financiën

56 10-2007 > zorg & financiering

euro aan leningen en heeft zelf een financiëlebuffer van 150 miljoen euro. ‘Als een paar groteziekenhuizen tegelijk failliet gaan, is ons spaar-varken snel op’, zegt WfZ-directeur HermanBellers. In dat geval komt de rekening uiteinde-lijk bij de overheid te liggen.

Klink is tot nu toe nog niet echt duidelijk ge-weest over steun aan ziekenhuizen die in finan-ciële nood komen. Bellers: ‘Dit beleid doorzet-ten is alleen verantwoord als je als overheidfinancieel aanspreekbaar bent voor de zieken-huizen die in problemen komen.’Bron: FD, 24 september 2007<

1237 verlies kort geding kost vws 36 miljoen

Het ministerie van VWS mag de zorgsector geenkorting opleggen van 35 miljoen euro. Dit wasde uitspraak die de voorzieningenrechter deedin het kort geding dat de BrancheorganisatiesZorg tegen VWS hadden aangespannen.

VWS moet de zorg direct de 35 miljoen eurobetalen. De rechter stelt daarmee de branche-organisaties in het gelijk. Zij hadden het kortgeding aangespannen omdat VWS met de op teleggen korting de afspraken uit het ova-conve-nant (overheidsbijdrage in de arbeidskostenont-wikkeling) zou schenden. Daarin was afgespro-ken dat arbeidsvoorwaarden marktconformzouden blijven zodat de zorg kon blijven con-curreren met andere sectoren. ‘Het gaat in eentijd waarin we grote moeite hebben om aangekwalificeerd personeel te komen niet aan om

tegelijkertijd een korting op te leggen’, zegtwoordvoerder van de Brancheorganisatie Zorg(BoZ), Jacques Bettelheim. Hij heeft ‘met in-stemming kennis genomen’ van de uitspraakvan de rechter. Bettelheim: ‘Nu gaan we weerover tot de orde van de dag.’ VWS is teleurgesteld en vindt dat de rechtbankde zaak onvoldoende heeft onderzocht, zo laatwoordvoerder Lilian Jansen weten. ‘Wij haddengehoopt op een bodemprocedure waarin hetspoedeisende belang beter was uitgezocht.Volgens ons is er geen bewijs geleverd dat erdaadwerkelijk zorginstellingen in de financiëleproblemen zijn gekomen door de korting diezou worden opgelegd.’ VWS beraadt zich samenmet de landsadvocaat op de mogelijkheden vaneen hoger beroep. Bron: Zorgvisie, 3 oktober 2007<

1238 klink: financiële garanties voor ziekenhuizen met voorwaarden

Minister Klink vindt een onbillijke financiëleachteruitgang van ziekenhuizen door het pak-ket maatregelen voor de nieuwe bekostigings-structuur van ziekenhuiszorg ongewenst.Ziekenhuizen kunnen op financiële steun reke-nen als ze nadelige gevolgen ondervinden vande maatregelen om vrije prijzen in te voeren inde ziekenhuissector. Maar financiële steunwordt alleen gegeven als er een duidelijk ver-band is tussen de financiële problemen van zie-kenhuizen en de maatregelen van de overheid.

Dat zei de minister in een overleg met deTweede Kamer over de invoering van integraletarieven en bouwbeleid in de zorg 12 oktober jl.Vanaf 1 januari 2008 worden nieuwe stappengezet richting de liberalisering van de zieken-huissector. Belangrijke wijzigingen zijn meervrije prijzen door uitbreiding van het B-segmentvan tien naar twintig procent, de invoering vanhet uurtarief voor medisch specialisten en degeleidelijke introductie van integrale tarievenwaarbij ziekenhuizen meer risico gaan lopen op

ZenF-1007 cyaan.qxd 29-11-07 12:18 Pagina 56

algemeen

57zorg & financiering > 10-2007

de kosten voor huisvesting. Vanaf 1 januari 2009wordt verder een overgangsmodel van maatstaf-concurrentie ingevoerd. In 2012 moet er uitein-delijk vrije prijsvorming zijn in circa zeventigprocent van de ziekenhuiszorg. In de weken voorafgaand aan het algemeenoverleg in de Tweede Kamer waarschuwde deNVZ vereniging van ziekenhuizen dat het pakketmaatregelen in combinatie met nieuwe efficien-cykortingen tot onverantwoorde financiëlegevolgen voor de ziekenhuizen zal leiden. Deactie van de NVZ tegen de maatregelen kwamonverwacht. Begin dit jaar had NVZ-voorzitterLeemhuis-Stout de vertrekkende minister vanVWS Hans Hoogervorst nog verweten dat hij ophet laatst te aarzelend is opgetreden om meermarktwerking in de zorg mogelijk te maken.‘Hoogervorst had meer gas moeten geven bij demarktwerking. De ziekenhuizen waren er klaarvoor. Hij heeft dat afgeremd’, aldus Leemhuis-Stout in Elsevier.

Zekerheden

Net als de ziekenhuizen maakt de TweedeKamer zich nu zorgen over de veranderingen dieop stapel staan. De ziekenhuizen zijn vooralbevreesd voor het afschaffen van de nacalculatieop de kapitaallasten. Ziekenhuizen die net veelgeld hebben gestoken in nieuwe gebouwen, zijnbang de komende jaren met hoge kosten voorrente en aflossing te blijven zitten. De NVZ heeftook gewezen op de financiële gevolgen van deinvoering van maatstafconcurrentie en het uur-tarief van medisch specialisten. Aan de invoe-ring van de maatstafconcurrentie is een doel-matigheidskorting gekoppeld die oploopt vanvijftien miljoen euro in 2009 tot 240 miljoeneuro in 2011. Daarnaast is er een jaarlijkse effi-ciencykorting van 160 miljoen euro. Het finan-ciële effect van het uurtarief wordt geraamd op175 miljoen euro. De opeenstapeling van maat-regelen voor de nieuwe bekostigingssystematiekkan volgens de NVZ oplopen tot een gedwongenombuiging in de ziekenhuizen die gemiddeld

zo’n tien procent van het budget bedraagt. Inhet overleg met de Tweede Kamer probeerdeminister Klink van VWS de Kamer gerust te stel-len dat er voldoende zekerheden in de over-gangsfase tot 1 januari 2012 zijn ingebouwd omte voorkomen dat de financiële positie van deziekenhuizen achteruitholt. Klink heeft dezezekerheden ook in een brief aan de ziekenhui-zen op een rij gezet. Zo wordt het risico van deziekenhuizen op de huisvestingskosten geleide-lijk opgeschroefd. De maatstafconcurrentie zalstapsgewijs in vier jaar worden ingevoerd. Deziekenhuizen kunnen deze periode gebruikenvoor het maken van een doelmatigheidslag. Erwordt een efficiencykorting opgelegd die op-loopt tot 400 miljoen euro in 2011, maar daar-naast komt er ook extra geld beschikbaar om degroei van de ziekenhuiszorg op te vangen. In deperiode 2008-2011 is dat circa twee miljard euroextra. In de overgangsperiode blijft de mogelijk-heid bestaan om leningen met een garantie vanhet Waarborgfonds af te sluiten waardoor risi-co’s voor de kapitaalverstrekkers worden ver-minderd. Zorginstellingen hoeven hierdoor eenlagere rente voor leningen te betalen. Een stij-ging van de vermogenskosten kan worden opge-vangen door hier rekening mee te houden bij hetbepalen van de opbrengst van de invoering vanmaatstafconcurrentie. Boekwinsten bij de ver-koop van grond en gebouwen hoeven niet lan-ger door de NZa te worden verrekend in detarieven. Een zorginstelling mag een boekwinstbij de verkoop van gebouwen of grond gebrui-ken voor de eigen exploitatie. Voorwaarde is datde opbrengst behouden blijft voor de zorg.

Maatwerkbenadering

Naast deze generieke maatregelen heeft Klinkeen maatwerkbenadering voor instellingen diedoor de invoering van integrale tarieven inonoverkomelijke problemen dreigen te komen.In het overleg met de Kamer gaf Klink aan dathet idee voor een maatwerkbenadering voort-komt uit het onderzoek naar de financiële situa-

ZenF-1007 cyaan.qxd 29-11-07 12:18 Pagina 57

financiën

58 10-2007 > zorg & financiering

tie van afzonderlijke ziekenhuizen. Hierin kwamaan het licht dat vier ziekenhuizen in de finan-ciële problemen dreigen te komen. VolgensKlink onderscheiden deze ziekenhuizen zichdoor een combinatie van ondoelmatigheid en tehoge huisvestingkosten. Een tijdelijke commis-sie van onafhankelijke deskundigen (‘commis-sie van wijzen’) gaat de maatwerkbenaderinguitvoeren. De commissie beoordeelt of er sprakeis van een onoverkomelijk financieel probleem.Het probleem moet zich gedurende de periodevan de maatstafconcurrentie (2009-2011) drei-gen voor te doen en direct verband houden metde afschaffing van de nacalculatie op kapitaal-lasten. Dat geldt vooral voor investeringen diegedaan zijn na maart 2005, het moment van uit-komen van de eerste kapitaallastenbrief. Eeninstelling in financiële moeilijkheden moet aan-nemelijk maken dat die investeringen onvermij-delijk waren en niet hadden kunnen worden uit-of bijgesteld. Een andere voorwaarde voor hetbieden van maatwerk is dat de solvabiliteit vande instelling verslechtert door de wijziging in dekapitaallastenbekostiging. De commissie gaatnader vaststellen in welke mate de solvabiliteitterug moet lopen om in aanmerking te komenvoor maatwerk. Klink zal de Kamer nog naderinformeren over de samenstelling en de werk-wijze van de commissie. In het overleg met de

Kamer zei de minister verder dat hij eventueletegenvallers uit deze operatie wil opvangenbinnen het Budget Kader Zorg (BKZ).

Vervreemding van kapitaal

Op aandringen van de Kamer gaat Klink stren-ger toezicht houden op de vervreemding vankapitaal. De minister denkt aan een meldplichtvoor ziekenhuizen die onroerend goed in de ver-koop doen. De Kamer had daar op aangedron-gen. Ook gaat Klink het toezicht vooraf door hetCollege Sanering Zorginstellingen (CSZ) instand houden. Het CSZ krijgt de taak structureeltoezicht te houden op het behoud van vermogenvoor de zorg en de waarde van transacties metonroerende zaken die onder de werkingsfeervan de Wet toelating Zorginstellingen (WTZi)vallen. Klink wil het toezicht op het behoud vanvermogen voor de zorg een structureel karaktergeven via het wetsvoorstel Wet cliënt en kwaliteitvan zorg (WCKZ). De minister denkt erover omhet toezicht op behoud van vermogen voor dezorg voor de lange termijn onder te brengen bijeen Kamer bij de Inspectie voor de Gezond-heidszorg (IGZ). Het wetsvoorstel WCKZ wil hijper 1 januari 2010 in werking laten treden.Bron: ZN Journaal, 2007, nr. 42<

1239 ziekenhuizen deden het financieel goed in 2006

De Nederlandse ziekenhuizen hebben vorig jaargoed gedraaid. In 2006 behaalden de academi-sche en algemene ziekenhuizen bij elkaar eennettowinst van 126 miljoen euro. Bij een geza-menlijk eigen vermogen van anderhalf miljardeuro betekent dat een rendement op eigen ver-mogen van ruim acht procent. Dat blijkt uitberekeningen van internetdatabank zorgsector-info.nl.

Verreweg het grootste deel van de ziekenhuizenheeft vorig jaar uitstekend verdiend. Elf zieken-

huizen boekten een winst van meer dan vier mil-joen euro. De hoogste winst werd gemaakt doorhet Universitair Medisch Centrum Utrecht(UMCU): ruim 25 miljoen euro. Het Gemini-ziekenhuis in Den Helder en ziekenhuisBethesda in Hoogeveen scoorden relatief hetbest met rendementen van zes procent van deomzet.De cijfers staan haaks op een veel negatievergeluid uit de ziekenhuizen zelf. De NVZ vereni-ging van ziekenhuizen waarschuwde ministerAb Klink voor een dreigend tekort van een mil-

ZenF-1007 cyaan.qxd 29-11-07 12:18 Pagina 58