Een multidisciplinaire poliklinische aanpak, van

woorden naar daden Willem de Blok, MANP

Verpleegkundig specialist uro-oncologie

Multidisciplinair overleg OF????? Multidisciplinaire polikliniek

Wat is multidisciplinair

Discipline = richting binnen wetenschap, kunst of sport – discipline

Multi = veelvuldig/veelvoud

Verpleegkundigen, psychologen zelfde discipline als dokters?

Zou multiprofessioneel niet een betere term zijn?????

What’s in a name

Mijn ervaring met multidisciplinaire poli • 1982>Schizisteam: KNO, Plasticus, Tandarts, Kaakchirurg,

Gnatoloog, Psycholoog, Kinderarts, Kinderverpl, Dieetist, Maatsch werk

• 1985> Enuresis nocturna, Psycholoog, Psychiater, Kinderarts, Kinderverpl, Uroloog

• 2004> Panel patientenvereniging: Uroloog:

“Ik ben mans genoeg om de belangen van mijn patienten te verdedigen, MDO is vaak tijdverspilling”

• 2016> Panel verbetering patientenzorg: Uroloog:

“ Ik wil niet alleen een multidisciplinair overleg, ik wil een volledig multidisciplinaire polikliniek!”

verpleegkundigen en Uro-oncoteam?

• 2007, vanuit IKNL uitgenodigd ZON MW Kwaliteit van zorg blaascarcinoom in de etalage, externe indicatoren

“Samenstelling multidisciplinair overleg: De gespecialiseerd verpleegkundige/ nurse practitioner kan de patiënt opvang en voorlichting bieden bij het bespreken van de diagnose en behandelopties. De aanwezigheidvan een gespecialiseerd verpleegkundige/ nurse practitioner bij het multidisciplinair overleg is aan te bevelen.”

2006, vanuit IKNL uitgenodigd bij samenstelling richtlijn blaascarcinoom “De aanwezigheid van een aan de afdeling urologie toegewezen voor urologie gespecialiseerd verpleegkundige en/of verpleegkundig specialist in het traject van de nacontrole verdient aanbeveling.” Uit richtlijn blaascarcinoom oncoline

SONCOS normeringsrapport 2016 “Het verdient grote voorkeur dat patiënten waarbij de diagnose maligniteit is gesteld vóór start van een behandeling daarvoor gezien worden door een oncologieverpleegkundige voor nadere informatie en begeleiding. “

“Een zorginstelling die oncologische zorg levert moet tenminste beschikken over/deelnemen aan: “Eén of meerdere multidisciplinaire besprekingen worden gehouden met voor ieder een tenminste wekelijkse frequentie………..”

Voorbeeld: verhoogd PSA

1. Meting PSA + Consult + Mictielijst/test

2. Biopsie prostaat 3. Uitslag biopt en eventueel

bespreken eventuele behandelopties

4. Multidisciplinair overleg 5. Terugkoppeling, uitkomst MDO 6. Consult radiotherapie 7. Definitieve keuze van

behandeling 8. Voorbereiding behandeling

Toegevoegde waarde multidisc. poli?

MDO’s zijn er nu ruim in Nederland

• Regionale MDO’s bij IKNL

• Vanuit samenwerkingsverbanden: zoals Santeon etc.

• Vanuit Academische Centra

Bijna allemaal nu met deelname van een verpleegkundige/verpleegkundig specialist

En in Europa? Meeting EAUN Multi-Disciplinary team working Richard Gledhill Uro-Oncology Nurse Specialist and Urology MDT lead Birmingham, UK

Specialist team

• 5 uro-oncology surgeons • 5 clinical (radiation) oncologists • 1 medical oncologist • 4 uro-radiologists • 3 Histopathologists • 3 uro-oncology nurse specialists • 1 MDT coordinator = Richard Gledhill • Extended team – psychologists/ stoma

nurse/ palliative care physician

Wekelijkse meetings, enkele taken coordinator • 100% nieuwe patienten worden besproken

• Discussie wordt strak geleid, geen zijsporen,

• Ruimte voor ieders inbreng

• Adviezen toetsen aan geldende richtlijnen

• Potentiele trial kandidaten identificeren

• Aanwezigheid verzorgen, klimaat van openheid creeren

• Kwaliteit verslaglegging handhaven

• Team vertegenwoordigen intern/extern

• Review van guidelines en protocollen

• Kwaliteitsverbetering en research initieren

• (Externe) Audits faciliteren

Drempels • Grote klus, in te weinig tijd

• Praktische problemen

• Acceptatie, vooral van buiten de eigen werkplek

Resultaten • Holistische visie vanuit het voorzitterschap

• Onbevooroordeeld, geen persoonlijke agenda

• Kan dus als scheidrechter fungeren

• Kennis van zaken

• Goede time management

• Een collega aan het roer maakt meer ruimte voor verpleegkundigen om vrijuit te spreken

Europees perspectief

• Prostaat kanker units Duitsland sinds 2003 • Gevolgd door initiatief European School of Oncology: The requirements of a specialist Prostate Cancer Unit: A discussion paper

Waarom een multidisciplinair team?

• Patientvriendelijker, direct contact op 1 poli

• Alles bij elkaar, “best of all worlds”

• Kortere lijnen bij dagelijks werk • Kwaliteitsverbetering micro, meso en macronivo

• Sneller inspelen op landelijke ontwikkelingen

• Wat “de markt” vraagt

• Trends in zorg

• Trends in behandeling

Voorbeeld: verhoogd PSA

1. Meting PSA + Consult + Mictielijst/test

2. Biopsie prostaat 3. Uitslag biopt en eventueel

bespreken eventuele behandelopties

4. Multidisciplinair overleg 5. Terugkoppeling, uitkomst MDO 6. Consult radiotherapie 7. Definitieve keuze van

behandeling 8. Voorbereiding behandeling

Toegevoegde waarde multidisc. poli?

Ik wil overleggen over een patient.........

Wat nu als we een echt multi disc poli zouden willen?

Uro-oncologie

Cultuur

Financiën

Communicatie-stijl

Verpleging, radiologie, psych

Kennis

Cultuur Hierarchy

financiën

Communicatie-stijl

Kennis

Hierarchy

Kennis

Cultuur Hierarchy

financiën

Communicatie-stijl

Kennis

Cultuur Hierarchy

financiën

Communicatie-stijl

Medische oncologie

Radiotherapie

Verschillen En Overeenkomsten

Samenwerken naar Nederlands model?

“Natuurlijk de bedoelingen zijn allemaal goed. De mensen in de uitvoering werken allemaal keihard. Maar elke instantie heeft de neiging de problemen te zien vanuit de eigen invalshoek. Het blijft moeilijk om institutionele stroperigheid te laten plaatsmaken voor het nemen van verantwoordelijkheid die tot oplossingen leidt. …………….”

Nieuwjaarstoespraak burgemeester M.J. Cohen, 1 januari 2008, uit: Van Delden, Sterke netwerken).

En dus zoeken en aanpassen

• Zoek de verschillen en de overeenkomsten

• Kansen creëren

• Handelen: do-plan-act-check

• Successen vieren

Multidisciplinair werken vraagt verherbouwing

Keep it simple

1. Meting PSA + Consult + Mictielijst/test

2. Biopsie prostaat 3. Uitslag biopt en eventueel

bespreken eventuele behandelopties

4. Multidisciplinair overleg 5. Terugkoppeling, uitkomst MDO 6. Consult radiotherapie 7. Definitieve keuze van

behandeling 8. Voorbereiding behandeling

Terug naar die prostaatkanker patient 1. Meting PSA + Consult +

Mictielijst/test

2. Biopsie prostaat

3. Multidisciplinair overleg

4. Uitslag biopt en eventueel bespreken eventuele behandelopties

• Terugkoppeling, uitkomst MDO

• Consult radiotherapie

• Definitieve keuze van behandeling

• Voorbereiding behandeling

Concluderend

• Sinds 2000 poliklinische zorg fors veranderd

• Verpleegkundigen meer betrokken bij zorg EN beleid

• Mindset dokters naar multidisciplinair werken

• Nu zelfs motivatie multidisciplinaire teams

• Dit vraagt grote verandering

Er komt een dokter bij de vrouw??????

Vier je successen

Stelling: Verpleegkundigen zijn niet meer weg te denken uit het MDO

Willem de Blok

w.m.deblok@umcutrecht.nl

Literatuur

• Soncosnormeringsrapport 2016

http://www.soncos.org/

• Richtlijn blaascarcinoom 2006

http://www.oncoline.nl/urotheelcarcinoom-van-de-blaas

• Kwaliteit van zorg rondom blaasca in de etalage, ZonMW 2007

http://www.zonmw.nl/fileadmin/documenten/Kiezen_in_Zorg/IBlaascarcinoom.pdf

• Succesvolle multidisciplinaire teams in de praktijk: Tafijn

http://www.taffijnadvies.nl/downloads/succesvollemultidisciplinaireteamsindepraktijk.pdf

• The requirements of a specialist Prostate Cancer Unit: A discussion paper from the European School of Oncology,

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26092320