www.kennisnet.nl

Naam van de Auteur

7 januari 2008

(Bijna) dertig voorbeelden in het MBOInzet van ict in het beroepsonderwijs

Jan Kees Meindersma

Sector manager MBO

j.meindersma@kennisnet.nl

“Ik gebruik het studieboek niet vaak. Wij moeten ingroepjes opdrachten maken en dan gaan wij vaak alseerste het internet raadplegen in plaats van kijkenin het boek. Je kunt gewoon snel de informatie die jenodig hebt vinden. De structuur is makkelijker, je kuntsnel dingen vinden. Eerlijk gezegd word ik af en toeook wel eens gaar van die computer. Ik heb daar tochal niet zoveel mee, ik heb niet voor niets verzorgingen verpleging als beroep gekozen, dus geef mij maarveel praktijkles.”

Mbo-leerling, 19 jaar, Leeuwarden.

Voorbeelden van digitale didactiek

in het beroepsonderwijs

2x

studenten produceren eigen media

ROC Zadkine

Vroegtijdig Schoolverlater

Wat: Video maken

Waarom?

Doel: Verkrijgen van zelfvertrouwen

Hoe: Filmpjes maken met eigen apparatuur (mobiel, camera,….)

Voordeel: - Lage drempel- Past bij belevingswereld

Tools: YouTube, Moviemaker, mobiel, digitale camera, webcameraMeer weten? Klik hier

ROC Midden Nederland

Opleiding: Toerisme

Wat: Websites maken

Waarom?

Doel: Inzicht krijgen in een land

Hoe: Website maken met verschillende invalshoeken(voorheen “document”)

Voordeel: - Past bij toekomst beroep- Meer soorten materiaal

Tools: Websitemaker (Kennisnet)Meer weten? Klik hier

+++++++

Variëteit in lesvormen zorgt voor groter leereffect

Aantrekkelijker onderwijs door aansluiting op beroepspraktijk en

belevingswereld student

----------

Tijdrovend

Vorm kan afleiden van leertaak

7x

digitaal lesmateriaal door docenten

ROC Westerschelde

Opleiding: Werktuigbouw

Wat: Onderwijsarrangement

Waarom?

Doel: Kennis/leermateriaal overdracht oudere docent naar team

Hoe: CD-rom materiaal web en scorm based gemaakt

Voordeel: -Overal bereikbaar-Herbruikbaar en aanpasbaar

Tools: Wimba Create, Take Shape ShareMeer weten? Klik hier

AOC de Groene Welle

Opleiding: Groenvoorziening

Wat: (Praktijk) Opdrachten

Waarom?

Doel: Formulering opdracht

Hoe: Eigen opdrachten gecombineerd met bestaande opdrachten van anderen

Voordeel: - Heldere stap voor stap instructie- Gebruik andermans materiaal- Zelfstudie

Tools: WikiwijsMeer weten? Klik hier

ROC Aventus

Opleiding: Gastvrouw/heer

Wat: Stage instructie

Waarom?

Doel: Informeren studenten

Hoe: website met instructie

Voordeel: -Overal raadpleegbaar

Tools: Content CornerMeer weten? Klik hier

Helicon opleidingen

Opleiding: Groen

Wat: Beroeps/sectororiëntatie

Waarom?

Doel: Ondersteunen studiekeuze

Hoe: website met instructie

Voordeel: -Overal raadpleegbaar- interactief met video en (werk) opdrachten

Tools: Content CornerMeer weten? Klik hier

ROC van Amsterdam

Opleiding: Leren, loopbaan, burgerschap

Wat: Uitzending publieke omroep

Waarom?

Doel: Leren over maatschappelijke onderwerpen

Hoe: Archief publieke omroep via internet

Voordeel: - attractief- eenvoudig- op maat snijden

Tools: TeleblikMeer weten? Klik hier

Lentiz Onderwijsgroep

Opleiding: Laboratoriumtechniek

Wat: instructievideo’s

Waarom?

Doel: Instrueren van handelingen

Hoe: Video opname

Voordeel: - Achteraf terug te kijken- Just in time

Tools: YouTube, Semiprofessionele camera, Adobe PremiereMeer weten? Klik hier

ROC Leiden

Opleiding: ICT academia

Wat: Uitleg gebruik software

Waarom?

Doel: Schermbewegingen gecombineerd met video

Hoe: Navigatie in applicatie en beeld combineren met uitleg

Voordeel: -Rustig stap voor stap instructies volgen

Tools: Screen capture software (Camtasia), Adobe PremiereMeer weten? Klik hier

+++++++

Variatie in beeld, geluid en tekst leidt tot betere leerprestaties

Overdragen van kennis gaat beter door het combineren van beeld en geluid

(video)

----------

Gebrek aan structuur kan afleiden aan het bereiken van het leerdoel

Goed videomateriaal kost tijd en geld

3x

oefenen en digitale toetsen

Sterrencollege (VMBO)

Opleiding: NT2

Wat: Oefeningen

Waarom?

Doel: Leerlingen uit het buitenland Nederlands leren

Hoe: webgebaseerde oefeningen en toetsen

Voordeel: -“automatische” correctie- aansluiten op individuele niveau verschillen

Tools: HotPotatoesMeer weten? Klik hier

ROC Westerschelde

Opleiding: Elektrotechniek

Wat: Simpele toetsvragen

Waarom?

Doel: Interactieve toetsing

Hoe: Maken van oefentoetsen

Voordeel: - Zelfstudie en diagnose

Tools: Wimba Create, Take Shape ShareMeer weten? Klik hier

Wellant College

Opleiding: Groene Detailhandel

Wat: Interactieve toetsen

Waarom?

Doel: Digitale toetsomgeving voor alle AOC’s

Hoe: Toetsen gekoppeld aan ELO, Arrangementen, ECC

Voordeel: -“automatische” correctie- delen van leermateriaal

Tools: Toetsplaza (QuestionMarkPerception)Meer weten? Klik hier en Toetsplaza

+++++++

Bespaart (nakijk)tijd van docenten

Adaptief en betere aansluiting op het niveau van de student dan werkboeken

----------

Opbouw van oefen- en toetsmateriaal kost veel tijd

Maken van goed oefen- en toetsmateriaal vraagt kennis en kunde

1 x

Inzet van digitale borden

Clusius College

Opleiding: Hovenier

Wat: Digibord

Waarom?

Doel: Inzicht verkrijgen in bestrating

Hoe: Op het digibord kunnen stenen gesleept worden tot een bestrating

Voordeel: - - proces en ontwerp bediscussieerbaar grote groep

Tools: Digibord en digibord softwareMeer weten?

+++++++

Beter aandacht bij de les en onthouden van de leerstof

Hergebruik van digitale lessen op digibord (incl. aantekeningen)

----------

Leerresultaten met digibord vooral afhankelijk van docent

Onvoldoende gebruik van de interactieve elementen

3x

observeren en beoordelen

ROC Midden Nederland

Opleiding: Horeca

Wat: Vastleggen van handelingen studenten

Waarom?

Doel: Reflecteren op eigen vaardigheden

Hoe: Flipcamera

Voordeel: - Reflectie op competenties- Goedkoop en eenvoudig

Tools: FlipcameraMeer weten?

ROC Eindhoven

Opleiding: Laboratorium- Milieu- & Procestechniek

Wat: handeling van expert vergeleken met student

Waarom?

Doel: Leren van een expert

Hoe: handeling van expert in beeld gebracht, waarna student zelfde handeling uitvoert en ook in beeld wordt gebracht

Voordeel: - Reflectie op eigen handelen- Toename transparantie over uitvoeren van handelingen

Tools: Digitale videocamera, Moviemaker, Pinnacle StudioMeer weten? Klik hier

Edudelta College

Opleiding: Groen

Wat: 360 graden feedback

Waarom?

Doel: Beoordelen van de student

Hoe: Via elektronische vragenlijsten aan verschillende groepen

Voordeel: -tijdsbesparing-valide proces

Tools: Toetsplaza (QuestionMarkPerception)Meer weten? Klik hier en Toetsplaza

+++++++

Vastleggen van eigen handelingen en competenties op video bieden goede

mogelijkheid voor reflectie

Bespaart tijd in het verzamelen van oordelen over student

----------

Kwaliteit van opnamen door studenten kan onvoldoende zijn voor reflectie

Nog geen bewijs uit onderzoek naar effect

4x

stagebegeleiding

ROC Tilburg

Opleiding:

Wat: Stageverslag in blogvorm

Waarom?

Doel: Verslagleggen van stage

Hoe: Ervaringen van stage in blogvorm, inclusief “print” mogelijkheid

Voordeel:- Actueler en interactiever- Passend bij beleving student

Tools: Blog toolMeer weten? Klik hier

ROC Leiden

Opleiding: ICT Academie

Wat: online samenwerking student-leerbedrijf-school

Waarom?

Doel: Online samenwerken en begeleiden

Hoe: stagiaire is begeleid door begeleider leerbedrijf en docent in web 2.0 om

Voordeel: -Voor ieder toegankelijke omgeving-Betere informatieuitwisselingTools: Google Apps

Meer weten? Klik hier

ROC Aventus

Opleiding: Toerisme

Wat: Begeleiding via Skype

Waarom?

Doel: Verbeteren van communicatie met stagiaires in het buitenland

Hoe: Via skype (internet) en het opnemen van gesprek

Voordeel: -Verbetering communicatie- Voorbereiding aankomende stagiaire

Tools:Skype, Pandora en webcamMeer weten? Klik hier

ROC Mondriaan

Opleiding: Onderwijsassistent

Wat: Begeleiding via videoconferencing

Waarom?

Doel: Begeleiden van leerlingen

Hoe: Via video conferencing worden studenten begeleid

Voordeel: - bespaart reistijd

Tools:Videoconferecing setMeer weten? Klik hier

+++++++

Directere en betere communicatie tussen student, docent en begeleider

leerbedrijf

Bespaart reistijd en biedt de kans om contactfrequentie te vergroten

----------

Waarborgen van privacy stagiair

Stelt (hoge) eisen aan internetverbinding

2x

overal (mobiel) leren

AOC Oost

Opleiding: Groen

Wat: Instructies op de mobiel

Waarom?

Doel: Instructiefilms toegankelijk op de werkplek

Hoe: instructievideo kunnen bekeken worden op de mobiel

Voordeel: - Instructie direct bij de hand- Leren op de stageplek

Tools: smartphone / iphoneMeer weten? Klik hier

VMBO scholen

Opleiding: Vreemde Talen

Wat: WRTS

Waarom?

Doel: Leren van woordjes

Hoe: Op de mobiel kunnen eigen lijstjes met woordjes geleerd worden

Voordeel: -leren kan op elke plek, op elk tijdstip- herhalingsoefening

Tools: Smartphine of mobiele telefoon en WRTSMeer weten? Klik hier

+++++++

Tijd en plaats onafhankelijk leren (ook in de kleine tussenuurtjes)

Lesmateriaal toegankelijk op de werkplek (binnen en buiten)

----------

Beperkt aantal studenten beschikt over smartphones waarop deze

applicatie goed draaien

3x

simuleren van deberoepspraktijk

ROC West Brabant

Opleiding: Ondernemersvaardigheden

Wat: Serious game

Waarom?

Doel: Ontwikkelen van ondernemerszin

Hoe: Online multiplayer game om te leren een bedrijf te runnen

Voordeel:- Theorie eenvoudiger te leren- Past bij de gamende student

Tools: Online multiplayer game van IT WorkzMeer weten? Klik hier

Leeuwenborg Opleidingen

Opleiding: Detailhandel

Wat: Simulatie

Waarom?

Doel: Simuleren van werkplekken

Hoe: Webbased simulatiesoftware om handelingen te leren en situaties in te schatten

Voordeel: -oefening in veilige omgeving- situatie beïnvloedbaar- voorbereiding op praktijkTools: Webbased Simulatie Stichting Praktijkleren

Meer weten? Klik hier

Scheepvaart en Transport College

Opleiding: Haven

Wat: Virtual reality

Waarom?

Doel: Nabootsen van de beroepspraktijk

Hoe: 3D simulatie van een kraanmachinist

Voordeel: -Leersituaties simuleren van complexe omgevingen- Situaties creëren die (in de stage-)praktijk beperkt voorkomen; meer oefeningTools: Verschillende simulatoren STC

Meer weten? Klik hier

+++++++

Creëren van leersituaties die in de instelling of praktijk te duur of niet

beïnvloedbaar zijn

Aantrekkelijk voor studenten; ontwikkelen “onderzoekend” kennis

----------

Kostbaar in ontwikkeling: uitgebalanceerd ontwerp

Fysieke ervaring prevaleert vaak boven virtuele ervaring

2 x

Gaming als vorm van leren

Nova College

Opleiding: Rekenen (Zorg en Welzijn)

Wat: Rekenen met de spelcomputer

Waarom?

Doel: Leren rekenen

Hoe: Via een standaard programma rekensommen oefenen; beperkt in soort sommen

Voordeel: - meer oefening- leuk om basis op te frissenTools: Nintendo DS en Professor Kageyama’s rekentraining

Meer weten? Klik hier

ROC van Eindhoven

Opleiding: Handel en SMD

Wat: Oblivion, fantasy role playing game

Waarom?

Doel: Probleem oplossend vermogen vergroten

Hoe: Via een standaard commerciële game

Voordeel: - leren samenwerken- werkt motiverend voor leerlingen die al gamen

Tools: OblivionMeer weten? Klik hier

+++++++

Educatieve games zijn vooral geschikt bij vakken als rekenen en taal

----------

Commerciële games zijn lastig inpasbaar in curriculum

Nog onduidelijk of games leiden tot hogere leeropbrengsten

….x

nieuwe vormen van leren

Lentiz Onderwijsgroep

Opleiding: Nederlands (VMBO)

Wat: Leesvaardigheid

Waarom?

Doel: Motiveren om leesvaardigheid te verbeteren

Hoe: Op de ipad leest een specifieke app teksten voor en onderstreept het uitgesproken woord

Voordeel: - meer oefening- leuk om basis op te frissen

Opleiding:

Wat:

Waarom?

Doel:

Hoe:

Voordeel:

Tools:Meer weten? Klik hier

….x nieuwe vormen

Wat blijkt nog (niet) te werken

- Second life- e-Readers- Sociale communities vermengd met school

Meer weten?

http://www.kennisnet.nl/mbohttp://onderzoek.kennisnet.nlhttp://www.surfnetkennisnetproject.nl/publicaties

Contact?http://nl.linkedin.com/in/jankeesmeindersmahttp://twitter.com/meindersma