zorg

80 5-2005 > zorg & financiering

Overheid en bedrijfsleven moeten meer samen-werken om nieuwe combinaties van wonen,zorg en welzijn aan te bieden aan de ouderenvan de toekomst. Dat schrijven StaatssecretarisRoss van VWS en Minister Dekker van VROM inhet nawoord van de publicatie Nieuwe vormen vansamenwerking in wonen, zorg en dienstverlening, dieop 19 mei jl. is verschenen.

De bewindslieden constateren dat er weliswaarveel plannen zijn voor publiek-private samen-werking (PPS), maar dat er nog maar weinigpraktijkvoorbeelden bestaan. VWS en VROMstimuleren de samenwerking tussen publieke enprivate partijen door het voor het bedrijfslevenmakkelijker te maken om initiatieven te nemen.Zo moet het opheffen van de contracteerplichtde marktwerking in de zorg stimuleren. Ook deregels en procedures rond de bouw worden ver-eenvoudigd; er is op termijn geen toestemmingvan de overheid meer nodig om te investeren inhuisvesting. De Wet maatschappelijke onder-steuning (WMO) biedt straks aanknopingspun-ten voor gemeenten om als regisseur van het

woon-, zorg- en welzijnsbeleid de samenwer-king te zoeken met private partijen. Verder looptsinds 1 januari 2005 een experiment met de tele-zorg (communicatie tussen cliënt en hulpverle-ner via een beeldscherm). Als de ervaringen metdeze publiek-private samenwerking tussen ICT-bedrijven en AWBZ-zorginstellingen positiefzijn, kan telezorg wellicht ook elders binnen deAWBZ-zorg ingezet worden. Om bedrijfslevenen overheid bij elkaar te brengen, willen Ross enDekker een landelijk kennisnetwerk voor privatepartijen introduceren waarop ze kennis en erva-ringen kunnen uitwisselen. Ook komen er ditjaar drie bijeenkomsten (versnellingkamers)waarin profit- en non-profitpartijen razendsneltot een ondernemingsplan kunnen komen.De publicatie Nieuwe vormen van samenwerking inwonen, zorg en dienstverlening is de weerslag vaneen bijeenkomst in oktober 2004 tussen over-heid, bedrijfsleven en het Universitair PlatformPubliek-Private Samenwerking.De nota is te downloaden van www.minvws.nl.Bron: bericht Ministerie van VWS, 19 mei 2005<

786 vws en vrom: meer samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven

De introductie van nieuwe geneesmiddelen iseen van de belangrijke verklaringen voor deaanhoudende stijging van de geneesmiddelen-uitgaven. Sinds 2001 leggen geneesmiddelendie recent op de markt zijn gebracht echter eenminder sterke claim op het zorgbudget dan invoorgaande jaren. Dit blijkt uit cijfers van deStichting Farmaceutische Kengetallen (SFK).

Eind jaren negentig namen de nieuwkomersnog negen tot tien procent van de totale genees-middelenkosten voor rekening. Sinds de millen-

niumwisseling is het kostenaandeel van de nieu-we geneesmiddelen gedaald tot even boven dezeven procent. ‘In sommige gevallen bieden nieuwe genees-middelen perspectief op de behandeling van eenziekte waarvoor nog geen afdoende therapiebeschikbaar was’, aldus de SFK. ‘De ontwikke-ling van een geneesmiddel is een tijdrovende enkostbare aangelegenheid, hetgeen zijn weerslagheeft op de prijs van nieuwe geneesmiddelen’.De kostprijs van geneesmiddelen die vanaf 2001zijn geïntroduceerd, is met gemiddeld 61 euro

> genees- en hulpmiddelen

787 nieuwe geneesmiddelen wegen minder zwaar in zorgbudget

ZenF-0505-cyaan.qxd 15-6-2005 15:37 Pagina 80

genees- en hulpmiddelen

81zorg & financiering > 5-2005

per voorgeschreven middel tweeëneenhalf keerzo hoog als de gemiddelde prijs voor de totalegroep receptgeneesmiddelen (WTG, Wet tarie-ven gezondheidszorg).In 2004 verstrekten de openbare apotheken voorruim drie miljard euro receptgeneesmiddelen.Hiervan heeft 223 miljoen euro betrekking opreceptgeneesmiddelen die de voorgaande driejaren in ons land geïntroduceerd zijn. Van hetbedrag van 223 miljoen euro is 77 procent terugte voeren op tien nieuwe geneesmiddelen. ‘Voorde farmaceutische industrie is het van cruciaalbelang om zich zo nu en dan in deze top-10 tenestelen’, schetst de SFK. ‘Overigens gaan erdoorgaans vijf tot zes jaar overheen, voordat destructurele marktpositie van een nieuw genees-middel zich definitief aftekent’.

Verschuiving naar receptplichtige medicijnen

In de top-tien staan twee middelen die wordengebruikt tegen allergieën zoals hooikoorts, endie een forse kostenstijging kennen. De kostendie in 2004 zijn gemoeid met levoceterizine(10 miljoen euro) en desloratadine (9 miljoeneuro) liggen respectievelijk 263 procent en44 procent hoger dan in 2003. ‘Deze sterke toe-name heeft minder te maken met de introductievan de middelen op zichzelf, maar is vooral toete schrijven aan de uitvoering van de zelfzorg-maatregel per 1 januari 2004’, aldus de SFK.‘Deze maatregel heeft bij zelfzorgmiddelen dieworden voorgeschreven bij allergische reacties,

geleid tot een grootschalige verschuiving naarreceptplichtige alternatieven die wel vergoedworden. De teruggang in het gebruik van dereeds langer beschikbare zelfzorgvarianten ceti-rizine en loratadine (75 procent ten opzichte van2003) is in absolute zin gecompenseerd door detoename in het gebruik van de in 2001 geïntro-duceerde receptgeneesmiddelen levoceterizineen desloratadine’.

Sterkste stijger

De sterkste uitgavenstijging doet zich voor bij deCOX-2-remmer etoricoxib (Arcoxia®). COX-2-remmers behoren tot de groep NSAID’s,geneesmiddelen die tegelijkertijd pijn, koorts enontstekingen bestrijden. Nadat producent MSDde populaire COX-2-remmer rofecoxib (Vioxx®)op 30 september 2004 van de markt haalde,heeft zich een duidelijke verschuiving voorge-daan naar celecoxib van Pfizer (verschenen in2000) en etoricoxib, eveneens van MSD. Dekosten van etoricoxib namen sinds september2003 gestaag toe met gemiddeld 250.000 europer kwartaal. Na het verdwijnen van Vioxx®

deed zich in het vierde kwartaal van 2004 eenexplosieve stijging voor van 1,4 miljoen euro tenopzichte van het voorgaande kwartaal (+ 58 pro-cent). Van de tien miljoen euro die is uitgegeven aanArcoxia®, is bijna vier miljoen euro in de laatstemaanden van 2004 besteed.Bronnen: SFK en ZN Journaal, 2005, nr. 19<

Het gebruik van antibiotica in de eerstelijns-gezondheidszorg in Nederland is stabiel laag:het ligt rond tien gestandaardiseerde dagdose-ringen per duizend inwoners. Dat betekent datgemiddeld één procent van de Nederlandsebevolking een antibioticum gebruikt. Neder-land heeft daarmee het laagste gebruik buitenhet ziekenhuis van alle Europese landen. Toch

is er ook in Nederland een toename van deresistentie van bepaalde bacteriën tegen eenaantal antibiotica.

Dat blijkt uit NethMap 2005, het derde jaarrap-port dat de Stichting Werkgroep AntibioticaBeleid (SWAB), publiceert in samenwerking methet Rijksinstituut voor Volksgezondheid en

788 gebruik van antibiotica laagste in europa

ZenF-0505-cyaan.qxd 15-6-2005 15:37 Pagina 81