zorg

138 9-2005 > zorg & financiering

eenderde van het totale bedrag dat budgethou-ders besteden aan zorginkoop bij mantelzorgers.Het schrappen van de mogelijkheid om met eenPGB mantelzorg in te kopen levert volgens hetITS dan ook niet zo’n heel grote besparingenop: maximaal 26,2 miljoen euro op jaarbasis.Dat komt onder andere doordat de PGB-houdersdan voor een groot deel zouden overstappen opde – duurdere – zorg in natura.Veel mantelzorgers zouden ook vrijwillig zorgblijven leveren als hun werk niet meer betaald

zou worden. Dat komt voor een groot deel door-dat de zorgrelatie tussen mantelzorger en bud-gethouder zich kenmerkt door een ouder-kind-relatie of omgekeerd. Veel van de mantelzorgersblijken vrouw: vier op de vijf. Veel mantelzorgwordt verleend vanwege de emotionele betrok-kenheid bij de zorgvrager. Als mantelzorgerswillen stoppen met hun hulp (in 14% van degevallen), ligt daar vaak overbelasting aan tengrondslag.Bron: Stcrt. 2005, nr. 202<

Aanpassingen in de AWBZ-zorg en de introduc-tie van de Wet maatschappelijke ondersteuningversnellen de vermaatschappelijking van de zorgen de participatie voor mensen met beperkingen.

Dat schrijft Staatssecretaris Ross aan de TweedeKamer in haar reactie op het rapport Vermaat-schappelijking in de zorg van het Sociaal en Cultu-reel Planbureau. Volgens het SCP-rapport biedtde WMO kansen om de participatie van mensenmet beperkingen te vergroten. Het SCP waar-schuwt echter voor een te grote belasting vanvrijwilligers en mantelzorgers. Ross onderschrijft deze conclusie en houdt deontwikkelingen in de informele zorg nauwlet-tend in de gaten. Zo zegde de Staatssecretarisgemeenten in juni al extra geld toe voor de man-telzorg. Ross wil dat gemeenten het extra geldgebruiken om te voorkomen dat mantelzorgerste zwaar belast worden.

Mantelzorg in de AWBZ

Ook in de AWBZ heeft de ondersteuning vanmantelzorgers de aandacht. Zo moet hetCentrum Indicatiestelling Zorg mantelzorgersmeer betrekken bij de indicatiestelling van eencliënt. Daarnaast moet de indicatiesteller ookde behoefte aan ondersteuning van de mantel-zorger meenemen in het indicatiebesluit voor decliënt. De Staatssecretaris benadrukt in haarreactie op het SCP-rapport nog eens dat ze dedraagkracht van informele hulpverleners nauw-lettend blijft volgen.Vermaatschappelijking in de zorg is de ontwik-keling om zorg zo veel mogelijk in de eigenomgeving te leveren. Mensen met een zorg- ofhulpbehoefte moeten zo normaal mogelijk kun-nen leven, midden in de maatschappij. Bron: nieuwsbericht Ministerie van VWS, 25 oktober2005<

1482 ross verwacht extra impuls voor maatschappelijke participatie

Mantelzorgers zijn niet altijd op de hoogte vanhet bestaan van hulpmiddelen die zij goed zou-den kunnen gebruiken bij het verzorgen vanhun naasten. Hierdoor komen zij niet altijd zelfop het idee om een voor hen geschikt hulp-middel te gebruiken.

Dit blijkt uit onderzoek van het NIVEL (Neder-lands instituut voor onderzoek van de gezond-heidszorg) waarin belemmerende factoren voorhet gebruiken van hulpmiddelen door mantel-zorgers en oplossingen daarvoor werden geïn-ventariseerd.

1483 mantelzorger verdwaalt in hulpmiddelenwereld

ZenF0905-cyaan.qxd 9-12-2005 11:55 Pagina 138

mantelzorg/jeugdzorg en ouder- en kindzorg

139zorg & financiering > 9-2005

Ook weten zij niet altijd waar een bepaald hulp-middel te krijgen is of hoe zij het vergoed kun-nen krijgen. Dat komt onder andere doordat deinformatie over hulpmiddelen versnipperd isover tal van hulpverleners en instanties. Hier-door worden hulpmiddelen soms niet of te laataangevraagd, of voldoen ze bij nader inzien nietin de specifieke situatie, zodat ze uiteindelijkniet gebruikt worden. Ook ontbreekt de instruc-tie bij en de nazorg na aflevering van een hulp-middel vaak.

Reactie RVZ

Naast het gebrek aan kennis bij de mantelzorgerdoet het rapport volgens de Raad voor de Volks-gezondheid & Zorg (RVZ) twee cruciale consta-teringen. Ten eerste dat er een gebrek aan eengoede inventarisatie van de behoefte is. En tentweede dat er onvoldoende hulp is bij het ingebruik nemen. ‘Dat betekent onnodige belas-ting en weggegooid geld. Dat lossen we niet opmet een batterij websites en databases. Dat isvaak gespecialiseerd maatwerk’, stelt de Raad ineen reactie op het rapport. De Raad adviseert:‘Wijs de weg naar professionele hulpverlening.Zorg voor een goede analyse van de behoefte enzoek naar het juiste antwoord op de vraag. Helpmensen bij het leren omgaan met het hulpmid-del. Vraaggericht zoals dat heet. Dit alles lijktgeld over de balk gooien, maar het is zeer waar-schijnlijk dat de kosten opwegen tegen het aan-tal opnames in verpleeghuizen omdat demantelzorger het niet meer volhoudt en het aan-

tal handige hulpmiddelen dat naar de zolderverdwijnt. Laten we eens meten of dat zo is.’De RVZ geeft de volgende voorzet:– huisartsen, thuiszorgmedewerkers, fysiothe-

rapeuten en de regionale steunpunten mantel-zorg moeten op de hoogte zijn van de tienmeest gangbare hulpmiddelen. Dit kan doorsimpele folders die de Nederlandse Vereni-ging van Ergotherapie in samenwerking metde thuiszorg zou kunnen uitgeven;

– verder moeten professionals vooral weten hoeen waar zij de ergotherapeut kunnen vinden.Dat geldt ook voor de mantelzorgers zelf. Veelergotherapeuten werken in een verpleeghuis.Maar zij kunnen ook daar buiten advies geven.Ook dit kan in de folder vermeld worden. Ideein dit kader: presenteer je een keer als ergo-therapeut in een wijk of regiobijeenkomst;

– de ergotherapeut dient dus veel vaker ingezette worden. Misschien is het wel een goed ideeom een huisbezoek van de ergotherapeut aanelke beginnende mantelzorger aan te bieden.Het verpleeghuis en het ziekenhuis dienen ditaan te bieden, standaard in het ontslaggesprek.

– een (ongevraagd advies) van de ergotherapeutbij de indicatiestelling is misschien ook vakerte overwegen.

Met andere woorden: blijft niet te lang praten oplandelijk niveau; steek niet te veel energie indatabases en mooie lijsten; leg niet te veel ver-antwoordelijkheid bij de mantelzorg zelf bij hetbepalen van zijn keuze, aldus de RVZ.Bronnen: NIVEL, 17 oktober 2005 en bericht RVZ,14 november 2005<

Staatssecretaris Clémence Ross van VWS gaatde provincies die nog kampen met een wacht-lijst bij het Advies- en Meldpunt Kindermis-handeling (AMK) extra ondersteunen.

Naast de zes miljoen euro die de Staatssecretariseerder uittrok voor de bestrijding van de wacht-lijsten, trekt Ross ook nog geld uit voor de zoge-noemde flexforce van geschoolde en getraindemedewerkers, die daar waar de nood het hoog-

> jeugdzorg en ouder- en kindzorg

1484 ross zet flexforce in om wachtlijsten amk’s weg te werken

ZenF0905-cyaan.qxd 9-12-2005 11:55 Pagina 139