wet big

159zorg & financiering > 9-2006

De Inspectie voor de Gezondheidszorg wil meermogelijkheden om alternatieve behandelaarsaan te pakken. Het blijkt voor de inspectie zeerlastig om gevaarlijke alternatieve praktijken testoppen. Daarmee zijn patiënten onvoldoendebeschermd tegen alternatieve zorgverleners diegezondheidsnadeel of schade aan patiëntenberokkenen. Dat concludeert de inspectie naaraanleiding van het besluit van het OpenbaarMinisterie om de alternatieve behandelaars vanSylvia Millecam niet te vervolgen.

De inspectie adviseert de minister van VWS om– in samenspraak met de inspectie en hetOpenbaar Ministerie – nadere regelgeving op testellen, bijvoorbeeld door de inspectie zelf meerbevoegdheden te geven om op te kunnen treden.Een andere mogelijkheid is om de strafbaarstel-ling in de Wet BIG aan te passen, bijvoorbeelddoor ‘het in twijfel trekken van een door een artsgestelde diagnose, prognose of behandelplan’in de Wet BIG op te nemen als voorbehoudenhandeling.

Achtergrond in het kort

In 2004 deed de inspectie aangifte bij het Open-baar Ministerie (OM) tegen zeven hulpverlenersvan Sylvia Millecam, omdat zij de door reguliereartsen gestelde diagnose ontkenden en daarmeeverwijtbaar hebben gehandeld.Onlangs liet het OM weten niet tot vervolgingover te gaan. De inspectie is teleurgesteld dathet uitgebreide inspectieonderzoek naar dezorgverlening aan Sylvia Millecam onvoldoendeaanknopingspunten bood aan het OM vooreen strafzaak. De inspectie constateert dat dehuidige strafbepalingen kennelijk niet geschiktzijn om op te treden tegen alternatieve behande-laars die schade aan patiënten berokkenen.Daarmee heeft de inspectie op dit moment dusonvoldoende mogelijkheden om schadelijkeof gevaarlijke praktijken van alternatieve behan-

delaars die niet BIG-geregistreerd zijn, te stop-pen.

Tegen drie artsen van Millecam diende deinspectie een tuchtklacht in. In april dit jaar ver-oordeelde de tuchtrechter twee van hen tot eenschorsing en één werd voorgoed uit het vakgezet. De beroepsprocedure in deze zaken looptnog.

Toelichting

Wet beroepen in de individuele gezondheids-zorg (Wet BIG)

In principe mag iedereen geneeskundig hande-len, maar de Wet BIG noemt wel een aantalvoorbehouden handelingen. Dit zijn handelin-gen die alleen mogen worden verricht doorbevoegde zorgverleners. Dit om te voorkomendat door ondeskundig handelen onaanvaardbarerisico’s voor de patiënt ontstaan.Voorbeelden van voorbehouden handelingenzijn chirurgische ingrepen, injecties, narcosesen puncties. De reguliere geneeskunde wordtaan wettelijke regels gehouden. De inspectiehoudt toezicht op de naleving van die regels enkan schending daarvan voorleggen aan de tucht-rechter of zelf handhavende maatregelennemen. Ook artsen die alternatief werken zijngebonden aan deze voorschriften.

Strafrecht

De inspectie heeft zelf geen instrumenten omde zorgverlening door alternatieve behandelaarsdie niet BIG-geregistreerd zijn, te stoppen.De inspectie is daarbij afhankelijk van het OM.Het veroorzaken van (een aanmerkelijke kansop) schade aan iemands gezondheid doorondeskundig te handelen is een strafbaar feit,ook als het een alternatief behandelaar betreft.Verder kan het OM een alternatief hulpverlener

1262 inspectie wil aanscherping regels alternatieve behandelaars

ZenF-0906-cyaan.qxd 17-11-06 10:55 Pagina 159

kwaliteitsbeleid

160 9-2006 > zorg & financiering

vervolgen voor delicten als mishandeling of mis-leiding. In de praktijk blijken deze overtredin-gen moeilijk bewijsbaar, bijvoorbeeld omdat derelatie tussen schade en alternatieve behande-ling moeilijk is aan te tonen. Uit het besluit vanhet OM om de alternatieve behandelaars vanSylvia Millecam niet te vervolgen, blijkt dat dehuidige strafbepalingen kennelijk niet geschiktzijn om op te treden tegen alternatieve behande-laars die schade aan patiënten berokkenen.

Tuchtrecht

Het tuchtrecht is alleen van toepassing op zorg-verleners met een beschermde titel die in hetBIG-register zijn ingeschreven. De tuchtrechtertoetst of een zorgverlener verantwoord en als‘goed hulpverlener’ heeft gehandeld. Alterna-tieve behandelaars zijn niet in het BIG-registeropgenomen (behalve als ze daarnaast ook bij-voorbeeld arts zijn). Via www.bigregister.nl kaniedereen nagaan of hij met een BIG-geregis-treerde zorgverlener van doen heeft. In het BIG-register worden apothekers, artsen, fysiothera-peuten, gezondheidszorgpsychologen, psycho-therapeuten, tandartsen, verloskundigen en ver-pleegkundigen geregistreerd.

Bestuursrecht

Als BIG-geregistreerde alternatieve behande-laars onaanvaardbare risico’s voor patiënten ver-oorzaken, kan de inspectie op grond van hetbestuursrecht een bevel opleggen. Bij niet BIG-geregistreerde hulpverleners heeft de inspectiedeze bevoegdheid niet.

KNMG teleurgesteld

Artsenfederatie KNMG is teleurgesteld dat dealternatieve genezers in de zaak Sylvia Millecambuiten schot blijven. Blijkbaar schieten de wette-lijke bepalingen tekort om tot vervolging over tekunnen gaan. Artsen die alternatieve genees-wijzen beoefenen worden aan dezelfde eisenonderworpen als andere artsen, maar niet-medi-ci zijn dus vrij om te doen wat zij willen, ook alsdat schadelijk is voor de gezondheid. Hiertegenheeft de KNMG altijd stelling genomen.De KNMG vindt dat alternatief werkende artsenaan dezelfde eisen moeten voldoen als regulierwerkende artsen, en dat zij moeten uitgaan vaneen solide medische diagnose. Alternatievegeneeswijzen mogen volgens de KNMG uitslui-tend als aanvulling op, niet als vervanging voorreguliere geneeskunde worden toegepast. Ookvindt de KNMG dat alternatieve therapieën nietzijn toegestaan als de patiënt mede daardoorrisico’s loopt, zoals het mislopen of voortijdigafbreken van een reguliere, geaccepteerde be-handeling. Deze eisen kunnen door de tucht-rechter getoetst worden. Dit is in de zaak-Mille-cam gebeurd, met als gevolg dat de betrokkenartsen flink zijn aangepakt. Dat dit bij niet-medici niet mogelijk blijkt, is een uitermateongelukkige zaak en een verkeerd signaal rich-ting alternatieve genezers.

Op dit moment is een wetsvoorstel in voorberei-ding dat de inspectie in de toekomst de moge-lijkheid geeft een bestuurlijke boete op te leggen.Bron: persbericht IGZ, 18 oktober 2006 en persberichtKNMG, 5 oktober 2006<

De artsenfederatie KNMG pleit samen met deNederlandse Federatie van UniversitairMedische Centra voor het openen van eenregister van niet-praktiserende artsen. Artsendie een tijd niet als arts hebben gewerkt, drei-

gen door een wetswijziging van de Wet BIG hunartsentitel te verliezen.

De Eerste Kamer heeft 19 september jl. een wets-voorstel over de invoering van de periodieke her-

1263 knmg wil register voor niet-praktiserende artsen

ZenF-0906-cyaan.qxd 17-11-06 10:55 Pagina 160