8. 8. VirussenVirussen

BouwBouw

Slechts met elektronenmicroscoop te Slechts met elektronenmicroscoop te zienzien

Grootte: 10 - 400nmGrootte: 10 - 400nm

Foto van herpes simplexvirus met elektronenmicroscoop

BouwBouw

Geen cellulaire bouwGeen cellulaire bouw

Eiwitmantel

Erfelijk materiaal (RNA- DNA)

Kraag

Staart

Staartvezel

Eiwitmantel Erfelijk materiaal

KOP

BouwBouw

2 hoofdgroepen virussen:2 hoofdgroepen virussen:– DNA-virussen (desoxyribonucleïnezuur): DNA-virussen (desoxyribonucleïnezuur):

drager van het erfelijk materiaal en drager van het erfelijk materiaal en heeft dubbele helixstructuurheeft dubbele helixstructuur

C = cytosine

G = guanine

A = adenine

T = Thymine

BouwBouw

– RNA-virussen (ribonucleïnezuur): RNA-virussen (ribonucleïnezuur):

geen dubbele helixstructuur en speelt geen dubbele helixstructuur en speelt hoofdrol in eiwitsynthese (aanmaak van hoofdrol in eiwitsynthese (aanmaak van eiwitten)eiwitten)

RNA

BouwBouw

Naar gelang van de vorm Naar gelang van de vorm hoofdgroepen hoofdgroepen indelen in: indelen in:– Bolvormige virussenBolvormige virussen

– Staafvormige virussenStaafvormige virussen

– Virussen met een complexe bouw (kop, kraag, Virussen met een complexe bouw (kop, kraag, staart met staartvezels)staart met staartvezels)

Erfelijk materiaal

Eiwitmantel

VermenigvuldigingVermenigvuldiging Virussen vermenigvuldigen zich via levende Virussen vermenigvuldigen zich via levende

cellen = gastheercelcellen = gastheercel Deling niet vergelijken met bacteriënDeling niet vergelijken met bacteriën Proces:Proces:

– Binnendringen in gastheercelBinnendringen in gastheercel– Eiwitmantel verdwijnt Eiwitmantel verdwijnt erfelijk materiaal vrij erfelijk materiaal vrij– Gastheercel produceert zelfde type erfelijk Gastheercel produceert zelfde type erfelijk

materiaal van zelfde type als virusmateriaal van zelfde type als virus– Gastheercel produceert zelfde eiwit als in Gastheercel produceert zelfde eiwit als in

mantel van virusmantel van virus– Erfelijk materiaal + manteleiwitten = nieuwe Erfelijk materiaal + manteleiwitten = nieuwe

virussenvirussen Verlaten gastheercelVerlaten gastheercel

BacteriofagenBacteriofagenVirussen die parasiteren op Virussen die parasiteren op

bacteriënbacteriën

Injectie van erfelijk materiaal in bacterie

Productie van erfelijk materiaal van virus

Daarna productie van manteleiwittenSamenvoegen van erfelijk materiaal en manteleiwitten nieuwe virussen

Nieuwe virussen verlaten afgestorven bacterie

GriepvirusGriepvirus

Virus dringt gastheercel binnen

Virus in vacuole

Komt vrij uit vacuole

Virus is vrij in cel en gaat naar celkern

Virus in celkern: hier worden manteleiwitten en erfelijk materiaal aangemaakt

Samenvoegen van erfelijk materiaal en manteleiwitten. Nieuwe virussen verlaten de gastheercel

Virus

celmembraan gastheerce

l

BehandelingBehandeling

Beste verwering = preventieve Beste verwering = preventieve vaccinatievaccinatie

Bij virale infectie => Bij virale infectie => serumbehandelingserumbehandeling

Actieve immunisatie

Passieve immunisatie