1  2  Tim.  1,  1-­‐7  –  preek  –  Ontmoeting  –  19-­‐4-­‐2014  

Ouders  gezocht  (M/V)  

Klik    Moeder  Wanneer  heb  ik  God  eigenlijk  leren  kennen?  Dat  vroeg  ik  me  deze  week  af  toen  ik  over  de  tekst  nadacht.  Via  mijn  moeder  realiseerde  ik  me.  ‘De  Here’,  zo  noemde  ze  Hem.  Ze  kon  op  een  manier  over  Hem  praten,  alsof  ze  hem  net  nog  gesproken  had.  Vertrouwd,  dichtbij.    Maar  dan  wel  weer  heel  eerbiedig  en  vol  ontzag.  Er  valt  met  Hem  niet  te  spotten,  dat  zei  ze  me  niet  alleen,  dat  liet  ze  me  voelen!  Als  je  haar  hoorde  praten  over  de  Here,  dan  groeide  er  vanzelf  ook  een  gevoel  van  ontzag  in  me.  Alsof  je  zelf  even  met  haar  bij  de  Here  geweest  was.  

 

2  Zo  heb  ik  God  –euh  de  Here  -­‐voor  het  eerst  gevoeld,  en  ik  vond  het  ont-­‐zag-­‐wekkend.  Zo  was  ze  ook  de  moeder  van  mijn  geloof  in  de  Here.  Dat  bleef  nog  heel  lang  zo.  Allang  volwassen  kon  ik  bij  haar  komen  praten  over  iets  dat  ik  in  de  kerk  had  meegemaakt.  Ik  was  er  boos  van  geworden.  En  dan  kon  zij  zoiets  zeggen  als:  ‘Waar  het  licht  van  Christus  schijnt,  zijn  de  schaduwen  ook  veel  scherper.”    En  dan  zat  ik  vol  ontzag  aan  haar  voeten.  Het  was  alsof  de  Here  Zelf  tegen  me  had  gesproken.    Dat  is  voor  meer  van  jullie  zo,  merkte  ik  toen  ik  het  de  afgelopen  week  op  Facebook  vroeg.  De  een  leert  Gods  mildheid  kennen,  via  de  mildheid  van  zijn  vader.  De  ander  ervaart  wat  veilig  zijn  betekent  is  naast  de  opa’s  en  oma’s  in  de  kerkdienst.  

 

3  Voor  weer  anderen  wordt  een  zelfs  een  dominee  een  geloofsvader  via  wie  ze  Gods  liefde  leerde  kennen.  We  hebben  allemaal  zo  onze  vaders  en  moeders  in  het  geloof.  En  sommigen  zijn  niet  eens  familie  van  ons.  Geestelijke  vaders  en  moeders  zijn  ongelooflijk  belangrijk.  

Klik    Het  geloof  van  Tim  Bedenk  ik  dat  nu  zelf?  Of  was  dat  nu  ook  zo  in  de  Bijbel?  Ja  dat  was  zo,  want  zo  kom  ik  er  op.    In  dit  stukje  uit  een  brief  van  Paulus  aan  Timotheüs  komen  maar  liefst  vier  geestelijke  ouders  voorbij.  Sommige  zijn  familie,  anderen  niet.    Timotheüs?  Vaak  van  gehoord,  maar  wie  is  het  eigenlijk?  

 

4  Tim  zouden  wij  zeggen,  de  meeste  Timmen  in  ons  midden  zijn  naar  hem  genoemd.    Hij  was  een  medewerker  van  Paulus.    Die  leert  hem  ergens  onderweg  kennen  en  neemt  hem  dan  zich  mee.    Tim  reist  met  Hem  mee  naar  Corinthe  (hij  levert  er  later  nog  eens  één  van  de  brieven  van  Paulus  af),    naar  Efeze  en  nog  een  heel  aantal  andere  plaatsen.  Hij  is  ook  de  medeondertekenaar  van  een  heel  stel  van  Paulus’  brieven.  (Filippi,  Collosse,  1  Thess  en  2  Thess  en  die  aan  Filemon)  Hij  mag  met  Paulus  mee.  Niet  omdat  hij  al  zo  oud  en  wijs  is,  hij  is  nog  heel  jong.  Maar  omdat  zijn  geloof  zo  opviel.  Zo  jong  als  hij  was,  betekende  Tim  veel  voor  andere  gelovigen.  De  andere  gelovigen  van  de  gemeente  in  Lystra  hadden  veel  aan  hem.  En  ook  bij  de  gelovigen  nog  verderop  in  Ikonium  was  hij  al  bekend  

 

5  (Twee  plaatsen  Turkije)1  Klik    Maar  ‘medewerker  van  Paulus’  is  wel  een  beetje  zwak  uitgedrukt.    Paulus  was  niet  zijn  baas,  maar  werd  zijn  geestelijke  vader.  Hij  zag  Tim.  als  zijn  lieve  kind  (2).  Een  kind  voor  wie  hij  heel  veel  bidt.  Beter  gezegd  waarvoor  hij  heel  dankbaar  is.  Elke  dag  dankt  hij  God  voor  zijn  kind  Tim.  En  Tim  was  Paulus  als  zijn  vader  gaan  zien.  Hij  huilde  toen  hij  de  laatste  keer  afscheid  van  hem  nam.  En  je  kunt  rustig  zeggen  dat  ze  ernaar  verlangen  om  elkaar  weer  terug  te  zien  (3).  Dit  zijn  Geestverwanten,  die  elkaar  missen  als  ze  niet  bij  elkaar  zijn.  Ze  werken  niet  alleen  met  elkaar,  ze  houden  ook  van  elkaar.  Ze  zijn  graag  bij  elkaar  en  zo  heeft  Tim  veel  van  Paulus  geleerd.  

                                                                                               1  Handelingen  16,  1-­‐5  

 

6  Niet  alleen  het  lezen  uit  de  Bijbel,  preken  en  lesgeven,  want  dat  deed  Tim  ook  net  zoals  Paulus.  Paulus  liet  hem  zien  wat  geloof  betekent:  ervaren  wat  liefde  is  en  gaf  hem  een  voorbeeld  van  een  puur  leven2,  door  samen  met  hem  op  te  trekken.  Tim  leerde  dat  met  vallen  en  opstaan  van  Paulus  persoonlijk,    vaak  in  moeilijke  omstandigheden.  Samen  op  reis  maakten  ze  veel  mee.  Ze  gingen  dag-­‐in  dag-­‐uit  met  elkaar  om.  Tim  leerde  zo  niet  alleen  de  inhoud  van  het  geloof,  maar  ook  gewoon  het  dagelijkse  geloofsleven.  De  geloofspraktijk.  Met  Paulus  mee  leerde  hij  het  leven  van  een  evangelist.    Voel  je  het?    Dit  is  wat  anders  dan  een  cursus  evangelisatie  van  een  uur  op  de  

                                                                                               2  1  Tim.  4,12  

 

7  woensdagavond.    Paulus  was  als  een  vader  voor  hem.  Ze  trokken  ook  zo  met  elkaar  op.  Als  vader  en  kind.  En  ook  als  ze  niet  bij  elkaar  waren,  bleef  Paulus  bij  Tim.  betrokken.  Lees  de  beide  brieven,  die  hij  hem  schreef  er  maar  op  na.  Dat  is  nou  een  zuiver  voorbeeld  van  een  geestelijk  ouderschap.    Klik    Zo  intensief  als  Tim.  heb  ik  dat  nooit  meegemaakt,  maar  toch  ben  ik  zo  nu  en  dan  een  tijdje  met  mensen  opgetrokken  die  heel  belangrijk  voor  me  werden.  Zoals  Guido.  Toen  ik  een  jaar  of  21  was,  leerde  ik  hem  kennen  tijdens  een  groot  evangelisatieproject  in  de  stad  Groningen.  Daar  hield  hij  ons  hele  team  voor  de  gek  door  zich  voor  te  doen  als  een  woeste  ongelovige  die  er  helemaal  niets  van  moest  hebben.    Hij  zag  er  ook  wel  zo  uit:  lang  haar,  woeste  baard,  gekleed  als  een  artiest.  

 

8  We  waren  er  gewoon  bang  van  en  probeerden  op  hem  in  te  praten.    En  hij  liet  ons  een  hele  tijd  spartelen.  Uiteindelijk  onthulde  hij  ons  dat  hij  allang  christen  was,  maar  dat  hij  ons  we  even  had  willen  testen.  Na  het  project  werden  we  lid  van  zijn  bijbelkring.  Door  hem  leerde  ik  bidden  in  een  kring  samen  met  anderen.  Hij  had  zo  zijn  eigen  manier  om  het  ons  aan  te  leren.  ‘Zo  nu  we  gaan  bidden  in  een  kring’,  en  voordat  ik  er  wat  van  kon  zeggen  was  hij  al  begonnen.  Haha  als  ik  er  nog  aan  denk.  Maar  hij  was  toen  wel  belangrijk  voor  me.    Ik  ben  blij  dat  ik  een  tijdje  met  hem  op  mocht  trekken.  Hij  was  voor  mij  toen  een  geestelijke  vader.    Ga  eens  voor  jezelf  na:  wie  waren  jouw  geestelijke  vaders  en  moeders?  …  

 

9      

Klik    2.  De  bron  van  Tim’s  geloof  Maar  dit  verhaal  begint  niet  bij  het  begin.  Want  als  Paulus  Tim.  ontmoet  valt  die  thuis  al  op  door  zijn  geloof.  Maar  waar  komt  dat  geloof  dan  vandaan?  Mooi  als  je  geestelijke  vaders  en  moeders  treft  bij  wie  je  verder  opgroeit  in  je  geloof,  maar  het  moet  wel  ergens  vandaag  komen.    Paulus  vertelt  ons  hoe  dat  bij  Tim.  gegaan  was.  Hij  was  ervan  overtuigd  dat  dit  eerlijke,  echt  gemeende,  geloof  van  Tim’s  moeder  en  grootmoeder  komt.  Die  had  hij  dus  ook  leren  kennen.  De  eerlijkheid  (er  staat  ‘niet-­‐hypocriet’)  doet  hem  denken  aan  het  geloof  van  die  twee  vrouwen:  Loïs  en  Eunike.  

 

10  Twee  christinnen  van  de  eerste  generatie.  Zij  staan  aan  het  begin  van  Tim’s  geloof.  Zij  hebben  hun  eigen  geloof  als  een  brandende  kaars  aan  hem  doorgegeven  en  daarna  brand  het  ook  in  hem.  Indrukwekkend  zelfs,  zonet  lazen  we  dat  iedereen  in  Lystra  het  erover  had.  Niet  alleen  in  je  uiterlijk  kun  je  dus  lijken  op  je  ouders,  ook  in  je  geloven  kun  je  op  je  ouders  gaan  lijken.  Ook  over  je  geloof  kun  je  zeggen:  de  appel  valt  niet  ver  van  de  boom,  dat  kun  je  wel  zien.  Gek  dat  je  ook  zó  op  elkaar  kunt  lijken,  ik  kan  me  er  wel  iets  bij  voorstellen  als  ik  hier  in  de  gemeente  zo  om  me  heen  kijk.  Het  geloof  van  de  een  doet  je  soms  aan  anderen  denken.  Het  geloof  van  kinderen  aan  hun  ouders.  Loïs  en  Eunike  spelen  een  cruciale  rol  in  het  geloof  van  Tim  (5).  

 

11  Dat  komt  meer  voor  want  Paulus  zelf  dank  zijn  geloof  ook  al  aan  zijn  voorouders:  van  hen  leerde  hij  God  met  een  zuiver  geweten  dienen  (3).    Maar…,  ik  wordt  hier  ook  een  beetje  hopeloos  van.  Want  dat  is  wat  je  wilt  voor  je  kind:  dat  het  net  zo  gaat  geloven  als  jij.  Maar  zo  maak  je  het  niet  altijd  mee.  Je  doet  je  uiterste  best,  maar  het  lukt  je  soms  niet  het  vuur  door  te  geven.  Je  kind  neemt  het  niet  van  je  aan.  Dat  gebeurt!  Wat  doe  je  dan  fout?  Nog  meer:  hoe  kun  je  het  goed  doen?    Broers  en  zussen,  Tim  geloofde  niet  omdat  zijn  moeder  en  grootmoeder  zo  goed  waren  in  hun  geloof.  En  zij  het  hem  dus  ook  zo  goed  aan  konden  leren.  

 

12  Klik    Maar  Tim  geloofde  omdat  zijn  moeder  en  grootmoeder  door  God  gebruikt  werden  om  het  geloof  aan  Hem  door  te  geven  God  gebruikte  Loïs  en  Eunike  om  het  geloof  aan  Tim.  door  te  geven.  Ze  hoefden  er  niet  heel  goed  in  te  zijn,  ze  hoefden  zich  alleen  maar  te  laten  gebruiken.  Zo  werkt  de  Here.  Hij  heeft  het  via  hen  door  En  soms  komt  het  desondanks  toch  niet  over!  Dat  is  een  duister  geheim.  Maar  in  het  algemeen  kun  je  zeggen:  God  gebruikt  geloofsouders  om  geloofskinderen  op  te  voeden.  Die  leren  het  geloven  niet  uit  een  boekje  maar  in  de  praktijk  via  andere  gelovigen.  Maar  God  de  vader  van  ons  geloof  zit  daarachter!  Hij  wil  genade,  barmhartigheid  en  vrede  voor  Tim.  Hij  gebruikte  daarvoor  eerst  Loïs  en  Eunike,  als  geestelijke  moeder  en  grootmoeder  

 

13  en  die  lieten  zich  gebruiken,  En  toen  Paulus  als  geestelijke  vader.  En  hoe  vér  God  daarin  van  deze  geestelijke  vaders  en  moeders  gebruik  wil  maken  zie  je  aan  de  grootte  van  het  geloof  van  Tim.  Want  ook  de  bijzondere  gave  die  God  de  Vader  aan  Timotheüs  geeft,    geeft  Hij  via  Paulus.  Door  de  handoplegging  van  Paulus  op  Tim.  Wat  die  gave  is  staat  er  niet  bij,  maar  het  zal  wel  iets  met  de  gave  om  de  bijbel  uit  te  leggen  en  de  gave  van  oprecht  geloof  te  maken  hebben.  God  gebruikt  dus  mensen  om  geloof  door  te  geven,  zelf  om  gaven  door  te  geven.  Dat  is  bijzonder.  God  de  Vader  geeft  via  mensen  als  Loïs,  Eunike  en  Paulus  geloof  aan  Tim,  en  via  mijn  moeder  en  Guido  geloof  aan  mij.  God  is  via  menselijke  ouders  vader  van  ons  geloof.  

 

14  Dat  is  al  zo  sinds  het  begin  van  het  volk  Israël  zo,  dat  hebben  we  gelezen  in  het  boek  Deuteronomium.  Sommige  zijn  familie,  anderen  worden  familie    Da’s  mooi!  

Klik    Ouders  gezocht  (m/v)  Weet  je  wie  je  eigen  geestelijke  ouders  zijn?  Ik  hoop  dat  je  er  voor  jezelf  een  stamboom  van  kunt  maken,  anders  heb  je  veel  gemist.    In  de  kerkelijke  gemeenten  is  er  in  de  loop  van  de  tijd  ook  vaak  zó  inhoud  aan  gegeven.  De  hele  gemeente  moederde  en  vaderde  een  beetje  mee  in  de  vroege  kerk.  Vaak  spraken  gelovigen  elkaar  ook  zo  aan  met:  moeder  en  vader,  broer  en  zus.  Als  een  grote  geestelijke  familie.  

 

15  Vroeger  had  je  ook  het  mooie  gebruik  dat  je  bij  je  doop  peetouders  kreeg.  Dus  naast  je  eigen  ouders  ook  een  stel  andere  geestelijke  ouders.  Die  legden  bij  je  doop  ook  een  belofte  af.  De  peetouders  of  peten  zijn  de  getuigen  van  de  dopeling  en  degenen  die  hem  of  haar  als  voorbeeldige  christenen  steunen.  In  sommige  kerken  heb  je  die  gewoonte  nog.  En  in  een  dorpskerkje  vroeger  zat  vaak  de  hele  dorpsgemeenschap.  En  die  voedde  al  die  kerkkinderen  dan  in  de  week  verder  op.  Dat  is  niet  meer  zo.    Weet  je  wie  jouw  geestelijke  ouders  zijn?  Die  zijn  heel  belangrijk  hoor!    Daar  kun  je  terecht  als  je  even  niet  bij  je  ouders  terecht  wilt.  Nu  ongeloof  zo  gewoon  geworden  is  in  Nederland,  hebben  opgroeiende  gelovigen  echt  geestelijke  ouders  nodig.  

 

16  die  meer  dan  een  uurtje  tijd  voor  hen  hebben,  die  hun  leven  met  hen  willen  delen.  In  iedere  tijd  moet  de  gemeente  van  Christus  weer  opnieuw  inhoud  geven  aan  geestelijke  ouderschap.    Binnen  ons  jeugdwerk  hebben  we  daar  de  afgelopen  jaren  ook  over  nagedacht.  In  onze  tijd  red  je  het  niet  meer  met  een  uurtje  catechisatie,  een  avondje  club  en  zo  nu  en  dan  eens  een  gesprekje  van  een  JPw-­‐er,  maar  dat  pas  ná  je  zestiende.  Want  daaromheen  gaat  het  tegenwoordig  niet  meer  over  geloven.  Integendeel  in  ons  land  zijn  vaak  heel  andere  zaken  belangrijk.  En  geloof  leer  je  niet  uit  een  boekje,  en  kun  je  ook  niet  uit  je  hoofd  leren  of  zo.  Je  leert  het  pas  van  andere  gelovigen.  Van  geestelijke  ouders  (m/v).  

 

17  Sommige  zijn  familie,  sommige  worden  familie.    Wie  zijn  jouw  geestelijke  ouders?  ||  Ik  wens  ze  je  van  harte  toe!  En  van  wie  ben  jij  de  geestelijke  ouder?  Ben  je  het  nog  niet?  Ze  zijn  heel  erg  nodig  hoor!  Want  er  worden  ouders  gezocht!    God  de  Vader  wil  via  ons  de  vader  van  nieuwe  geloofskinderen  worden,  wil  jij  je  daarvoor  laten  gebruiken?    …    Amen        

 

18