorden:

‘XYZ Open City’; maak je eigen zelfvoorzie-nende stad. Met het Deense kunstenaarscol-lectief N55, Bart Barnard en Bjorn Eerkes.

‘Sustainability Safari’s’; neem het publiek mee op verkenningstocht door de stad met theatergroep De Jongens, Nathalie Beekman en Gert-Jan Mulder.

‘Reizende Boerderij’; om de nomade in jezelf met dieren te vinden. Met gastdocent Sjef Meijman.

‘Food for Thought’; om je het creatieve water uit de mond te laten lopen. Met gastdo-cent Erik Woltermann en Elles Kiers.

‘Urban gARTening’; om je groene hart te delen. Met Allie van Altena en urban gARTeners in Groningen.

In het kader van dit laatste project legden studenten een tuin aan op het dak van Academie Minerva; een loungeplek waar groenten en kruiden worden verbouwd en waar geëxperimenteerd met duurzame kunsttoepassingen. Bij het project verscheen de publicatie gARTen on the roof. Het werken met ‘bio-based materials’ en het ontwikkelen van duurzaamheidsconcepten zijn nu belangrijke aandachtspunten en het curriculum van vormgeving geworden.

Deze benadering en de rol van de student als artistiek onderzoeker past in de visie van Academie Minerva en de beleidslijn ten aanzien van onderzoek en ecologie. Meer dan vijftig studenten hebben met een poster of een ‘één-minuut film’ meegedaan aan de Energize GasTerra Award.

Het Energize Festival krijgt in 2015 een vervolg in een samenwerking met Transition Town Groningen en met andere sociaal maatschappelijke initiatieven. Thema van het fesitival zal zijn ‘the value of waste’.

Anne N

igten

Centraal stonden nieuwe en creatieve ideeën over duurzaamheid in kunst en vormgeving die zowel in lezingen als in een tentoonstelling met publicatie zijn gepresenteerd.


Lectoraat PSI: Energize Festival november 2013, XYZ Open City.

Jaarverslag Academie Minerva A

nne Nigten

Lectoraat PSI: Energize expositie (bio-based materials).

Lectoraat PSI: Lights & Sound Event, Academie Minerva Praediniussingel.


Een lectoraat bouwen is een soort kleien; heel langzaam ontstaat de vorm. En dat is ook wel hoe ik werk. Ik laat dingen graag ont-staan. En de dingen ontstaan in gesprekken tussen mij en de docenten en de studieleiders en de buitenwereld en de eisen die aan je gesteld worden. En dat allemaal met elkaar, dat is een proces, en dan langzaam kristal-liseren de onderzoekslijnen zich daaruit. Ik denk dat over een jaar het kleiwerk nog weer duidelijker geworden is, maar nu al kan je zien wat het is. Ik ben bij vier onder-zoekslijnen uitgekomen. Heel verschillende onderzoekspraktijken.

De eerste onderzoekslijn heeft de vorm van een expertisecentrum. Dat gaat over de rol van fotografie binnen artistiek onderzoek. En dan speciaal gericht op fotografie en samenleving, het begrijpen van de wereld om ons heen. Daarbinnen doen we onderzoeks-projecten. Dat levert nieuwe inzichten op. Bijvoorbeeld via het onderzoek van Andrea Stultiens krijgen we een ander beeld van Oeganda. In het expertisecentrum worden meerdere onderzoeksprojecten verenigd, maar ze betreffen allemaal de mogelijkheden van fotografie binnen artistiek onderzoek. De onderzoekers zijn docenten of externen.De tweede onderzoekslijn heet de intercultu-rele dialoog. Dat is een lijn die zich helemaal in het onderwijs afspeelt. Het gaat met name om de studenten. We ontwikkelen een digi-taal platform waarin studenten inhoudelijk kunnen communiceren met studenten uit andere landen. Zo kan, zonder een daadwer-kelijke samenkomst, toch nagedacht worden over de vraag wat het betekent om kunste-naar of ontwerper te zijn in een bepaald land en in een bepaalde culturele context. Wat betekent het bijvoorbeeld om kunstenaar of ontwerper in Istanbul te zijn vergeleken bij Academie Minerva hier?

Lector Image in Context


Dat is gelijk de eerste pilot die al heeft plaats-gevonden. Daar bleek uit dat kunstenaars in Istanbul zo enorm begaan zijn met de poli-tieke situatie in hun land dat het soms best ingewikkeld is om te communiceren met studenten die juist in een hele veilige situatie zitten. De vraag is dus hoe je een platform maakt wat optimaal studenten met elkaar laat communiceren. Vervolgens is het vraag op welke manier je visueel kan communiceren en waar dat dan over kan gaan. Al met al een vrij complex project om in het onderwijs te brengen. Op termijn willen we de dialogen uit-breiden met Jeruzalem, Oeganda en Palestina.

Dat is een lijn die zich helemaal in het onderwijs afspeelt. Het gaat met name om de studenten. We ontwikkelen een digitaal platform waarin studenten inhoudelijk kunnen communiceren met studenten uit andere landen.

Anke C

oumans

Jaarverslag Academie Minerva fotobijschrift

fotobijschrift

Bezoek van 1e-jaars studenten MFA Painting, in samenwerking met het Kenniscentrum, aan Marmara University te Istanbul voor deelname aan international student triennial and workshop intercultural dialogue (juni 2013).


De derde lijn van onderzoek gaat over de vraag hoe kunst veranderingsprocessen in gang kan zetten in de samenleving. Met onder meer het ‘Europa voor de burger’ project. Dat doen we samen met Minerva Academie voor Popcultuur. Het is een vorm van interdisciplinair onderwijs waarin groepen studenten zich gezamenlijk over maatschappelijk problematiek buigen. Het betreft vooral vragen over de betrokkenheid van de burger bij problemen die heel Europa aangaan. Bijvoorbeeld de thematiek van de geografische migratie; veranderingen in de bevolkingssamenstelling die zich door aller-lei oorzaken voordoen. We willen hiervoor in een aantal landen ‘citylabs’ opzetten waar kunststudenten met burgers gaan praten en samen onderzoek gaan doen met een inter-nationale uitwisseling van gesprekspartners. Voor Minerva Academie voor Popcultuur is het een nieuwe richting voor het internatio-nale netwerk en een uitgebreide voortzetting van eerdere korte projecten.

De vierde lijn is een cluster van activiteiten rondom Healthy Ageing. Dat neemt nu een grote vlucht hier in het noorden met allerlei partners die betrokken zijn bij de ouderen-zorg en die heel graag meewerken. We beginnen in september met vier projecten.

Op dit terrein is het Projectbureau/AMP ook actief maar dan vanuit vragen van buitenaf. Wij willen het omdraaien en juist vertellen aan een instituut of organisatie wat we voor ze kunnen doen. Ik denk dat het initiatief bij ons moet liggen omdat de samenleving vaak niet weet wat wij voor hen kunnen betekenen. Het is aan de kunst om dat zelf duidelijk te maken. Een verzorgingshuis bedenkt echt niet zo gauw dat en hoe ze kunst kunnen inzetten in hun programma. Dat moeten wij voor ze doen. Het fotoproject ‘Anders belicht’ heeft al plaatsgevonden. Met drie andere projecten beginnen we in september; een fotoproject met ouderen over Groningen, een radioprogramma in een ver-zorgingstehuis en een project over portretten van dementerenden.

Het zijn allemaal onderzoeksprojecten en daarmee moet ook alles worden vastgelegd. Onderzoekers komen zowel van binnen als van buiten de school. In sommige geval-len zijn er ook PhD-researchers bij betrok-ken. Afgelopen jaar is vooral benut voor het creëren van enkele platforms zoals ‘Minerva onderzoekt’ en PRICCApractice. Verder heb ik veel externe contacten gelegd voor projecten, zowel hier in Groningen als internationaal. Zo zijn de voorwaarden geschapen waarop komend jaar kan worden voortgebouwd.

Anke C

oumans


Programmamanager Kenniscentrum

Kunst & Samenleving

Belangrijk voor het Kenniscentrum Kunst & Samenleving is dat vorig jaar is begonnen met de herijking van het meerjarenplan. We hadden een strategisch vierjarenplan dat loopt tot en met 2016 en dat plan is nu open-gebroken en herijkt. Het kenniscentrum was met de komst van Anke volledig bemenst. We wilden kijken naar hoe het plan eerder is opgesteld en naar wat het betekent om drie lectoraten te hebben in het Kenniscentrum. Om de samenhang meer te creëren zijn er gezamenlijke onderzoekslijnen opgesteld. Er zijn nu drie onderzoekslijnen; Healthy Ageing through Music and Arts, Kunsteducatie en Kunst en Krimp.

We hebben ook opnieuw naar de missie gekeken omdat die nog te veel naar binnen was gekeerd. Nu is het meer van buiten naar binnen; dus er gebeurt iets in de samenleving en vandaar is de interactie met de kunsten. Kenniscentrumbreed is dat eigenlijk het voornaamste wat er is gebeurd. Er zijn pro-jecten bij waarin samengewerkt kan worden; bij Kunst en Krimp bijvoorbeeld met het Kenniscentrum NoorderRuimte over ‘sus-tainable communities’. Kunstenaars zouden aan de slag gaan met het thema krimp in dorpen die ‘leeg liepen’. Helaas zijn we nog op zoek naar de bekostiging.

Ver

der

was

h

et E

ner

gize

Fe

stiv

al v

an h

et

lect

ora

at P

SI

hee

l bel

angr

ijk

af

gelo

pen

jaar

, d

aar

war

en o

ok

va

kk

lass

en a

an

gek

op

pel

d.

Jaarverslag Academie Minerva M

enno Conner

Verder was het Energize festival van het lectoraat PSI heel belangrijk afgelopen jaar, daar waren ook vakklassen aan gekoppeld. Van het lectoraat Image in Context moet het PRICCApractice project genoemd worden met een onderzoek naar fotografische beelden in hun context. Daar worden ook mensen uit het buitenland bij uitgenodigd om tot uitwisseling van ideeën te komen. Verder hebben het CREALAB (Creative City Challenge Reloaded) binnen het lectoraat Popular Culture, Sustainability & Innovation (PSI). Dit is een interregionaal project met Europese subsidie. Dat gaat over de vraag hoe je met creativiteit innovatie in het midden- en kleinbedrijf kan bewerkstel-ligen. Daarvoor hebben verschillende work-shops plaatsgevonden zoals het gebruik van bamboe en ‘bio-based materials’.

Ook in de Nacht van Kunst en Wetenschap gaan we nog een workshop of activiteit doen. In ieder geval zullen de studenten van de minor Art & Technology wat een samenwer-king is van Academie Minerva, Instituut voor Communicatie en Media (ICM) en lectoraat Popular Culture, Sustainability & Innovation er staan met een installatie. Voor alle onder-zoeksactiviteiten van Academie Minerva is er nu ook een speciale website; Minerva onderzoekt.

De website is onderdeel van de Showcase website van Academie Minerva en is bedoeld als een interactief medium voor studenten, docenten en externen. En dan zijn we nu vanwege de komende visitatie eind sep-tember ook bezig met het schrijven van de zelfevaluatie.Wat je nu ziet is dat er intern meer betrok-kenheid begint te komen. Het lectoraat Image in Context heeft een leesclub waaraan docenten deelnemen. Het gaat om de wissel-werking tussen het lectoraat en het onder-wijs. Verder probeert het Kenniscentrum heel erg te kijken naar wat er in de regio gebeurt en welke ontwikkelingen en thema’s daarin relevant zijn. Een voorbeeld is de leerlijn ‘Kunst en Krimp’ en de vraag wat wij daarvoor kunnen betekenen. Ook betrek-ken we ‘stakeholders’ bij de evaluatie om op die manier de dialoog aan te gaan. Al met al vind ik dat er goede stappen worden gezet. Het kan altijd nog meer, maar er blijft altijd een spanning tussen de interne belangen en bijvoorbeeld de belangen van externen en financiers. We proberen nu vooral met de opleidingen de vergezichten helder te krijgen; waar willen we uiteindelijk naar toe? En waar kruisen de onderzoekslijnen en de strategische visies elkaar? Zo kan je elkaar eerder vinden en doelen en belangen delen.

Ver

der

was

h

et E

ner

gize

Fe

stiv

al v

an h

et

lect

ora

at P

SI

hee

l bel

angr

ijk

af

gelo

pen

jaar

, d

aar

war

en o

ok

va

kk

lass

en a

an

gek

op

pel

d.


BEELDEN VAN BUITEN

Academie Minerva in het UMCG

zes fotoprojecten over healthy ageing28 mei - 20 augustus 2014

Projectbureau / AMP en Kenniscentrum Kunst en Samenleving: tentoonstelling en publicatie i.s.m. UMCG / ERIBA. Docent: Harold Koopmans.

Jaarverslag Academie Minerva M

enno Conner

Universitair Medisch Centrum Groningen Hanzeplein 1 Postbus 30 001, 9700 rb Groningen www.umcg.nl

BEELDEN VAN BUITEN

Academie Minerva in het UMCG

zes fotoprojecten over healthy ageing28 mei - 20 augustus 2014

afbeelding HeNDRiK HaNtsCHeL | ontwerp DesigNDays, NyNKe visseR | productie CHRis RusseLL

Kunstgenootschap Thomassen à Thuessink nodigt u van harte uit voor de opening van de expositie Academie Minerva in het UMCG

woensdag 28 mei 2014 om 16.00 uur

Studenten van Academie Minerva werden door het European Research Institute for the Biology of Aeging (ERIBA) in de gelegenheid gesteld door middel van fotografie onderzoek te doen gerelateerd aan veroudering.

Jos Aartsen, voorzitter van de Raad van Bestuur van het UMCG en voorzitter van het Kunstgenootschap, heet u welkom. De expositie wordt toegelicht door Liesbeth Veenhoff, wetenschapper en Assistant Professor bij ERIBA en Leo Delfgaauw, docent en onderzoeker, verbonden aan het Kenniscentrum Kunst en Samenleving van Academie Minerva, Hanzehogeschool Groningen.

Het kunstgenootschap Thomassen à Thuessink (TàT) organiseert tentoonstellingen, educatieve projecten en andere publieksactiviteiten waarin kunst, gezondheidszorg, wetenschap en de actualiteit elkaar raken. Het is een samenwerkingsverband van Academie Minerva, het Groninger Museum, het Drents Museum, Kunstruimte Wagemans en het UMCG. Deze expositie in het UMCG is een van de reeks van bijzondere activiteiten van het kunstgenootschap.

De verkiezing van Leeuwarden als Culturele Hoofdstad 2018 geeft bijvoorbeeld mogelijk-heden en impuls aan de samenwerking met Minerva Academie voor Popcultuur. Zelfs op Europees niveau van inhoud en financiering.Wat de masters betreft is het lectoraat Popular Culture, Sustainability & Innovation (PSI) betrokken bij de nieuwe opleiding Media, Art, Design & Technology (MADtech). Het vervolg van de vroegere Master Interactive Media and Environments. Het profiel van deze master past heel goed bij het domein van het lectoraat van PSI.

Omdat het Kenniscentrum Kunst & Samenleving twee Schools betreft (Academie Minerva en Prins Claus Conservatorium) is het van belang om gezamenlijk activiteiten te ondernemen. Gezamenlijke onderzoekslijnen hebben dan echt een meerwaarde. Er zijn weliswaar grote onderlinge verschillen in tra-ditie, denkbeelden en taal, maar door dingen samen te doen ontdek je wat je aan elkaar kunt hebben. Daar kan nu nog veel meer uitgehaald worden. Dat geldt ook voor andere opleidingen binnen de Hanzehogeschool Groningen, zoals Bouwkunst, Engineering of het Hanze Institute of Technology (HIT). Het heeft niet altijd prioriteit maar juist daarom zie ik voor mezelf een belangrijke taak in het uitzoeken van die dwarsverbanden


Hogeschooldocent

Flexibele schil

Van belang voor het afgelopen jaar was de nieuwe minor Art & Technology en de ‘schoolbrede’ keuzeruimte met daarin de vakklassen. De keuzeruimte heeft nu echt een eigen gezicht gekregen. Uitgangspunt was de ‘driehoek’ maken, denken en delen. Het afgelopen jaar begon dat ook echt zichtbaar te worden. Niet alleen in de vak-klassen van het Kenniscentrum Kunst & Samenleving en het Projectbureau/AMP, maar ook bij de vakklassen die vanuit de opleidingen werden aangeboden.

Alles bij elkaar waren er dit jaar zo’n vijftig vakklassen. Die zijn in principe voor alle tweede en derde jaars studenten van drie opleidingen. Sommige studenten kiezen extra vakklassen puur uit interesse en dik-wijls geven ze ook aan dat ze de uitwisseling tussen verschillende opleidingen heel erg leuk vinden. Dit jaar werd er veel meer naar buiten getreden met opdrachten, projecten of presentaties. Bijvoorbeeld de vakklas Vedute van Rein Jelle Terpstra waarin ruimtelijke manuscripten werden gemaakt. De resul-taten zijn geëxposeerd bij galerie Sign en Rein Jelle heeft studenten ook mee genomen naar presentaties in het land. Het was voor studenten heel bijzonder om zo na te denken over wat een boek is, wat ruimte is en hoe je daar vorm aan kan geven. En wat het bete-kent om je werk te laten zien.


En dat er mensen komen kijken en selecte-ren. Zo zijn er veel bijzondere voorbeelden te noemen. Studenten hebben in de vakklassen op allerlei nieuwe manieren kunnen werken en ervaring kunnen opdoen. Daarmee heeft de ‘keuzeruimte schoolbreed’ ook echt een meerwaarde. Dat geldt ook voor de activiteiten van het Kenniscentrum en het Projectbureau; die hebben specifieke vragen. Als student leer je dan ook om onderzoek te doen en hoe je dat vanuit de kunst kan aanpakken. Maar ook hoe het rationele en het intuïtieve elkaar kunnen aanvullen. Het Kenniscentrum heeft zo een goede plek in het onderwijs gevonden. Het feit dat studenten uit verschillende disci-plines kunnen samenwerken, maakt het extra bijzonder. Er is nu ook een voorzichtig begin van samenwerking met studenten van het Prins Claus Conservatorium. En van Minerva Academie voor Popcultuur kunnen natuurlijk ook studenten meedoen. Hopelijk gaat dat ook gebeuren.Bijna alle vakklassen zijn Engelstalig vanwege de buitenlandse studenten en de internationa-lisering. Steeds meer onderwijs wordt nu in het Engels aangeboden.

De minor is dit jaar klein begonnen met studenten uit verschillende disciplines; er deden zes studenten Vormgeving mee, één exchangestudent met een technische ach-tergrond en vj-ervaring, één student van het Instituut voor Communicatie, Media & IT van Hanzehogeschool Groningen (CMI) en één van het Instituut voor Social Work van Hogeschool Utrecht. Ze werden uitgedaagd om kunst en technologie te verbinden in een project rondom duurzaamheid. Het Lectoraat Popular Culture, Sustainability & Innovation heeft het thema aangedragen en daarmee speelde het onder-zoek ook weer een belangrijke rol. Het resultaat is gepresenteerd in de Nacht van Kunst en Wetenschap op de Vismarkt. Daar hebben ze keihard aan gewerkt.

Hanneke B

riër

Als student leer je dan ook om onderzoek te doen en hoe je dat vanuit de kunst kan aanpakken. Maar ook hoe het rationele en het intuïtieve elkaar kunnen aanvullen.


Enkelen zijn naar het Transmediale fes-tival in Berlijn geweest om zich te oriën-teren. Zij wilden een combinatie maken van ecologie, samenwerking en sociale verantwoordelijkheid. Uiteindelijk is het een bijzondere game geworden waarin samenwerking ook centraal stond. Het was echt een fantastisch en ontroerend resultaat van onderzoek, hard werken en creativiteit.

Vakklas Poëzieproject Assen: Marthe van de Grift in het trappenhuis van De Nieuwe Kolk. Docent: Maren Lösing.Foto: Hilbrand Dijkhuizen

Jaarverslag Academie Minerva H

anneke Briër

De minor is een soort interne exchange; je stapt uit je eigen opleiding en gedurende een semester ben je helemaal met de minor bezig. Er is ook een duidelijke link naar de nieuwe master Media, Art, Design & Technology (MADtech) dus hopelijk doen er straks ook master studenten aan mee. Tevens hopen we de minor nog meer inter-disciplinair te maken met studenten van de Academie van Bouwkunst of van het Hanze Institute of Technology (HIT) in Assen. En ook voor exchange studenten binnen de Hanzehogeschool Groningen kan het heel aantrekkelijk zijn. Die hebben hun eigen ach-tergrond en expertise. Studenten hebben bij een minor niet enkel wat te halen, maar vaak zelf ook heel veel te brengen!

Vakklas Poëzieproject Assen: Marthe van de Grift in het trappenhuis van De Nieuwe Kolk. Docent: Maren Lösing.Foto: Hilbrand Dijkhuizen


Afgelopen jaar ben ik mee geweest op de excursie naar de Biënnale van Venetië. Ik denk dat het vooral heel erg goed was omdat ik hier in Nederland misschien niet heel veel naar musea ga. Ik ben wel naar de Documenta in Kassel geweest en dat heeft toen best veel indruk op me gemaakt. Dus toen Venetië kwam had ik vrijwel hetzelfde idee. En ik wilde Venetië heel graag zien. En de Biënnale met al die kunstenaars van over de hele wereld met allemaal verschillende disciplines, ik denk dat het gewoon goed is om je beeld een stuk breder te maken. Wat er allemaal is en wat er gemaakt wordt. Ik houd me graag bezig met fotografie, dat was er ook wel maar niet heel veel. Ik vind het ook interessant om andere dingen te zien. Dingen die misschien niet erg dicht bij mij liggen maar die wel een impact hebben. Dat is voor mij echt een pluspunt geweest; dat je geïnspireerd raakt door werk waarvan je dat niet zou verwachten.Het was ook heel gezellig met de groep. Dat vind ik juist wel mooi; een heleboel mensen kende ik wel van gezicht, maar hier op school raak je dan toch minder gauw in gesprek.

Terwijl daar zit je een aantal dagen bij elkaar en leer je elkaar in korte tijd veel beter kennen. Dat zijn mensen waar je nu nog steeds mee omgaat en praatjes mee maakt, wat je daarvoor eigenlijk niet echt deed. Het zijn ook mensen van verschillende opleidingen en het is juist wel leuk om dat een beetje door elkaar te husselen. Dat sociale aspect vind ik altijd wel belangrijk. Er was veel vrijheid in het programma. In principe ga je gewoon naar heel veel kunst kijken en ik denk dat het aan jezelf is om te bepalen wat je daar uit haalt. Je kunt nooit alles kan zien. Misschien moet je daar ook maar blij om zijn want het is zó veel.

3e jaars student

Grafisch Ontwerp


Er was één werk waar ik nog steeds wekelijks aan denk. Ik heb heel veel moeite gedaan om het nog eens ergens te zien, maar dat is helaas niet gelukt. Dat was een korte film van de Italiaanse kunstenaar Yuri Ancarani. Het ging over de Da Vinci operatierobot. Een soort wisselwerking van beelden van de robot en beelden in het lichaam. Ik vond het echt bijna ballet. Dat was zo geweldig. Dat ga ik nooit meer vergeten. Terwijl het eigenlijk ook hele enge beelden waren. Maar voor mij was het gewoon hét werk van de Biënnale. Dus dat was de hele reis al waard.

Ik houd heel erg van Italië, maar in Venetië was ik nog nooit geweest. De oude stad, het straatleven en een wijntje ’s middags…heer-lijk. Soms was het wat lastig met de bootjes om van het ene punt naar het andere te komen. Maar goed, geweldig om door de stad te dwalen. Ik liep meestal met een groepje rond en dan konden we alles bespreken wat we gezien hadden.

Ook ’s avonds bij onze campinghuisjes hadden we het er nog over; wat heb jij gezien, wat vond jij mooi? Het was toch een intensief programma met uren lopen en kijken. Natuurlijk tussendoor wel een stuk pizza of een ijsje, maar iedereen wilde toch vooral veel zien en graag overal naar toe. Het verschil met Kassel is vooral dat je in het eerste jaar nog heel pril bent en alles nog nieuw is, maar nu ben je toch al verder en heb je andere ideeën over kunst gekregen. Ik vind dat ik zelf behoorlijk veranderd ben in de afgelopen twee jaar doordat je andere mensen spreekt, vrienden maakt en veel nieuwe dingen ziet. Er is veel gebeurd en daar draagt zo’n reis ook zeker aan bij. Ik hoop volgende keer weer mee te gaan. Dan liever met het vliegtuig, maar ik geef toe; tijdens zo’n busreis leer je elkaar al kennen en krijg je ook veel extra informatie over Venetië en de tentoonstellingen. Dat was dus prima.

Luuk van den Berg

Er was één werk waar ik nog steeds wekelijks aan denk.

Luuk van den Berg

Jaarverslag Academie Minerva Luuk van den B

erg

Excursie Biënnale van Venetië, 2013. Docenten: Leo Delfgaauw en Barthold Boksem. Foto: Luuk van den Berg.


Projectbureau/AMP

Binnen het Projectbureau/AMP hebben we een werkverdeling waarbij ik algemeen coör-dinator ben en Michiel Uilen heel specifiek werkt voor alle grafische vormgeving. Ik krijg veel vragen van buitenaf die in de ‘flexibele schil’ van het onderwijs terecht komen; projecten en presentaties. Als we aanvragen binnenkrijgen dan kijken we goed of en wat we er mee kunnen doen. En of een opdracht voor studenten waardevol kan zijn of dat het beter bij alumni past. Om voor het onderwijs geschikt te zijn, moeten er in de opdracht voldoende competenties aanwezig zijn. Ook moet er tijd en budget zijn want anders is het niet haalbaar. Opdrachten kunnen als een vakklas in het onderwijs gebracht worden, maar het kan soms ook een onderdeel van een projectweek worden of van een festi-val. De opdrachten waar alumni bij worden betrokken, volg en begeleid ik ook. Vooral voor jonge alumni is het goed om niet alleen inhoudelijk-technisch te begeleiden, maar ook zakelijk en financieel.


Opdrachtgevers weten het Projectbureau/AMP steeds beter te vinden. Niet alleen door onze lange ervaring, maar ook vanwege een uitgebreid netwerk en een goede website.Het Projectbureau/AMP past goed in de visie van Academie Minerva om naar buiten actief en zichtbaar te zijn. We hebben nu een Kenniscentrum Kunst & Samenleving en dat geeft aan dat we met kunst en vormgeving ook iets in de samenleving willen betekenen. Ook een autonoom kunstenaarschap kan zich goed in de maatschappij presenteren. Dat hoeft niet altijd in opdrachtsituaties te zijn; ondernemerschap heeft ook met presen-tatievormen te maken, met initiatief nemen en met hoe je jezelf en je werk verbindt aan de samenleving. Daar kunnen we naar mijn gevoel nog veel ontwikkelen.

Er zijn tegenwoordig zo veel verschillende mogelijkheden en rollen voor kunstenaars. Die zijn heel divers. Het Kenniscentrum en de lectoraten hebben in het denken hierover een belangrijke taak. Elke opdracht brengt ook een inhoudelijk of artistiek onderzoek met zich mee. Vaak stelt de opdrachtgever een aantal randvoorwaarden waaraan voldaan moet worden. Als kunstenaar moet je je daar dan goed in verdiepen. Dat vraagt echt extra onderzoek en dikwijls ook bijzondere oplossingen.

Niet alles kan in een beeld tot uitdrukking worden gebracht. Dan moet je zoeken naar oplossingen in een combinatie met tekst, infographics, film of wat dan ook. Dat is ook de manier waarop wij werken; verschillende disciplines bij elkaar brengen om samen een opdracht te doen.

Frits Hesseling

Projectbureau: publicatie Ability, Uithuizen, 2013. Vormgeving: Femke Bakker.

Jaarverslag Academie Minerva Frits H

esseling

Afgelopen jaar waren de opdrachten van Ability en ERIBA mooie voorbeelden van een gelaagde opdracht met veel inhoude-lijke en beeldende aspecten. Bij Ability ging het om het verslag doen van een veelzijdig leer-werkbedrijf. Bij ERIBA betrof het een onderzoek naar veroudering bij een topin-stituut voor wetenschappelijk onderzoek. In beiden gevallen konden studenten daarvan met fotografie een beeld geven en werd in een publicatie verder informatie verstrekt. Ook zijn er twee interessante tentoonstellin-gen uit voortgekomen. Dergelijke opdrach-ten worden meestal uitgevoerd binnen een vakklas met een gekwalificeerde docent of gastdocent. Behalve dat de student met zo’n opdracht studiepunten behaalt, ligt de beloning vooral ook in de opgedane ervaring en in een publicatie of tentoonstelling. De curricula bieden hier ook ruimte voor binnen de ‘flexibele schil’.

Minerva Academie voor Popcultuur heeft een eigen projectbureau. Wij doen ook geen festi-valorganisatie of podiumoptredens, dat is meer iets voor Popcultuur. De curricula van de masteropleidingen laten weinig ruimte voor opdrachten.

Wel doen masterstudenten mee aan de Nacht van Kunst en Wetenschap. Dat is ook een soort opdracht. Misschien dat er in de toekomst meer mogelijkheden komen. Met name voor kunst in de buitenruimte komen er misschien meer mogelijkheden voor de autonome kunst. Zo wil het UMCG de komende jaren een bedrag beschikbaar stellen voor een kunstwerk op hun terrein. Speciaal voor afstuderende studenten. Dat zou een mooie stap kunnen zijn van tijde-lijke installaties naar een meer permanent openbaar kunstwerk. Het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) is een vaste partner van ons en als leerinstituut vinden zij het van belang om jonge kun-stenaars een kans te geven. Ook met het Martini Ziekenhuis kunnen we regelmatig samenwerken.

Dat zijn dus belangrijke partners. Verder zijn er enkele expositieplekken, festivals en evenementen waar we vast aan meedoen. Ook op die manier zoeken we dus verbinding met onze omgeving. Vooral in een noordelijk netwerk.

Behalve dat de student met zo’n opdracht studiepunten behaalt, ligt de beloning vooral ook in de opgedane ervaring en in een publicatie of tentoonstelling.


Facilitaire Dienst

De winkel

Ik ben in september hier begonnen. Toen mijn voorganger met pensioen ging, wist ik dat ik deze functie heel graag wilde overne-men. Ik heb er drie weken over gedaan om alles op te ruimen en opnieuw te organise-ren. Mijn dag begint gewoonlijk om 8 uur. Er zijn vaste winkeltijden maar meestal ben ik wel langer open. De overige tijd ben ik vooral bezig met administratie. Omdat ik niet alleen voor Academie Minerva werk maar ook voor Minerva Academie voor Popcultuur in Leeuwarden, Dansacademie Groningen en het Prins Claus Conservatorium, kunnen zij via mij bestellingen doen. Dat moet vervolgens ‘doorbelast’ worden. Verder help ik studenten hier met kopiëren. Bijvoorbeeld voor hun scripties en verslagen. De interac-tie met de studenten vind ik heel fijn. Dat je ze daadwerkelijk kan helpen. Ze komen met vragen als ‘welke verf moet ik gebrui-ken, welk papier kan ik gebruiken?’ Dus ik heb me daar erg in verdiept. Ook van de materiaalkennis van de docenten heb ik veel opgestoken. Vervolgens heb ik daarover

Jaarverslag Academie Minerva Inge H

uizenga

De Winkel van Academie Minerva. Foto’s: Tijmen van Dijk.


uitgebreid overleg met onze leverancier. Samen nemen we regelmatig het assorti-ment door en bespreken we de verschil-lende soorten papier en allerlei schilder- en tekenmateriaal. Daar kan ik studenten dan weer mee helpen. Laatst was een student heel verdrietig omdat ze dacht dat ze haar werk niet afkreeg en dat ze een onvoldoende zou krijgen. We zijn toen samen in de winkel gaan zitten en ik heb haar met haar verslag geholpen. Toen was het klaar. Dus deze plek is niet alleen maar om materiaal te kopen, maar het is tegelijk een klein werkplaatsje. Ik heb ook altijd wel wat materiaal en gereedschap voor studenten te leen. Penselen die bij toelatingen zijn gebruikt, kunnen niet meer verkocht worden maar zijn ook nog te goed om weg te gooien! Dus de winkel voelt voor mij een beetje als een kleine werkplaats. Dat is heel erg leuk. En als studenten iets speciaals willen dan probeer ik dat ‘mee te bestellen’. Soms kunnen ze zo van een korting profiteren.

Docenten komen dikwijls met kopieerwerk. Dat is meestal een klus voor de avonduren. Verder vraag ik de docenten om bestellingen voor een hele klas of groep vooral bijtijds door te geven zodat gewenste materialen bijtijds in huis zijn. Het is altijd vervelend als er iets op is. Soms bestel ik ook papier voor de werkplaatsen. Bij projectweken is er altijd wel een extra drukte; dan moet er veel besteld worden. Studenten zijn dan vaak heel nerveus omdat ze moeten presenteren. Vaak kan ik helpen met praktische oplos-singen. Waarschijnlijk niet alleen omdat ik een grote affiniteit met kunst heb, maar misschien ook doordat ik zelf vroeger heb geleerd om met weinig geld rond te komen. Dan leer je wel om handig te zijn en om creatieve oplossingen te vinden. Als er geen geld is voor een mooie lampenkap, dan maak je ‘m toch zelf?! Nou zo. Ik ben praktisch ingesteld en ik vind het heel leuk om over oplossingen mee te denken.

Bij buitenlandse studenten merk ik dat ze toch nog vaak de weg niet zo goed weten hier in Nederland. Ze moeten ergens wonen, ze moeten aan hun spullen komen, de admi-nistratie is vaak lastig. Ik heb altijd een hele leuke band met ze. Soms kan ik ze helpen met wat praktische zaken. Al zijn het maar hun potten en pannen. Sommige exchange studenten sturen me naderhand nog een aardig briefje of een kaart en die bewaar ik hier op een prikbord. Zo zijn er best veel studenten die zich soms wat verloren voelen. Tegen de tijd van het eindexamen wordt het extra spannend voor ze. Of het allemaal wel lukt en of ze alles af krijgen. Dan vind ik het leuk om ze te motiveren.

Het werk brengt flink wat administratie met zich mee. Maar dat heb ik goed op orde. Ik print en bewaar alles en op rustige momen-ten kan ik het bijwerken. Natuurlijk probeer ik ook wel te kijken hoe andere Schools hun verkoop organiseren, maar dat is echt een groot verschil. Ik ben wel bewust een keer naar de academie in Glasgow geweest om te zien hoe het daar was. Een prachtig gebouw maar verder alles heel klassiek. Geen gezellige sfeer. Ook aan onze buitenlandse studenten vraag ik wel hoe het bij hen gere-geld is. Dan hoor je de meest uiteenlopende verhalen. Alhoewel de winkel feitelijk onder het Facilitair Bedrijf van de Hanzehogeschool valt, merk ik iedere dag weer hoe groot de verbondenheid met Academie Minerva is. Dat geldt voor studenten en docenten, maar het geldt net zozeer voor mijzelf. Het is een bijzondere plek.


Penselen die bij toelatingen zijn gebruikt, kunnen niet meer verkocht worden maar zijn ook nog te goed om weg te gooien!

Inge Huizenga


Uitgave: Academie Minerva, Projectbureau/AMPRedactie en Interviews: Leo DelfgaauwOntwerp en Zeefdruk: Begeleiding: Projectbureau/AMP, Michiel UlenCorrecties: Maartje LandsmanInterviews: Leo DelfgaauwFotografie: voor zover bekend staan de fotografen vermeld bij de betreffende foto’sDruk: Grafisch Huis Datum: oktober 2014Oplage: 300

Academie MinervaGedempte Zuiderdiep 158 en Praediniussingel 59Postbus 1329, 9701 BH [email protected]/academieminervabkv.academieminerva.nlwww.facebook.com/academieminerva

Minerva Academie voor PopcultuurAchter de Hoven 238933 AG Leeuwardeninfo@academievoorpopcultuur.nlpop.academieminerva.nlwww.hanze.nl/popcultuur

Frank Mohr InstitutePraediniussingel 59Postbus 1329, 9701 BH [email protected]/fmifmi.academieminerva.nl

Master KunsteducatieVeemarktstraat 769724 GA [email protected]/kunsteducatie


Academie Minerva jaarverslag 13 14 web pages

Documents

Transcript of Academie Minerva jaarverslag 13 14 web pages