Analyse van de jaarrekening

Rentabiliteit

Jaarrekening bestaat uit 2 delen

De balans– foto !– bezittingen en hoe

ze gefinancierd zijn– activa (= bezittingen)

en passiva (= financieringen)

De exploitatierekening ( = de resultatenrekening)– film!– wat komt er binnen

en wat gaat er buiten – kosten en

opbrengsten -> winst of verlies

De exploitatierekening

Opdracht : trio’s– Maak een schatting over belangrijkste kosten en

opbrengstensoorten

De exploitatierekening

film periode (meestal boekjaar) na periode opnieuw van nul beginnen zijn de opbrengsten dit jaar voldoende om alle kosten te betalen?

Opbrengsten > Kosten => WinstOpbrengsten < Kosten => Verlies

De kosten (6….)

Bedrijfskosten (60/64)– 60: handelsgoederen,

grond- en hulpstoffen– 61: diensten en diverse

goederen– 62: bezoldigingen, sociale

lasten en pensioenen– 63: afschrijvingen,

waardeverminderingen, voorzieningen voor risico’s en kosten

– 64: diverse

Financiële kosten (65)

Uitzonderlijke kosten (66)

Belastingen op het resultaat (67)

Overboeking /resultaatverwerking (69)

Afschrijvingen

Januari 2005: Een taxifiets-bedrijfje koopt 5 taxifietsen om goederen en personen te vervoeren in Leuven. Men voorziet dat deze na 4 jaar zullen moeten vervangen worden.

O K

K

2005

O K

2006

O K

K

2009

O K

2007

O K

2008

Afschrijvingen

Probleem : geen enkel boekjaar geeft juist beeld over winstgevendheid (rentabiliteit) van het bedrijfje

Oplossing: afschrijvingen = kost van investeringen spreiden over verwachte levensduur (zie waarderingsregels) = gespreid in kosten nemen

O K

A

2005

O K

A

2006

O K

A

2007

O K

A

2008

O K

A

2009

De opbrengsten (7….)

Bedrijfsopbrengsten (70/74)– 70: omzet (verkoop,

cursusgelden, …)– 73: lidgeld, schenkingen,

legaten en subsidies– 74: overige

bedrijfsopbrengsten

Financiële opbrengsten (75) Uitzonderlijke opbrengsten

(76)

Regularisering belastingen (77)

Onttrekking of verwerking van het resultaat (79)

– onttrekking aan overgedragen resultaat

– onttrekking aan de bestemde fondsen– onttrekking aan fondsen vereniging

Het resultaat = rentabiliteit grof bekeken Voldoende opbrengsten om kosten te dekken?

– Alle 7-rekeningen (excl 79) - alle 6-rekeningen (excl 69)

Een blik achter de schermen van … de boekhouder Factuur betalen € 1000

– passiefpost ‘handelsschulden’ daalt €1000– actiefpost ‘bank’ daalt €1000

Lening aangaan voor €50000– passiefpost ‘financiële schulden’ stijgt €50000– actiefpost ‘bank’ stijgt met €50000

Kopen computer, cash betalen– actiefpost ‘kas’ daalt €1250– actiefpost ‘kantoormeubilair stijgt €1250

Een blik achter de schermen van … de boekhouder Fuif inkomgelden €1250

– opbrengsten stijgen met € 1250 – => virtueel overgedragen resultaat (passief) stijgt met € 1250– kas (actief) stijgt met €1250

Huur betalen – kosten stijgen – => virtueel overgedragen resultaat (passief) daalt– bank (actief) daalt

Link exploitatierekening - balansBalans

A PExploitatierekening

Opbr

Kosten

Opgelet!!!

Periode? Op het einde van een boekjaar - verschillende

versies?– Einde boekjaar

• correctieboekingen• boekingen om kosten en opbrengsten aan te passen aan

periode• waarderingen (afschrijvingen, ….)• te verwachten belastingen• de winst toewijzen

– Welke versie heb je in je handen?

Opgelet!!!!

Exploitatie zegt niets over betalingen• kosten die gemaakt zijn, niet noodzakelijk reeds betaald

(voorbeeld factuur voor aankoop dranken) – Kosten en uitgevan zijn verschillende begrippen

• opbrengsten die verdiend/gerealiseerd zijn, niet noodzakelijk reeds ontvangen (subsidies)

– Opbrengsten en ontvangsten zijn verschillende begrippen

– Belangrijk: kosten moeten geboekt worden in periode waarop ze betrekking hebben

– Belangrijk: consistentie in het boekhoudingsysteem• vbd. loon + eindejaarspremie - wat als je kasboekhouding doet

en 2 verschillende momenten van betaling EJP

Opgelet!

Exploitatie en resultaat zeggen nog niks over liquiditeitstekort– winst, maar liquiditeitstekort (wanneer worden die subsidies

nu eindelijk eens uitbetaald)• structureel ok, maar tijdelijke betalingsproblemen

– verlies, maar liquiditeitsoverschot (we hebben nog reserves)• we kunnen zonder problemen onze rekeningen betalen, maar

we hebben een structureel probleem: spaarpot kan verliezen niet blijven opvangen

– vbd. bedrijfje met mecenas…..

Opgelet!!!!

Niet alle uitgaven zijn kosten– huurwaarborg : geen kost behalve als we een gedeelte niet

terugkrijgen– terugbetaling lening (zie later)– aankoop huis ( wel de afschrijvingen)

Niet alle ontvangsten zijn opbrengsten– ontvangen lening (niet definitief van ons, moeten we

teruggeven) => kasboekhouding is geen exploitatierekening

– geeft enkel weer wat binnenkomt en buitengaat– correcties nodig om beeld te krijgen van bepaalde periode

Opgelet!!!

Boekhouding werkt op basis van documenten (facturen….)– 29 december vorming gegeven - maar nog niet

gefactureerd… => overlopende rekening– 29 december vorming gekregen - maar factuur nog niet

ontvangen…. => overlopende rekening– 31 december - we moeten saldo subsidies nog krijgen

(bedrag al dan niet bekend) …. => overlopende rekening• subsidie-inkomsten kan enorme puzzle worden als je niet

duidelijk boekt in juiste periode

Opgelet!!!!

Boekhouding geeft geen juist beeld want fiscale opsmuk– bedrijfje betaalt belasting op winst, dus winst proberen

verlagen• winst opschuiven naar volgend jaar (facturen nog inet maken

en geen overlopende rekeningen)• investeringen als kosten

Kortom: let goed op of je exploitatie rekening een juist beeld geeft over de periode

Analyse rentabiliteit

Rentabiliteit grof bekeken = winst of verlies Rentabiliteit fijner bekeken

– Resultaat verdelen

Analyse rentabiliteit

– Maatwerk• Waar zitten zware belangrijke opbrengsten / kosten• Eventueel bijhouden boordtabellen

• Interessant = horizontale en verticale analyse

Analyse rentabiliteit

Opbrengsten– evolutie totaal– zekerheid opbrengsten (op termijn, par accident, ...….)– verticale analyse (belang van verschillende

opbrengstenbronnen, afhankelijkheid van één onzekere factor?, ….)

– horizontale analyse (evolutie nominaal en relatief van verschillende opbrengstenbronnen)

Analyse rentabiliteit

Kosten– evolutie totaal– verticale analyse (belang van verschillende kostensoorten,

….)– horizontale analyse (evolutie nominaal en relatief van

verschillende kostensoorten)

Resultaat– evolutie– rentabiliteit

• tout court• Relatief (ratio netto-winst / eigen vermogen)

– = eerder voor vennootschappen