Interpretatiedocument update: 8 januari 2016

Schema BREEAM-NL Nieuwbouw en Renovatie 2014 v1.01

2/10

Toelichting Dit document bevat interpretaties van voor de meest actuele versie van BREEAM-NL Nieuwbouw en Renovatie 2014. Voor interpretaties voor de BRL 2011 en voorgaand is een apart document beschikbaar op BREEAM.NL. Toegevoegd in deze update: HEA 7, HEA 9, ENE 1, ENE 5, ENE 26, WAT 4, WST 2, WST 3, POL 1 Versie Datum Onderwerp Credit Interpretatie

2014v1.01 18-nov-14 Greenlease - Greenlease:InaanvullingopParagraaf2.6‘Toekenningmiddelsgreenlease’ishetdocument'BREEAM-NLaanvullendeinterpretatiegreenleaseovereenkomst’vantoepassing..VoordownloadvanhetdocumentzieBREEAM.NL–Keurmerken–NieuwbouwenRenovatie–downloads

1MANAGAMENT2014v1.01 30-jun-15 Bewustebouwers MAN2 Metdebewustebouwerssystematiekzijnmaximaal35puntenbeschikbaar.

•Criteria-eis1.1:‘21/28punten’moetgelezenwordenals‘21/35punten’.•Criteria-eis2.2:‘28/28punten’moetgelezenwordenals‘28/35punten’.

2014v1.01 15-okt.-15 Hergebruikthout MAN3 Onder‘Aanvullingenopdecriteria-eisen’,‘Hergebruikthout’staat:‘Echterhethergebruikvanhoutvoorbekistingdientwelgecertificeerdtezijnconformcriteria-eis1.1’.Ditmoetgelezenwordenals:‘Echterhethergebruiktehoutvoorbekistingdientwelgecertificeerdtezijnconformcriteria-eis1.1.’

2014v1.01 20-mrt-15 Tentoonstelling MAN9 Voorgrondgebondenwoningeniscriteria-eis1.3(eenkleinetentoonstellinginrichten)vervallen.

2GEZONDHEID

2014v1.01 30-jun-15 Uitzicht HEA2 Aanvullingenopdecriteria-eisen,kop‘Bijeenkomst’,detekst‘Dezecreditisalleenvantoepassingopgroepsruimtenvoorkinderopvang’komttevervallen.Bijde‘Definities’staatbeschrevenwelkewerkplekkenonderdeelvandescopevandecreditzijn.

3/10

Versie Datum Onderwerp Credit Interpretatie

2014v1.01 30-jun-15 Glarecontrol HEA3 Criteria-eis1.3.Indienhetgebruikteglasaleenbepaaldelichtwerendekwaliteitheeftishetmogelijkomeensysteemvoorlichtweringtegebruikendatnietopzichzelfaandeglarecontrolklasse3of4voldoet.Hetsamenstelvanglas+lichtweringmoetvoldoenaandeglarecontrolKlasse3of4.Voorberekeningvandejuisteklassemoetgebruikwordengemaaktvanhetrekenmodel‘HEA3–bepalingglarecontrolvoorcombinatieglaspluslichtwering’tevindenophttps://www.breeam.nl/hulpbijdecreditHEA3.

2014v1.01 30-jun-15 Praktijkverlichtingssterkte

HEA5 IndeNEN-EN12464-1versie2011isveelvuldighetbegrippraktijkverlichtingssterkte(Em)vervangendoorhetEngelse‘maintainedilluminances(Em)’.Aangezienhetbegriphetzelfdebeschrijftmagindecriteria-eisen‘praktijkverlichtingssterkte(Em)’gelezenwordenals‘maintainedilluminance(Em)’.

2014v1.01 8-jan.-16 Standenopenraam HEA7 BijCriteria-eis1.5wordtvoorhetraameenregelingmettenminstedriestandengeëist,waarvanéénkierstand.Dezedriestandenzijnalledrie‘open’standen,eengeslotenraamwordtnietgezienalseenstand.

2014v1.01 20-mrt-15 Vluchtigeorganischeverbindingen

HEA9 Bijcriteria-eis2.2staatTVOCconcentratievan≤8µg/m3,hierdient≤300µg/m3gelezenteworden.

2014v1.01 20-mrt-15 Vluchtigeorganischeverbindingen

HEA9 BetreftversiesvannormendiedoordeEuropeseuniewordenvoorgeschreven.ConformEuropeseregelgevingmagbijvoorbeeldpermaart2015dematerialennognietmiddelsnormEN13986:2010wordengeleverd,ditdientnogconformEN13986:2004.ZievooreenactueeloverzichtvannormenBREEAM.NL/hulp.

2014v1.01 8-jan.-16 HEA9Gezondheidslabels

HEA9 Criteria-eis1.1t/m1.8:Alsalternatiefgezondheidslabelkunnendeschema’sgeaccepteerdwordenzoalsgepubliceerdopBREEAM.NL/hulpbijHEA9.

2014v1.01 20-mrt-15 Doelvancredit HEA10 PerabuisisdetekstinhetdoelvandecreditalsbijHEA9.Hetdoelvandecreditdientalsvolgtgelezenteworden:‘verzekerenvaneengoedthermischcomfort’

2014v1.01 20-mrt-15 Akoestiek HEA13 Ingevalvanwoningsituatieszijndegeluidseisenenkelvantoepassingopaangrenzendeverblijfsruimtesandersdanvandeeigenwoning.

2014v1.01 30-jun-15 Geluidweringvergaderruimte

HEA13 Pagina115,tabel18:Vergaderruimten.Waarstaat‘5dBbeterdannormenuitart.3.2t/m3.4vanhetBouwbesluit’moetditgelezenwordenals:‘ConformBouwbesluiteisenvoorwoningen,art.3.2t/m3.4.DeeisisgelijkaandeeisvoorKantoor.’

4/10

Versie Datum Onderwerp Credit Interpretatie

3ENERGIE2014v1.01 30-jun-15

update15-okt.-15

Koel/vriesruimten ENE1 Voorindustriefunctiesmeteenoppervlakvandekoel/vriesruimtegroterdan250m2BVOisde‘Technischechecklistkoel/vriesruimten’vantoepassing.DecreditENE7wordtdangefilterd(indeassessmenttoolnietdegebouweigenschap‘koel-envriesopslag’aanvinken).HetisniettoegestaangebruiktemakenvandealternatieveEPCmethodevoorhetoppervlaktekoel/-vriesruimten.https://www.breeam.nl/keurmerken/nieuwbouw-en-renovatie/downloads

2014v1.01 8-jan.-16 EPAnieuwbouwlabel ENE1 Pagina127,criteria-eis1.3t/m15.3.IndieneenEPAnieuwbouwlabel(conformISSO75.1incombinatiemetBRL9500-06)inclusiefbijbehorenderapportagevoorhetgebouwwordtopgesteld,magditookwordengebruiktomaandecriteria-eistevoldoen,alsalternatiefvoordetoetsenrapportagedoordecommissioningsmanager.Letop:erzijn2verschillendeEPAlabels,namelijkhetEPA-UlabelenhetEPAnieuwbouwlabel.EnkelhetEPAnieuwbouwlabelistoegestaanvoorENE1.Verder:Pagina129,bewijslastE.AlsalternatiefvoorderapportagedoordecommissioningsmanagermagtevenseenEPAnieuwbouwlabelwordenoverhandigdconformdehierbovenbeschreveneisen.HetvolledigedossierbehorendebijhetEnergielabelmoetindeassessmenttoolaanwezigzijn.Voormeerinformatiezie:BREEAM.NL/hulp

2014v1.01 15-okt.-15 Bewijslast ENE4 Benodigdbewijsmateriaal–opleverfase,bewijsstukD.PerabuisisvoorbewijslastDfoutievetekstgekopieerdvanENE5.DetekstbijbewijslastD,Opleverfasemoetalsvolgtwordengelezen:“Eenverklaringvandeassessordattijdensdesite-inspectiedeaanwezigebuitenverlichtingisgecontroleerdophetvoldoenaandecriteria-eisen.”

2014v1.01 15-okt.-15 Bewijslast ENE4 OnderDefinitiesbijSpecifiekverlichtingsvermogenperlux’staatdeformule(dehaakjes)verkeerdweergegeven.Deformulemoetgelezenwordenals:Specifiekverlichtingsvermogenperluxperm2=(P[W]/Eh,doel[lux])/A[m2]”

2014v1.01 30-jun-15update8-jan.-16

Referentiesituatie ENE5 Dedriebulletsoppagina144bijdekop‘Referentiesituatie’komentevervallen;udientdewaardenvantabel19opblz.145tegebruiken.

5/10

Versie Datum Onderwerp Credit Interpretatie

2014v1.01 30-jun-15Update15-okt.-15

Koel/vriesruimten ENE5 Voorindustriefunctieswaarbijvoordeenergieprestatie(ENE1)vandekoel/vriesruimtengebruikwordtgemaaktvande‘Technischechecklistkoel/vriesruimten’dienthetpercentageCO2reductieconformcriteriaMvandechecklistbepaaldteworden.BijmeerderefunctiesdientdeCO2reductienaarratovanhetoppervlakverrekendteworden.

2014v1.01 15-okt.-15update8-jan.-16

Criteria-eis1.3en1.4 ENE5 Criteria-eis1.3:betreftdehaalbaarheidvanhernieuwbareenergiebronnen.Hetisaandeassessoromtebeoordelenofdeonderbouwingvoldoendeisenofhetterechtiswanneerallehernieuwbareenergiebronnenwordenuitgeslotenvanhaalbaarheid.Meertoelichtingenvoorbeeldenopdehulppaginawww.breeam.nl/hulp

2014v1.01 20-mrt-15 TechnischeChecklistA7

Bijlage4 1puntontbreektbijdeToepassinghernieuwbareenergie:Devolgendetekstmoetwordentoegevoegdbijdetoepassing/eigenschap:Minimaal5%vandewarmtevraagvoorruimteverwarmingenwarmwaterwordtopgewektdoorduurzameenergiebronnenopdelocatie.Hierisook1creditvoorbeschikbaar,dezelfdelijstmetaanvullendeeisen/hulpmiddelengeldtalsvoordeelektriciteitsvraag.

2014v1.01 8-jan.-16 ENE26bijkoel-/vrieshuizen

ENE26 Criteria-eisen2.1t/m2.3:Ingevalvankoel/-vriesruimtenwordtaangeradengebruiktemakenvande‘Instructieluchtdoorlatendheidkoel-vriescellen(en-huizen)’omaantetonendataandeontwerpspecificatieswordtvoldaan.Ziehttps://www.breeam.nl/keurmerken/nieuwbouw-en-renovatie/downloads

4TRANSPORT2014v1.01 30-jun-15 Bijeenkomstfunctie TRA1b Oppagina164bijaanvullingenopdecriteria-eisenonderdekopBijeenkomst:‘Indienin

een…..etc..etc……wordendepuntenvoorbijeenkomstfunctiedoorbovenstaandecreditcriteriabepaald‘.Ditmoetgelezenwordenals:‘Indienineenkantoor-…,wordendepuntenvandebijeenkomstfunctiedoordecreditcriteriavanTRA1abepaald.’

6/10

Versie Datum Onderwerp Credit Interpretatie

2014v1.01 15-okt.-15 ‘Vanennaarhetgebouw’

TRA1b Criteria-eisen1.2–4.2stellen:“BinnenXmetervanafhetgebouwiseenov-verbindingvanennaarhetgebouwmeteenfrequentievanYminutentijdensopeningstijden”.Ditmoetgelezenwordenals:BinnenXmetervanafhetgebouwiseenov-verbinding.WaarbijhetOV-aanbodeenfrequentieheeftvanYminutentijdensopeningstijden.

2014v1.01 20-mrt-15 Alternatiefvervoer–douchefaciliteiten

TRA3a Criteria-eis2.2,eerstebulletbetreffendeeisvan10%douches.Devolgendeaanvullingenzijnvantoepassing:

- Elkeontwikkelingdatachtofmeerdouchesaanbiedtzalvoldoen,ongeachthetaantalstallingplaatsen.

- Dedoucheshoevennietspecifiekbestemdvoorfietsgebruikerstezijnenkunnenmetanderegebruikersgedeeldworden.

2014v1.01 30-jun-15 Alternatiefvervoer–douchefaciliteiten

TRA3a Criteria-eis2.2,2ebullet,de10%eisvoorkleedkamers.Dezeeismaggeïnterpreteerdwordenals:‘voldoendegrootvoorhetaantalpersonendieomkleden,waarbijhetaantalpersonenmiddelsde10%eiswordtbepaald.Hierdientminimaal1m²omkleedruimteperpersoongehanteerdteworden,meteenminimumvantweekleedkamers(éénvoormannenenéénvoorvrouwen).

5WATER2014v1.01 8-jan.-16 Aanwezigheids-

detectieWAT4 Indecreditcriteriastaattenonrechte“afsluitingvandewatertoevoerdoor

aanwezigheidsdetectieisvoorzienvooralletoiletfaciliteiten”,indecriteria-eisenwordenookanderemogelijkhedenvanautomatischeafsluitingalsmogelijkheidbeschreven.Decreditcriteriamoetalsvolgtwordengelezen:“automatischeafsluitingvandewatertoevoerisvoorzienvooralletoiletfaciliteiten”

6MATERIALEN

2014v1.01 15-okt.-15 Tabel24 MAT1 Tabel24oppagina221vanMAT1isnietmeervantoepassing.ZievooreenactuelescopevandematerialenvoordebeoordelingvanMAT1dematerialengroepenindeNationaleMilieudatabase.Voorinformatieoverdenationalemilieudatabaseziebreeam.nl/hulp

7/10

Versie Datum Onderwerp Credit Interpretatie

2014v1.01 20-mrt-15 MAT5 Oppagina232bijplaatmateriaalwordtverwezennaartabel3,‘Tabel3’moetgelezenwordenals‘Tabel28’.

2014v1.01 15-okt.-15 Isolatiematerialenintabel26

MAT5 Criteria-eisen2.2t/m5.2verwijzennaartabel26voordeelementenvandescope.Hierinwordenookisolatie-elementenbenoemd,terwijldezegeenonderdeelzijnvanCriteria2,3,4en5.Deisolatie-elementenwordenbijCriteria1beoordeeldwaardeschilisolatieenisolatievaninstallatieonderdelenwordtgevraagd.DeNl-SfBelementen16.05Kelderwandisolatie,41.04Spouwisolatie,47.07Isolatieplatdak,47.08Isolatiehellenddaken43.03Vloerisolatieuittabel26vormendescopevoorCriterium1,deschilisolatie.

2014v1.01 15-okt.-15 Bepalingpunten MAT5 Pagina230,tweedebulletvandeberekeningsprocedure.DepuntentellingvandeBREEAM-NL2014MAT5calculatorisaangepastvoorde2014BRL.Debulletmoetalsvolgtgelezenworden:Descorevoordematerialen1.t/m12.(Tabel27)wordtberekendmethettabbladMaterialen;hiervoorkunnenmaximaal4creditpuntenbehaaldworden.

• ≥15punten-4creditpunten• ≥11,25punten-3creditpunten• ≥7,5punten-2creditpunten• ≥3,75punten-1creditpunt

7AFVAL2014v1.01 30-jun-15 Hoofdgroepen WST1 Criteria-eis2vanExemplaryPerformance,minimaalzestesorterenhoofdgroepen.Dit

moetenzeshoofgroepenzijnuithetlijstjebijcriteria-eis2.2.Perabuiswasditnietvermeld.

2014v1.01 8-jan.-16 Tekstueleverduidelijkingcriteria-eisen

WST2 Terverduidelijkingdienencriteria-eis1.1en1.2alsvolgtgelezenteworden:1.1 Voorelketoepassing(indienaanwezig)ishetpercentagegerecycledofvaneen

secundairebronafkomstigtoeslagmateriaal(involumeofgewicht),groterdandeintabel31gespecificeerdeminimumwaardeommeegenomentemogenwordenvoorcriteria1.2alsgerecycledofsecundairtoeslagmateriaal.

1.2 Detotalehoeveelheidgerecycledofvaneensecundairebronafkomstigtoeslagmateriaal,isgroterdan25%(involumeofgewicht)vandetotalehoeveelheidtoeslagmateriaalgebruiktinsteenachtigeconstructieszoalsgedefinieerdintabel31.

8/10

Versie Datum Onderwerp Credit Interpretatie

Indienvooreentoepassingcriteria-eis1.1nietisbehaalddientalhettoeslagmateriaalvandietoepassingmeegeteldtewordenindetotalehoeveelheidtoeslagmateriaal(denoemervandebreuk)maarmagnietwordenmeegeteldalsgerecycledofsecundairtoeslagmateriaal(detellervandebreuk).Echter,hetiswelmogelijkvooreentoepassingtecompenserendatnietaanhetminimumpercentagevoldoetdoorbijeenanderetoepassingeenhogerpercentagetebehalen.

Informulevorm:

𝑝𝑒𝑟𝑐𝑒𝑛𝑡𝑎𝑔𝑒 =

𝑔𝑒𝑟𝑒𝑐𝑦𝑙𝑐𝑙𝑒𝑑 𝑒𝑛 𝑠𝑒𝑐𝑢𝑛𝑑𝑎𝑖𝑟 𝑡𝑜𝑒𝑠𝑙𝑎𝑔𝑚𝑎𝑡𝑒𝑟𝑖𝑎𝑎𝑙𝑣𝑎𝑛 𝑑𝑒 𝑡𝑜𝑒𝑝𝑎𝑠𝑠𝑖𝑛𝑔𝑒𝑛 𝑑𝑖𝑒 𝑎𝑎𝑛𝑚𝑖𝑛.% 𝑣𝑜𝑙𝑑𝑜𝑒𝑛

𝑎𝑙𝑙𝑒 𝑡𝑜𝑒𝑠𝑙𝑎𝑔𝑚𝑎𝑡𝑒𝑟𝑖𝑎𝑎𝑙

2014v1.01 8-jan.-16 NVOinplaatsvanBVO WST3 Pagina247,criteria-eis1.2:WaarbijBVOstaatgeschreven,moetditgelezenwordenalsNVO

8LANDGEBRUIKENECOLOGIE2014V1.01 15-okt.-15 Saneringvoorafgaand

aanaankoopgrondLE2 Decreditkanalleenwordentoegekendalsdesaneringisuitgevoerdtenbehoevevande

huidigeprojectontwikkeling(deprojectscopevanBREEAM-NLcertificeringbetreft),ondanksdatdegrondopmomentvansaneringineigendomwasvaneenanderepartij.Decreditisniethaalbaarwanneerinhetverledensaneringheeftplaatsgevonden,zonderdatditspecifiekonderdeelwasvandehuidigeprojectontwikkeling.Bijvoorbeeld:Indiendegemeentedebodemheeftgesaneerd,inplaatsvandoordegeëisteopdrachtgever/ontwikkelaaruitdecriteria-eisen,danisditooktoegestaanalskanwordenaangetoonddatdeplannenvoordehuidigeprojectontwikkelingalmetdegemeentewarenoverlegdtentijdevandesanering.Metanderewoorden:degemeenteheeftnaaraanleidingvanhethuidigeprojectontwikkelingopdrachtgegevenvoorsanering.

9VERVUILING

9/10

Versie Datum Onderwerp Credit Interpretatie

2014v1.01 8-jan.-16 Minderdan3kgkoudemiddel

POL1 Bijdekop“Hoeveelheidkoudemiddelminderdan3kg”en“Multisplitsystemen”isbeschrevendatdecreditkanwordentoegekendalsdetotalehoeveelheidkoudemiddelminderisdan3kgof1kg(woningen).Ditmaggeïnterpreteerdwordenals“detotalehoeveelheidkoudemiddeldatnietaancriteriaeis1.1voldoetminderisdan3kgof1kg(woningen).”Bijvoorbeeld:eensituatiewaarbij1000kgammoniakwordtgebruikvoorcentraleklimatiseringéndaarnaasteensplitsysteemvoordeserverruimtemet2,5kgkoudemiddelmeteenGWPgroterdan5voldoetwélaandecriteria-eisen.

2014v1.01 20-mrt-15 Filtercredit POL3 Pagina34,bijzonderhedencreditsenpagina285,creditPOL3,derechterbovenhoek.Dezecreditwordtgefilterdindieninhetgebouwgeenkoel-en/ofvriesopslagaanwezigisconformdedefinitieFiltering:Ophetmomentdatergeenkoel-envriesopslaginhetgebouwaanwezigis,conformdedefinitieop286Terinformatie:Deassessmenttoolfiltertdecreditautomatischafhankelijkvandeprojecteigenschappen.

2011V1.01 15-okt.-15 Groenestroom POL4 Detekstbijdekop“Groenestroom”oppagina288komttevervallen.Detekstbijdekop“Hernieuwbareenergie”moetalsvolgtwordengelezen:DuurzameenergieAlselektriciteitvoorruimteverwarminginde‘directeomgeving’vanhethetprojectwordtopgewektengeenNOxemissieheeft(bijvoorbeeldzon,wind,etc.)dankanwordengestelddatergeenNOx-emissiesplaatsvinden.Deinkoopvangroenestroomvoorgebouwverwarmingwordtnietgehonoreerdbijdezecredit. Voordedefinitievan‘directeomgeving’.ZiedesectiedefinitiesbijENE5.

10/10

Versie Datum Onderwerp Credit Interpretatie

2014v1.01 30-jun-15 BewijslastB POL8 Benodigdbewijsmateriaal–ontwerpfase,bewijsstukB.Perabuisishierdubbeleenverwijzingnaar‘eenkopievanhetakoestischonderzoek..etc’opgenomen.InovereenstemmingmetBRL2011magtevensalsbewijsmateriaalwordenaangeleverd:‘eenkopievanhetPvEofbestek,waarindeeisstaatdateenakoestischonderzoekmoetwordenuitgevoerdinovereenstemmingmetdeHRMIdooreengekwalificeerdakoesticus’