6.1 & 6.2, Op weg naar de Grote Confrontatie

Eerste Wereldoorlog

De rol van …

Engeland• Was de baas op zee en wilde dit blijven• Sloot verdragen met Frankrijk, Rusland en België om haar

machtspositie in Europa te verstevigen– In 1904 al met Frankrijk: Entente Cordiale– 1907 opnieuw samen met Frankrijk: Triple Entente

• Ging verder gewoon haar eigen gang!

Frankrijk• Wilde wraak voor de oorlog van 1870-71• Sloot verbonden met Engeland en Rusland

– Triple Entente

Bondgenootschappen

De rol van …

Duitsland• Wilhelm II wil wereldmacht• Versterkte haar positie in Europa door een verbond met Oostenrijk-

Hongarije (de dubbelmonarchie) aan te gaan• Tweebond (1882)• Driebond – Triple Alliance (1887)

Rusland• Een leeuw zonder nagels en tanden

– Groot land, grote bevolking, rijk aan grondstoffen, maar arm en weinig industrie

• Wilde een wereldmacht zijn, maar verloor zelfs in 1904 een oorlog met Japan– 1892-94 bondgenootschap– 1907 opnieuw samen met Engeland: Triple Entente

Voorbereiding tot oorlog

• Economisch– De landen bouwen aan een moderne economie

(massaproductie), waarin de zware industrie en spoorwegen centraal staan

– Industrie als nationale trots (Engeland verliest haar voorsprong)– Nieuwe wapens worden uitgevonden die snel geproduceerd

konden worden

• Bestuurlijk– Instelling van de dienstplicht; behalve Engeland hadden de

landen eind 19e eeuw een enorm groot en getraind leger dienstplichtigen

– Sluiten van verbonden

De Wapenwedloop

• Engeland versus Duitsland. – Wie heeft de grootste vloot?

• Frankrijk versus Duitsland – Na 1871 breidde Frankrijk haar leger snel uit; de Duitse reactie

bleef niet uit

• Oostenrijk-Hongarije versus Rusland– Eind 19e eeuw was het Russische leger enorm in omvang

gegroeid– O-H moest wel reageren om de Russische stoomwals tegen te

kunnen houden (Balkan!)

Huiswerk

• Lees § 6.1 & 6.2• Maak 3, 11, 13, 21, 33, 38 & 39