De intellectuele elite is de drager van de toekomst De ontwikkeling van het politieke denken en de identiteit van Peranakan-studenten in Nederland in de Chung Hwa Hui-periode (1911-1962)

中

華

會

Kees van Galen

1936 5e Lustrum CHH Vlnr Tjoa Soe Tien, Koo Liong Bing, Tan Kian Hong, Tan Hay Siang, Sie Tjiauw Sing

中

華

會 VERSCHEURDHEID IN VERSCHEIDENHEID

• GESCHIEDENIS VAN DE CHUNG HWA HUI (1911-1962)

• Onderzoek op basis van het archief van CHH in IISG

• Doctoraalscriptie Moderne Aziatische Geschiedenis Universiteit van Amsterdam 1989

• Begeleider Dr. Go Gien Tjwan

• De ontwikkeling van de Peranakan politieke identiteit in Chung Hwa Hui

1936 5e Lustrum CHH

中

華

會 LEDEN CHH

BEROEPEN

AANTAL LEDEN

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

500

19

11

19

13

19

15

19

17

19

19

19

21

19

23

19

25

19

27

19

29

19

31

19

33

19

35

19

37

19

39

19

41

19

43

19

45

19

47

19

49

19

51

19

53

19

55

19

57

19

59

19

61

# leden in NL • Totaal 1911-62: 1290 leden • Na 1930 niet alle Peranakan-studenten lid • Na 1945 vele ex-leden opnieuw lid CHH

中

華

會

• "De Chinezen hebben zich in Indië niet ingedrongen en zijn daar ook niet overbodig. Integendeel zijn zij daar welkome, ja onmisbare medewerkers voor de ontwikkeling van het land".

• "Wij Indo-Chineezen [zullen] de Chineesche cultuur in ons eigen midden bevorderen, om daaruit de moreele kracht te putten, welke noodig is om het Indonesisch gemeenschapsideaal te verwezenlijken".

Citaten van Han Tiauw Tjong in 1917 en 1918

中

華

會 CHINESE BEWEGING (1911-1917)

BELANGEN INDO-CHINEZEN

• Kinderen van handelselite

• Nederlands onderwijs

• Intellectuele elite

• Binnen koloniale verhoudingen

• Streven naar juridisch gelijkstelling aan Europeanen

PERANAKAN IDENTITEIT

• Culturele identificatie met China

• Chinees nationalisme (sanmin)

• Modern en westers

• Cohesie binnen eigen groep

• Yap Hong Tjoen: associatie

• President 1912-14

中

華

會 ASSOCIATIE (1917-1920)

NIEUWE IDEOLOGIE

• Indonesische emancipatie (Indische Partij)

• Geen belang bij koloniaal stelsel gebaseerd op ras

• Nieuw zelfstandig Indonesië

• Geen onderscheid ras en geloof

• Nieuwe elite: Nederlanders, Chinezen en Indonesiërs

FROMBERG INSPIRATOR

• Indonesisch Verbond van Studerenden

• Chung Hwa Hui

• Indische Vereeniging

• Indologen etc. (o.a. Van Mook & Jonkman)

• CHH oversteeg etnische identiteit

• NL ‘koloniale roeping’

• Wending naar China

中

華

會 INDO-CHINEES NATIONALISME (1920-28)

GROEPSNATIONALISME

• Minder samenwerking NL & ID

• Han Tiauw Tjong: eigen identiteit door kennis eigen taal en cultuur • President 1918 & 1921

• Prijsvraag 1921: • ‘De economische positie der

Chineezen in Indië in verband met de nationale opleving in China’

• Belang familie <- Indo-Chinese groep <- China

GERICHT OP CHINA

• Cultureel

• Chinese taal

• Lezingen

• Politiek

• Guomindang

• Gezant als beschermheer CHH

• Chinese studenten Europa

• Inlichtingendienst

• Repatrieeringsfonds

中

華

會

IDENTITEITSCRISIS EN POLITIEKE KEUZE (1928-1932)

OPKOMST NATIONALISME

• Na Beifa Guomindang-regering

• Sterker Indonesisch nationalisme

• Onderdrukking door NL-overheid

• Crisis etnisch-politieke identiteit

• 1928 banden met PI

• 1930 protest arrestatie PNI-leiders

• 1930 rapport voor Chinese delegatie Volkenbond

• Keuze China of Indonesia

REACTIES

• CHH Hervormings Commissie: herformuleren beginselen

• 1928-31 pan-Aziatisch politiek bewustzijn

• Scheiding der geesten:

• 1932 CHH geen kritiek PI op GMD

• 1932 afscheiding SPTI

• Chung Hwa Hui – Nederlandsch-Indië: coöperatieve koers

中

華

會

CHINEES CULTURISME VERSUS SPTI (1932-1938)

CHH ‘A-POLITIEK’ CHINEES

• CHH zet zich af tegen SPTI en PI

• Tan Kian Hong (bestuur 1932-36)

• Niet samenwerken met Indonesiërs

• Cie van Bijstand nieuwe leden

• (Kritiekloze) steun Guomindang

• Ambulanceteam 1937-38

• 1935 Indische Conferentie

• ‘koloniale’ samenwerking CH-ID-NL

• Contacten studenten Europa

SPTI LINKSE POLITIEK

• Sarekat Peranakan Tionghua Indonesia

• Keuze voor Indonesische etnisch-politieke identiteit, in belang van de Chinese minderheid

• Analyse: geen ras maar klasse • PI & Liga o.i.v. PKI & Komintern

• Steunacties Chinese ex-zeelieden

• Acties tegen Japanse agressie

中

華

會 AZIATISCH EENHEIDSFRONT (1938-1940)

TOENADERING LINKS-RECHTS

• SPTI opgeheven

• Veel voormannen ‘Chinees culturisme’ terug naar ID

• Geen steun, maar niet langer afwijzen Indonesisch nationalisme

POLITIEK VAN SAMENWERKEN

• China: eenheidsfront GMD-CPC

• CHH en PI steunen oproep tegen Japanse agressie in Azië

中

華

會 POLITIEKE STAGNATIE (1940-1945)

TWEEDE WERELDOORLOG

• Weinig activiteiten

• 1941 verbreken banden met PI

• Wel banden met Roepi en Indologen via sport en Indische Conferentie

• Hulpacties behoeftige Totok-Chinezen

NAAR BINNEN GEKEERD

• Sociale activiteiten

• Promotie studie Chinees

• 1941 Prijsvraag toekomst Indo-Chinezen in Indonesië

中

華

會 INDONESISCH NATIONALISME (1945)

REPUBLIK INDONESIA

• 17 augustus 1945: Sukarno en Hatta (ex-voorman PI) roepen Republik Indonesia uit

• CHH accepteert realiteit

• Samenwerking CHH en PI

IDENTITEIT NIET LOUTER CHINEES

• Onafhankelijk Indonesia

• Toekomstvisie

• Opheffen rechtsongelijkheid

• Recht op culturele vrijheid

• Behartiging Indo-Chinese belangen

• Chinese cultuur positieve aanvulling Indonesische cultuur

• Indo-Chinezen eigen plaats in Indonesische natie

中

華

會 POLITIEKE AFZIJDIGHEID (1945-1952)

CHINEZEN SLACHTOFFER

• Bersiap

• Oorlog tussen Nederland en Republik

• CHH neemt afstand van Indonesisch nationalisme

• 1947 congres over Indo-Chinese problemen

• Studiecommissie etnische minderheden

CHINESE IDENTITEIT?

• Benadrukken Chinese cultuur

• Chung San Hui: sympathie CPC

• 1949 Volksrepubliek China

• Wel samenwerking met PI

• 1949 soevereiniteitsoverdracht

• Keuze maken voor nationaliteit

• CHH gaf geen richting, verwarring, minder interne cohesie

中

華

會 SCHEIDING DER GEESTEN (1952)

INDONESISCHE NATIONALITEIT

• Meerderheid leden koos voor Indonesische nationaliteit

• Belangen familie

• Toekomst in geboorteland

• Bestuur CHH: hef dan CHH op

CHINESE CULTURELE IDENTITEIT

• Minderheid voorkwam opheffen CHH

• Veel leden zegden op

• CHH als a-politieke Chinees-culturele vereniging

• Meeste leden NL nationaliteit

中

華

會 A-POLITIEKE EXCLUSIVITEIT (1952-1962)

POLITIEK AFZIJDIG

• Loyaal t.o.v. Indonesia

• CHH wilde geen banden met Beijing of Taipei

• Doel: Chinese cultuur bestuderen en bevorderen

• Geen basis voor vitale vereniging

• CHH hield in 1955 op te functioneren

EINDE CHUNG HWA HUI

• 1961 heractivering

• Politiek afzijdig

• Studie Chinese cultuur

• Sociale cohesie voor Peranakans die zich in Nederland hadden gevestigd

• 1962: activiteiten stoppen

• Continuïteit: • Inisiatip (1982, regio Den Haag)

• Lian Yi Hui (1985, regio Leiden)

• Hua Yi Xie Shang Hui (1987)

• De Vriendschap (1989, regio Amsterdam)

中

華

會 100 JAAR LATER: VAN CHH NAAR CIHC

2011: OPRICHTING CIHC

• Erfgoed verzamelen

• Geschiedenis bewaren

• Sociale cohesie Peranakans

• 2013 studiefonds Hioh Pan -> Stichting voor het Chinees Indonesisch Erfgoed

PERANAKAN IDENTITEIT IN NL?

• Vergrijzing, integratie, assimilatie?

• Band met Indonesië, China?