21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit...

57
Bestuursverslag 2018 1 Jaarverslag ( bestuursverslag + Jaarrekening) 2018 Regionummer PO 2702 Bestuursnummer DUO 21598 Adres Koopvaarder 1 1625 BZ Hoorn Telefoon 0229-572633 Email [email protected]

Transcript of 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit...

Page 1: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    1  

 

 

 

 

               

Jaarverslag ( bestuursverslag + Jaarrekening)

2018

Regionummer PO 2702 Bestuursnummer DUO 21598 Adres Koopvaarder 1 1625 BZ Hoorn Telefoon 0229-572633 Email [email protected]

Page 2: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    2  

Hoofdstuk Bladzijde

Voorwoord door bestuur 4 1 Algemene informatie

1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3 Organisatie: Deelnemende besturen/scholen

Algemene ledenvergadering Bestuur Directeur

6

1.4 Werkgeverschap ‐ Personeel in cijfers ‐ Ziekteverzuim ( w.o. RI&E) ‐ Ontwikkelingen en zaken van personele betekenis ‐ Cao waaronder duurzame inzetbaarheid ‐ Beleid beheersing uitgaven inzake uitkering na ontslag ‐ Medezeggenschap

7

1.5 Organogram 9 2 Onderwijsondersteuning

2.1 Missie-visie 9 2.2 Beleid -> programma’s en doelen 10 2.3 Activiteiten en resultaten 2018

‐ Programma’s (koppeling naar begroting) 10

2.4 Toelaatbaarheidsverklaringen 12/13 2.5 Thuiszitters 13 2.6 Beroeps- , bezwaarprocedures en klachten 14

3 Samenwerking 3.1 Scholen 14 3.2 Aansluiting basis- voortgezet – vervolg onderwijs 15 3.3 Aansluiting onderwijs – jeugdzorg 15 3.4 Ouders 15

4 Verantwoording algemeen 4.1 Good Governance en Code Goed Bestuur PO

‐ Organieke/functionele scheiding ‐ Code

16

4.2 Horizontaal: ‐ Primaire stakeholders: ouders/leerlingen en scholen ‐ Interne stakeholders: personeel – MR – OPR – SWV DWK ‐ Externe stakeholders: (jeugdzorg)instellingen en gemeenten

16

4.3 Verticaal: ‐ Inspectie ‐ OC&W

17

4.4 Kwaliteitszorg ‐ Informatie beveiliging en Privacy ( w.o. AVG)

18 19

4.5 Communicatie ‐ Website ‐ Nieuwsvoorzieningen

21

4.6 Publicatie jaarverslag (website-geen KVK) 21

4.7 Verslag bestuur ‐ Samenstelling ‐ Taken en bevoegdheden ‐ Nevenfuncties ‐ Thema’s en resultaten

21

Page 3: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    3  

‐ Evaluatie functioneren ‐ Bezoldiging ‐ Ontwikkelingen

4.8

Verantwoording toezichthouder (Algemene Vergadering) ‐ Toepassen Code Goed Bestuur PO-Raad ‐ Samenstelling ‐ Taken en bevoegdheden ‐ Nevenfuncties ‐ Activiteiten ‐ Thema’s en resultaten ‐ Bezoldiging (WNT)

22

4.9 Verslag OPR ‐ Samenstelling ‐ Activiteiten ‐ Thema’s en resultaten ‐ Vergoeding

24

5 Financieel beleid 5.1 Kengetallen (weerstandsvermogen etc.) 24 5.2 Streefwaarden 24 5.3 Vergelijking kengetallen en streefwaarden 24 5.4 Resultaat inclusief toelichting 25 5.5 Analyse kasstromen 25 5.6 Treasuryverslag 25 5.7 Verbonden partijen 26 5.8 ANBI 26 5.9 Vastgestelde documenten(o.a. werkkostenregeling) 26

5.10 Accountantsverslag 2017 en stand van zaken opmerkingen 27 6 Continuïteitsparagraaf

6.1 Kengetallen ‐ financieel ‐ leerlingenaantallen

28

6.2 Balans inclusief toelichting 28 6.3 Staat van baten en lasten 28 6.4 Kasstroomoverzicht 28 6.5 Risicobeheersing en analyse 29 6.6 Risico’s

‐ Bedrijfsvoering ‐ Meerjarenperspectief (waaronder MJB)

29-31

6.7. Zaken met een politieke of maatschappelijke impact 32 7 Jaarrekening

7.1 Balans 2018 37 7.2 Staat van baten en lasten 2018 38 7.3 Kasstroomoverzicht 2018 39 7.4 Grondslagen 40 7.5 Toelichting op de onderscheiden posten van de balans 42 7.6 Geoormerkte- en overige doelsubsidies OCW 45 7.7 Niet uit de balans blijkende verplichtingen 46 7.8 Toelichting op de onderscheiden posten van de staat van baten en

lasten 47

7.9 WNT model 50 7.10 Overige gegevens 56

Page 4: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    4  

Voorwoord

Dit bestuursverslag biedt, samen met de jaarrekening, verslag van het werk van het samenwerkingsverband De Westfriese Knoop in 2018. Het samenwerkingsverband is een netwerk van de deelnemende scholen en hun schoolbesturen. In dit netwerk organiseren we passend onderwijs voor alle leerlingen uit onze regio. Vanuit onze bureauorganisatie begeleiden we de gesprekken en procedures waarlangs een passend plek voor de leerlingen gevonden wordt. Het samenwerkingsverband levert daarmee een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van kinderen in onze regio.

In dit verslag is aandacht voor de manier waarop de ondersteuning in het primair onderwijs in West Friesland is georganiseerd. Specifieke toelichting verdient daarbij de manier waarop de kwaliteit van ondersteuning in beeld wordt gebracht en waarop verantwoording wordt afgelegd over gerealiseerde kwaliteit en behaalde resultaten.

Het financieel beleid wordt in dit verslag weergegeven volgens de standaarden die daarvoor gelden in XBRL/SBR. Het beleid wordt toegelicht met het oog op continuïteit, de belangrijkste risico’s en onzekerheden, duurzaamheid en de verwachtingen voor de komende 5 jaar.

Op deze plek past ook een woord van dank aan al die leerkrachten die elke dag voor al hun leerlingen het best mogelijke onderwijs verzorgen voor hun leerlingen. Zij verdienen onze steun en complimenten, zoals ze die elke dag aan onze kinderen geven.

Ron Benjamins

Interim directeur

Page 5: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    5  

1. Algemene informatie

Op 17-12-2012 is de vereniging samenwerkingsverband De Westfriese Knoop opgericht. In de periode tussen de oprichting en de feitelijke invoering passend onderwijs per 1-8-2014 heeft het bestuur voorbereidingen getroffen om een goede overgang vanuit de 3 oude samenwerkingsverbanden naar het nieuwe samenwerkingsverband te realiseren. Inmiddels werkt de Westfriese Knoop op veel terreinen ( inhoudelijk, huisvesting en personeel) samen met het samenwerkingsverband Voortgezet Onderwijs West-Friesland wat in een gezamenlijk ondersteuningsplan 2018-2022 heeft geresulteerd.

1.0 Kernactiviteiten

De vereniging heeft ten doel:

a. het vormen en stand houden van een regionaal samenwerkingsverband in de zin van artikel 18a van de Wet op het Primair Onderwijs;

b. het realiseren van een samenhangend geheel van ondersteuningsvoorzieningen binnen en tussen alle scholen;

c. het realiseren dat zoveel mogelijk van de in de regio woonachtige leerlingen een ononderbroken ontwikkelingsproces kunnen doormaken, gericht op de onderwijsbehoeften van de leerlingen;

d. een zo passend en thuisnabij mogelijke plaats in het onderwijs te krijgen voor de in de regio woonachtige leerlingen die extra ondersteuning behoeven.

In het ondersteuningsplan 2018-2022 zijn de missie/visie; activiteiten en meerjarenbegroting opgenomen.

1.1 Juridische structuur

Het samenwerkingsverband kent een verenigingsstructuur. Leden zijn bevoegde gezagen van de scholen die in de regio gevestigd zijn, dan wel het bevoegd gezag zijn van een school voor speciaal onderwijs behorend tot cluster 3 en 4 die deelneemt aan dit samenwerkingsverband. De algemene ledenvergadering benoemt de leden van het bestuur en heeft een toezichthoudende rol.

Het bestuur houdt toezicht op de taken die via een managementstatuut zijn gemandateerd aan de directeur en legt tevens verantwoording af aan de algemene ledenvergadering.

1.2 Algemene gegevens

Het samenwerkingsverband is verantwoordelijk voor een dekkend passend aanbod voor leerlingen in het primair onderwijs (4-12 jaar) in de regio West-Friesland. 15 schoolbesturen maken deel uit van de vereniging. Zij beheren in totaal 94 basisscholen; 3 speciale basisscholen binnen de regio en speciale scholen cluster 3 en 4 binnen/buiten de regio. Tevens verzorgen drie besturen het onderwijs op een drietal behandelcentra in de regio. In totaal telt de regio op 1-10-2017 17.792 leerlingen in het regulier onderwijs; 625 leerlingen in het speciaal basisonderwijs en 174 leerlingen in het speciaal onderwijs (inclusief de leerlingen in de behandelcentra).

De vereniging is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nummer 56687273.

Page 6: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    6  

1.3 Organisatie

Algemene leden Vergadering: overzicht van de leden van het samenwerkingsverband per 31-12-2018

Bestuur

Het bestuur bestaat uit maximaal 5 leden. De bestuursleden worden door de algemene ledenvergadering benoemd. Het bestuur houdt toezicht op de bestuurstaken die via een managementstatuut zijn gemandateerd aan de directeur en legt verantwoording af aan de algemene ledenvergadering.

Naam Lid E-mail

Stichting Penta

Dhr. H. Bouwmeester secretaris [email protected]

Stichting Trigoon Dhr. J. van Berkum penningmeester [email protected]

SKO West-Friesland Dhr. L. Wijker voorzitter [email protected]

St. Openbaar Onderwijs Present Dhr. R. Bijlsma [email protected]

Stichting Talent Dhr. B. Groenewoud [email protected]

Naam Straat Huisnr. Postcode Plaats Telefoonnummer

St. Westfriese Vrije School Nachtegaal  146 1629 DJ Hoorn 0229‐231011

St. Montessorischool Enkhuizen Postbus  277 1600 AG Enkhuizen 0228‐319032

St. Openbaar Onderwijs Present De Middend  104‐108 1613 KZ Grootebroek 0228‐525857

St. Alg. Bijzonder Onderwijs Hoorn Postbus  429 1620 AK Hoorn 0229‐270108

Heliomare Onderwijs Relweg  51 1949 EC Wijk aan Zee 088‐9208255

SKO De Streek Dam  20a 1613 AL Grootebroek 0228‐524096

Aloysius Stichting Postbus  238 1900 AE   Castricum 0251‐670163

Stichting Kopwerk Postbus  444 1780 AK Den Helder 085‐2734000

Stichting Talent Nieuwstraat 23A 1621 EA Hoorn 0229‐282040

Stichting Allure Kerkstraat  79 1687 AM Wognum 0226‐357230

Stichting Penta Maelsonstraat  28d 1624 NP Hoorn 0229‐219171

Stichting Trigoon Postbus  353 1620 AJ Hoorn 0229‐548 575

SKO West‐Friesland Kerkstraat  79 1687 AM Wognum 0229‐544810

SIO Noord‐Holland Willem van Coulster2 1962 WN Heemskerk 0229‐507688

Stichting samenwerkingsbestuur 

Primair Onderwijs WestfrieslandDr.Nuijensstraat 

74 1617 KDWestwoud

0228‐525857

Page 7: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    7  

Directeur

Binnen De Westfriese Knoop is gekozen voor het bestuur – directiemodel. Het bestuur van De Westfriese Knoop houdt toezicht op de dagelijkse gang van zaken van de vereniging en de leiding door de directeur. De uitvoerende taken zijn gemandateerd aan directeur en vastgelegd in het managementstatuut. De directeur treedt civielrechtelijk op namens bestuur, maar is geen lid van het bestuur. Sinds het vertrek van de directeur per 1-6-2018 is er een interim directeur aangesteld. De interim directeur heeft een specifieke opdracht gekregen o.a. waar het gaat om de toekomstige invulling van de vacature.

1.4 Werkgeverschap

Binnen de centrale dienst van het samenwerkingsverband zijn op basis van het vastgestelde personeelsplan de volgende functies vastgesteld (zie personeelsplan deel 2):

Functie Omvang Opmerking Directeur 1,0 Vacature per 1-6-2018; tijdelijke inzet

interim directeur Coördinator beleid en financiën 0,9224 Managementassistent 0,7 Administratief medewerker 0,63 Voor 0,1 uitgeleend aan het swv VO Administratief medewerker 0,4 Voorzitter CTSO 0,5 Trajectbegeleider 0,5425 Trajectbegeleider 0,4 Trajectbegeleider 1,0 Trajectbegeleider 1,0 Specialist 0,8540 Totaal 7,9489

Totale omvang duurzame inzet: 0,5022

Netto inzet: 7,4467

Ziekteverzuim gedurende de verslagperiode:

Het ziekteverzuim over 2018 bedroeg 0,49%.

Aantal en Percentage

Uw verzuim

Personeelsgemiddelde (kop) 10,41 Verzuimpercentage

Totaal (kop) 0,49% Incl. gedeeltelijke reïntegratie (kop) 0,49% Excl. gedeeltelijke reïntegratie (kop) 1,76% Meldingen

Verzuimmeldingen 2 Meldingsfrequentie 0,19 Verzuimers 1 keer 2 Verzuimers 2 keer 0 Verzuimers 3 keer 0 Verzuimers 4 keer 0

Page 8: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    8  

Verzuimers > 4 keer 0 Verzuimgevallen

Verzuimgevallen alle 3 Verzuimgevallen lopende 0,00 Verzuimgevallen gesloten 3 Vangnetgevallen totaal

Duur

Verzuimduur gemiddelde (kop) 129,67 Verzuimdagen totaal (kop) 18,55 Instroom

Instroom 2e jaar 1 Instroom 3e jaar 0

In het kader van goed werkgeverschap werd eind 2018 besloten om een gezamenlijke (samen met swv VO) opdracht te geven tot de uitvoering van een eerste Risico-Inventarisatie en Evaluatie (RI&E). Deze wordt begin 2019 uitgevoerd door Arboned, de arbodienst waar beide organisaties bij zijn aangesloten.

Ontwikkelingen en zaken van personele betekenis

Op basis van het vastgestelde personeelsplan zijn medewerkers benoemd. Binnen de verplichte herbesteding (tripartiete overeenkomst einddatum overeenkomst in overleg) bij cluster 3 en 4 zijn de volgende afspraken gemaakt:

Met Heliomare (cl 3):

Geen verplichting meer.

Met Gedragpunt (cl 4):

Afspraken over inzet specialisten detacheringsbasis bij samenwerkingsverband met een omvang van 0,8 fte.

1,2 fte bij deelnemende schoolbesturen onder gebracht (waarbij de loonkosten voor 4 jaar door het swv worden vergoed; einddatum: 1-8-2019)

Met bovenstaande maatregelen zijn de verplichtingen binnen de verplichte herbesteding per 1-8-2018 teruggebracht van circa 1,5 miljoen naar bijna 169K euro.

Cao waaronder duurzame inzetbaarheid

De loonafspraken zijn conform de nieuwe cao ( 2018) uitgevoerd. Er zijn met alle medewerkers nieuwe afspraken gemaakt over werktijden; duurzame inzetbaarheid en werkweken. Drie medewerkers maken gebruik van de overgangsregeling duurzame inzetbaarheid voor medewerkers ouders van 57 jaar (voorheen de BAPO-regeling)

Beleid beheersing uitgaven inzake uitkering na ontslag

In het samenwerkingsverband is geen sprake geweest van ontslag in het onderhavige boekjaar. Samenwerkingsverband De Westfriese Knoop volgt hierbij de bepalingen vanuit de cao en werkt conform de wet en reglementen van het Participatiefonds.

Dit betekent dat in beginsel alle uitkeringen na ontslag voor rekening komen van het Participatiefonds. Derhalve ziet zowel directie als bestuur hier geen risico in.

Page 9: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    9  

1.5 Organogram

Algemene Leden Vergadering (15 schoolbesturen; 98 scholen; 1-10-2017:18.591 leerlingen)

Ondersteunings- planraad

(14 leden)

Bestuur (5 leden)

Centrale dienst Samenwerkingsverband

Basisscholen (94)

Speciaal Basisonderwijs

(3)

Speciaal onderwijs cluster 3 & 4*

(1)

- directeur - management ondersteuner - coördinator - secretariaat/administratie - trajectbegeleiders

Leerlingen (18.132; 95,76%)

Leerlingen (625; 3,30%)

Leerlingen (178;0,94%)

* Speciaal onderwijs cluster 4 zonder een volwaardige vestiging in de regio West-Friesland

2. Onderwijsondersteuning

2.1 Missie-visie

Per 1-8-2018 is voor de periode 2018-2022 samen met het samenwerkingsverband VO West-Friesland een nieuw ondersteuningsplan opgesteld. Dit op basis van een aantal inspirerende bijeenkomsten met stakeholders. Daarin is de volgende missie-visie geformuleerd:

Missie

De samenwerkingsverbanden activeren en faciliteren samenwerkende scholen bij het realiseren van passend primair en voortgezet onderwijs voor elke leerling in West-Friesland.

Goed I Snel I Dichtbij I Passend1

Visie Alle kinderen en jongeren verdienen passend onderwijs, passende zorg en passende opvoeding om uit te groeien tot stabiele en zelfstandige volwassenen die een betekenisvolle plek vinden in onze maatschappij. Onze visie hierbij is dat alle kinderen en jongeren in hun volledige mens-zijn worden gezien en worden begeleid naar een volwaardige plaats in de samenleving. Om dit te realiseren opereren de samenwerkende partners rondom een leerling altijd vanuit de behoefte van die leerling, in een gelijkwaardig interprofessioneel netwerk, waarbij creatieve oplossingen worden gevonden binnen relevante structuren en

                                                             

Page 10: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    10  

systemen. Hierbij is geen sprake van overname, maar worden autonomie en verantwoordelijkheid van alle betrokkenen bewaakt.

Hierbinnen kennen wij als samenwerkingsverbanden onszelf een bestaansrecht toe voor verschillende belanghebbenden: leerlingen, ouders, scholen, schoolbesturen, schoolmaatschappelijk werkers, jeugdhulpverleningsinstanties, gemeenten en de regionale gemeenschap.

2.2 Beleid

Het beleid is vertaald in 6 programma’s:

Programma Doel 1. Kwaliteit van de

basisondersteuning Alle scholen voldoen in 2022 aan de overeengekomen kwaliteit van de ondersteuning, en werken aan de continue toename van de kwaliteit van ondersteuning op alle voorzieningen (en er wordt geen kind meer verwezen naar een specialistische voorziening als gevolg van onvoldoende kwaliteit van de ondersteuning).

2. Samenhangend netwerk van ondersteuningsvoorzieningen

Een zodanig dekkend aanbod in een samenhangend netwerk van ondersteuningsvoorzieningen creëren dat er voor elke leerling binnen de regio een passend aanbod is en dat in 2022 geen enkel kind in de leerplichtige leeftijd langer dan drie maanden thuiszit zonder een passend aanbod van onderwijs en/of zorg.2

3. Ononderbroken ontwikkelingslijn

In 2022 is er een ononderbroken voortzetting van de ondersteuning bij elke overstap van een leerling van de start op de basisschool tot het verlaten van het voortgezet onderwijs.

4. Samenwerking onderwijs-jeugdhulp

In 2022 werken onderwijs en jeugdhulp altijd integraal samen rond ondersteuningsvragen van kinderen, jongeren en hun gezinnen.

5. Professionalisering en innovatie

Scholen, schoolbesturen en samenwerkingsverbanden werken in 2022 constructief samen in het realiseren van passend onderwijs en van de professionalisering die daarvoor bij hun medewerkers nodig is.

6. Beheer en organisatie De samenwerkingsverbanden hebben in 2022 een sluitende exploitatie en leggen op transparante wijze verantwoording af over de inzet van hun middelen.

2.3 Resultaten operationele doelen/activiteiten

In de onderstaande tabel staan, in willekeurige volgorde, de resultaten van de doelen/activiteiten doelen periode vanaf de zomervakantie tot einde kalenderjaar 2018, zoals opgenomen in het activiteitenplan 2018-2019 welke is afgeleid van het ondersteuningsplan 2018-2022. De periode tot de zomervakantie is hoofdzakelijk gebruikt om het nieuwe gezamenlijke ondersteuningsplan te bespreken met alle betrokken partijen en door de Algemene Leden Vergadering vast te laten stellen.

                                                             

Page 11: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    11  

Page 12: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    12  

2.4 Toelaatbaarheidsverklaringen

De toegang tot de speciale voorzieningen verloopt op aanvraag van het bevoegd gezag van de school waar de leerling aangemeld is of ingeschreven staat, via een toelaatbaarheidsverklaring die afgegeven wordt door de Commissie Toelating Speciale Onderwijsvoorziening (CTSO). De CTSO is een onafhankelijke commissie. Deze voert alleen een procedurecheck uit. Aanvraag gebeurt op basis van adviezen van twee deskundigen (een door onderzoeker uit het ondersteuningsteam en een door de trajectbegeleider), die onafhankelijk van elkaar advies uitbrengen.

Overzicht van het aantal afgegeven toelaatbaarheidsverklaring in de periode 1-1-2018 tot en met 31-12-2018:

Page 13: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    13  

2.5 Thuiszitters

Definities Met betrekking tot thuiszitters wordt landelijk de volgende definitie gehanteerd: Een thuiszitter is een leerplichtige jongere tussen de 5 en 16 jaar of een jongere van 16 of 17 jaar die valt onder de kwalificatieplicht en die ingeschreven staat op een school of onderwijsinstelling en die zonder geldige reden meer dan 4 weken verzuimt, zonder dat hij/zij ontheffing heeft van de leerplicht respectievelijk vrijstelling van geregeld schoolbezoek wegens het volgen van ander onderwijs. Daarbij wordt het volgende onderscheid gemaakt: Thuiszitten: langer dan vier weken verzuim van les- of praktijktijd door een ingeschreven

leerplichtige jongere zonder dat daarvoor op grond van de leerplichtwet verlof is verleend.

Absoluut verzuim: verzuim van een leerplichtige jongere die niet op school staat ingeschreven zonder dat daarvoor op grond van de Leerplichtwet vrijstelling is gegeven.

In Samenwerkingsverband De Westfriese Knoop is nog geen doorzettingsmacht vastgesteld. In het actieplan van het samenwerkingsverband is dit als onderwerp uitgezet voor de komende periode. Aantal thuiszitters en vrijstellingen in 2018 (peildatum 15-12-2018)*:  

Gemeente  Aantal thuiszitters < 3 maanden 

Aantal thuiszitters > 3 maanden 

Aantal vrijstellingen door gemeente 

Drechterland  0  0  2 

Enkhuizen  0  1  6 

Hoorn  2  4  18 

Koggenland  0  0  3 

Medemblik  1  1  8 

Opmeer  2  0  0 

Stede Broec  0  2  1 

totaal  5  8  38 

Samenvattend: Door het verzamelen van gegevens is er inzicht ontstaan in de stand van zaken. Doordat er vanuit de inspectie in eerste instantie geen format werd aangeleverd voor de wijze waarop cijfers moesten worden geregistreerd is het registratieproces aan veranderingen onderhevig geweest.

Page 14: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    14  

Het aantal vrijstellingen dat is afgegeven is in 2017 teruggebracht van 48 (2016) naar 23 (2017). In 2018 is dat aantal gestegen tot 38, waarbij vooral het aantal is de gemeente Hoorn fors is gestegen ( van 10 naar 18)

Het aantal thuiszitters heeft geschommeld rond de 5 leerlingen (2017: 3). Voor een aantal van de leerlingen is ingezet op een traject met jeugdhulpverlening en onderwijs om instroom in onderwijs weer mogelijk te maken. Hiervoor is door het samenwerkingsverband een transitiecoach ingeschakeld.

De coördinator verzuim informeert de directeur van het samenwerkingsverband over de stand van zaken, gebaseerd op gegevens van de trajectbegeleiders en de leerplichtambtenaren. Vanaf 2018 is dit vastgelegd in tweemaandelijkse thuiszitterstafels.

Actietafels worden georganiseerd op casusniveau. Het samenwerkingsverband voert zo nodig de regie.

Het onderwerp doorzettingsmacht is door de directeur van het samenwerkingsverband opgenomen in de activiteitenkalender met bestuur en betrokken ketenpartners.

2.6 Beroeps- en bezwaarprocedures en klachten

Passend onderwijs maakt scholen en besturen verantwoordelijk om voor elk kind een passende onderwijsplek te bieden. Dat doen ze in nauw overleg met ouders. Ouders worden binnen de handelingsgerichte ondersteuningsroute bij elke stap betrokken. In het groeidocument is er voldoende ruimte voor ouders om hun zienswijze te beschrijven. Toch kunnen verschillen van inzichten ontstaan waardoor de voortgang van de begeleiding van een leerling onder druk komt te staan. In de praktijk blijkt het van belang een helder onderscheid te maken tussen een geschil dat ouders en school kunnen hebben over het toelaten of verwijderen van een leerling, en een bezwaar dat ouders maken tegen een besluit van de CTSO (toelaatbaarheid S(B)O). Bezwaarprocedure SWV over toelaatbaarheid S(B)O Tegen de beslissing van het samenwerkingsverband op aanvraag van een toelaatbaarheidsverklaring staat daarna een bezwaar en beroep bij de geschillencommissie passend onderwijs open. Het besluit over het al dan niet toelaatbaar verklaren van een leerling kan door zowel ouders als schoolbestuur worden aangevochten. Ook hier geldt dat ouders of schoolbestuur daarna nog naar de civiele rechter kunnen gaan. De Westfriese Knoop heeft zich aangesloten bij Onderwijsgeschillen.nl. De Westfriese Knoop doet er alles aan om escalatie te voorkomen en een passende plek in het onderwijs of in een onderwijs zorg combinatie aan te bieden, voor elke leerling uit onze regio. Daar kan een trajectbegeleider van De Westfriese Knoop bij ingeschakeld worden. Ook mediation via de onderwijsconsulenten behoort tot de mogelijkheden. Als ouders ondanks die inspanningen toch niet tevreden zijn, dan kunnen zij een klacht bij de directeur indienen of beroep doen op Onderwijsgeschillen.nl.

Er zijn in het verslagjaar 2018 géén klachten bij de directeur ingediend en geen geschillen ingediend bij de Geschillencommissie Toelaatbaarheidsverklaringen.

3. Samenwerking

3.1 Scholen

De opdracht die passend onderwijs geeft vraagt om meer dan afstemming. Passend onderwijs vraagt om een transparante samenwerking van scholen in overzichtelijke, natuurlijke regio’s. Samen kun je sterk genoeg zijn om een breed en kwalitatief hoog aanbod op het niveau van extra ondersteuning te realiseren. Het samenwerkingsverband heeft knooppunten geformeerd die met elkaar in hun gebied gaan zorgen voor een vrijwel sluitend

Page 15: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    15  

aanbod passend onderwijs. De scholen voor speciaal (basis)onderwijs hebben zich ook georganiseerd in een knooppunt. De knooppunten zijn daarmee bestuursdoorbrekend samengesteld. Elk jaar verschijnt er een nieuwsbrief met good-practises ( innovatietrajecten) uit de knooppunten. Tevens zijn alle knooppunten door de directeur bezocht voor een voortgangsgesprek. De voorzitters van de knooppunten komen 6x per jaar bijeen in de knooppuntenraad om de verdere ontwikkelingen af te stemmen.

3.2 Aansluiting basis en voortgezet onderwijs

Een werkgroep met vertegenwoordigers vanuit het PO en VO heeft de procedure in het licht van invoering passend onderwijs geëvalueerd en een voorstel voor een aangepaste procedure aan de schoolbesturen overhandigd. De besturen primair onderwijs hebben vanaf voorjaar 2015 deze taak overgenomen. Leerlingen bij wie naar het oordeel van de directeur van de school de grondslag voor het volgen van aansluitend voortgezet onderwijs in voldoende mate is gelegd, verlaten aan het einde van het schooljaar de school, mits hierover met de ouders overeenstemming bestaat. In elk geval verlaten de leerlingen de school aan het einde van het schooljaar waarin zij de leeftijd van 14 jaar hebben bereikt. 3.3. Aansluiting onderwijs – jeugdzorg Een goede samenwerking tussen gemeenten en het onderwijs draagt bij aan het bereiken van de uitgangspunten die zowel het onderwijs als de gemeenten en de instellingen onderschrijven en kan leiden tot een meer preventieve aanpak van ondersteuning dicht bij de leefomgeving. Door vroegtijdige inschakeling van ondersteuningsprofessionals kan de school zich richten op het bieden van kwalitatief goed passend onderwijs.

Het samenwerkingsverband participeert in het kennisplatform onderwijs en jeugdzorg. Het kennisplatform wordt begeleid door het NJI en heeft als doel het goed op elkaar aan laten sluiten van onderwijs en jeugdhulp.

Het samenwerkingsverband voert met de gemandateerde vertegenwoordigers van de gemeenten op overeenstemming gericht overleg (OOGO) over het ondersteuningsplan. De decentralisatie van de jeugdzorg zal de regierol van de gemeenten op het jeugddomein verder verstevigen. Vanuit deze rol is nauwe samenwerking met schoolbesturen een vereiste.

Sinds 2016 is er een start gemaakt het een regionaal educatieve agenda (REA). Hier worden regionale bestuurlijke afspraken gemaakt tussen onderwijs en jeugdhulp.

In 2017 is er een Integraal Kind en Expertise Centrum (IKEC) in Hoorn opgericht, waarbij onderwijs en jeugdzorg in één gebouw de ondersteuning van de leerling in overleg met elkaar en de ouders vormgeven. Het samenwerkingsverband faciliteert vanuit de innovatiemiddelen de ontwikkeling van het IKEC.

3.4 Ouders

Alle procedures zijn gericht op een gelijkwaardige relatie school-ouder waarbij het belang van de leerling te allen tijde voorop staat. Ouders dienen bij scheiding zelf de bevoegdheden inzake inzage gegevens te regelen.

Het samenwerkingsverband ondersteunt besturen en scholen in de communicatie en betrokkenheid van ouders op de volgende manieren:

Ouders hebben via de ondersteuningsplanraad instemmingsrecht op het ondersteuningsplan

Page 16: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    16  

Het samenwerkingsverband informeert ouders via de website www.dewestfrieseknoop.nl

Het samenwerkingsverband heeft een informatiepunt voor ouders. Er is een speciaal telefoonnummer waar ouders met vragen over passend onderwijs terecht kunnen.

Het samenwerkingsverband (knooppunten) organiseert, naargelang de behoeften, themabijeenkomsten voor ouders.

Het samenwerkingsverband werkt samen met de jeugdhulporganisaties binnen de zeven gemeenten. De jeugdhulporganisaties bieden informatie en advies aan ouders rondom opgroeien en opvoeden.

Het samenwerkingsverband geeft periodiek een nieuwsbrief/flits voor ouders uit. Het samenwerkingsverband geeft wekelijks een nieuwsflits voor de professionals uit. Het samenwerkingsverband heeft een oudertelefoon. Ouders kunnen contact opnemen met de trajectbegeleiders die aan de knooppunten

zijn gekoppeld.

4. Verantwoording algemeen

4.1 Good governance

De code goed bestuur in het primair onderwijs, zoals deze wordt gepubliceerd door de PO-raad (ingegaan in 2014, versie augustus 2017), wordt toegepast. De rollen en verantwoordelijkheden tussen schoolbesturen en samenwerkingsverbanden worden zo zorgvuldig mogelijk gescheiden. De Westfriese Knoop treedt niet in de verantwoordelijkheden van de aangesloten schoolbesturen. Momenteel is de governance verder in ontwikkeling. Met name de interne toezichthoudende taak van de ALV is in 2018 onderwerp van gesprek geweest. Aan de interim directeur is o.a. de opdracht gegeven om een voorstel voor een nieuwe governancestructuur op te stellen. Hierbij wordt in dit traject gezamenlijk opgetrokken met het bestuur van het samenwerkingsverband VO in de regio.

4.2 Horizontaal

Interne stakeholders Ouders: Voor leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte wordt naast een groeidocument, als de school dat een meerwaarde vindt, een ontwikkelingsperspectief opgesteld. Gekeken wordt naar de doelen aan het einde van de schoolloopbaan én wat er nodig is om die doelen te bereiken. Het OPP wordt minimaal een keer per jaar geëvalueerd. Het OPP wordt door de school opgesteld en ouders moeten instemming geven op het handelingsgedeelte. Wanneer de school (nog) geen overeenstemming heeft bereikt met de ouders over het handelingsdeel, betekent dit niet dat de school de leerling niet meer kan of zou hoeven te begeleiden. Scholen moeten hun leerlingen in alle gevallen de nodige begeleiding bieden. Ook zal de school het overleg met ouders moeten voortzetten zolang zij nog niet tot overeenstemming zijn gekomen over de ondersteuning en begeleiding van de leerling. Uiteindelijk kan er geschil ontstaan tussen ouders en het schoolbestuur. Ouders kunnen gebruik maken van de klachtenregeling van een school als zij het niet eens zijn met de gang van zaken bij de vaststelling of inhoud van het OPP. Ook als zij het niet eens zijn met de manier waarop de ondersteuning wordt uitgevoerd is de klachtenregeling de meest voor de hand liggende weg. Personeel: Volgens de regels zou formeel een MR ingesteld moeten zijn omdat er meer dan 2 medewerkers in dienst zijn van het swv. Het relatief beperkt aantal medewerkers noopte nog niet tot een geformaliseerde medezeggenschapsstructuur. Medio 2018 werd vanuit de medewerkers deze discussie wel opgestart met als directe aanleiding het afscheid van de directeur van het SWV DWK en daarnaast de ontwikkelingen rond Governance en de

Page 17: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    17  

intentie van de swv-en om te komen tot een institutionele verankerde samenwerking (hfdst 6.7. ondersteuningsplan 2018-2022). Medewerkers hebben het overleg opgestart wat in het najaar resulteerde in het aanwijzen van een drietal kwartiermakers in een algemene personeelsbijeenkomst. Deze hebben als zijnde de voorlopige gemeenschappelijke medezeggenschapsraad voor het personeel in 2 werkbijeenkomsten een conceptvoorstel opgesteld voor het instellen van een Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad Personeel (GMRp). Het was van meet af duidelijk dat de 15 medewerkers PO en 9 medewerkers VO opteerden voor een gemeenschappelijke GMRp omdat er op vele fronten al wordt samen gewerkt en onderwerpen geïntegreerd worden aangepakt. Begin 2019 zal de besluitvorming over de GMRp afgerond worden. Eind 2018 is er een kandidaatstelling georganiseerd. Om een veilige en gezonde werkomgeving te ondersteunen is eind 2018 opdracht gegeven een RI&E uit te voeren. Tevens is er een managementteam waarin de beleidsvoorstellen en procedures worden besproken. Beleidsvoorstellen en procedures zijn ook toegewezen aan medewerkers die daarvoor de laatste versie beheren. Ondersteuningsplanraad: Ouders zijn, evenals de personeelsleden van de scholen, vertegenwoordigd via de ondersteuningsplanraad. De OPR heeft instemmingsrecht op het ondersteuningsplan en de meerjarenbegroting. De OPR heeft twee werkgroepen geïnstalleerd die de onderwerpen ouders en financiën voorbereiden voor de besprekingen in de raad. Zij adviseren op deze onderwerpen de directeur proactief. Externe stakeholders

Gemeenten:

Het samenwerkingsverband voert met de gemandateerde vertegenwoordigers van de gemeenten op overeenstemming gericht overleg (OOGO) over het ondersteuningsplan en het jeugdhulpplan. De decentralisatie van de jeugdzorg heeft de regierol van de gemeenten op het jeugddomein verder verstevigd. Vanuit deze rol is nauwe samenwerking met schoolbesturen een vereiste. Maandelijks komt het kennisplatform aansluiting onderwijs en jeugdhulp bij elkaar om werkafspraken op gezamenlijke thema’s te bespreken.

In 2018 is de gemeenschappelijke Ontwikkelagenda Onderwijs Jeugdhulp opgesteld die voor beide SWV’en en de zeven West-Friese gemeenten leidend zal zijn voor de investeringen in de samenwerking. Het reeds langer bestaande Kennisplatform Onderwijs Jeugdhulp, waar dezelfde partners in participeren, heeft van de Regionale Educatieve Agenda (REA) de taak toebedeeld gekregen om de uitvoering van deze agenda te monitoren. Tevens is in het kader van de inkoop jeugdhulp 2020 e.v. een werkgroep Onderwijszorgarrangementen ingesteld waar beide SWV’en ook in participeren; deze werkgroep gaat advies uitbrengen over wat er aan specifieke onderwijszorgarrangementen nodig is en hoe de financiering daarvoor geregeld zou kunnen worden.

Instellingen:

Er is regelmatig overleg met de partners die de ondersteuning op basis van een door de gemeente afgegeven zorgindicatie in de behandelcentra verzorgen.

4.3 Verticale verantwoording

Inspectie

Het samenwerkingsverband voert een aantal wettelijke taken. Op de uitvoering van die taken wordt toegezien door de Inspectie van het Onderwijs. Het nieuwe toezichtkader bestaat uit de volgende onderdelen:

Page 18: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    18  

1.Onderwijsresultaten

1. Resultaten Voor alle leerlingen in het samenwerkingsverband die extra ondersteuning hebben, is een passend onderwijsplek beschikbaar.

2. Kwaliteitszorg en ambitie 1. Kwaliteitszorg

Het samenwerkingsverband heeft vanuit zijn maatschappelijke opdracht doelen geformuleerd en verbetert de uitvoering op basis van regelmatige en systematische evaluatie van de realisatie van die doelen.

2. Kwaliteitscultuur Het bestuur van het samenwerkingsverband kent een professionele kwaliteitscultuur en functioneert transparant en integer.

3. Verantwoording en dialoog Het bestuur van het samenwerkingsverband legt integer en extern toegankelijk en betrouwbaar verantwoording af over doelen en resultaten en voert daarover een dialoog

3. Financieel beheer 1. Continuïteit

Het samenwerkingsverband is financieel gezond en kan op korte termijn voldoen aan zijn financiële verplichtingen

2. Doelmatigheid Het bestuur maakt efficiënt en effectief gebruik van de bekostiging. De besturen leggen jaarlijks verantwoording af over de inzet van de door het samenwerkingsverband beschikbaar gestelde middelen ( zie document: verantwoording besteding middelen passend onderwijs door schoolbesturen)

3. Rechtmatigheid Het bestuur verwerft en besteedt de bekostiging conform wet- en regelgeving.

In 2018 heeft de financiële inspectie een onderzoek naar de recht- en doelmatige bestedingen van het samenwerkingsverband gedaan. De resultaten hiervan zijn, samen met de bevindingen bij andere samenwerkingsverbanden, opgenomen in een landelijke rapportage. In de komende periode zal vooral de focus zich richten op het effect van de uitgevoerde activiteiten, die vanuit de extra ondersteuningsmiddelen zijn georganiseerd.

OC&W

De overheid monitort de invoering van passend onderwijs middels evaluatieonderzoeken en rapporteert daarover aan de volksvertegenwoordiging. In 2018 ( 25-06-2018) is de twaalfde voortgangsrapportage aan de Tweede Kamer aangeboden. Daarin worden de volgende verbeteritems genoemd:

Het eigenaarschap meer neerleggen bij lerarenteams, schoolleiders en ouders; de vermindering van de administratieve lasten; de betrokkenheid vergoten door de informatieverstrekking te vergroten; meer zichtgeven op de besteding van de middelen voor passend onderwijs; en taken, verwachtingen en governance aanscherpen.

4.4 Kwaliteitszorg

Een kwaliteitsmanagementsysteem helpt om een heldere samenhang te krijgen tussen missie, visie, doelen, processen, verantwoordelijkheden, partners, resultaten en reflectie. Het samenwerkingsverband heeft voor het INK-model (Instituut voor Nederlandse Kwaliteit) gekozen, omdat dit model ontwikkelingsgericht is en beter geschikt is voor dienstverlenende organisaties dan bijv. ISO9001.

Page 19: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    19  

Hieronder de aangepaste versie van het INK-model voor de Westfriese Knoop.

Het samenwerkingsverband verzamelt met regelmaat informatie bij ouders, scholen en schoolbesturen over de dienstverlening. Dit gebeurt door waarderingsonderzoeken en enquêtes over bepaalde onderwerpen. Deze onderzoeken zijn eerst vooral kwalitatief en zullen in de toekomst meer kwantitatieve onderdelen krijgen.

4.4.1 Informatie Beveiliging en Privacy w.o. AVG

Op 25 mei 2018 trad de Algemene Verordening Gegevensverwerking in de hele Europese Unie in werking. Dit betekende dat het ingezette beleid rond IBP aangescherpt moest worden hetgeen in de praktijk veelomvattender was dan tevoren werd ingeschat. Het was noodzakelijk om een aantal documenten vast te stellen en onderstaand een overzicht van genomen directiebesluiten:

Wat: Wanneer:

1. Stappenplan aanpak IBP SWV PO + SWV VO (Startnotitie)

20.11.17

2. Checklist Aanpak IBP – Bijlage 1 Startnotitie 20.11.17

3. 5 Vuistregels voor privacy 2.0. – Bijlage 2 Startnotitie 20.11.17

4. Risico-analyse – Stap 4 uit Startnotitie 16.04.18

4.1. Risico-analyse medewerkers – onderlegger 4 20.03.18

4.2. Risico-analyse externen – onderlegger 4 13.03.18

4.3. Risico-analyse apparaten – onderlegger 4 13.03.18

5. Activiteitenplanning – Stap 5 uit startnotitie 16.04.18

6. Afspraken Beveiliging Computer – Activiteitenplanning 5.3. 16.04.18

7. Privacyreglement verwerking persoonsgegevens 19.06.18

7.1. Register Verwerkingsactiveiten. Artikel 14 i.o. 19.06.18

Page 20: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    20  

7.2A Toegangsregister persoonsgegevens PO - artikel 8, lid 2 19.06.18

7.2B. Toegangsregister persoonsgegevens VO - artikel 8, lid 2 19.06.18

7.3 Verwerkingsovereenkomst - artikel 1, onder f 19.06.18

7.4A. Model informatieverstrekking leerlinggegevens PO 19.06.18

7.4B. Model informatieverstrekking leerlinggegevens VO 19.06.18

8. Aanwijzen Functionaris Gegevensbescherming (FG) 01.10.18

9. Regeling taken en verantwoordelijkheden FG 08.11.18

10. Richtlijn veilig gegevens versturen via mail 22.11.18

 

Belangrijker dan het vaststellen van documenten was om de zgn. “awareness” van medewerkers (zowel in dienst als ingehuurd) te vergroten, die direct bij het swv betrokken zijn. Gestart werd met een algemene voorlichtingsbijeenkomst in Wognum op 15.03.18. Vervolgens werd intern maandelijks via personeelsbijeenkomsten en/of nieuwsflitsen aandacht besteed aan tal van zaken zoals bijv. de 5 vuistregels privacy 2.0 (doelbepaling – grondslag – dataminimalisatie – transparantie – data integriteit); 6x zorgvuldig werken (gebruiken – delen – surfen – beveiligen – verbinden – opslaan); gebruik wachtwoorden, beveiliging laptops en schermen, afsluiten kasten. Dat werd altijd in gezamenlijkheid opgepakt met het SWV VO door de Privacy Officers Kine de Weerd (VO) en Rob Gerdes (PO). Daarbij werden zij vanaf 01.10.18 ondersteund door Hans Nusselder, die wordt ingehuurd als Functionaris Gegevensbescherming. De FG werd aangemeld bij de Autoriteit Persoonsgegevens en is bekend onder nummer FG008904. Verder is hij bereikbaar onder een eigen email-adres in de organisatie: [email protected].

De ambitieuze startnotitie IBP van medio 2018 voor zowel DWK als SWV VO W-F werd voor een groot deel uitgevoerd maar de praktijk bleek weerbarstig en het kost tijd om nieuwe attitudes ingeprent te krijgen. Medewerkers worden gestimuleerd om actief mee te denken en tijdens bijv. een “broodje AVG-speciaal” overleg is een aanzet gegeven tot een gedragscode die in 2019 ingevoerd wordt. Verder staan nog open onderwerpen zoals een nieuw privacystatement, een protocol datalekken en een register verwerkingsactiviteiten. Niet alles is nog tot in detail geregeld maar er zijn stappen gemaakt en in de mindset van medewerkers is verdere bewustwording rond ibp ontstaan en is het bewust handelen op dit terrein gegroeid.

Daarnaast werd ook extern voor ouders/scholen en besturen via nieuwsflitsen aandacht gegeven aan privacyzaken waaraan werd gewerkt. Met name het veilig delen is daarbij een aandachtspunt. Uitgangspunt is dat persoons-gegevens altijd via een beveiligde route worden gedeeld wat belangrijk is bij de afgifte van TLV’s en het delen van groeidocumenten en OPP’s. In samenwerking met de PO- en VO-scholen is ook de overstapprocedure van basisscholen naar voortgezet onderwijs aangepast en in 2019 wordt de digitale Overstap Service Onderwijs (OSO) de standaard bij het overdragen van leerlingdocumenten tussen scholen. Bewustwording van het veilig overdragen van gegevens met gemeenten en jeugdhulpverlening is in de praktijk nog steeds een aandachtspunt.

Page 21: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    21  

4.5 Communicatie

Het samenwerkingsverband besteedt veel aandacht aan de communicatie, zowel intern als extern.

Website: Voor alle betrokken partijen is er een website, waarop alle informatie terug te vinden is. Er zijn aparte rubrieken voor:

Professionals Ouders Documenten P²O (expertise)

Nieuwsvoorzieningen:

Nieuwsflitsen(wekelijks) voor directeuren en intern begeleiders; Nieuwsbrieven met voorbeelden van good-practises(oktober) vanuit de knooppunten; Nieuwbrieven/flitsen voor leerkrachten en ouders

4.6 Publicatie jaarverslag

Het samenwerkingsverband kent een jaarverslag over het achterliggende kalenderjaar met als onderdelen het bestuursverslag en de jaarrekening. Dit jaarverslag is wettelijk verplicht, is openbaar en wordt op de website van het samenwerkingsverband, maar ook die van het ministerie, geplaatst.

Daarnaast kende het samenwerkingsverband tot schooljaar 2015-2016 ook een apart jaarverslag per schooljaar met daarin voornamelijk de resultaten van het gevoerde beleid en de uitgevoerde activiteiten. Dit werd onderbouwd met kengetallen rond aantallen leerlingen; aangevraagde toelaatbaarheidsverklaringen; deelname speciale (basis) scholen afgezet tegen de kengetallen van de laatste drie jaren om zodoende de resultaten in meerjarenperspectief te kunnen blijven volgen. Dit jaarverslag werd vooral intern gebruikt om de resultaten op basis van kengetallen met alle bestuurders te bespreken en van good practice te leren. Vanaf 2016-2017 heeft dit jaarverslag plaats gemaakt voor een webbased dashboard, naast het financiële jaarverslag. Via de website is het dashboard met alle kengetallen van het samenwerkingsverband voor iedereen vanaf 2018 makkelijker toegankelijk ( zie www.dewestfrieseknoop.nl – over ons- resultaten- hier).

4.7 Verslag bestuur

Samenstelling bestuur:

Naam Lid E-mail

Stichting Penta

Dhr. H. Bouwmeester secretaris [email protected]

Stichting Trigoon Dhr. J. van Berkum penningmeester [email protected]

SKO West-Friesland Dhr. L. Wijker voorzitter [email protected]

St. Openbaar Onderwijs Present Dhr. R. Bijlsma [email protected]

Stichting Talent Dhr. B. Groenewoud [email protected]

Page 22: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    22  

Taken en bevoegdheden (samenvatting statuten versie 3.0)

1. Het bestuur is belast met het besturen van de vereniging. Het bestuur houdt toezicht op de uitoefening van de bestuurstaken die zijn gemandateerd aan de directeur. Het bestuur stelt een toezichtskader vast.

2. Het bestuur is bevoegd de vereniging te vertegenwoordigen. 3. Het bestuur benoemt de directeur die leidinggeeft aan de dagelijkse gang van zaken

binnen het samenwerkingsverband. 4. Het bestuur stelt een managementstatuut voor de directeur vast.

Nevenfuncties:

Alle bestuurders zijn tevens bestuurder in dienst bij eigen stichting, waarbij zij de nevenfuncties in het bestuursverslag van de stichting opnemen.

Thema’s en resultaten:

De onderstaande thema’s zijn in 2018 aan de orde geweest en hebben geleid tot de volgende resultaten:

Thema Resultaat Ondersteuningsplan 2018-2022

Samenwerking met bestuur samenwerkingsverband Voortgezet Onderwijs: ondersteuningsplan 2018-2022

Plan van aanpak aanbod hoogbegaafden in de regio

Financieel beleid Investeringsplan hoogbegaafdheid Meerjarenbegroting 2018-2022 Onderzoek financiële inspectie

Thuiszitters Monitoring procedure Thuiszitterstafel in de regio Actietafel

Kwaliteitszorg Activiteitenplanning 2018-2019 Managementrapportages

Samenwerking gemeenten Overeenstemming ondersteuningsplan Kennisplatform aansluiting onderwijs en jeugdhulp

Evaluatie en functioneren:

Governance Uitwerking van toezicht en besturen ( samen met het swv VO)

Bezoldiging:

De leden van het bestuur ontvangen geen bezoldiging voor hun werkzaamheden voor de vereniging.

4.8 Verantwoording toezichthouder (Algemene Ledenvergadering)

Toepassen code Goed Bestuur PO-raad

De code goed bestuur in het primair onderwijs, zoals deze wordt gepubliceerd door de PO-raad (ingegaan op 1 augustus 2012, versie augustus 2017), wordt toegepast. De ALV heeft ingestemd met de governancenotittie . In 2018 is de ALV geleid door een onafhankelijk voorzitter.

Page 23: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    23  

Samenstelling

Algemene leden Vergadering: overzicht van de leden van het samenwerkingsverband per 31-12-2018 is opgenomen bij hoofdstuk 1.3

Taken en bevoegdheden

1. Alle besluitvorming in de vereniging voor zover in de statuten niet opgedragen aan andere organen, is voorbehouden aan de algemene vergadering.

2. De algemene vergadering houdt toezicht op het beleid van het bestuur en op de gang van zaken binnen de vereniging.

3. De algemene vergadering is voorts belast met: Goedkeuring missie en visie; Goedkeuring van het ondersteuningsplan en de meerjarenbegroting; Goedkeuring van de jaarrekening en het bestuursverslag; Goedkeuring van het managementstatuut; Goedkeuring van het toezichtskader; De aanwijzing van de registeraccountant; Goedkeuring en wijziging statuten;

4. De algemene vergadering is vrij in de wijze waarop zij zich laat informeren over de vereniging;

5. De algemene vergadering is belast met het jaarlijks afleggen van verantwoording over de uitvoering van de taken en de uitoefening van de bevoegdheden in het jaarverslag;

Nevenfuncties

Alle bestuurders zijn tevens bestuurder in dienst bij eigen stichting, waarbij zij de nevenfuncties in het bestuursverslag van de stichting opnemen.

Activiteiten

Jaarlijks worden er minimaal twee algemene ledenvergaderingen gehouden. In deze algemene vergaderingen legt het bestuur ter goedkeuring voor: het ondersteuningsplan; de meerjarenbegroting; de jaarrekening inclusief het bestuursverslag en de staat van baten en lasten met een toelichting.

In het jaarverslag geeft het bestuur aan in welke mate de voor dat jaar gestelde doelen zijn gehaald, welke activiteiten het heeft ontplooid en welke maatregelen zijn genomen om de beoogde doelstellingen te bereiken.

Thema’s en resultaten

Ondersteuningsplan Vaststelling 2018-2022 Accountant Jaarverslag; bestuursverslag en jaarrekening Financiën Meerjarenbegroting 2018-2022

Kalenderjaarbegroting 2018 Governance Governance notitie ( samen met het swv VO) Hoogbegaafdheid Plan van aanpak Evaluatie Terugblik en toekomst

Bezoldiging

De leden van de algemene vergadering ontvangen geen bezoldiging voor hun werkzaamheden voor de vereniging. Voor de uitvoering van de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen in de ( semi) publieke sector (WNT) heeft de vereniging zich gehouden

Page 24: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    24  

aan de Beleidsregel toepassing WNT en deze als normenkader bij het opmaken van de jaarrekening gehouden. Ter toelichting wordt vermeld dat de directeur per 1-6-2018 ontslag heeft genomen en dat als overbrugging voor maximaal één jaar een interim directeur is benoemd.

4.9 Verslag ondersteuningsplanraad

Samenstelling

Het aantal leden van de OPR bedraagt 14 waarbij gestreefd wordt naar een evenredige verdeling van ouders en personeelsleden:

Speciaal Onderwijs : 1 ouder, 1 personeelslid Speciaal Basis Onderwijs: 2 ouders, 2 personeelslid Basisonderwijs: 4 ouders, 4 personeelsleden

Activiteiten

De leden van de OPR komen 4-5 keer per jaar bijeen. De directeur van het samenwerkingsverband is daar (deels) bij aanwezig.

Thema’s en resultaten

Ondersteuningsplan Instemming 2018-2022 Financiën Instemming meerjarenbegroting 2018-2022

Kalenderjaarbegroting 2018

Werkgroepen Professionalisering; financiën en ouders Ontwikkeling Huishoudelijk reglement

Jaarplan Ontwikkeling op de scholen Hoogbegaafdheid

Communicatie Contacten met de achterban

Vergoeding

Ouders ontvangen een vergoeding van € 50,- per bijgewoonde vergadering. Dit als vergoeding voor reis- en onkosten.

Besturen ontvangen voor de inzet van personeelsleden, conform de afspraken binnen de CAO en afhankelijk van het aantal bijgewoonde vergaderingen, een maximale vergoeding van € 2400,- per schooljaar.

5. Financieel beleid

5.1 Kengetallen

zie pagina 35

5.2 Streefwaarden

Voor het weerstandsvermogen is een streefwaarde van 5% van de baten afgesproken.

5.3 Vergelijking kengetallen en streefwaarden

Het samenwerkingsverband kent niet met andere organisaties vergelijkbare kengetallen. Dit is geheel afhankelijk van het vastgestelde beleid en de daarbij horende activiteiten. Het is

Page 25: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    25  

niet gewenst dat de reserves boven de vastgestelde streefwaarde voor het weerstandsvermogen komt. Daarom zal het swv de komende 4 jaar extra investeren in de ondersteuning van de scholen wat een voorzien negatief resultaat te zien zal geven ( in de huidige MJB is de extra investering opgenomen bij de overige baten; dit zal op advies van de accountant worden omgezet van de overige baten in een negatief resultaat)

5.4 Resultaat inclusief toelichting

Het resultaat over kalenderjaar 2018 bedraagt € 789.297 Dit resultaat kan voornamelijk worden toegeschreven aan de tussentijdse verhoogde (Rijks)bijdragen met € 679.696

Realisatie 2018 Begroot Verschil (Rijks)bijdragen 10.151.856 9.472.160 679.696

en

de verminderde lasten verplichte herbesteding € 96.617 de verminderde lasten van € 109.710 voor inzet onderzoekers doordat de gemeente

Hoorn de middelen ( € 20 per lln) rechtstreeks aan de uitvoerder ( OBD noordwest) bekostigde en de kosten van HB onderzoek die onder de innovatiekosten zijn opgenomen

Realisatie 2018 Begroot Verschil Orthopedagogen 75.856 281.269 205.413 Innovatie 154.233 70.833 -83.400 Verplichte herbesteding AB

116.300 212.917 96.617

5.5 Analyse kasstromen

Door het positieve resultaat in 2018, met name door de nabetaling vanuit DUO over schooljaar 2017-2018, zijn de liquide middelen in 2018 behoorlijk gestegen. Deze stijging is op pagina 39 van de jaarrekening onderbouwd door het kasstroomoverzicht 2018.

Page 26: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    26  

5.6 Treasuryverslag

Het bestuur heeft in de vergadering van 7-3-2017 het nieuwe document treasurybeleid vastgesteld.

Hierin staat opgenomen:

Het treasurybeleid maakt deel uit van het financiële beleid van Samenwerkingsverband De Westfriese Knoop. Het vindt plaats binnen de kaders van de Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 6 juni 2016 met kenmerk WJZ/800938, houdende regels over het uitzetten van gelden, het aangaan van leningen en het aangaan van verbintenissen voor financiële derivaten (Regeling beleggen, lenen en derivaten OCW 2016 RBLD 2016)). De regeling heeft betrekking op de publieke middelen van Samenwerkingsverband De Westfriese Knoop. Het treasurystatuut heeft tot doel de beleidskaders aan te geven voor de inrichting van de financiële huishouding van het SWV met inbegrip van een analyse van de daarmee gepaard gaande financiële risico’s.

In het statuut moeten de vier elementen:

sturen; beheersen verantwoorden en toezicht houden

gezamenlijk een effectieve en efficiënte inzet van middelen, alsmede duidelijkheid en transparantie garanderen.

Richtlijnen inzake beleggingen:

• Middelen die tijdelijk overtollig zijn worden in een belegging in de vorm van een spaarrekening uitgezet.

• De periode van deze vorm van beleggen is niet eindig. • De hoofdsom van de belegging wordt door de financiële onderneming te allen tijde

gegarandeerd. • Er wordt niet belegd in: a. achtergestelde spaarrekeningen en achtergestelde deposito’s;

Er wordt niet gestreefd naar een maximaal rendement op vermogen. De middelen worden maximaal ingezet voor het realiseren van de doelstelling zoals opgenomen in de statuten. De Westfriese Knoop belegt niet en stort eventuele overtollige middelen op een rentedragende spaarrekening; deze middelen worden in overleg met het bestuur gebruikt om innovaties mogelijk te maken in het kader van het dekkend aanbod van onderwijsvoorzieningen .

5.7 Verbonden partijen

Voor de definitie van het begrip ‘Verbonden partijen’ zie: artikel BW2:381 lid 3 en RJ 330 (indirect) naar IAS 24.9.

Geconcludeerd kan worden dat er voor het samenwerkingsverband sprake is van verbondenheid met alle schoolbesturen en dat dit bij de jaarrekening 2018 van de schoolbesturen via bijlage E zichtbaar zal worden gemaakt qua taakuitvoering.

Page 27: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    27  

Omdat de zeggenschap beperkt blijft tot enkele zaken, maar niet voor wat betreft de bedrijfsvoering en de financiële stromen, is er weliswaar sprake van verbondenheid in de taakuitvoering maar is er géén sprake van consolidatie. Van consolidatie kan alleen sprake zijn als de zeggenschap meer dan 50% bedraagt, hetzij financieel, hetzij qua zeggenschap.

Bij de jaarrekening 2018 wordt voor het samenwerkingsverband uitgegaan van verbondenheid met alle participerende schoolbesturen in de vereniging.

De participerende schoolbesturen wordt geadviseerd het Samenwerkingsverband De Westfriese Knoop eveneens als verbonden partij te benoemen.

5.8 ANBI

Het samenwerkingsverband heeft nog geen ANBI status aangevraagd.

5.9 Vastgestelde documenten

De volgende documenten met betrekking tot het financieel beleid zijn vastgesteld:

Meerjarenbegroting 2018-2022 Kalenderjaarbegroting 2018 Treasurybeleid Vaststelling weerstandsvermogen Liquiditeitsbegroting Schema betaling nota’s Planning & controlcyclus

5.10 Accountantsverslag 2017 en stand van zaken opmerkingen

De accountant heeft in het verslag over 2017 een opmerking gemaakt over het opnemen van een toelichting in de staat van baten en lasten en de balans aangaande aspecten die significant anders zijn binnen de samenwerkingsverbanden dan bij schoolbesturen( bijv. het huisvestingsbeleid). Het samenwerkingsverband huurt samen met het samenwerkingsverband VO West-Friesland een locatie voor de huisvesting; hiervoor is een huurovereenkomst voor 5 jaar aangegaan.

Ook de lasten voor inzet personeel is zeer beperkt (6%) en derhalve afwijkend van de situatie bij schoolbesturen ( 85%)

Page 28: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    28  

6. Continuïteitsparagraaf

6.1 Kengetallen

Financieel (zie pagina 35) Leerlingenaantallen 2014-2018

Het leerlingenaantal in de regio West-Friesland daalde in de afgelopen 4 jaar met gemiddeld 1,7% per jaar. In 2018 daalde het aantal leerlingen met 0,4%.

bao sbao totaal (s)bao so totaal

1-10-2014 18.816 677 19.493 194 1-10-2015 18.471 682* 19.153 188 1-10-2016 18.132 625 18.935 178 1-10-2017 17.792 625 18.417 178 1-10-2018 17.634 609 18.243 195

* Inclusief leerlingen nieuwkomersklas ’t Palet (12). Deze leerlingen vallen per 1-8-2016 onder Stichting Present.

De prognose voor de komende 4 jaar is een zeer lichte daling van 0,6% per jaar van het aantal lln. De jaren daarna zal het leerlingenaantal zich stabiliseren

Prognose 2019-2022

bao sbao totaal (s)bao so totaal

1-10-2018 17.634 609 18.243 195

1-10-2019 17.500 600 18.100 198

1-10-2020 17.350 590 17.940 199

1-10-2021 17.200 585 17.785 199

Personeel: De vacature voor directeur/bestuurder zal per 1-8-2018 worden ingevuld. Het is de bedoeling dat de kandidaat ook de toekomstig directeur/bestuurder van beide samenwerkingsverbanden PO en VO zal worden. Gezien de leeftijdsopbouw zal een aantal werknemers in de komend periode met pensioen gaan. De nieuwe directeur/bestuurder zal binnen de beschikbare 8,7 fte een nieuwe invulling geven aan de benodigde functies. Vanuit de ontwikkelingen rond de governance zal in de komende periode een Raad van Toezicht model worden geïmplementeerd.

6.2 Balans inclusief toelichting

Zie pagina 33

6.3 Staat van baten en lasten

Zie pagina 34

6.4 Kasstroomoverzicht

Zie pagina 39

Page 29: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    29  

6.5 Risicobeheersing en analyse

Het SWV De Westfriese Knoop verkrijgt de financiële middelen voor het realiseren van haar doelstellingen van het Ministerie van OC&W; bijdragen van leden; verenigingskapitaal en de inkomsten daaruit; subsidies vanuit gemeenten.

6.6 Risico’s

Bedrijfsvoering

Ten einde de financiële risico’s zoveel mogelijk te vermijden en ter bevordering van een doelmatige uitvoering hiervan worden de volgende maatregelen getroffen:

SWV De Westfriese Knoop heeft één centrale bankrekening voor alle ontvangsten en uitgaven.

Om overschotten te voorkomen worden ondersteuningsmiddelen zo snel mogelijk doorbetaald aan de aangesloten schoolbesturen op basis van de afspraken geaccordeerd door de algemene ledenvergadering.

Een tijdelijk overschot aan middelen wordt belegd op een spaarrekening. Een periodiek overzicht van de (leerling) ontwikkelingen en de exploitatie in de

managementrapportage

Risicoanalyse

Meerjarenperspectief (waaronder meerjarenbegroting)

Het leerlingenaantal daalt al vanaf 2012 jaarlijks met 1,7%. De prognoses geven aan dat het leerlingenaantal in de komende 4 jaren licht zal afnemen (0,6%), waarna het aantal leerlingen zich rond de 18.000 zal stabiliseren. Ook het deelname percentage vertoont een stabiel beeld.

Onderwerp  Risico’s  Niveau  Beheersmaatregelen  Mogelijke kosten 

Leerlingen  De opgave lln aantal van de besturen wijkt in een aantal gevallen af van de terugkoppeling vanuit het ministerie  

Opgave aantal SO leerlingen( met name buiten de regio) door DUO 

Toename van het aantal leerlingen in residentiële instellingen via gemeentelijke indicatietrajecten, zonder tlv 

Gegevens groeidatum 1‐2‐2019 thans nog niet bekend 

Complexe ondersteuningsbehoefte van leerlingen 

Krimp leerlingenaantal in de regio  

Laag     

Gemiddeld    

Hoog   

  

Laag 

Gemiddeld   

Laag 

De correctie vanuit DUO wordt doorberekend in de ondersteuningsbedragen 

  

Rekening houden met afwijking door ophoging aantal leerlingen  

Inzicht in oorzaken en overleg met gemeenten om tijdelijke bekostiging af te spreken   

Na 1‐2‐2019 afwijking berekenen en MJB opstellen 

Voor maatwerktrajecten € 50.000 opgenomen in MJB 

De krimp is lager dan voorspeld. Aantal lln opgenomen in MJB is reëel. 

Minimaal     

€ 40.000           

Maximaal cat H € 22.113 per lln; gedeeld door max. 3 partijen 

Personeel  Verplichte herbesteding  

Formatie in het kader van de samenwerking met het VO 

Laag(voorzien)  

Gemiddeld 

Afspraken over inzet en duur   

Vervangingsbehoefte in kaart brengen 

Aanpassingen werkomgeving 

Rechtspositie 

Niet begrote baten  

2 maanden wachttijd OOP bij VF is vervallen per 1‐1‐2018 

Programma’s  Herbesteding AB daalt conform doelstellingen; per 1‐8‐2018 ondergebracht in programma 6 

Laag  

  

Laag 

Detachering heroverwegen    

     

Page 30: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    30  

Door een positieve verevening zal in de periode 2018-2020 het beschikbare budget ondanks de daling van het leerlingenaantal gelijk blijven.

De deelname aan het speciaal (basis) onderwijs daalt in mindere mate mee met de krimp in het reguliere basisonderwijs. Het is daarom op dit moment twijfelachtig of de ambitie om 96% van het aantal leerlingen thuisnabij regulier basisonderwijs zal volgen, gehaald zal worden.

Gezien de financiële positie van het samenwerkingsverband heeft het bestuur en de algemene ledenvergadering ingestemd met een extra investeringsplan.

De extra investeringen in de komende 4 jaar in onderstaand overzicht opgenomen als overige baten:in totaal bijna 1,4 miljoen. Op basis van het advies van de accountant zal deze extra investering als negatief resultaat ( i.p.v. extra baten) worden opgenomen vanaf het schooljaar 2019-2020.

De extra investering zal ten goede komen aan:

- Ruimer budget voor innovatie - Ruimer budget voor ureninzet onderzoekers - Ruimer budget voor extra ondersteuning om meer maatwerktrajecten( afstemming

onderwijs-jeugdzorg) mogelijk te maken

Page 31: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    31  

Page 32: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Bestuursverslag 2018 

    32  

Toelichting meerjarenbegroting 2018-2022:

In de komende 4 jaar wordt 1,4 miljoen vanuit de algemene reserve extra geïnvesteerd in de ondersteuning van de scholen. Gezien de stabiliteit van de aantallen leerlingen per onderwijssoort ( po-sbo-so) in de afgelopen jaren worden geen grote risico’s voor de komende begrotingsperiode voorzien ( naast de zaken vermeld onder 6.7).

6.7 Zaken met een politieke of maatschappelijke impact

De loskoppeling van bestuur en toezicht zal in de governance afspraken ( in gezamenlijkheid met het samenwerkingsverband VO) vaste vorm en inhoud krijgen. Als gevolg van zowel de governance als de samenwerking met het VO zal in 2019 een directeur-bestuurder voor de Westfriese Knoop worden geworven die op termijn aan beide samenwerkingsverbanden leiding zal geven.

Er is veel aandacht voor de problematiek rond thuiszitters. Duidelijk is dat de samenwerking tussen de leerplicht (gemeenten) en het onderwijs meer zicht heeft gegeven op het juiste aantal thuiszitters. Daarnaast is het afgeven van vrijstellingen in het verleden vaak niet in overleg met het onderwijs gebeurd. Vanuit de samenwerking zullen alle betrokken partijen vroegtijdig de juiste ondersteuning moeten geven ten einde thuiszitten tot een minimum te beperken en tot snelle re-integratie over te gaan. In onze regio zijn afspraken gemaakt dat er geen vrijstellingen zonder inbreng van het samenwerkingsverband meer afgegeven zullen worden.

Voorts zijn de effecten van de bestedingen ondersteuningsmiddelen onderwerp van de geplande gesprekken met alle bestuurs- en directieleden. Niet duidelijk is of de ondersteuningsmiddelen het gewenste effect hebben. Door het voeren van gesprekken met bestuurders en directeuren is er meer eenduidigheid en bewustzijn in de afspraken rond de ondersteuningsmiddelen gekomen. In de komende periode zal veel aandacht zijn aan de (gewenste) effecten van de bestedingen. Daarvoor wordt ook een extra financiële module in het schoolondersteuningsprofiel opgenomen.

De afstemming tussen onderwijs en jeugdzorg is een punt van aandacht voor de komende ondersteuningsplan periode. De twee werelden werken nog vaak langs elkaar heen. Scholen houden soms maatschappelijk werk buiten de deur en daar waar ze elkaar ontmoeten is niet duidelijk wie de casusregie heeft.

Het thema “Ability” voortvloeiend uit het VN-verdrag van 2006 over de rechten van personen met een beperking is ook een proces van de lange adem. De beide samenwerkingsverbanden PO en VO hebben hier in het nieuwe ondersteuningsplan voor de periode 2018-2022 beleid op geformuleerd.

De invoering van de Algemene Verordening Gegevens Uitwisseling per 25-05-2018( zie kwaliteitsbeleid 4.4.1). Landelijke organisaties ondersteunen de invoering Informatiebeveiliging en Privacy (IBP).

Page 33: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

Continuïteitsparagraaf

A1 Kengetallen31-12- 2018 2019 2020 2021

prognose prognose prognosePersonele bezetting in FTE- Bestuur / Management 1,92 1,92 1,92 1,92- Onderwijzend personeel 0 0 0 0- Ondersteunend personeel 6,13 6,13 6,13 6,13Leerlingenaantallen 18.243 18.100 17.940 17.785

A2 Balans31-12- 2018 2019 2020 2021

prognose prognose prognoseVaste activa- Materiële vaste activa 113.532 101.032 88.532 76.032Totaal vaste activa 113.532 101.032 88.532 76.032

- Vorderingen 76.925 35.000 35.000 35.000- Liquide middelen 2.305.744 2.593.929 2.599.997 2.660.758Vlottende activa 2.382.669 2.628.929 2.634.997 2.695.758

Totaal activa 2.496.201 2.729.961 2.723.529 2.771.790

Eigen vermogen- Algemene reserve publiek 2.368.744 2.490.193 2.483.761 2.532.022Totaal eigen vermogen 2.368.744 2.490.193 2.483.761 2.532.022

Voorzieningen 9.768 9.768 9.768 9.768

Kortlopende schulden 117.689 230.000 230.000 230.000

Totaal passiva 2.496.201 2.729.961 2.723.529 2.771.790

Jaarverslag 2018 pagina 33

Page 34: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

A2 Staat van baten en lasten31-12- 2018 2019 2020 2021

prognose prognose prognose

- Rijksbijdrage 9.876.672 10.030.513 10.227.017 10.314.484- Overige baten 275.106 340.000 400.000 400.000Totaal baten 10.151.778 10.370.513 10.627.017 10.714.484

- Personeelslasten 681.277 690.875 690.875 690.875- Afschrijvingen 16.634 12.500 12.500 12.500- Huisvestingslasten 51.881 45.417 46.417 47.417- Overige lasten 517.570 120.208 120.208 120.208- Doorbetalingen 8.095.321 9.380.064 9.763.449 9.795.223Totaal lasten 9.362.683 10.249.064 10.633.449 10.666.223

Saldo baten en lasten 789.095 121.449 -6.432 48.261

Saldo financiële bedrijfsvoering 202 0 0 0

Totaal resultaat 789.297 121.449 -6.432 48.261

Hierin begrepen incidentele baten/lasten 0 0 0 0

B1 Aanwezigheid en werking van het interne risicobeheersings- en controlesysteem

Zie pagina 28 van het bestuursverslag.

B2 De belangrijkste risico's en onzekerheden

Zie pagina 28 van het bestuursverslag.

B3 Rapportage toezichthoudend orgaan

Zie pagina 22 van het bestuursverslag.

Jaarverslag 2018 pagina 34

Page 35: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

Financiële kengetallen 31-12- 2018 2017

Kapitalisatiefactor 1 = (balanstotaal - boekwaarde gebouwen enterreinen) / totaal baten (incl. financiële -) 25% 19%

Solvabiliteit 1 = eigen vermogen / balanstotaal 95% 87%Solvabiliteit 2 = (eigen vermogen + voorzieningen) / balanstotaal 95% 87%Rentabiliteit = resultaat / totaal baten (incl. financiële baten -) 7,8% 4,3%Liquiditeit = vlottende activa / vlottende passiva (current ratio) 20,25 7,26Liquiditeit = (vlottende activa - voorrraden) / vlottende passiva 20,25 7,26

(quick ratio)Weerstandsvermogen = (eigen vermogen - materiële vaste activa) 23% 16%

/ bijdrage OC en WAantal leerlingen per 1 oktober 18.243 18.413

Eigen vermogen per leerling € 130 86Bijdrage OC en W per leerling € 541 505Personele lasten per leerling € 37 37

De kapitalisatiefactor geeft inzicht in welk percentage van het kapitaal niet of inefficiëntbenut wordt.De commissie Don heeft voor het PO een bovengrens aangegeven variërend van 35 tot 60%, waarbij 35% voor grote instellingen (met meer dan 8 mln jaarlijkse baten) geldt en 60% voorkleine instellingen (d.w.z. instellingen met jaarlijkse baten tot 5 mln).

De solvabiliteit is de mate waarin de organisatie op lange termijn aan haar verplichtingen kanvoldoen. Een hoge solvabiliteit (theoretisch maximaal 100%) betekent relatief veel eigen vermogenen relatief weinig vreemd vermogen.Voorzieningen worden hier bij het eigen vermogen opgeteld omdat ze, hoewel tot het vreemdvermogen behorend, deels een dusdanig "vast" karakter hebben dat ze zonder risico aangewendkunnen worden om aan langere-termijn-verplichtingen te voldoen.De te hanteren ondergrens voor dit kengetal bedraagt 30%; algemeen beoordeelt menvoor het PO een solvabiliteit tussen 40% en 60% als goed.

De rentabiliteit geeft het rendement aan, ofwel de opbrengst in verhouding tot de investering.Een rentabiliteit tussen 0 en 5% wordt in orde geacht (beoordelingskader van de commissie Don ).

De liquiditeit is de mate waarin de organisatie op korte termijn aan haar verplichtingen kanvoldoen. De commissie Don geeft voor de liquiditeit een ondergrens aan van 0,5 en een bovengrensvan 1,5.

Het weerstandsvermogen is het vermogen om ook in ongunstige tijden de activiteiten voort tezetten. Afhankelijk van het risicoprofiel van de organisatie, zou dit kengetal tussen 5 en 20 procentmoeten liggen.

Jaarverslag 2018 pagina 35

Page 36: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

JAARREKENING

Jaarverslag 2018 pagina 36

Page 37: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

Balans(na verwerking resultaat-bestemming)

1 Activa

1.1 Vaste activa

1.1.2 Materiële vaste activa 113.532 129.145

Totaal vaste activa 113.532 129.145

1.2 Vlottende activa

1.2.2 Vorderingen 76.925 35.8611.2.4 Liquide middelen 2.305.744 1.660.831

Totaal vlottende activa 2.382.669 1.696.692

Balanstotaal 2.496.201 1.825.837

2 Passiva

2.1 Eigen vermogen 2.368.744 1.579.4472.2 Voorzieningen 9.768 12.7262.4 Kortlopende schulden 117.689 233.664

Balanstotaal 2.496.201 1.825.837

Toelichting Balans 2018:De materiële vaste activa is iets gedaald in vergelijking met 2017. Dit komt doordat er in 2018 de afschrijvingslasten hoger waren dan de investeringen. Verder is de post vorderingen hoger dan in 2017. Dit komt doordat er in 2018 enkele nota's betaald zijn, welke voor een deel 2019 betroffen. Ook zijn de liquide middelen behoorlijk gestegen. Dit heeft met name te maken met de forse nabetaling vanuit DUO betreft 2017-2018 welke in september is ontvangen.

Door het hoge resultaat in 2018 is de post Eigen vermogen flink gestegen. Dit heeft met name te maken met de forse nabetaling vanuit DUO welke 2017-2018 betreft. Deze is volledig in 2018 verantwoord, aangezien dit bedrag in september 2018 is ontvangen. Verder zijn de kortlopende schulden lager dan in 2017.

31-12-2018 31-12-2017EUR EUR

31-12-2018 31-12-2017EUR EUR

Jaarverslag 2018 pagina 37

Page 38: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

Staat van baten en lasten 2018

2018 2017EUR EUR EUR

3 Baten

3.1 Rijksbijdragen 9.876.672 9.194.041 9.292.9683.5 Overige baten 275.106 278.118 321.984

Totaal baten 10.151.778 9.472.159 9.614.952

4 Lasten4.1 Personele lasten 681.277 690.875 677.2414.2 Afschrijvingen 16.634 12.292 16.0264.3 Huisvestingslasten 51.881 44.416 42.5344.4 Overige lasten 517.570 744.763 675.6504.5 Doorbetalingen aan schoolbesturen 8.095.321 8.118.619 7.791.444

Totaal lasten 9.362.683 9.610.965 9.202.895

Saldo baten en lasten 789.095 -138.806 412.057

6 Financiële baten en lasten 202 0 820

Resultaat 789.297 -138.806 412.877

Toelichting Resultaat 2018:

Begroting 2018

Het resultaat over kalenderjaar 2018 bedraag € 789.297. Dit resultaat kan voornamelijk worden toegeschreven aan de tussentijds verhoogde ( Rijks) bijdragen. Het positief verschil over 2018 bedraagt € 679.696. Ook in de afgelopen jaren werd een groot deel van het resultaat toegeschreven aan de tussentijds verhoogde Rijksbijdragen. De verwachting is deze systematiek in de komende periode gehandhaafd blijft.

De kosten voor onderzoek vielen € 205.413 lager uit door enerzijds een bijdrage van de gemeente Hoorn aan de uitvoerende instelling € 118.000. Per 1-8-2019 stopt de bijdrage van de gemeente en de besturen voor de kosten van onderzoek. De baten komen te vervallen.

Tevens is er, middels een tussentijds investeringsplan, € 154.233 (€ 83.400 extra) geïnvesteerd in de innovatietrajecten passend onderwijs.

Jaarverslag 2018 pagina 38

Page 39: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

Kasstroomoverzicht 2018

2018 2017EUR EUR

Saldo baten en lasten 789.095 412.057Overige mutaties eigen vermogen 0 0

Aanpassing voor:Afschrijvingen 16.634 16.026Mutaties voorzieningen -2.958 -10.607

Veranderingen in vlottende middelen: - Vorderingen 41.064 -83.838 - Schulden -115.975 97.128

Totaal kasstroom uit bedrijfsoperaties 645.732 598.442

Ontvangen interest 202 820

Totaal kasstroom uit operationele activiteiten 645.934 599.262

Investeringen in materiële vaste activa 1.021 7.681

Kasstroom uit investeringsactiviteiten -1.021 -7.681

Mutatie liquide middelen 644.913 591.581

Beginstand liquide middelen 1.660.831 1.069.250Mutatie liquide middelen 644.913 591.581

Eindstand liquide middelen 2.305.744 1.660.831

Jaarverslag 2018 pagina 39

Page 40: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

Grondslagen

Algemeen

De genoemde bedragen zijn, voor zover niet anders vermeld, opgenomen in euro's.

KasstroomoverzichtHet kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode.

Materiële vaste activa

De activeringsgrens per economische eenheid bedraagt € 1.000,=.Afschrijving start op de dag van ingebruikname.

De afschrijvingstermijnen bedragen: Meubilair 10 jaarICT 5 jaar

Met op balansdatum verwachte bijzondere waardeverminderingen wordt rekening gehouden.

Vorderingen

De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Voor zover niet anders is vermeld, zijn activa en passiva opgenomen voor de nominale waarde.

Materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs plus bijkomende kosten minus ontvangen subsidie, onder aftrek van lineaire afschrijvingen gedurende de geschatte economische levensduur, rekening houdend met de restwaarde.

De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek en de Regeling jaarverslaggeving Onderwijs, waaronder de RJ 660.

Vorderingen en overlopende activa worden bij de eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs. De reële waarde en de geamortiseerde kostprijs zijn gelijk aan de nominale waarde.

De vorderingen en overlopende activa hebben een looptijd korter dan een jaar, tenzij dit bij de toelichting op de balans anders is aangegeven.

Jaarverslag 2018 pagina 40

Page 41: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

Algemene reserve

Voorzieningen

Voorziening jubileumgratificatiesDe lasten voor jubileumgratificaties worden toegerekend aan de periode waarin de rechten daarvoorworden opgebouwd. De voorziening is berekend door per personeelslid de contante waarde van deverwachte kosten voor jubileumgratificaties te schatten, rekening houdend met een blijfkans.M.i.v. 2018 wordt uitgegaan van een pensioengerechtigde leeftijd van 65 jaar.Voor het contant maken van de verwachte kosten wordt een disconteringsvoet van 1,0% gebruikt.

Overige personele voorzieningDeze voorziening betreft diverse overgangsregelingen welke voortvloeien uit afspraken doorovername van het personeel van het Samenwerkingsverband Hoorn2.

PensioenenVoor de medewerkers van de organisatie is een pensioenregeling getroffen, welke is ondergebrachtbij het ABP. De dekkingsgraad van het pensioenfonds bedroeg ultimo 2018 97,0%. Deze pensioen-regeling wordt in de jaarrekening verwerkt als toegezegde bijdrageregeling. Dit betekent dat de over het boekjaar verschuldigde premies als kosten worden verantwoord. Behalve de betaling van de premies heeft de organisatie geen verplichtingen uit hoofde van deze pensioenregeling. De risico's vanloonontwikkeling, prijsindexatie en beleggingsrendement op het fondsvermogen zullen mogelijk leidentot toekomstige aanpassingen in de jaarlijkse bijdrage aan het pensioenfonds. Informatie over eventuele tekorten en de gevolgen hiervan voor de pensioenpremies in toekomstige jaren is niet beschikbaar.

Grondslagen voor bepaling van het resultaat

Algemeen

verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomenindien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden.

Voorzieningen worden gevormd voor concrete, specifieke risico’s en verplichtingen die op de balansdatum bestaan en waarvan de omvang op betrouwbare wijze kan worden geschat. Voorzieningen worden gewaardeerd tegen contante waarde.

Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op de balansdatum zijn gerealiseerd. Verplichtingen en mogelijke

Deze post betreft de niet-gebonden reserve die voortkomt uit de door (semi) overheidsinstellingen gefinancierde activiteiten.

Jaarverslag 2018 pagina 41

Page 42: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

Toelichting op de onderscheiden posten van de balans

1 Activa

1.1.2 Materiële vaste activaVerkrijgings-

prijs 1-1-2018

Cumulatieve afschrijvinge 1-

1-2018

Boekwaarde 1-1-2018

Investeringen 2018

Desinvesteringen 2018

Afschrijvingen 2018

EUR EUR EUR EUR EUR EUR

1.1.2.3 Inventaris en apparatuur 157.086 27.941 129.145 1.021 0 16.634

157.086 27.941 129.145 1.021 0 16.634

Verkrijgings-prijs

31-12-2018

Cumulatieve afschrijving 31-

12-2018

Boekwaarde 31-12-2018

Desinvest. Verkrijgings-

prijs

Desinvestering Cumulatieve afschrijving

EUR EUR EUR EUR EUR

1.1.2.3 Inventaris en apparatuur 158.107 44.575 113.532 0 0

158.107 44.575 113.532

31-12-2018 31-12-2017 toe-/afname113.532 129.145 -12,1%

1.2.2 Vorderingen

31-12-2018 31-12-2017EUR EUR

1.2.2.10 Overige vorderingen 25.712 32.8351.2.2.15 Overlopende activa overig 51.213 3.026

Totaal vorderingen 76.925 35.861

De vorderingen zijn met € 41.064 gestegen.31-12-2018 31-12-2017 toe-/afname

76.925 35.861 114,5%

1.2.4 Liquide middelen

31-12-2018 31-12-2017EUR EUR

1.2.4.1 Kasmiddelen 536 361.2.4.2 Tegoeden op bankrekeningen 2.305.208 1.660.795

Totaal liquide middelen 2.305.744 1.660.831

De liquide middelen zijn gestegen met 644.913€ .31-12-2018 31-12-2017 toe-/afname2.305.744 1.660.831 38,8%

Materiële vaste activa

Materiële vaste activa

Jaarverslag 2018 pagina 42

Page 43: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

2 Passiva

2.1 Eigen vermogen

Saldo Bestemming Overige Saldo

1-1-2018 resultaat mutaties 31-12-2018EUR EUR EUR EUR

2.1.1.1 Algemene reserve publiek 1.579.447 789.297 0 2.368.744

1.579.447 789.297 0 2.368.744

Het eigen vermogen is met € 789.297 gestegen 31-12-2018 31-12-2017 toe-/afname2.368.744 1.579.447 50,0%

2.2 Voorzieningen

Saldo Dotaties Onttrekkingen Vrijval Saldo1-1-2018 2018 2018 2018 31-12-2018

EUR EUR EUR EUR EUR

2.2.1 Personeelsvoorzieningen2.2.1.4 Jubileumvoorziening 12.726 0 1.570 1.388 9.768

12.726 0 1.570 1.388 9.768

2.2.4 Overige voorzieningen 0 0 0 0 0

Totaal voorzieningen 12.726 0 1.570 1.388 9.768

Kortlopend Langlopend deeldeel van 1 t/m langer dan

< 1 jaar 5 jaar 5 jaar

Jubileumvoorziening 1.357 7.342 1.069Overige voorzieningen 0 0 0

31-12-2018 31-12-2017 toe-/afname9.768 12.726 -23,2%

Totaal eigen vermogen

Jaarverslag 2018 pagina 43

Page 44: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

2.4 Kortlopende schulden31-12-2018 31-12-2017

EUR EUR

2.4.8 Crediteuren 54.800 101.3752.4.9 Belastingen en premies sociale verzekeringen 29.551 35.4282.4.12 Overige kortlopende schulden 12.816 74.9612.4.19 Overige overlopende passiva 20.522 21.900

117.689 233.664

Met betrekking tot de kortlopende schulden per 31 december zijn geen zekerheden gesteld.

De kortlopende schulden zijn met € 115.975 gedaald. 31-12-2018 31-12-2017 toe-/afname117.689 233.664 -49,6%

Totaal kortlopende schulden

Jaarverslag 2018 pagina 44

Page 45: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

Geoormerkte - en overige doelsubsidies OCW

G1 Verantwoording van subsidies zonder verrekeningsclausule (beknopt)

Omschrijving Bedrag van Ontvangen t/m

toewijzing verslagjaar geheel uitgevoerd en afgerond nog niet geheel afgerond

Kenmerk Datum EUR EUR (Aankruisen wat van toepassing is)

Totaal 0 0

G1 Verantwoording van subsidies zonder verrekeningsclausule (uitgebreid)

Omschrijving Kenmerk toewijzing

Datum toewijzing

Bedrag van toewijzing

Ontvangen t/m 2018

Lasten t/m 2018

Stand 1-1-2018

Ontvangen in 2018

Lasten in 2018

Vrijval / Niet besteed 2018

Stand31-12-2018

Prestatie afgerond

(j/n)EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

0 0 0 00 0 0 0

Totaal aflopend 0 0 0 0 0 0 0 0

G2A Verantwoording van subsidies met verrekeningsclausule - aflopend uitimo 2018

Omschrijving Kenmerk toewijzing

Datum toewijzing

Bedrag van toewijzing

Ontvangen t/m 2018

Lasten t/m 2018

Stand 1-1-2018

Ontvangen in 2018

Lasten in 2018

Te verrekenen 31-12-2018

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

0 0 00 0 0

Totaal aflopend 0 0 0 0 0 0 0

G2B Verantwoording van subsidies met verrekeningsclausule - doorlopend na 2018

Omschrijving Kenmerk toewijzing

Datum toewijzing

Bedrag van toewijzing

Ontvangen t/m 2018

Lasten t/m 2018

Stand 1-1-2018

Ontvangen in 2018

Lasten in 2018

Stand 31-12-2018

Saldo nog te besteden

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

0 0 00 0 0

Totaal doorlopend 0 0 0 0 0 0 0 0

Toewijzing De prestatie is ultimo verslagjaar conform de subsidiebeschikking

Aflopend per ultimo verslagjaar

Jaarverslag 2018 pagina 45

Page 46: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

Niet uit de balans blijkende verplichtingen

De huurovereenkomst van het bestuurskantoor is aangegaan voor 60 maanden met ingang van 1-6-16. Dit contract loopt af per 31 mei 2021. De overeengekomen huurprijs bedraagt op jaarbasis€ 39.934,80 (huur is vrijgesteld van BTW). De servicekosten bedragen € 21.024,96 (incl. BTW). Voor het huurcontract is een bankgarantie ad € 12.955,44 afgegeven.

De opbrengsten uit medeverhuur van het (hoofd)gebouw bedragen jaarlijks € 24.700 (BTW vrijgesteld).Dit betreft een vergoeding voor de huur, energie- en servicekosten.

Er is een schoonmaakcontract met Asito voor onbepaalde tijd met ingang van 1 augustus 2016.De overeengekomen prijs bedraagt € 2.650,= (excl. btw) per jaar.

Overzicht verbonden partijen

Naam: Stichting 't PaletJuridische vorm 2018: StichtingStatutaire zetel: BovenkarspelCode activiteiten: 4 (overige)

Naam: Stichting Algemeen Bijzonder Onderwijs HoornJuridische vorm 2018: StichtingStatutaire zetel: HoornCode activiteiten: 4 (overige)

Naam: Stichting AllureJuridische vorm 2018: StichtingStatutaire zetel: OpmeerCode activiteiten: 4 (overige)

Naam: Stichting Aloysius (cluster 4)Juridische vorm 2018: StichtingStatutaire zetel: VoorhoutCode activiteiten: 4 (overige)

Naam: Stichting Federatie Hoorn 2Juridische vorm 2018: StichtingStatutaire zetel: HoornCode activiteiten: 4 (overige)

Naam: Stichting Helioskoop (cluster 3)Juridische vorm 2018: StichtingStatutaire zetel: Wijk aan ZeeCode activiteiten: 4 (overige)

Naam: Stichting Islamitisch Onderwijs Noord-HollandJuridische vorm 2018: StichtingStatutaire zetel: HeemskerkCode activiteiten: 4 (overige)

Naam: Stichting Katholiek Onderwijs De StreekJuridische vorm 2018: StichtingStatutaire zetel: GrootebroekCode activiteiten: 4 (overige)

Naam: Stichting Katholiek Onderwijs West-FrieslandJuridische vorm 2018: StichtingStatutaire zetel: WognumCode activiteiten: 4 (overige)

Onderstaand een overzicht van alle aangesloten schoolbesturen:

Jaarverslag 2018 pagina 46

Page 47: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

Naam: Stichting KopwerkJuridische vorm 2018: StichtingStatutaire zetel: Den HelderCode activiteiten: 4 (overige)

Naam: Stichting LeerzaamJuridische vorm 2018: StichtingStatutaire zetel: HoornCode activiteiten: 4 (overige)

Naam: Stichting Montessorischool EnkhuizenJuridische vorm 2018: StichtingStatutaire zetel: EnkhuizenCode activiteiten: 4 (overige)

Naam: Stichting PentaJuridische vorm 2018: StichtingStatutaire zetel: HoornCode activiteiten: 4 (overige)

Naam: Stichting Openbaar Onderwijs PresentJuridische vorm 2018: StichtingStatutaire zetel: GrootebroekCode activiteiten: 4 (overige)

Naam: Stichting TalentJuridische vorm 2018: StichtingStatutaire zetel: HoornCode activiteiten: 4 (overige)

Naam: Stichting Westfriese Vrije School ParcivalJuridische vorm 2018: StichtingStatutaire zetel: HoornCode activiteiten: 4 (overige)

Naam: Stichting Samenwerkingsbestuur PO West-FrieslandJuridische vorm 2018: StichtingStatutaire zetel: WestwoudCode activiteiten: 4 (overige)

Jaarverslag 2018 pagina 47

Page 48: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

Toelichting op de onderscheiden posten van de staat van baten en lasten

3 Baten2018 2017EUR EUR

3.1 Rijksbijdragen9.876.672 9.292.968

Totaal Rijksbijdragen 9.876.672 9.292.968

31-12-2018 31-12-2017 toe-/afname9.876.672 9.292.968 6,3%

3.5 Overige baten

2018 2017EUR EUR

3.5.2 Detachering personeel 4.856 03.5.10 Overige 270.250 321.984

Totaal overige baten 275.106 321.984

Specificatie

3.5.2 Detachering personeel 4.856 03.5.10 Diversen 270.250 321.984

Totaal overige baten, overig 275.106 321.984

31-12-2018 31-12-2017 toe-/afname275.106 321.984 -14,6%

Jaarverslag 2018 pagina 48

Page 49: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

4 Lasten

4.1 Personeelslasten

2018 2017EUR EUR

4.1.1 Lonen, salarissen, sociale- en pensioenlasten 571.722 606.0094.1.2 Overige personele lasten 119.205 76.4414.1.3 Af: Ontvangen vergoedingen 9.650 5.209

Totaal personeelslasten 681.277 677.241

Specificatie

4.1.1.1 Lonen en salarissen 411.253 446.2964.1.1.2 Sociale lasten 56.716 57.6804.1.1.3 Premies Participatiefonds 20.183 16.6394.1.1.4 Premies Vervangingsfonds 22.490 20.7044.1.1.5 Pensioenlasten 61.080 64.690

Lonen, salarissen, sociale- en pensioenlasten 571.722 606.009

4.1.2.1 Dotaties personele voorzieningen 0 9514.1.2.2 Lasten personeel niet in loondienst 91.158 32.2134.1.2.3 Overig 28.047 43.277

4.1.3.1 Ontvangen vergoedingen Participatiefonds 0 04.1.3.2 Ontvangen vergoedingen Vervangingsfondsfonds 9.650 5.209

Ontvangen vergoedingen 9.650 5.209

Gemiddeld aantal fte's 7,47 7,94

De overige personele lasten zijn 31-12-2018 31-12-2017 toe-/afnamescholingsactiviteiten en arbokosten. 681.277 677.241 0,6%

Jaarverslag 2018 pagina 49

Page 50: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

Wet Normering bezoldiging topfunctionarissen (WNT)

Voor het samenwerkingsverband geldt het reguliere maximum van € 189.000.

Naam: Mevr. M. Huisman-Verkeste2018 2017

(Fictieve) dienstbetrekking (j/n): ja jaFunctie: voorzitter voorzitterAanvang functie (in verslagjaar): 1-01-18 1-01-17Einde functie (in verslagjaar): 31-05-18 31-12-17Taakomvang: 1 1Beloning + belastbare onkostenvergoeding: 40.064 84.966 Beloning betaalbaar op termijn: 5.410 12.074 Onverschuldigde betaling bezoldiging:Totale bezoldiging: 45.474 97.040 Afwijkend bedrag WNT-maximum:Individueel WNT-maximum: 78.189 181.000Motivering en toelichting ingeval vanoverschrijding bezoldigingsnorm: N.v.t.

Onverschulding betaalde ontslaguitkering:

0Uitkering betaald in het verslagjaar:Individueel WNT-maximum ontslaguitkering:Voorgaande functie:Jaar einde dienstverband (JJJJ):Motivering en toelichting ingeval vanoverschrijding ontslaguitkeringsnorm: N.v.t.

Overeengekomen uitkering wegens beëindiging dienstverband:

Totaal uitkering wegens beëindiging dienstverband:

Leidinggevend topfunctionarissen met en leidinggevende topfunctionarissen zonder dienstbetrekking vanaf de 13e maand van de functievervulling

Jaarverslag 2018 pagina 50

Page 51: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

Naam: Dhr. R. Benjamins2018 2017

(Fictieve) dienstbetrekking (j/n): Nee NeeFunctie: Interim DirecteurAanvang functie (in kalenderjaar): 9-07-18Einde functie (in kalenderjaar): 31-12-18Aantal maanden functievulling kalenderjaar: 6Maximum uurtarief in het kalenderjaar: 182Maxima obv normbedragen per maand: 151.800Individueel WNT-maximum periode 1 t/m 12: 151.800Werkelijk uurtarief lager dan maximum: JaBeloning + belastbare onkostenvergoeding: 64.954Onverschuldigd betaald en nog nietterugontvangen: N.v.t.Totale bezoldiging: 64.954Totale bezoldiging excl. BTW: 53.681Reden waarom de overschrijding al danniet is toegestaan: N.v.t.Toelichting op de vordering wegensoverschuldigde betaling: N.v.t.

Naam: Dhr. R. Bijlsma2018 2017

(Fictieve) dienstbetrekking (j/n): Nee NeeFunctie: Interim DirecteurAanvang functie (in kalenderjaar): 1-06-18Einde functie (in kalenderjaar): 8-07-18Aantal maanden functievulling kalenderjaar: 3Maximum uurtarief in het kalenderjaar: 182Maxima obv normbedragen per maand: 75.900Individueel WNT-maximum periode 1 t/m 12: 75.900Werkelijk uurtarief lager dan maximum: JaBeloning + belastbare onkostenvergoeding: 15.731Onverschuldigd betaald en nog nietterugontvangen: N.v.t.Totale bezoldiging: 15.731Totale bezoldiging excl. BTW: 13.000Reden waarom de overschrijding al danniet is toegestaan: N.v.t.Toelichting op de vordering wegensoverschuldigde betaling: N.v.t.

Overige rapportageverplichtingen op grond van de WNT

Naast de hierboven vermelde topfunctionarissen zijn er geen overige functionarissen meteen dienstbetrekking die in 2018 een bezoldiging boven het individueel toepasselijke drempelbedrag hebben ontvangen.

Leidinggevend topfunctionarissen zonder dienstbetrekking in de periode kalendermaand 1 t/m 12

Jaarverslag 2018 pagina 51

Page 52: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

Toezichthoudend topfunctionarissenBestuurders zijn onbezoldigd

Naam: Dhr. L. Wijker2018 2017

(Fictieve) dienstbetrekking (j/n): neeFunctiecategorie: voorzitterAanvang functie (in verslagjaar): 1-1-2018 1-8-2017Einde functie (in verslagjaar): 31-12-2018 31-12-2017Beloning + belastbare onkostenvergoeding:Beloning betaalbaar op termijn:Onverschuldigde betaling:Totale bezoldiging: 0 0Afwijkend bedrag WNT-maximum:Individueel WNT-maximum: 28.350 Motivering en toelichting ingeval vanoverschrijding bezoldigingsnorm:

Onverschulding betaalde ontslaguitkering:

0Uitkering betaald in het verslagjaar:Individueel WNT-maximum ontslaguitkering:Voorgaande functie:Jaar einde dienstverband (JJJJ):Motivering en toelichting ingeval vanoverschrijding ontslaguitkeringsnorm:

Naam: Dhr. H. Bouwmeester2018 2017

(Fictieve) dienstbetrekking (j/n): neeFunctiecategorie: penningmeesterAanvang functie (in verslagjaar): 1-1-2018 1-8-2017Einde functie (in verslagjaar): 31-12-2018 31-12-2017Beloning + belastbare onkostenvergoeding:Beloning betaalbaar op termijn:Onverschuldigde betaling:Totale bezoldiging: 0 0Afwijkend bedrag WNT-maximum:Individueel WNT-maximum: 18.900 Motivering en toelichting ingeval vanoverschrijding bezoldigingsnorm:

Onverschulding betaalde ontslaguitkering:

0Uitkering betaald in het verslagjaar:Individueel WNT-maximum ontslaguitkering:Voorgaande functie:Jaar einde dienstverband (JJJJ):Motivering en toelichting ingeval vanoverschrijding ontslaguitkeringsnorm:

Overeengekomen uitkering wegens beëindiging dienstverband:

Totaal uitkering wegens beëindiging dienstverband:

Overeengekomen uitkering wegens beëindiging dienstverband:

Totaal uitkering wegens beëindiging dienstverband:

Jaarverslag 2018 pagina 52

Page 53: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

Naam: Dhr. J. van Berkum2018 2017

(Fictieve) dienstbetrekking (j/n): nee neeFunctiecategorie: secretaris secretarisAanvang functie (in verslagjaar): 1-01-18 1-01-17Einde functie (in verslagjaar): 31-12-18 31-12-17Beloning + belastbare onkostenvergoeding:Beloning betaalbaar op termijn:Onverschuldigde betaling:Totale bezoldiging: 0 0Afwijkend bedrag WNT-maximum:Individueel WNT-maximum: 18.900 Motivering en toelichting ingeval vanoverschrijding bezoldigingsnorm:

Onverschulding betaalde ontslaguitkering:

0Uitkering betaald in het verslagjaar:Individueel WNT-maximum ontslaguitkering:Voorgaande functie:Jaar einde dienstverband (JJJJ):Motivering en toelichting ingeval vanoverschrijding ontslaguitkeringsnorm:

Naam: Dhr. R. Bijlsma2018 2017

(Fictieve) dienstbetrekking (j/n): nee neeFunctiecategorie: lid lidAanvang functie (in verslagjaar): 1-01-18 1-01-17Einde functie (in verslagjaar): 31-12-18 31-12-17Beloning + belastbare onkostenvergoeding:Beloning betaalbaar op termijn:Onverschuldigde betaling:Totale bezoldiging: 0 0Afwijkend bedrag WNT-maximum:Individueel WNT-maximum: 18.900 Motivering en toelichting ingeval vanoverschrijding bezoldigingsnorm:

Onverschulding betaalde ontslaguitkering:

0Uitkering betaald in het verslagjaar:Individueel WNT-maximum ontslaguitkering:Voorgaande functie:Jaar einde dienstverband (JJJJ):Motivering en toelichting ingeval vanoverschrijding ontslaguitkeringsnorm:

Overeengekomen uitkering wegens beëindiging dienstverband:

Totaal uitkering wegens beëindiging dienstverband:

Overeengekomen uitkering wegens beëindiging dienstverband:

Totaal uitkering wegens beëindiging dienstverband:

Jaarverslag 2018 pagina 53

Page 54: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

4.2 Afschrijvingen2018 2017EUR EUR

4.2.2 Materiële vaste activa 16.634 16.026

Totaal afschrijvingen 16.634 16.026

31-12-2018 31-12-2017 toe-/afname16.634 16.026 3,8%

4.3 Huisvestingslasten2018 2017EUR EUR

4.3.1 Huurlasten 37.666 38.5684.3.5 Schoonmaakkosten 3.595 2.7034.3.8 Overige huisvestingslasten 10.620 1.263

Totaal huisvestingslasten 51.881 42.534

31-12-2018 31-12-2017 toe-/afname51.881 42.534 22,0%

4.4 Overige lasten2018 2017EUR EUR

4.4.1 Administratie- en beheerslasten 53.256 58.7394.4.2 Inventaris en apparatuur 0 04.4.5 Overige 464.314 616.911

517.570 675.650

Onder de administratie- en beheerslasten zijn de kosten voor de accountant verantwoord.Dit betreft: 2018 2017

onderzoek jaarrekening 7.563 7.139

31-12-2018 31-12-2017 toe-/afname517.570 675.650 -23,4%

4.5 Doorbetalingen aan schoolbesturen2018 2017EUR EUR

4.5.1.1 Verplichte afdrachten door ocw (v)so 2.116.159 2.114.308 4.5.2.1 Doorbetaling op basis van 1 februari (v)so 2.969.389 2.190.975 4.5.2.2 Doorbetaling op basis van 1 februari sbo 2.791.741 2.693.072 4.5.3 Overige doorbetalingen aan schoolbesturen 218.032 793.089

8.095.321 7.791.444

0

1.000.000

2.000.000

3.000.000

4.000.000

5.000.000

6.000.000

7.000.000

8.000.000

9.000.000

Totale kosten

2017

2016

Jaarverslag 2018 pagina 54

Page 55: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

6 Financiële baten en lasten

2018 20176.1 Financiële baten EUR EUR

6.1.1 Rentebaten 443 1.037

6.2.1 Rentelasten en soortgelijke lasten 241 217

Totaal financiële baten en lasten 202 820

31-12-2018 31-12-2017 toe-/afname202 820 -75,4%

Algemene reserve publiek 789.297

Gebeurtenissen na balansdatumGeen gebeurtenissen na balansdatum

Resultaatbestemming:

Jaarverslag 2018 pagina 55

Page 56: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

OVERIGE GEGEVENS

Jaarverslag 2018 pagina 56

Page 57: 21598 Jaarrekening 2018 - De Westfriese Knoop · 1 Algemene informatie 1.0 Kernactiviteit (verwijzing ondersteuningsplan) 5 1.1 Juridische structuur 5 1.2 Algemene gegevens 5 1.3

Jaarverslag SWV Westfriese KnoopAdministratienummer: 21598

Ondertekening door bestuurders

Dhr. L. Wijker Dhr. R. Bijlsmavoorzitter lid

Dhr. J. van Berkum Dhr. R. Benjaminssecretaris directeur

Dhr. H. Bouwmeester Dhr. B. Groenewoudpenningmeester lid

Locatie ondertekening: HoornDatum ondertekening:

Jaarverslag 2018 pagina 57