1603 Creatief in 4 stappen c - ADC | Com Creatief in 4 stappen c.pdf · Jammer, een gemiste kans!...
Transcript of 1603 Creatief in 4 stappen c - ADC | Com Creatief in 4 stappen c.pdf · Jammer, een gemiste kans!...
Creatief denken in 4 stappen
1603 Creatief in 4 stappen ADC commv © VEWA 2016 3
CREATIEF DENKEN IN 4 STAPPEN Zet de Gps van je gewoonte-denken even af
Alphonse Degryse, ADC commv
16 03 CREATIEF in 4 stappen ADC commv © VEWA 2016
Het copyright van deze publicatie is geregistreerd bij VEWA, Vereniging voor Wetenschappelijke en Educatieve Auteurs.
Gebruik van de inhoud door derden is vrij mits volledige bronvermelding.
Creatief denken in 4 stappen
1603 Creatief in 4 stappen ADC commv © VEWA 2016 5
Al in de periode 1940-1950 zien we in zowel de
creatieve sector (reclamewereld: Alex Osborn) als
in 'ernstige' sectoren zoals nationale veiligheid
(onderzoek naar de deugdelijkheid van het
Amerikaanse luchtafweer, Charles Kepner &
Benjamin Tregoe) een gelijke waarneming en zorg
ontstaan: wanneer mensen met een vraag, een
opdracht, een probleem geconfronteerd worden
lijken ze zoveel dingen tegelijk te willen doen dat
het ene proces het andere belemmert: ze
formuleren bv. al flarden van een oplossing terwijl
ze nog niet de hele probleemstelling kennen of nog
niet voldoende informatie op tafel hebben, of ze
gooien 'wilde ideeën' weg omdat deze niet meteen
haalbaar of toepasbaar lijken te zijn, er geen
ervaring is op dat vlak, of geen wil om van
bestaande paden af te wijken.
Het ene na het andere model wordt in die periode
ontwikkeld om systematisch en stapsgewijze
vraag- en probleemstellingen te benaderen: de
PDCA van Deming, het oorzaak-/gevolgdiagram
van Ishikawa, het CPS Creative Problem Solving
model van Osborn en Parnes, en het PSDM
Problem Solving Decision Making model van
Kepner en Tregoe (Soms ook wel de KT methode
genoemd), ...
Alle auteurs hebben in wezen dezelfde goede
argumenten om volgens een gestandaardiseerde
systematiek te werken:
gebruik maken van alle beschikbare informatie, en
het risico verminderen om informatie te missen
borging van de informatie en denkprocessen voor
de toekomst
overdraagbaarheid binnen de organisatie
verzekeren (bv. i.v.m. opleiding, inschakelen van
tijdelijke medewerkers) en continuïteit garanderen
in afwezigheid van de gebruikelijke taakhouders
procedures eenvoudiger toegankelijk maken voor
herhaling en kopiëring, en voorkomen van
onvrijwillige variaties
vergelijkbaarheid bevorderen van gegevens door
standaardisering
tijdwinst door standaardisering
betrokkenheid: eigenaarschap (‘ownership’)
creëren in de organisatie
De rode draad die vergelijkbaar door deze systematieken loopt is deze
STAP OMSCHRIJVING
1. Doel, informatie en kernvraag
wat is het doel, de uitdaging, de wens?
gegevens: zekerheid, betrouwbaarheid, relevantie?
wat is de exacte werk- of onderzoeksvraag?
2. Ideeën genereren, divergentie kwantiteit is belangrijker dan kwaliteit
3. Antwoorden of concepten
ontwikkelen, convergentie filteren, combineren, waarde creëren en ontwikkelen
4. (Pre)start: acceptatie vinden &
concept realiseren
concept naar de praktijk brengen
Creatief denken in 4 stappen
1603 Creatief in 4 stappen ADC commv © VEWA 2016 8
INHOUD
Deze monografie is opgemaakt in MindManager 15
1 Osborn: CREATIEF IN 4 STAPPEN ................................................................................... 11
1.1 STAP 1 VRAAGSTELLING EN VOORBEREIDING ............................................................................ 12
1.2 STAP 2 DIVERGENTIE: VEEL IDEEËN ............................................................................................. 13
1.3 STAP 3 CONVERGENTIE: VAN CREATIEF IDEE NAAR INNOVATIEF CONCEPT .............................. 14
1.4 STAP 4 (PRE)START: ACCEPTATIE VINDEN EN CONCEPT REALISEREN ........................................ 15
2 FACTOREN VAN INVLOED OP CREATIEF OVERLEG EN BESLUITVORMING ....................... 15
2.1 Cultuur en (kern)waarden ........................................................................................................... 17
2.2 Weerstand tegen creatieve denkmethoden ............................................................................... 18
2.3 Blokkerende routines of innoverend Management? .................................................................. 20
2.4 Overleggen en beslissen in Team ................................................................................................ 23
Creatief denken in 4 stappen
1603 Creatief in 4 stappen ADC commv © VEWA 2016 9
3 HULPTECHNIEKEN ........................................................................................................ 29
3.1 STAP 1 TECHNIEKEN BIJ DE START ............................................................................................... 30
3.1.1 Afbakenen ............................................................................................................................ 30
3.1.2 Synoniemen .......................................................................................................................... 30
3.1.3 Abstractieladder ................................................................................................................... 31
3.1.4 Deviatoren ............................................................................................................................ 31
3.1.5 Maak scherpe formuleringen ............................................................................................... 31
3.2 STAP 2 DIVERGENTIETECHNIEKEN ............................................................................................... 33
3.2.1 Schriftelijk brainstormen ...................................................................................................... 35
3.2.2 Associaties ............................................................................................................................ 36
3.2.3 Creatieve spellen. Serious Games ........................................................................................ 37
3.3 STAP 3 CONVERGENTIETECHNIEKEN ........................................................................................... 38
3.3.1 Affiniteitenmatrix en Trostabel ............................................................................................ 39
3.3.2 Filtertechnieken .................................................................................................................... 39
3.3.3 Ontwikkel je eigen waardeconcept. Leren van Cirque du Soleil .......................................... 41
3.4 STAP 4 (PRE)STARTTECHNIEKEN .................................................................................................. 44
3.4.1 ElevatorPitch ........................................................................................................................ 46
3.4.2 Snel en tastbaar concretiseren ............................................................................................. 48
3.5 POLYVALENTE TECHNIEKEN ........................................................................................................ 49
3.5.1 de Bono: 6 Denkhoeden ....................................................................................................... 49
3.5.2 SCHOAVVEN.......................................................................................................................... 54
3.5.3 De kracht van visuele voorstellingen .................................................................................... 55
3.5.4 MindMapping ....................................................................................................................... 57
3.5.5 Actoren-analyse .................................................................................................................... 58
4 BRONVERMELDING ...................................................................................................... 61
Creatief denken in 4 stappen
1603 Creatief in 4 stappen ADC commv © VEWA 2016 11
1 Osborn: CREATIEF IN 4
STAPPEN
Alex Osborn was reeds in 1942 (How to think up)
een pleitbezorger voor het stapsgewijze benaderen
van vraagstukken en problemen. Er wordt wel 's
lachend aan toegevoegd dat hij ook de bedenker
zou zijn van de koffiepauze.
Bron: http://www.creatiefdenken.com/alex-
osborn.php
<citaat> Het scheiden van het bedenken en
beoordelen van ideeën is bedacht door Alex
Faickney Osborn in de jaren vijftig van de vorige
eeuw. Osborn (1888-1966) was oprichter en
directeur van reclamebureau BBDO (Batten,
Barton, Durstine & Osborn). Hij ergerde zich
mateloos aan de manier waarop zijn medewerkers
ideeën bedachten voor nieuwe
reclamecampagnes. Wat gebeurde er? Iemand
opperde een nieuw idee waarop de anderen hun
commentaar en kritiek spuwden. Er ontstond een
discussie waarbij sommigen niets anders deden
dan hun eigen voorkeuren verdedigen. Na een uur
brainstormen waren er niet meer dan tien ideeën.
Osborn gooide het denkproces volledig om en
splitste het in twee fases: voor de koffie ideeën
bedenken, na de koffie evaluatie en selectie van
ideeën. Hij wordt daarom ook wel gezien als de
vader van het brainstormen.
Een beroemde uitspraak van Alex Osborn is
kwantiteit geeft kwaliteit: hoe meer ideeën hoe
beter. Dit is naast de strikte scheiding tussen de
creatieve en de selectiefase (de koffiepauze) een
van zijn bekendste brainstormregels. <einde
citaat>
Osborn zou later met Sid Parnes de CPS methode,
Creative Problem Solving ontwikkelen.
Kijk voor meer informatie over de Osborn-Parnes
Creative Problem Solving Process op
http://members.optusnet.com.au/charles57/C
reative/Brain/cps.htm en
http://www.creativeeducationfoundation.org/
creative-problem-solving/
Creatief denken in 4 stappen
1603 Creatief in 4 stappen ADC commv © VEWA 2016 13
ideeën genereren) is discussie in principe niet
toegelaten.
1.2 STAP 2 DIVERGENTIE: VEEL IDEEËN Lees ook: STAP 2 DIVERGENTIETECHNIEKEN
In deze fase wordt gezocht naar een
groot/maximaal aantal suggesties, elementen,
factoren of (deel)oplossingen en 'wildest ideas'
waarnaar later kan worden terug gegrepen tijdens
de verdere ontwikkeling. Het aantal is hier nu
prioritair. Op dat aantal staan vaak een aantal
remmende hypotheken:
• kennis, ervaring, automatismen, belangen enz.
gaan spelen. Je zoekt in een voor de hand
liggende richting, en mist daarmee andere,
alternatieve of minder evidente
mogelijkheden. Jammer, een gemiste kans!
• na een eerste golf van (meestal de
gebruikelijke en voorspelbare) ideeën en
invallen valt het denkproces stil, en dat doet je
besluiten: 'Dat was het dan'. Jammer, want er
is nog zo veel waar je niet aan gedacht hebt,
en misschien ook minder evident te bedenken
is.
Divergentietechnieken moeten de brainstorm over
deze drempels helpen. Ze kunnen naast of na
elkaar worden gebruikt. Ze kunnen dienen om een
proces op gang te trekken of te variëren, of een
nieuwe doorbraak te forceren wanneer het proces
vroegtijdig stil valt. Eigenlijk hebben alle
technieken eenzelfde doel: de deelnemers
wegvoeren uit hun rationele en logische, voor de
hand liggende overwegingen, en hen binnen leiden
in een wereld van fantasie en freewheelen.
Hou omschrijvingen kort, zowel in schriftelijke als
in mondelinge brainstormsessies.
Laat niet toe dat iemand de stille momenten vol
praat, want dat snijdt de creativiteit en het
initiatief de pas af.
Start met een ambitieus doel: we willen 20
variaties op de opdrachtomschrijving, 50 creatieve
voorstellen, 100 uitspraken, ...
Waarom een rondje brainstormen niet altijd tot
resultaat leidt
• de convergentie, d.i. selectie van waardevolle
ideeën is achteraf vaak een probleem. De
selectiecriteria zijn niet duidelijk of blijken
later niet uitputtend te zijn; er worden plots
andere criteria toegepast of het gewicht van
criteria ten opzichte van elkaar verandert later
in het traject op basis van nieuwe inzichten
• er wordt niet meer gezocht naar manieren om
de geselecteerde ideeën met elkaar te
combineren om zo tot de beste oplossing te
komen
• er wordt niet creatief gezocht naar manieren
om de ideeën om te zetten in werkbare
oplossingen, of het krachtenveld binnen de
organisatie wordt onvoldoende in overweging
genomen. Implementatie van ideeën komt
daarmee onder druk te staan
Wat is brainstormen niét?
De term brainstormen wordt gemakkelijk
misbruikt, bv. om elke vergadering aan te duiden
waarin ideeën worden geopperd. Brainstormen is
echter veel meer dan een creatief koffiekransje:
het is een goed geplande, begeleide en
gestructureerde stap in een globaal creatief
proces. Een belangrijk idee hierin is dat door een
zorgvuldige procesbegeleiding het genereren van
ideeën ver over de gebruikelijke drempel worden
gedragen. Daarvoor is kennis nodig van de
aangewezen brainstormtechnieken, maar ook van
menselijk gedrag tijdens dit soort meetings.
Creatief denken in 4 stappen
1603 Creatief in 4 stappen ADC commv © VEWA 2016 30
3.1 STAP 1 TECHNIEKEN BIJ DE START Lees ook: STAP 1 VRAAGSTELLING EN
VOORBEREIDING
Zoals je hiervoor reeds kon lezen, moeten de
elementen waarvan je vertrekt met het creatief
denkproces worden scherp gesteld in de
allervroegste fase. Hiervoor kunnen een of meer
van volgende technieken nuttig zijn.
3.1.1 Afbakenen
Bron, bewerkt:
http://www.creatiefdenken.com/afbakening-
probleem.php
Om te voorkomen dat er later ruis ontstaat omdat
er verschillende interpretaties werden gegeven
aan een omschrijving, kan je beter nu elk woord
wegen en toetsen onder elkaar.
Je kan als volgt te werk gaan:
Stap voor stap
Formuleer de vraag
Herformuleer ze, bv. door synoniemen te gebruiken of een Abstractieladder op te stellen
Benoem kernwoorden uit de vraag (wat is het?), en ernaast waarmee het niet mag verward worden (wat is het
niet?). Nb Dit is een bekende analyse uit de PSDM methode van Kepner & Tregoe
Stel samen de grenzen vast, en formuleer de opdracht in functie ervan
3.1.2 Synoniemen
Lees ook: Associaties
Bron, bewerkt:
http://www.creatiefdenken.com/synoniem-
methode.php
Een synoniem is een ander woord met ongeveer
dezelfde betekenis. Met synoniemen kan je een
probleemstelling verder aanscherpen doordat
synoniemen het verschil in beleving aangeven.
Een voorbeeld:
Inspireren klinkt heel anders dan aanmoedigen,
aanzetten, animeren, bewegen, bezielen, brengen,
drijven, elektriseren, in geestdrift brengen,
inblazen, instigeren, oproepen, stimuleren en
toejuichen. Net door synoniemen op te lijsten voor
kernwoorden krijgt de totale vraag meer kleur en
diepgang.
Vergelijk ook met 'Associaties'.
Stap voor stap
Schrijf de kernwoorden uit het probleem op
Lijst synoniemen op per kernwoord (gebruik desgevallend een woordenboek)
Maak alternatieve probleemstellingen met willekeurige combinaties van deze synoniemen
Herformuleer de opdracht
Creatief denken in 4 stappen
1603 Creatief in 4 stappen ADC commv © VEWA 2016 34
procedures...) zijn divergentietechnieken een
welkome hulp, omdat ze mensen over hun
remmen en automatismen heen helpen. Je vindt
hierna enkele voorbeelden van dergelijke
technieken.
Creatieve omgeving
Brainstormsessies worden meestal georganiseerd
zoals alle andere standaard vergaderingen. In het
'standaard' karakter schuilt meteen een groot
gevaar: we willen vooral niet alleen 'standaard'
voorstellen tijdens de brainstorm, en dat is
nochtans wat je uitlokt door een 'standaard'
omgeving met de gebruikelijke uurregeling,
zaalinrichting, koffiepauzes enz. Als deelnemers
dan ook nog om de regelmaat terug naar de
dagelijkse praktijk worden afgeleid door Gsm, mail,
onderbrekingen enz. komt er van de brainstorm
gegarandeerd niets in huis.
Zou het dan niet verstandiger zijn om ook de
omgeving van deze bespreking creatief te kiezen,
ver van de dagelijkse routine, bv: een
wandelmeeting, bespreking in een creatieve
omgeving met veel ruimte voor beweging, voeten-
op-tafel sessie, aan de bar, ...
Neem bv. een kijkje op
http://www.creatiefdenken.com/lunchwandelen.p
hp
Je brengt me op een idee...
Je kan natuurlijk ook brainstormen op je eentje, al
is dat extra moeilijk: veel ideeën ontstaan net
omdat anderen je op een idee brengen, en hun
voorstellen nieuwe ideeën bij je oproepen, omdat
je ze spontane associaties maakt. Dat mis je
wanneer die stimulus van buitenaf er niet is. Op
zo'n momenten kan het extra belangrijk zijn om
naar divergentietechnieken te grijpen.
Ben je met verschillende personen betrokken bij
een project waarover je wil brainstormen, maar
zijn jullie niet fysisch aanwezig op dezelfde plek op
hetzelfde moment, dan kan je zeker wat
aanvangen met schriftelijke brainstormmethoden,
zoals 'BrainWriting' en 'Delphi-techniek'. Lees hier
verder meer over.
Friskijkers, Buddies en Mystery Guests
Friskijker
Bron, aangepast:
http://www.creatiefdenken.com/friskijker.php
Een Friskijker is een buitenstaander in de brede zin
van het woord: hij heeft geen belang bij het
onderwerp, hij is niet betrokken bij de gevolgen
van wat er beslist wordt, hij is geen expert van het
onderwerp... Hij heeft hooguit een bredere
basiskennis, heeft ervaring in andere, gelijkaardige
domeinen, en interesse.
Hij heeft liefst wél ervaring in creatieve processen,
en is dus in staat om abstractie te maken van de
rationele aspecten van de voorgeschotelde vraag,
en bij het creatief proces te blijven. Bovendien
beschikt hij liefst ook over een goede
omgevingssensitiviteit en mensenkennis. Het
ideale profiel sluit meer aan bij bescheiden mensen
dan bij personen met een (te) groot ego.
Driekwart van de organisaties blijkt last te hebben
van bedrijfsblindheid. Niet veel organisaties
kennen een structureel beleid om bedrijfsblindheid
te voorkomen. Een manier om afstand te nemen is
het inschakelen van buitenstaanders als een
Friskijker. Dit levert een frisse kijk op de zaak op.
Consultants vervullen soms deze rol t.a.v.
managers: ze fungeren als klankbord, en omdat ze
minder betrokken zijn bij de kleinigheden van elke
dag zijn ze vaak ook beter in staat om een
alternatief beeld te schetsen, suggesties te doen
en helder te zien.
Je zou een Friskijker ook in stap 1 kunnen
inschakelen, om een fris zicht te krijgen op de
vraagstelling als dusdanig.
Buddy
Bron, aangepast:
http://www.creatiefdenken.com/burgerbuddy.php
Buddies worden verbonden aan experten om deze
laatsten regelmatig te voorzien van input van
Creatief denken in 4 stappen
1603 Creatief in 4 stappen ADC commv © VEWA 2016 35
buitenaf. Een voorbeeld is een vrijwillig burger die
als antenne in de straat dienst dient voor een
politicus. In organisaties vervullen
vertrouwenspersonen deze rol soms ook voor het
management.
Het voordeel van een 'Buddy' boven een
'persoonlijke kennis' is dat er geen persoonlijke
band is. Hierdoor kan een Buddy zijn 'Mate'
kritischer volgen.
Mystery Guest
'Mystery Guests' (in een commerciële omgeving
vaak 'Mystery Shoppers') geven zich uit voor klant,
en screenen de manier waarop ze geholpen
worden. Ze kijken dus van buitenaf naar
functionaliteit en kwaliteit. De informatie die op
die manier binnen komt in de organisatie, en
vooral de verwachtingen die gecommuniceerd
worden zijn in sommige gevallen ook bruikbaar om
op zoek te gaan naar alternatieven buiten het
huidige 'standaard' aanbod.
3.2.1 Schriftelijk brainstormen
Bij brainstormen denk je aan open communicatie,
Face2Face in groep, een variant op de
overbekende vergaderingen. Dat kost natuurlijk
geld en tijd, en bovendien is het niet gezegd dat
iedereen op eenzelfde moment beschikbaar kan
zijn, of net op dàt moment piekt in creativiteit.
Brainstormen kan ook op afstand, en met z'n allen
op verschillende momenten. Hierna beschrijven we
enkele van deze (schriftelijke)
brainstormtechnieken. We kunnen hieraan nog
toevoegen dat van sommige e-technieken, zoals
MindMappen (zie verder) een platformversie
bestaat, die toelaat met verschillende betrokkenen
op eenzelfde 'document' te brainstormen.
Schriftelijk brainstormen kan ook gewoon een
onderdeel zijn van een brainstormmeeting. Hoe
dat werkt beschrijven we hieronder. Schriftelijk
brainstormen kan in dat geval voordelen hebben
wanneer de verhoudingen of persoonlijkheden van
de betrokkenen voor wrijvingen en botsingen
kunnen zorgen, bv. een groep waarin zeer
dominante en erg introverte deelnemers aanwezig
zijn. In een eerste fase schriftelijk brainstormen
krijg je een meer uitgevlakte participatie van
iedereen.
Nominale groepstechniek, BrainWriting
In de Nominaaltechniek of Brainwriting schrijven
de deelnemers hun invallen op.
Dit heeft voordelen, want door elke afwezigheid
van interactie is er geen rem t.a.v. elkaar. Jammer
genoeg is er ook geen kruisinspiratie tussen de
deelnemers. Hierdoor kunnen mensen vrij lang
geblokkeerd blijven in hun gedachtenontwikkeling
'het wil maar niet komen...'
De schrijffase is beperkt in de tijd. Na een
afgebakende tijd worden de ideeën opgelijst, en ga
je verder in plenaire vergadering.
Je kan de uitkomst ook manipuleren, bv. door per
individuele deelnemer een ander denkkader te
geven (deviatie, de Bono, ...). Dit geeft in het
plenair gedeelte verrassende botsingen.
Creatief denken in 4 stappen
1603 Creatief in 4 stappen ADC commv © VEWA 2016 40
Het helpt wanneer de filtering ernstig en
gestructureerd verloopt, en daarbij kunnen
filtertechnieken een dienst bewijzen. We noemen
er hierna enkele van...
Turfen, 1/1 kiezen
Turfen is een zeer snelle en eenvoudige methode
om de populariteit van ideeën in de groep te
screenen.
Stap voor stap
Breng alle ideeën in kaart
Geef iedereen een gelijk aantal turfs (bv. 10 bolletjes-stickers)
Maak de balans per idee
Helaas levert de methode weinig nuances, wat in
de volgende technieken wordt goed gemaakt.
1/1 Kiezen, 'of/of' is vergelijkbaar qua kwaliteiten,
en qua zwakten, tenzij je voor elke 2
tegenovergestelde ideeën een fanclub organiseert,
en de keuze pas wordt gemaakt na een debat over
voor- en nadelen. De moeite voor complexe en
interessante ideeën, lastig voor elk individueel
voorstel dat uit de divergentie komt.
Driekleurenmethode
referentie: COCD, Centrum voor de Ontwikkeling
van Creatief Denken
Elke deelnemer beschikt over 3 kleuren kaartjes
die staan voor
blauw gewoon, geen uitdaging, niet vernieuwend, déjà vu
rood origineel, uitdagend, innovatief, doorbraak, opwindend, proberen waard
geel origineel maar niet realiseerbaar, laten liggen voor de toekomst, de rode ideeën van morgen
Voor elk idee wordt gestemd: aantal
blauw/rood/oranje
Bepaal vooraf wat de voorwaarden zijn om een
idee mee te nemen of te parkeren. Is er een
twijfelgeval (in het slechtste geval evenveel van
elke kleur...) neem het idee dan eventueel toch in
overweging tot het tegendeel bewezen wordt.
Een meerderheid blauw of een meerderheid oranje
gaan naar de slapende reserve (gooi NOOIT een
idee definitief weg).
Gewogen Driekleurenmethode
Een variant op de vorige methode bestaat er in de
deelnemers een gelijk aantal klevertjes van
verschillende kleur te geven, bv. 10 rood, 7 blauw,
5 geel. Ze kunnen dan bij de ideeën waarin ze het
meest geloven meer rode klevertjes plakken, en bij
Creatief denken in 4 stappen
1603 Creatief in 4 stappen ADC commv © VEWA 2016 45
tevoren welk verhaal je over jezelf wilt vertellen en
welke elementen daarvan bij je gesprekspartners
moeten blijven hangen. Stel jezelf de volgende
vraag: wat wil ik dat ze van mij onthouden en
doorvertellen?
Bron:
http://www.creatiefdenken.com/plakfactor.php
<citaat> Waarom blijven sommige ideeën hangen
en andere niet? Zes factoren die de plakfactor
bepalen op een rij.
Eenvoudig: Zoek de kern.
Onverwacht: Met verrassing trek je
aandacht.
Concreet: Abstracte ideeën zijn moeilijker te
onthouden dan concrete.
Geloofwaardig: Laat autoriteiten en feiten
het idee onderbouwen.
Met gevoel: Appelleer aan eigen belang en
identiteit.
Met een verhaal: Inspireer mensen tot
handelen met een mooi verhaal.
<einde citaat>
Maak het tastbaar en concreet, gebruik een staal
In sommige gevallen kan je argumenten illustreren
aan de hand van een staal. Dat kan een prototype
zijn, een onderdeel of een materieel voorbeeld van
wat je precies wil aantonen of laten beproeven.
Sommige temperamenten (in MBTI noemt men ze
Sensers, de zintuiglijken) hebben er behoefte aan
zaken écht te zien, te ruilen of te (be)proeven. Ze
missen deels de complementaire eigenschap die
Intuïtievelingen hebben om zich zaken voor te
stellen. Onnodig te zeggen dat deze materiële
voorbeelden absoluut moeten functioneren of
doen waarvoor ze bedoeld zijn. Wanneer je
iemand die je wil overtuigen van een sterk concept
een model in de hand duwt dat op zich niet goed
werkt gaat het vertrouwen er snel op achteruit.
tenzij je natuurlijk net wilde aantonen waar je de
verbeterde werking zou aanbrengen; maar dat is
dan weer een ander doel.
Staal kan je vervangen door foto, model, ervaring,
... Hiermee betreden we het terrein van wat
marketeers 'Customer Experience, Customer
Journey Mapping' of 'Moments of Truth' zullen
noemen.
Maak voordelen 'invoelbaar', 'SEXI'
Bron: http://www.debatrix.com/nl/2009/02/maak-
voordelen-invoelbaar/
<citaat> Spreek niet vol trots over
producteigenschappen, terwijl je vergeet om de
klant te vertellen wat zijn voordelen zijn bij het
product. Hoe maak je een voordeel overtuigender
voor je doelgroep?
Het druist waarschijnlijk geheel tegen je intuïtie in,
maar uit wetenschappelijk onderzoek naar
marketing in Amerika, blijkt de grootte van het
voordeel minder belangrijk te zijn voor de
overtuigingskracht dan de invoelbaarheid. Een
voordeel wordt 'invoelbaar' wanneer mensen
zichzelf ervan kunnen zien profiteren. Maak
voordelen dus tastbaar door het zo kleurrijk
mogelijk te beschrijven dat mensen het helemaal
voor zich kunnen zien.
Waarom werkt het?
Mensen maken meestal geen beslissingen door
rationeel alle voordelen tegen de nadelen af te
wegen. Nee, meestal gebruiken we een
snelkoppeling: gevoel. Daarom is het belangrijk om
daarop in te spelen. En dat doe je door elk
voordeel tastbaar en persoonlijk te maken.
Creatief denken in 4 stappen
1603 Creatief in 4 stappen ADC commv © VEWA 2016 55
Het gaat opnieuw om een hulpmiddel dat in alle
fasen van het creatief denkproces z'n nut kan
bewijzen. Enkele voorbeelden, zie je het verband
met SCHOAVVEN?
Ook SCHOAVVEN kan je vanuit verschillende
perspectieven. Stel je voor dat je een opdracht zou
geven aan leden van het creatief team, in
combinatie met een de Bono hoed...
3.5.3 De kracht van visuele voorstellingen