Beleidsinformatie in het nieuwejeugdstelsel

Informatiebijeenkomsten voorgemeenten

februari - maart 2015

1. Welkom

2. Gemeentelijke Monitor Sociaal Domein

3. Sturing in het jeugddomein en geleerde lessen

4. Beleidsinformatie voor de Jeugdwet

5. Vragen

6. Afsluiting

Agenda van de informatiebijeenkomst

18-2-2015 2

Gemeentelijke monitor sociaal domein

Regiobijeenkomsten gemeentenFebruari - maart 2015

Doelstelling aan de startHorizontale evaluatie

De monitor helpt gemeenten:

• te sturen

• beleid te (her)formuleren

• prestaties te vergelijken

(op wijkniveau)

• verbeteren / leren

Dit is een sterke verbetering!

Inzicht in de ‘huidige werkelijkheid’ in de wijk zodat snelle interventies door gemeente mogelijk zijn

Startpunt 2015: inzicht in gebruik en stapeling sociaal domein, verwijzingen, samenloop met Wlz en Zvw en inzicht in de beweging (verschuiving en uitstroom) in de piramide van zorg en ondersteuning, early warning items en inzicht in sociaal profiel van gemeente

Inzicht in praktijkvariaties

Gemeentelijke monitor Sociaal Domein 2.0Inzicht in maatschappelijke effecten op wijkniveau, zodat gemeenten kunnen sturen op kwaliteit binnen budgettair kader en kunnen sturen op realiseren van de transformatie.

Inzicht in de behaalde uitkomsten

Inzicht in de cliëntervaring en de kosten in het sociaal domein

Ontwikkelagenda monitorGezamenlijk groeimodel met en voor gemeenten

Uitgangspunten aan de basisUitgangspunten gemeentelijke monitor sociaal domein

• Eenmalige (beperkte) uitvraag, meervoudig gebruik

• Waar mogelijk op BSN niveau informatie verzamelen en geaggregeerd en

geanonimiseerd ontsluiten

• Beperkte administratieve lasten: gegevens worden waar mogelijk ontsloten vanuit het

primaire proces en/of bestaande statistische informatie van CBS

• Waar mogelijk aansluiten bij bestaande bronnen, indicatoren en definities

• Niet alle indicatoren hebben dezelfde frequentie

• Verschijningsvorm: een rapportage en de mogelijkheid voor gemeenten om data op te

vragen op geaggregeerd niveau op waarstaatjegemeente.nl

• De gemeentelijke monitor is een groeimodel

• Met het Rijk zijn bestuurlijke afspraken gemaakt over de invulling van de verticale

verantwoording en hergebruik van informatie: horizontale verantwoording is waar

mogelijk leidend

Welke inzichten biedt de monitor?Gegegevensset vastgesteld op BALV 18 juni

• Gestart wordt met een kleine set voor inzicht in gebruik sociaal domein

• Basisset - gegevens die elke gemeente verzamelt

• BSN

• Type maatwerkarrangement

• Begin- en einddatum

• Type instelling

• Gemeenten doorlopen gezamenlijk leerproces van de inzichten op basis van de

facultatieve set

• Facultatieve set - set van verrijkende statistieken die optioneel verzameld worden

Welke inzichten biedt de monitor?Indicatoren

Inzichten die de monitor biedt: vanaf 2016

Maatschappelijkeeffecten

Wijkprofiel

Early warningitems

Tevredenheid

Gebruik sociaal domein

• Inzicht in belangrijkste voorspellers van gebruik

• Wijkkenmerken

• Opbouw bevolking

• Cliëntervaring en toegankelijkheid: inzicht perceptie dienstverlening

• Versterken eigen kracht en

zelfredzaamheid

• Participatiegraad

• Inzicht gebruik

• Beweging in de keten (verschuiving en uitstroom)

• Stapeling

• Gebruik Wlz en Zvw

• Verwijzingen

• Inzicht in de kosten

Alleen beschikbaar bij aanlevering facultatieve set

Informatiestromen monitor in 2015

Participatiewet

Jeugd

Wmo

Kosten Jeugd

Sociale basis-

ondersteuning

CBS:

datawarehouse +

verrijken (o.a.

wijkprofiel en early

warning items)

Hergebruik bestaande

statistieken SRG + BUS

Hergebruik

beleidsinformatie Jeugd

(aanbieders CBS)

Nieuwe aanlevering

gemeente CBS o.b.v.

standaarden iWmo

Nieuwe aanlevering

gemeente CBS alleen

totale kosten per

voorziening

Nieuwe aanlevering

gemeente CBS alleen

totale kosten

Registratie Aanleveren

Ontwikkelingen 2015

Inhoudelijke ontwikkeling

• Ontwikkelen (in pilots ISD) uitkomstindicatoren -> maatschappelijke effecten

• Ontwikkelen indicatoren sociale leefomgeving, zelfredzaamheid, samenredzaamheid,

mentale gezondheid en leefstijl en inzicht in inzet mantelzorgers en vrijwilligers (traject

van GGD GHOR)

• Inzicht in cliëntervaring Wmo en outcome-criteria NJI

Technische ontwikkeling

• Integratie geodata en Big Data

• Remote access t.b.v. analyse microdata en maatwerkverzoeken

• Onderzoeken mogelijkheden GGK

Vereenvoudigen monitorlandschap sociaal domein

Hoe deel te nemen aan de monitor?

Gegevensaanlevering start in maart 2015

• 1-15 april 1e gegevensaanlevering aan het CBS

• 18-31 mei mogelijkheid tot correctielevering (opt-in systeem: gemeente bepaalt

publiceren)

• 1e week van maart communiceert het CBS over gegevensaanlevering

Eerste versie dashboard beschikbaar in augustus 2015

Geef de contactpersoon door met het aanmeldformulier

https://formulieren.kinggemeenten.nl/monitor_sociaal_domein

of per mail naar waarstaatjegemeente@kinggemeenten.nl

• www.visd.nl/beleidsinformatie

• Marijke.Ploegman@vng.nl

• Hinke.Gijzel@vng.nl

• Chris.Vast@Kinggemeenten.nl

• Eric.deKruik@Kinggemeenten.nl

Meer informatie

Geleerde lessen in

sturing van Jeugdhulp

14

1. Informatie verzamelen en sturen in de jeugdzorg door het Rijk

2. Zorgverzekeringswet

3. Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten

4. Lessen uit informatieverzameling Wet op de jeugdzorg

5. Nieuwe uitdagingen bij verzamelen informatie Jeugdwet

Sturing in de (Jeugd)zorg: less is more!

15

1. Zijn geleverde diensten meetbaar en dus te monitoren?

2. Kon er met die informatie worden gestuurd?

Wat zijn de centrale vragen bij sturing met beleidsinformatie?

18-2-2015 16

•Hulp in termen van ondersteuning en begeleiding is veelal goed te omschrijven, te tellen en te monitoren.

•In de curatieve zorg neemt die meetbaarheid van effecten af van snijdende specialismen, naar niet snijdende specialismen tot de geestes- en gedragswetenschappen.

•Het meten van de effectiviteit van preventie (jeugd)zorg is een aparte tak van sport. Storende factoren zijn de 4 W’s.

Meetbaarheid van verschillende vormen van jeugdhulp

18-2-2015 17

Zorgverzekeringswet (Liberale wet)

18-2-2015 18

How much do we know? Clinical Evidence, BMJ Group, elk half jaar een update

•Recht op zorg, met juridisch uitgewerkt indicatiestelling, Awbzhad goede monitor met gedetailleerde gegevens;

• Echter, geen sturing op basis van die cijfers omdat:

• De toegangeisen zijn leerbaar.

• PGB-adviseur kent regels beter indicatiesteller.

• Perverse prikkel: Zorg in natura van budget zorgkantoor, PGB kosten centrale pot (veruit meerendeel zorg is PGB).

AWBZ/WJZ (Sociaal-democratische wetten)

18-2-2015 19

1. Geen zicht op cliëntstromen zonder data over unieke cliënten.

2. Hoe gedetailleerder de uitvraag, hoe groter de kans dat aanbieders de financier sturen ipv andersom.

3. Getrapte informatievoorziening van instelling, BJZ, Provincie naar rijk gaf onbetrouwbare data door uiteenlopende belangen.

4. Verwevenheid met verantwoordingsinformatie vertroebelt zicht op werkelijkheid, zoals bij de wachtlijstdiscussie.

5. Alleen tijdelijk zicht door dienstverlening consultants die eigen databases onderhouden met unieke cliënten.

Lessen uit beleidsinformatie zorgwetten

18-2-2015 20

• Administratieve lastendruk: De VNG geeft het signaal af dat inmiddels meer dan 70.000 producten door de gemeenten zijn gedefinieerd voor Jeugd en Wmo.

Ontluikend knelpunt

18-2-2015 21

Sturen op wantrouwen of sturen op vertrouwen.

Stelling:

Gemeenten sluiten contracten met aanbieders op hoofdlijnen, medewerkers toegang kunnen nadere afspraken maken met aanbieders waar ze naar verwijzen.

Less is More

18-2-2015 22

Beleidsinformatie

Jeugdwet

23

https://www.youtube.com/watch?v=abDtRURfah0

Filmpje

18-2-2015 24

Sinds 1 januari zijn gemeenten verantwoordelijk voor het overgrote deel van het beleid in het sociale domein

Goede beleidsinformatie is daarbij onontbeerlijk

Hoe onnodige administratieve lasten en kosten te voorkomen?

Uniforme en landelijke afspraken:

• In de ‘materie’ wetten: Jeugdwet, WMO, Participatiewet

• In landelijke afspraken tussen rijk en gemeenten over monitoring in het sociaal domein

Beleidsinformatie vanaf 1-1-2015

25

Landelijke beleidsinformatie jeugd is bepaald in de Jeugwet en gaat over:

• Jeugdhulpgebruik

• Jeugdbescherming

• Jeugdreclassering

• Niet over preventie

Noot: beleidsinformatie AMHK zoals in de Jeugdwet, maar dan in de WMO.

In deze presentatie:

• Hoe zijn we tot de regeling in de Jeugdwet gekomen?

• Wat staat er in deze regeling?

• Welke gegevens hebben gemeenten straks tot hun beschikking?

Beleidsinformatie jeugd

18-2-2015 26

• Ander onderzoeksmodel (3-trapsmodel);

• Minimale gegevensverzameling op basis van unieke personen (BSN);

• Informatie rechtstreeks halen bij de bron (aanbieders);

• Beleidsinfo losgekoppeld van financiële verantwoording en toezicht.

Nieuwe aanpak voor de Jeugdwet

18-2-2015 27

Eerste trap

Benchmark op basis van een beperkte set van gegevens op gemeente niveau (voor gemeenten en Rijk) en zo mogelijk op wijkniveau (voor gemeenten).

Analyse op de uitkomsten: wat valt op?

Tweede trap

Nader (diepte) onderzoek van de opvallende uitkomsten

Waardoor zijn de verschillen te verklaren?

Onderzoek op basis van een analysekader

Derde trap

Conclusies

Methoden voor inbedding van de resultaten

Drietrapsmodel

18-2-2015 28

• Gegevensverwerking voor beleidsinformatie vastgelegd in de Jeugdwet, het Besluit Jeugdwet en de Regeling Jeugdwet

• Persoonsgegevens voor beleidsinformatie alleen binnen de kaders van de vastgestelde dataset

• Persoonsgegevens voor beleidsinformatie alleen naar het CBS

Ruimte voor gemeenten:• Andere gegevens dan persoonsgegevens• Geagregeerde gegevens• Voorwaarde: Gegevens zijn noodzakelijk voor het beoogde doel:

“……de totstandbrenging van een doelmatig, doeltreffend en samenhangend gemeentelijk beleid….”

(art 7.4.1 lid 2 Jeugdwet)

Folder: “Het verzamelen van beleidsinformatie onder de loep”

Wettelijke kaders beleidsinformatie

18-2-2015 29

Jeugdhulpaanbieders Gecertificeerde instellingen

Per jeugdige: Per jeugdige:

BSN BSN

Geboortedatum Geboortedatum

Geslacht Geslacht

Postcode/gemeente Postcode/gemeente

Datum aanvang jeugdhulp Datum aanvang maatregel

Datum einde jeugdhulp Datum einde maatregel

Type ingezette jeugdhulp Datum overgedragen/overgedragen gekregen

Verwijzer naar jeugdhulp Type maatregel JB en JR

Reden beëindiging jeugdhulp Datum eerste contact

Reden beëindiging maatregel

Inzet erkende interventies

Activiteiten in preventief justitieel kader

Vastgestelde dataset

18-2-2015 30

Hulpvormen

• Jeugdhulp zonder verblijf

Uitgevoerd door het wijk- of buurtteam

Niet uitgevoerd door het wijk- of buurtteam

Ambulante jeugdhulp op locatie van de aanbieder

Daghulp op locatie van de aanbieder

Jeugdhulp in het network van de jeugdige

• Jeugdhulp met verblijf

Pleegzorg

Gezinsgericht

Gesloten plaatsing

Verblijf bij een jeugdhulpaanbieder anders dan bovenstaand verblijf

Type Jeugdhulp (1)

18-2-2015 31

Perspectieven

• Stabilisatie van een crisissituatie

• Diagnostiek

• Begeleiden

• Behandelen

Type Jeugdhulp (2)

18-2-2015 32

Verwijzers volgens de Jeugdwet:

• Gemeentelijke toegang

• Huisarts

• Jeugdarts

• Gecertificeerde instelling

• Medisch specialist

• Geen verwijzer (vrij toegankelijke jeugdhulp)

• Onbekend (vóór 1-1-2015 gestart)

Verwijzers

18-2-2015 33

• Afgesloten volgens plan

• Voortijdig afgesloten: in overeenstemming

Eenzijdig door cliënt

Eenzijdig door de aanbieder

Wegens externe omstandigheden

Reden beëindiging jeugdhulp

18-2-2015 34

Jeugdbescherming:

• Ondertoezichtstelling

• Voorlopige ondertoezichtstelling

• Voogdij

• Voorlopige voogdij

• Tijdelijke voogdij

Type maatregelen JB en JR

Jeugdreclassering:

• Toezicht en begeleiding: gedwongen

• Toezicht en begeleiding: vrijwillig

• ITB Harde Kern

• ITB Criem

• Scholings- en trainingsprogramma

• Gedragsbeïnvloedende maatregel

• Voorbereiding gedragsbeïnvloedendemaatregel

18-2-2015 35

• Doorlooptijd tot het eerste contact

• Overdracht naar andere gecertificeerde instelling

• Inzet erkende interventies jeugdreclassering

• Reden beëindiging:

• Volgens plan

• Tussentijdse opheffing

• Bereiken 18 jarige leeftijd

• Overgang naar andere maatregel/volwassen reclassering

• Overlijden jeugdige

Gegevens JB en JR

18-2-2015 36

• Alleen uit te voeren door gecertificeerde instellingen

• Specifieke preventieve- en nazorgactiviteiten

• Is geen jeugdhulp

• Inzet specifieke expertise gecertificeerde instellingen

• Ter voorkoming van (opnieuw) een maatregel

Activiteiten in preventief justitieel kader

18-2-2015 37

• Statistieken en standaardrapportages2 x per jaar

Oktober: eerste helft van het jaar

April: tweede helft van het voorgaande jaar

• Uitzondering:Eerste publicatie eind juli 2015

Over eerste kwartaal 2015

• Locaties:StatLine www.statline.cbs.nl

Landelijke Jeugdmonitor www.jeugdmonitor.cbs.nl

Waarstaatjegemeente.nl www.waarstaatjegemeente.nl

Publicaties CBS

18-2-2015 38

Cijfers CBS komen beschikbaar via waarstaatjegemeente.nl (veelal met statistische bewerkingen)

Daarnaast rechtstreeks beschikbaar via het CBS (zonder statistische bewerkingen):

• Zelf tabellen samenstellen in StatLine

• Maatwerkonderzoek door het CBS

• Remote Access onderzoeksomgeving

• Periodiek nader onderzoek ism VWS, VenJ en VNG

Nader onderzoek

18-2-2015 39

StatLine en voorbeeld

tabellen

beleidsinformatie

Jeugd

40

Uitleg van een StatLine tabel 1 van 3

18-2-2015 41

Hoe werkt het?• In dit geval 4 tabbladen• Op elk tabblad moet je iets kiezen om zo de rijen en

kolommen van je tabel samen te stellen

Uitleg van een StatLine tabel 2 van 3

18-2-2015 42

Alles gekozen?

Klik op Toon gegevens

Let op celvulling: cellen met te weinig vulling worden niet getoond

veel detail kiezen in een tabblad = minder detail kiezen in andere tabbladen

Uitleg van een StatLine tabel 3 van 3

18-2-2015 43

Dit is dan het resultaat.Dit kun je vervolgens nog • Aanpassen• Grafiek van maken• Kaart van maken• Downloaden (bv als Excel)

1. Jeugdigen en trajecten per wijk

2. JH/JB/JR naar zorgkenmerken per regio

3. JH/JB/JR naar gemeente

4. JH/JB/JR naar duur en regio op peildatum

5. JH/JB/JR naar gemeente op peildatum

6. Personen met JH/JB/JR naar leeftijd en geslacht op peildatum

7. Volume in-/uitstroom JH naar verwijzer, perspectief en duur

8. Volume in-/uitstroom JH naar gemeente

9. Verwijzer en duur trajecten naar gemeente

Tabellen CBS

10. Volume in-/uitstroom JB naar

duur

11.Volume in-/uitstroom JB naar

gemeente

12. Duur JB naar gemeente

13. Volume in-/uitsroom JR naar

duur en erkende interventies

14. Volume in-/uitstroom JR naar

gemeente

15. Duur JR naar gemeente

16. Benchmarktabel

17. Huiselijk geweld en

kindermishandeling

18. Strafrechtketenmonitor

18-2-2015 44

Onderwerpen Soort jeugdhulptraject/maatregel Regio Perioden

□ Totaal jeugdigen□ Totaal alle jeugdhulp, -bescherming en -reclassering □ Nederland □ Eerste kwartaal 2015

Leeftijd Jeugdhulp □ Wijk□ 0 tot 4 jaar □ Totaal Jeugdhulp Halve jaren□ 4 tot 12 jaar □ Jeugdhulp zonder verblijf □ Januari t/m juni 2015□ 12 tot 18 jaar □ Jeugdhulp met verblijf □ Juli t/m december 2015□ 18 tot 23 jaar JeugdbeschermingSamenstelling huishouden bij hulpvraag □ Totaal Jeugdbescherming Jaar□ Jeugdige met een ouder □ Kinderbescherming □ 2015

□ Jeugdige met twee ouders□ Activiteiten in het preventief justitieel kader

□ Andere huishoudens Jeugdreclassering□ Totaal Jeugdreclassering

□ Totaal trajectenTraject naar duur van de trajecten□ Nog niet voltooid trajectVoltooid traject□ Totaal voltooide trajecten□ 0-3 maanden□ 3-6 maanden□ half jaar tot 1 jaar□ 1 jaar tot 2 jaar□ 2 jaar tot 3 jaar□ 3 jaar tot 4 jaar□ 4 jaar of langerTraject naar verwijzer□ Gemeentelijke toegang□ Huisarts□ Jeugdarts□ Gecertificeerde instelling□ Medisch specialist□ Geen verwijzer□ Onbekend

WijktabelJeugdigen en zorg

naar wijk

Onderwerpen In- en uitstroom Verwijzer Kenmerken traject Perioden

□ Totaal alle jeugdhulptrajecten□ Totaal alle jeugdhulptrajecten

Verwijzer bij aanvang zorg □ Totaal alle trajecten

□ Eerste kwartaal 2015

Jeugdhulp zonder verblijf Waarvan Instroom □ Totaal alle verwijzers □ 0-3 maanden□ Totaal alle jeugdhulp zonder verblijf □ Totaal instroom □ Gemeentelijke toegang □ 3-6 maanden Halve jaren

□ Uitgevoerd door het wijk- of buurtteam □ Eerste instroom □ Huisarts □ half jaar tot 1 jaar□ Januari t/m juni 2015

Niet uitgevoerd door het wijk- of buurtteam□ Herinstroom (herhaald beroep) □ Jeugdarts □ 1 jaar tot 2 jaar

□ Juli t/m december 2015

□ Totaal niet uitgevoerd door wijk- of buurtteams Waarvan Uitstroom□ Gecertificeerde instelling □ 2 jaar tot 3 jaar

□ Januari t/m juni 2016

□ Ambulante jeugdhulp op locatie van de aanbieder □ Totaal uitstroom □ Medisch specialist □ 3 jaar tot 4 jaar□ Juli t/m december 2016

□ Daghulp op locatie van de aanbieder □ Beëindigd volgens plan □ Geen verwijzer □ 4 jaar of langer ….□ Jeugdhulp in het netwerk van de jeugdige Voortijdig afgesloten □ Onbekend

Jeugdhulp met verblijf□ Totaal voortijdig afgesloten Perspectief Jaren

□ Totaal alle jeugdhulp met verblijf □ In overeenstemming□ Totaal alle perspectieven □ 2015

□ Pleegzorg □ Eenzijdig door de cliënt□ Stabilisatie van een crisissituatie □ 2016

□ Gezinsgericht□ Eenzijdig door de aanbieder □ Diagnostiek ….

□ Gesloten plaatsing□ Wegens externe omstandigheden □ Begeleiden

□ Verblijf bij een jeugdhulpaanbieder anders dan bovenstaand verblijf □ BehandelenTabel

JeugdhulpVolume, in- en

uitstroom

Betaald maatwerk op het vlak van Beleidsinformatie Jeugd

• Altijd vooraf intake en offerte

• Zelfde privacy eisen rondom celvulling

• Simpel maatwerk

Nadere detaillering die wel in de landelijke Statline tabellen zit, maar niet in de StatLine tabellen op gemeenteniveau

Bijvoorbeeld voor één gemeente de jeugdhulptrajecten ook uitsplitsen naar duur van traject. Reken in dit geval op circa € 800

• Complex maatwerk

Bv aankoppelen van meer data naast de verzamelde gegevens voor Beleidsinformatie Jeugd om dwarsverbanden te leggen.

Kosten zeer uiteenlopend, erg afhankelijk van details verzoek.

Hoe?

• Bel het CBS op 088 570 70 70

• Mail je vraag naar info@cbs.nl

• Gebruik het contactformulier op www.cbs.nl

Hoe werkt maatwerk bij het CBS?

18-2-2015 47

• Handleiding StatLine op CBS websitehttp://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/9FCD6A1E-D711-49E5-9676-9AD3D17AEA88/0/handleidingstatline54.pdf

• Filmpje StatLine op CBS websitehttp://www.cbs.nl/nl-NL/menu/cijfers/statline/zelf-tabellen-maken/statline-demo-2013-06.htm

• CBS biedt op verzoek een gratis cursus StatLine van 2 uur aan voor gebruikers (journalisten, onderzoekers, beleidsmedewerkers). Denk in dit geval bijvoorbeeld aan enkele regionale bijeenkomsten.

Meer informatie over werking StatLine

18-2-2015 48

www.voordejeugd.nl/beleidsinformatie

www.cbs.nl/beleidsinformatie-jeugd

www.waarstaatjegemeente.nl

mj.blaauw@minvws.nl

e.v.bostelen@minvws.nl

Ruud.vanherk@minvws.nl

Meer informatie

18-2-2015 49