Voorstelling CodeJo De JongheExpert, Health & Prevention

Opbouw van de code

Besloten ruimtes Risico’s Aanpak Maat-

regelen PraktischToezicht

en Redding

3

Besloten ruimtes

Wat is een besloten ruimte?• Regelgeving?� Geen definitie

• Wel omschrijving van:• "werkzaamheden in plaatsen

waar gevaarlijke gassen kunnen voorhanden zijn" (ARAB – art. 53)

Omschrijving van een besloten ruimte

“Een gesloten of deels open omgeving met een al dan niet vernauwde toegang die niet is ontworpen voor het normale verblijf van personen, en waar

het risico bestaat op letsel of gezondheidsschade door gevaarlijke stoffen, externe of interne

omstandigheden of activiteiten.”

5

Kenmerken

6

1. Niet ontworpen voor het normale verblijf van werknemers;2. Een besloten karakter;

• Beperkte of moeilijke toegangsmogelijkheden; • Beperkte natuurlijke ventilatie;• Slechte verlichting;

3. Waar een gevaarlijke atmosfeer aanwezig is of kan ontstaan. (een gevaarlijke atmosfeer is een atmosfeer die kan aanleiding geven tot bijvoorbeeld intoxicatie, brand of explosie, verstikking, …);

4. Risico’s die bijkomend ontstaan door de omstandigheden (bijvoorbeeld de aanwezigheid van een roerder of andere beweegbare onderdelen) of activiteiten (bijvoorbeeld slijpen, branden, …).

ARAB Artikel 53- Ruimten met actieve bronnen- Ruimten waar plots een

gevaarlijke atmosfeer kan ontstaan

- Ruimten met een mogelijk zuurstoftekort

- Ruimten met onvoldoende luchtvoorraad

KB van 13 maart 1998 betreffende de opslag van (zeer) (licht) ontvlambare en brandbare vloeistoffende betreding van een welbepaalde groep van besloten ruimten, met name - Ondergrondse reservoirs - (bovengrondse) Tanks voor de opslag van zeer licht ontvlambare, licht ontvlambare, ontvlambare en brandbare vloeistoffen.

7

Uitgaan van het risico• Omschrijving niet bedoeld om een vakje te creëren

• Plaats wijzigt niets aan de inherente risico’s van het werk• Kenmerken verhogen de risico’s

• LEER DE RISICO’S TE HERKENNEN• Sommige zijn echter niet zo opvallend. Daarom is het belangrijk dat u

besloten ruimten kunt herkennen

• Bepalen of een bepaalde werksituatie onderworpen is aan artikel 53 van het ARAB is dan weer wel erg belangrijk omdat voor deze situaties minimale maatregelen worden voorgeschreven.

8

Geen BS

Beslo-ten

ruimteGeen

BS

Betreden• Betreden verwijst naar zowel volledig als gedeeltelijk lichamelijk

betreden.• Ook als alleen het hoofd in de opening van de besloten ruimte wordt

gestoken.

9

10

Besloten ruimtes Risico’s

Risico’s

11

Verstikking Brand en explosie Intoxicatie Verdrinking Contact met bewegende delen

Blootstelling aan radioactieve straling Elektrisering en elektrocutie Knelling van personen of

lichaamsdelenVallen van personen en

materialenBlootstelling aan lawaai

Onvoldoende verlichting Contact met hete of koude oppervlakten Thermische belasting Kunstmatige optische

straling Andere

12

Besloten ruimtes Risico’s Aanpak

Aanpak

13

Permanente besloten ruimtes• Sommige ruimtes in een onderneming kunnen gedefinieerd worden als

permanente besloten ruimten. Dit zijn ruimten die doorgaans wel voorzien zijn van een toegang (een deur) maar die toch niet bedoeld zijn als normale arbeidsplaats.

• Ze worden meestal slechts sporadisch betreden voor het uitvoeren van onderhoudswerken of afregelwerken.

• Accidentele (ongecontroleerde) toegang tot dergelijke ruimte te voorkomen

• De beheersmaatregelen van dergelijke permanente besloten ruimtes worden vastgelegd in procedures en instructies,

• in de procedure een aanmeldingssysteem te verwerken opdat steeds verschillende personen op de hoogte zijn van de werkzaamheden

• Betreden enkel door bevoegde personen die beschikken over de adequate opleiding voor deze specifieke ruimte.

• Wanneer echter afgeweken wordt van de routinematige vastgelegde activiteiten zal het systeem van vergunningen noodzakelijk zijn.

14

Niet permanente besloten ruimtes• In de praktijk betekent dit dat deze werken op een of andere manier

‘aangevraagd’ worden en men bepaalde personen in het bedrijf belast met de voorbereiding ervan.

• Evalueren of de werken de betreding van besloten ruimten noodzakelijk maakt, is één aspect van deze voorbereiding.

• Een analyse van de risico’s bestaat uit drie onderdelen:• Identificeren en evalueren van de risico’s eigen aan de ruimte: De risicoanalyse• Identificeren en evalueren van de risico’s verbonden aan de taak : De

taakrisicoanalyse (TRA)• Identificeren en evalueren, vlak voor aanvang van, en tijdens de werken, van de

specifieke aanwezige, én wijzigende risico’s: De last minute risicoanalyse (LMRA)

• Werkvergunning

15

16

Wer

kver

gu

nn

ing

• de risico’s; • de voorbereidende maatregelen (om de ruimte veilig

te stellen en te houden);• de preventiemaatregelen bij de verschillende

activiteiten; • toestemming tot betreding.

LMRA

17

18

Besloten ruimtes Risico’s Aanpak Maat-

regelen

Maatregelen voor het werken in BS

19

Veilig stellen van de ruimte vóór de betreding

Maatregelen tijdens de betreding

20

Besloten ruimtes Risico’s Aanpak Maat-

regelen Praktisch

Matrix

Risico Oorzaken Voorbeelden MaatregelenBrand en Explosie Aanwezigheid van ontvlambare

stoffen in de ruimte tijdens het normale gebruik van de ruimte

· Opslagtanks of procesapparaten met ontvlambare gassen of vloeistoffen

· Vloeistoffen verwijderen· Ontvlambare gassen en dampen verdrijven met inert gas· Ventileren vóór betreding· Meten vóór betreding ( < 10%LEL)

Aanwezigheid in de ruimte van producten (residu’s, plassen, afzettingen …) die ontvlambare stoffen kunnen vrijzetten tijdens de betreding

· Niet volledig gereinigde ruimten· Aanwezigheid van residu’s die bij verhitting (bv. door warmtestraling afkomstig van verlichting of laswerken) ontvlambare dampen of gassen kunnen vrijzetten

· Aanwezige producten in de mate van het mogelijke verwijderen vóór de betreding· Ventileren vóór betreding· Meten vóór betreding ( < 10%LEL)· Ventileren tijdens de betreding· Meten tijdens betreding ( < 10%LEL)· Vermijden van ontstekingsbronnen

Indringing van ontvlambare producten in de besloten ruimte

· Procesapparaten en opslagtanks met toevoer- en

· Afsluiten van toevoerleidingen (uitnemen 21

22

Besloten ruimtes Risico’s Aanpak Maat-

regelen PraktischToezicht

en Redding

Afbakening• “toezicht” – “redding” twee specifieke preventiemaatregelen bij het

werken in ruimtes volgens artikel 53 van het ARAB• Richtlijnen inzake toezicht en redding uit de code kunnen ook

inspiratie geven voor de richtlijnen voor besloten ruimtes die niet onder artikel 53 vallen.

23

Toezicht & Redding• Opdrachten van het toezicht• Uitvoering van het toezicht• Redding

• 1ste lijnsinterventie• 2de lijnsinterventie

Zowel toezichters als redders dienen over de nodige opleiding en uitrusting te beschikken

24

25

conclusieconclusie

De code … een hulpmiddelBesloten ruimtes komen dan ook voor in allerlei vormen en maten.

Het is uitermate belangrijk om een besloten ruimte te herkennen en de gepaste maatregelen te treffen in overeenstemming met de aanwezige

risico’s.

Elk jaar gebeuren nog steeds ernstige arbeidsongevallen, ook met dodelijke afloop, ten gevolge van het onbeheerst betreden van

besloten ruimten.

26

27

Conclusie1. Herken de risico’s 2. Neem maatregelen3. Volg procedures4. En hanteer de “TEA” principes voor alle betrokkenen, elke op hun

niveau

27

Trained

Equipped

Authorized