AGRITERRA 2013...Hans Verwegen (The Greenery) Louis Hooghiemstra (ZLTO) (tot september 2013) Ria...

1

AGRITERRA FINANCIEEL VERSLAG 2013

Financieel verslag 2013

Stichting Agriterra, Arnhem

2

INHOUD

JAARVERSLAG ............................................................................................................................................................................. 4

DIRECTIEVERSLAG GRONDSLAGEN VOOR DE FINANCIËLE VERSLAGGEVING .......................................................................... 5

ALGEMENE INFORMATIE ......................................................................................................................................................... 5

SAMENSTELLING GELEDEINGEN AGRITERRA ........................................................................................................................... 5

ACTIVITEITEN IN 2013 .............................................................................................................................................................. 8

RESERVES EN FONDSEN ......................................................................................................................................................... 14

JAARPLAN EN BEGROTING 2014 ............................................................................................................................................ 15

JAARREKENING 2013 ............................................................................................................................................................. 16

GRONDSLAGEN VOOR DE FINANCIËLE VERSLAGGEVING ...................................................................................................... 17

BALANS (na resultaatsbestemming) ...................................................................................................................................... 20

STAAT VAN BATEN EN LASTEN ............................................................................................................................................... 22

KASSTROOMOVERZICHT ........................................................................................................................................................ 23

TOELICHTING OP DE BALANS ................................................................................................................................................. 24

VASTE ACTIVA ........................................................................................................................................................................ 24

VLOTTENDE ACTIVA ............................................................................................................................................................... 25

GECONDITIONERDE PROJECTVORDERINGEN ........................................................................................................................ 26

OVERIGE PROJECTVORDERINGEN .......................................................................................................................................... 27

PASSIVA ...................................................................................................................................................................................... 28

RESERVES EN FONDSEN ......................................................................................................................................................... 28

OVERLOPENDE PASSIVA ......................................................................................................................................................... 31

GECONDITIONERDE PROJECTVERPLICHTINGEN .................................................................................................................... 32

GECONDITIONERDE PROJECTSCHULDEN PARTNERORGANISATIES ....................................................................................... 33

NIET IN DE BALANS OPGENOMEN RECHTEN EN VERPLICHTINGEN ....................................................................................... 34

BATEN ........................................................................................................................................................................................ 35

BATEN UIT EIGEN FONDSENWERVING ................................................................................................................................... 35

BATEN UIT ACTIES VAN DERDEN ............................................................................................................................................ 36

BATEN UIT BELEGGINGEN ...................................................................................................................................................... 36

LASTEN ....................................................................................................................................................................................... 37



3

BESTEED AAN DOELSTELLINGEN ............................................................................................................................................ 37

KOSTEN VAN BELEGGINGEN .................................................................................................................................................. 37

BEHEER EN ADMINISTRATIE ................................................................................................................................................... 38

OVERIGE GEGEVENS ................................................................................................................................................................... 41

RESULTAATBESTEMMING ...................................................................................................................................................... 42

DELIVERABLES ........................................................................................................................................................................ 43

Arnhem, juni 2014



4

JAARVERSLAG



5

DIRECTIEVERSLAG GRONDSLAGEN VOOR DE FINANCIËLE VERSLAGGEVING ALGEMENE INFORMATIE

Agriterra is een agri-agency, dat wil zeggen een organisatie die door de verenigingen van het platteland

en het landbouwbedrijfsleven is opgericht voor internationale samenwerking van boer tot boer. In

Nederland zijn dat de gewestelijke Land- en Tuinbouworganisaties verenigd in LTO Nederland, de

Nederlandse plattelandsvrouwenorganisaties, de Nationale Coöperatieve Raad voor de landen

tuinbouw en het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt.

Agriterra werkt vanuit de overtuiging dat vrouwen en mannen in ontwikkelingslanden zelf de

ontwikkeling van hun land zullen dragen en dat sterke organisaties van ondernemers de sleutel zijn.

Sterke landbouworganisaties en een florerend landbouwbedrijfsleven dragen bij aan democratische

verhoudingen en zorgen voor economische ontwikkeling en een betere inkomensverdeling in

ontwikkelingslanden. Daar wonen en werken veel mensen op het platteland. De landbouwsector is er de

motor van de economie: ondernemende boeren en tuinders zorgen voor ontwikkeling en daarmee voor

armoedebestrijding.

Daarom wil Agriterra bereiken dat boerenorganisaties en coöperaties in ontwikkelingslanden sterk

genoeg zijn om hun leden te ondersteunen bij het kiezen van een strategische positie in de markt.

Zulke organisaties bevorderen het ondernemerschap van hun leden en leggen relaties met overheden

en andere nationale en internationale spelers om aantoonbaar voordeel voor hun leden te halen. Wij

ondersteunen hen met de inzet en kennis vanuit onze Nederlandse achterban en middelen van de

Nederlandse ontwikkelingssamenwerking.

Agriterra kiest dus voor de organisaties van boeren en tuinders, met speciale aandacht voor vrouwelijke

en jonge ondernemers, die hun leden ondersteunen via het opzetten van bedrijven met een

strategische marktpositie, het bevorderen van ondernemerschap en via strategische allianties met

derden. Op deze drie hoofdpunten biedt Agriterra advisering en ondersteuning aan de organisaties bij

het realiseren van hun plannen.

Agriterra heeft haar werkorganisatie zodanig ingericht dat de drie hoofdpunten waarop we resultaten

willen halen, belegd zijn bij drie teams. Deze hebben een nauwkeurig omschreven en afgebakende

opdracht qua aantallen klanten, deelnemende boeren en gewenste versterking van de organisaties.

Een duidelijke focus met betrekking tot organisaties, landen, sectoren en activiteiten is een

kernopdracht. Omwille van de complementariteit zoekt Agriterra daarom ook actief de samenwerking

met andere agri-agencies in AgriCord en met andersoortige dienstverleners in Agri-ProFocus. In beide

gevallen stond Agriterra aan de wieg van deze allianties.

Via haar Agripool mobiliseert Agriterra deskundigen uit de landbouworganisaties en het

landbouwbedrijfsleven in Nederland voor versterkingsprocessen in ontwikkelingslanden. Elke

organisatie heeft ervaringen waarvan anderen gebruik kunnen maken. We ondersteunen die

processen door de Agripool-deskundigen in te zetten bij vragen vanuit verenigingen en coöperaties in

ontwikkelingslanden; vragen die aansluiten bij de kennis vanuit de dragende landbouworganisaties en

het Nederlandse landbouwbedrijfsleven.

We leveren verder financiële ondersteuning aan landbouworganisaties zodat zij zelf handen en voeten

kunnen geven aan hun plannen. Dit doen we in hechte samenwerking met de Nederlandse overheid en

andere belanghebbenden die we met de Nederlandse overheid betrekken bij ons werk. We doen dat

bovendien zo efficiënt mogelijk en resultaatgericht.

SAMENSTELLING GELEDINGEN AGRITERRA

Agriterra heeft een bestuur op afstand, dat wordt gevormd door de vier sectoren die Agriterra

dragen. Dit zijn de LTO-organisaties, de plattelandsvrouwen, verenigd in de Stichting

Samenwerkende Vrouwenorganisaties (SSVO), de Nationale Coöperatieve Raad voor landen

tuinbouw (NCR) en het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK).



6

Bestuur

De bestuursleden worden op voordracht van de hiervoor genoemde organisaties door het bestuur

benoemd voor een zittingsperiode van vier jaar. Er is een mogelijkheid tot herbenoeming, als de

desbetreffende dragende organisatie hen daarvoor ook opnieuw voordraagt. De dragende organisatie

kan tussentijds het door hen voorgedragen bestuurslid uit zijn functie ontheffen. Het bestuur bestaat

uit zeven leden van de bovengenoemde dragende organisaties. Aan het einde van 2013 was de

bestuurssamenstelling als volgt:

Herbenoeming geleding

Voorzitter : de heer Albert Jan Maat 2015 LTO

Secretaris / penningmeester : mevrouw Ira Stam 2014 SVVO

Bestuursleden : de heer Ruud Galle 2014 NCR

: de heer Kees Menkhorst 2014 NCR

: de heer Kees Coppens 2014 LTO

: mevrouw Martina Benschop-Jansen 2015 SVVO

: de heer John Hilhorst 2016 NAJK

Het bestuur concentreert zich op twee hoofdtaken:

het besturen in de eigenlijke zin van het woord: besluitvorming van strategische en

administratieve aard.

Zo houdt het bestuur de informatie bij over de allianties, zoals die met Agri-ProFocus, AgriCord.

Daarnaast stelt het bestuur de onder verantwoording van de directeur opgestelde begroting en

jaarrekening vast en verleent, indien mogelijk, decharge aan de directeur. Het bestuur stelt ook

de tarieven vast die voor de inzet van Agriterra-medewerkers in rekening worden gebracht bij

donoren. Het stelt de arbeidsvoorwaarden vast en de aanpassingen daarin om een betere

aansluiting bij de CAO-Welzijn te krijgen. Het bestuur beoordeelt het functioneren van de

directeur.

het houden van algemeen toezicht op de ontwikkeling van de organisatie, met speciale nadruk op

het onverkort vasthouden aan de missie (het versterken van landbouworganisaties) vooral in

tijden van verandering.

In 2013 is het bestuur vijf keer bijeen geweest. Het heeft als onderdeel van de jaarplannen ook

goedkeuring gegeven voor een drietal trajecten om onze positie te versterken. Allereerst een

traject voor professionalisering van de Agripool. Ten tweede, de bevordering van het gebruik van

agro-info.net bij agri-agencies en klanten en het bevorderen van systemen voor monitoring en

evaluatie systemen die passen in het algemene AgriCord-kader hiervoor. En op de derde plaats,

activiteiten om onze fundamentele uitgangspunten beter onderbouwd te krijgen met behulp van

gerenommeerde wetenschappers. Andere zaken die de aandacht van het bestuur vergden waren

de rechtszaak die de curator van IFAP tegen Agriterra was begonnen, de viering van het lustrum,

de betrokkenheid van Agriterra bij het Access to Seeds-project en de samenwerking met Royal

FrieslandCampina. Voor de laatste zaak kwam het bestuur ook buiten de vergaderingen in actie.

Het bestuur gaf ook groen licht voor de oprichting van de coalitie voor voedselzekerheid (die

inmiddels is omgedoopt tot de Dutch Food Partnership). Het bestuur keurde de herziene

rechtspositieregeling goed en de gedragscode voor het personeel. Het bestuur heeft ook de

verschillende teams regelmatig aan het woord gelaten om zo goed op de hoogte te blijven van de

gevolgen van de reorganisatie.

Directie

Het bestuur heeft de uitvoering in hoge mate gedelegeerd en gemandateerd aan de directeur, dr. C.

(Kees) Blokland. Twee stafafdelingen, te weten financiële administratie en ondersteuning & kwaliteit

ondersteunen hem in de uitvoering van zijn taken. Van de laatste is hij ook het directe hoofd. De

directeur beoordeelt het functioneren van de hoofden van afdelingen en teams. Hij voert de algehele

leiding van de organisatie en is speciaal verantwoordelijk voor personeelsbeleid, communicatie,

financiële zaken en de strategie.

Zijn algemene opdracht is Agriterra leiden tot successen volgens planning, maar in 2013 kwamen

daar accenten bij die vanuit het bestuur besloten zijn, zoals de professionalisering en verzakelijking



7

van Agripool, de inschakeling van klanten en agri-agencies (coalition of the willing) bij agro-info.net,

de verdediging van Agriterra tegen de claims van de curator van IFAP, het actualiseren van de

rechtspositieregeling, ervoor zorgen dat FrieslandCampina haar MVO-beleid in Oost-Afrika

mainstreamt, de non-grant-financiering vorm geven, en een tiental medewerkers zo profileren dat ze

het gezicht vormen van Agriterra bij onderscheiden organisaties en bedrijven in de achterban.

Adviesraad

De adviesraad is de verzamelnaam voor de leden vanuit de dragende organisaties van Agriterra die

deelnemen aan de afzonderlijke adviesgroepen van de verschillende teams van Agriterra. De

adviesraad is ingesteld door het bestuur van Agriterra. In de adviesraad nemen personen zitting die op

het desbetreffende deelterrein van een team deskundig zijn. Zij worden gerekruteerd uit de geledingen

van Nederlandse plattelandsledenorganisaties (de gewestelijke LTO-organisaties en LTO-Nederland, de

landelijke en regionale Plattelandsvrouwenorganisaties, het NAJK en regionale AJKs, de NCR en de

coöperaties. Het aantal leden en de samenstelling van de adviesgroepen varieert en met name af van

de adviesbehoefte binnen de teams. Ook deskundigen van buiten de dragende organisaties kunnen in

de adviesgroepen opgenomen worden, zij maken echter geen deel uit van de adviesraad.

Specifieke adviesfuncties zijn onderscheiden per team en worden daar in detail vastgesteld, maar in

grote lijnen gelden de volgende:

- Advies over werkmethoden, voortgang activiteiten en hoe de beoogde resultaten gehaald kunnen

worden

- Rekruteren van deskundigheid voor de klanten in het buitenland

- Bevorderen en verbeteren van samenwerking tussen Nederlandse en buitenlandse partijen

De benoemingsprocedure is als volgt:

- De teammanagers kiezen de adviseurs

- De directeur draagt de adviseurs voor aan het bestuur

- Het bestuur beslist over de benoeming van nieuwe leden.

Adviesgroep boergenoteerde bedrijven

Berend Pastoor (LTO Noord) (tot september 2013)

Corné de Louw (Rabo Development)

Jan Breembroek (Flynth)

Jan Drenthen (FrieslandCampina)

Linda de Bie (NCR)

Adviesgroep ondernemerschap

Hans Verwegen (The Greenery)

Louis Hooghiemstra (ZLTO) (tot september 2013)

Ria Wilzing (OAJK en NAJK) (tot april 2013, opgevolgd door Inge van Schie-Rameyer (NAJK))

Grieta Gootjes-Hoekstra (Vrouw&Bedrijf LLTB)

Peter van Arkel (LTO Noord)

Harry Arkesteijn (voorheen Rabobank Deventer) (tot november 2013)

Adviesgroep belangenbehartiging

Noud Janssen (LLTB)

Carola Bruinink (NBvP, Vrouwen van nu)

Lobke van Oorschot (ZLTO)

Martin Wiersema (LTO NOORD)

Peter de Regt (NAJK)



8

Bezoldiging

Agriterra volgt de Code-Wijffels, een leidraad voor de beloning van directeuren van goede doelen. Het

loongebouw voor medewerkers van Agriterra, inclusief haar directie, is vastgelegd in een eigen

rechtspositieregeling welke is goedgekeurd door het bestuur. De rechtspositieregeling conformeert

zich grotendeels aan de CAO-Welzijn.

De bestuurs- en adviesraadleden zijn onbezoldigd en de onkostenvergoeding wordt geregeld door de

organisatie die hen heeft voorgedragen. In voorkomende onvoorziene gevallen kan Agriterra

onkosten vergoeden. Dat is in 2013 niet gebeurd.

De bezoldiging van de directeur van Agriterra (1,0 FTE) bestaat uit salaris en een

pensioentoezegging, en bedroeg in 2013 € 122.330.

Bezoldiging directeur

Dr. C. Blokland

Fte 1,00

werkweek van 36 uur

Vaste beloning 102.349

Pensioenpremie 19.981

Totaal 122.330

Nevenfuncties

De algemeen directeur van Agriterra is in 2008 benoemd tot vice-voorzitter van AgriCord en is lid van

AgriCord’s Algemene Vergadering. De senior management adviseur is lid van de Raad van Toezicht

van de masteropleiding International Development Studies van de Rijksuniversiteit Utrecht. De

senior-communicatieadviseur is lid van het bestuur van de Nederlandse Vereniging van

Landbouwjournalisten en maakt sinds 2013 deel uit van het Bestuur van International Federation of

Agricultural Journalists (IFAJ).

De leden van het bestuur en de adviesraad zijn uiteraard actief in de eigen landbouworganisatie op

voordracht waarvan zij in het Agriterra-bestuur of de adviesraad zitten.

ACTIVITEITEN IN 2013

Algemeen

In 2013 was de totale begroting € 19.890.0001 (Buitenlandse Zaken /DGIS zou €17.885.000

bijdragen / andere donoren € 2.005.000). Het totaal bedrag dat in 2013 daadwerkelijk is besteed

aan doelstellingen is € 16.151.848.

De uitgaven van Agriterra betreffen dienstverlening via het werk van medewerkers op kantoor in

Arnhem en vier op locatie in respectievelijk Kenia, Oeganda, Tanzania en Peru. Daarnaast via

werkbezoeken van medewerkers, van agripoolers (deskundigen die we rekruteren uit de dragende

organisaties en coöperatieve bedrijven) en consultants, veelal met een lange verbondenheid met de

boerenbeweging in ontwikkelingslanden. Daarnaast maken we geld over voor projecten die

landbouworganisaties uitvoeren. In 2013 bediende Agriterra op deze wijze 121 klanten, die in totaal 135 projecten hebben uitgevoerd

(de projecten die aan onze Belgische zusterorganisatie Trias werden uitbesteed niet meegerekend).

Er gingen 153 agripoolers op werkbezoek, naast 95 dienstreizen van medewerkers en 151 van

ingeschakelde consultants. In het geval van de agripoolers (peer-to-peer-deskundigen) is dat ruim

meer dan ooit voorzien in de meerjarenplannen zoals die ook bij het DGIS indertijd voor subsidie zijn

1 Inclusief verwachte rentebaten en non Grants.



9

ingediend.

Sinds de reorganisatie gaat het om de resultaten. Dat wil zeggen, in de organisatiestructuur ligt al

besloten op welke onderwerpen we resultaten willen boeken. Op investeringen in boergenoteerde

bedrijven, op het bevorderen van ondernemerschap via organisatie van onderop en via

belangenbehartiging met tastbare resultaten voor boeren. In totaal hebben we daarmee, blijkt bij de

optelling van de eindverantwoordingen van klanten, ongeveer hetzelfde aantal boeren betrokken als

vorig jaar, ruim 600.000 waarvan ruim 200.000 vrouw. (zie tabellen 2, 4, 7).

AgriCord, de alliantie van agri-agencies, waarmee we internationaal ons werk af stemmen heeft de

resultaten gestandaardiseerd en gerubriceerd in zogenaamde ‘deliverables’, ‘zaken die we leveren’,

zoals dat populair heet. Onder elke ‘deliverable’ zijn doelstellingen geformuleerd. Een volledige lijst

van die 17 deliverables vindt u achterin dit verslag. In tabel 1, 3 en 6 wordt het resultaat op bepaalde

van die deliverables weergegeven.

Boergenoteerde bedrijven

In tabel staan de resultaten die horen bij ‘deliverable 17’ die vooral relevant is voor het team

boergenoteerde bedrijven.

Tabel 1. Resultaat op ‘deliverable 17’

Deliverable 17: the farmers' organisation has promoted

trans parant farmer-led rural enterprises with good potential

for sustainability (agricultural inputs, marketing, processing

and trading)

Plan

2013

Realisatie

2013

Aantal overeenkomsten met de private sector 64 50

Aantal winstgevende plattelandsondernemingen 14 14

Aantal ondernemingen met een duurzame positie in de

waardeketen 9 8

Bron: O&K; agro-info.net

Voor het team boergenoteerde bedrijven staan andere relevante cijfers in tabel 2. We hebben met

elkaar en met het DGIS afgesproken in 2014 minstens 24 ‘rokende schoorstenen’ te hebben.

Aanvullend hebben we in Agriterra doelstellingen gesteld voor de groei en nieuwe werkgelegenheid

van de boergenoteerde bedrijven. De gegevens voor deze aspecten zijn nog niet verwerkt. Mobilisatie

van vreemd vermogen was een andere die men terugvindt in tabel 2.

Tabel 2: Boergenoteerde bedrijven 2013 in cijfers

Aandachtspunten Plan Realisatie

Aangetrokken vreemd vermogen € 3.000.000 € 7.246.358

Aantal klanten 50 56

Bijdrage Agriterra € 6.930.123 € 5.161.226(*)

Aantal bereikte producenten 165.580 (31% vrouw) 139.132 (26% vrouw)

Verhouding financiering –

advisering 31-69% 20-80%

Aantal werkbezoeken 155 208

Aantal agripoolers op werkbezoek 86 81

(*) door de klant verantwoorde kosten

Bron: O&K, agro-info.net; Fiad

Het aantal klanten van team boergenoteerde bedrijven was aanzienlijk hoger dan de nagestreefde 24

rokende schoorstenen. Het team heeft met een grotere groep voorbereidende activiteiten om aan het

eind van de rit in ieder geval 24 bedrijven te hebben met een investering die een nieuwe fase in hun

ontwikkeling betekent.



10

In de benadering van het team boergenoteerde bedrijven is de inzet van Agriterra gekanteld en ligt

het zwaartepunt in geld uitgedrukt op de adviesdiensten die ongeveer tweederde van de uitgaven

uitmaken. Over Agriterra als geheel ligt die verhouding eigenlijk historisch gezien precies omgekeerd

en wordt tweederde besteed aan projectovermakingen.

Lokaal ondernemerschap

In tabel 3 geven we de resultaten weer op de ´deliverable´ die correspondeert met de

werkzaamheden van het team lokaal ondernemerschap. Aan het einde van de vierjarenperiode

hebben naar verwachting 40 klanten in totaal 10.000 lokale groepen gevormd of bestaande groepen

op een hoger plan gebracht (productieverhoging, toegang tot de markt, coöperatievorming).

Tabel 3. Resultaten op deliverable 5

Deliverable 5: The farmers' organisation has an active

and representative membership, mandated by well-

functioning local basic groups with increased membership

base.

Plan 2013 Realisatie

2013

Groepen met goede kwaliteit 52% 55%

Aantal nieuwe of versterkte groepen 6.481 7.538 Toename ledenaantal 34.000 42.000

Aantal klanten dat met groepen werkt 40 43

Bron: Agro-info.net

In tabel 3 zien we het aantal groepen dat versterkt of opgericht is. In 2013 zitten daarmee op 75%

van het einddoel in 2014 (10.000 groepen in vier jaar).

Ook voor dit team hebben we een aantal aandachtpunten waarop we aanvullende doelstellingen

hebben geformuleerd. De plannen geven aan wat op die punten de opgetelde voornemens van de

klanten waren en wat deze hiervan uiteindelijk verantwoord hebben.

Tabel 4: Lokaal ondernemerschap 2013 in cijfers


Aantal nieuwe/versterkte

groepen 6.750 7.584

Groepen per klant-met-project 165 185

Totaal aantal klanten 40 43

Bijdrage Agriterra € 6.949.945 € 6.631.548*


Training financieel management 2 4

Verhouding financiering–


Aantal missies gerealiseerd 144 116

Aantal agripoolers ingezet 89 47

(*) door de klant verantwoorde kosten

Bron: Agro-info.net

Het is duidelijk dat in de benadering van het team lokaal ondernemerschap het financiële

zwaartepunt ligt bij projectuitgaven aan de landbouworganisaties in de ontwikkelingslanden die met

subsidies van onze kant aan het werk gaan.



11

Tabel 5: Specificatie groepen in de jaren 2011-2013

Bron: team lokaal ondernemerschap

Het totaal zal meer dan 100% zijn omdat veel groepen zich op meer dan één doelstelling richten

Belangenbehartiging

Hieronder gaan we in op de doelstellingen behorende bij de ‘deliverable’ waar ons team

belangenbehartiging en innovatie vooral aan werkt.

Tabel 6. Resultaat op ‘deliverable 12’

Deliverable 12: The policy positions of the farmers'

organisation have been integrated in national strategy

documents

Plan in

2013

Realisatie

2013

Aantal beleidsvoorstellen van landbouworganisaties die hun

plek hebben gekregen in documenten van de landelijke

overheid

5 3

Bron: Agro-info.net

Het einddoel is om in 2014 36 trajecten van belangenbehartiging te hebben ondersteund. Als

voornaamste doelstelling qua voordelen voor de leden van de landbouworganisaties waar we mee

werken hebben we gesteld dat dit minimaal € 35 miljoen aan overheidsprojecten of projecten van

multilaterale organisaties moet overleveren die via de gerichte lobby van onze klanten aan hun leden

ten goede komen. De voortgang op deze doelstelling is geringer dan voorzien, zowel qua trajecten als

qua geldelijk gewin voor de klanten. Het team heeft daarentegen wel veel werk gemaakt van

trainingen.

Tabel 7: Belangenbehartiging 2013 in cijfers


Totaal aantal klanten 32 29

Bijdrage Agriterra € 4.591.677 € 3.135.203


Lobbytrajecten 16 24

Beleidsvoorstellen 9 6

Trainingen MY-COOP 2

Trainingen OPPO 1

Trainingen FACT 8 15

Allianties met gelijkgestemde

organisaties 3

Verhouding financiering –


Aantal missies gerealiseerd 105 51

Aantal agripoolers ingezet 45 22 (*) door de klant verantwoorde kosten Bron: Agro-info.net

Ontwikkelingsfase 2011 % 2012 % 2013 %

% 17 - -

Productieverhoging 24 50 92

Vermarkting/markttoegang 32 34 64

Gezamenlijk economisch initiatief 17 6 18

Toegang tot krediet 10 10 25

Totaal 100 100 *

Aantal groepen 3.144 2.791 1.603



12

In ons programma hebben we andere doelstellingen waarop de voortgang nog niet in alle gevallen

bekend is:

90% van de klanten heeft een adequaat financieel systeem. In de managementreview van de

resultaten over 2013 kwam naar voren dat we bij deze doelstelling nog licht achterblijven met de

hoeveelheid metingen om te kunnen vaststellen of we op schema zitten

Ca. 60% van de klanten maakt vordering bij het verbeteren van de positie van de vrouw. De

resultaten op het gebied van de participatie van vrouwen aan projecten blijven stabiel op ruim

40%, al zijn deze vooral in de projecten voor lokaal ondernemerschap hoog (61%).

Bij 20% van onze klanten realiseren we zaken die te maken hebben met ICT doelstellingen. Dit is

nog niet gemeten.

We verbeteren de bewustwording in Nederland en dragen bij aan het monitoring en

evaluatiesysteem van AgriCord. Op dit laatste is veel voortgang gemaakt. Monitoring en evaluatie

elementen die Agriterra in de loop der tijd heeft aangedragen zoals profiling en story harvesting,

zijn naast de in AgriCord ontwikkelde deliverables en targets en het algemene specifieke

evaluatieonderzoek tot algemeen systeem voor monitoring en evaluatie in Agricord verheven. En

het door ons ontwikkelde agro-info.net is tot basisregistratiesysteem van AgriCord verklaard. Aan

de bewustwording in Nederland werken we gestaag door

We verhogen de advisering van bedrijfsgenoten en personen vanuit de coöperaties. De

inschakeling van coöperatiemedewerkers en leden neemt gestaag toe. De samenwerking met

FrieslandCampina zal een testcase worden voor de relatie tussen het commercieel opereren van

een bedrijf en haar maatschappelijk ondernemen. Recente ontwikkelingen in 2013 duiden erop

dat de zuivelcoöperatie met Agriterra geschiedenis op dit punt gaat schrijven.

Monitoring

We dachten dat de aanpassingen van www.agro-info.net in de zomer van 2013 zou zijn afgerond,

maar dit hebben we onderschat. In 2014 hopen we de belangen van alle stakeholders zodanig op één

lijn te hebben gekregen dat we een goed resultaat kunnen laten zien.

AgriCord

Agriterra neemt op verschillende fronten deel aan AgriCord. Voorzitter Maat en directeur Blokland

vormen deel van de algemene vergadering. Blokland is vicevoorzitter van het bestuur. José Levelink

neemt deel aan het projectcomité en Jur Schuurman is lid van het comité dat zich buigt over

monitoring en evaluatie .

http://www.agro-info.net/



13

Eigen fondsenwerving

In het verslagjaar zijn baten ontvangen met een door derden aangewezen specifieke

bestedingsmogelijkheid. Voor zover deze in dit verslagjaar nog niet zijn besteed, worden deze nog

niet bestede gelden aan de betreffende bestemmingsfondsen toegevoegd. Dit betreft fondsen met

een door de donateurs aangewezen bestemming en het verloop hiervan is als volgt:

Stand van zaken fondsen

Fonds Stand

01-01-

2013

*)

Fonds

mutatie

Bij:

Donaties

Af:

Besteding

en

Stand per

31-12-

2013

Rurale Kas Chontales –

Nicaragua

0 0 0 0 0

UPDBU Vrouwen Krediet –

Congo DR

2.073 0 7.500 7.480 2.093

Studiefonds – Congo DR 1.795 0 0 1.792 3

ALGA - Kirgizië 8.010 0 0 0 8.010

FCMN – Niger 15.850 0 5.417 5.417 15.850

Tikonna – Benin 13.828 0 0 13.528 300

11N/0709 – Tanzania 1.800 0 0 0 1.800

KENFAP – Improved banana

production – Kenya

200

0

0

0

200

Graanbanken Niger CSA-OCP 540 7.650 1834 2.374 7.650

Lelbren Dairies Kenia

Aardappeldagen Burundi

Unag Chinan

C Meyboom + I Stam FFA-

5686

Mukurwe-ine

Louw – 12NYsa-5812

Developing business plan on

milk processing

Scoping Kenya – vd Vlugt

Jordaanse vrouwen

12.577

0

6.000

3.500

150

-35

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

10.000

0

1.750

0

0

415

2.500

75

12.577

5.021

6.000

5.250

150

0

415

2.500

0

0

4.979

0

0

0

-35

0

0

75

Subtotaal 66.287 7.650 29.491 62.503 40.924

Deskundigenfonds 21.101 -7.650 3.969 9.250 8.170

Totaal 87.388 0 33.460 71.753 49.095

Zoals uit de staat van baten en lasten blijkt, bedroegen de baten uit eigen fondsenwerving in 2013

een totaal van 33.460 euro. De kosten benodigd voor de werving bedroegen 0 euro.

De wervingskosten komen namelijk niet ten laste van het uiteindelijk aan de doelstelling (de

bestemmingsfondsen) te besteden bedrag. De door Agriterra uit eigen fondsenwerving verkregen

middelen gaan voor 100% door naar de (vaak door de donateur gespecificeerde) bestemming. Onze

donateurs zijn vaak afdelingen en groepen binnen Nederlandse landbouworganisaties. Het beleid van



14

Agriterra is dat deze donateurs de toezegging krijgen dat de bedragen die zij ter beschikking stellen

integraal naar hun zusterorganisatie (indien van toepassing; of anders naar de algemene

bestemmingsfondsen) gaan. De gemaakte kosten komen daardoor ten laste van andere

inkomstenbronnen (in dit geval ten laste van onze grootse subsidiegever, het DGIS), en dus niet ten

laste van de geworven fondsen zelf. Overigens heeft Agriterra een probleem bij het doorsluizen van

dit geld, omdat we dit willen inbrengen als financiering van projecten en dus contractueel willen

vastleggen. Dat heeft voordelen qua zinvolle besteding, maar deze werkwijze komt de snelheid van

besteding niet ten goede.

De kosten zijn absoluut en relatief laag omdat Agriterra met name, of alleen maar, werft onder de

dragende organisaties: de boeren- en plattelandsorganisaties en coöperaties in Nederland. De lage

verhouding kosten versus opbrengsten is een expressie van de maatschappelijke worteling van het

werk van Agriterra en van het al eerder genoemde belang van ‘peer-to-peer’-

ontwikkelingssamenwerking.

RESERVES EN FONDSEN

Reserves

Middels een Bestuursbesluit is vastgelegd dat een eventueel overschot van baten en lasten in

beginsel wordt toegevoegd aan de continuïteitsreserve totdat een niveau is bereikt van de loonsom

van het verslagjaar. Na toevoeging van het resultaat over 2013 staat de reserve op 86% van de

loonsom (bruto salarissen) en 73% van de bruto salarissen inclusief premies pensioenfonds,

arbeidsongeschiktheid en sociale lasten in 2013.

Beleggen

Agriterra heeft geen structureel beleggingsbeleid ter vergroting van het eigen vermogen. Er is belegd

in Rabobank aandelen Type-I (voorheen Rabobank-ledencertificaten) voor een bedrag van 8.625 euro

actuele waarde (oorspronkelijk 5.865,- euro). Alle overige beleggingen van (tijdelijk) overtollige

middelen, betreffen voornamelijk ter beschikking gestelde gelden van subsidiegevers en donateurs.

Deze gelden zijn ondergebracht op spaarrekeningen. De hieruit voortvloeiende rente-inkomsten

worden toegevoegd aan de begroting voor de besteding aan de doelstellingen.

Belanghebbenden, personeel en vrijwilligers

Agriterra maakt, mede op grond van het ISO-certificaat 9001:2008 en de ‘klanttevredenheid’ die

daarin een centraal begrip is, een onderscheid tussen klanten en overige belanghebbenden.

De directe klanten zijn de landbouworganisaties in het Zuiden: Agriterra’s adviserings- en

financieringsproducten zijn voor hen ontwikkeld en worden op hun verzoek gebruikt. Dat gebruik

krijgt meestal vorm in projecten, en in dit verband is transparante communicatie over die projecten

een sine qua non. Agriterra heeft gekozen voor vrijwel ongelimiteerd inzicht in de voortgang en

inhoud van projecten. De projecten worden, inclusief de voortgang in besluitvorming daarover, (op

internet) in het on-line projectbeheerssysteem “agro-info.net” geplaatst (zie www.agro-info.net ).

Op de zelfde wijze geldt deze transparantie ook voor andere belanghebbenden, zoals de Nederlandse

georganiseerde landbouw en de instellingen waarvan Agriterra subsidie ontvangt. Ook zij kunnen via

agro-info.net en andere documenten zoals het eerder genoemde Activiteitenverslag, onverkort

kennisnemen van behaalde en uitgebleven resultaten van het Agriterra-werk.

Het personeelsbestand van Agriterra bestond per jaar ultimo 2013 uit 37,0 fte. Per jaar ultimo 2012

had Agriterra in 34.1 fte in dienst.

Agriterra deed in 2013 een beroep op 22 vrijwilligers (meestal actief voor de nieuwsdienst op agro-

info.net in vier talen).

http://www.agro-info.net/



15

JAARPLAN EN BEGROTING 2014 De begroting 2014 is onderdeel van de subsidieaanvraag 2011-2014 zoals die bij het DGIS is

ingediend en begin mei 2011 van een goedkeurende paraaf is voorzien van de staatssecretaris. Na

overleg met het DGIS is de begroting van de subsidieaanvraag herzien. Dit had ook gevolg voor de

begroting van 2014. De totaalbegroting voor het jaar 2014 bedraagt 19.1 miljoen euro. Dit is

inclusief een bedrag van 3,5 miljoen t.b.v. goedgekeurde Non Grants.

Naast de gevraagde bijdrage van DGIS ter grootte van 17,8 miljoen, zoekt Agriterra zelfstandig en in

AgriCord verband naar aanvullende middelen, te werven voor het programma Boeren tegen Armoede.



16

JAARREKENING 2013



17

GRONDSLAGEN VOOR DE FINANCIËLE VERSLAGGEVING

ALGEMEEN

Algemene waarderingsgrondslag

De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van Richtlijn 650 (Verslaggeving Fondsenwervende Instellingen) van de Raad

voor de Jaarverslaggeving. De jaarrekening is opgesteld naar de grondslag van historische kosten. Tenzij bij het betreffende

balanshoofd anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden.

Gebruik van ramingen

Bij het opstellen van de jaarrekening dient de leiding van de huishouding in overeenstemming met algemeen aanvaardbare

grondslagen voor de financiële verslaggeving bepaalde ramingen en veronderstellingen te doen die mede bepalend zijn voor

sommige opgenomen bedragen. De feitelijke resultaten kunnen van deze ramingen afwijken.

Vreemde valuta's

Kosten en opbrengsten, alsmede de waardering van activa en passiva in vreemde valuta zijn opgenomen tegen de koersen op

transactiedatum. Eventuele koersverschillen, ontstaan tussen het moment van betaling respectievelijk ontvangst van

verplichtingen respectievelijk vordering, zijn in het resultaat verwerkt.

Kasstroomoverzicht

Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Liquide middelen in het kasstroomoverzicht betreffen de

vorderingen in rekening-courant dan wel de vorderingen uit hoofde van spaartegoeden bij kredietinstellingen.

Pensioenen

Voor alle medewerkers van Agriterra in loondienst is er een pensioenregeling. Dit betreft een Nederlandse Regeling en wordt

gefinancierd door afdrachten aan de pensioenuitvoerder. Dit is het bedrijfstakpensioenfonds PGGM Zorg en Welzijn. Per

ultimo boekjaar heeft dit pensioenfonds een dekkingsgraad van 109%. De pensioenverplichting wordt gewaardeerd volgens de

“verplichting aan de pensioenuitvoerder benadering”. In deze benadering wordt de aan de pensioenuitvoerder te betalen

premie als last in de staat van baten en lasten verantwoord. De stichting heeft geen verplichting tot het voldoen van

aanvullende bijdragen in geval een tekort bij PGGM Zorg en Welzijn, anders dan het effect van hogere toekomstige premies.

De stichting heeft daarom de pensioenregeling verwerkt als een “verplichting aan de pensioenuitvoerder benadering” en heeft

alleen de verschuldigde premie tot en meet het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord.

GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA

Materiële vaste activa

De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgingprijs verminderd met de cumulatieve afschrijvingen.

Afschrijvingen geschieden lineair op basis van de verwachte economische levensduur. In het jaar van investeren wordt

afgeschreven vanaf het moment van ingebruikname.

Financiële vaste activa

De financiële vaste activa worden gewaardeerd tegen marktwaarde.



18

Geconditioneerde fondsen projecten en geconditioneerde projectverplichtingen

De geconditioneerde fondsen projecten (vordering) respectievelijk de geconditioneerde projectverplichtingen (schuld) worden

bepaald als het saldo van werkelijk ontvangen projectbijdragen van donoren onder aftrek van de werkelijke

projectbestedingen.

Vorderingen

De vorderingen worden opgenomen tegen nominale waarde, voor zover noodzakelijk onder aftrek van een voorziening voor

het risico van oninbaarheid.

Liquide middelen

Bij de liquide middelen wordt onderscheid gemaakt tussen middelen ten behoeve van de interne organisatie en ten behoeve

van projecten. De liquide middelen, aangemerkt als ten behoeve van de interne organisatie staat ter vrije beschikking van de

stichting. De liquide middelen aangemerkt als ten behoeve van projecten kunnen uitsluitend voor het betreffende project

worden aangewend.

Continuïteitsreserve

De continuïteitsreserve van stichting Agriterra is bedoeld als dekking voor de risico's op korte en middellange termijn.

Bestemmingsreserve

In overeenstemming met richtlijn 650 (richtlijn voor jaarverslaggeving van fondsenwervende instellingen) zijn reserves en

fondsen, die een beperkte bestedingsmogelijkheid hebben gekregen, op de balans afgezonderd. Zodra het bestuur de

beperking heeft bepaald is er sprake van een bestemmingsreserve; deze maakt onderdeel uit van het vrij besteedbaar

vermogen.

Bestemmingsfondsen

In overeenstemming met richtlijn 650 (richtlijn voor jaarverslaggeving van fondsenwervende instellingen) zijn reserves en

fondsen, die een beperkte bestedingsmogelijkheid hebben gekregen, op de balans afgezonderd. Zodra de beperking door

derden is bepaald is dit een deel aangemerkt als "bestemmingsfonds".

Kortlopende schulden

De kortlopende schulden hebben een verwachte looptijd van maximaal één jaar.



19

GRONDSLAGEN VOOR STAAT VAN BATEN EN LASTEN

Algemeen

Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Een positief saldo van baten en lasten wordt

verantwoord voor zover dit op balansdatum is gerealiseerd. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van

het boekjaar worden verwerkt indien en voor zover deze bij het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden.

Baten

De baten uit eigen fondsenwerving betreffen de in het boekjaar ontvangen donaties. De baten uit hoofde van subsidies van

overheden en baten uit acties van derden zijn verantwoord voor zover de werkelijke kosten voor de betreffende projecten

eveneens in het boekjaar zijn verantwoord.

Het verschil tussen de baten uit eigen fondsenwerving en de bestedingen ten aanzien van deze bestemmingsfondsen wordt

toegevoegd (indien overschot) dan wel onttrokken (indien tekort) aan de in de balans opgenomen beschikbare

bestemmingsfondsen ultimo voorgaand boekjaar.

Kosten

Bij de kosten in de jaarrekening is onderscheid gemaakt naar kosten die vallen onder de interne organisatie (Beheer en

administratie) en kosten die direct toe te rekenen zijn aan projecten (Bestedingen aan doelstellingen).



20

BALANS (na resultaatsbestemming) 31-12-2013 31-12-2012

VASTE ACTIVA Verbouwingen 62.605 66.326

Kantoorinventaris 23.196 18.589

Computerapparatuur 37.871 26.806

Overige apparatuur 915 2.662 Materiële vaste activa 124.587 114.383 Financiële vaste activa 8.625 8.625 VLOTTENDE ACTIVA Vorderingen 65.635 108.027

Overlopende activa 125.782 99.136

Geconditioneerde fondsen projecten 1.598.660 932.463

Kortlopende vorderingen 1.790.077 1.139.626 Liquide middelen 2.628.780 1.729.764

Totaal activa 4.552.069 2.992.398

€ €



21

Balans (na resultaatbestemming) 31-12-2013 31-12-2012

RESERVES EN FONDSEN Reserves Continuiteitsreserve 1.817.756 1.657.157

Bestemmingsreserve 132.294 168.119

Herwaarderingsreserve 432 432 Fondsen Bestemmingsfondsen 33.276 66.288

Deskundigenfonds 8.170 21.101 Totaal reserves en fondsen 1.991.928 1.913.098

KORTLOPENDE SCHULDEN Overige schulden 402.818 337.209

Overlopende passiva 230.177 176.261

Geconditioneerde fondsen projecten 1.927.147 565.830 Totaal kortlopende schulden 2.560.142 1.079.300

Totaal passiva 4.552.069 2.992.398

€ €



22

STAAT VAN BATEN EN LASTEN

Bedragen in euro's

2013 2013 2012 BATEN Baten uit eigen fondsenwerving en acties van derden 33.460 50.000 78.986

Subsidies van derden 2.088.862 2.000.000 1.345.528

Subsidies van overheden 13.960.708 17.820.000 12.103.836

Baten uit beleggingen 30.478 86.000 66.423

Overige baten 37.853 34.800 37.203 Totaal baten 16.151.362 19.990.800 13.631.978

LASTEN Besteed aan doelstellingen

- Programma Farmers Fighting Poverty 16.072.444 19.749.963 13.516.258

- EU, IOB en PSO 0 0 8.289

- Programma's bestemmingsfondsen 79.403 50.000 41.064

Totaal besteed aan doelstellingen 16.151.848 19.799.963 13.565.610 Werving baten

- Kosten eigen fondswerving 0 0 0

- Kosten acties van derden 0 0 0

- Kosten verkrijging van subsidies van overheden 0 0 0

- Kosten van beleggingen 2.276 1.000 1.832

Totaal werving van baten 2.276 1.000 1.832 Beheer en administratie

- Personeelskosten 2.873.215 2.654.000 2.771.773

- Afschrijvingskosten 55.789 74.400 70.718

- Huisvestingskosten 180.971 181.500 161.813

- Algemene kosten 443.274 313.800 244.265

- Activiteiten kosten 1.428 10.900 1.330

- Doorbelast aan doelstellingen -3.636.269 -3.434.818 -3.544.868

Totaal beheer en administratie -81.592 -200.218 -294.970 Totaal lasten 16.072.532 19.600.745 13.272.472 Resultaat ( + = overschot ) 78.829 390.055 359.506

Realisatie Begroot Realisatie



23

KASSTROOMOVERZICHT De mutatie van de geldmiddelen is als volgt te analyseren: 2013 2012

KASSTROOM UIT OPERATIONELE ACTIVITEITEN INTERN Cashflow

Saldo van baten en lasten 78.829 359.506

Afschrijvingen op materiële vaste activa 55.789 70.719

Waarde mutatuies financiële vaste activa 0 173

Mutatie reservess - -

134.618 430.397 Veranderingen in het werkkapitaal intern

Mutatie vorderingen 42.391 5.610

Mutatie eliminatieposten 0 0

Mutatie overlopende activa -26.646 1.668

Mutatie kortlopende schulden 65.609 34.466

Mutatie overlopende passiva 53.915 12.419

135.270 54.163 Kasstroom uit operationele activiteiten intern 269.889 484.560 KASSTROOM UIT INVESTERINGSACTIVITEITEN INTERN Investeringen in materiële vaste activa -65.993 -35.829

Desinvesteringen in materiële vaste activa -77.333 0

Desinvesteringen afschrijvingen in materiële vaste activa 77.333 0 Kasstroom uit investeringsactiviteiten intern -65.993 -35.829 KASSTROOM UIT FINANCIERING VAN PROJECTEN Mutatie geconditioneerde fondsen projecten -666.197 -419.186

Mutatie geconditioneerde projectverplichtingen 1.361.318 -6.601.144

Afname (+) resp. toename (-) liquide middelen projecten -701.519 7.103.539 Kasstroom uit financiering van projecten -6.398 83.209

Netto kasstroom intern 197.498 531.940 INTERN Liquide middelen per 1 januari 721.453 189.535

Liquide middelen per 31 december 918.951 721.453 Mutatie liquide middelen intern 197.498 531.918

€ €



24

TOELICHTING OP DE BALANS ACTIVA

VASTE ACTIVA MATERIELE VASTE ACTIVA De samenstelling van de boekwaarde per balansdatum is als volgt: 31-12-2013 31-12-2012 Verbouwingen 62.605 66.326

Kantoorinventaris 23.196 18.589

Computerapparatuur 37.871 26.806

Overige apparatuur 915 2.662 124.587 114.383

Het verloop van de materiële vaste activa in het boekjaar 2013 is als volgt:

Totaal

Stand per 1 januari Aanschafwaarde 260.125 172.831 184.660 55.727 673.343

Cumulatieve afschrijving -193.798 -154.242 -157.854 -53.065 -558.960

66.326 18.589 26.806 2.662 114.383 Mutaties in het boekjaar Investeringen: 19.655 15.273 31.064 0 65.993

Desinvesteringen: 0 0 77.333 0 77.333

Afschrijvingen: -23.377 -10.667 -19.998 -1.746 -55.789

Afschr. desinvesteringen: 0 0 -77.333 0 -77.333

-3.721 4.606 11.066 -1.746 10.204 Stand per 31 december Aanschafwaarde 279.780 188.105 293.057 55.727 816.668

Cumulatieve afschrijving -217.175 -164.909 -255.186 -54.812 -692.081

62.605 23.196 37.871 915 124.587

Gehanteerde afschrijvingspercentages:

Verbouw-ingen

Kantoor-inventaris

Computer-apparatuur

Overigeapparatuur

€ € € € €

- Verbouwingen 12,5% t/m 20%

- Kantoorinventaris 20%

- Computerapparatuur 33%

- Overige apparatuur 33%



25

FINANCIELE VASTE ACTIVA De samenstelling en het verloop van de financiële vaste activa in 2013 is als volgt:

Stand per 1 januari Actuele waarde 8.625

Stand per 31 december Actuele waarde 8.625 Dit betreft 345 Rabobank aandelen van het type I met een oorspronkelijke verkrijgingsprijs van € 17

VLOTTENDE ACTIVA VORDERINGEN

31-12-2013 31-12-2012

Studieschuld van personeel 8.045 10.045

Leningen personeel 5.337 3.237

Fietsenplan personeel 882 1.799

Voorschotten pensioenpremie 32.759 80.460

Nog te ontvangen rente 4.957 3.258

Visa personeel 947 114

Vooruitbetaalde bedragen 12.709 9.114 Totaal 65.635 108.027

OVERLOPENDE ACTIVA 31-12-2013 31-12-2012

Huur Willemsplein 41-42-43 34.187 33.403

Verzekeringen 2.409 2.355

Verzuim verzekering 44.976 52.216

Reiskosten personeel 3.563 1.485

Lidmaatschappen en literatuur 2.094 2.216

Licentie web survey 3.128 3.079

Overige licentie 17.176 1.205

Fee Meset (Ethiopie) 16.715 0

Diversen 1.534 3.177 Totaal 125.782 99.136

RABO BankLeden-

certificaten

€

€ €

€ €



26

GECONDITIONERDE PROJECTVORDERINGEN

Donoren 31-12-2013 31-12-2012

DGIS: Ontvangen subsidies 0 -19.823.748

DGIS: Gedeclareerde projectkosten 0 20.204.159

0 380.411 EU - 2: Ontvangen subsidies -255.608 -255.608

EU - 2: Gedeclareerde projectkosten 397.263 397.263

141.655 141.655 TRIAS: Ontvangen subsidies -1.237.949 -867.157

TRIAS: Gedeclareerde projectkosten 1.410.459 959.659

172.510 92.502 IFAD: Gedeclareerde projectkosten 767.087 166.094

767.087 166.094 FUPRO: Ontvangen subsidies -41.772 -41.772

FUPRO: Gedeclareerde projectkosten 70.744 70.744

28.972 28.972 Formin: Ontvangen subsidies -40.000 0

Formin: Gedeclareerde projectkosten 53.500 0

13.500 0 Passage: Gedeclareerde projectkosten 19.940 0

19.940 0 Totaal geconditioneerde projectvorderingen donoren 1.143.664 809.634

GECONDITIONERDE PROJECTVORDERINGEN PARTNERORGANISATIES

Partnerorganisaties 31-12-2013 31-12-2012

Mutaties PO's: gedeclareerde projectkosten -22.357.427 0

PO's: verstrekte voorschotten 22.519.691 0

PO's: voorziening oninbare vorderingen -43.644 0

118.621 0 Mutaties Agri-agencies: gedeclareerde special services -188.336 -120.017

Agri-agencies: verstrekte voorschotten 286.648 235.928

Agri-agencies: AKV -5.405 -5.405

92.907 110.506 Totaal geconditioneerde projectvorderingen partnerorganisaties 211.528 110.506

€ €

€ €



27

OVERIGE PROJECTVORDERINGEN 31-12-2013 31-12-2012

Farmers Fighting Poverty programma

2011-2014: - DGIS: Nog te ontvangen subsidies 0 0

- Nog te ontvangen rente DGIS- financiering 9.213 8.887

- Nog te ontvangen bijdragen van derden 0 0

Debiteuren m.b.t. projecten 234.255 3.436

Totaal FFP-programma 243.468 12.323 Diversen 0 0 Totaal overige projectvorderingen 243.468 12.323

Totaal geconditioneerde projectvorderingen 1.598.660 932.463

LIQUIDE MIDDELEN

31-12-2013 31-12-2012

Intern Kas intern 548 342

RABO Bank 916.967 719.781

ING Bank 1.436 1.330 Totaal intern 918.951 721.453 Projecten Kas projecten 0 0

RABO Bank projecten 1.709.829 1.008.310 Totaal projecten 1.709.829 1.008.310 Totaal intern en Projecten 2.628.780 1.729.764

€ €

€ €



28

PASSIVA

RESERVES EN FONDSEN

De samenstelling van de reserves en fondsen per balansdatum is als volgt:

31-12-2013 31-12-2012

€ Continuiteitsreserve *) 1.817.756 1.657.157

Bestemmingsreserve 132.294 168.119

Herwaarderingsreserve 432 432 Totaal reserves

1.950.481 1.825.708

Bestemmingsfondsen 33.276 66.288

Deskundigenfonds 8.170 21.101 Totaal reserves

41.447 87.390

Totaal reserves en fondsen 1.991.928 1.913.098

*) In verband met het volgen van richtlijn 650 fondsenwervende instellingen is een continuïteitsreserve gevormd. De continuïteitsreserve geeft de stand weer

ná toevoeging van (een deel van) het saldo van baten en lasten.

CONTINUITEITSRESERVE

Deze reserve vormt gezamenlijk met de bestemmingsreserve het vrij besteedbaar vermogen van de stichting. Het verloop is als volgt: 2013 2012

Stand per 1 januari 1.657.157 1.268.704 Mutaties in het boekjaar Resultaatbestemming 160.599 388.454 Stand per 31 december 1.817.756 1.657.157

Door het bestuur is de doelstelling vastgelegd dat de continuïteitsreserve dient aan te groeien met eventuele resultaatoverschotten totdat een niveau is bereikt van de loonsom van het verslagjaar.

€

€ €



29

BESTEMMINGSRESERVE

Deze reserve is voor een bedrag ad 105.384 gevormd uitsluitend met als doel initiatieven te ontplooien welke beogen andere donoren te bewegen te investeren in het programma Boeren tegen Armoede. Deze initiatieven kunnen bestaan uit het investeren in de opbouw van een agri-agency in het land van een geassocieerd AgriCord lid, het houden van een 2e Boeren tegen Armoede conferentie voor donoren of door het ontplooien van andersoortige stimuleringsactiviteiten voor potentiële donoren. In 2011 wordt een bedrag van 100.000 aan de reserve toegevoegd met de bestemming opleiding personeel om aan de missie van Agriterra te kunnen blijven voldoen. In 2012 en 2013 is daarvan resp. 37.265 en 35.825 aangewend. Het verloop van deze bestemmingsreserve is als volgt: 2013 2012

Stand per 1 januari 168.119 205.384 Mutaties in het boekjaar Toevoeging saldo van baten en lasten -35.825 -37.265 Stand per 31 december 132.294 168.119

HERWAARDERINGSRESERVE

Dit betreft een herwaarderingsreserve voor beleggingen (Rabobank Ledencertificaten type I) en het verloop is als volgt: 2013 2012

Stand per 1 januari 432 432 Mutaties in het boekjaar Toevoeging uit hoofde van ongerealiseerd koersresultaat 0 0 Stand per 31 december 432 432

€ €

€ €



30

OVERIGE SCHULDEN 31-12-2013 31-12-2012

Crediteuren Agriterra 207.284 163.172

Reservering vakantiegeld 86.774 80.557

Reservering vakantierechten 108.760 93.480 Totaal 402.818 337.209

BESTEMMINGSFONDSEN

Dit betreffen fondsen met een door de donateurs aangewezen bestemming en het verloop hiervan in 2012 is

als volgt:

Ontvangende organisaties en projecten

Stand 01-01-

2013

Fonds mutatie

Resultaat bestemming

Stand per 31-12-2013

UPDBI Vrouwen Krediet – Congo DR 2.073 0 20 2.093 Studiefonds – Congo DR 1.795 0 -1792 3 ALGA - Kirgizië 8.010 0 0 8.010 FCMN – Niger. 15.850 0 0 15.850 11N/0709 – Tanzania Tikonna + Malebouni Benin

1.800 13.828

0 0

0 -13528

1.800 300

KENFAP – Banana production – Kenya 540 7.650 -8.190 0 Graanbanken Niger CSA-OCP Lelbren Dairies Kenia Aardappeldagen Burundi Unan Chinan droogvloeren Linking farmers and strenghtening womens wing India Murkuwe-ine Nyakyero sacco Developing business plan on milk processing Scoping Kenya Jordaanse vrouwen

0 12.577

0 6.000

3.500

150 -35

0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 -12.577

4.979 -6000

-3500

-150 0

415 0

75

0 0

4.979 0

0 0

.35 415

0 75

Totaal

66.287 7.650 -40.662 33.275

DESKUNDIGENFONDS

Dit betreft een door Agriterra opgericht fonds ter ondersteuning van buitenlandse organisaties. De middelen

van dit fonds zijn afkomstig van donaties door deskundigen:

Stand 01-01-2013

Fonds Mutatie

Resultaat bestemming

Stand per 31-12-2013

Deskundigenfonds 21.101 -7.650 -5.281 8.170 Totaal 21.101 -7.650 - 5.281 8.170

€ €



31

OVERLOPENDE PASSIVA

31-12-2013 31-12-2012

Loonheffing 142.646 131.730

Accountantskosten 14.170 10.728

Uitzendkosten Expatriat 38.663 7.525

Reiskosten 5.641 1.398

Netto loon / ONVZ 5.679 2.712

Pensioenpremies 0 2.976

VISA card personeel 11.643 2.593

E-Way Out rapporten 0 7.418

Daaromdus remote check 4.596 2.520

Diversen 130 0

Diversen 7.008 6.661 Totaal 230.177 176.261

€ €



32

GECONDITIONERDE PROJECTVERPLICHTINGEN

Donoren 31-12-2013 31-12-2012

DGIS: Ontvangen subsidies 34.963.000 0

DGIS: Gedeclareerde projectkosten -34.164.867 0

798.133 0 Agricord: Ontvangen subsidies 1.469.256 280.938

Agricord: Gedeclareerde projectkosten -827.976 -250.387

506.272 30.551 PSO: Ontvangen subsidies 309.955 306.644

PSO: Gedeclareerde projectkosten -297.931 -297.931

12.024 8.713 EU - 1: Ontvangen subsidies 384.629 384.629

EU - 1: Gedeclareerde projectkosten -264.259 -264.259

120.370 120.370 SNV: Ontvangen subsidies 124.875 0

SNV: Gedeclareerde projectkosten -124.875 0

0 0 IFAJ: Ontvangen subsidies 16.809 0

IFAJ: Gedeclareerde projectkosten -16.809 0

0 0 Friesland Campina: Ontvangen subsidies 96.848 0

Friesland Campina: Gedeclareerde projectkosten -96.848 0

0 0 Overige: Ontvangen subsidies 12.500 0

Overige: Gedeclareerde projectkosten -12.500 0

0 0

Nog te betalen facturen projecten 179.662 199.263

179.662 199.263

Totaal geconditioneerde projectschulden donoren 1.616.461 358.897

€ €



33

GECONDITIONERDE PROJECTSCHULDEN PARTNERORGANISATIES

Partnerorganisaties 31-12-2013 31-12-2012

Mutaties PO's: gedeclareerde projectkosten 0 13.043.938

PO's: verstrekte voorschotten 0 -13.059.472

PO's: voorziening oninbare vorderingen 0 43.644

0 28.110 Mutaties AgriCord: AKV 0 0

AgriCord: verstrekte voorschotten 298.309 178.823

298.309 178.823

Gepresenteerd onder geconditioneerde projectfondsen als vooruitbetaalde tranches 12.379 0

Totaal geconditioneerde projectschulden partnerorganisaties 310.688 206.933

Totaal geconditioneerde projectschulden 1.927.149 565.830

Het programma Farmers Fighting Poverty (FFP) loopt van 2011 tot en met 2014. De wijze van presentatie van ontvangen

subsidies, verstrekte voorschotten, gedeclareerde projectkosten en gedeclareerde AKV (algemene kostenvergoeding) geeft

steeds per ultimo boekjaar inzicht in de cumulatieve ontwikkelingen van deze posten gedurende de looptijd van dit

programma.

€ €



34

NIET IN DE BALANS OPGENOMEN RECHTEN EN VERPLICHTINGEN Toelichting op de staat van baten en lasten

GECONDITIONEERDE PROJECTFONDSEN EN- VERPLICHTINGEN

Fondsen

Door het ministerie van Buitenlandse Zaken (Directoraat - generaal Internationale Samenwerking, afgekort als DGIS, waaronder de themadirectie Duurzame Economische Ontwikkeling ressorteert, afgekort als DDE) is aan Agriterra een subsidiebeschikking afgegeven voor een totaalbedrag van € 50.000.000 voor de jaren 2011 tot en met 2014. De subsidiebeschikking is afgegeven voor het Programma Ondersteuning Producentenorganisaties (POP), door Agriterra internationaal aangeduid als het programma Farmers Fighting Povert y (FFP).

Verplichtingen

In het kader van het programma Farmers Fighting Poverty gaat Agriterra contracten aan in het buitenland met producenten organisaties en agri - agencies ter financiering van hoofdzakelijk lokale projecten. Deze projectcontracten hebbe n een looptijd variërend van één tot enkele jaren (uiterlijk tot december 2014). Tot en met 31 december 201 3 waren binnen voornoemd programma toegezegde subsidiebijdragen aan projectorganisaties aangegaan voor een bedrag van maximaal € 20. 487.230 . De reali satie van deze verplichtingen is afhankelijk van in hoeverre producentenorganisaties en agri - agencies binnen de contractperiode projectbestedingen realiseren binnen de daarvoor overeengekomen projectdoelstellingen en het financiële kader. Tot en met 31 - 12 - 201 3 waren verplichtingen vo lledig gerealiseerd .

KREDIETFACILITEIT

Agriterra beschik t niet over een kredietfaciliteit .

BANKGARANTIE

Er is een bankgarantie afgegeven voor de huur van het pand Willemsplein te Arnhem ad € 6.069,31.

HUUROVEREENKOMST

De huurov ereenkomst voor het pand Willemsplein 41 - 42 - 43 te Arnhem is aangegaan voor een periode van 4 jaar en is per 1 mei 2011 verlengd tot een periode van 4 jaar. De bij aanvang overeengekomen huur bedraagt op jaarbasis € 96.500 (met jaarlijkse indexatie). Hierva n wordt jaarlijks (tot 1 maart 2014) een bedrag van circa € 37.120 in rekening gebracht bij Stichting Agri - ProFocus.

NON GRANT TRIODOS BANK

DGIS heeft in 2013 een bedrag van € 2.500.000, - beschikbaar gesteld in het kader van samenwerking tussen Agriterra en de Triodos bank met betrekki ng tot de vorming van een fonds. Vanuit dit fonds, the Triodos Sustainable Agriculture Fund (TSAF), zullen leningen aan boerenbedrijven worden gegeven in het kader van pre - export financierings activiteiten, CAPEX investeringen en renovatie van plantages. D aar het een bijdrage aan het fonds betreft is de storting ad € 2.500.000, - , door A griterra aan het fonds, in de jaarrekening verantwoord als besteding aan doelstellingen. Tot het moment dat het fonds aantoonbaar aan de doelstellingen van het FFP programm a voldoet is het bedrag in de vorm van een lening aan het fonds verstrekt.



35

BATEN BATEN UIT EIGEN FONDSENWERVING 2013 2012

Bestemmingsfonds Agriterra 37.141 46.748

Deskundigenfonds Agriterra -3.681 2.333

33.460 49.081

Een verbijzondering van het bestemmingsfonds ad € 37.141 (2012: € 46.748 volgt hieronder:

0 0

Tikonna - Benin 0 10.528

Studiefonds - Congo DR 0 660

FCMN - Niger 5.417 25.000

11N/0709 - Tanzania 0 1.300

Graanbanken Niger CSA-OCP 9.484 7.058

Lelbren Diaries Kenia 0 10.102

Aardappeldagen - Burundi 10.000 5.000

UNAG Chinan - Droogvloeren 0 6.000

Project 5685 - India 1.750 3.500

Mukurwe - ine zuivelplan 0 150

Algemeen - Uganda 0 2.750

Lion St. Oedenrode - CKO 0 1.000

UPDBI Vrouwen Kredit - Congo 7.500 0

Developing business plan on milk processing 415 0

Scoping Kenya 2.500 0

Jordaanse vrouwen 75 0 Totaal bestemmingsfonds 37.141 46.748

In bovenstaande tabel wordt weergegeven waaraan de ontvangen gelden van donateurs wordt besteed. In de tabel "Donaties van Derden" op blz. 39 wordt weergegeven van wie de donaties afkomstig zijn.

€ €



36

BATEN UIT ACTIES VAN DERDEN 2013 2012

Farmers Fighting Poverty programma 2011-2014: PSO 0 5.711

IFAJ bijdrage masterclass 0 24.194 Totaal 0 29.905

SUBSIDIES VAN DERDEN 2013 2012

Derden 12.500 267.146

Agricord 712.597 264.013

EU II 0 186.955

TRIAS 450.800 459.659

PSO 0 167.756

SNV 124.875 0

Formin 53.500 0

IFAD 600.993 0

IFAJ 16.809 0

Passage 19.940 0

Friesland Campina 96.848 0 Totaal 2.088.862 1.345.528

SUBSIDIES DGIS 2013 2012

DGIS: Farmers Fighting Poverty programma 2011-2014 13.960.708 12.103.836 Totaal 13.960.708 12.103.836

BATEN UIT BELEGGINGEN 2013 2012

Rente projecten 22.879 57.197

Rente intern 7.159 8.736

Dividend intern 440 491 Totaal 30.478 66.423

OVERIGE BATEN 2013 2012

Huurbaten Agri-ProFocus 37.853 37.120

Diversen 0 83 Totaal 37.853 37.203

€ €

€ €

€ €

€ €

€ €



37

LASTEN

BESTEED AAN DOELSTELLINGEN 2013 2012

Programma Farmers Fighting Poverty:

Financiering via DGIS en AgriCord: - Kosten Agripool 879.432 600.788

- Kosten advisering 4.188.336 3.695.700

- Kosten events 557.416 375.549

- Kosten projecten producenten organisaties 9.437.905 7.697.863

- Kosten financieringsactiviteiten 1.009.355 1.146.358

Sub-totaal 16.072.444 13.516.258

Financiering via EU: - Project Filipijnen en Project AFDI 0 8.289

Sub-totaal 0 8.289

Totaal FFP-programma 16.072.444 13.524.547

Programma's bestemmingsfondsen 79.403 41.064

Totaal 16.151.848 13.565.610

Percentage besteed aan doelstellingen Totaal baten (excl. overige kosten) 16.113.508 13.594.774

Totaal besteed aan doelstellingen 16.151.848 13.565.610

Percentage bestedingen ten opzichte van baten 100,2 % 99,8 % Totaal lasten 16.072.532 13.272.472

Totaal besteed aan doelstellingen 16.151.848 13.565.610

Percentage bestedingen ten opzichte van lasten 100,5 % 102,2 %

KOSTEN VAN BELEGGINGEN 2013 2012

Bank- en rentekosten 2.276 1.659

Waardeverandering beleggingen 0 173 Totaal 2.276 1.832

€ €

€ €



38

BEHEER EN ADMINISTRATIE

PERSONEELSKOSTEN 2013 2012

Bruto salarissen 2.108.271 2.009.826

Pensioenpremies 219.906 225.935

Sociale lasten 157.305 169.059

Mutatie reserve vakantiegeld 6.217 3.690

Mutatie reserve vakantiedagen 15.280 3.249

Ontvangen uitkeringen UWV/NatNed -28.729 -20.234

Ziektekostenverzekering en arbo 54.939 60.359

Medische keuring 2.242 1.803

Bedrijfsfiets, kinderopvang, tevredenheidsonderzoek 917 1.565

Uitzendbureau 13.636 0

Bijzondere lasten personeel 0 15.644

Onkostenvergoeding 217.425 187.566

Diversen 19.308 12.835 Sub-totaal 2.786.717 2.671.297 Scholing personeel 82.623 95.154

Werving personeel 3.876 5.322 Totaal 2.873.215 2.771.773

Aantal FTE 37,0 34,1

AFSCHRIJVINGSKOSTEN 2013 2012

Afschrijving verbouwingen 23.377 28.996

Afschrijving kantoorinventaris 10.667 18.324

Afschrijving computerapparatuur 19.998 21.379

Afschrijving overige apparatuur 1.746 2.018 Totaal 55.789 70.718

HUISVESTINGSKOSTEN 2013 2012

Huurkosten huisvesting 135.954 124.211

Energieverbruik 2.330 1.911

Zakelijke lasten huisvesting 3.642 3.911

Schoonmaakkosten 29.061 23.436

Overige kosten huisvesting 9.984 8.345 Totaal 180.971 161.813

€ €

€ €

€ €



39

ALGEMENE KOSTEN 2013 2012

Accountantskosten 27.611 16.740

Automatiseringskosten 98.310 34.762

Kantoorbenodigdheden 16.758 30.203

Telefoonkosten 12.116 11.705

Porti, verzendkosten etc. 6.808 3.823

Contributies en abonnementen 23.325 19.773

Diverse verzekeringen 10.249 9.686

Overige advieskosten 36.274 11.765

Onderhoud en klein aanschaf 1.128 1.549

Drukwerk 6.109 5.500

Overige algemene kosten 71.108 17.462

Reis- en verblijfkosten Nederland 71.037 66.179

Reis- en verblijfkosten Expats 50.231 7.298

Salarisadministratie 7.897 6.902

Kosten infrastructuur 4.312 919 Totaal 443.274 244.265

ACTIVITEITEN KOSTEN 2013 2012

ISO-certificering 1.428 1.330 Totaal 1.428 1.330

€ €

€ €



40



41

OVERIGE GEGEVENS



42

RESULTAATBESTEMMING

Resultaat 2013

Het saldo van baten en lasten over v, een overschot van € 78.829,- is als volgt verwerkt: Actueel Actueel

2013 2012 Toevoeging resp. onttrekking aan continuiteitsreserve 160.599 388.454 Toevoeging resp. onttrekking aan bestemmingsreserve -35.825 -37.265

Toevoeging resp. onttrekking aan bestemmingsfondsen -33.012 14.211

Toevoeging resp. onttrekking aan deskundigenfonds -12.931 -5.894

Totaal bestemd resultaat 78.831 359.505

1) Tijdens de eerste bestuursvergadering van Agriterra is besloten dat een eventueel overschot in

beginsel wordt toegevoegd aan de continuïteitsreserve totdat een niveau is bereikt van de

loonsom van het verslagjaar. Indien in het verslagjaar baten zijn ontvangen met een door derden

aangewezen specifieke bestedingsmogelijkheid die in dit verslagjaar nog niet zijn besteed,

worden deze nog niet bestede gelden aan de betreffende bestemmingsfondsen toegevoegd.

2) Het bestuur heeft bepaald dat de bestemmingsreserve m.b.t. een bedrag ad € 105. 384

uitsluitend kan worden aangewend voor activiteiten die beogen andere donoren te bewegen te

investeren in het programma Boeren tegen Armoede. Projecten die in dit kader worden

geïnitieerd, ten laste van deze bestemmingsreserve, dienen vooraf door het bestuur te worden

goedgekeurd. Een bedrag ad € 100.000,- wordt in 2011 toegevoegd m.bt. opleiding en scholing

van het personeel om aan de missie van Agriterra te kunnen blijven voldoen.



43

DELIVERABLES

Work area 1 – Organizational strength and inclusiveness Deliverable 1 (member participation)

The farmers organization plans, implements and monitors policies and operations within a strategy agreed by its membership in a participatory manner.

Deliverable 2 (human resources)

The farmers organization has adequate and sustainable resources (infrastructure, finance, human resources and others) and manages them appropriately. Deliverable 3 (financial management) The farmers organization operates appropriate financial management systems to provide correct, timely and transparent financial information that guarantees accountability towards its members and donors. The farmer organization management utilizes the financial reports for planning, control and decision-making. Deliverable 4 (governance) The farmers organization is democratically governed and functions with the full participation of its informed members. Deliverable 5 (membership base) The farmers organization has an active and representative membership, mandated by and structurally aligned with well-functioning local basic groups with increased membership base. Deliverable 6 (specific groups) The farmers organization empowers youth, women and specific vulnerable farmers to participate and to exploit their economic and social potential.

Work area 2 – Institutional development Deliverable 7 (networking)

The farmers organization has positioned itself strategically in the external environment in its own country and abroad, and is networking with other organization. It has built visibility for increased credibility and influence. Deliverable 8 (formal arrangements) The farmers organization established formal institutional arrangements with relevant private, public and donor institutions with the aim of improving service-delivery to its members.

Work area 3 – Policy elaboration and advocacy Deliverable 9 (participatory policies)

The farmers organization has analyzed and decided on its strategic positions regarding policy issues in a participatory way. Deliverable 10 (joint positions) The farmer organization has developed an exchange process with the national, regional and international organizations of family farmers and other actors on issues related to agriculture and food security. Deliverable 11 (policy communications) The farmers organization communicates on its policy positions. Deliverable 12 (policy adoption) The policy position of the farmers’ organization have been integrated in the national strategy documents



44

Work area 4 – Business development Deliverable 13 (access to resources)

The farmers organization facilitates fair access to resources (such as land, rural credit and risk management products) for individual members, for local farmer groups or for sub-national or national-level farmer organizations. Deliverable 14 (access to inputs) The farmer organization facilitates or provides sustainable and timely access to adequate, cost-efficient inputs and new techniques for agricultural production and for other rural income-generating activities. This includes knowledge dissemination (extension) and strengthening the management capacities of members and local farmer groups. Delivery 15 (processing and handling) The farmer organization facilitates or provide s integrated services for individual farmers or local farmer groups to achieve a sustainable increase in processing, decreased post-harvest losses and improved product quality. Delivery 16 (marketing) The farmer organization leads collective action to improve product marketing (better conditions including price, timely marketing, more value added and shorter chain) to increase the market power of family farmers and to achieve higher incomes. Deliverable 17 (rural enterprises) The farmer organization promoted transparent farmer-led rural enterprises with the good potential for sustainability (agricultural inputs, marketing, processing and trading).



45



46

AGRITERRA 2013...Hans Verwegen (The Greenery) Louis Hooghiemstra (ZLTO) (tot september 2013) Ria...

Documents

Transcript of AGRITERRA 2013...Hans Verwegen (The Greenery) Louis Hooghiemstra (ZLTO) (tot september 2013) Ria...