20071130 Visie Bewonersparticipatie

SBP Tussen de Vaarten Secretariaat: Jozef Israëlslaan 163 – 1318 RK Almere [email protected] 036 5386401 / 06 25037356 www.tussendevaarten.nl

BEWONERSPARTICIPATIE De visie van Stichting Bewoners Platform Tussen de Vaarten

"Alles zelf doen is optellen. Samenwerken is vermenigvuldigen." E.Th. Fentener van Vlissingen


Voorwoord Eén van de agendapunten van de carrousel op de Politieke Markt van 29 november jongstleden was “bewonersparticipatie”.

Deze verhandeling heb ik als secretaris van SBP Tussen de Vaarten vanaf de publieke tribune gevolgd. Ons had geen uitnodiging bereikt om deel te nemen aan dit onderdeel van de Politieke Markt.

Naar aanleiding van de gevoerde discussie leek het me toch raadzaam u te laten delen in de visie van ons platform op dit onderwerp.

Namens SBP Tussen de Vaarten Henk Struik secretaris


Deelnemers Binnen het proces van bewonersparticipatie onderscheiden we diverse deelnemers. Maar zijn die bekend en welke status hebben deze deelnemers?

Zo zijn de diverse gemeentelijke afdelingen, betrokken bij wijken bewonerszaken, zeer divers en blijkt de onderlinge communicatie gebrekkig. Dit laatste is te concluderen na praktijkvoorbeelden die in overvloed aanwezig zijn. Vaak is het onduidelijk wie de contactpersoon is, waartoe actieve bewoners zich kunnen richten. Uitgerust met welluidende functiebenamingen als wijkregisseur, wijkmanager etc. blijkt het een dagtaak van deze functionarissen te zijn om zich zo onzichtbaar en onbereikbaar mogelijk te maken. Hier kom ik later op terug.

Is de toegankelijkheid van de gemeente vaak een doolhof, op het gebied van actieve bewoners is het niet anders. Zo kunnen we binnen de groep “actieve bewoners” de volgende vormen aantreffen:

• Bewonerscommissie groep actieve bewoners binnen één woonobject

• Straatcommissie groep actieve bewoners binnen één straat

• Bewonerscommissie gerelateerd aan WBV groep actieve bewoners binnen een cluster van woningen van één woningbouwvereniging of stichting

• One issue groeperingen groep actieve bewoners die in actie komen bij conflict binnen hun leefomgeving

• Bewoners platform groep actieve bewoners die geen binding hebben met een woningbouwvereniging of stichting en een breed aandachtsgebied hebben

Zelf twijfel ik er aan of deze opsomming compleet is, maar het geeft een beeld van het complexe proces van bewonersparticipatie.


Bewonersparticipatie, wat is dat eigenlijk? Bewoners hebben verschillende mogelijkheden om invloed uit te oefenen op hun leefomgeving. Dat begint met de gemeenteraadsverkiezingen.

Tijdens deze verkiezingen wordt de gemeenteraad gevormd waarbij de bewoners feitelijk hun beslissingsbevoegdheid overdragen aan de gekozen fracties. Niet voor niets worden deze dan ook volksvertegenwoordigers genoemd.

Daarnaast blijkt het in de aard van bewoners te liggen om in actie te komen wanneer in hun ogen door deze volksvertegenwoordigers verkeerde beslissingen genomen worden. Met name de in het overzicht genoemde ‘One issue groeperingen’ geven hier blijk van. Opvallend is dat deze vaak de nijging vertonen zelf op de stoel van de gemeenteraad te willen gaan zitten. Hiermee, durf ik te stellen, komt de democratie in gevaar.

Almere telt momenteel zo’n 183.000 inwoners. Om de communicatie met deze grote groep mensen te kanaliseren is de gemeente blij met elk burgerinitiatief om zich te organiseren in één van de voornoemde vormen.

Naar de mening van SBP Tussen de Vaarten is dat namelijk de belangrijkste rol van elke bewonersorganisatie in welke vorm dan ook. Het concentreren en eenduidig naar buiten brengen van de mening van velen en het zijn van een gesprekspartner met de leden van de raad. Dit met als doel de raadsleden, die door de gemeenteraadsverkiezingen al een mandaat hebben gekregen uit naam van bewoners te handelen en te beslissen, te informeren over de actuele zaken die in een leefomgeving spelen. Niets meer en niets minder!

Dit samenspel tussen bewoners en gemeente blijkt regelmatig een bron van ergernis te zijn voor beide partijen. Dit wordt in de meeste gevallen slechts door één factor nadelig beïnvloed.

Communicatie Simpel gezegd kan communicatie slechts dan plaatsvinden wanneer de betrokken partijen hun signalen duidelijk verzenden en door andere verzonden signalen ontvangen en begrijpen. Toch gaat dit simpele proces op vele fronten, zowel in het persoonlijke-, zakelijke- als vrijetijdsleven, vaak fout.

• Communiceren doe je op basis van gelijkheid

• Communiceren doe je in een taal die alle partijen begrijpen

• Communiceren doe je ook door te luisteren naar de andere partijen


De verhandeling tijdens de Politieke Markt over dit onderwerp blonk in mijn ogen uit als voorbeeld van non-communicatieve vaardigheden.

- Bewoners en raadsleden spraken niet dezelfde taal (gangbaar Nederlands vs. ambtelijke termen die niet bij iedereen bekend zijn)

- Er werd niet naar elkaars argumenten geluisterd, men had slechts oog voor het naar buiten brengen van de eigen mening

- Partijen spraken niet op gelijke basis maar vielen elkaar aan waardoor de tegenpartij automatisch in de verdediging gaat. Dé reden waarom een gesprek gedoemd is te mislukken

- Gespreksleider (in dit geval de voorzitter) verloor regelmatig de controle op het proces

En dit slechts enkele zaken die me opvielen.

Het voorstel van de heer Dokman van D66 om te komen tot een puntensysteem van wat men van elkaar kan verwachten, komt aardig in de buurt. Gezien hetgeen ik eerder schreef heb ik grote moeite met het feit dat bewonersgroeperingen beslissingsbevoegdheid zouden moeten krijgen. Verder is het een goed voorstel.

Belangrijk bij elke ontmoeting tussen bewoners(groeperingen) en raadsleden is, dat van te voren moet worden vastgesteld wat het doel van de ontmoeting is. Is dit van te voren niet duidelijk bij beide of meerdere gesprekspartners, is het gesprek bij voorbaat gedoemd te mislukken omdat het verwachtingspatroon van de deelnemers niet overeen komt. Wat de een dan als succes ziet, ziet de ander als falen.

Communicatiekanalen Eerder gaf ik aan terug te zullen komen op het zich onzichtbaar opstellen van de wijkregisseurs of –managers.

Als een van de wijken in Stadsdeel Oost is Tussen de Vaarten mede als eerste geconfronteerd met de gevolgen van het sluiten van het Stadsdeelkantoor.

Zoals in meerdere situaties blijkt de geplande theorie in de praktijk anders uit te pakken. In dit digitale tijdperk gaat menig bedrijf en instelling er van uit dat iedereen maar de beschikking heeft over een PC en toegang tot internet. Hoewel het aantal PC gebruikers erg hoog is, ook in Almere, blijven er bewoners bestaan die géén PC of géén toegang tot internet hebben. Met het argument dat afspraken of klachten via e-mail gemeld kunnen worden gaat men aan dit feit voorbij. Ook dat mensen soms graag een klacht mondeling willen toelichten en dat niet via de telefoon willen doen, wordt niet onderkent.


Om toch een soort van publieksbalie te houden is de wijkwinkel bedacht. In Stadsdeel Oost is dat het Salsapand in de Danswijk. Hier houden zes instanties kantoor, zo geeft het bord aan het pand aan. Het bestuur van SBP Tussen de Vaarten heeft echter al regelmatig voor een gesloten deur gestaan, ook wanneer er een duidelijke afspraak gemaakt was, maar dit terzijde.

Geïntrigeerd door de naam wijkwinkel heb ik onlangs contact opgenomen met de gemeentewoordvoerder Peter Spek. De vraag die ik hem voorlegde was: “Gezien de naam wijkwinkel, kan ik daaruit de conclusie trekken dat er in elke wijk van stadsdeel Oost een dergelijke voorziening komt?”

Het antwoord van de heer Spek was kort en duidelijk. Neen! De wijkwinkel is de voorziening die gedeeltelijk de functie van het stadsdeelkantoor heeft overgenomen. Het blijkt dus geen wijkwinkel maar een stadsdeelwinkel te zijn!

Sterker nog, in diverse gemeentelijke publicaties wordt van dit Salsapand verteld dat dit alleen voor bewoners van de Danswijk is. Ik citeer uit het artikel “Feestelijk Open Huis in de Salsastraat” zoals geplaatst in de onlangs verschenen Nieuwsbrief Almere Stad Oost:

“…Dit zijn de “Salsapartners” die zich gezamenlijk gaan inzetten voor en in de Danswijk.” En even verderop lezen we “…Tevens ondertekenden alle partners een overeenkomst waarin ze zich uitspraken zich gezamenlijk in te zetten voor en in de Danswijk.” ---- einde citaat

Dit maakt de rol en de functionaliteit van de “wijkwinkel” er niet transparanter en duidelijker op. Volgens haar woordvoerder zou de wijkwinkel moeten functioneren als stadsdeelwinkel en in de nieuwsbrief, met als eindredactie de Gemeente Almere zoals de colofon vermeld, wordt er alleen gesproken over voor en door de bewoners van Danswijk. Wat is er dan voor bewoners van o.a. Parkwijk, Verzetswijk, Waterwijk en Tussen de Vaarten? En dit is slechts één voorbeeld van de vragen waarmee de gemeente de actieve bewoners in bewonersparticipatie groeperingen mee confronteert.

Gezien alle moeite die gedaan wordt om dichter bij de burger te komen en deze te interesseren voor het gebeuren in ‘hun’ wijk een rare gang van zaken.


Opbouwende kritiek Kritiek uitten is makkelijk. Mij is echter al in een vroeg stadium op school geleerd (toen men nog onderwijs kreeg) dat men alleen kritiek mag geven wanneer men over een mogelijke oplossing had nagedacht.

De volgende voorstellen wil ik ter discussie stellen.

1. Duidelijke kanalen: welke bewonersorganisaties zijn actief en krijgen de status volwaardige gesprekspartner. Welzijnsstichting De Schoor is momenteel bezig met een nulmeting van deze bewonersorganisaties.

2. Geen losse verhandelingen op de Politieke Markt die regelmatig door tijdgebrek moeten worden afgebroken voor er een oplossing is gevonden. Organiseer eens een grootschalig 1-daags seminar over bewonersparticipatie waarbij partijen de ruimte krijgen hun standpunten over te brengen. Dit moet echter wel onder een strenge regie gebeuren om afwijkingen van het onderwerp te voorkomen.

3. Vanuit elke medezeggenschapsraad van openbare scholen zijn er een of meerdere personen afgevaardigd in de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad. Waarom niet een gemeenschappelijke bewonersorganisatie waarin elke bewonersorganisatie is vertegenwoordigd? Voor de goede orde, dit orgaan is gesprekspartner van de gemeente, niet de plaatsvervanger!


Tot slot Almere is een groeistad met de daarbij behorende groeistuipen. Het werd eerder gezegd, kritiek laten horen is makkelijk en veilig. Meedenken is moeilijker, je stelt je dan kwetsbaar op. Je kunt namelijk tegenspraak krijgen. Toch wil ik alle medebestuurders van bewonersorganisaties oproepen hier eens hun gedachten over te laten gaan en zelf met suggesties te komen. Je hoeft het als bewonersorganisaties onderling of met de gemeente niet altijd met elkaar eens te zijn, maar elkaar respecteren is al een goed begin.

Voor vragen of op- of aanmerkingen kunt u contact opnemen met het secretariaat.

Dank voor de tijd die het u heeft gekost dit tot u te nemen.

Henk Struik

Secretaris SBP Tussen de Vaarten

20071130 Visie Bewonersparticipatie

Documents

Transcript of 20071130 Visie Bewonersparticipatie