Dierbare herinneringen aan de

Grote Zeeheldenbuurt

Unaniem hebben ze gekozen voor een herinneringsboek, de leden van de bewonerswerkgroep Grote Zeeheldenbuurt. Het is een boek geworden door en voor bewoners met uiteenlopende verhalen. Allemaal verschillend en toch met een duidelijke rode draad: de saamhorigheid, het klaarstaan voor elkaar, de warmte en gastvrijheid. “De buurt was één”, “de achterdeur was altijd open”, “bij ons was het de zoete inval”, “we hadden elkaar nodig”. “je hielp elkaar als dat nodig was” en vooral “je kende iedereen en je wist wat er gebeurde”. En uiteindelijk voor onze migranten de eerste echte plek voor henzelf in ons land.

VOORWOORD We leven in een andere wereld dan toen.

Toen is vanaf de jaren 50, toen de Grote Zeeheldenbuurt werd opgeleverd en de bewoners trots en blij de huizen betrokken. Een douche was een grote luxe, een tuin ook en een slaapkamer voor iedereen. De vrouwen waren thuis, vandaar de vele contacten. De mannen gingen werken.Het zijn prachtige herinneringen die we opgetekend hebben en die een brug slaan tussen toen en nu. Herinneringen aan een buurt waar mensen hebben geleefd in betrokkenheid met elkaar, waar kinderen naar school zijn gegaan, waar lief en leed met elkaar werd gedeeld.

Hiermee wordt een historie afgesloten die voor altijd bewaard blijft nu die op deze bladzijden steeds weer gelezen, herlezen en doorgegeven kan worden.

Dit boek is tot stand gekomen door een samenwerking tussen de Bewonerswerkgroep, Ada Imming, Margreet Borgman, Emmy de Graaf en Woonwijze.

3

Inhoud

VOORWOORD 2TERUG IN DE TIJD Van boerenland tot eerste naoorlogse woonwijk 6

Andries Jansen 53 jaar aan de Michiel de Ruyterweg 10Harry en Jeanne Houtdijk 59 en 44 jaar op de Michiel de Ruyterweg 12Cees en Anny Verspeek 62 jaar in de Piet Heinstraat 16Wim en Ans van der Steen 41 jaar in de Maarten Trompstraat 18MICHIEL DE RUYTERWEG Fotoherinneringen 20Anne Donhuijsen-Van der Steen en Kevin van Weert Ruim 20 jaar in de Maarten Trompstraat/Michiel de Ruyterweg 22Kees en Jeanne van Weert 34 jaar Michiel de Ruyterweg 24Rien Brekelmans opgroeien op de Michiel de Ruyterweg 26Azam, Nadya, Ahmad en Agyad Ruim twee jaar in de Piet Heinstraat 30Remco Treep 12 jaar Maarten Trompstraat en Amran Sulyman 13 jaar Piet Heinstraat 32Jo van Dinther 16 jaar aan de Michiel de Ruyterweg 34 EEN STAP 38PIET HEINSTRAAT Fotoherinneringen 40EEN GROENE WIJK MET VEEL VARIATIE Ton Mulleners, de architect 42OPENBARE RUIMTE: GROTER, GROENER EN UITDAGENDER landschapsarchitect Peter Lubbers 46

“VIER JAAR HEB IK IN DE GROTE

ZEEHELDENBUURT GEWOOND. ZEKER

DE GROTE TUIN WAS FIJN. IK HEB

HET NU OOK GOED NAAR DE ZIN

IN MIJN NIEUWE WONING AAN DE

KEMPKESHOEVE.” ANDRE HEXSPOOR

“VANAF HET BEGIN HEB IK IN DE BUURT GEWOOND. IN TOTAAL 42 JAAR. IN DE TIJD DAT WE ALLEMAAL KLEINE KINDEREN

HADDEN GINGEN WE BIJ ELKAAR OP DE

KOFFIE, DAT WAS HEEL GEZELLIG. IK HEB NU

NOG CONTACT MET EEN AANTAL OUDE BUREN.” STIJN DE GOEY-RAES

“ WE HEBBEN ER EEN MOOIE TIJD GEHAD MET ONS GEZIN. DE KINDEREN ZIJN UITGEVLOGEN EN WIJ ZIJN KLEINER GAAN WONEN.” FAMILIE VAN GEEL

“IK HEB 36 JAAR IN DEZE BUURT GEWOOND. IK HEB ER FIJN GEWOOND. VOORAL DE GROTE TUIN VAN 360 M2 WAS FIJN. DAAR HAD IK EEN GARAGE MET OVERKAPPING EN EXTRA SCHUUR OPGEBOUWD. DIE RUIMTE DIE MIS IK NU WEL. MIJN NIEUWE HUIS IS VERDER PERFECT VOOR MIJ.” HANS VAN OORSCHOT

“SINDS 1990 WOONDE IK IN DE MICHIEL DE RUYTERWEG. IK HEB ER HEEL ERG GRAAG GEWOOND. IK HAD OOK HELE FIJNE BUREN. IK ZOU NIET VERHUISD ZIJN ALS HET NIET MOEST. IK MOET NOG WAT WENNEN IN MIJN

NIEUWE HUIS. “ AICHA BENOUIS

“DE KINDEREN ZIJN IN DEZE BUURT GROOT

GEWORDEN. IK HEB HELE KLASSEN OP FEESTJES EN FUIFEN GEHAD. EEN HELE PRETTIGE EN RUSTIGE BUURT. DE CHARME VAN HET OUD HUIS IS VOOR MIJ EEN GEMIS. MET

ALLE VOORDELEN VAN WAT WE NU HEBBEN. “

JACQUELINE HENSKENS

“IK HEB HEEL PRETTIG

IN MIJN WONING AAN DE

MICHIEL DE RUYTERWEG

GEWOOND. NA MIJN

ECHTSCHEIDING EINDELIJK

EEN PLEKJE VOOR MEZELF.

IK HAD ER EEN HELE FIJNE

BUURVROUW. ZIJ HEEFT

MIJN LEVEN GERED DOOR

SNEL EN KORDAAT DE

AMBULANCE EN DOKTER TE

BELLEN TOEN DIT NODIG

WAS. IK HEB DAARNA NOG

ZEVEN WEKEN IN HET

ZIEKENHUIS GELEGEN

VOORDAT IK WEER THUIS

WAS.” JOYCE GOUT

54

Over ’t spoor“In 1921 is er gestart met de ontwikkeling van de eerste uitbreidingen. Twee in totaal, die bekendstaan als ‘over ’t spoor’. Het was de allereerste keer dat er gebouwd ging worden aan de andere kant van de spoorlijn. Veel oudere Vughtenaren vonden dat deel niet het originele Vught. Echte Vughtenaren woonden in het dorp en al die nieuwkomers woonden over ’t spoor.”

Twee nieuwe wijken“Het plan was om twee nieuwe wijken te bouwen: het Villapark, bij de IJzeren Man, en de wijk Schoonveld, tussen het spoor en de Theresialaan, wat al dicht in de buurt komt van de huidige Grote Zeeheldenbuurt. Dit laatste plan, onder burgemeester Loeff, was de eerste grote vooroorlogse uitbreiding van Vught. De bouw begon begin jaren dertig.”

TERUG IN DE TIJD

Van boerenland tot eerste naoorlogse woonwijk

Nieuwe grens bebouwde kom“Het gebied met de begren-zingen van het spoor, de Theresialaan en links en rechts de Helvoirtseweg en de Esschestraat werd tot aan de oorlog stap voor stap volgebouwd. De grens van de bebouwde kom schoof op naar de Esschestraat. Aan de ene kant had je bebouwing en aan de andere kant landerijen en boerderijen. Het gebied waar nu de Grote Zeeheldenbuurt ligt, bij de Michiel de Ruyterweg, was toen allemaal boerenland.”

De Grote Zeeheldenbuurt is niet altijd een woonwijk geweest. Pas na de oorlog nam de ontwikkeling van woningen op die plek een hoge vlucht. Henk Smeets, voorzitter van het Vughts Museum, dook in de geschiedenis.

Het dorp“Vught is eeuwenlang een heel klein dorpje geweest, het gebied wat nu het centrum is. In de volksmond wordt die locatie, tussen de A2 en de spoorlijn, ook nog steeds ‘het dorp’ genoemd.”

Vught omstreeks 1600

Henk Smeets

Het station

De Theresialaan 1933

6 7

Oorlog verandert plannen“Door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog zijn die bouwplannen stil komen te liggen. Alleen de scholen stonden er. Na de oorlog wilde de gemeente de oude uitbreidingsplannen weer oppakken, er waren veel huizen beschadigd, de bevolking was uitgebreid en de behoefte aan nieuwbouw was groot. Toen ontstond het plan voor de Kleine en Grote Zeeheldenbuurt.”

Scholen tussen de korenschoven“Voor de oorlog waren er al plannen om uit te breiden op de landerijen. Er zou ook een nieuwe katholieke parochie worden opgericht, die op de Esschestraat zou beginnen en doorlopen op het nog te bebouwen gebied, tot aan grofweg de Molenstraat nu. Die parochie nam voor de oorlog al stappen en bouwde twee scholen in de buurt van het Moleneindplein, de huidige Lidwinastraat. Midden in de prairie, tussen de korenschoven. Het idee was: we zetten er scholen neer, we bouwen een kerk en intussen groeit daaromheen die nieuwe wijk.”

De Aloysiusschool

Herinneringsstenen“De Kleine en Grote Zeeheldenbuurt zijn in tien jaar gebouwd. In de gevel van Karel Doormanstraat 18-20 zit een tegel om te herdenken dat op 24 september 1946 gestart is met de bouw van deze eerste naoorlogse woningen. Op de zijgevel van Michiel de Ruyterweg 126 staat te lezen dat dit het 500ste huis was uit het plan.”

Aan de bovenzijde van deze naoorlogse foto: natuurbad de

IJzeren Man

Woningwetwoningen“Er kwamen woningwetwoningen tussen de Esschestraat en de Molenstraat, met de Michiel de Ruyterweg als centrale verbinding. Dat waren huurwoningen die na de oorlog gebouwd werden in het kader van de rijksplanning om de grote woningnood aan te pakken. Betaalbare woningen, als één groot project neergezet en gebouwd door het gemeentelijk bouwbedrijf met hulp van architecten Mens uit Vught en Koldeweij. Een nieuwe wijk met de eerste generatie woningen van na de oorlog. De grens van de bebouwde kom schuift op naar de Molenstraat.”

“De Grote Zeeheldenbuurt zijn woningwetwoningen: huurwoningen

die na de oorlog gebouwd werden in het kader van de rijksplanning om de

grote woningnood aan te pakken”

Zeehelden

Na de oorlog was het niet ongebruikelijk dat in stedenuitbreidingen de namen van zeehelden opdoken. Misschien omdat na de oorlog de behoefte aan Nederlandse helden groot was. Pas bij het benoemen van de straten werd aan de zeehelden gedacht. Maar grote en kleine zeehelden zijn er niet; wel een kleine en een grote wijk. Daar komen de namen Kleine Zeeheldenbuurt en Grote Zeeheldenbuurt vandaan.

8 9

Hij is geboren en getogen op de Michiel de Ruyterweg 27. Andries Jansen woonde er als jongste van het gezin, eerst met zijn vader, moeder, broer en zus. Die twee vlogen uit en hij bleef bij zijn ouders wonen. Toen zijn vader overleed bleef hij zo lang mogelijk voor zijn demente moeder zorgen, dat werd uiteindelijk te zwaar. Zijn moeder werd opgenomen in Verpleeghuis Oosterhof in Den Bosch waar zij nog zo’n 3 jaar heeft geleefd. Andries mocht de woning aan de Michiel de Ruyterweg blijven huren en daar was hij erg blij om.

Het deed zeer toen hij eruit moest. Maar het huis was ook te groot geworden voor hem alleen.

Nu woont Andries sinds 3 jaar aan de Van de Pollstraat in een appartement en dat bevalt hem heel goed. Hij heeft de benedenverdieping met een klein tuintje erbij en daar wordt hij erg blij van. Er is hem nog gevraagd of hij terug wilde naar de nieuwe huizen die gebouwd worden op de Michiel de Ruyterweg, maar één verhui zing vond hij meer dan genoeg. “Ik vind verhuizen heel zwaar!”

Andries heeft nooit in Vught op school gezeten. Hij zat op het speciaal onderwijs op de Sint Franciscusschool in Boxtel en volgde later Individueel Technisch Onderwijs.Vader hoopte dat zijn zoons, net als hij, stukadoor zouden worden. Maar die wens kwam niet uit. “Ik heb drie jaar gemetseld en toen ben ik overgestapt naar de metaal. Ik heb mijn diploma mechanische technieken gehaald en kreeg mijn eerste baan bij de Wapen- en Munitiefabriek Kruithoorn in Den Bosch. Ik heb daar 4 jaar kogels gemaakt, bestemd voor afweergeschut en vliegtuigen”.

Na veel verschillende banen en baantjes kwam Andries terecht bij Remco Ruimtebouw, een internationaal bedrijf in systeembouw in staal. Daar heeft hij 27 jaar gewerkt. Soms werd Andries naar Oost-Duitsland en andere plekken gestuurd om daar te werken. Toen het een tijdje slechter ging met het bedrijf kwam hij in 2011 op straat te staan. Hij pakte daarna alles aan. Nu heeft hij twee banen in de schoonmaakbranche. “Ik had nooit gedacht dat dat iets voor mij was maar het bevalt mij prima. ‘s Morgens werk ik in Vught in Elzenburg en ‘s middags in het Jeroen Bosch-ziekenhuis. Ik werk ook vaak op zondag en op vrijdag ben ik vrij. Die dag hou ik echt voor mezelf”.

Andries heeft goede herinneringen aan de Michiel de Ruyterweg. “Het was een fijne buurt. Als je aan de voorkant van het huis ging zitten, kwamen de buren erbij en was het heel gezellig”. Nu spreekt hij niemand meer uit zijn oude buurt want de meeste zijn overleden. In zijn jeugd waren er veel plekken om te spelen. “We speelden altijd buiten. We deden stoeprandje, verstoppertje, cowboytje en bouwden boomhutten.

53 jaar aan de Michiel de Ruyterweg

“De hele Baarzen was toen nog polder”

MICHIEL DE RUYTERWEG 27

‘Als we een cadeautje kochten bij Smidje

lieten we het inpakken in het

sigarenwinkeltje, want die had inpakpapier.’

Andries Jansen

We hadden een grote speelwei waar de gemeente een zandbak en een verspringbak had gemaakt en we speelden ook op de Gemeentewerf. De hele Baarzen was toen nog één grote polder. Daar stond één wit huisje, wat vroeger het station was. Daar woonde Betsie Renne. Een eindje verderop stond één boerderij en dat was het”.

En Andries vond het jammer dat de kleine buurtwinkeltjes in en rondom de wijk verdwenen. Zo was er ‘Smidje’ die van alles verkocht. “Als je iets nodig had kon je het bij Smidje vinden. Als we een cadeautje kochten bij Smidje lieten we het inpakken in het sigarenwinkeltje, want die had inpakpapier”, lacht Andries. “En vlakbij de cafetaria, die er nu nog wel is, was een snoepwinkeltje”.

Andries had ook een keer een aanvaring met de buurt-politieagent. Die reed op zijn fiets door de buurt en hield alles in de gaten. Andries speelde met een vriendje op het veld toen de agent eraan kwam. Er lag nogal wat papier op de grond en hij sommeerde de jongens om het op te ruimen. “Maar dat papier hadden wij daar helemaal niet neer gegooid. Dat zeiden we ook. Maar de agent bleef erbij dat we het moesten opruimen. Toen was je nog bang voor zo’n man. Wij hebben alles bij elkaar geraapt en toen de agent de hoek om was gefietst hebben we alles, hup, zo weer in de lucht gegooid en zijn we heel hard weggerend”.De wraak van twee kleine jongens.

“ We speelden altijd buiten. We deden stoeprandje, verstoppertje, cowboytje en bouwden boomhutten.”

10 11

Ze wonen in een lotje uit de loterij, Harry en Jeanne Houtdijk. Een prachtig appartement aan de Secretaris van Rooijstraat met uitzicht op de Vliertstraat. Altijd al een wens van Harry geweest om daar te wonen. Hij is steeds gaan kijken hoe de bouw vorderde, al voordat hij wist dat hij er ook werkelijk terecht zou komen. Op de open dag maakte hij, heel toevallig, foto’s van het appartement waar ze nu in wonen. Al 4,5 jaar en ze worden er nog iedere dag blij wakker.

Jeanne is op Maurick geboren en toen ze 2 jaar was met haar moeder verhuisd naar de Michiel de Ruyterweg 43. Haar vader had tbc en lag in een sanatorium in Bakel waar hij 5 jaar later overleed. Haar moeder was al weduwe op haar 34e. Oma is ook nog in komen wonen en het was er altijd de zoete inval. Een geweldige buurt met fijne mensen

waar nooit een onvertogen woord is gevallen. “Ook toen mijn oma ziek was waren er altijd mensen over de vloer. Ze had namelijk 7 kinderen”.

“Ik leerde Harry kennen toen ik 15 jaar was. Hij was 21 jaar en woonde op de Pieter Bruegellaan. Hij was lid van de carnavalsvereniging en kwam zo bij onze buren terecht. Toen we verkering kregen kwam Harry veel bij ons over de vloer en toen mijn oma ziek werd hielp hij mijn moeder met de verzorging als dat nodig was”.

Ze zijn ingetrouwd bij moeder toen Jeanne 19 jaar was. “Wat jong hè!” lacht zij besmuikt. “Dat zou je nu niet meer doen”. Jeanne was 21 jaar toen zoon Roland werd geboren en toen ze 24 was kwam dochter Nicole. “Ze zijn allebei rond

carnaval geboren. Buiten stond de canavalsvereniging muziek te maken met de luiers tussen de benen. Dat was geweldig!”“En ik werd op de carnavalsvereniging de hele avond vrijgehouden omdat we een dochter hadden gekregen van 10 pond. Dat was feest!” vertelt Harry.

“We hebben er altijd met zoveel plezier gewoond”. Ze vertellen over de speelweide tegenover het huis en de Gemeentelijke Kwekerij. De kinderen hadden veel vriendjes en vriendinnetjes die allemaal zeer welkom waren op nummer 43.

Harry en Jeanne zijn 15 jaar vrijwilliger geweest bij ‘Het Zorgenkind’ en dan kwam ook de hele bups bij hen over de vloer. Het was een prachtige tijd, die 61 jaar dat Jeanne er heeft gewoond en Harry zo’n 44 jaar. Ze deed er ook haar eerste communie. Vader had beloofd dat hij voor haar in zijn portemonnee zou sparen voor een nieuwe fiets. Hij overleed voor de grote feestdag en Jeanne was bang dat ze geen nieuwe fiets zou krijgen. “Maar dat liet de familie niet gebeuren. Ze hebben allemaal gelapt en toen had ik toch mijn nieuwe fiets”, zegt Jeanne vrolijk, zich het grote feest nog goed herinnerend.

Jeanne en Harry zijn vanuit nummer 43 getrouwd, hun kinderen zijn er geboren en ze hebber er hun 25-jarige bruiloft gevierd. Er liggen heel veel herinneringen. Na 2 jaar ging moeder verhuizen. Weer zo’n leuk staaltje van gemoedelijkheid: moeder had 34 jaar bij de familie Krijnen

59 en 44 jaar op de Michiel de Ruyterweg

“Het was bij ons altijd de zoete inval”

MICHIEL DE RUYTERWEG 43

‘Buiten stond de canavalsvereniging muziek te maken met de luiers tussen de benen. Dat was geweldig!.’

Harry en Jeanne Houtdijk

in de huishouding gewerkt. Vader Krijnen was wethouder en zorgde ervoor dat Harry en Jeanne in het huis konden blijven wonen en moeder een appartement kreeg aan de Luybenstraat. Van daaruit kwam ze elke maandag kaarten bij Jeanne. “Eerst met de fiets en later met de taxi en rollator. Ze is tot het einde blijven kaarten”, vertelt Jeanne.

Harry en Jeanne zijn niet met pijn in het hart uit de Michiel de Ruyterstaat zijn vertrokken. “We hoorden in 2008 dat de wijk op de schop ging. We hadden net een nieuwe keuken en een nieuwe vloer. Alles zelf gedaan”, vertelt Harry. “We deden niet mee met renovaties want mijn buurman was tegelzetter en ik elektricien dus we konden alles zelf. We hadden ook een serre aan het huis gebouwd en het dak vernieuwd. Er kwam een taxateur en toen zijn we heel goed gecompenseerd door Woonwijze. Dat konden we mooi gebruiken bij de inrichting van ons nieuwe huis”.

En Harry mist zijn schuur. Het is een klusser en dat weet iedereen en ze weten hem dan ook te vinden. Op de Michiel de Ruyterweg maar ook hier op hun nieuwe stek. Jeanne: “Ze denken hier soms dat hij de huismeester is”. “En dat vind ik niet erg om te doen maar het moet niet te gek worden”, vult Harry aan.

Gek zijn ze op het ‘pleintje’. Op 1 hoog komen de voordeuren van de appartementen uit op een mooi rond pleintje met bankjes, kunstgras, een boom en uitzicht op de prachtige gezamenlijke tuin van de koopappartement. En op de Petrus!

Ze genieten volop van het leven, familie, vrienden buren en kennissen. Het zijn mensen-mensen die gastvrij zijn en voor iedereen klaar staan.

En nu de kleinkinderen uit school halen!

Het was een prachtige tijd, die 61 jaar dat Jeanne er heeft gewoond en Harry zo’n 44 jaar.

12 13

Jeanne en Harrie Houtdijk 25 jaar getrouwd.

Samen met dochter Nicola, zoon Roland en

schoondochter AngelaHarry Houtdijk is samen met kleinzoon Bas een nieuwe keuken aan het

maken, ± 12 jaar geleden aan de Michiel

de Ruyterweg 43

Harry Houtdijk 50 jaar (21 jaar geleden)

Kinderfeestje

Roland en Nicole Houtdijk in de tuin

van Michiel de Ruyterweg 43

Met mijn buurmeisje achter in de tuin

In de tuin van tante Riet en

Ome Kees

In de tuin met Palmpasen ± 1960

Samen met mijn moeder toen we net op

Michiel de Ruyterweg 43 woonden (1954)

MICHIEL DE RUYTERWEG 43

14 15

Als klein ventje van 8 jaar kwam hij naar de Grote Zeeheldenbuurt, Cees Verspeek. Piet Heinstraat 5 werd bepalend voor de rest van zijn leven. Het gezin kwam vanuit de Schoolstraat en kreeg zo veel meer ruimte, een enorme tuin, drie slaapkamers, stromend water en een douche. Dat was in die tijd een ongekend comfort.

De huizen werden om en om bewoond door een Nederlands en een Indonesisch gezin. “Dat was een leuke tijd”, vertelt Cees. We mochten met zo’n 10 kinderen bij iemand tv komen kijken en we kregen kroepoek. Daar hadden we nog nooit van gehoord. En lèkker!” Het werd een

geslaagde vorm van integratie en na verloop van tijd werd er multicultureel gekookt in de Piet Heinstraat.

En dan die heerlijke, onvergetelijke plekken waar je naar hartenlust kon spelen, zoals de grote speelweide, heidegebied de Brouwer, de Baarzen, de Kwebben en ook de werf van de gasfabriek. En de weg naar school was niet lang maar er viel zoveel te beleven dat ze er soms anderhalf uur over deden. Cees en zijn vriendje Jo van Dinther. En als ze wat uitgevreten hadden werd Cees thuis ter verantwoording geroepen. “Ik kon met een stalen gezicht ontkennen, maar Jo niet. Daar zag je het meteen

aan. Hij mocht op zo’n dag niet met mij mee naar huis. Ik zei, kom morgen maar dan is het weer over”, vertelt Cees lachend.

Zijn moeder was naaister en verstelde kleding voor mensen uit de buurt. Zo kende je iedereen, wist wie wie was en wat er gebeurde. Het was een kleine wereld met soms grote gebeurtenissen. Zoals het veel te vroege, tragische overlijden van zijn moeder. Cees is nog zichtbaar geroerd als hij over haar vertelt. “Een knappe vrouw. En niet alleen uiterlijk”. Een kort leven bevroren in de geschiedenis van de Grote Zeeheldenbuurt.

En de herinnering aan Keetje Plukvet, die in een van de armoedige huisjes woonde zonder elektra, water of gas. “Zij haalde bij de poelier en de slager slachtafval waar ze restanten vlees en vet afhaalde. Er hing altijd een zeer penetrante geur”. Na afbraak van de Gemeentewerf, de Gasfabriek en de armoedige huisjes werden er vervolgens woningen in de Maarten Trompstraat, een kleuterschool en de Guido de Bresschool gebouwd.

Cees trouwde in 1967 met Anny en ging in de Torenstraat wonen. Daar woonden zij 2 jaar en daar werd hun eerste kind geboren. Vader ontmoette een nieuwe vrouw met 9 kinderen en verhuisde naar de Michiel de Ruyterweg. Cees wilde heel graag terug naar het ouderlijk huis met vrouw en kind. De toenmalige wethouder Smeets, die beschermheer was van Visclub Altijd Beet waarvan vader secretaris was, bedacht de oplossing. Hij zei tegen vader: geef die jongen de sleutel. Jullie hebben allebei de voorletter C. Als er een officieel stuk van de gemeente komt zegt die jongen dat zijn geboortedatum er verkeerd op staat en dan is het in orde. “Dat heb ik gedaan. Later heb ik ook nog wel mijn andere voorletters aangepast. Want ik wilde het wel in orde hebben”, aldus een vrolijke Cees. Het schetst de gemoedelijkheid van toen waarin dat soort dingen zo geregeld konden worden.

62 jaar in de Piet Heinstraat

“Geef die jongen de sleutel”

PIET HEINSTRAAT 5

‘We mochten met zo’n 10 kinderen bij iemand tv komen kijken en we

kregen kroepoek. Daar hadden we nog nooit van gehoord.

En lèkker!’

Cees en Anny Verspeek

Cees was in de 62 jaar dat hij er woonde zeer actief in de wijk. Zat in de bewonersraad, bewonerscommissie, werd voorzitter van de wijk. Hij vertelt over de het Kajottershuis, later de Gouden Zonne, waar van alles gedaan en gevierd werd, maakte zich hard voor buurtzaken zoals brandgangverlichting. Hij kan er uren over vertellen.

Anny is een actieve, zorgzame vrouw die veel vrijwilligerswerk doet, zoals onder meer bij de Rode Rik waar zij gastvrouw is bij de dinsdagmiddaglunch. Zij heeft 45 jaar in de Piet Heinstraat gewoond met heel veel plezier. “Je liep bij elkaar naar binnen, de kinderen hadden veel vriendinnen, die we om de beurt gingen halen en brengen als dat nodig was. Het was heel gezellig’.

Cees en Anny wonen sinds 3 jaar in een prachtig appartement op 5 hoog in de Luybenstraat. Ze hebben twee dochters en vier kleinkinderen. Anny mist haar bloementuin en Cees mist zijn schuur, maar heeft gelukkig nog zijn volkstuin. Hij heeft meegewerkt aan het Sociaal Plan voor de wijk die nu gesloopt wordt. Wat moet er met de bewoners gebeuren? Een langdurig overleg. Het plan is volgens de Woonbond een voorbeeld voor anderen en daar is Cees heel trots op.

Hij kijkt vanuit zijn stoel uit over de Hertoglaan richting N65. Aan de horizon een bosrand. “En dan fantaseer ik dat er achter die bosrand duinen liggen, en strand en de zee. Kijk maar”.

Ik draai me om en kijk. Het zou zomaar kunnen.

Anny mist haar bloementuin en Cees mist zijn schuur, maar hij heeft gelukkig nog zijn volkstuin.

16 17

Het deed pijn. Dat is aan alles te merken. Wim en Ans van der Steen woonden op de Maarten Trompstraat 14. Hun kinderen werden er geboren en groeiden daar op. Ze kregen in 2008 een brief dat ze over 9 jaar hun huis uit moesten. De brief begon met “U woont in een hele fijne buurt”. Nou dat vonden ze zelf ook. Ans kon het niet geloven en Wim werd er heel onzeker van. “Als je zoiets te horen krijgt is dat een breuk in je dagelijkse leven. Het beïnvloedt alles”, vertelt Wim. “We wilden hier oud worden. We hadden het nog over een traplift gehad. We zeiden tegen elkaar we wonen hier zo fijn, de huizen zijn nog prima. We moesten dus verhuizen en waar komen we terecht?” Vertwijfeling. Ans dacht: ik ga niet verhuizen! En daar geloofde ze in.

Maar zo ging het natuurlijk niet. Ans en Wim kochten in 2016 een woning van Woonwijze aan de Repelweg. Die voldeed helemaal aan de wensen die Ans had. Ze wonen nu in een hoekhuis, 15 stappen bij dochter en kleinzoon vandaan, een mooi uitzicht vanuit de keuken, hele leuke buren en een fijne serre waarin we samen terugkijken op 41 jaar Maarten Trompstraat.

In 1907 was er in Vught een Gasfabriek gebouwd, die zo ongeveer in de achtertuin van Wim en Ans stond. “Er groeide helemaal niks in onze tuin”, volgens Ans. Dus plaveiden ze de hele tuin met stenen. Die liggen nu allemaal in de achtertuin aan de Repelweg. De fabriek was in bedrijf tot 1928 en daarna werd hij tot 1973 gebruikt voor auto’s en materiaalopslag door de gemeente.In 1999 werden de normen voor bodemsanering aangescherpt en moest de gifgrond van de vroegere

gasfabriek afgegraven worden. Wim vertelt dat aan de voorkant van hun huis 5 meter diep gegraven werd en aan de achterkant 3 meter. “Uiteindelijk tot aan het huis. En alles wat eruit kwam was blauw en groen”. Bij de sanering kwam zelfs de vloer van de oven van het gasbedrijf tevoorschijn, de gasproductie was de bron van de vervuiling.

Voor de sanering moesten alle garages en muurtjes weg en alle achtertuinen leeg. Ans vertelt dat het één grote zandvlakte was. “Daardoor zag je de buren veel vaker en je kon gezellig met elkaar kletsen”.

De oven van de fabriek was gebouwd met speciale stenen uit St. Ghislain, vlak onder Brussel. Wim vertelt, “Daar komen we altijd langs als we met vakantie gaan naar Frankrijk en moeten dan altijd terugdenken aan de Maarten Trompstraat. Eén steen had ik bewaard”. Na de bodem-sanering plantte Wim her en der tussen de stenen wat struiken en ja hoor, ze groeiden nu echt!

De Maarten Trompstraat was een leuke buurt om in te wonen. ”We konden altijd bij elkaar terecht als het nodig was. Wij hebben altijd naast tante Bertha gewoond, een statige, hele lieve Molukse vrouw. Als je dat vertelde had je

heel snel contact met andere Molukse mensen want iedereen kende tante Bertha. Ze was ook bijzonder lief voor de kinderen. Als er een bal in haar tuin kwam gaf ze de kinderen de bal terug met een handje snoep”, zei Ans.

De kinderen konden om de hoek naar school, de Guido de Bresschool. Die had eerst niet zo’n beste naam maar sinds de komst van directeur Joop de Beer was het een geweldige school, volgens Ans. “De bel was stuk dus werden de kinderen bij elkaar geroepen door Joop: HET IS TIJD, schreeuwde hij luid”. En waar Ans zich eerst aan ergerde is ze later gaan missen. Zo gaan die dingen.“Hij was een bijzondere man. Toen de kinderen op de middelbare school zaten lieten ze hun rapport eerst aan Joop zien en dan pas aan de ouders”.Het was een school met kleine klassen, in de topdagen zaten er 80 kinderen op school. Uiteindelijk is de school samen gegaan met de Molukse school uit de Vughtse Hoeve maar dat mocht toch niet meer baten. De school bleef te klein en werd opgeheven.

Er is veel te vertellen, over de buurtkinderen die samen speelden met dochter Anne en zoon Rob, hun twee kleinzoons waarvan kleinzoon Cas bij opa en oma een tweede thuis had, de onwennigheid in het nieuwe huis, een soort vakantiehuis-gevoel. Steeds over thuis praten als het over de Maarten Trompstraat ging, de verkeerde kant op gaan als je boodschappen had gedaan. Samen herinneringen ophalen van de 40 jaar dat Wim bij de provincie werkte en Ans als docente Zang op de Muziekschool in Vught.

Toen er een Bewonerswerkgroep gevormd werd heeft Wim zich beschikbaar gesteld.

41 jaar in de Maarten Trompstraat

“Het is een breuk in je dagelijkse leven”

MAARTEN TROMPSTRAAT 14

‘De brief begon met “U woont in een hele fijne buurt”. Nou dat vonden ze zelf ook. Ans kon het niet geloven en Wim werd er heel onzeker van.’ Wim en Ans van der Steen

Wim zegt nog, “Er is een Sociaal Plan gemaakt en ik kon meepraten over alle voors en tegens. In die werkgroep kon ik het allemaal beter bevatten wat er gebeurde. We denken nu mee voor mensen die daar in de nieuwe wijk komen wonen. Je kunt voor die mensen dingen voor elkaar krijgen zodat ze in een zo fijn mogelijke omgeving komen te wonen.”En dat doet Wim zichtbaar goed.

De ovensteen uit St. Ghislain is ook meegegaan naar de Repelweg en herinnert Ans en Wim dat ze helaas na 41 jaar uit de Maarten Trompstraat weg moesten.

Steeds over thuis praten als het over de Maarten Trompstraat ging, de verkeerde kant op gaan als je boodschappen had gedaan.

18 19

Familie van GeelDe heer en mevrouw De Kort achterzijde

Michiel de Ruyterweg 53

De heer De Kort na de renovatie in de achtertuin Michiel de Ruyterweg 53

Tafeltennissen in de achtertuin van de

heer De Kort Michiel de Ruyterweg 53

Voorzijde woning Michiel de

Ruyterweg 53 in de jaren ’70

Winters tafereel achtertuin Michiel de Ruyterweg 53

Michiel de Ruyterweg

20 21

“Voor mij is ze Annelies, altijd gebleven. En ik riep altijd ‘Van der Stééééén’ als ik haar moest hebben”, vertelt Kevin. Het broertje van Annelies kon de L niet uitspreken en sindsdien is het Anne. Anne Donhuijsen-Van der Steen en Kevin van Weert halen samen herinneringen op aan hun jeugd. Zij is geboren op de Maarten Trompstraat 14 en Kevin kwam als baby van 4 maanden met zijn ouders naar de Michiel de Ruyterweg 51. Ze hebben veel beleefd samen, op school en daarbuiten.

Kevin is inmiddels 39 jaar en woont met zijn vrouw en 4 kinderen in Waalwijk. Hij heeft in de afgelopen jaren ook

nog een tijdje in de Piet Heinstraat op nummer 11 gewoond en een paar jaar in Den Bosch.Anne is 38 en heeft ook op een aantal plaatsen gewoond, waaronder Zeeland. Nu is ze met haar 13-jarige zoon Cas weer terug op het ‘nest’. Ze woont op de Repelweg, zo’n 15 stappen bij haar ouders vandaan. “Voor als ze ouder worden en ze mij nodig hebben. Dan ben ik lekker dichtbij”, zegt Anne.

Ze kijken met veel plezier terug op hun jeugd. Als het mooi weer was legde Anne oude velours gordijnen op de oprit en dan verzamelde ze de hele bubs om zich heen. Zo’n 15 kinderen. Er komen wat namen voorbij. “Weet je nog,

Patricia, Jeroen, Kelly, Andjon, Fayçal, Antoinette, Yvonne, André, Wendy, Monique. Dat zijn ook vaak broertjes en zusjes van elkaar. We gingen vaak ‘hangen’ met elkaar. Ik was zo’n beetje de leider”, vertelt Anne. “Dan zei ik kom we gaan naar Ouwerkerk of iets anders en dan gingen we met z’n allen”. Kevin hield zich meer op de achtergrond.

Kevin: “We gingen ook stoepranden, krijten, en vaak naar Ouwerkerk”. “En klimmen en hutten bouwen. Er was een pleintje met garageboxen en een speeltuintje en daar gingen we ook vaak ‘hangen’,” vult Anne aan. En er werd ook veel op het schoolplein gespeeld. “We deden niet zoveel maar we waren altijd bij elkaar. Ik weet nog wel dat we hier KPN wijkkast hadden met een hek eromheen. Daar stond een spijl wat gebogen in het hek en dan persten we onszelf er tussendoor. De jongens klommen via de regenpijp op dat gebouw en dat was hóóg!”, zegt Anne.

Alle kinderen groeiden met elkaar op. Er waren zelden verhuizingen. Ze kwamen ook veel bij elkaar over de vloer. “We gingen bij iedereen achterom”.Vrouwtje Theelepel? “Ja dat was een heel klein vrouwtje, een beetje gebogen”, vertellen ze samen. “Ze kwam ons weleens snoepjes brengen maar die durfden we niet op te eten want we waren een beetje bang voor haar”.

Alle kinderen zaten op de Guido de Bresschool, een kleine buurtschool met zo’n 100 leerlingen. De klasjes waren klein en gecombineerd. “Je kende iedereen die er op school zat en iedereen hielp elkaar”. Maar er werd ook gepest. Anne

Ruim 20 jaar in de Maarten Trompstraat/Michiel de Ruyterweg

De kinderen van de Grote Zeeheldenbuurt

MAARTEN TROMPSTRAAT/MICHIEL DE RUYTERWEG

Ze kijken met veel plezier terug op hun jeugd. Anne Donhuijsen- van der Steen en Kevin van Weert

heeft een fantastische tijd gehad maar Kevin heeft gemengde gevoelens over zijn schoolperiode. Hij werd 6 jaar lang gepest en de leider van het pestgroepje moest het uiteindelijk ontgelden. “Hij werd heel boos en er moesten twee docenten op hem gaan zitten om hem in bedwang te houden”, vertelt Anne over de uitbarsting van Kevin. “Hij werd in de vergaderkamer opgesloten om af te koelen”. Anne was dikke vriendinnen met Monique en Judith en later kwam Anouk erbij. Monique is nog steeds haar vriendin. Kevin was vriendjes met Jeroen, Marcel en Ruud.

En dan was er ook nog de liefde. “In groep 8 kreeg ik ‘verkering’ met (een andere) Ruud die al langer verliefd op mij was. Dat heeft een half jaar geduurd”, vertelt Anne lachend. De school was ook een soort thuis voor de kinderen en dat kwam vooral door directeur Joop de Beer. De oud-leerlingen bleven er terugkomen en hun verhalen vertellen.

Ze genieten van het ophalen van alle herinneringen, zoals de kinderfeestjes, met zwemmen of kegelen in Ouwerkerk. Maar ook feestjes aan huis met koekhappen, spijkerpoepen, piratenspeurtochten en het beruchte ‘snoepjesspel’ waar bij je, als je geluk had, veel snoepjes in de wacht kon slepen.“We speelden veel verstoppertje. We waren altijd buiten. Ook gingen we in de ‘bossen’ langs de spoorlijn kikkervisjes vangen in de sloot”. Die ‘bossen’ waren een stuk grond van zo’n 20 meter met bomen en struiken.

En wat voor gevaarlijks Kevin met zijn vriendjes op het spoor uithaalde? Daar zullen we het maar niet over hebben.

“ De school was ook een soort thuis voor de kinderen en dat kwam vooral door directeur Joop de Beer.”

22 23

Zichtbaar ontroert loopt ze haar oude huis binnen, Michiel de Ruyterweg 51, waar nu de Buurtkamer is gevestigd. Jeanne van Weert en haar man Kees woonden hier samen 34 jaar. Met zoon Kevin, die toen 3 maanden oud was, betrokken ze deze woning waar ze naar eigen zeggen heel prettig hebben gewoond. Hoewel dat de laatste jaren wel een beetje minder werd.Met ‘oogjes op sap’ loopt Jeanne door het huis dat ze 4,5 jaar geleden verliet voor een appartement aan de Luybenstraat. Op de slaapkamer boven laten we haar even alleen. Kees heeft geen last van zulke emoties maar hij was door zijn drukke werkzaamheden en allerlei andere ‘bezigheden buitenshuis hebbende’, veel minder aan het huis gehecht.

“Het ging allemaal heel erg snel”, vertelt Jeanne. “Eigenlijk te snel voor mij. Ik schrok ervan. Hem (Kees) kun je overal neerzetten maar mij niet. Ik heb weer lang nodig gehad om te wennen”.“Er kwam een appartement vrij op de Luybenstraat, we waren blij met het aanbod. Een beetje terug in de ‘oude’ buurt want vanaf het begin van hun huwelijk hebben Jeanne en Kees 4 jaar bij de ouders van Kees ingewoond. Na 1,5 jaar overleed zijn moeder en waren zij een steun voor zijn vader. “We kregen een appartement in de Van Sonstraat en dat vond mijn schoonvader natuurlijk niet leuk”, aldus Jeanne. “Maar hij heeft ons hele appartement

opgeknapt terwijl wij op vakantie waren. En nu zijn we weer terug in dezelfde buurt”.

De woningen aan de Michiel de Ruyterweg waren in eerste instantie woningen van de gemeente. Die verkocht later alles aan Woningstichting Ons Bezit voor 1 gulden per woning. “Wij wilden de woning ook wel kopen”, vertelt Kees. “En veel mensen in de wijk wilden dat. We hebben geprobeerd de gemeente zover te krijgen dat ze de woningen aan ons zouden verkopen maar dat is helaas niet gelukt. Maar zo ben ik wel in de politiek terecht gekomen. Ik werd lid van de Volkspartij, die sloot het meest aan bij onze visie.”

Kees was strijdbaar en actief. Hij richtte de Huurders-vereniging Vught op die binnen 3 jaar uitgroeide tot een vereniging met 1500 leden. Hij is daar een paar jaar voorzitter van geweest en werd zo gesprekspartner naar de gemeente en Ons Bezit. “Later heeft Ons Bezit zelf een organisatie voor huurdersparticipatie opgericht en daar ging iedereen naartoe. Wij werden toen niet meer erkend. Ik moest het allemaal overdragen en ik ben het op een afstand blijven volgen, zonder rancune hoor”.

Ook kwam Kees in actie toen Woonwijze, de opvolger van Ons Bezit, de bewoners voorlegde of zij een rode of een blauwe voordeur wilden en liet weten dat alle kozijnen geel

34 jaar Michiel de Ruyterweg 51

Met ‘oogjes op sap’ door het oude huis

MICHIEL DE RUYTERWEG 51

De tuin van het hoekhuis nummer 51 was behoorlijk groot omdat ze al snel een

plantsoen van de gemeente aan hun

tuin mochten toevoegen.

Jeanne en Cees van Weert

geschilderd zouden worden. “Kanariegeel ja”, vertelt Kees vol afschuw. “En 90% van de mensen in de wijk wilden dat niet. Daar volgde in het verleden een hele discussie op. Besloten werd om de voordeuren maar weer in de oorspronkelijke groene kleur te schilderen. Het plan, dat behoorlijk wat geld had gekost, was hiermee van de baan”.

“We hebben er altijd met plezier gewoond. De laatste tijd hadden we wel wat overlast van hangjongeren die op de speelweide aan de overkant een Jongeren Ontmoetingsplek hadden.“ Daar hebben Kees en Jeanne de politie bijgehaald. De plek is een stukje verschoven maar de overlast bleef. Net als de overlast die ze hadden toen er bouwmaterialen werden opgeslagen op de speelweide. Om 5 uur ‘s morgens kwamen er al vrachtwagens om te laden en te lossen. “Die konden er pas om 7 uur terecht en zolang bleven ze staan ronken voor onze deur.”

De tuin van het hoekhuis nummer 51 was behoorlijk groot omdat ze al snel een plantsoen van de gemeente aan hun tuin mochten toevoegen. Daar wilde Kees wel een vijver in maken. Toen hij daarmee bezig was kwamen nieuwsgierige buurtkinderen vragen wat hij aan het doen was. “Ik ga hier een zwembad maken en de kinderen die mij meehelpen met graven mogen straks gratis komen zwemmen”.

En toen was het gat snel gegraven!

Kees was strijdbaar en actief. Hij richtte de Huurdersvereniging Vught op die binnen 3 jaar uitgroeide tot een vereniging met 1500 leden.

24 25

Hij bruist van de herinneringen, vooral die aan alle kwajongensstreken en aan de Gouden Zonne. Rien Brekelmans (72) groeide op aan de Michiel de Ruyterweg met een broer die inmiddels is overleden en een zus. Hij kwam er wonen toen hij 6 jaar was vanuit een heel oud huis aan de Helvoirtseweg. “We kwamen in een paleisje”. Ook zus Lia (64), de jongste van het gezin, valt hem bij als het gaat om de fijne jaren die ze gehad hebben in de Grote Zeeheldenbuurt. “We hebben echt een leuke jeugd gehad. Ik speelde met vriendinnen met de poppen, we gingen zandtaartjes bakken, rolschaatsen en fietsen poetsen in de vakantie”. Bij Rien en zijn vrienden ging het er iets wilder aan toe.

“Wij waren ongeveer de eerste die in dat blok kwamen wonen. Hazenberg was er nog aan het werk. Er was een kalkpunt, een soort vierkante bak van 1 meter diep. Omdat er zoveel sneeuw lag zag ik het niet en liep ik zo die bak in. Ons moeder is erg ongerust geweest want die kon mij niet meer vinden”, vertelt Rien lachend. Zelf vond hij het niet zo erg. Er werden iglo’s gebouwd en de moeders bekogelden elkaar met sneeuwballen.

En wat de jongens zoal uitvraten? Op zaterdagmiddag bij de Gouden Zonne kattenkwaad uithalen. “Kijken hoe de mannen ‘in kennelijke staat’ uit café de Klok kwamen. De één kon alleen de brandgang vinden als hij gedronken had

en de ander reed veel te hard op zijn motor. Door de nieuw aangelegde riolering naar school kruipen, voetballen tegen de middelste deur op het pleintje met garages. “Als de bal in de tuin terecht kwam waren we hem kwijt. Dan werd hij kapot gesneden. En dat is wel logisch want we konden ook gaan voetballen op het speelveld, dan had niemand er last van. Maar ja...”. Dit was natuurlijk veel spannender. Zolang het duurde.

Tegenover het huis van familie Brekelmans stond een transformatorhuisje. Ze weten nog goed hoe het was als het ging onweren. De schapen die om het huisje liepen werden weggehaald en dan kon het spektakel beginnen. Als de bliksem insloeg op de spoorlijn ging dat via de kabel het huisje in. Dan volgde er een knal en zat de hele buurt zonder stroom. “Maar dan kwam er wel snel iemand om het weer te repareren”, weten ze nog.

Rien heeft ook nog 9 maanden ziek voor het raam gelegen. Hij had pleuritis. Lia weet het ook nog goed. “Hij had veel vriendinnen die iedere dag naar hem zwaaiden. En hij heeft in die tijd ook leren breien. Poppenkleertjes voor mijn pop”. Rien weet ook nog dat hij postzegels verzamelde en als zijn moeder niet thuis was haalde hij weleens een van die zwaaiende vriendinnen naar binnen.“Ik had ook een keukenspiegel in de vensterbank gezet zodat ik ook de andere kant op kon kijken”.

In de Gouden Zonne konden de jongens terecht bij de KAJ (Katholieke Arbeidersjeugd) om te biljarten en te tafeltennissen. Het gebouw werd verwarmd met gaskachels waarvan de roosters in de buitenmuur zaten. Als het gesneeuwd had stopten de jongens de roosters vol met sneeuw zodat die na een paar minuten vanzelf uit de muur klapten. Hij heeft er nog lol om.

Opgroeien op de Michiel de Ruyterweg 5

Kwajongensstreken en de Gouden Zonne

‘Wij waren ongeveer de eerste die in dat blok kwamen wonen.

Hazenberg was er nog aan het werk.’

Rien Brekelmans

Toen de Gouden Zonne nog een Jeugdherberg was logeerde er eens een Italiaans voetbalelftal. Rien kreeg een sigaretje aangeboden, stak hem op en was 2 dagen ziek. “Toen mijn moeder wist hoe dat kwam stuurde ze me ziek en wel naar school”.

Doordeweeks ging Rien met zijn vrienden naar de Willibrordusschool en Lia met haar vriendinnen naar de ‘Lidwina’. Op woensdag en zaterdag was het de zoete inval in huize Brekelmans. “Dan kwamen alle vrienden en vriendinnen bij ons thuis, achterom. Iedereen was er dan”.En er zijn ook herinneringen aan de schillenboer, de melkboer, de aardappelboer en de bakker die door de straat kwamen met hun handel. En aan de brandgang waardoor de jongens konden ontsnappen als ze achterna werden gezeten door politie of brandweer.

Nog zo’n raar verhaaltje: op de Gemeentewerf werden blokken teer gesmolten. “Wij braken daar vaak een stukje af en dan hadden we een soort kauwgom”, vertelt Rien.Lia trekt een vies gezicht. “Bah, dat verhaal ken ik niet”.Op de Gemeentekwekerij mochten ze hun kleren drogen als ze ‘schulleke’ getrapt hadden. Op de spoorsloot langs de kwekerij. Net zolang op het dunne ijs van het slootje stampen tot je er doorheen zakte. Wat zullen dié moeders blij geweest zijn dat hun jongens eindelijk groot waren.

Als het gesneeuwd had stopten de jongens de roosters vol met sneeuw zodat die na een paar minuten vanzelf uit de muur klapten. Hij heeft er nog lol om.

MICHIEL DE RUYTERWEG 5

26 27

Driekoningen 1965

Johny HofkensIngrid HofkensLia Brekelmans

Andre, Lia en Rien Brekelmans en Wim van Dun

? Clement, Lia Brekelmans, Ingrid Hofkens

Kinderen Brekelmans

Lia BrekelmansIngrid HofkensJohny Hofkens

Kinderen Brekelmans

MICHIEL DE RUYTERWEG 5

Lia Brekelmans, Johny Hofkens, Henk Clement, Ans Clement

3 buurvrouwen

Mevrouw Brekelman, mevrouw Van Dinther,

mevrouw Hofkens

28 29

Met de handen op haar hart en een verrukte uitdrukking op haar gezicht laat zij mij weten dat zij écht terug wil naar de Piet Heinstraat als daar nieuwe woningen zijn gebouwd. Nadya Hedar (45) heeft een paar jaar in de Piet Heinstraat 5 gewoond met haar man Azam (45) en zonen Ahmad van 12 en Agyad van 10. Ze wacht de nieuwe wijk met ongeduld af. “Maar van Angelique van Woonwijze, die ons altijd heel goed begeleidt en goede adviezen geeft, moet ik geduld hebben”. De verhuiskosten-vergoeding zit in een potje, voor het nieuwe huis straks. Daar heeft ze niets voor besteed in het huis aan de Michiel de Ruyterweg, waar ze nu wonen.

Het huis in de Piet Heinstraat was voor Nadya en haar gezin emotioneel van grote betekenis. Het was na hun vlucht uit Syrië in 2013 het eerste huis dat helemaal van haarzelf was, zonder andere mensen erbij. Azam Hedar vluchtte eerste naar Turkije, toen naar Griekenland en van daaruit naar Nederland. Nadya en de jongens vluchtten naar Libanon en later naar Dubai. Toen Azam een verblijfsvergunning had kwam hij in aanmerking voor gezinshereniging en konden Nadya en de kinderen naar Nederland komen. Eerst in het AZC in Oisterwijk en later naar de Piet Heinstraat.“Nederland is een mooi land. Wij vinden hier alles mooi.

Het is veilig en warm. Na die lange reizen was het in de Piet Heinstraat zo fijn! Het leven werd voor de kinderen ook weer rustig. Ze kunnen vlak in de buurt naar school. We hadden ook hele aardige buren. De taal was een obstakel maar de buren wilden ons van alles leren. Ook een oudere man met een hond maar die sprak met een Brabants dialect en dat maakte het voor ons te moeilijk”, vertelt Nadya lachend.

Ze hebben het in Libanon moeilijk gehad want de Libanezen houden niet van de Syriërs. “Er zijn 3 miljoen Syriërs naar Libanon gevlucht en dat is te druk voor de Libanezen”. Dubai was een mooi maar heel duur land en ook daar hadden ze geen vrijheid. Pas in de Piet Heinstraat hadden ze een groot gevoel van vrijheid en daarom is die plek mede zo belangrijk voor het gezin. “De Piet Heinstraat zit in mijn hart”, zegt Nadya.

Het gezin komt uit een dorpje in Syrië met de naam Selmya dat ligt tussen Homs en Hamma. Ze behoren samen met 3 of 4 andere dorpen tot een kleine geloofsgroep: Ismaili. Het geloof hoort bij de Islam maar was er volgens die gelovigen al vóór de Islam zoals die nu beleden wordt. “Andere mensen zeggen dat dat niet zo is. Dat ons geloof geen geloof is. Maar ons geloof komt van de zoon van de profeet Ibrahim en wij kennen niet zulke strenge regels. Wij móéten niet perse van alles maar kunnen zelf kiezen wat we wel en niet willen”.

Ruim twee jaar in de Piet Heinstraat 5

“Ik kan niet wachten om weer terug te gaan”

PIET HEINSTRAAT 5

Nadya Hedar (45) heeft een paar jaar

in de Piet Heinstraat 5 gewoond met haar man Azam (45) en

zonen Ahmad van 12 en Agyad van 10. Ze wacht de nieuwe wijk

met ongeduld af.

Naya en Azam volgen 3 dagen per week 3 uur per dag de inburgeringscursus in Den Bosch. Die moeten ze vóór maart 2019 afgerond hebben. Daarnaast werken ze allebei. Azam werkt bij cateringbedrijf Hip en Heerlijk in Den Bosch en Nadya werkt ‘s morgens bij Huize Bergen en ‘s avonds maakt zij kantoren schoon. Ze willen allebei graag meer werken maar dat kan pas als ze de inburgeringscursus met goed gevolg beëindigd hebben.

“We verdienen nu iets meer dan de uitkering die we hadden maar volgend jaar kunnen we meer verdienen”. En dan misschien verhuizen naar de plek van haar dromen?

Dat zijn mooie vooruitzichten.

Na die lange reizen was het in de Piet Heinstraat zo fijn! Het leven werd voor de kinderen ook weer rustig. Ze kunnen vlak in de buurt naar school. We hadden ook hele aardige buren.

30 31

Hij is geboren in Vught, Remco Treep (37), en na een aantal verhuizingen in Vught en naar onder meer Gelderland, verliet hij op 22 jarige leeftijd het ouderlijk huis. Hij woonde 12 jaar in een duplexwoning in de Maarten Trompstraat. Nu woont Remco in een splinternieuwe woning aan de Esschestraat 11.

Amran Sulyman (47) woont samen met haar 12-jarige dochtertje Hodma ook aan de Esschestraat 9a in een van die energiezuinige woningen nadat zij ruim 13 jaar in de Piet Heinstraat woonde en daarvoor 5 jaar in de Gildehof. Zij vluchtte in 1995 in haar eentje uit Somalië en kwam eerst terecht in het AZC in Rosmalen.

Beide buurtbewoners uit de Esschestraat, vertellen over hun wel en wee.

Remco was blij met zijn duplexwoning. “Ik had lage huurkosten, ik woonde op de benedenverdieping. Dat was voor een starter van 22 goed te doen. Je hebt je eigen plek en dat is heel fijn. Het was op sommige plekken wat krap want er was een klein uitbouwtje met een douche. Dus een badkamer was er niet. In dat uitbouwtje stond ook de koelkast en de wasmachine en tandenpoetsen deed ik in de keuken. Dat was een beetje behelpen. Maar met een gaskachel in de kamer kon ik het huisje goed verwarmen”.

Dat was anders voor Amran. Zij had ook alleen een gaskachel in de woonkamer in de Piet Heinstraat maar dat

was niet voldoende. “Woonwijze legde voor mij verwarming aan in het hele huis. Ook zat het toilet in de keuken en dat vond ik niet prettig. Ik wilde de toilet liever in een aanbouwtje, net als de buren”. Na het AZC in Rosmalen kwam Amran in Vught op de Repelweg te wonen met 3 andere vrouwen. “Dat was heel moeilijk want we hadden allemaal verschillende nationaliteiten. Toen ik mijn verblijfsvergunning had kon ik naar de Gildehof. Daar werd het te klein toen ik ging samenwonen en konden we naar de Piet Heinstraat. Ik was er niet van op de hoogte dat het afgebroken zou worden. Dat hoorde ik pas na enkele jaren. Het was daar heel gezellig wonen en ik had ook fijne buren”.

Remco wist dat het huis afgebroken zou worden maar hij vond het lang duren voor het zover was. Hij wilde graag een nieuwe woning want hij en zijn buurvrouw hadden veel last van lekkage door een verstopte riolering. Dat kwam door onkruid en verzakking. “Dat werd dan wel regelmatig schoongemaakt maar de riolering werd natuurlijk niet meer hersteld”.

En toen was het eindelijk zover. Aan de Esschestraat zijn 11 energiezuinige woningen gebouwd. “Ja, de bedoeling is nul op de meter”, vertelt Remco. We hebben een gasloos huis en alles gaat op elektra. Ik heb enorm getwijfeld of ik er wilde gaan wonen. Ik wilde ook wel in de nieuwe Grote Zeeheldenbuurt wonen maar ik wist niet hoe het eruit zou gaan zien. Er waren plannen maar er kwamen ook steeds

12 jaar Maarten Trompstraat en 13 jaar Piet Heinstraat

“Heel benieuwd hoe de nieuwe wijk wordt”

MAARTEN TROMPSTRAAT PIET HEINSTRAAT22 14

Remco Treep en Arman Sulyman kozen voor een woning aan de Esschestraat

wijzigingen in de plannen en de huurprijzen. Uiteindelijk heb ik toch gekozen voor de Esschestraat en ik ben er in principe heel tevreden. Ik zal blij zijn als de GZB plat gaat en er opnieuw gebouwd gaat worden. Amran heeft gekozen voor de Esschestraat omdat zij maar één keer wilde verhuizen en geen twee keer. “Het is een fijn huis maar alles was wel erg kaal. Er zaten geen plinten in en er stond ook geen schutting in de achtertuin. Ik moest ervoor gaan sparen. Ook moest ik een inductiekookplaat kopen en die zijn ook duur”. Remco heeft de schutting betaald van zijn verhuiskosten vergoeding. Ook hij vond de woning behoorlijk kaal. Maar de lage energiekosten maken veel goed. “Het is een huis met het hoogste A-label. We hebben overal triple-glas”.

Ze vinden het allebei fijn om daar te wonen omdat ook alle voorzieningen in de buurt zijn. Remco is lid van de bewoners werkgroep en kan zo precies volgen hoe het met de nieuwbouwplannen voor de nieuwe wijk staat. “Ik ben zó benieuwd hoe die wijk eruit komt te zien!”

En hij is vast niet de enige.

Ik wilde ook wel in de nieuwe Grote Zeeheldenbuurt wonen maar ik wist niet hoe het eruit zou gaan zien. Er waren plannen maar er kwamen ook steeds wijzigingen in de plannen en de huurprijzen.

32 33

“Mijn ouders hoorden van de nieuwbouw aan de Michiel de Ruyterweg. Ik ben als jongen met een aantal vriendjes gaan kijken en ik zei: hier komen wij te wonen. Het waren spiksplinternieuwe huizen met veel comfort. Ik woonde met mijn ouders en mijn twee broers in de Martinilaan 5. Dat huis werd door twee families bewoond en er was weinig privacy. Het water kwam uit de pomp en een douche was er niet. Zo hebben we 5 jaar gewoond”, vertelt Jo van Dinther (75).

Hoewel het nieuwe huis van alle moderne gemakken was voorzien waren alle binnendeuren van ongeverfd hout. “Dat hebben mijn ouders een paar jaar zo gelaten”. De weg naar school werd wat langer maar ook een stuk avontuurlijker. Jo zat op de Willibrordusschool voor jongens en die lag zo ongeveer midden in het weiland. “De wegen er naartoe waren zwarte gruiswegen en we moesten door het bosgebied ‘De Brouwer’ zoals dat genoemd werd. Dat was tegenover waar nu Ouwerkerk is.

We speelden daar ook graag. Vuurtje stoken, verstoppertje, tikkertje. In de buurt waar nu het Moleneindplein is, stonden toen kleine huisjes, grote boerderijen en de noodkerk. Als het knikkertijd was konden we van huis uit knikkerend naar school”. De twee beste vrienden van Jo waren achterbuurjongen Cees Verspeek en Mari de Groot. “Er was een strenge politieman. We mochten niet in het plantsoen komen en als we gingen voetballen bij de garageboxen moest je oppassen dat hij ons niet zag”.

Sociaal als Jo was en is kwam hij al vroeg bij de JEEP, wat nu de Scouting Jeep Vught-Zuid is. Hij is jaren lid geweest van het eerste kerkkoor van Vught-Zuid, Jubilate Deo. Toen hij van school ging moest hij het koor verlaten. Op de Willibrordusschool is Jo lid geworden van het koor onder leiding van broeder Viator. “Door hem heb ik kennis gemaakt met de klassieke muziek. Hij draaide voor ons ook de Mattheus Passion. Daar zaten we dan 3 uur naar te luisteren”.

Jo is een van de weinige arbeiderskinderen die mocht ‘doorleren’. “Ik zat in de B-klas en dan ging je automatisch naar de ambachtsschool. Ik voetbalde weinig met de andere jongens en schaatsen deed ik ook niet. Ik heb heel mijn jeugd vooral lezend doorgebracht. Broeder Theo Rat had dat in de gaten. Toen ik van school ging heeft hij in de vakantie voor elkaar gekregen dat ik naar de ULO Sint-Jozef mocht. Dat was mijn redding”. Daarna koos Jo voor het onderwijs en werd in 1965 de eerste mannelijke onderwijzer op de Lidwinaschool meisjesschool, die in 1968 ‘gemengd’ werd, met Jan van de Wittenboer als eerste lekenhoofd. Hij deed de opleiding voor leraar Nederlands A en B en vertrok in 1999 naar het Maurickcollege. In 2005 ging hij met pensioen. Na zijn

16 jaar aan de Michiel de Ruyterweg 9

“ Een leven lang wonen en werken op één vierkante kilometer’ ”

‘In de buurt waar nu het Moleneindplein is,

stonden toen kleine huisjes, grote boerderijen en de noodkerk. Als het

knikkertijd was konden we van huis uit knikkerend

naar school’.

Jo van Dinther

huwelijk in 1967 is Jo op de Jan van Ruusbroeckstraat gaan wonen. “Zo heb ik een leven lang gewoond en gewerkt op één vierkante kilometer”.

Jo vertelt ook graag over zijn tijd bij de KAJ, de Katholieke Arbeidersjeugd, in de Gouden Zonne. “Ik kwam daar terecht toen ik een jaar of 14 was en omdat ik studeerde werd ik op mijn 18e tot secretaris gebombardeerd. Er was van alles te doen en als je 17 of 18 was kon je er goedkoop bier drinken. De KAJ was er ter emancipatie van de arbeidersjeugd en daarom gingen we op vrijdag ‘pionieren’. Dan hadden we gesprekken met aalmoezenier Verhoeven over seksualiteit en maatschappelijke problemen. Hij wilde weten wat wij daarvan vonden maar er kwam onder zijn leiding altijd wel een katholieke oplossing uit”, vertelt Jo lachend.

Diezelfde aalmoezenier ging nogal eens naar Rome en wist een heel Italiaans elftal naar Vught te halen. Dat moest overnachten in de Gouden Zonne, dat toen ook een jeugdherberg was. Jo was daar een tijdje ‘jeugdherbergvader’, wat inhield dat hij de gasten moest registreren. En de meisjes waren zeer onder de indruk van die knappe Italiaanse voetballers. Er zouden zelfs meisjes zwanger zijn geraakt van enkele van die heren.

Maar dat kunnen ook geruchten zijn...

Jo is een van de weinige arbeiders-kinderen die mocht ‘doorleren’. Ik heb heel mijn jeugd vooral lezend doorgebracht.

MICHIEL DE RUYTERWEG 9

34 35

Martien en Jo van Dinther achter in de tuin Michiel de

Ruyterweg

Spelen met buurtgenootjes: 2 kinderen van familie Hofkens

die daar ook woonden

1e communie voor het huis van Michiel de Ruyterweg 9

Grote communie met familie uit de buurt

Stoere foto (zijn z’n eigen woorden J) van Martien

van Dinther

Lia Brekelmans, mevrouw Hofkens, Ingrid Hofkens,

Huub Versteeg, Johny Hofkens

Nog zo’n stoere foto van Martien van Dinther

MICHIEL DE RUYTERWEG 9

36 37

Een stapAls gevolg van onze plannen verhuisde u naar een andere woning. En misschien ook wel naar een andere buurt. Een behoorlijke stap die niet zomaar gezet kan worden. Ons besluit riep veel verschillende gevoelens op.

In onze gesprekken werden deze gevoelens zichtbaar en spraken we hierover. Samen gingen we op zoektocht, naar een andere fijne woning voor u. Waarin u zich net zo thuis zou gaan voelen als in uw woning in de Grote Zeeheldenbuurt.

Wat ons opviel en raakte was de veerkracht en openheid. Ook op moeilijke momenten hadden we contact en lukte het om er samen uit te komen. We zijn u daar erg dankbaar voor.

Uiteindelijk kon u de stap zetten naar een andere woning. En stapje voor stapje wennen aan uw nieuw huis en woonomgeving. Gelukkig werd voor velen van u het “nieuwe” huis ook weer een écht thuis.

Dank u wel voor uw vertrouwen.

We wensen u veel woonplezier en geluk toe! En kunnen we u ergens meehelpen? Bel ons even of stap bij ons binnen.

Ondertussen werken wij hard om de volgende stap te kunnen zetten. Op weg naar een nieuwe buurt waar het voor iedereen fijn wonen is. Dit doen we met veel aandacht voor duurzaamheid, een groene openbare ruimte en saamhorigheid.

Hartelijke groet, namens alle medewerkers van Woonwijze.

Ellen

Charlotte

Angelique

Peter

Gerdie

38 39

Herinneringen aan de Grote Zeeheldenbuurt

in Vught

Als kinderen moesten we ook boodschappen doen. Er waren genoeg buurtwinkeltjes zoals een melkboer, een bakker, kruidenier (w.o. jantje Kuipers, van Riel met de Vivo), een slager (v.d. Schoot), etc. En als je echt niet meer wist dan was daar “het Smitje” in de St. Elisabethstraat.

Kortom een buurt waarin geleefd en beleefd werd. Nu nog altijd als je mensen uit de buurt tegenkomt wordt er een praatje gemaakt en gevraagd hoe het met je gaat. Ook ontstonden er vriendschappen voor het leven.

In 1957 zijn wij in de Piet Heinstraat komen wonen, onze ouders waren dolblij met hun nieuwe woning. Ik heb mijn moeder vaak horen zeggen hoe blij ze waren met de doucheruimte en toilet, in hun oude woning in de KLeine Gent waren deze voorzieningen niet aanwezig. De Piet Heinstraat was een mooie straat met fraaie rozenperken. Auto’s waren er nog nauwelijks. Wel reed de BBA bus door de straat met een bushalte voor de deur.

Onze ouders waren dolblij dat aan de overkant de Guido de Bresschool was, konden we zo oversteken. Maar daar werd door de pastoor van de Paulus en Antoniusparochie een stokje voor gestoken Wij moesten naar de Katholieke Lidwina kleuterschool en dat is als je vijf bent toch een hele wandeling. In die tijd werd je nog niet iedere dag door je ouders bij school afgezet.We mochten wel spelen op het schoolplein van de Guido de Bresschool. Heerlijk kleuren na schooltijd op Guido de Bresschool of op zaterdag papier verzamelen of visjes kijken. Andere favoriete plekken waren de speelweide, de oude gemeentewerf, de spoorsloot, etc.

Piet Heinstraat, mei 1963

Piet Heinstraat, april 1974

Spelen in de tuin, 1959

Guido de Bresschool

Wij als kinderen hebben er een heerlijke jeugd gehad veel buiten spelen er was altijd wel iemand die mee wilde doen, er was een grote saamhorigheid. Als je iets deed wat niet mocht werd je altijd wel gecorrigeerd door een toevallige buurvrouw die voorbij kwam. Populaire spelletjes waren landje veroveren, knikkeren, stoepranden, ravotten en rondstruinen. Op de bevroren vijvers in de buurt gingen we schaatsen of met de slee (of beter gezegd met een grote soeppan) van de zijkant glijden.

Piet Heinstraat

40 41

“DE GROTE ZEEHELDENBUURT LIGT TUSSEN EEN AANTAL PARKEN. DAARDOOR KRIJG JE DE KANS OM DE BUURT OM TE TOVEREN TOT ÉÉN GROOT GROEN PARK, EEN DOORGAANDE ZONE WAAR MENSEN ELKAAR VANZELF TEGENKOMEN. EN DAT IS HEEL GOED GELUKT.” AAN HET WOORD IS TON MULLENERS, DE ARCHITECT.

Ton benadrukt dat het ontwerp van de 166 woningen niet los gezien kan worden van de openbare ruimte. “Dat was ook de opdracht vanuit Woonwijze: ontwikkel een gevarieerde, kwalitatieve en groene woonwijk. Ik ben heel blij met de betrokkenheid van de landschapsarchitecten van Buro Lubbers, want samen zijn we tot iets heel moois gekomen.”

Een groene wijk met veel variatie

Elke straat is anders

Dat er meer woningen terugkomen dan eerst, is de kracht van het plan, vindt Ton. “Er komen veel verschillende typen woningen in de sociale sector. Van appartementen, beneden- en bovenwoningen tot gezinswoningen. De grootte varieert van 30 m2 tot 100 m2 en er zijn ook woningen met een slaapkamer op de begane grond. Starters, senioren, gezinnen en eenpersoonshuishoudens kunnen in de Grote Zeeheldenbuurt terecht. En het mooie is dat je als bewoner niet het idee hebt dat er zoveel mensen in de wijk wonen. Want elke straat is net weer anders. Je hebt echt het gevoel dat je met elkaar in een park woont.”

“ HOEWEL DE UITSTRALING HETZELFDE IS, HEEFT ELKE WONING ZIJN EIGEN HERKENBARE IDENTITEIT. KINDEREN KUNNEN HUN HUIS AANWIJZEN ALS ZE BUITEN AAN HET SPELEN ZIJN”

WE KREGEN DE KANS OM DE BUURT OM TE TOVEREN TOT ÉÉN GROOT GROEN PARK

4342

“HOEWEL DE UITSTRALING HETZELFDE IS, HEEFT ELKE WONING ZIJN EIGEN HERKENBARE IDENTITEIT. KINDEREN KUNNEN HUN HUIS AANWIJZEN ALS ZE BUITEN AAN HET SPELEN ZIJN”

Vriendelijke architectuur

De architectuur van de woningen kenmerkt zich door ‘eenheid in verscheidenheid’, ofwel: een samenhangend geheel met voldoende afwisseling. “Er komen lange bouwblokken met woningen in een warme okerkleurige baksteen. Met een duidelijk begin en einde én met variatie. Zo zie je dwarskappen op strategische plekken, zoals aan het einde van een blok. Ook zijn er hoogteverschillen, verspringingen en lage en hoge goten. Hoewel de uitstraling hetzelfde is, heeft elke woning zijn eigen herkenbare identiteit. Zo kunnen kinderen hun huis aanwijzen als ze buiten aan het spelen zijn. Verder is de bebouwing laag, waardoor het geheel kleinschalig oogt.

Alleen aan de rand van de Michiel de Ruyterweg bij het spoor staat hoogbouw. Al deze elementen maken de architectuur vriendelijk, dorps, menselijk en speels.”

Geen gasaansluiting

In het plan is ook aandacht voor de energiezuinigheid van de woningen. “Er komen zonnecellen op de daken, waarmee bewoners hun eigen energie kunnen opwekken. Het mooie is dat je dat aan de buitenkant niet ziet. Ook krijgen de

woningen geen gasaansluiting, maar wordt er gebruikgemaakt van andere energiebronnen. Bewoners krijgen straks een fantastische nieuwe woning met alle comfort en gemakken van deze tijd.”

“ ER KOMEN ZONNECELLEN OP DE DAKEN, WAARMEE BEWONERS HUN EIGEN ENERGIE KUNNEN OPWEKKEN”

4544

DAT HET NA DE HERSTRUCTURERING FANTASTISCH WONEN IS IN DE GROTE ZEEHELDENBUURT, DAARVAN IS DE BETROKKEN LANDSCHAPSARCHITECT PETER LUBBERS OVERTUIGD. “DE CONTOUREN VAN HET PLAN DAT ER NU LIGT, ZIJN ALLESBEHALVE STANDAARD. HET OPENBAAR GEBIED WORDT GROTER, GROENER EN UITDAGENDER. IEDEREEN IS ENTHOUSIAST EN DAT MAAKT HET HEEL LEUK OM AAN TE WERKEN.”

“Er komen straks meer woningen terug dan er nu staan, terwijl het openbaar gebied groter wordt. Samen met architectenbureau Mulleners + Mulleners hebben we goed gekeken naar de maximaal beschikbare ruimte om een zo groen mogelijke wijk te kunnen ontwerpen. Met een inrichting waar ontmoetingen als vanzelf ontstaan.”

Uitdagender spelen

“Alle paden leiden naar een centrale groene ruimte. Op zo’n manier dat je elkaar ook tegenkomt in de wijk. Zo kunnen kinderen in hun directe woonomgeving vrij spelen met natuurlijke materialen, zoals oude boomstammen die zijn teruggelegd. Dit stimuleert de creativiteit van kinderen om hun eigen spel te spelen. Overal vind je paden in verschillende laagtes en hoogtes, liggen er stapstenen voor als het natter is en vangen wadi’s het regenwater op. Waar mogelijk blijven bomen staan en gebruiken we gesloopte materialen opnieuw. Zo denken we eraan om van oude kozijnen een paviljoentje te maken in de wijk.”

Nieuwe dingen ontdekken

“Bewoners krijgen allemaal een eigen tuin en een plek voor het huis om te zitten. Parkeren doe je voor de deur, achter een groene haag met bomen,

waardoor de auto’s niet zo nadrukkelijk aanwezig zijn in de wijk. Het gebruikte groen bestaat uit veel soorten inheemse beplanting, bloeiende bomen en kruidenrijke grassen die niet zo strak gemaaid zijn. Kortom: heel vriendelijk voor bijen, vogels, hommels en vlinders om voedsel te vinden of te nestelen. We toveren de Grote Zeeheldenbuurt om tot een ontzettend positieve plek om te wonen, waar bewoners steeds nieuwe dingen ontdekken. Met hen gaan we nog in gesprek om de invulling van bepaalde delen van het plan definitief te maken.”

Andere manier van wonen

“En met dit plan steekt Woonwijze zijn nek uit. Dat vind ik heel goed. Het is een compleet andere manier van wonen, waarmee je bewoners veel meer kwaliteit biedt. Natuurlijk is het veel makkelijker om een straatje te maken met parkeer-plaatsen en om de tien meter een boompje te planten, dus je moet het maar voor elkaar krijgen om dit te realiseren. En dat heeft Woonwijze heel goed opgepakt. Met als resultaat dat mensen hier straks echt fantastisch wonen.”

Openbare ruimte: groter, groener en uitdagender_____

“OVERAL ZIJN PADEN IN VERSCHILLENDE LAAGTES EN HOOGTES, LIGGEN ER STAPSTENEN VOOR ALS HET NATTER IS EN VANGEN WADI’S HET REGENWATER OP”

4746

COLOFON

Uitgave: Januari 2019Dit boek is tot stand gekomen door een samenwerking tussen de Bewonerswerkgroep, Ada Imming, Margreet Borgman, Emmy de Graaf en Woonwijze.

Dank aan alle bewoners die hun bijdrage geleverd hebben aan deze uitgave.Dank aan het Vughts Museum voor het historisch beeldmateriaal.

Aan de tekeningen kunnen geen rechten worden ontleend.

48

Prachtige herinneringen die opgetekend zijn en die een brug slaan tussen de Grote Zeeheldenbuurt toen en nu. Herinneringen aan een buurt waar mensen hebben geleefd in betrokkenheid met elkaar, waar kinderen naar school zijn gegaan, waar lief en leed met elkaar werd gedeeld.