3.1 Het IJsbergmodel · Web view'omdat ik als buitenlandse scholier onder 30 jaar die niet werkt...

AFS Nederland

Gastouderhandleiding 2020/2021

2Gastouderhandleiding juli 2020

VOORWOORD

Voor u ligt de gastouderhandleiding voor het ontvangend jaarprogramma.

De handleiding heeft twee onderdelen: een algemeen informatie gedeelte over AFS en de impact van een interculturele gastervaring. Daarnaast geven we u een stappenplan voor de tijd voor en na de aankomst van uw gastkind.

Het is verstandig om deze handleiding vooraf door te lezen zodat u weet wat u te wachten staat. Daarnaast is het een handig hulpmiddel dat u tijdens het gastouderschap waarschijnlijk vaak zult gebruiken. Mocht er toch iets niet duidelijk zijn, aarzel dan niet contact met ons op te nemen. Uw contactpersoon in de regio en de AFS-medewerkers helpen u graag verder. Het AFS-kantoor is bereikbaar via e-mail: [email protected] en telefoon: 085 0471525.


INHOUDSOPGAVE

Inleiding 61. Het bijzondere verhaal van AFS 82. Intercultureel leren 93. Cultuur

103.1 Het

IJsbergmodel 103.2 Omgaan met cultuurverschillen in de praktijk 113.3 Afsluiting 14

4. Goed om te weten 154.1 De AFS regels wereldwijd 154.3 Verantwoordelijkheid 154.3 Reizen 164.4 Medische zaken 17

5. Stappenplan 195.1 Gastkind bij IND op uw adres inschrijven 195.2 Gastkind op school aanmelden 195.3 Aankomst gastkind 205.4 Beginkamp en bijeenkomst voor gastouders 205.5 Inschrijven bij gemeente en verblijfsvergunning 205.6 Bankrekening regelen 215.7 Fiets regelen 21


5.8 Sim-kaart regelen 225.9 OV-Chipkaart 22

6. Financiën & overheid 236.1 Zakgeld 236.2 Kinderbijslag en/of belastingaftrek 236.4 Belastingdienst & toeslagen 236.5 Vaccinatieplicht 246.7 VOG 246.8 Werken 246.9 Langer blijven 256.10 Declaratie 256.11 Bijeenkomsten en activiteiten 266.12 Nooddienst 26

7. Het leven van elke dag 277.1 Vermoeidheid 277.2 Heimwee 277.3 Het thuisfront 28

7.3.1. Wat als natuurlijke ouders te veel contact zoeken? 287.3.2. Bezoek natuurlijke ouders 287.3.3. Hoe komt zo’n bezoek tot stand (of juist niet)? 29

7.4. De nieuwe gezinssituatie 297.4.1. Intercultureel leerproces 297.4.2. Culturele verschillen 29

7.5 Omgang gastouder & kind 30


7.5.1. Nederlandse ouders 307.5.2. Eigen verantwoordelijkheid en initiatief nemen 317.5.3. Aspecten van initiatief nemen en eigen verantwoordelijkheid 317.5.4. Vriendschap en vrijetijdsbesteding 327.5.5. Fases 32

7.6. De taal 337.6.1. Taalmethode 337.6.2. Waarom Nederlands leren spreken 347.6.3. Nederlands spreken in de beginperiode 347.6.4. Hoe je Nederlands kunt leren spreken en verstaan 347.6.5. Taaltoets 35

7.7. School 357.8 Contactpersoon 367.9 Problemen en overplaatsing 367.10 Eten 377.11 Relatie kantoor en vrijwilligers 38

Bijlage 1: Wie betaalt wat? 40Bijlage 2: Checklist met onderwerpen voor het begin

42Bijlage 3: Goede afspraken, goede vrienden 43


INLEIDING

Hartelijk welkom bij AFS. Fijn dat u uw hart en huis wilt openstellen om een scholier uit een

ander land in uw gezin op te nemen en samen een interculturele ervaring te beleven! Het begrip 'intercultureel leren' komt u nog een aantal keer tegen in deze handleiding, er is zelfs

een heel hoofdstuk aan gewijd. 'Intercultureel leren' is namelijk wat u en uw gastkind zullen beleven en is één van de basisboodschappen van AFS.

Uw rol als gastouder is erg belangrijk. U helpt uw gastkind op weg met de Nederlandse taal en

gewoontes en probeert uw gastkind thuis te laten voelen. Door uw gastkind kijkt u waarschijnlijk met een frisse blik naar uw eigen gewoonten, leert u de cultuur van uw gastkind

beter kennen én die van AFS-vrienden uit andere landen.

Het is niet niks om als middelbare scholier in een ander land met een vreemde taal en cultuur in een onbekend gezin je weg te vinden. Uw gastkind kan uw hulp en stimulans echt goed

gebruiken. Een open houding helpt , humor en relativeringsvermogen om de ervaring voor beide partijen tot een succes te maken.

Een jaar lang een gastkind in huis bestaat niet alleen uit hoogtepunten. Het proces van wennen aan nieuwe mensen, een vreemde cultuur en het samenleven in een nieuwe

gezinssamenstelling is een echte uitdaging. Ups en downs horen er absoluut bij en leveren waardevolle leerervaringen op.

Eén van de belangrijkste kenmerken van AFS wereldwijd is dat AFS een vrijwilligersorganisatie

is. Dit betekent dat een groot deel van de activiteiten wordt georganiseerd en uitgevoerd door een netwerk van vrijwilligers. Dit wordt gecoördineerd door het landelijk kantoor, waar een

klein aantal stafmedewerkers werkt. Zij zijn in dienst van de landelijke stichting AFS Nederland. Een soortgelijke structuur geldt voor alle AFS-organisaties ter wereld. De

internationale coördinatie en afstemming vindt plaats op het hoofdkantoor in New York. Zij bewaakt de kwaliteit van de organisatie als geheel. De precieze afwikkeling van de activiteiten

wordt uiteraard ingekleurd door de specifieke culturele kenmerken van het desbetreffende land.

In Nederland zijn er ongeveer 200 vrijwilligers actief, onderverdeeld in regio’s en/of chapters.

U en uw gastkind krijgen een contactpersoon toegewezen en in de meeste gevallen is er nog een ‘buddy' voor uw gastkind, een jonge vrijwilliger die de AFS-er wegwijs kan maken en

misschien eens iets gezelligs met hem kan doen.

Naast uw contactpersoon zijn ook andere vrijwilligers voor AFS actief. Er is bijvoorbeeld een groep vrijwilligers die alle landelijke activiteiten organiseert. Ook op regionaal/chapter niveau

wordt er het één en ander georganiseerd, zoals een Sinterklaasbijeenkomst en een barbecue. Dit zijn gezellige gelegenheden waarop u vrijwilligers en andere gastouders en scholieren uit

de regio/chapter kunt leren kennen.


De stafmedewerkers op het landelijk kantoor coördineren, adviseren, onderhouden de

internationale contacten en ondersteunen de vrijwilligers bij hun werkzaamheden. Vrijwilligers en staf zijn dus geen verlengstuk van elkaar, maar hebben ieder een eigen

verantwoordelijkheid en positie. Daarnaast is er een bestuur dat de kwaliteit van de programma's en van het algemene beleid en de financiën van Stichting AFS Nederland

bewaakt.

Gedurende het jaar krijgt u diverse uitnodigingen voor bijeenkomsten waar aspecten van het gastouderschap aan de orde komen. Wij hopen dat u door uw contact met AFS zo enthousiast

wordt, dat u als gastgezin, vrijwilliger of als donateur het werk van AFS blijft steunen. Zonder de inzet van vrijwilligers kunnen de doelstellingen van AFS namelijk niet gerealiseerd worden.

Als er nog vragen zijn, kunt u altijd contact opnemen met uw contactpersoon. Ook het

kantoorpersoneel is bereid vragen te beantwoorden. U kunt hen bereiken op telefoonnummer: 085 0471525. Wij wensen u veel leesplezier en hopen dat deze handleiding u helpt bij uw rol

als gastouder!

1. HET BIJZONDERE VERHAAL VAN AFS8

Gastouderhandleiding juli 2020

AFS Interculturele Programma’s begon als American Field Service, een korps van vrijwillige

ambulanciers, opgericht in april 1915. Een groot aantal jonge Amerikaanse vrijwilligers hielp tijdens de Eerst en Tweede

Wereldoorlog, slachtsoffers op de slachtvelden in Europa. De vrijwilligers hielpen mee met het vervoer van de zieken en gewonden. AFS-vrijwilligers waren ook betrokken bij de

ontmanteling van concentratiekamp Bergen Belsen, waar Anne Frank kort voordien gestorven was.

Na de Tweede Wereldoorlog werd AFS omgevormd tot een internationale

uitwisselingsorganisatie met een nobele visie: bouwen aan een vredevolle wereld door begrip tussen culturen te bevorderen. De grondgedachte van het AFS-programma was om

deelnemers de mogelijkheid te bieden een ander land en een andere cultuur op een zo ongedwongen mogelijke wijze te leren kennen. Dit gebeurde door intensief deel te nemen aan

het leven in het gastland, door er naar school te gaan, de taal te leren en bij een gezin te leven. Sinds het oprichtingsjaar hebben - wereldwijd - inmiddels meer dan een miljoen jongeren en

gastgezinnen aan AFS-programma's deelgenomen.

2.

INTERCULTUREEL LEREN

Intercultureel leren staat centraal bij AFS. AFS gelooft dat

kennismaken met andere culturen en de ervaring van het leven in een ander gezin zal bijdragen aan een betere samenleving. Maar hoe werkt dat dan in de concrete situatie waarin

je je huis en huishouden voor bijna een jaar openstelt voor iemand uit zo'n andere cultuur? Wat gebeurt er als twee culturen elkaar ontmoeten aan de keukentafel? Wat houdt dit leren dan in?

Elke situatie is anders en we moeten oppassen om verschillen direct te verklaren vanuit dit

verschil in culturen: bv. uw gastdochter is behalve een Braziliaanse, natuurlijk ook een puber met een eigen karakter. Maar toch valt er wel het een en ander over te vertellen. In dit

hoofdstuk laten we u kennismaken met een aantal theorieën over cultuur en


cultuurverschillen. Hoewel niet allemaal even eenvoudig, kan het leuk en leerzaam zijn om hier

af en toe eens doorheen te bladeren. Op welke punten verschilt u nu eigenlijk van uw gastkind? Hoe komt het dat jullie af en toe met elkaar botsen?

3. CULTUUR

Over het begrip cultuur is erg veel geschreven en er bestaan ook heel veel verschillende definities en beschrijvingen. In al die beschrijvingen komt wel duidelijk naar voren dat er

sprake is van een combinatie van 'gedragingen, waarden, overtuigingen en bepaalde houdingen'. Wat we hier in het dagelijks leven ervaren komt naar voren in het gedrag, dat

sterk beïnvloed wordt door allerlei overtuigingen en waarden. Dat geldt voor onszelf, en ook voor uw gastkind. Veel van die waarden en overtuigingen worden vaak niet uitgesproken, ook

al sturen ze ons gedrag en opvattingen over allerlei zaken in hoge mate.

Roberto Ruffino, voormalig directeur van AFS in Italië heeft ooit het volgende over cultuur geschreven:


Our cultures are like concrete structuresthat hold buildings together but also forbid a building from being any different from what it is.

Maybe the time has come to tear the building apart and get to know its pieces that are pieces of our lives and turn them into poles and beams to carry along as we walk through the wilderness of tomorrow, to be turned into tents and hutseasy to assemble and easy to disassemble, as we settle for a short while on ever-changing grounds,

like tuaregs in the desert who link the people of the shore and of the green endlessly without walls.

3.1 Het IJsbergmodel

Waarom is het zo moeilijk als verschillende partijen met verschillende culturen bij elkaar komen? Bij de eerste confrontatie tussen personen die elkaar niet kennen, wordt er, over het

algemeen, een houding aangenomen die beide partijen beschouwen als respectvol en worden persoonlijke eigenschappen en typische culturele kenmerken tijdelijk onderdrukt. Naarmate

de tijd verstrijkt, zullen beide partijen meer aan elkaar laten zien en zullen steeds meer eigenschappen naar boven komen.


Binnen AFS hanteren we het beeld van een ijsberg om duidelijk te maken hoe groot de invloed

van cultuur is op ons alledaags gedrag. En hoe weinig van die invloed direct zichtbaar is; we weten dat het er is, maar hoe ziet het eruit?

Het zichtbare deel van de ijsberg bestaat uit gemakkelijk waarneembare uitingen van een cultuur, het belangrijkste deel van die cultuur bevindt zich onder de oppervlakte.

3.2 OMGAAN MET CULTUURVERSCHILLEN IN DE PRAKTIJK

In het ijsbergmodel wordt onderscheid gemaakt tussen onmiddellijk waarneembare kenmerken en kenmerken die meer onder de oppervlakte liggen. Als je een jaar samen

doorbrengt, komen ook de kenmerken onder die oppervlakte op een gegeven moment in beeld.

Het zal niet altijd eenvoudig zijn om in de gesprekken met uw gastkind duidelijk te krijgen of er

bij misverstanden sprake is van een probleem met de taal (hij kent het Nederlands nog onvoldoende), van culturele verschillen of van bijvoorbeeld heimwee.

AFS hanteert het model van de ijsberg en een intercultureel jaaroverzicht om de ontwikkeling in de tijd in beeld te brengen: wat gebeurt er zoal bij uw gastkind van aankomst tot vertrek?

Voor velen blijkt dit erg herkenbaar (maar er zijn natuurlijk ook gastkinderen die helemaal

geen dipjes kennen) en we gebruiken dit model vaak om te laten zien wat er misschien aan de hand kan zijn. Vrijwilligers van AFS organiseren ook vaak juist bijeenkomsten op de momenten

waarop het wat moeilijker zou kunnen gaan (november-december bijvoorbeeld).

Dit model heeft niet zozeer te maken met 'cultuur' maar meer met 'in den vreemde' zijn en moeten wennen aan nieuwe dingen, terwijl we allerlei dingen waaraan we gewend zijn, niet om

ons heen hebben.


Een bekende Nederlandse wetenschapper, Geert Hofstede, doet al vele jaren onderzoek naar verschillen in culturen. Hij heeft de culturen in een groot aantal landen onderzocht en een

kader opgemaakt op basis waarvan hij de verschillende culturen ordent. Dit kader kent zes 'dimensies':

MACHTSAFSTANDDe mate waarin minder machtige leden binnen een cultuur accepteren dat de macht ongelijk verdeeld is.

Bij een grote machtsafstand verwacht en accepteert men dat de macht ongelijk verdeeld is. Voorbeeld regio's: Azië, Oost Europa, Latijns Amerika en Afrika.

Bij een kleine machtsafstand streeft men naar gelijke rechten voor alle deelnemers, functies etc. Voorbeeld regio's: Scandinavische landen, Nederland, Nieuw Zeeland en Australië.

ONZEKERHEIDSREDUCTIEDe mate waarin een samenleving tolerant is jegens onzekerheid en onduidelijkheid.Bij grote onzekerheidsreductie zal men er veel voor over hebben om risico's en het

onverwachte te vermijden. Voorbeeldlanden: Rusland, Griekenland, Japan.Bij geringe onzekerheidsreductie accepteert men meer dat je niet alles kunt controleren met

als resultaat dat ze in het algemeen meer relaxed en flexibel zijn. Voorbeeldlanden: Jamaica en Singapore.

INDIVIDUALISME TEGENOVER COLLECTIVISME De mate waarin mensen geïntegreerd zijn in groepen.


In een sterk individualistische samenleving neemt men in het algemeen beslissingen op

individueel niveau en staat individuele vrijheid en expressie erg centraal. Voorbeeld: Verenigde Staten, Australië, Nederland en Engeland.

Een meer collectivistische samenleving hecht meer waarde aan de groep en collectieve besluitvorming. Voorbeeld: Guatemala, Pakistan en Indonesië.

MANNELIJKHEID TEGENOVER VROUWELIJKHEID*De verdeling van emotionele rollen tussen mannen en vrouwen binnen een samenleving (*de termen mannelijkheid vs. vrouwelijkheid wordt inmiddels ook door Hofstede zelf bediscussieerd) Mannelijkheid: dergelijke samenlevingen zijn over het algemeen meer gedreven door competitie en prestatie. Tevens zijn de sekserollen gescheiden, mannen worden geacht

assertief en hard te zijn, vrouwen horen bescheiden en teder te zijn en vooral gericht op de kwaliteit van het bestaan. Voorbeeld: Japan, Venezuela, Italië, Ierland en Mexico.

Vrouwelijkheid: een feminiene samenleving handelt over het algemeen in het belang van alle deelnemers, en heeft veel aandacht voor een goede kwaliteit van het bestaan.

Voorbeeldlanden: Zweden, Noorwegen, Finland en Nederland.

LANGE TERMIJN TEGENOVER KORTE TERMIJN ORIËNTATIEDe mate waarin leden van een samenleving gericht zijn op toekomstige beloningen dan wel gericht zijn op het verleden.Langetermijnoriëntatie: samenlevingen uit deze groep zijn zich over het algemeen sterk

bewust van het verleden en de toekomst, en gebruiken deze kennis bij het maken van keuzes. Tradities worden bijvoorbeeld aangepast aan de moderne tijd zodat ze blijven bestaan, en

doorzettingsvermogen en investering zijn doorslaggevend voor het bereiken van resultaten. Voorbeeld landen: Oost Aziatische landen zoals China, Korea en Japan.

Korte termijnoriëntatie: deze samenlevingen zijn over het algemeen meer bezig met het nu. Tradities worden wel gerespecteerd, maar de focus is op het bereiken van resultaat in het hier

en nu; men is minder geneigd te sparen en wil graag snel resultaat boeken. Voorbeeldlanden: Verenigde Staten, Engeland en Spanje.

TOEGEVENDHEID TEGENOVER TERUGHOUDENDHEIDIn hoeverre het mogelijk is om binnen een cultuur de behoeften te bevredigen.Toegevendheid: landen uit deze groep zijn over het algemeen meer toegeeflijk en laten veel

ruimte aan individuen om te genieten van het leven en plezier te maken. Voorbeeldlanden: West-Afrikaanse landen en Australië.

Terughoudendheid: deze samenlevingen zijn over het algemeen meer terughoudend en kennen strenge sociale normen. In zo'n samenleving staat moreel gedrag hoog in het vaandel.

Voorbeeldlanden: Roemenië, Rusland en China.

Het onderzoek van Hofstede geeft inzicht in de grote verschillen die er in verschillende nationale culturen bestaan. Bedenk echter tegelijkertijd dat het hier in zekere zin om

stereotyperingen gaat en dat 'cultuur' iets dynamisch is en globalisering de verschillen tussen culturen ook doet afnemen. Bedenk ook dat uw gastkind op zichzelf al bijzonder is, juist omdat

hij of zij een jaar naar het buitenland wilde gaan.


3.3 Afsluiting

We proberen u met deze tekst achtergrondinformatie te geven. Zo bent u meer voorbereid op wat er zich op het gebied van culturele verschillen zou kunnen voordoen in het jaar dat u

gastgezin bent. Een belangrijke les die veel gastouders uit hun ervaring hebben geleerd, is dat cultuurverschillen belangrijk zijn en kunnen leiden tot misverstanden. Om deze te

overbruggen is het van belang inzicht te hebben in die mogelijke verschillen zonder in de valkuil van stereotyperingen te vallen. Bedenk dat uw gastkind ervoor heeft gekozen om een

jaar door te brengen in een andere cultuur, Net zoals u ervoor gekozen heeft om een jaar lang iemand in uw gezin op te nemen die 'uit een andere cultuur' komt.

We wensen u veel intercultureel leerplezier toe!

Lees meer: medium.com/connect-intercultural-insights-for-global-citizens

geert-hofstede.com/ onder 'culture' kunt u de resultaten vinden van de vele landen die in het onderzoek

zijn betrokken.

4. GOED OM TE WETEN


4.1 De AFS regels wereldwijd

AFS is tijdens de uitwisseling verantwoordelijk voor uw gastkind (zie verantwoordelijkheid).

Daarom zijn er een aantal regels opgesteld die de veiligheid van uw gastkind garanderen. Uw gastkind heeft voor vertrek ervoor getekend dat hij/zij zich aan deze regels zal houden.

Sommige van de regels zijn strenger dan u ze misschien voor een eigen kind zou opstellen. Dit heeft deels met de medische verzekering en aansprakelijkheid te maken, deels met de wet in

verschillende landen en deels met het feit dat een student die Nederland nog niet zo goed kent niet altijd goed kan inschatten hoe gevaarlijk een situatie nou daadwerkelijk is.

Er zijn 4 gouden regels. Als deze regels gebroken worden, wordt de AFS-er teruggestuurd.

Deze regels zijn:

● Motorvoertuigen besturen: Sommige studenten hebben bij aankomst al een rijbewijs

en zouden mogelijk een auto of in ieder geval een brommer mogen besturen. Vanuit AFS is dit niet toegestaan. E-bikes mogen wel bestuurd worden.

● Drugs: AFS heeft internationaal een zero tolerance beleid omtrent drugs, dat geldt ook

voor drugs die in Nederland legaal zijn zoals wiet. We snappen best dat het intrigerend kan zijn dat je zo een coffeeshop binnen kan stappen in ons land; maar dit beleid geldt

ook voor Nederland. Waarschuw uw gastkind dus uit de buurt te blijven van plekken waar ook drugs zijn!

● Liften: Het komt inmiddels bijna niet meer voor in Nederland maar verzoek uw

gastkind i.v.m. veiligheid toch om niet te liften.

● Ernstige overtreding van de wet: AFS gaat niemand terugsturen die door rood loopt en

daarvoor een boete krijgt maar bij ernstige overtredingen van de wet moet er in

overleg met het kantoor bekeken worden of de student zijn uitwisseling in Nederland mag voortzetten. Let op: dit geldt ook voor het drinken van alcohol voor AFS-ers die

jonger zijn dan 18 jaar!

● Niet reizen zonder toelating …..

● Niet werken

4.2 Verantwoordelijkheid

De AFS-deelnemer en de natuurlijke ouders hebben een overeenkomst met AFS getekend, waarmee zaken als de regels van het programma, aansprakelijkheid, verzekeringen en betaling

geregeld zijn. Vanwege deze overeenkomst is AFS verantwoordelijk voor de deelnemer. Natuurlijk voelt u zich verantwoordelijk voor uw gastkind en voor de dagelijkse zorg bent u dat

ook, maar uiteindelijk is AFS altijd eindverantwoordelijk. Dit betekent ook dat AFS zo nodig de beslissing neemt of een deelnemer, die het contract en de regels van AFS niet naleeft,

uiteindelijk naar huis terug moet. Wij verzoeken u dan ook altijd meteen contact met ons op te


nemen in geval van ernstige ziekte of ongeval van uw gastkind. Wij vragen vervolgens het AFS-

kantoor in het thuisland de ouders op de hoogte te stellen. Het is ook van belang ons te melden wanneer uw gastkind op vakantie gaat. Wij moeten te allen tijde contact kunnen opnemen met

onze deelnemers. Daarom verzoeken wij u vriendelijk de procedure te volgen die hieronder beschreven staat..

4.3. Reizen

Wellicht wilt u met uw gastkind gedurende het uitwisselingsjaar een of meerdere reisjes

maken. Ook scholen organiseren soms meerdaagse trips. Als u met uw gezin op vakantie gaat, is het aan u om te beslissen of u uw gastkind meeneemt. Waarschijnlijk beschouwt u uw

gastkind als uw eigen kind en vindt u het prettig als hij of zij meegaat, maar dit betekent natuurlijk niet automatisch dat u de vakantie voor het gastkind geheel betaalt. U kunt de AFS-

deelnemer - en zijn natuurlijke ouders - vragen bij te dragen in de kosten.

Voor alle reizen met minimaal 1 overnachting buiten Nederland - hetzij met school, hetzij met de gastouders, hetzij met andere AFS-ers of zelfstandig - is het nodig zeker twee weken vooraf

een reisformulier in te vullen: http://www.afs.nl/reisaanvraag/. Dit is om in geval van nood te weten waar uw gastkind is en op welke manier hij/zij te bereiken is. Voor dagtochten, dus

zonder overnachting, is het niet nodig om een reisformulier in te sturen.Het formulier voor de aanvraag werkt als volgt: U of het kind vult de reisgegevens in, dan krijgt

u en het gastkind (nogmaals) een mail om de reis goed te keuren en tevens wordt er een bericht gestuurd naar de partner voor de benodigde handtekening van de natuurlijke ouders. Als alle

handtekeningen binnen zijn, dan ontvangen de deelnemer en het gastgezin daar bevestiging van en is de reis akkoord. Soms wordt er gevraagd om extra mails, zoals van het (gast)gezin

waar de deelnemer verblijft of een mail van school dat de absentie akkoord is

Hier moet je op letten als je een reis plant

● Als de deelnemer nog geen verblijfsvergunning heeft ontvangen, kan er nog niet buiten

Nederland gereisd worden. Met de verblijfsvergunning kan de deelnemer binnen de EU

reizen.

● De AFS-er moet zelf controleren bij de ambassade van het land waar hij of zij heen gaat

of een visum nodig is. Voor het verkrijgen van een toeristenvisum is voor sommige

landen een aparte verklaring van AFS nodig. Met een Nederlandse verblijfsvergunning mag de deelnemer volgens de Schengenakkoorden binnen die landen vrij reizen.

● Het zogenaamde 'Interrailen' is niet toegestaan tenzij het een reis van Nederland naar

een vaste bestemming in het buitenland betreft.

● De AFS-ers is gewoon verzekerd voor medische kosten, ook in het buitenland en

zonder beperkingen voor risicosporten als bijvoorbeeld skiën. Wel is het belangrijk dat

de AFS-er zijn of haar verzekeringspasje meeneemt. Een foto ervan in de telefoon is erg handig.


● Net zoals Nederlandse kinderen mogen AFS-deelnemers ook niet zomaar school

verzuimen voor een vakantie onder schooltijd, tenzij het een georganiseerde schoolreis

betreft. Uw gastkind is gewoon leerplichtig en wegblijven van school zonder uitdrukkelijke toestemming van de verantwoordelijke decaan of schoolhoofd kan zelfs

een geldboete opleveren! Mochten er redenen zijn dat de AFS-student een reis niet anders dan tijdens schooldagen kan maken, dan moet hij/zij hiervoor eerst contact

opnemen met het AFS-kantoor.

Heeft u twijfels over de reisplannen, dan kunt u natuurlijk even overleggen met uw contactpersoon of kantoor. Pas als aan alle formaliteiten is voldaan, kan de reis doorgang

vinden. Lees hier de gedetailleerde regels voor het reizen: http://www.afs.nl/reisaanvraag/

4.4 Medische zaken

Uw gastkind heeft een ziektekostenverzekering via AFS. Het bezoek aan de (huis)arts wordt dus door AFS betaald. Het is echter mogelijk dat er om contante betaling vooraf gevraagd

wordt omdat niet alle aanbieder van medische zorg het Assist-Card verzekeringspasje van de AFS-er erkennen. Wanneer contante betaling niet mogelijk is (bijvoorbeeld wegens hoge

kosten) belt u dan naar het nummer dat op het Assist-Card pasje staat of het telefoonnummer van AFS. Laat uw gastkind een foto maken van de Assist Card op zijn/haar mobiel, zodat hij/zij

die altijd bij zich heeft.Nota's van medische kosten kunt u rechtstreeks naar het AFS kantoor doorsturen. Voor de

verzekering die AFS heeft afgesloten, hebben wij de originele nota met naam van uw gastkind nodig plus een korte beschrijving waarom het doktersbezoek nodig was. Dan kunnen de

medische kosten snel worden geregeld. Ook betaalt AFS natuurlijk de nota's van de apotheek en ziekenhuis.

AFS betaalt geen oogheelkundige en/of tandheelkundige hulp, tenzij die nodig zijn na een ongeval. Voor tandheelkundige zorg geldt dat spoedeisende hulp voor verlichting van pijn

(bijvoorbeeld bij een acute ontsteking) tot een maximum van $500 (Amerikaanse dollars) wordt vergoed. AFS betaalt ook geen kosten die voortkomen uit een aandoening die al

aanwezig was voor vertrek naar ons land.. Ook uitgesloten zijn kosten van vaccinaties, brillen, lenzen en plastische chirurgie.

Deze kosten komen voor rekening van de natuurlijke ouders, die hiermee akkoord zijn gegaan

door ondertekening van het contract. Als oogheelkundige en/of tandheelkundige hulp nodig blijkt te zijn, kunt u het beste even contact opnemen met het landelijk AFS-kantoor. Zij

overleggen dan via het zendende land met de natuurlijke ouders. Zo kunnen er ook afspraken gemaakt worden over de manier van betalen, zodat daar later geen problemen over kunnen

ontstaan.

Bij een kleinigheid op het gebied van gezondheid hoeft u AFS niet in te lichten, maar is het iets ernstiger, dan stellen wij het op prijs dat u ons informeert. In principe kunt u gewoon uw

contactpersoon inlichten, bij acute zaken als ongeval/ziekenhuisopname s.v.p. ook het AFS


kantoor inlichten.. Als de tijd het toelaat, moet AFS voor operaties toestemming vragen aan de

natuurlijke ouders.

Zoals boven al genoemd, is uw gastkind via AFS verzekerd voor ziektekosten. Het kan echter zijn dat uw gastkind tijdens het jaar een brief krijgt van het College van Zorgverzekeringen,

omdat hij/zij geen Nederlandse zorgverzekering heeft. In die brief wordt gedreigd met een boete. Onze deelnemers MOGEN zich niet inschrijven voor de basisverzekering, maar als uw

gastkind een dergelijke brief krijgt, moeten er wel stappen ondernomen worden om te voorkomen dat er een boete wordt opgelegd.

Op de site van de SVB (www.svb.nl/Images/3298NH_1011_internetversie.pdf) vindt u een formulier 'Onderzoek Verzekering AWBZ kind' wat naar de SVB gestuurd moet worden, om

aan te tonen dat uw gastkind geen Nederlandse zorgverzekering heeft en ook niet hoeft te hebben. We willen u vragen dit formulier samen met uw gastkind in te vullen. Het formulier

wijst zichzelf. Bij vraag 3 moet ingevuld worden dat de persoon in kwestie geen Nederlandse zorgverzekering heeft 'omdat ik als buitenlandse scholier onder 30 jaar die niet werkt niet onder de basisverzekering val. Ik ben wel voor ziektekosten verzekerd'. Heeft u vragen over het formulier, neem dan even contact op het met AFS-kantoor.


5. STAPPENPLAN

5.1 Gastkind bij IND op uw adres inschrijven

Komt uw gastkind niet uit een EU- of EER-land of Zwitserland, dan moet de IND op de hoogte

gesteld worden van de komst van hem/haar. Het AFS kantoor moet hiervoor een online formulier invullen en heeft een aantal gegevens van twee personen nodig van de familie (mag

ook één volwassene en een kind zijn). De gegevens zijn:

● BSN

● Voor- & Achternaam

● Geboortedatum

● Nationaliteit

● Geboorteland & -plaats

● Burgerlijke staat

We gebruiken deze gegevens alleen om uw gastkind bij de IND op uw adres in te schrijven.

5.2 Gastkind op school aanmelden

Het bezoeken van een middelbare school in een essentieel onderdeel van het

uitwisselprogramma in Nederland. Er moet dus een school (VMBO/HAVO/VWO) bij u in de omgeving gevonden worden. Soms is de keuze voor de hand liggend omdat uw eigen kinderen

op dezelfde school zitten, soms is het even puzzelen welke school handig is. De lokale vrijwilligers en het kantoor helpen er u graag bij.

Aanmelding

De aanmelding op school wordt normaal gesproken door de gastouders zelf gedaan. Dat heeft ermee te maken dat scholen veel eerder ja zeggen tegen buitenlandse scholieren als de

gastouders de inschrijving doen. Dat komt toch persoonlijker over dan een medewerker van het AFS kantoor.

De documenten die jullie nodig hebben voor de schoolinschrijving vinden jullie in het dossier van uw gastkind. Het kan zijn dat de school bij inschrijving vraagt om een uittreksel BPR, deze

kosten zijn voor de AFS-er.


Schoolkeuze

Soms vragen scholieren of gastouders of een andere opleiding dan VMBO/HAVO/VWO ook tot de mogelijkheden behoort. In overleg met de contactpersoon en het AFS-kantoor is dit in

uitzonderingsgevallen eventueel mogelijk. Van tweetalig onderwijs wordt echter in alle gevallen afgeraden omdat dit een belemmering kan zijn voor het leren van de Nederlandse

taal. Kosten die door de keuze voor een andere school veroorzaakt worden, zijn voor rekening van de natuurlijke ouders van uw gastkind.

SchoolboekenSchoolboeken voor uw gastkind kunt u het best gebruiken van het schoolboekenfonds van de

school waar uw gastkind naar toe gaat. Het kan ook zijn dat de school van uw gastkind met een commerciële boekenleverancier werkt. Uw gastkind kan gewoon meegaan met wat op de

school gebruikelijk is. Als er een borg betaald moet worden, is die voor rekening van uw gastkind. Hij/zij krijgt deze borg immers bij goede zorg voor de boeken ook weer terug.

5.3 Aankomst gastkind

De AFS aankomstdag is op 18 september 2020. De studenten komen aan op Schiphol en gaan

vanaf daar met de bus naar het oriëntatieweekend in Soest. Er zijn de hele dag vrijwilligers op Schiphol aanwezig om de scholieren op te vangen. Alle deelnemers zullen bij aankomst worden

getest op corona. De uitslag van de test ontvangen ze binnen een paar uur.

5.4 Oriëntatieweekend en bijeenkomst voor gastouders

Op zondag 20 september, de laatste dag van het oriëntatiekamp bij Stay okay in Soest, staat er een bijeenkomst voor gastouders gepland. De studenten krijgen hier eerste informatie over de

beginperiode in Nederland en kunnen elkaar leren kennen. Op zondagmiddag is er tijd gereserveerd voor een gastouder bijeenkomst waar we zullen ingaan op zaken waar u (vooral

in de eerste weken/maanden) tegenaan kunt lopen. Daarnaast proberen we u mee te nemen in de AFS methodiek en te laten zien hoe wij met intercultureel leren omgaan. Bij 6.11

Bijeenkomsten en activiteiten vertellen wij hier meer over en in zomer ontvangt u meer informatie over het oriëntatieweekend en gastouder bijeenkomst in september.

5.5 Inschrijven bij gemeente en verblijfsvergunning

Inschrijven bij de gemeente

Indien uw gastkind uit de EU komt, dan kan die zich met zijn/haar identificatiebewijs

inschrijven bij de gemeente. Het verschilt per gemeente hoe een inschrijving precies werkt en daarvoor kunt u het beste even op de website van uw gemeente kijken. Na de inschrijving bij

de gemeente krijgt uw gastkind een burgerservicenummer (BSN), dit is vooral van belang voor de school. Het inschrijven moet in principe wel binnen 5 werkdagen na aankomst gebeuren.


Als uw kind uit een niet EU land komt, dan willen sommige gemeenten hm/haar nog niet

inschrijven tot ze het IND pasje (de daadwerkelijke verblijfsvergunning) hebben. Sommige gemeenten nemen genoegen met de brief die wij altijd aan de deelnemer meegeven op

Schiphol waarin staat dat de verblijfsvergunning is goedgekeurd. Het is in elk geval van belang om even contact op te nemen met de gemeente en het te vragen.

Let op: bij vertrek van uw gastkind moet u hem/haar ook weer uitschrijven bij de gemeente.

Doe dit aub vóór het vertrek! Als uw gastkind al vertrokken is, mogen gemeenten hen niet uitschrijven zonder formeel onderzoek te doen waar het kind naartoe is gegaan. Dit is

doorgaans een enorm bureaucratisch proces dat we graag willen voorkomen.

Visum

Als uw gastkind niet uit een EU land komt, dan heeft hij/zij een visum nodig. Er is daarbij onderscheid te maken tussen zogenaamde verdragslanden en overige landen. Er zijn zeven

verdragslanden maar voor AFS zijn alleen de Verenigde Staten, Japan en Canada relevant.

Als uw gastkind uit een verdragsland komt, dan mag die zonder zogenaamde MVV (machtiging tot voorlopig verblijf) inreizen. In dat geval moet uw gastkind twee keer naar een IND kantoor.

Eén keer om een foto te laten maken en vingerafdrukken af te laten nemen. En een tweede keer om de verblijfsvergunning op te halen.

Als uw gastkind niet uit een verdragsland komt, dan heeft hij/zij wel een MVV nodig die in het

thuisland bij een Nederlandse ambassade opgehaald moet worden. Hierbij wordt een foto gemaakt en worden vingerafdrukken genomen. Als zij in Nederland aankomen kunnen zij een

afspraak maken bij een IND kantoor om hun verblijfsvergunning af te halen.

Via de website van de IND kunt u hiervoor een afspraak maken bij het IND kantoor dat in de brief staat vermeld.

Let op! Iedere deelnemer krijgt bij aankomst een tasje. Als dat van toepassing is, dan zitten de

relevante IND papieren in dit tasje. Hierop wordt uitgelegd welke stappen nog ondernomen moeten worden.

5.6 Bankrekening regelen

Zonder pinpas is betalen in Nederland steeds moeilijker. Een pinpas is bijvoorbeeld

noodzakelijk als je een treinkaartje wilt kopen op een station zonder loket, of je OV-chipkaart wilt opladen. Dat kan niet met alle creditcards uit het buitenland. Het is daarom handig als uw

gastkind een eigen bankrekening en pinpas heeft.In Nederland wordt het echter steeds lastiger, zeker voor minderjarigen, om een bankrekening

te openen. De handigste oplossing is dat u zelf een (extra) bankrekening opent en de bijbehorende pinpas aan uw gastkind geeft. Zorg ervoor dat uw gastkind op deze rekening niet


rood mag staan. Via internet kunt u eventueel het financiële gedrag van uw gastkind een beetje

in de gaten houden en de zendouders kunnen zakgeld op deze rekening storten.

5.7 Fiets regelen

Aangezien Nederland het land van de fietsen is, willen we dit cultuurverschijnsel ook introduceren bij onze AFS-deelnemers. Uw gastkind is hierop voorbereid; we hebben hem/haar gevraagd een bedrag van € 150,- te reserveren om een fiets te kunnen kopen bij aankomst. Op deze fiets zal uw gastkind zich naar en van school verplaatsen. Wij verwachten van AFS-deelnemers dat ze tot een afstand van ca. 15 km van huis naar school fietsen en weer terug. Veel AFS-ers worden in landelijke gebieden geplaatst, daar zijn dit normale fietsafstanden.De fiets is dus eigendom van uw gastkind. Hij of zij draagt zelf de verantwoordelijkheid voor reparaties en diefstal. Aan het einde van het jaar verkoopt uw gastkind zijn/haar fiets weer.

Sommige AFS-ers hebben nauwelijks gefietst of zelfs nooit leren fietsen. Wellicht heeft uw gastkind begeleiding nodig om het fietsen (en open afstappen!) onder de knie te krijgen.

Velen zijn ook niet bekend met onze verkeersregels (haaientanden op de weg!) en fietspaden. Een gezamenlijk fietstochtje om de weg naar school te leren kennen kan nooit kwaad.

Realiseert u zich ook dat veel AFS-deelnemers niet bekend zijn met het fenomeen fietsendiefstal. Voorlichting over bijvoorbeeld je fiets altijd op slot doen is dan ook zeker op

zijn plaats. We raden je aan om terughoudend te zijn met het uitlenen van uw eigen mooie fiets.

5.8 Sim-kaart regelen

Wij raden u aan uw gastkind zelf een mobiele telefoon met een prepaidkaart te laten

aanschaffen of een Nederlandse SIM-kaart voor een bestaande telefoon. Het leven van een jongere in Nederland zonder mobiel is bijna ondenkbaar. Een prepaid kaart is in de meeste

gevallen aan te bevelen, dan rijzen de kosten niet ongemerkt de pan uit. Geef het nieuwe Nederlandse nummer door aan de contactpersoon en kantoor.

5.9 OV-Chipkaart

Alle deelnemers krijgen in hun welkomstpakket een OV-chipkaart met een daluren

voordeelabonnement. Daarmee krijg je 40% korting in de daluren. De daluren, oftewel de tijden buiten de spits, zijn op werkdagen van 0.00 - 6.30 uur, van 9.00 - 16.00 uur en van 18.30

- 24.00 uur, en in het weekend en op feestdagen de hele dag. Het moment dat je incheckt, bepaalt de korting die wordt berekend voor de hele reis. Op de OV-chipkaart kun je saldo

opladen en behalve met de trein ook met bus, tram en metro reizen. Nederland is (zeker voor buitenlanders) een klein land. De afstanden zijn goed te overbruggen

en Nederland heeft een uitgebreid openbaar vervoersnetwerk. Na een paar maanden zal uw gastkind zeker meer van Nederland willen zien en andere AFS-ers elders in het land willen

bezoeken. Daarom is het daluren voordeelabonnement een uitkomst. 23

Gastouderhandleiding juli 2020

Let op: Het abonnement moet nog op de kaart geactiveerd worden. Dat kan bij een automaat op het station door ‘product ophalen’ te kiezen.

6. FINANCIËN & OVERHEID

Achterin deze handleiding geven we een overzicht van de kosten en wie voor welke betaling verantwoordelijk is. De wijze waarop kosten eventueel gedeclareerd kunnen worden, leest u

onder declaraties. Het declaratieformulier treft u op www.afs.nl/materialen-voor-gastouders.

6.1 Zakgeld

Van gastouders wordt niet verwacht dat zij hun gastkind extra zakgeld geven. U betaalt immers al extra kosten voor de eten en het onderdak. Uw gastkind heeft een advies gekregen van AFS over het mee te nemen zakgeld. Ter informatie; het advies was €1200,- voor het gehele jaar. Bestedingspatronen onder de AFS-deelnemers zijn enorm wisselend. De ene scholier kan goed met geld omgaan, de andere iets minder. De ene scholier is veel luxe gewend, terwijl een ander met weinig tevreden is. Nieuw voor bijna alle AFS-deelnemers is dat zij een jaar lang van een 'groot' bedrag moeten rondkomen. Ze zullen zelfstandig hun geld moeten beheren en afwegingen moeten maken hoe en wanneer ze het uitgeven. Niet iedere AFS-er kan deze verantwoordelijkheid aan. Bovendien zijn er al genoeg andere zaken die hen bezighouden. U kunt hierin behulpzaam zijn door aan te bieden het geld te 'beheren' en, indien blijkt dat de AFS-deelnemer zijn geld te makkelijk uitgeeft, samen met hem of haar naar het bestedingspatroon te kijken. Ook kan er met de bank afgesproken worden dat er een opnamelimiet geldt. Per week of maand kan de AFS-deelnemer dan maar een beperkt bedrag opnemen. Bij vragen kunt u bij uw contactpersoon of op kantoor terecht.

6.3 Kinderbijslag en/of belastingaftrek

Gastouders hebben voor hun AFS-deelnemer geen recht op kinderbijslag. AFS-ers zijn

namelijk geen pleegkinderen in de zin van de wet. Om die reden is het ook niet mogelijk de kosten voor het levensonderhoud van de belasting af te trekken.


6.4 Belastingdienst & toeslagen

Als uw gastkind 18 jaar is of wordt, weet de belastingdienst via de Gemeentelijke

Basisadministratie dat hij 'als volwassene' in Nederland woont. In de meeste gevallen hoort u er niets van, maar het komt een enkele keer voor dat een gastkind een brief krijgt van de

belastingdienst met een uitgebreid vragenformulier. U kunt dit formulier gewoon terugsturen naar de belastingdienst met een briefje erbij dat de persoon in kwestie een

uitwisselingsstudent is die niet mag werken en met de aankomst en vertrek data. Dat zou voldoende moeten zijn. Als uitwisselingsstudent heeft uw gastkind niets met de

belastingdienst te maken. Het kan ook zijn dat een gastkind ouder dan 18+ mee wordt gerekend als toeslagpartner.

6.5 Vaccinatieplicht

Studenten die van buiten Europa komen krijgen meestal rond januari een brief van het

Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu het verzoek om een aantal vaccinaties te halen. Ze hebben deze vaccinaties al voor vertrek gehaald. Jullie kunnen deze brief daarom gewoon

negeren.

6.7 VOG

Het is verplicht om voor gastgezinnen een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) aan te vragen

voor alle personen van boven de 18 die op het adres ingeschreven staan. In de meeste gevallen wordt de VOG al voor de plaatsing aangevraagd maar vooral bij overplaatsingen gebeurt dat

vaak pas later. De aanvraag moet vanuit AFS gebeuren, wacht daarom op het verzoek van AFS om een VOG aan te vragen. De aanvraag van de VOG is gratis. De VOG wordt naar uw adres

gestuurd, met het vriendelijke verzoek een scan te sturen naar [email protected] Daarnaast hebben we een gedragscode die we graag ter kennisneming aan jullie meegeven. Die kan hier gelezen

worden: www.afs.nl/gedragscode-voor-gastgezin . Een VOG is 5 jaar geldig.

6.8 Werken

Een aantal keer per jaar krijgen we de vraag of AFS-ers mogen werken tijdens hun verblijf in Nederland. Daarmee wordt dan meestal een baantje bij een plaatselijk restaurant, vakken

vullen of iets dergelijks bedoeld. Helaas moeten we vele studenten dan teleurstellen, want dit is alleen toegestaan voor studenten uit een EU-land. Andere AFS-ers hebben een visum en

verblijfsvergunning gekregen met als doel 'culturele uitwisseling' en een voorwaarde is dat ze dan geen betaald werk verrichten. Wanneer door een overheidsinstantie ontdekt wordt dat

iemand illegaal aan het werk is, betekent dit het einde van de uitwisseling voor de AFS-er. Ook kan de positie van AFS als organisatie in diskrediet worden gebracht. AFS heeft een speciaal

convenant met de IND over het verkrijgen van een MVV/Visa en daarin staat dat werken niet is toegestaan. Het is een te groot risico voor AFS om het dan toch oogluikend toe te staan. In

gevallen waar uitwijzing dreigt is AFS niet in staat dit te voorkomen. Het is simpelweg de Nederlandse wet die deze regel bepaalt.


Komt de student uit een EU/EER-land dan mag hij alleen werken onder de volgende voorwaarden:

● het werk mag school en eventuele extra schoolactiviteiten niet in de weg staan

● niet meer dan 10 uur per week

● zelf aan de werkgever melden als de student vanwege AFS-activiteiten of activiteiten van

het gastgezin niet kan komen werken (AFS-activiteiten en gastgezinactiviteiten gaan te allen tijde voor)

● de werkgever heeft alle door de Nederlandse wet voorgeschreven verzekeringen

Vrijwilligerswerk kan wel altijd, en kan als positieve stimulans dienen.

6.9 Langer blijven

Veel AFS-ers willen graag na afloop van het officiële uitwisselingsprogramma langer in Nederland blijven om met vakantie te gaan of door Europa te reizen. Tot onze spijt kunnen wij

dit niet toestaan. Alle AFS-ers met een visum moeten na de officiële beëindiging van het programma in principe terug naar huis. Op persoonlijke basis kan een uitzondering gemaakt

worden, op voorwaarde dat ze in het gastgezin blijven of met een eigen gezin een reis maken. Alleen langer blijven wordt onder geen enkele voorwaarde toegestaan. De overheid kan onze

vergunning om scholieren naar Nederland te halen intrekken als we niet aan deze regels voldoen. Bovendien blijft AFS aansprakelijk voor alles wat de deelnemer binnen Europa nog

doet, ook al is het uitwisselingsprogramma officieel afgelopen en houdt alle verzekeringsdekking van AFS op. Alleen de daadwerkelijke terugkeer in het thuisland

beëindigt deze verantwoordelijkheid.

6.10 Declaratie

Tijdens het AFS-jaar zullen u en/of uw gastkind kosten maken. Sommige kosten worden vergoed door AFS. Achterin deze handleiding hebben we op een rijtje gezet wie voor welke

kosten aansprakelijk is. Wanneer AFS deze kosten hoort te vergoeden dan kunt u het declaratieformulier invullen en met de bijbehorende nota versturen naar het AFS kantoor.

Weet u niet zeker of iets door AFS vergoed wordt? Bij het AFS kantoor kunt u navraag doen.

Reiskosten naar AFS-activiteitenAlle studenten krijgen van AFS een NS daluren voordeelabonnement waarmee zij met korting

van en naar de landelijke kampen/activiteiten kunnen reizen. De reizen naar de 3 kampen proberen wij op passende wijze te vergoeden. Dat kan door middel van het eerder genoemde

declaratieformulier. Alle overige reiskosten zijn voor rekening van de student, dus ook de reiskosten van en naar de regionale AFS-activiteiten.


Reiskosten naar schoolAFS-ers worden geacht naar school te gaan op dezelfde manier als hun leeftijdsgenoten,

meestal is dat lopend of op de fiets. Als de reisafstand naar school meer dan 15 km is en het gebruikelijk is dat iedereen uit uw woonplaats met het openbaar vervoer naar school gaat, dan

kunt u met ons overleggen over de te vergoeden reiskosten. Maar in principe is het de bedoeling dat uw gastkind met de fiets of lopend naar school gaat. De reiskosten van en naar

school worden tijdens maximaal twee wintermaanden door AFS betaald (per enkele reis). De weersomstandigheden moeten dan wel zodanig zijn dat fietsen niet meer aan te raden valt of

onmogelijk is. U kunt deze reiskosten declareren door het declaratieformulier naar AFS te sturen. Wij controleren dat met het OV-chipkaart overzicht en zorgen ervoor dat het bedrag

terug wordt gestort.

6.11 Bijeenkomsten en activiteiten

Tijdens een uitwisselng vinden er een aantal regionale en landelijke activiteiten plaats. Het

oriëntatieweekend is in het vorige onderdeel al aan bod gekomen. Voor uw gastkind zijn er nog twee kampen, het novemberweekend en het eindkamp. Tijdens het novemberweekend komen

de studenten in de regio bij elkaar om het over de eerste twee maanden te evalueren en om elkaar beter te leren kennen. Het eindkamp is weer landelijk georganiseerd en is bedoeld om

de studenten op de terugkomst voor te bereiden. Tijdens het eindkamp is ook een middag voor de gastouders gereserveerd. Tijdens het jaar zijn er een aantal regionale activiteiten voor

gastgezinnen en studenten, zoals een schaatsuitje of de Amsterdam- en Rotterdamdag, maar ook gastouder bijeenkomsten. Tijdens zulke bijeenkomsten kunt u ervaringen uitwisselen met

andere gezinnen, vragen stellen, tips geven én oppikken. Meer informatie over de activiteiten en bijeenkomsten ontvangt u zodra de data bekend zijn.

6.12 Nooddienst

Het AFS-kantoor is op werkdagen telefonisch te bereiken van 9:00 tot 17:00 uur. Voor een levensbedreigende situatie kunt u ons 24/7 bereiken. Hiervoor kunt u ons algemene nummer

bellen. U heeft dan de mogelijkheid om te worden doorgeschakeld naar het noodnummer.

De noodtelefoon wordt óf direct opgenomen door een staflid óf de voicemail geeft u verdere instructies. U wordt altijd teruggebeld, dit kan soms even duren, omdat de persoon die de

nooddienst heeft niet altijd in de gelegenheid is direct terug te bellen. Moet u langer dan een uur wachten, probeert u het dan opnieuw of bel uw contactpersoon.

Let op: In een noodsituatie is het niet verstandig om direct contact op te nemen met de

natuurlijke ouders. Om paniekreacties te voorkomen gebeurt dat altijd via ons kantoor en het AFS-kantoor in het thuisland. Indien nodig roept AFS de hulp in van een (medisch) expert, om

ouders zo goed mogelijk van de juiste informatie te voorzien.


7. HET LEVEN VAN ELKE DAG

Opeens is het zover, u haalt uw gastkind van Schiphol. Een gebeurtenis waar u en uw gastkind

echt naar uitgekeken hebben. Misschien heeft u al contact gehad met uw gastkind, maar nu wordt het echt.

7.1 Vermoeidheid

Uw gastkind heeft net een intensieve tijd achter de rug; afscheid nemen van de natuurlijke

ouders en vrienden en de vliegreis met het daarbij behorende tijdsverschil. Uw gastkind zal vermoeid zijn en dit kan wel zes weken duren. De hele dag een taal horen die je niet verstaat,

een andere omgeving en nieuwe mensen om je heen met andere gewoontes vragen veel energie van uw gastkind.

Een relatie opbouwen met uw gastkind vraagt geduld en begrip van alle familieleden, maar als je open staat voor elkaar, de tijd neemt om aan elkaar te wennen en elkaar niet veroordeelt zal

dat zeker lukken.

Samengevat komen in deze beginperiode drie belangrijke zaken bij elkaar: loslaten van de thuissituatie, wennen aan de nieuwe gezinssituatie en de taalbarrière. In het

Engels wordt ook wel gesproken over 'culture fatigue' (cultuurmoeheid). Het gaat daarbij om psychische en soms zelfs lichamelijke vermoeidheid. Niet iedereen heeft er evenveel last van,

maar door alles wat er op hen afkomt, kunnen de AFS-ers in het begin lusteloos, vermoeid, geïrriteerd en soms zelfs wat gedeprimeerd zijn. In extreme gevallen kan 'culture fatigue' zelfs

leiden tot verminderde weerstand, hoofdpijn en dergelijke. Belangrijk is te weten dat deze verschijnselen niet uw schuld zijn en over gaan. Zijn er lichamelijke klachten of maakt u zich om

andere redenen zorgen, neemt u dan vooral contact op met AFS.


7.2 Heimwee

Uw gastkind heeft zijn familie en vrienden achtergelaten. Het gemis van de vertrouwde omgeving, dierbaren en routine kan heimwee veroorzaken. Sommige jongeren hebben de

behoefte veel over 'thuis' te willen praten. Anderen sluiten zich op in hun kamer en zoeken regelmatig contact met het thuisland. Het lijkt dan alsof uw gastkind niet bij u wil zijn en geen

belangstelling heeft voor onze cultuur. Herkennen van heimwee in een vroegtijdig stadium is belangrijk. Natuurlijk hoeft niet elke buitenlandse scholier last van heimwee te hebben.

Wat te doen bij heimwee?

● erover praten en begrip tonen

● 'toestemming' geven voor die heimweegevoelens

Zo wordt loslaten van de natuurlijke ouders minder eng, waardoor uw gastkind zich ook aan u durft te hechten.

Wanneer heimwee:

● in het begin

● na een paar maanden kan er weer een golf van heimwee komen. De eerste nieuwigheid

van de nieuwe omgeving is er dan af. Uw gastkind realiseert zich dat aanpassen niet allemaal vanzelf gaat.

● feestdagen en verjaardagen zijn voor uw gastkind moeilijke momenten, waarbij

heimwee kan toenemen.

7.3 Het thuisfront

De banden met thuis hoeven natuurlijk niet volledig doorgesneden worden. Communicatie is erg eenvoudig tegenwoordig, maar dat maakt het als gastkind niet altijd makkelijker. De

natuurlijke ouders zijn benieuwd hoe het in het buitenland met hun kind gaat, soms zijn ze bezorgd en sommige natuurlijke ouders zoeken in het begin vaak contact. Ook vanuit het kind

is er natuurlijk behoefte aan contact. Wanneer de natuurlijke ouders echter te veel invloed (blijven) uitoefenen op hun kind kan dit storend werken en kan uw gastkind moeilijk een relatie

met u opbouwen. Probeer samen een modus te vinden. Hetzelfde geldt voor contact met vrienden in het thuisland.

7.3.1 Wat als natuurlijke ouders te veel contact zoeken?

● Probeer het bespreekbaar te maken als het storend is


● Bouw zelf contact op met de natuurlijke ouders, door bijvoorbeeld af en toe een e-mail te

sturen over hoe het gaat. Dit levert vertrouwen op bij de natuurlijke ouders, waardoor veel

contact met hun kind minder noodzakelijk wordt. Dit kan leuk zijn en het begin zijn van een duurzame relatie. U bent samen verantwoordelijk voor het wel en wee van uw

gastkind. U moet zelf bedenken of u een hechte relatie wilt opbouwen met de natuurlijke ouders van uw gastkind of niet. De ervaringen lopen op dit punt zeer uiteen.

● Skype, Facetime en WhatsApp zijn veel gebruikte vormen van contact met thuis. Ook

hierbij kan het belangrijk zijn afspraken te maken. Als uw gastkind dagelijks en/of urenlang via Facetime etc. contact heeft met vrienden en ouders thuis, blijft hij/zij in feite teveel in

het thuisland staan. Praat er samen over en maak afspraken als het u stoort of wanneer u het idee heeft dat het uw gastkind belemmert in het opbouwen van een leven in Nederland.

7.3.2 Bezoek natuurlijke ouders

Er zijn natuurlijke ouders die hun kind gedurende het uitwisselingsjaar willen bezoeken. U

moet zo'n bezoek altijd voorleggen aan het kantoor. Een bezoek van de natuurlijke ouders in het begin van het jaar keurt AFS niet goed. Het bemoeilijkt het interculturele leerproces en uit

ervaring weten wij dat het heimwee-bevorderend werkt. Wanneer uw gastkind eenmaal goed gewend is in uw gezin en u er geen bezwaar tegen heeft, is vanaf maart in overleg met AFS een

bezoek toegestaan. We streven ernaar familiebezoeken te laten plaatsvinden in de meivakantie en idealiter niet

langer dan 3 dagen. Reizen na afloop van het programma is aan te vragen en wordt op individuele basis beoordeeld.

7.3.3 Hoe komt zo’n bezoek tot stand (of juist niet)?

De natuurlijke ouders richten hun verzoek tot het AFS-kantoor in het thuisland en niet alleen

bij hun kind. Wellicht vindt u een bezoek van hen niet verstandig, of komt het niet goed uit met uw eigen plannen. Daarom neemt AFS Nederland in overleg met het AFS kantoor in het

thuisland de beslissing of de ouders op bezoek mogen komen. Vanzelfsprekend ook in overleg met u als gastouders.

7.4 De nieuwe gezinssituatie

Uw gastkind zal moeten wennen aan de normen, waarden, regels en routine van uw gezin. Deze zullen afwijken van datgene waarmee hij in zijn thuisland is opgegroeid.

Zowel u als uw gastkind komen in aanraking met culturele verschillen. Deze komen het eerst

tot uiting bij praktische zaken. In Nederland zijn veel mensen bijvoorbeeld gewend om elkaar goedemorgen en welterusten te wensen en dag te zeggen wanneer men het huis verlaat. In

veel andere culturen is dit niet gebruikelijk. Wanneer uw gastkind dit gebruik niet kent, kan hij ineens uit huis of naar bed vertrokken zijn. Hij handelt hiermee precies volgens de normen van


zijn eigen cultuur. Dit kan vreemd of onbeleefd op u overkomen, maar achter het gedrag van

uw gastkind gaat gewoon onwetendheid schuil. Bespreek dingen die u opvallen en vertel hoe het er in Nederland of in uw gezin aan toe gaat.

Vertel uw gastkind wat u van hem verwacht of wat u minder belangrijk vindt.

7.4.1. Intercultureel leerproces

Het is goed om de verschillen met uw gastkind te bespreken. Zo komt er een interculturele

uitwisseling tot stand. Als uw gastkind het gebruik kent en het zich eigen zal maken omdat dit bij onze cultuur hoort, helpt het uw gastkind bij de integratie in Nederland. Uw gastkind zal

zich sneller thuis voelen. Aan de andere kant denkt u wellicht na over het hoe en waarom van onze omgangsvormen.

7.4.2 Culturele verschillen

Op verschillende gebieden kunnen er culturele verschillen zijn, onder meer bij:

● tafelmanieren

● uitgaan

● meehelpen in de huishouding

● omgang met ouders

● vragen stellen (bijvoorbeeld aan tafel)

● beleefdheids- en omgangsvormen

● schoolgaan en huiswerk

● omgaan met geld

● hygiëne

● vriendschappen en relaties

● vrijetijdsbesteding

● verantwoordelijkheid dragen en initiatief nemen

● omgaan met tijd en afspraken

● privacy

Onderwerpen waar u over in gesprek kunt gaan zijn:

● Welke regels gelden er bij u in huis?


● Welke huishoudelijk taken worden gedeeld en welke taak krijgt uw gastkind?

● Staat u het toe dat uw gastkind uit gaat en zo ja, hoe laat verwacht u hem of haar weer

thuis?

● Krijgt uw gastkind een sleutel en mag hij/zij alleen thuis zijn?

● Hoe werkt het openbaar vervoer?

● Wat zijn onze verkeersregels?

● Hoe lang en hoe vaak mag er gedoucht worden?

● Mag uw gastkind zelf het één en ander uit de (koel)kast pakken en zo ja, wat, wanneer en

hoeveel?

● Hoe ziet uw dagindeling er uit?

● Hoe laat wordt er gegeten?

In bijlage vindt u een checklist met onderwerpen. Deze lijst hoeft natuurlijk niet in één dag besproken te worden, maar kan in de eerste periode erg handig zijn.

7.5 Omgang gastouder en kind

Als gastouder neemt u tijdelijk voor een belangrijk deel de rol van de natuurlijke ouders over, inclusief die van opvoeder. Uw gastkind draait mee in uw gezin en houdt zich aan dezelfde

regels als eventueel uw eigen kinderen. Vanzelfsprekend besteedt u ook zorg en aandacht aan uw gastkind en hanteert u dezelfde opvoedingsstijl. Uw gastkind is gewoon onderdeel van uw

gezinsleven en speelt niet de rol van 'gast'.

7.5.1 Nederlandse ouders

Uw opvoedingsstijl zal afwijken van wat uw gastkind gewend is. Gezagsverhoudingen tussen

ouders en kinderen kunnen tussen culturen erg verschillen, maar ook tussen Nederlandse ouders en hun opvoedingsstijl bestaan er grote verschillen. Wat sommige Nederlandse ouders

heel gewoon vinden, is voor andere ouders verboden terrein, en omgekeerd natuurlijk ook. Dat geldt evenzeer voor buitenlandse ouders.

VoorbeeldNederlandse ouders tonen doorgaans interesse in het leven van hun kinderen. Van onze buitenlandse scholieren horen wij geregeld dat Nederlandse ouders zo bemoeizuchtig zijn. Ex-gastouders zeggen op hun beurt wel eens dat hun gastkind niet altijd eerlijk was.In Nederland zijn wij als ouders gewend te vragen waar onze kinderen naar toe gaan, wat ze er doen, en om na afloop te vragen hoe het geweest is. Dat is interesse en tevens een manier om als ouder te checken of uw kind niet in zeven sloten tegelijk loopt. Nederlandse jongeren zijn dit gewend en zien


dit niet als bedreiging of bemoeizucht. Ze weten dat eerlijkheid over hun doen en laten een grotere vrijheid op kan leveren, omdat zij daarmee het vertrouwen van hun ouders krijgen. Voor veel buitenlandse jongeren is dit gegeven volkomen vreemd. Zij vatten de interesse van de gastouders op als bemoeizucht. In hun thuisland waren zij gewend hun ouders niet te informeren of alleen zeer oppervlakkig. Wanneer ze daar 'eerlijk' zouden zijn, zouden zij namelijk misschien niet meer uit mogen. In Nederland gekomen, doen deze jongeren precies hetzelfde als in hun thuisland. Ze vertellen slechts vaag wat ze doen en waar ze naartoe gaan. De gastouder kan tot de ontdekking komen, na enig navragen, dat het gastkind helemaal niet daar geweest is waar hij gezegd had naar toe te gaan, terwijl uw gastkind beweert dat hij daar wel geweest is. Als ouders sta je dan voor een raadsel. Waarom liegen over zoiets simpels? Een cultureel verschil dus. Blijf erover praten met uw gastkind en oordeel niet te snel. Vaak zit er achter het gedrag van uw gastkind iets heel anders dan moedwillig liegen.

7.5.2 Eigen verantwoordelijkheid en initiatief nemen

Ook bij verantwoordelijkheidsgevoel en initiatief nemen zijn cultuurverschillen zichtbaar. In sommige culturen worden jongeren minder gestimuleerd om verantwoordelijkheid te dragen

en initiatief te tonen.

VoorbeeldNederlandse ouders voeden hun kinderen meestal al op relatief jonge leeftijd op tot zelfstandige personen. Rond hun 18e gaan veel jongeren in verband met hun studie op kamers en dan verwachten hun ouders dat zij met geld en huishouden om kunnen gaan. In andere landen gaat dat er vaak heel anders aan toe. Het gevolg is dat jongeren in zo'n cultuur veel langer 'kind' blijven. Op kamers gaan is er in veel landen niet bij.In Nederland gekomen worden er opeens heel andere eisen aan het gastkind gesteld. In de praktijk kunnen zij tegen problemen aanlopen en in een isolement terechtkomen.

7.5.3 Aspecten van initiatief nemen en eigen verantwoordelijkheid

● Op het gebied van vrienden maken

● Met een probleem op school naar een docent durven stappen

● Meedraaien in een Nederlands gezin. Nederlandse ouders verwachten bijvoorbeeld van

hun kinderen dat zij, zonder het steeds te hoeven zeggen of te controleren, hun kamer

opruimen, of hun huiswerk maken. Daar maken zij afspraken over met hun kinderen. Wanneer de ouders hun verwachtingen aan hun kind duidelijk maken, is het de

verantwoordelijkheid van het kind om verder de consequenties van de gemaakte afspraak te dragen.

● Omgaan met zakgeld is voor veel buitenlandse kinderen nieuw. Zeker als ze ineens veel

geld op hun rekening zien staan, is enig toezicht op het uitgavenpatroon gewenst.


Voorbeeld maatregelen rond verantwoordelijkheid:

● Vergeten je was in de wasmand te doen? Dan wordt je was niet gewassen.

● Zakgeld op? Dan ga je maar niet uit.

● De laatste bus gemist? Dan moet je lopen en kom je voortaan maar eerder thuis.

Uw gastkind kan heel anders gewend zijn en daardoor een afwachtende houding aannemen of

zelfs helemaal niet zien wat u van hem verwacht. De enige oplossing blijft: erover praten, steeds weer duidelijk maken wat uw verwachtingen zijn.

7.5.4 Vriendschap en vrijetijdsbesteding

Vriendschap

Ook op het gebied van vriendschap en vrijetijdsbesteding zijn er culturele verschillen. Het begrip 'vriendschap' kan door uw gastkind heel anders worden ingevuld; wat wij een kennis

noemen, is voor uw gastkind soms een goede vriend.

LiefdeOok op het gebied van de liefde heersen er andere normen en waarden. Een Nederlandse jongere kan over het algemeen serieus 'verkering' hebben. Ouders zijn daar meestal van op de hoogte en zien de ontwikkelingen aan en bespreken dit met hun kinderen. In sommige culturen is het echter helemaal niet gebruikelijk deze zaken met je ouders te delen. Angst voor bijvoorbeeld een uitgaansverbod maakt dat zo'n jongere er voor kiest niets te vertellen. Onze ervaring is dat gastouders het moeilijk vinden en ongerust zijn wanneer ze er door hun gastkind niet bij betrokken worden. Ook hier geldt: spreek uw ongerustheid uit zonder een waardeoordeel en leg uit welke normen en waarden u hanteert.

VrijetijdsbestedingDe Nederlandse jongere heeft het druk. Naar de voetbal- of handbalclub, huiswerk maken, uitgaan in het weekend, bij een vriend of vriendin op bezoek, een baantje bij de supermarkt.

Daarnaast nog een aantal activiteiten samen met het gezin, zoals op bezoek bij familie of tv kijken. Veel activiteiten worden gepland en van tevoren afgesproken. Uw gastkind kan hier

heel verschillend op reageren: de één kan het nauwelijks bijbenen, terwijl de ander zich verveelt.

Veel jongeren zijn gewend dat buitenschoolse activiteiten door de school worden georganiseerd. Dat is in Nederland niet gewoon. Het kan zijn dat er enige aansporing nodig is

om uw gastkind lid te laten worden van een sport-, muziek- of hobbyclub. Bespreek daarom de normen en wijze van samen deelnemen aan activiteiten die in uw gezin gelden ten aanzien van

vrijetijdsbesteding met uw gastkind.


7.5.5 Fases

● Eerste twee maanden: wennen aan elkaar en het leren omgaan met veel verschillen van

praktische aard

● Maand drie en vier: u krijgt te maken met verschillen van opvatting in de relationele- en

opvoedkundige sfeer. Veel gastouders vinden dit de moeilijkste periode. U gaat een balans vinden tussen aanpassen van uw gastkind aan uw normen en uw respect voor het anders

denken en doen van uw gastkind.

● Maand vijf en zes: als de balans gevonden is, is iedereen in deze periode gewend aan de

nieuwe situatie en is uw gastkind niet meer weg te denken uit uw gezin.

7.6 De taal

7.6.1 Taalmethode

Bij aankomst zal uw gastkind geen of heel beperkt Nederlands spreken. Vóór vertrek heeft

hij/zij via AFS al kunnen kennismaken met de Nederlandse taal. AFS werkt sinds 2014 met de methode Rosetta Stone, een gerenommeerde, interactieve taalmethode op internet. De

studenten hebben ruim voor vertrek allemaal hun login-gegevens gekregen. Afhankelijk van het enthousiasme kent uw gastkind bij aankomst dus al een aantal basisbegrippen in het

Nederlands. Echter, het uitspreken van de Nederlandse taal is en blijft voor een buitenlander erg moeilijk!

U kunt uw gastkind helpen de Nederlandse taal onder de knie te krijgen. In uw huis kan het

gastkind allerlei praktische begrippen leren (plak gele post-its met het Nederlandse woord op de koelkast, de deur, een stoel, de bank etc.), u kunt hem helpen met Rosetta Stone,

enzovoorts. Maar u helpt hem misschien wel het meest door langzaam maar consequent Nederlands tegen hem te spreken, hoe leuk u het zelf wellicht ook vindt om Engels te praten.

Niet doen, zet zo snel mogelijk de knop in uw hoofd op ’Nederlands’. Nederlands leren is belangrijk voor de integratie, zowel in het gezin als daarbuiten.

Hier een aantal praktische tips, vooral voor de beginperiode:

● Kijk de luisteraar aan als je spreekt, en praat langzaam en duidelijk

● Probeer niet luider te gaan spreken als de luisteraar je niet verstaat, (hij is niet doof, maar

begrijpt niet wat je zegt)

● Probeer eenvoudige korte zinnen te spreken en vermijdt in eerste instantie gezegdes en

spreekwoorden. Maak gebaren bij wat u zegt en gebruik uw gezichtsuitdrukking

● Stimuleer het gastkind zoveel mogelijk Nederlands te praten, fouten maken is niet erg


● Corrigeer (grote) fouten pas als de persoon gezegd heeft wat hij wilde zeggen, anders stokt

de conversatie

● Er zijn waarschijnlijk goede en slechte dagen: reageer niet te ongeduldig als het gastkind

opeens niet begrijpt wat hij gisteren nog wel begreep

● Stimuleer hem woorden op te schrijven die hij geleerd heeft. Zo is het makkelijker de moed

erin te houden en af en toe oude lijstjes door te kijken

● Prijs hem voor spontaan Nederlands spreken en voor vorderingen

● Als uw Nederlandse zin niet begrepen wordt, probeer dan eerst hetzelfde op een andere

manier te zeggen en vraag eventueel welk woord wel en welk woord niet begrepen wordt

● Vergeet niet dat de hele dag dagen luisteren naar een vreemde taal heel erg vermoeiend is

● Probeer tijd vrij te maken om samen te werken aan de taalmethode.

Alleen als je echt goed Nederlands leert kun je volledig integreren. Al zijn mensen vaak bereid Engels te spreken als ze specifiek iets tegen de uitwisselingsscholier zeggen. De grappen en

alle onderlinge conversaties zijn in het Nederlands en als je die mist, mis je een groot deel van het sociale verkeer.

Onze ervaring is dat gemotiveerde AFS-scholieren met hulp van gastgezin en school na een

half jaar redelijk tot goed Nederlands spreken, hoe onvoorstelbaar dat misschien lijkt in de eerste weken.

7.6.2 Waarom Nederlands leren spreken

Kennis- en spreken van de Nederlandse taal is een essentieel onderdeel van integreren en het intercultureel leerproces. AFS vindt het erg belangrijk dat buitenlandse scholieren zo snel

mogelijk onze taal leren spreken. Waarom?

● Uw gastkind wordt opgenomen in de gemeenschap, hij/zij is geen gast meer en heeft ook

geen uitzonderingspositie. Hij/zij telt mee!

● Hij/zij komt daardoor intensiever met onze cultuur in aanraking

● Door het spreken van de taal van ons land, leert hij/zij hoe de Nederlander zich voelt en

zich uitdrukt door middel van de taal

De meeste jongeren beschikken over basisniveau Engels. Wel kunnen daar zeer grote verschillen in zitten. Engelse les wordt weliswaar op bijna alle scholen ter wereld gegeven,

maar het niveau is zeer verschillend. Het kan dus zo zijn dat uw gastkind zelfs met de Engelse taal veel moeite heeft.


7.6.3 Nederlands spreken in de beginperiode

De eerste periode wordt in beslag genomen door alle nieuwe indrukken. Het is de bedoeling

dat uw gastkind zo snel mogelijk alleen nog Nederlands probeert te spreken, met u en ook op school.

Een actieve houding van uw gastkind om de taal zo snel mogelijk te leren is belangrijk. Met Engelstaligen is het gemakkelijk om in hun eigen taal te communiceren maar vaak belemmert

dat het leren van het Nederlands. De ervaring leert dat de meeste studenten zo rond de Kerst echt de knop omzetten en alleen nog Nederlands spreken, maar sommigen doen het al veel

eerder, en er zijn er die het nooit echt goed leren. Er zijn verschillende apps om te de taal eigen te maken, denk aan Duo Lingo, Wordeys.com, Wrts of Woordjesleren.

7.6.4. Hoe je Nederlands kunt leren spreken en verstaan

● Naast Rosetta Stone zijn er op internet veel meer (gratis) websites te vinden die kunnen

helpen bij het leren van de taal en het ook leuker maken. Zeker in die beginperiode kan het

voor uw gastkind moeilijk zijn om gevoelens in het Nederlands uit te drukken. Praten over hoe je je voelt doe je toch het makkelijkst in je moedertaal. Leef op andere manieren met

uw gastkind mee door bijvoorbeeld een knuffel te geven.

● School speelt een belangrijke rol bij het leren van de Nederlandse taal. Dit is de plek waar

uw gastkind veel in aanraking komt met het Nederlands. Het is belangrijk om contacten

met medescholieren op te bouwen, ervoor te zorgen dat je erbij gaat horen en zo snel mogelijk passief de taal te gaan gebruiken. Het accent ligt die in die eerste periode niet op

de lesstof maar op de integratie binnen schoolverband. Als iedereen zijn best doet komt het (bijna) altijd goed.

● Wij adviseren gastouders om een moment te kiezen (meestal na twee-drie maanden)

waarna er in huis alleen nog Nederlands wordt gesproken.

7.6.5. Taaltoets

Na ongeveer vijf maanden neemt AFS een eenvoudige taaltest af om te kijken hoe ver uw gastkind gevorderd is met het leren van de Nederlandse taal.

7.7 School

Het leven op school is voor uw gastkind een essentieel onderdeel van zijn of haar leven. Hij zal

er veel leeftijdsgenoten ontmoeten en er vele uren doorbrengen. De keuze van de school waar uw gastkind een jaar zal doorbrengen is niet altijd eenvoudig.

We hebben een aantal algemene aandachtspunten geformuleerd, maar het beste is om samen

met de vrijwilligers die u begeleiden de voor- en nadelen van een bepaalde keuze door te spreken. Een belangrijke vraag is of uw gastkind naar dezelfde school gaat als uw eigen


kinderen (als daar sprake van is). Dit lijkt voor de hand liggend, maar misschien denken uw

kinderen daar anders over! Soms heeft de AFS-regio al een goede en langdurige band opgebouwd met een middelbare school in de eigen regio en kan het handig zijn om uw gastkind

daar aan te melden.

Ook is het niet altijd duidelijk op welk niveau uw gastkind het beste kan instromen omdat schoolsystemen in verschillende landen afwijken van het Nederlandse systeem. Kies je voor

leeftijdsniveau of kennisniveau, moet uw gastkind in principe terug kunnen komen in zijn oude klas op zijn school thuis en dus met punten thuiskomen?

AFS hanteert in het laatste geval het uitgangspunt dat een deelnemer in principe een volledig programma op school volgt, inclusief de toetsen, met mogelijkerwijs in de eerste periode een

paar aanpassingen om snel Nederlands te leren. De eerste maanden zal het niet eenvoudig zijn om al die vakken te volgen. En het kan soms handig zijn om het vak Frans voor een Thaise

leerling in te ruilen voor een paar uur extra zelfstudie Nederlands. Is het minder belangrijk om punten te halen, dan kan ook het vakkenpakket wat vrijer worden

gekozen, soms zelfs dwars door de jaren en klassen heen. Het is dan belangrijker dat een deelnemer vakken volgt die hij leuk vindt waarbij hij veel andere scholieren tegenkomt en

waarbij het feit dat zijn Nederlands nog niet zo goed is er minder toe doet. Eventueel kunnen er zelfs lessen worden gevolgd in een ander leerjaar. Een nadeel hiervan is weer dat vrienden

maken moeilijker is.

School roept bij uitwisselingsstudenten altijd lastige vragen op en het is goed deze met de vrijwilligers van AFS én de school van uw keuze te bespreken. Het is overigens ook een goed

idee om met de school af te spreken dat de definitieve vakkenkeuze gemaakt wordt nadat uw gastkind in Nederland is, en dan niet meteen, maar bijvoorbeeld na de herfstvakantie. De

eerste weken kunnen dan vooral aan het leren van de Nederlandse taal worden besteed. Dat zullen sommige scholen misschien lastig vinden, maar een verkeerde keuze kost vaak veel

meer extra tijd. Zie verder ook het ABC, Schoolboeken, over hoe om te gaan met de aanschaf van de benodigde boeken en ander materiaal.

Het is goed om te weten dat AFS eventuele reiskosten van en naar school (met openbaar

vervoer) in sommige gevallen vergoedt (zie Reiskosten). Maar het beste is om uw gastkind te laten ervaren dat Nederland een fietsland is. Veel deelnemers ervaren de fiets als een

belangrijke factor in hun 'vrijheid' overal naar toe te kunnen!

We gaan ervan uit dat u als gastouder het contact met school op dezelfde wijze onderhoudt als u dat voor uw eigen kind zou doen: 10-minuten gesprekjes voeren, naar bijeenkomsten gaan

die door school worden georganiseerd (als die op uw gastkind betrekking hebben), uitvoeringen waarin uw gastkind een rol vervult bijwonen,

Als zich op school situaties voordoen waar u graag over van gedachten wilt wisselen met iemand van AFS, aarzel dan niet om contact op te nemen met uw contactpersoon.


7.8 Contactpersoon

Wat kan u van uw contactpersoon kunt verwachten? Of het nu om een kleinigheid gaat, of over

een hoog opgelopen conflict, het is van groot belang dat u en uw gastkind regelmatig contact hebben met de contactpersoon en hem/haar zo nodig te hulp roepen. Zie dit niet als een brevet

van onvermogen. Het is geen probleem voor ons als niet alles vanzelf gaat. Wanneer u vanaf het begin een goede relatie met uw contactpersoon weet op te bouwen, heeft u er des te meer

aan als u hem/haar echt nodig heeft. Uw contactpersoon is uw eerste aanspreekpunt. Hij/zij kan besluiten het AFS-kantoor in te schakelen als de situatie daarom vraagt.

7.9 Problemen en overplaatsing

Net als met uw eigen kinderen, kunt u ook met uw gastkind van mening verschillen. Als een

open en eerlijk gesprek tussen u en uw gastkind niet resulteert in de oplossing van een eventueel probleem, is het noodzakelijk dat u contact opneemt met uw contactpersoon. Vaak

zal er door een gesprek met een 'onpartijdige derde' wel een oplossing gevonden kunnen worden. Door tijdig aan de bel te trekken, kunnen eventuele vervelende situaties voorkomen

worden. Schroom niet te bellen met uw contactpersoon.Het is niet uitgesloten dat op een gegeven moment één of meerdere partijen tot de conclusie

kom(t)en dat een plaatsing niet goed uitpakt. Tenslotte is het zo dat een keuze voor een student of een plaatsing gemaakt wordt aan de hand van beperkte, schriftelijke informatie. Het

toeval blijft altijd een rol spelen. AFS gaat ervan uit dat alle partijen aan een uitwisselingservaring beginnen met de bedoeling er een goede tijd van te maken. Als het dus zo

mocht zijn dat er toch in overleg met alle betrokkene tot een overplaatsing besloten wordt, dan is dat geen diskwalificatie van u als gastgezin of van de student. Het klikte niet, of het ging

om een andere reden niet goed. Het kan heel goed zijn dat het met de student in een ander gastgezin beter gaat of dat een andere AFS-student u veel beter ligt.

Tot een overplaatsing wordt in principe pas besloten als:

● alle andere mogelijkheden geprobeerd zijn

● verschillende strategieën om de problemen op te lossen geen effect hebben

● afspraken over verandering in gedrag en manieren van omgaan niet blijken te werken

● er binnen de familiekring geen ruimte blijkt te zijn voor groei en verandering

● het beter is voor de familie hun dagelijkse leven zonder de deelnemer voort te zetten

● het beter is voor de deelnemer een nieuwe start te maken bij een andere familie.

Mochten u, uw gastkind en uw begeleider besluiten dat een overplaatsing de beste oplossing is

voor alle partijen, dan draagt het landelijk AFS-kantoor zorg voor zo objectief mogelijke berichtgeving naar de natuurlijke ouders via het AFS-kantoor in het land van herkomst.


Omdat de AFS-er nieuw is in een vreemd land, proberen we hem in principe in dezelfde regio

te herplaatsen. Zo kan de AFS-er reeds opgedane contacten behouden en hoeft hij niet helemaal opnieuw te beginnen op een andere school.

Omdat het leven met/van een uitwisselingsstudent met zoveel emoties gepaard gaat, komt het

helaas voor dat gevoelens van enorme teleurstelling, frustratie en boosheid bij een overplaatsing toch de boventoon voeren. Achteraf gezien komt dat vaak doordat een gezin of

een AFS-er te lang heeft geprobeerd de relatie goed te krijgen en hierbij onbewust zijn eigen grenzen heeft overschreden. Merkt u dat er in uw gezin een slechte sfeer ontstaat of erg veel

gemopperd wordt door de AFS-er of door andere gezinsleden, trek dan direct aan de bel bij uw begeleider. Ook bij AFS geldt: voorkomen is beter dan genezen!

In het geval van een overplaatsing moeten volgende zaken gedaan worden:

● Registratie bij het BRP: De student moet zichzelf inschrijven op zijn/haar nieuwe adres,

evt. in een nieuwe gemeente. De student wordt dan automatisch uitgeschreven op uw

adres.

● School: Als de student op dezelfde school blijft, is het handig als de school van u hoort dat

hij/zij niet langer bij u woont. Als er sprake is van een nieuwe school, moet de student

worden uitgeschreven op de eerste school en alle geleende boeken inleveren. Als er nog rekeningen uitstaan, moeten die door de student worden betaald. Als de student dat nodig

heeft in zijn/haar thuisland, moet hij/zij zelf zorgen voor de nodige getuigschriften van de eerste school.

7.10 Eten

Uw gastkind zal aan de Nederlandse eetgewoonten moeten wennen. Onze ervaring is dat

vanillevla, speculaas en stroopwafels bij de meeste deelnemers erg goed 'scoren'. Ze zullen zeker in het begin wel moeite hebben met de hoeveelheden brood en aardappelen die wij

gewend zijn. Meerdere gastjongeren eten bijna altijd twee warme maaltijden per dag en kennen sommige gerechten absoluut niet. Ze moeten in principe alles gewoon een keer

proberen, tenzij u al weet dat uw gastkind vegetariër is of een speciaal dieet volgt. Denk eraan dat op deze leeftijd sommige kinderen heel veel eten (of heel weinig). Maak afspraken over wat

uw gastkind zelf mag pakken en wat niet en praat eens rustig over eetgewoonten als u iets echt heel gek of vervelend vindt. Vraag zeker in het begin geregeld of uw gastkind genoeg heeft

gegeten.

7.11 Relatie kantoor en vrijwilligers

Het AFS-kantoor onderhoudt de contacten met de natuurlijke ouders via het AFS-kantoor in het buitenland. U vraagt zich wellicht af hoe het contact tussen uw contactpersoon en het

landelijk kantoor verloopt en welke rol de AFS-staf heeft in situaties waar contact met de natuurlijke ouders nodig is. Uw begeleider staat in verbinding met de programmamanager op


het landelijk kantoor. Deze is verantwoordelijk voor de coördinatie en ondersteuning van de

begeleiders.

Wanneer u en de begeleider beiden geen raad weten met een situatie dan is de programmamanager de aangewezen persoon om raad aan te vragen. Het landelijke kantoor

beslist uiteindelijk of het van belang is het AFS-kantoor in het buitenland te informeren of vragen te stellen.

Kleine incidenten worden meestal niet doorgegeven, zoals wanneer u uw gastkind achter de

broek heeft gezeten met het huiswerk.

Grotere en structurele gebeurtenissen zijn wel van belang voor het landelijk bureau, zoals wanneer uw gastkind slechte schoolprestaties levert of wanneer het aanpassingsproces

moeilijk blijft verlopen. Contact met het kantoor in het buitenland is dan nodig, zodat onze buitenlandse collega's de natuurlijke ouders op de hoogte kunnen brengen. Aan het kantoor de

taak de berichtgeving zo objectief mogelijk te houden, zodat onze buitenlandse collega's de natuurlijke ouders goed kunnen informeren. Natuurlijk horen de ouders ook het verhaal van

hun zoon/dochter. De objectieve informatie van AFS kan de ouders helpen een genuanceerder beeld van de situatie te krijgen.

Bij twijfel kunt u altijd bellen met uw begeleider. Met de tussenkomst van het AFS-kantoor is

het mogelijk om natuurlijke ouders een stimulerende rol te laten spelen.

Het is voor u als gastgezin van groot belang uw begeleider te betrekken bij de gang van zaken zodat hij of zij kan inschatten of het kantoor op de hoogte gebracht moet worden. Zo proberen

wij gezamenlijk de voorwaarden te scheppen die leiden tot een geslaagd jaar. De medewerking van de natuurlijke ouders kan daarbij een grote rol spelen. Zij kennen hun eigen kind immers

door en door en kunnen bijvoorbeeld in geval van problemen handige tips geven. Daardoor wordt het gedrag van uw gastkind voor u beter verklaar- en hanteerbaar.

Gelukkig komen dit soort moeilijke situaties lang niet in ieder gastgezin voor. Slechts een

minderheid van de deelnemers heeft hiermee te kampen, maar jammer genoeg is het zo dat de negatieve verhalen vaak overheersen en het langst bij mensen blijven hangen, terwijl het

merendeel van de gastouders positieve ervaringen heeft. Wij hopen van harte dat uw ervaringen zullen aansluiten bij die van de meerderheid van de gastgezinnen en dat u, uw

gastkind en uw begeleider na een jaar kunnen terugkijken op een waardevolle en leerzame ervaring.

Leuk om te lezen. Dit is de blog van een deelnemer uit de Verenigde Staten die afgelopen jaar in

Nederland was: www.thebellaaventura.com


Bijlage 1: Wie betaalt wat?


HET GASTGEZIN BETAALT:

● Kosten die direct betrekking hebben op voeding en inwoning.

Indien het gastgezin tijdens het verblijf van de AFS-deelnemer op vakantie wil gaan met de AFS-deelnemer, is het niet vanzelfsprekend dat de extra kosten voor rekening komen van het gastgezin. Hierover is dan overleg noodzakelijk met de natuurlijke ouders. Wanneer noch het gastgezin, noch de natuurlijke ouders deze kosten kunnen of willen betalen, zal AFS een opvanggezin voor de AFS-deelnemer zoeken voor de periode dat het gastgezin op vakantie is. Voorts is het aan te raden de extra kosten die korte uitstapjes met zich meebrengen te bespreken met uw gastkind.

● Reiskosten voor het ophalen en wegbrengen van uw gastkind

naar het vliegveld, eventueel halen en/of brengen van/naar de kampen.

AFS BETAALT: ● Reiskosten van en naar het land van herkomst van de deelnemer

● Medische kosten. Echter geen kosten die volgens het

deelnemerscontract zijn uitgesloten. Zie ook Medische kosten.

● Verblijfskosten tijdens verplichte AFS- activiteiten

● Ouderbijdrage aan de school tot een maximum

van €100 per student

● Taalmateriaal dat door AFS wordt verstrekt

● Reiskosten van en naar school gedurende twee wintermaanden,

mits de afstand langer is dan 15 kilometer per enkele reis of indien er buitengewone omstandigheden zijn die fietsen onmogelijk maakt. Voor declaratie van deze kosten is overleg met het kantoor nodig.

● Kantoorkosten, zoals onder andere de communicatie met het

buitenland

● Daluren Voordeelabonnement van de NS en kosten van de trein

van en naar de 3 verplichte kampen

DOOR DE NATUURLIJKE OUDERS OF DE AFS-DEELNEMER ZELF TE BETALEN:

● Kleding die de AFS-er gedurende het verblijf in Nederland nodig

heeft, ook sport- en regenkleding

● Kosten die verbonden zijn aan vakanties, o.a. ook kosten voor

benodigde visa en reisverzekering

● Tandartskosten (mits niet urgent) en andere niet door AFS

verzekerde kosten. Zie ook Medische kosten


● Overige reiskosten

● Zakgeld

● Schoolmateriaal zoals schooltas, calculator, pennen, potloden,

schriften, woordenboeken, atlassen en (literatuur)boeken

● Kosten voor eventuele extra taallessen

● Kosten van werkweken, kampen en excursies door school of in

clubverband georganiseerd

● Fiets

● Kosten verblijfsvergunning (is voor aankomst in Nederland

voldaan)

● Telefoonkosten eigen mobieltje

● Lidmaatschap van sportclub, bibliotheek, ander

vrijetijdsbesteding


Bijlage 2 CHECKLIST MET ONDERWERPEN VOOR HET BEGIN

Fysiek

● Gebruik van het toilet (in sommige landen is het gebruikelijk toiletpapier in de prullenbak

te gooien i.v.m. minder goede riolering)

● Gebruik van stroom, water, gas

● Waar worden dingen opgeborgen

● Slapen

● Bad en douche

● Eten en drinken, maaltijden en snacks

● Kleding wassen

● Opruimen van de kamer of overige ruimtes in het huis

Gedrag

● Vrijetijdsbesteding

● Gebruik van computer en telefoon

● Gebruik van internet, Skype, downloaden

● Aanschaffen van een mobiele telefoon- of simkaart

● Gebruik van de keuken

● Religieuze gebruiken

● Vaste familiegewoonten en activiteiten (iedere zondag naar oma bijv.)


● Gebruik van de buitenruimte

● Verdeling van huishoudelijke taken

● Beleefdheid en respect

● Nederlandse manier van begroeten (onbekenden alleen een hand geven)

● Privacy (deur van de eigen kamer dicht betekent bijvoorbeeld niet storen)

● Binnenkomen en weggaan

● Tijdschema en punctualiteit

● Kleding

● Communicatie in het gezin, bijvoorbeeld afzeggen/wijzigen afspraken

● Maaltijden: gezamenlijk of niet en op welke tijden wordt er gegeten

Bijlage 3 GOEDE AFSPRAKEN, GOEDE VRIENDEN

Om zowel misverstanden als problemen later in het jaar te voorkomen, is hier een lijst met

onderwerpen waarover u het aan het begin van het uitwisselingsjaar met uw gastkind kunt hebben. Het schept duidelijkheid aan beide kanten en het is gemakkelijker op iets terug te

komen wanneer het onderwerp al eens besproken is. Ieder huis heeft ongeschreven huisregels. Uw gezinsleden kennen en accepteren deze, iedereen is er aan gewend. Dit geldt niet voor uw

gastkind en omdat hij uit een andere cultuur komt, is de kans groot dat hij deze regels niet vanzelf aanvoelt.

Do you want me to call you Mom or Dad? Or by your first names?

(Willen jullie dat ik jullie mam en pap noem? Of spreek ik jullie aan met jullie voornaam?)

What am I expected to do daily: make my bed, keep my room tidy, leave the bathroom clean? (Wat moet ik echt altijd doen? Bed opmaken, mijn kamer opgeruimd houden, badkamer netjes

achterlaten, …)


Any other chores you expect me to do or share with my siblings? (i.e. take out the garbage, yard

work, clear the table, do dishes, etc.) (Moet ik andere huishoudelijke klusjes doen, net als mijn gastbroers/zussen? De afwas, in de

tuin werken, de tafel afruimen, etc.)

Where can I keep my dirty clothes until washing day? When are clothes washed? Should I help wash clothes, fold or put away the clothes?

(Wat doe ik met mijn vuile was? Wanneer wordt er gewassen? Mag ik mijn was zelf doen? Kan ik helpen met de was of strijk?)

Where can I leave my bathroom toiletries? Will I share shampoo, soap, toothpaste, etc.? Are

some items considered personal property like hairbrushes, perfume, etc.?(Waar zet ik mijn persoonlijke toiletspulletjes neer? Worden shampoo, zeep, tandpasta

gemeenschappelijk gebruikt? Welke dingen zijn persoonlijk: kam, parfum, …?)

How am I supposed to leave the bathroom after I am finished? Do you expect me to pull the shower curtain? Leave the rug in its place? Leave the bathroom door or window open or

closed? Is there a separate rack for my towel? (Hoe laat ik de badkamer achter wanneer ik klaar ben?)

When can I take my shower or bathe? Can I shower more than once a day?

(Op welke tijdstippen van de dag mag ik douchen? Hoe vaak per dag mag ik douchen?)

Do you eat certain meals together? At what times do we have meals?(Eten jullie gezamenlijk? Hoe laat is het ontbijt, het middag- en het avondeten?)

Can I help myself to food in the refrigerator during the day or evening? Can I take food to my

room?(Mag ik iets te eten of drinken uit de koelkast halen zonder het te vragen? Mag ik eten naar

mijn kamer meenemen?)

What things can I use around the house? (i.e. computer, piano, etc.) What times can I watch TV?(Mag ik de computer, muziekinstrumenten, andere attributen in en rond het huis vrij

gebruiken? Op welke tijdstippen mag ik televisie kijken?)

Are there any areas of the home that I'm not allowed in?(Zijn er gedeelten in het huis waar ik niet mag komen?)

Can I personalize my room by moving the furniture, putting up pictures, etc.? If I place

something on the walls, what should I use: nails, tape, other adhesives?(Mag ik in mijn kamer de meubels verplaatsen? Als ik iets aan de muur hang, wat mag ik dan

gebruiken: spijkers, punaises, plakband, … ?)


What time does the family get up? What time will I need to wake up on school days? On

weekends? Will you wake me up or is there an alarm clock?(Hoe laat staat iedereen op op doordeweekse dagen? In het weekend? Maken jullie me wakker

of is er een wekker?)

What time do you expect me to go to bed on school days? Weekends?(Hoe laat willen jullie dat ik ga slapen op doordeweekse dagen? In het weekend?)

Can I go out with my friends at night during the week or on weekends? What time would you

like me to return home?(Mag ik uitgaan met vrienden? Alleen in het weekend of ook doordeweek? Hoe laat willen jullie

dat ik thuiskom op weekdagen? In het weekend?)

Can I invite friends over? If so, what times during the day? Can they join us for dinner and/or sleep over?

(Mag ik vrienden hier thuis uitnodigen? Wanneer? Mogen ze blijven eten/slapen?)

What are the rules for using internet, skype etc.? Should I ask first? Am I expected to pay long-distance calls? Can I call my natural parents if I ask them to phone me back?

(Wat zijn de regels voor het gebruik van internet, skype etc.? Mag ik telefoneren met het buitenland met de vaste telefoon? Moet ik die betalen? Mag ik mijn natuurlijke ouders bellen

wanneer ik hen vraag om onmiddellijk terug te bellen?)

Does school provide lunch? Do I take my own lunch? Is a lunch allowance provided? Do I go home for lunch?

(Blijf ik op school eten? Neem ik mijn eigen lunch mee? Betalen jullie mijn lunch? Kom ik naar huis om te eten?)

Does your family share certain activities? (i.e. attend ball games, ski, go to concerts, take family

vacations, go to church, etc.)(Doen we dingen samen als gezin? Sportwedstrijden, cultuurevenementen, vakantie, naar de

kerk…)

Do you attend religious services? If so, do you expect me to attend sometimes, all the time, or doesn't it matter ? Can I attend religious activities of my own faith?

(Gaan jullie naar de kerk? Willen jullie dat ik meega? Mag ik zelf naar een andere kerk gaan?)

Do you have any likes or dislikes (e.g. chewing gum, playing loud music, punctuality, tidiness, smoking, etc.)

(Zijn er bepaalde dingen die jullie niet of juist wel appreciëren? Kauwgum, harde muziek, stiptheid, netheid, roken, …)

Is it permitted to change clothes every day or twice a day?

(Mag ik elke dag, of twee keer per dag schone kleren aan?)


3.1 Het IJsbergmodel · Web view'omdat ik als buitenlandse scholier onder 30 jaar die niet werkt...

Documents

Transcript of 3.1 Het IJsbergmodel · Web view'omdat ik als buitenlandse scholier onder 30 jaar die niet werkt...