5-1 Copyright © 2005 Prentice-Hall Hoofdstuk 5 Ethische richtlijnen ontwikkelen...

5-1

Copyright © 2005 Prentice-Hall

Hoofdstuk 5Hoofdstuk 5Ethische richtlijnenEthische richtlijnenontwikkelenontwikkelen

Managementvaardigheden, 2/e editie Managementvaardigheden, 2/e editie door Phillip L. Hunsakerdoor Phillip L. Hunsaker


5-2


LeerdoelenLeerdoelen• Je eigen ethische maatstaven

ontwikkelen• Het ethisch beleid van je organisatie

analyseren• Zakelijke situaties evalueren om te

bepalen welke ethische stappen je moet ondernemen

• Een in ethisch opzicht positieve omgeving voor ondergeschikten scheppen

5-3


Wat is ethiek?Wat is ethiek?

EthiekEthiek – de regels of principes van goed of fout gedrag

5-4


Waarom is ethiek belangrijk Waarom is ethiek belangrijk voor managers?voor managers?

• Beslissingen van managers de maatstaf zijn voor ondergeschikten en de toon helpen zetten voor de organisatie in haar geheel

5-5


Waarom is ethiek belangrijk Waarom is ethiek belangrijk voor organisaties?voor organisaties?

• Wandaden kunnen een organisatie te gronde te richten

• Reputatie van een organisatie

• Gedrag van managers tegenwoordig steeds kritischer gevolgd

5-6


Waarom nadenken over ethiek?Waarom nadenken over ethiek?

• Verbetert de kwaliteit van het leven op werk

• Een een ethische reputatie goed voor het bedrijf is

5-7


Hoe sterk is onze Hoe sterk is onze bedrijfsethiek?bedrijfsethiek?

• 25% van de werkende Amerikanen zeggen dat ze ooit zijn gevraagd of opgedragen iets te doen dat ze onethisch vonden

• Van degenen die zijn gevraagd, hebben 40% de onethische handeling ook daadwerkelijk verricht

• De meesten geloven dat ze de eisen die hun werk stelt met hun geweten kunnen verenigen

5-8


Ethische dilemma’s?Ethische dilemma’s?

• Vaak gaat het niet om de beslissing tussen goed en slecht of eerlijk en oneerlijk, maar om een keuze tussen twee goede dingen of het minste van twee kwaden

5-9


Waarom ethische vragen vaak Waarom ethische vragen vaak moeilijker zijn dan ze lijkenmoeilijker zijn dan ze lijken

• Vaak is er geen enkel ‘juist’ antwoord beschikbaar

• Er zijn geen eenvoudige antwoorden

• De meningen verschillen als je voor een ethisch dilemma staat

5-10


Hoe zul je je eronder voelen?Hoe zul je je eronder voelen?(Peale en Blanchard)(Peale en Blanchard)

Is het legaal?Is het legaal? Overtreed ik de wet of het bedrijfsbeleid?

Is het evenwichtig?Is het evenwichtig? Is het eerlijk voor alle betrokkenen, zowel op de korte als de lange termijn?

Hoe zal ik erdoor tegen mezelf aankijken?Hoe zal ik erdoor tegen mezelf aankijken? Zal ik trots op mezelf zijn? Zou ik me prettig voelen als mijn beslissing in de krant werd gepubliceerd?

5-11


Factoren die het ethisch gedrag Factoren die het ethisch gedrag van de manager beïnvloedenvan de manager beïnvloeden

• De eigenschappen van de persoon

• De cultuur van de organisatie

• De structuur van de organisatie

• Het belang van de kwestie

• De nationale cultuur

5-12


De eigenschappen van de persoonDe eigenschappen van de persoon

• Mensen die geen sterk moreel besef hebben, doen de verkeerde dingen als ze worden tegengehouden door regels, beleid, functie-beschrijvingen of strenge culturele normen die dergelijk gedrag ontmoedigen

• Ethische mensen kunnen worden gecorrumpeerd als de structuur en cultuur van een organisatie onethische praktijken toestaat of aanmoedigt

5-13


Culturele factorenCulturele factoren

• Winst-gaat-voor-allesmentaliteit

• Uitbuitings-mentaliteit

• Schone-schijnmentaliteit

5-14


De structuur van de organisatieDe structuur van de organisatie

Een goede structuur:

• Continu aan herinnert wat ethisch is

• Iedereen berispt of straft die onethisch handelt

5-15


Hoe kunnen organisaties ethisch Hoe kunnen organisaties ethisch gedrag stimuleren?gedrag stimuleren?

• Een betere selectie van personeel

• Een ethische gedragscode ontwikkelen

5-16


Een ethische gedragscode ontwikkelenEen ethische gedragscode ontwikkelen

Cluster 1. Wees een betrouwbare medewerkers van de organisatie.

1. Houd je aan regels op het gebied van veiligheid, gezondheid en beveiliging.

2. Wees hoffelijk, respectvol, eerlijk en rechtvaardig.3. Maak je niet schuldig aan gebruik van illegale drugs of alcohol.

Cluster 2. Doe niets dat onwettig of onjuist is dat de organisatie kan schaden.

1. Doe je werk in overeenstemming met alle wetten.2. Doe geen betalingen voor onwettige doelen.3. Steekpenningen zijn verboden

Cluster 3. Wees goed voor je klanten1. Zorg ervoor dat je productadvertenties niet misleidend zijn.2. Voer de jou toegewezen taken zo goed mogelijk uit.3. Maak goederen en diensten van de hoogst mogelijke kwaliteit

5-17


Hoe kunnen organisaties ethisch Hoe kunnen organisaties ethisch gedrag stimuleren?gedrag stimuleren?

• Geef leiding door een voorbeeld te stellen

• Stel realistische werkdoelen• Bied een training ethiek aan• Gebruik uitgebreide

beoordelingsgesprekken• Voer onafhankelijke sociale audits

uit• Stel medewerkers ethiek aan

5-18


Wat jij als individu kunt doenWat jij als individu kunt doen

• Ontwerp je eigen ethische richtlijnen en besluitvormings-processen en pas die voor jezelf toe

5-19


Waarom maken mensen slechte keuzes in Waarom maken mensen slechte keuzes in ethische kwesties?ethische kwesties?

1. De betreffende persoon of organisatie is onvolwassen.

2. Economisch eigenbelang is overweldigend groot.3. Speciale omstandigheden zijn belangrijker dan

ethische overwegingen.4. Mensen hebben niet geleerd hoe ze ethische

beslissing moeten nemen.5. Mogelijke beloningen zijn van groter belang dan

mogelijke straf voor onethisch gedrag.6. De overheersende houding is: ‘In oorlog, liefde en

zakendoen is alles geoorloofd’.7. De organisatie oefent veel druk uit om onethisch te

handelen.

5-20


Richtlijnen voor de ontwikkeling en Richtlijnen voor de ontwikkeling en toepassing van ethische wegwijzerstoepassing van ethische wegwijzers

• Ken en begrijp het ethisch beleid van je organisatie

• Anticipeer op (on)ethische conflicten

• Denk na voordat je iets doet

5-21


Richtlijnen voor de ontwikkeling en Richtlijnen voor de ontwikkeling en toepassing van ethische wegwijzerstoepassing van ethische wegwijzers

• Stel jezelf ‘wat als’-vragen

• Vraag anderen om hun mening

• Pas op dat je niet geïsoleerd raakt

• Doe wat volgens jou in alle eerlijkheid juist is

5-22


Ethisch screenenEthisch screenen

• Verzamel de feiten• Definieer wat de ethische kwesties zijn• Stel vast welke partijen met de beslissing

te maken krijgen• Zoek uit wat de gevolgen zijn• Denk na over je karakter en je integriteit• Denk creatief na over alternatieven• Ga op je intuïtie af• Zorg ervoor dat je je beslissing kunt

verdedigen

5-1 Copyright © 2005 Prentice-Hall Hoofdstuk 5 Ethische richtlijnen ontwikkelen...

Documents

Transcript of 5-1 Copyright © 2005 Prentice-Hall Hoofdstuk 5 Ethische richtlijnen ontwikkelen...