jeugdzorg/farmaceutische industrie

105zorg & financiering > 2-2007

bundelen in het gezondheidszorgstelselwordt door GGZ Nederland ondersteund.

3. Meer preventie.De jeugd-ggz is beschikbaar, ook in een vroegstadium als de eerste signalen van psychischeproblemen zich voordoen. GGZ Nederlandpleit voor extra aandacht voor vroege interven-ties bij kinderen en jongeren met psychischeproblemen. Daarnaast wil de jeugd-ggz deaandacht aan kinderen van ouders met psy-chiatrische problemen vergroten.

4. Meer aandacht voor ‘ernstige gevallen’.De jeugd-ggz is beschikbaar voor hulp aankinderen en jongeren met verslavingsproble-men of ernstige gedragsproblemen. Er komenop korte termijn gespecialiseerde centra voororthopsychiatrie, waarin jongeren met ernsti-ge gedragsproblemen geholpen kunnen wor-den. Samen met de verslavingszorg wordt dehulp aan jongeren met drugs- en alcoholver-slaving geïntensiveerd.

Bron: GGZ Nederland, 25 januari 2007<

> farmaceutische industrie

241 oxfam: door proces mogelijk miljoenen armen zondermedicijnen

De Zwitserse farmaceutische reus Novartismoet de controversiële rechtszaak tegen India,die op 29 januari jl. in Chennai is begonnen,staken. Dat stelt de internationale organisatieOxfam. Artsen zonder Grenzen (AzG) voertactie met een petitie.

Novartis is twee rechtszaken begonnen tegenIndia nadat het land had geweigerd een patent teverlenen aan Glivec, een medicijn tegen kanker.Novartis vecht niet alleen het besluit over Glivecaan, maar ook onderdelen van India’s patent-wetten. Die zijn bedoeld om goedkope generie-ke medicijnen voor arme patiënten die zich deduurdere gepatenteerde geneesmiddelen nietkunnen veroorloven, te promoten.De wet staat toe dat India een bestaand maarietwat gewijzigd medicijn geen patent verleent.In landen als de VS worden aangepaste medi-cijnen opnieuw gepatenteerd om een monopo-liepositie te waarborgen en generieke medi-cijnen uit de markt te houden. India’s wet zorgtervoor dat deze praktijk de toegang tot betaal-bare generieke medicijnen niet blokkeert. Demeeste patiënten betalen medicijnen uit huneigen zak, en gaan er vaak schulden voor aan.

Voor hen zijn goedkope generieke medicijnenlevensredders, op meerdere manieren.Oxfam zegt dat de Indiase wet een belangrijkewaarborg is voor de openbare gezondheidszorg,zoals overeengekomen in de Wereldhandels-organisatie (WTO). Niet één land heeft derechtsgronden van India’s wet bij de WTO aan-gevochten.Indiase generieke medicijnen zijn ook van vitaalbelang voor de openbare gezondheidszorg inandere landen. India is ’s werelds grootste pro-ducent en exporteur van generieke medicijnennaar ontwikkelingslanden, vooral naar Afrika,waardoor miljoenen mensen bereikt worden.Ruim de helft van de medicijnen om aids te be-handelen in ontwikkelingslanden komt uitIndia.Mocht Novartis de rechtszaak winnen dan komtde toegang tot belangrijke betaalbare aidsmedi-cijnen en voor andere ziekten op losse schroe-ven te staan. AzG vreest dat Indiase medicijnenveel duurder worden als het land zijn patentwet-geving moet aanpassen. Op dit moment betrektde humanitaire artsenorganisatie tachtig pro-cent van de aidsmedicijnen die zij nodig heeftvoor haar projecten bij Indiase producenten vangenerieke geneesmiddelen.

zorg

106 2-2007 > zorg & financiering

Novartis beweert dat het slechts het intellectueleeigendom van één medicijn wil beschermen.Maar de waarheid is dat dit een directe aanval isop India’s soevereine recht de openbare gezond-heidszorg te beschermen, zegt het hoofd vanOxfams Make Trade Fair campagne, CelineCharveriat.De zaak Glivec is op zichzelf al van belang voorduizenden kankerpatiënten in India die moge-lijk geen generieke versies van het medicijnmeer kunnen aanschaffen. Met de merknaamGlivec kost het medicijn 27.000 dollar per pa-tiënt per jaar; zonder slechts tweeduizend dollarper patiënt per jaar.Novartis zegt dat arme patiënten het medicijngratis krijgen, maar Oxfam zegt dat dit geenduurzame manier is om in medicijnen te voor-zien. Novartis kan de garantie niet geven dat hetelk jaar 24.000 leukemiepatiënten in India le-venslang gratis Glivec zal verstrekken. Dezakenwereld heeft wel degelijk iets van doenmet goede doelen, maar de concurrentie tussengenerieke medicijnen heeft zich bewezen alsmiddel om de prijzen laag te houden, zegtCharveriat.De wereldwijde gevolgen van deze zaak tegenIndia’s patentwetten kunnen de reputatie vanNovartis voor altijd besmetten, zegt Charveriat.Er staan zo’n negenduizend patentaanvragen tewachten op beoordeling door de Indiase over-

heid, waarvan zo’n zevenduizend heel waar-schijnlijk modificaties van oude medicijnenbetreffen. Als India gedwongen wordt de wetaan te passen, dan zouden veel van deze medicij-nen gepatenteerd kunnen worden, en daardoorvan generieke concurrentie worden gevrijwaard.

De rechtszaak van Novartis komt op een mo-ment dat de mondiale farmaceutische industrieals geheel moeilijkheden ondervindt. De paten-ten op veel topmedicijnen lopen binnenkort afen er zijn niet genoeg nieuwe medicijnen in ont-wikkeling. Vandaar dat bedrijven bezig zijn hunmonopolies op bestaande geneesmiddelen over-al ter wereld uit te breiden en te beschermen.Novartis zou een leider moeten zijn in de zoek-tocht naar nieuwe oplossingen in een verande-rende markt, maar de gevestigde belangenworden verdedigd, waardoor miljoenen mensendreigen verstoken te blijven van de generiekemedicijnen die zij nodig hebben, zegt Charve-riat.

Oxfam Novib is het Nederlandse lid van OxfamInternational, een samenwerkingsverband vandertien onafhankelijke ontwikkelingsorganisa-ties. Bronnen: Oxfam Novib, 29 januari 2007 en MedischContact, 10 januari 2007<

242 bayer misbruikt richtlijn in reclame

De Stichting Werkgroep Antibioticabeleid(SWAB) heeft bij de Codecommissie Genees-middelenreclame een klacht ingediend tegenBayer. Bayer stuurde onlangs een reclame waar-in werd gesuggereerd dat bij alle vormen vanlongontsteking Avelox kan worden voorge-schreven.

Het bedrijf verwees daarbij naar een richtlijnvan de SWAB. In die richtlijn staat echter datAvelox alleen een middel van eerste keuze is

bij ernstige vormen van longontsteking.John Degener, hoogleraar medische microbiolo-gie in Groningen en voorzitter van SWAB, heefteen bericht daarover in Trouw bevestigd. Decodecommissie behandelt de klacht binnenkort.Degener noemt Avelox een uitstekend nieuwmiddel, maar het heeft net als alle medicijnenbijwerkingen. De meeste vormen van longont-steking zijn met de oude, eenvoudiger middelengoed te behandelen. Avelox moet alleen bij ern-stige vormen worden toegepast, om te voorko-