6 5 4 in opdracht van Van Oord/GMB - Paul de Kort · Het waterniveau in de IJssel tijdens de winter...
8
NAP 1 2 3 4 5 6 DE HARTSLAG VAN DE IJSSEL In samenwerking met Verburg Hoogendijk Architekten, Bosch en Slabbers Landschapsarchitecten in opdracht van Van Oord/GMB Paul de Kort beeldend kunstenaar
Transcript of 6 5 4 in opdracht van Van Oord/GMB - Paul de Kort · Het waterniveau in de IJssel tijdens de winter...
NAP
1
2
3
4
5
6
DE HARTSLAG VAN DE IJSSEL
In s
amen
wer
king
met
Ver
burg
Hoo
gend
ijk A
rchi
tekt
en,
Bosc
h en
Sla
bber
s La
ndsc
haps
arch
itect
en
in o
pdra
cht
van
Van
Oor
d/G
MB
Paul de Kortbeeldend kunstenaar
HWG VEESSEN WAPENVELD in samenwerking met Verburg Hoogendijk architekten, Bosch en Slabbers landschapsarchitecten
in opdracht van Van Oord/GMB
In het kader van Ruimte voor de Rivier is in 2012 een tender uitgeschreven oa door Waterschap Vallei en Veluwe ten behoeve van het ontwerp, inpassing en engineering van een hoogwatergeul tussen Veessen en Wapenveld langs de IJssel. Het moest gaan om een droge, groene bedding met een lengte van 8 kilometer, die bij extreem hoog water op de IJssel met de rivier mee gaat stromen. Volgens de huidige statistieken zou dit eens in de 80 jaar, dus eens in een mensenleven voorkomen.
Verburg Hoogendijk Architekten was in de aannemerscombinatie Van Oord/GMB verantwoordelijk voor de bouwkundige ‘kunstwerken’ zoals de inlaat- en uitlaatconstructies, de bruggen, stuwen en gemalen. Bosch en Slabbers Landschapsarchitecten was verantwoordelijk voor de landschappelijke inpassing.
Ik ben uitgenodigd om vanuit de kunst en de verbeelding mijn bijdrage te leveren aan de ruimtelijke kwaliteit.Samen vormden wij het Ruimtelijke Kwaliteitsteam.
De inlaatconstructie in de Kerkdijk bij Veessen wordt een 800 meter lange brug met daaronder een lange reeks beweegbare kleppen.Bijzonder aan het ontwerp van VHArch is de localisering van de keringskleppen aan de noordzijde, de uitstroomzijde van de inlaatconstructie, waardoor hoog water tot onder het brugdek reikt.
‘DE HARTSLAG VAN DE IJSSEL’
In de winter van 1995 likte het water in ons rivierengebied aan de kruinen van dijken; paniek! Bij Veessen bereikte de IJssel een piekwaarde van 6 meter +NAP. Dit historische feit vormde het startsein voor een nieuwe manier van denken over de bescherming tegen hoog water op onze rivieren; ‘Ruimte voor de Rivier’.
Het kunstwerk ‘De Hartslag van de IJssel’ verbeeldt dit verhaal van oorzaak en gevolg van het -Ruimte voor de Rivier- beleid en van de Hoogwatergeul Veessen Wapenveld in het bijzonder.
De ruimte onder een brug is altijd een lastig plek, het is donker, gras wil niet lekker groeien en het is geen prettige verblijfsruimte. Maar het kan wel een plek zijn waar je naar kunt kijken, die je zo nu en dan bezoekt en waar op bijzondere momenten iets te beleven valt.
Wij stellen hier een langgerekt kunstwerk voor dat het stromen van de tijd laat zien aan de hand van het ‘ritme’ van de rivier ; ‘De Hartslag van de IJssel’. We willen hiermee een nieuw ritueel introduceren, een regelmatig terugkerend, feestelijk moment, waardoor de bewoners van dit gebied zich kunnen verbinden met dit nieuwe fenomeen in hun landschap.
NAP
100 +
200 +250 +
300 +
400 +460 +
500 +
565 +600 +
700 +745 +
Het waterniveau in de IJssel tijdens de winter van 1995.Op 2 februari reikt het water bij Olst tot 6.02 +NAPDit moment is de directe aanleiding voor de start van het Ruimte voor de Rivier beleid
Het kunstwerk De Hartslag van de IJssel bevindt zich onder de inlaatbrug en tussen de pijlers.Het ritmische patroon van meetpunten start bij het westelijke landhoofd met ‘winter 1995’.
Iedere pijler en iedere kleppensteun markeert telkens één jaar van de ‘Hartslag van de IJssel’.
Het patroon start in 1995 en beschrijft bij oplevering van de brug ongeveer 20 jaar de Hartslag van de IJssel.Daarna worden de segmenten met een terugkerende regelmaat van telkens 3 jaar verder gevuld met het patroon.
2003 is een van de droogste zomers tot nu toe.Het waterpeil bij Olst zakt tot 0,30 +NAP.Ook dit hangt samen met de klimaatsverandering.
Tijdens de winters van 2010 en 2013 zien we wederom exreem hoge waterstanden, standen waarbij het water tot bovenaan de kleppen van de inlaat zou staan.
NAP
100 +
200 +250 +
300 +
400 +
460 +500 +
565 + 600 +
700 +745 +hoogte brugdek
maaiveldvoor inlaat
drempelinlaat
HWG treedtin werking
hoogte brugdek
maaiveldvoor inlaat
drempelinlaat
HWG treedtin werking
De kans dat de Hoogwatergeul gaat mee stromen is ééns in een mensenleven.De tijd die we erover doen om het kunstwerk te voltooien duurt ook ongeveer een mensenleven,dus er is een grote kans dat het kunstwerk dat moment minstens één keer registreert!
NA
P
10
0 +
20
0 +
30
0 +
40
0 +
50
0 +
60
0 +
70
0 +
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031
2032
2033
2034
2035
2036
2037
etc...
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
land
hoof
d
DE HARTSLAG VAN DE IJSSEL
Paul de Kortbeeldend kunstenaar
NAP
100 +
200 +250 +
300 +
400 +460 +
500 +
565 +600 +
700 +745 +
Het waterniveau in de IJssel tijdens de winter van 1995.Op 2 februari reikt het water bij Olst tot 6.02 +NAPDit feit is de directe aanleiding voor de start van het Ruimte voor de Rivier beleid
Het kunstwerk De Hartslag van de IJssel bevindt zich onder de inlaatbrug en tussen de pijlers. Het ritmische patroon van meetpunten start bij het westelijke landhoofd met ‘winter 1995’.
Iedere pijler en iedere kleppensteun markeert telkens één jaar van de ‘Hartslag van de IJssel’.
Het patroon start in 1995 en beschrijft bij oplevering van de brug ongeveer 20 jaar de Hartslag van de IJssel. Daarna worden de segmenten met een terugkerende regelmaat van telkens 3 jaar verder gevuld met het patroon.
2003 is een van de droogste zomers tot nu toe.Het waterpeil bij Olst zakt tot 0,30 +NAP.Ook dit hangt samen met de klimaatsverandering.
Tijdens de winters van 2010 en 2013 zien we wederom exreem hoge waterstanden, standen waarbij het water tot bovenaan de kleppen van de inlaat zou staan.
NAP
100 +
200 +250 +
300 +
400 +460 +
500 +
565 +600 +
700 +745 +hoogte brugdek
maaiveldvoor inlaat
drempelinlaat
HWG treedtin werking
hoogte brugdek
maaiveldvoor inlaat
drempelinlaat
HWG treedtin werking
De kans dat de Hoogwatergeul gaat mee stromen is ééns in een mensenleven.De tijd die we erover doen om het kunstwerk te voltooien duurt ook ongeveer een mensenleven,dus er is een grote kans dat het kunstwerk dat moment minstens één keer registreert!
NA
P1
00
+
20
0 +
30
0 +
40
0 +
50
0 +
60
0 +
70
0 +
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031
2032
2033
2034
2035
2036
2037
etc...
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
pijle
r
land
hoof
d
De ruimte onder een brug is altijd een lastig plek, het is donker, gras wil niet lekker groeien en het is geen prettige verblijfsruimte. Maar het kan wel een plek zijn waar je naar kunt kijken, die
je zo nu en dan bezoekt en waar op bijzondere momenten iets te beleven valt.
