“ADVOCATEN IN DE CLOUD: De interactie tussen nieuwe technologieën en advocatuur”

ERIK VALGAEREN - STIBBEOVB ADVOCATENDAG - 11 MEI 2012

1. DIGITALE IDENTITEIT VAN DE ADVOCAAT

2. GEBRUIK VAN NIEUWE TECHNOLOGIEËN IN DE ADVOCATUUR

3. ICT ONTWIKKELINGEN & BEWIJSRECHT: VASTSTELLINGEN OP INTERNET

4. CONCLUSIES

2

• Advocaten op Facebook: strikt privé gebruik versus gebruik van sociale media voor beroepsdoeleinden

• ‘Vrienden’ op Facebook met magistraten of cliënten?

• Politieke voorkeur kenbaar maken op Facebook als magistraat: cf Danièle Reynders, Procureur te Luik en ‘fan’ van Didier Reynders (MR)

• Commentaar geven over rechtszaken op Facebook profiel kan tegen de advocaat of magistraat gebruikt worden: cf proces Breivik: rechter gewraakt omwille van Facebookstatus

1. DIGITALE IDENTITEIT VAN DE ADVOCAAT

Advocaat slachtoffer van vals Facebook profiel:• vals profiel van Mr Bart De Maeseneir (Aalst) door voormalige cliënte• gebruik van de titel van advocaat en advisering aan cliënten in naam

van Mr De Maeseneir• aanhouding na onderzoek FCCU

Precedent in werknemer-werkgever relatie:• veroordeling door Gentse correctionele rechtbank wegens aanmaken

vals Facebook profiel van voormalige werkgever • valsheid in informatica, belaging, valse naamdracht

1. DIGITALE IDENTITEIT VAN DE ADVOCAAT

• “Cloud-computing” toepassingen voor advocatenkantoren: vnl. software als cloud-model (vb. Kluwer, Kleos)

• Voordelen • gebruiksgemak: any time, any place via internettoegang• elasticiteit inzake capaciteit• schaalvoordelen: rationaliseren van ICT-budget

• Risico’s• beveiliging• verlies van gegevens• geen transparantie omtrent waar gegevens zich bevinden• persoonsgegevens (van cliënten, medewerkers) in de cloud

2. GEBRUIK VAN NIEUWE TECHNOLOGIEËN IN DE ADVOCATUUR

Deontologische richtlijnen?• beginselen beroepsgeheim en vertrouwelijkheid onverkort van toepassing• beperkte verwijzingen naar “moderne communicatietechnologie” in de

deontologische plichtenleer voor advocaten

CCBE (Council of Bars and Law Societies of Europe) Advocaat neemt de nodige maatregelen ter bescherming van

cliëntgegevens Advocaten moeten inschatting van de bescherming kunnen maken Balies zouden richtlijnen en info moeten voorzien

2. GEBRUIK VAN NIEUWE TECHNOLOGIEËN IN DE ADVOCATUUR

Law Society of Schotland speelt vooruitstrevende begeleidende rol: afdwingbare service level agreement (SLA) betrouwbare leverancier kennis exacte locatie van gegevens als uitgangspunt

CONCLUSIE:

Afweging voordelen vs risico’s Belang contractuele waarborgen Aandacht voor locatie storage Aandacht voor veiligheid Sterke service level agreement (SLA) Begeleidende rol voor de balies

2. GEBRUIK VAN NIEUWE TECHNOLOGIEËN IN DE ADVOCATUUR

3. ICT ONTWIKKELINGEN & BEWIJSRECHT: VASTSTELLINGEN OP INTERNET

8

TECHNOLOGIE-COMPONENT IN GESCHILLEN:

als voorwerp van het geschil vb. levering/onderhoud ICT-systeem, domeinnamen, source code medium waarmee rechtshandeling wordt gesteldvb. elektronische communicatie setting van een conflictvb. op een website

Vaststellingen gerechtsdeurwaarder op websites

Proces verbaal van vaststellingen

inhoudelijk : neutraliteit

deurwaarder mag niet deelnemen aan feiten deurwaarder mag geen feiten uitlokken

Rechtbank van eerste aanleg Parijs 2/7/2007 : deurwaarder mag geen avatar creëren in Second Life

Vaststellingen gerechtsdeurwaarder op websites

bewijswaarde : verplichte vermeldingen Rechtspraak Frankrijk:

- Precieze beschrijving van IT-materiaal: merk & type computer, besturingssysteem, browser, eigen IT-materiaal van de deurwaarder als garantie tegen manipulatie

- Internetverbinding: al dan niet proxy-server, vermelding van IP-adres

- Handelingen met browser: gebruiksgeschiedenis (tijdelijke internetbestanden) en voorkeurgegevens (cookies) verwijderen

“Wayback machine”

Historische versies van websites:

Hof van beroep Parijs 27/05/2011: uittreksels uit archiefwebsites hebben geen bewijswaarde wegens uitgebaat door een derde partij zonder juridische autoriteit

www.stibbe.com op 6 mei 2001:

De “googelende” rechter

Rechtbanken zoeken zelf meer en meer toevlucht tot nieuwe technologieën:

Rechters in eerste aanleg baseren uitspraak op informatie bekomen via opzoekingen op internet websites en/of via de zoekmachine Google

Volgens Hoge Raad (NL) is dit strijdig met beginselen van tegenspraak

Analogie met beginselen van recht van verdediging, beschikkingsbeginsel en tegensprekelijke behandeling van geschillen

4. CONCLUSIES• ICT EVOLUTIE BIEDT ONGETWIJFELD MOGELIJKHEDEN VOOR

ADVOCATEN

• FLEXIBILITEIT VAN DE CLOUD MAAR STEEDS OOG HEBBEN VOOR GARANTIES INZAKE BEVEILIGING EN BESCHERMING GEGEVENS

• IMPACT DIGITALISERING OP GESCHILLEN & BEWIJSLAST: BEZINNING VOOR ALLE DEELNEMERS

• RECHTBANKEN: VELE MOGELIJKHEDEN DWINGEN TOT CREATIVITEIT & VINGER AAN DE POLS IN ICT-ONTWIKKELINGEN

CONTACTGEGEVENS

Erik ValgaerenPartner TMT

T +32 2 533 53 51F +32 2 533 51 15E erik.valgaeren@stibbe.com