6 de arbeidsmarkt
Transcript of 6 de arbeidsmarkt
Toets
week 25 (woensdag 17 juni) Verzorgingsstaat hoofdstuk 1 t/m 7 10 begrippen + 40 meerkeuzevragen toets maximaal 90 punten werkboek + begrippenlijsten 10 punten
toetsweek: mogelijkheid herkansing
Verzorgingsstaat
1. Wat is een verzorgingsstaat ? Internationale vergelijkingen
2. Ontstaan verzorgingsstaat
3. Sociale partners
4. Verzorgingsstaat, de praktijk
5. Werk in de verzorgingsstaat
6. De arbeidsmarkt
7. De verzorgingsstaat onder druk
6. De arbeidsmarkt
6.1 Evenwicht
Werkloosheid
6.2 Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt
Oude en nieuwe bedrijfstakken
Schaalvergrotingen
Informatisering
Flexibilisering
Globalisering
Gevolgen voor de verzorgingsstaat
6. De arbeidsmarkt
Vraag bij dit hoofdstuk:
Hoe zit de arbeidsmarkt in elkaar,
wat voor ontwikkelingen zijn
er gaande, en welke rol speelt
de overheid daarbij ?
6. De arbeidsmarkt
Wat is de arbeidsmarkt ?
Plaats waar de vraag naar arbeidskrachten en het aanbod van arbeidskrachten elkaar ontmoeten.
denkbeeldige markt
ruilartikel: arbeid
prijs: loon
6. De arbeidsmarkt
Aanbod van arbeidskrachten
bepaald door de beroepsbevolking
(personen 15-67 jaar die beschikbaar zijn voor werk)
momenteel 8,5 miljoen mensen
Vraag naar arbeidskrachten
bepaald door werkgelegenheid
(aantal banen dat beschikbaar is)
6. De arbeidsmarkt
De arbeidsmarkt
vraag = aanbod volledige werkgelegenheid
vraag < aanbod werkloosheid
vraag > aanbod mensen uit buitenland nodig
ArbeidsparticipatiePercentage van beroeps-
bevolking dat een betaalde
baan van meer dan 12 uur
per week heeft of zoekt.
opdracht 12 – pagina 172opdracht 15 – pagina 174
http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/informatie/onderwijs/gereedschappen/aardrijkskunde/links/bevolkingspiramide.htm
6. De arbeidsmarkt
Werkloosheid
Iemand is officieel werkloos als hij:
tussen de 15 en 67 jaar is
minder dan 12 uur per week werkt
actief op zoek is naar een baan van meer dan 12 uur per week
ingeschreven staat als werkzoekende bij het UWV WERKbedrijf
http://www.uwv.nl/particulieren/
http://www.schooltv.nl/video/werkloos-het-uwv-helpt-je-aan-nieuw-werk/
6. De arbeidsmarkt
Werkloosheid
4 soorten:
1. frictiewerkloosheid
2. seizoenswerkloosheid
3. conjuncturele werkloosheid
4. structurele werkloosheid
6. De arbeidsmarkt
Werkloosheid
4 soorten:
frictiewerkloosheid
Werkloosheid die ontstaat als iemand door frictie (wrijving) op de arbeidsmarkt tijdelijk zonder werk is.
6. De arbeidsmarkt
Werkloosheid
4 soorten:
seizoenswerkloosheid
Werkloosheid die ontstaat doordat bepaalde beroepen sterk seizoensgebonden zijn.
6. De arbeidsmarkt
Werkloosheid
4 soorten:
conjuncturele werkloosheid
Werkloosheid die ontstaat wanneer het economisch slechter gaat.
Conjunctuur: golfbeweging in de economie, waarbij de economie het ene moment groeit en het andere moment krimpt.
http://www.schooltv.nl/zoekresultaten/?q=werkloosheid
6. De arbeidsmarkt
Werkloosheid
4 soorten:
structurele werkloosheid
Werkloosheid die ontstaat wanneer de banen voorgoed verloren gaan.
6. De arbeidsmarkt
Werkloosheid
4 soorten:
1. frictiewerkloosheid
2. seizoenswerkloosheid
3. conjuncturele werkloosheid
4. structurele werkloosheid
opgave 11 – pagina 172opgave 13 – pagina 173
6. De arbeidsmarkt
6.2 Ontwikkeling op de arbeidsmarkt
Ontwikkelingen sinds de Tweede Wereldoorlog:
1. Verdwijnen en opkomst van bedrijfstakken
2. Schaalvergroting bij bedrijven
3. Informatisering van arbeid
4. Flexibilisering van arbeid
5. Internationalisering van de arbeidsmarkt
6. De arbeidsmarkt
1. Verdwijnen en opkomst van bedrijfstakken
Sinds WO2 economisch sterk veranderd.
Laaggeschoolde arbeid in landbouw en industrie verdwenen.
automatisering
verplaatsing naar lagelonenlanden
6. De arbeidsmarkt
1. Verdwijnen en opkomst van bedrijfstakken
vraag naar industriële producten toegenomen
meer hooggeschoold personeel nodig
dienstensector sterk gegroeid
6. De arbeidsmarkt
2. Schaalvergroting bij bedrijven
veel bedrijven gefuseerd tot multinationals
ook bij ziekenhuizen en scholen
afstand tussen bedrijfstop en personeel veel groter
tussenlagen van managers
groei leidinggevende functies > veel werkgelegenheid
minder laaggeschoolden aan het werk
6. De arbeidsmarkt
3. Informatisering van arbeid
informatietechnologie onmisbaar snelle toegankelijkheid van informatie belangrijker dan kennis
gevolgen voor arbeidsverhoudingen
kennis is bij specialisten
leidinggevende is coach
veel banen in ICT-sector
6. De arbeidsmarkt
4. Flexibilisering van de arbeid
vroeger: vaste baan voor leven
nu: behoefte aan flexibele arbeidsrelaties
Flexibele arbeidsrelaties
Alle werksituaties met variabele inzetbaarheid zzp-er
thuiswerk (telewerk)
oproepbaar
tijdelijk contract
6. De arbeidsmarkt
4. Flexibilisering van de arbeid
Voordelen voor werkgevers
geen tijdelijke werknemers ontslaan
geen premies voor zzp-ers
Voordelen voor werknemers
eerder aan het werk
makkelijk combineren werk, zorg en studie
Nadeel voor werknemers
onderscheid privé en werk verdwijnt
http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/informatie/onderwijs/gereedschappen/2014-visual-rolverdeling-man-vrouw.htm
6. De arbeidsmarkt
5. Internationalisering van de arbeidsmarkt
globalisering
EU één gemeenschappelijke arbeidsmarkt verdringing van Nederlandse werknemers
nieuwe mogelijkheden in buitenland
opgave 16 – pagina 174
6. De arbeidsmarkt
6.2 Ontwikkeling op de arbeidsmarkt
Ontwikkelingen sinds de Tweede Wereldoorlog:
1. Verdwijnen en opkomst van bedrijfstakken
2. Schaalvergroting bij bedrijven
3. Informatisering van arbeid
4. Flexibilisering van arbeid
5. Internationalisering van de arbeidsmarkt
6. De arbeidsmarkt
6.2 Ontwikkeling op de arbeidsmarkt
Gevolgen voor de verzorgingsstaat
financiering in gevaar minder werkgelegenheid > minder sociale premies
overheid moet werkeenheid flink stimuleren
6. De arbeidsmarkt
Arbeidsmarkt in discussie
Ontwikkelingen roepen vragen op:
Moeten buitenlandse bedrijven zich hier makkelijk kunnen vestigen ?
Beidt de opkomst van landen als China en India meer voordelen of meer nadelen ?
Is de komst van goedkopere Poolse en andere buitenlandse werknemers gunstig of juist niet ?
Is het goed of slecht dat de Nederlandse arbeidsmarkt meer plaatsmaakt voor een Europese arbeidsmarkt ?