ICT-Implementatie: SUCCES OF STRUIKELBLOK? Erik Bolhuis Hogeschoolhooffdcoent, Master Leren & InnoverenHogeschool Windesheim

Fullan & Donnely, 2012, p. 8)

Fullan & Donnely, 2012, p. 9)

Hoe wordt ICT ervaren? Lust of last?

Hoe wordt de implementatie van ICT ervaren? Lust of last?

MOGEN IMPLEMENTATIES

OOK SMART?

(Nesta, 2012)

(Nesta, 2012)

Welke bijdrage had het ICT-middel aan het verhogen van

leerrendement?

Wat was bij de laatste ICT innovatie, het middel waarop de

innovatie dreef om docenten zover te krijgen dat ze XX in de

klas gingen gebruiken?

Welke schaduwzijden van ICT kregen in de laatste ICT-

innovatie een plaats?

Hoe innovatief was de inzet van ICT?

Is er iets veranderd in het lesgeven?

Welke bijdrage had het ICT-middel aan verhogen leerrendement?

En hoe weten we dat?

Alice in Wonderland-syndroom

Hoe innovatief is de inzet van ICT?

Fullan & Donnely, 2012, p. 28)

Waarom aandacht voor de schaduwzijden van ICT?ICT HEEFT een schaduwzijde. Aandacht voor de schaduwzijde is een onderdeel van het professionele gesprek in de school over op welke wijze ICT ingezet kan worden om het leerrendement te vergroten. Aandacht voor de schaduwzijde bij leerkrachten, verstevigt de positie van leerkrachten t.o.v. ICT als middel om leerlingen te leren hiermee om te gaan. Leerlingen moet leren gebruik te maken van de mogelijkheden en zich te verzetten tegen de ongewenste vormen.

(Fullan, 2013)

Schaduwzijden ICT• Ondiep leren

• Breuk tussen HES en LES

• ICT gebruik voor educatie VS ICT gebruik ter vermaak

• 24/7

• Verlies van autonomie

• Controle over gebruik

• Cyber pesten

• Gebruikersonvriendelijke programma’s

• Afhankelijkheid

• …

Welke factoren bepalen of docenten gebruik maken van ICT?1. Efficacy: zich zeker voelen om ICT te kunnen zetten om het

leerrendement van leerlingen te vergroten;

2. Attitude: de houding van de docent t.o.v. de inzet van ICT. Computerangst vs computerdweperij

3. Norming: wat is NORMaal in de school? Lesgeven met een krijtje? Veel wordt op papier uitgereikt? Of een computer wordt ALTIJD in de les gebruikt, wordt ALTIJD in vergaderingen gebruikt, wordt ALTIJD gebruikt bij presentaties.

Box 1: Wat zijn succesfactoren in de implementatie waarmee rekening gehouden moet worden?

Box 2: Op basis van de succesfactoren, wat zijn de veranderdoelen per sub-populatie?

Box 3: Wat weten we vanuit de wetenschap over de methodieken die we in willen zetten?

Box 4: Ontwerp je interventieprogramma

Uitvoeren

Eva

luat

ie

ICT inzet in de klas is een kwestie van gedrag

• En het niet toepassen,

eveneens. Vanuit de

verslavingszorg veel bekend

over hoe gedrag te veranderen.

Interveniëren op gedrag en niet

op kennis!

• IMPB-model van Kreijs

(Kreijns, 2009)

Veranderingen vinden plaats langs een patroon..

(Rogers, 1976)

Met daarin verschillende actoren:• Management

• Afdelingsmanagement (bouwcoördinatoren, teamleiders, etc.)

• ICT-afdeling (hardware en software)

• ICT-coördinator(en)

• Docenten

• Onderwijsassistenten/toa’s, e.d.

• Leerlingen

• Ouders

ToetsingInnovators Early Adaptors

Early majority

Late majority

Laggards

Management

Afdelings/teamleiders

ICT-afdeling

ICT-coördiantor

Docenten

Onderwijs-assistenten

Leerlingen

Ouders

Succes- en faal factoren• Breng per sub-populatie het gedrag in kaart van het gebruik van de

ICT-middel (in relatie tot verhogen van leerrendement van leren)

• Middel:

• Gesprekken

• Vragenlijsten

• Log-lijsten

Veranderdoelen1. Wat zijn de veranderdoelen? (Denk aan SAMR, denk aan

Kennisnet) 2. Voor welke sub-populaties? 3. Welke VERANDERBARE factoren stuur je op?

ToetsingVeranderdoel 1 Veranderdoel 2 Veranderdoel 3 Veranderdoel 4 Veranderdoel 5

Management

Afdelings/teamleiders

ICT-afdeling

ICT-coördiantor

Docenten

Onderwijs-assistenten

Leerlingen

Ouders

•Verhogen  eigen  effectiviteit  leerkrachten  (Kreijns,  Buuren,  Acker  &  Vermeulen,  2010)  •Personeelsbeleid  (aannemen  van  leerkrachten  met  ICT-­‐ervaring)  (Kreijns,  Buuren,  Acker  &  Vermeulen,  2010)  •Houding  t.o.v.  ICT  (Kreijns,  Buuren,  Acker  &  Vermeulen,  2010)  •Leerkrachten  een  plan  laten  maken  t.a.v.  professionaliseren  ICT  (Janssen,  Kreijns,  Bastiaens,  Stijnen  &  Vermeulen,  2012)  •Attitude  (Kreijns,  Van  Acker,  Vermeulen  &  Van  Buuren,  2013)  •Subjectieve  norm  (Kreijns,  Van  Acker,  Vermeulen  &  Van  Buuren,  2013)  •Self-­‐efficacy  (Kreijns,  Van  Acker,  Vermeulen  &  Van  Buuren,  2013)  •Eerder  gebruik  van  ICT  (Kreijns,  Van  Acker,  Vermeulen  &  Van  Buuren,  2013)  •De  benodigde  kennis  en  vaardigheden  (Kreijns,  Van  Acker,  Vermeulen  &  Van  Buuren,  2013)  •En  het  gebruik  van  ICT  door  collega’s  (Kreijns,  Van  Acker,  Vermeulen  &  Van  Buuren,  2013)  •Visie  op  ICT  (Vermeulen,  Van  Acker,  Kreijns  &  Van  Buuren,  2014)  • Intellectueel  uitdagen  om  ICT  te  gebruiken  (Vermeulen,  Van  Acker,  Kreijns  &  Van  Buuren,  2014

Factoren van invloed op ICT-gebruik:

Minder  grote  bewijskracht:  •Emergent  practice  (Franssen,  Bootema,  Van  Goozen,  Swager  &  Wijngaards,  2012)  •Good  practice  (Franssen,  Bootema,  Van  Goozen,  Swager  &  Wijngaards,  2012)  •Shared  practice  (Franssen,  Bootema,  Van  Goozen,  Swager  &  Wijngaards,  2012)  •Pioniers  (Franssen,  Bootema,  Van  Goozen,  Swager  &  Wijngaards,  2012)  •Early  adaptors  (Franssen,  Bootema,  Van  Goozen,  Swager  &  Wijngaards,  2012)  •Late  adaptors  (Franssen,  Bootema,  Van  Goozen,  Swager  &  Wijngaards,  2012)  •Management  (Franssen,  Bootema,  Van  Goozen,  Swager  &  Wijngaards,  2012)  •Schoolcultuur  (Franssen,  Bootema,  Van  Goozen,  Swager  &  Wijngaards,  2012)  •Beeldvorming  ICT  (Franssen,  Bootema,  Van  Goozen,  Swager  &  Wijngaards,  2012)  •Veranderbereidheid  (Franssen,  Bootema,  Van  Goozen,  Swager  &  Wijngaards,  2012)  •Infrastructuur  ICT  (Franssen,  Bootema,  Van  Goozen,  Swager  &  Wijngaards,  2012)  •A  comprehensive  ICT  policy  plan  (a  policy  plan  grounded  in  a  vision  on  education  and  ICT  integration  with  implications  for  how  the  school  organization  should  provide  supportive  conditions  for  teachers’  classroom  practices  and  pupils’  learning  activities)  (Vanderlinde,  Dexter  &  Van  Braak,  2012)  •Professionalisering  door  een  collega  (Teunissen,  2013)

Mogelijke factoren van invloed op ICT-gebruik:

InterventieprogrammaCombineer de interventiestrategieën in een interventieprogramma Ontwerp en produceer de materialen Test in een pilot het interventieprogramma en de materialen uit, stelt bij en voer het programma uit

Literatuur: (zie ook op: http://mnd.ly/1uDOHya) • Fullan, M. (2012). Stratosphere: Integrating technology, pedagogy, and change knowledge. Canada: Pearson. • Janssen, S., Kreijns, K., Bastiaens, T., Stijnen, S., & Vermeulen, M. (2012). Teachers’ professional development: an analysis of the use of

Professional Development Plans in a Dutch school. Professional Development in Education,38(3), 453-469. • Fransen, J., Bottema, J., Goozen, B. van, Swager, P. & Wijngaards, G. (2012). Acceptatie en duurzame implementatie van de didactische inzet van

ICT. Rapportage van een onderzoek naar de relaties tussen persoonlijke en contextuele factoren en hun invloed op brede acceptatie en duurzame implementatie van ICT in de praktijk van het onderwijs. Rotterdam: Inholland Lectoraat eLearning.

• Janssen, S., Kreijns, K., Bastiaens, T. J., Stijnen, S., & Vermeulen, M. (2013). Teachers' beliefs about using a professional development plan. International Journal of Training and Development, 17(4), 260-278.

• Kennisnet: Vier in balans monitor 2013: De laatste stand van zaken in het onderwijs. Den Haag: SDU • Kreijns, K., Buuren, H. V., Acker, F. V., & Vermeulen, M. (2010). Waarom zetten leraren ict niet in hun onderwijs? Over houding, ervaren sociale

invloed en eigen effectiviteit van leraren aangaande het gebruik van (open) digitale leermaterialen in het onderwijs. • Kreijns, K., Van Acker, F., Vermeulen, M., & Van Buuren, H. (2013). What stimulates teachers to integrate ICT in their pedagogical practices? The

use of digital learning materials in education. Computers in human behavior, 29(1), 217-225. • Kreijns, K., Vermeulen, M., Kirschner, P. A., Buuren, H. V., & Acker, F. V. (2013). Adopting the Integrative Model of Behaviour Prediction to explain

teachers’ willingness to use ICT: a perspective for research on teachers’ ICT usage in pedagogical practices. Technology, Pedagogy and Education, 22(1), 55-71.

• Kreijns, K., Vermeulen, M., Van Acker, F., & van Buuren, H. (2014). Predicting teachers’ use of digital learning materials: combining self-determination theory and the integrative model of behaviour prediction. European Journal of Teacher Education, (ahead-of-print), 1-14.

• Nesta (2013) Evidence of impact. London: Nesta. Opgehaald op 18 november 2014 van: http://goo.gl/E767zZ • Nesta (2013) Innovation flowchart. London: Nesta. Opgehaald op 18 november 2014 van http://goo.gl/a0owk7 • Rogers, E. M. (1976). New product adoption and diffusion. Journal of consumer Research, 290-301. • Tan, S. C. (2010). School technology leadership: Lessons from empirical research. • Taneri, P.O., Seferoglu, S.S. (2013). Instructional Use of Information and Communication Technologies: Teachers’ resistance to use of the new

technologies. International Journal of Technologies in Learning 19(3), 61-71. • Teunissen, K. (2013). Bepaalt de Intentie van Docenten in het HBO-onderwijs om een Interactief Whiteboard te Gebruiken? • Tondeur, J., Hermans, R., van Braak, J., & Valcke, M. (2008). Exploring the link between teachers’ educational belief profiles and different types of

computer use in the classroom. Computers in Human Behavior, 24(6), 2541-2553. • Van Acker, F., van Buuren, H., Kreijns, K., & Vermeulen, M. (2013). Why teachers use digital learning materials: The role of self-efficacy, subjective

norm and attitude. Education and Information Technologies, 18(3), 495-514. • Vanderlinde, R., Dexter, S., & van Braak, J. (2012). School-based ICT policy plans in primary education: Elements, typologies and underlying

processes. British Journal of Educational Technology, 43(3), 505-519. • Vermeulen, M., Van Acker, F., Kreijns, K., & van Buuren, H. (2014). Does transformational leadership encourage teachers’ use of digital learning

materials. Educational Management Administration & Leadership.