11 | maart 2018 Nieuwsbriefnummer V...nieuwe generatie Scania’s. Op donderdag 22 fe-bruari werd de...

Vereniging van Belangstellenden in het Brandweerwezen

Nieuwsbriefnummer 11 | maart 2018

VERENIGING

Van het bestuur 2VOERTUIGNIEUWS BUITENLAND

68 meter autoladder voor Seoul

4VERENIGING

10 maart VBB-dag 7VOERTUIGNIEUWS

Redden vanaf grote hoogte

10REISVERSLAG

Freiwillige Feuerwehr Telfs Tirol

14GESCHIEDENIS

Hans Rumpf, een brand-weergeneraal

19VOERTUIGNIEUWS

Bosbrandbestrijdings-voertuig Utrecht

26COLOFONDeze nieuwsbrief is een uitgave van de VBB | Nederlandse Vereniging van Belangstellenden in het Brandweerwezen

SAMENSTELLING Peter SnellenREACTIES [email protected] INSTUREN uiterlijk 10 april 2018OPMAAK Jeroen Steenhuis

NEDERLANDSE

Voor u ligt al weer de 11e uitgave van de (digitale) VBB Nieuwsbrief. We mer-ken aan de reacties, dat deze extra service van de VBB door de leden op prijs wordt gesteld. En dat geeft natuurlijk ons dan weer de energie om stug door te gaan. Niettemin, het verzorgen van een nieuwsbrief wil niet zeggen,

dat men hem ook helemaal alleen vol schrijft. Gelukkig hebben we enkele vaste me-dewerkers, die ons van tijd tot tijd van leuke of interessante nieuwtjes voorzien, zijn er enkele instanties die ons graag voorzien van hun perspublicaties, om hun boodschap over te brengen, maar het ontbreekt nog altijd aan leden, die ons (hun medeleden) op de hoogte willen brengen van de dingen die hen bezighouden. In een vereniging van dik 900 personen moeten er toch wel heel veel interessante dingen gebeuren, op verzamelgebied, of voor wat betreft de kennis die men in huis heeft.

Wanneer wij deze nieuwtjes binnenkrijgen, wordt meestal contact opgenomen met de makers van de Één-Één-Twee, om na te gaan, of er iets tussen zit, dat eigenlijk op landelijke schaal verspreid dient te worden. De Één-Één-Twee krijgt dan voorrang, maar wij sluiten graag aan met datgene dat anders (te lang) zou blijven liggen. We zijn dan ook beslist geen concurrent van het brandweertijdschrift van Nederland, maar vullen dit aan in de maanden dat het niet verschijnt, zodat onze leden niet al te lang van nieuws verstoken blijven.

In deze VBB Nieuwsbrief treft u weer heel wat interessante dingen aan. Veel daar-tussen gaat over het werken op grote hoogte, met een artikel over een behoorlijke autoladder en een over een gigantische hoogwerker. Daarnaast komt ook de geschie-denis van de brandweer niks te kort, en daarbij gaat het weer over iemand uit de zwartste periode van de twintigste eeuw. Daarin gebeurde heel veel op brandweer-gebied, waar we misschien nog altijd onze lessen uit kunnen trekken.

De VBB-DAG, vroeger heette die Landelijke Ruil- en Contactdag, vindt op 10 maart plaats in Veenendaal. Dus het is wel zaak, dat u het goede adres in tikt in uw naviga-tietoestelletje. Na zoveel jaren dezelfde locatie te hebben bezocht, is het bestuur op zoek naar een andere formule met bijbehorende locatie(s). Voor het overige is er dan nog een oproep waar we extra aandacht voor willen vragen en worden vakantieherin-neringen met ons gedeeld.

Al met al weer een goedgevulde nieuwsbrief, dus. Veel leesplezier wordt u toege-wenst door het bestuur van de VBB, en de uitvoerenden Jeroen Steenhuis en Peter Snellen.


2


NEDERLANDSE

aart is de maand van de eerste van onze verenigingsactiviteiten in 2018.

Op zaterdag 10 maart zijn van 10.00 tot 16.00 uur alle belangstellenden van harte welkom op de VBB-dag bij het Van der Valk hotel in Veenendaal. Op

het adres Bastion 73 (3905 NJ) te Veenendaal. Dit jaar met (alleen voor VBB-leden!) om 13.00 uur een extra algemene ledenvergadering. Het wat en waarom is gepubliceerd op de bladzijden 58/59 in de Eén-Eén-Twee van februari 2018 en op onze website www.brandweer.org.

Op zaterdag 24 maart houdt onze afdeling Fotografie een bijeenkomst in de brandweerkazerne van Driebergen-Rij-senburg. De uitnodiging daarvoor is al verzonden aan de leden van die afdeling. Bent u lid van die afdeling en heeft u nog geen uitnodiging ontvangen? Stuur dan een e-mail aan de voorzitter van Fotografie: [email protected] .

Op woensdag 18 en donderdag 19 april staat een verte-genwoordiging van de VBB op de vakbeurs eRIC op het ter-rein van de voormalige luchtmachtbasis Twente.

Op zaterdag 21 april houdt de afdeling Fotografie de eer-ste fototoertocht van 2018. Die toertocht wordt gehouden in Noord-Holland, in de regio Kennemerland.

Op zaterdag 2 juni wordt de VBB-voorjaarsexcursie gehou-den bij Dutch Rescue Vehicles (DRV) in Hoogeveen. Onder-deel van het programma wordt de reguliere jaarlijkse Alge-mene Ledenvergadering.

Op zaterdag 30 juni houdt afdeling Fotografie de tweede fototoertocht van 2018. Die gaat naar Gelderland: naar Har-derwijk en omgeving. Op zaterdag 8 september de derde fototoertocht. Die gaat naar de provincie Friesland.

Daarnaast zijn ‘in aanbouw’ onder meer de VBB-najaarsex-cursie; de deelname aan de beurs in Elspeet; en eind 2018 een mini-symposium van onze afdeling Werkgroep Brand-weerhistorie (WBH). Daarover te zijner tijd nader bericht.

Bent u nog geen lid van de afdeling Fotografie en/of de af-deling WBH en wilt u dat wel worden? Meldt u daarvoor aan bij onze ledenadministratie via [email protected]

Als u contact wilt opnemen met onze webmaster mail dan naar [email protected]

Het bestuur

Van het bestuur

Volg de VBB ook op Facebook!facebook.com/brandweer.org

HHS Uitgeverij

Boeken over brandweer en hulpverlening

[email protected]

Met de ‘Russische beer’ in aantocht, staan in het hele land schaatsfanaten te trappelen om het ijs op te gaan. Zo ook in het Groningse Bad Nieuweschans. Maar door een lek was het water dat de afgelopen tijd op de ijsbaan was gelegd, grotendeels weggelopen. Ook was de sloot waar het water uit werd gehaald, al dagen zo goed als leeg.De ijsvereniging heeft zelf twee relatief kleine wa-terpompjes in gebruik welke het water uit de sloot halen, maar doordat het water wegliep hadden de pompjes niet genoeg kracht om het water op de ijsbaan te houden. Nadat het lek was gedicht door de gemeente, bracht het in Winschoten gevestigde Ziegler Brandweertechniek uitkomst. Met behulp van de onlangs bij Ziegler ingeruilde tankautopuit van Vessem, werd de ijsbaan weer volgepomp met water.

Brandweerautofabrikant redt lekke ijsbaan

foto

Mar

c D

olfo

to M

arc

Dol


3


NEDERLANDSE

Stichting Salvage, de organisatie die na een calamiteit namens de Nederlandse brandverzekeraars optreedt, persoonlijke hulp biedt en de schade beperkt, is op 31 december 2017 en 1 januari 2018 bij zeven grote en één zeer grote brand actief geweest. Bij twee van deze branden gaat het waarschijnlijk om een miljoenenschade en bij drie van deze branden is vuurwerk de vermoedelijke oorzaak.

Ondanks deze grote en zeer grote branden was de jaarwisseling 2017–2018 voor Stichting Salvage een redelijk rustige. Op ou-dejaarsdag kwamen in totaal 41 meldingen binnen en op nieuw-jaarsdag in totaal 46 meldingen. Bij zeven branden was er sprake van letsel bij de gedupeerden.

Vuurwerk vermoedelijke oorzaak Van alle meldingen had 36,8 procent vuurwerk als vermoedelij-ke oorzaak. Dit betekent een lichte daling ten opzichte van de jaarwisseling 2016-2017 (38,4 procent), maar nog altijd een ster-ke stijging ten opzichte van bijvoorbeeld de jaarwisseling 2010-2011 (29,1 procent).

Hulpverleners bedreigdOp oudejaarsdag waren Salvagecoördinatoren bij twee grote branden actief. In Alkmaar ontstond brand in een kelderbox on-der een flat van zeven verdiepingen. De situatie aldaar werd op een gegeven moment dreigend toen met vuurwerk en wapens op de hulpverleners werd geschoten, onder wie de Salvageco-ordinator. Later kon er alsnog hulp worden geboden. In Meteren

Drie (zeer) grote branden vermoedelijk door vuurwerk veroorzaaktontstond aan het einde van de middag een grote brand in een basisschool. Een ernaast gelegen school liep veel rook en wa-terschade op.

Rustige nieuwjaarsnachtOp oudejaarsdag was de aanloop naar de jaarwisseling redelijk druk, maar na 23.30 uur kwamen bij de alarmcentrale van Stich-ting Salvage vrijwel geen meldingen meer binnen. Ook gedu-rende de nacht werd het niet echt druk, zelfs niet in de steden Rotterdam en Den Haag. Anders dan in voorgaande jaren kwa-men de meldingen meer verspreid vanuit het land binnen.

Grote en zeer grote branden op nieuwjaarsdagOp nieuwjaarsdag kwamen Salvagecoördinatoren in actie bij vijf grote branden en één zeer grote brand, allemaal in de vroege ochtend. Twee branden kregen een GRIP 1-kwalificatie. Hierbij ging het om een bedrijfsverzamelgebouw in Oss en een appar-tementencomplex in Buren. In dit appartementencomplex wo-nen mensen met een medische indicatie voor begeleid wonen. De bewoonster van het desbetreffende appartement kwam om het leven. In Boxmeer was er een zeer grote brand in een op-slagloods, die veel coördinatie van Stichting Salvage vroeg.

Flinke stijging van het aantal objectenIn 2017, het jaar waarin Stichting Salvage het dertigjarig jubileum vierde, kwamen de Salvagecoördinatoren 4.893 keer in actie bij een brand of explosie en bij water of stormschade. Zij hielpen daarbij de gedupeerden van in totaal 7.364 objecten. Het aantal objecten is ten opzichte van 2016 met maar liefst 18,6 procent gestegen. Dit is vooral het gevolg van de uitbreiding van het werkterrein van Stichting Salvage met water en stormschade. De verwachting is dat deze stijging in 2018 nog zal doorzetten.

Hoge waarderingDe Stichting Salvage werd in 1986 opgericht vanuit een samen-werkingsverband van de gezamenlijke Nederlandse brandverze-keraars. De stichting werkt met een landelijk netwerk van Salva-gecoördinatoren. Zij worden op verzoek van de meldkamer van de brandweer ingeschakeld voor hulp aan gedupeerden, het beperken van schade en werkzaamheden namens de brandver-zekeraars. De waardering hiervan door gedupeerden is al gedu-rende een reeks van jaren zeer hoog.

PERSBERICHT


4


NEDERLANDSE


4


NEDERLANDSE

VOERTUIGNIEUWS BUITENLAND

Magirus in Ulm leverde in januari een autoladder met een werk-hoogte van 68 meter af aan de brandweer van Seoul (Seoul Me-tropolitan Fire and Disaster Management Headquarters).

Dit voertuig met een zevendelig ladderpakket werd gebouwd op een Iveco Trakker AD 41 T45 4x4 en heeft een reddings-korf voor 3 personen met daarin een camera en de mogelijkheid voor een brancarddrager waarop personen tot 200 kg vervoerd kunnen worden. Het ladderpakket is voorzien van een lift en een telescopische waterverzorging die in het ladderpakket is inge-bouwd. Aan boord bevinden zich ook een draagbare motorspuit en een generator voor elektriciteit.

68 meter autoladdervoor Seoul

foto en gegevens Magirus Ulmm.m.v. Burkhard Giese

7-delig ladderpakket • RC300 reddingskooi voor 3 personen

(300 kg) • brancardopslag op reddingskooi voor 200 kg •

reddingslift RE300 voor 3 personen (300 kg) • telescopische

watergeleider in ladderpakket • water-/schuimkanon (2500 l/

min) • zelfbeschermings spuitsysteem op de reddingskooi •

Magirus draagbare motorspuit • camera in reddingskooi


5


NEDERLANDSE

In de vorige VBB Nieuwsbrief las u meer over de nieuwe generatie Scania’s. Op donderdag 22 fe-bruari werd de eerste Scania brandweerwagen ter wereld van de nieuwe generatie opgeleverd. Het is een tankautospuit Scania P360 Nieuwe Genera-tie met CP31 cabine en Egenes-opbouw uit Noor-wegen. Het voertuig is gebouwd voor het Scania Demonstratiecentrum in het Zweedse Södertälje.

Nieuwe generatie Scania

tekst Martien Dral foto Egenes A/S

De maand maart gaf in het verleden vaak grote rampen te zien. Voor wie geïnteresseerd is, het internet biedt voldoende stof om meer dan een maand hiermee bezig te zijn.

10 MAART 1906 Een explosie in de onderaardse peilers is de oorzaak van Mijnramp van Courrières, waardoor 1099 mijnwerkers om het leven komen. Het is het ergste mijnongeluk van Europa.

11 MAART 2011 Een aardbeving vindt plaats in Japan en zorgt dat een tsunami ontstaat, die tevens oorzaak is van de kernramp van Fukushima.

19 MAART 1996 Tijdens een feest van scholieren en studenten in de disco-theek ‘Ozone Disco Pub’ in Manilla op de Filipijnen breekt brand uit. Minstens 151 mensen komen om het leven in deze uitgaansgelegenheid, vermoedelijk omdat de nooduitgangen niet voldoende aangegeven waren.

24 MAART 1999 In de koelruimte van een Belgische vrachtauto ontstaat brand, terwijl hij door de Mont-Blanctunnel rijdt. De ramp die daarna ontstaat kost 39 mensenlevens.

25 MAART 1911 In New York City breekt brand uit in de Triangle Shirtwaist Factory. 146 voor het grootste deel minderjarige werkneemsters komen om het leven.

25 MAART 1990 In de dansclub ‘Happyland’ in de Bronx (New York) komen 87 mensen om het leven. De oorzaak: brandstichting.

27 MAART 1977 Het ergste vliegtuigongeluk vindt plaats op Tenerife, met een vliegtuig van KLM die op een tweede Jumbojet botst bij het opstijgen. 583 mensen sterven hierbij, slechts 61 konden zichzelf redden of gered wor-den.

Maart roert zijn staart

foto

ww

w.a

viac

rash

.nl

foto

tw

itte

r


6


NEDERLANDSE

Tsja, je hebt dat ene A-merk. Je kunt ermee schoonmaken, blus-sen en voetballen. In de eerste betekenis ontvet het prima, in de tweede werkt het bij brand ook erg goed, maar in de derde be-tekenis is het de nagel aan de doodskist van elke Feyenoordsup-porter. Dat negatieve imago straalt af op beide andere beteke-nissen. Voor een rechtgeaarde Rotterdamse voetbalsupporter, tevens werkzaam in de brandbeveiligingsindustrie, was dat aan-leiding om te komen met een nieuw merk kleine blusmiddelen: FEYENOORD. Het is direct een complete lijn geworden: poeder, schuim en CO2, en van kleine sprayblusser tot en met 12 kg. Ook blusdekens worden aangeboden.

De auto’s van de spelers en de staf van de gelijknamige voet-balclub zijn inmiddels van blussers voorzien. Volgens eerste be-

PERSBERICHT

richten voorziet het nieuwe merk ook bij het Legioen in een dui-delijke behoefte. Ze zijn niet aan te slepen… In het kader van de Randstedelijke ontwikkelingssamenwerking zijn ook al de eerste blussers aan inwoners van Amsterdam cadeau gedaan.

Anders dan bij dat A-merk, waar elke euro naar de fabrikant gaat, heeft de nieuwe blusser een bijzondere verbindende ei-genschap: Elke FEYENOORD-blusser is immers een officieel fan-artikel van de club. Naast zijn eigen brandveiligheid steunt de koper dus ook een sportvereniging.

Voor meer informatie en bestellingen: www.brandblusserxl.nl/feyenoord-brandblusser

Feyenoord voor vuur en vlamtekst e

n b

ee

ld R

icha

rd R

eijn

iers

e

Brandweerspecialismen ‘in the picture’ tijdens eRIC 2018 18–19 april 2018

Slim, effectief en efficiënt. Dat zijn de sleutelbegrippen uit het landelijke programma Samen werken aan grootschalig en speci-alistisch optreden Brandweer Nederland (GBO-SO). Brandweer Nederland werkt samen met het Instituut Fysieke Veiligheid (IFV) en de veiligheidsregio’s voor een aantal specialistische taken organisatiemodellen uit waarin korpsen interregionaal en soms met andere partners samenwerken.

De teams Specialistische Technische Hulpverlening (STH), die onder andere kunnen worden ingezet bij complexe instortingen, zijn al sinds juni 2016 operationeel. Aan de invulling van andere specialismen wordt in aparte deelprojecten gewerkt. De brand-weersector zal zich op eRIC 2018 nadrukkelijk profileren met zijn specialismen.

‘De brandweerwereld is volop in beweging en we willen onze multidisciplinaire partners graag laten zien waarmee we bezig zijn. Daarvoor is eRIC een uitstekend podium,’ vindt IJle Stelstra, directeur Brandweer bij het IFV. ‘Alle hulpverleningsdisciplines op één plek bijeen, prima. eRIC is een belangrijk netwerkevene-ment voor de hulpverleningssector. Een moment om als profes-sionals in veiligheid aan elkaar te tonen welke actuele ontwikke-lingen en innovaties er in onze branches spelen. We willen het programma GBO-SO over de volle breedte uitleggen aan onze partners. Het is vanuit het oogpunt van samenwerking essentieel dat we elkaars werelden kennen en weten hoe we als diensten operationeel van elkaar afhankelijk zijn en welke specialisten met elkaar moeten samenwerken. In de basiszorg, maar vooral bij complexe en grootschalige calamiteiten. Eigenlijk bestaat mo-no-disciplinaire hulpverlening niet, we hebben elkaar bij ieder incident van enige omvang nodig.’


7


NEDERLANDSE

10 maartVBB-dag

RUIL- EN CONTACTDAG

Nieuwe locatie, ouderwets gezelligOp zaterdag 10 maart houden we van 10.00 tot 16.00 uur weer onze jaarlijkse ruilen contactdag. Deze VBB-dag is bestemd voor iedereen die belangstelling heeft voor de brandweer: alle leden van de VBB en iedereen die geen lid is van onze vereni-ging. De toegang is gratis en vooraf aanmelden is niet nodig.Op onze 'vaste' locatie in Maarn was er dit jaar voor ons onvol-doende ruimte beschikbaar. Daarom wijken wij uit naar het Van der Valk-motel te Veenendaal. Daar kunnen we elkaar ontmoe-ten, contacten leggen of hernieuwen, brandweer gerelateerde voorwerpen ruilen of verkopen en verzamelingen showen. Anders dan bij de vorige VBB-dagen kan dit jaar geen lunch worden besteld via onze vereniging. Neem daarom op 10 maart zelf een lunch mee of koop deze à la carte bij het Van der Valk restaurant.

RuilbeursOok dit jaar wordt er weer een ruilbeurs georganiseerd. Uitslui-tend VBB-leden krijgen één gratis tafel aangeboden en kunnen als standhouder worden aangemerkt. Daarbij is het mogelijk om die tafel te gebruiken om zaken tentoon te stellen, maar ook om te ruilen of verzamelitems te verkopen. Die spulletjes dienen wel betrekking te hebben op brandweer en hulpverlening. Een tafel reserveren is mogelijk door een e-mail met als onder-werp ‘VBB-dag’ te sturen naar [email protected]. Vermeld in deze e-mail alstublieft uw naam, adres, woon-plaats en lidmaatschapsnummer. Daarnaast zouden wij graag van u willen weten hoeveel tafels u wenst te reserveren. U kunt ook gebruik maken van het inschrijfformulier, wat u in deze link aantreft. Wenst u meer tafels dan de gratis aangeboden tafel, dan zijn de kosten hiervoor € 10,00 per tafel. Het verschuldigde bedrag dient vóór 1 maart 2018 op het rekeningnummer te zijn ontvangen, welke u in het inschrijfformulier kunt lezen.

PresentatiesOver de beoogde presentaties die tijdens de VBB-dag worden gegevens, kunt binnenkort meer lezen op www.brandweer.org.

Extra Algemene LedenvergaderingOp zaterdag 10 maart zal in de middagpauze van de VBB-dag, bij Van der Valk in Veenendaal de eind 2017 uitgestelde extra Algemene Ledenvergadering (ALV) worden gehouden. Deze vergadering is alleen toegankelijk voor VBB-leden. Aan de orde komt een wijziging van ons huishoudelijk reglement. Met uitzon-dering van de gezinsleden krijgen alle VBB-leden Eén-Eén-Twee als onderdeel van hun lidmaatschap. Onze vereniging koopt die tijdschriften bij HHS Uitgeverij, de uitgever van Eén-Eén-Twee. HHS heeft vorig jaar besloten om vanaf 1 januari 2018 het tijd-schrift met 16 pagina's uit te breiden naar 64 pagina's en daarbij hun verkoopprijzen te verhogen. Het bestuur van de VBB had en heeft geen andere keus dan die prijsverhoging te betalen uit verhoging van de lidmaatschapscontributies van onze vereni-ging. Wel kon het bestuur de verhoging voor onze leden nog uit-stellen tot 1 mei 2018. Het is nodig na die datum de contributie voor 'gewone' leden te verhogen met € 1,00 per Eén-Eén-Twee (= € 1,00 per jaar); na overleg met HHS kan de verhoging voor onze jeugdleden beperkt blijven tot € 4,50 per jaar. De beoogde nieuwe jaarcontributies staan inmiddels op het openbare deel van onze website. Onze contributies zijn en worden vastgelegd in artikel 11 van ons huishoudelijk reglement. Het bestuur is niet bevoegd om de nu beoogde contributieverhogingen zelf vast te stellen; dat is een bevoegdheid van de ALV. Na de vergadering zal op onze website worden gepubliceerd of de ALV akkoord is gegaan.


8


NEDERLANDSE

Oproep Brandweer optochten

De laatste jaren zijn er niet zo heel veel geweest, maar inmiddels is de crisis voorbij en gaan heel wat mensen zich weer beraden over de mogelijk-heid, een optocht met mooie oude brandweerwa-gens op de weg te krijgen.Wanneer men zo’n plan heeft opgevat, komen veel van de organisatoren terecht bij de VBB, met de vraag of wij een bestand aan voertuigen heb-ben. Dat hebben we inderdaad wel (althans, een aantal leden heeft zo’n database), maar de priva-cywetgeving verbiedt ons deze gegevens aan an-deren te verstrekken.Ons lid Han Jacobse (één van de organisatoren van de grote brandweeroptocht in De Bilt) is nu bezig met het samenstellen van een zo compleet mogelijke lijst, met daarop de gegevens die ook naar (aspirant) organisatoren gestuurd mag wor-den. Deze lijst komt – wanneer hij klaar is – ook ter beschikking van de VBB.

Daarom het volgende verzoek.

Bent u de trotse eigenaar van een brand-weervoertuig of -oldtimer? En gaat u ermee akkoord, dat uw naam, uw e-mailadres en de gegevens van uw voertuig op die lijst worden geplaatst? U moet hiervoor expliciet toestem-ming verlenen. Wilt u in dat geval zo vriendelijk zijn contact op te nemen met [email protected]?

U doet daarmee de organisatoren van brand-weerdefilés een groot plezier en de kans is natuurlijk veel groter, dat u een uitnodiging ontvangt wanneer zo’n evenement gaat plaatsvinden. De VBB kan zo weer een stukje extra service leveren, zowel aan de leden als aan de niet-le-den.

foto Peter Snellen


9


NEDERLANDSE

Van 15 tot 20 juni 2020 zal in Hannover weer de In-terschutz gehouden worden. Alles draait op die vak-beurs om technologie en teamwork.

Voor de eerste keer zal deze internationale vak-beurs voor de brandweer, civiele bescherming, hulp-verlening en veiligheid van start gaan onder een cen-traal motto dat tijdens het evenement overal terug zal komen. Dat motto luidt: ‘Teams, tactiek, technologie – onderling verbonden ten behoeve van bescherming en redding.’

Daarmee trekt de beurs de aandacht voor die facet-ten die de nabije toekomst van de veiligheidssector zullen bepalen: het gebruik van innovatieve digitale oplossingen en een verbeterde samenwerking tussen de verschillende professionele hulpverleningsorgani-saties en -instanties.

Als de grootste beurs ter wereld op dit gebied wil Interschutz die samenwerking tussen brandweer- en andere hulpverleningsorganisaties en het gebruik van nieuwe mogelijkheden op het gebied van informatica extra benadrukken.

De uitdagingen waarvoor de hulpdiensten tegen-woordig staan zijn niet gering: terroristische acties, grote natuurrampen en door de mens zelf gecreëer-de calamiteiten, onverwacht falen van vitale onder-delen van de infrastructuur en tot nu toe ongekende vluchtelingenstromen stellen hoge eisen aan de sa-menwerking tussen steeds meer (maar gelukkig ook steeds beter getrainde) specialisten. Daarom is deze vakbeurs ook het ideale platform, dat al deze speci-alisten van verschillende signatuur bijeen brengt, om kennis en vaardigheden met hun collega’s te delen en hun internationale netwerken uit te breiden.

Het nieuwe motto van de Interschutz zal een groot scala aan kwesties in de spotlights zetten, bijvoor-beeld het feit, dat voortschrijdende technische inte-gratie hand in hand gaat met het steeds meer afhan-kelijk worden van die technologie,waardoor het risico op falen en op complicaties in risicosituaties toe-neemt.Of de vraag, hoe onze samenleving beter kan omgaan met crisissituaties. Natuurlijk komen daar-bij ook zaken als bewustwording van het publiek en maatregelen die de veiligheid versterken en de zelf-redzaamheid bevorderen daar een grote rol in spelen.

Tenslotte, om effectief te kunnen optreden, zullen de verschillende diensten die preventief, preparatief en repressief een calamiteit moeten bestrijden, op een gecoördineerde wijze met elkaar moeten samen-werken. En wel voor, tijdens en na de ramp, zowel voor wat betreft communicatie en de door hen ge-bruikte methoden en middelen.

Internationale vakbeurs Interschutz

HANNOVER15–20 JUNI 2020

tek

st In

ters

chut

z

be

eld

Kee

s Si

nke

en In

ters

chut

z.d

e


10


NEDERLANDSE


10


NEDERLANDSE

VOERTUIGNIEUWS

Redden vanaf grote

hooge


NEDERLANDSE


11

VOERTUIGNIEUWS

Redding van personen die zich op grote hoogte bevinden is nog altijd een uitdaging voor de brandweer, waar ook ter wereld. Met de toenemende hoogbouw in de steden (vooral in de geïndustrialiseerde landen) wordt de kans, dat men voor zo een uitdaging komt te staan, steeds groter. De beelden van de brandende Grenfell Tower in Londen staan nog altijd op het netvlies. En dat gebouw met 24 verdiepingen kan dan niet eens tot de werkelijke wolkenkrabbers gerekend worden.Om niet alleen via preventieve en bouwkundige maatregelen in geval van branden of andere calamiteiten de mensen uit zo’n gebouw te kunnen halen, heeft Bronto Skylift nu een reeks hoogwerkers ontwikkeld.

« Bangkok, Brasilia, Buenos Aires, Caïro, Moskou en Taipei behoren tot de afnemers van deze reuzen op brandweergebied »


NEDERLANDSE


12

Inmiddels bestaat het Finse bedrijf, met vestigingen in Duitsland, Zweden, Zwitserland en de Verenigde Staten, al meer dan vijftig jaar, waarin men meer dan 6700 hoog-werkers heeft geleverd aan brandweerkorpsen en onder-nemingen in 120 landen in alle werelddelen. Voor wat be-

treft het ontwerpen van de voertuigen, het produceren ervan en de after sales activiteiten voldoet het bedrijf al sedert 1999 aan de ISO 14001 norm. In Nederland wordt Bronto Skylift vertegen-woordigd door Kenbri Fire Fighting in Numansdorp.

De hoogwerkers van Bronto kunnen op elk commercieel chas-sis geleverd worden, mits dat voldoet aan de eisen qua gewicht en afmetingen van de erop te bouwen hoogwerker. Daarbij pro-beert men een zo compact mogelijk voertuig te bouwen, zodat het zich – ook als elke seconde telt – snel door het verkeer naar het adres van de brand of het ongeval kan begeven. Natuurlijk zijn dit erg grote voertuigen, zeker in vergelijking met andere brandweerwagens. Maar zelfs de wagen voor reddingshoogten tot 90 meter is relatief compact, gezien de mogelijkheden die zo’n voertuig biedt.

Redden vanaf grote hooge

VOERTUIGNIEUWS

Bronto Skylift is een van de wereldleiders op het gebied van mobiele hoogwerkers. Men ontwerpt, bouwt en verkoopt dit speciale materieel met werkhoogten, variërend van 23 tot 112 meter, niet alleen aan brandweerkorpsen over de hele wereld, maar ook aan technische ondernemingen van allerlei aard. Door de wijze van het ontwerp en de modulaire bouwwijze kan men praktisch altijd datgene leveren, waarom de klant vraagt. Wereldwijd zijn er meer dan 6700 Bronto’s in gebruik in een variëteit van meer dan dertig verschillende typen met werkhoogtes van 23 tot 112 meter. Daarbij moet men denken aan standaard brandweerhoogwerkers, combinatievoertuigen en blusarmen. Dat kan ook niet anders, want men levert een hoge mate van maatwerk, waarbij meer dan 2000 opties leverbaar zijn.

tekst Peter Snellenbeeld Bronto Skylift (Kenbri Fire Fighting)


NEDERLANDSE


13

Eenmaal bij de calamiteit aangekomen, moet het voertuig ook snel ingezet kunnen worden. Dankzij een uitgekiende technolo-gie is zelfs de hoogste hoogwerker binnen slechts enkele minu-ten operationeel. Die hoogste hoogwerker uit deze reeks heeft momenteel een werkhoogte van 112 m. En dat bij een enorme vlucht.

Overtreffende trap

In de serie HLA (High Level Articulated) die door Bronto Skylift wordt uitgebracht gaat het vooral om het redden en blussen op extreme hoogten. De reddingshoogten die door de voertuigen uit deze range kunnen worden bereikt liggen tussen de 78 meter en 112 meter. Daarbij wordt ook de vlucht van de hoogwerker niet vergeten. Tot op een hoogte van 75 meter kan men nog een vlucht tot 28 meter bereiken.

De reddingskorf kan een gewicht tot 500 kg dragen. Daarmee is men met een dergelijk voertuig in staat meerdere personen gelijktijdig in veiligheid te brengen. Voor bluswerkzaamheden op grote hoogte is er voor een wateraanvoerleiding in de boom van de hoogwerker gezorgd. Daarnaast zijn er aansluitingen voor ademlucht en elektriciteit in de ruime korf voorzien.

De voertuigen zijn allemaal heel stabiel, mede dankzij het sys-teem van volledig computergestuurde afstempeling. Zelfs wan-neer men op 112 meter hoogte moet zijn, is de afstempeling in circa 40 seconden gereed. Daarna kan de boom opgericht worden, in het geval van 112-meter hoogwerker tot de 33e eta-ge van een gebouw. Ook dat gaat snel en eenvoudig, compu-tergestuurd, door één bediener, die vanaf zijn werkplek alle be-wegingen in de gaten kan houden. Ook besturing vanuit de korf is mogelijk.

Inmiddels zijn er al meer dan 200 hoogwerkers uit de HLA ran-ge geleverd, voornamelijk aan brandweerkorpsen in metropolen; Bangkok (Thailand), Brasilia (Brazilië), Buenos Aires (Argentinië), Caïro (Egypte), Moskou (Rusland) en Taipei (Taiwan) behoren tot de afnemers van deze reuzen op brandweergebied.

VOERTUIGNIEUWS

Type

Maximale reddingshoogte(meter)

Maximale vlucht(meter)

Maximale werklast korf(kg)

Maximaal bereid onder maaiveld(meter)

Waterlevering(l/min)

Transporthoogte(meter)

Transportlengte(meter)

Totaal gewicht(ton)

F 78 HLA 78 30 500 11 3800 4 15,8 48

F 81 HLA 81 30 500 11 3800 4 16,3 46

F 90 HLA 90 30 500 9,7 3800 4 16,3 49

F 104 HLA 104 30 500 8,7 3800 4 16,9 63

F 112 HLA 112 32 500 10,5 3800 4 19,0 78

« Maar zelfs de wagen voor

reddingshoogten tot 90 meter is relatief

compact, gezien de mogelijkheden die

zo’n voertuig biedt. »


14


NEDERLANDSE


14


NEDERLANDSE

REISVERSLAG

Freiwillige Feuerwehr Telfs Tirol

Ruim 40 jaar kom ik al in het dorp Telfs op bezoek. Vakantie wil ik het niet meer noemen. Ik kom daar op familiebezoek. Al een tijd liep ik met het idee rond de brandweer eens te bezoeken. En zie daar: op de dag dat wij in 2017 weer in Telfs waren, brak daar een enorme brand uit. De volgende dag zei mijn broer, die dus in Telfs woont, dat het wel heel verdacht was dat er nu juist een grote brand was uitgebroken. Maar alle gekheid op een stokje… toch maar een afspraak gemaakt en dat ging ook weer heel gemakkelijk. Een collega van mijn broer is namelijk ploegbaas bij de vrijwillige brandweer van Telfs.

tekst en beeld Wim AichmannDit artikel kon tot stand komen met de

medewerking van, Gustav Stangl,

Oberbrandmeister van de brandweer Telfs.


NEDERLANDSE


15

REISVERSLAG

INFO

Telfs

Telfs is een gemeente in het district Innsbruck Land

van de Oostenrijkse deelstaat Tirol.

Telfs is een gemeente met marktrecht en ligt

aan de voet van de Hohe Munde (2469 m) in het

Oberinntal 27 kilometer ten westen van Innsbruck.

De gemeente ligt aan de westkant van het district

Innsbruck Land. Na Innsbruck en Kufstein is het

qua inwoneraantal de grootste gemeente van Tirol.

In de 19e eeuw en het begin van de 20e eeuw

nam de textielindustrie in Telfs een belangrijke

plaats in. De oude fabrieksgebouwen bepalen ook

tegenwoordig nog het dorpsbeeld. Dit beeld wordt

verder met name bepaald door de neoromaanse

kerk met twee torens uit 1863. De textielindustrie

heeft plaatsgemaakt voor productiebedrijven, ener-

giebedrijven en een aanzienlijke dienstverlenings-

sector. In 1981 had Telfs slechts circa 7700 inwo-

ners, maar de gemeente is de afgelopen decennia

sterk gegroeid (15.360).

In Telfs worden ieder jaar de Tiroler Volksschaus-

piele gehouden en eens in de vijf jaar vormt het

toneel voor de Schleicherlaufen, een soort carna-

valsoptocht op vastenavond, waaraan enkele hon-

derden gemaskerde mannen deelnemen. Er zijn

aanwijzingen dat reeds in 1571 op deze manier de

vastentijd werd ingeluid.

Telfs ligt op een kruising van diverse wegen, van

oost naar west door het Inntal namelijk de Inntal

Autobahn A12, de weg over het Mieminger Plateau

naar de Fernpass en de weg richting Seefeld en Gar-

misch-Partenkirchen.

Naast de hoofdplaats Telfs bestaat de gemeente

verder uit de buurtschappen, Bairbach, Brand, Bu-

chen, Lehen, Moos, Mosern, Platten Sagl en St. Veit.

De vrijwillige brandweer van Telfs is gehuisvest in een zogenaamd Katastropen – Hilfszentrum. Ze vindt daar onderdak samen met de politie, Bergwacht en Bergrettung. Dit moderne onderkomen is in 2004 gebouwd vlak bij de Autobahnausfarht Telfs-West.

De brandweerkazerne is gesitueerd onder het maaiveld en be-staat uit een remise met elf opstelplaatsen, een meldkamer, slangenwas- en werkplaats, technische ruimte en was- en douchegelegenheid. Op de boven verdieping zijn ondergebracht verschillende kantoren en een grote kantine die samen wordt gebruikt met de politie en bergwacht/-redding. Tevens is daar een klein brandweermuseum gevestigd. Daarnaast is er nog een brand-weerpost in Mosern. Naast het eigen grondgebied levert de brandweer Telfs met haar bijzondere voertuigen bijstand aan omliggende gemeenten. Tevens is zij verantwoordelijk voor de brandweerzorg op de A12, Telfs richting Inns-bruck tot Zirl en van Telfs richting Arlberg tot Motz.

De personele bezetting is als volgt: 89 actieve vrijwilligers; 16 actieve vrijwilligers in Mosern; 9 jeugleden; 32 reservisten;

waarmee 146 personen in totaal bij de brandweer zijn.De actieve vrijwilligers zijn verdeeld in vier ploegen. Bij een alarm wordt een

ploeg gealarmeerd via de bekende piepers en is tevens het sirene alarm te horen in het gehele dorp. Het aantal alarmeringen ligt rond de 250 per jaar waarvan het grootste gedeelte bestaat uit hulpverlening.

Over het materieel mag de brandweer Telfs niet klagen. In Telfs zijn negen voertuigen gestationeerd en in Mosern twee. Even ter vergelijking: een dorp van gelijke grote in Nederland moet het vaak doen met één tankautospuit.

Bijzondere voertuigen zijn onder andere de HV1 met kraan (Schweres Rüst-fahrzeug) van het bouwjaar 2010. Dit voertuig is met een aantal identieke aan-geschaft door de Katastrophenschutz Land Tirol en ter beschikking gesteld aan verschillende brandweerkorpsen in Tirol. Een ander bijzonder voertuig is een autospuit (LFB-A) bouwjaar 2015, welke is voorzien van een laadbord aan de achterzijde van het voertuig. Normaal is dit voertuig uitgerust met een FOX 3 motospuit, bouwjaar 2014, stroomaggregaat en een drietal rolcontai-ners. Men kan kiezen uit verschillende containers, waarvan er vijf voorhanden zijn te weten een slangencontainer, lichtcontainer, motorspuitcontainer, hoog-waterinzetcontainer en een container met verschillende waterpompen.


NEDERLANDSE


16

REISVERSLAG

TLFA 3000 Mercedes-Benz 1227AF (1993)

TLFA 2000 Mercedes-Benz 1324AF (1997) KDO Landrover Discovery 3Td (2014)

GGF Mercedes-Benz 814D37 (1997)

DLK 2312 Mercedes-Benz Econic (2012)


NEDERLANDSE


17

REISVERSLAG

SRF MAN TGM 18.340 (2010)


NEDERLANDSE


18

REISVERSLAG

Last Mercedes-Benz 409D (1998)

MTF Mercedes-Benz 319CDI(Sprinter) (2014)

Voertuigen brandweer TelfsVoertuig Merk en type chassis Bouwjaar

KDO Land Rover Discovery 3Td 2014

MFT Mercedes-Benz 319CDI(Sprinter) 2014

TLFA 3000 Mercedes-Benz 1227AF 1993

SRF MAN TGM 18.340 2010

DLK 23-12 Mercedes-Benz Econic 2012

TLFA 2000 Mercedes-Benz 1324AF 1997

LFB-A Mercedes-Benz 1429F(Atego) 2015

GGF Mercedes-Benz 814D37 1997

Last Mercedes-Benz 409D 1998

Voertuigen brandweer MosernVoertuig Merk en type chassis Bouwjaar

TLFA Iveco 80.16 1991

BLF Landrover 109 Station 1976

Een bijzonder voertuig, in het bezit van de brandweer Telfs is een Steyr 12. Dit voertuig staat in het museum en is een tweede-hands postwagen uit 1926. In 1929 kocht de brandweer dit voer-tuig en werd het omgebouwd tot brandweerauto door de firma Rosenbauer. Het voertuig is voorzien van een open opbouw en heeft een door de voertuigmotor aangedreven voorbouwpomp met een vermogen van 800 l/min.


NEDERLANDSE


19

Hans Rumpf een brandweergeneraal

Wie de geschiedenis van de brandweer in de Tweede

Wereldoorlog bestudeert, komt niet om de naam Hans Rumpf

heen. Hij was een van de eerste Duitse brandweerofficieren die

na 10 mei 1940 ons land bezocht. In zijn hoedanigheid van

hoogste officier van het Feuerschutzpolizei Regiment Sachsen

kom je hem regelmatig tegen. Maar ook na de oorlog laat hij

nog regelmatig van zich horen.

GESCHIEDENIS

fo

to

Ver

eini

gun

g z

ur F

örd

erun

g d

es D

euts

chen

Bra

ndsc

hutz

es e

.V.,

Refe

rat

11 B

rand

schu

tzg

esch

icht

e


NEDERLANDSE


20

GESCHIEDENIS

Hans Rumpf werd geboren in Zimmern (in de driehoek Erfurt–Jena–Leipzig) op 7 maart 1888. Nadat hij zijn school-loopbaan aan het gymnasium van Torgau had afgesloten (zonder diplo-

ma overigens, hij schijnt school meer als een nood-zakelijk kwaad beschouwd te hebben), begon hij in het leger als militair. Zijn opleiding tot luitenant doorliep hij in negen maanden. In juni 1908 (20 jaar oud) werd hij met de dienstgraad Fahnenjun-ker (vaandrig) aangesteld bij het 4e Slesische infan-terieregiment 157 in Brieg, werd al snel bevorderd tot luitenant en kreeg de leiding over een bataljon van dit regiment, waarmee hij de eerste wereld-oorlog in trok.

Nadat de oorlog in 1919 was beëindigd, nam hij afscheid in de rang van kapitein bij de generale staf. Hij had inmiddels een aantal cursussen be-zocht en las heel veel, vooral over de dingen die hem interesseerden. Uit zijn publicaties blijkt wel, dat hij de werking van strijdgassen en de inzet van vlammenwerpers van nabij heel goed kende. On-

derwerpen als brandbestrijding na oorlogsbranden en adembescherming (gasbescherming), daarin was hij zelfs een echte deskundige geworden.

In datzelfde jaar (1919) werd hij eerst aangesteld als volontair, daarna als Brandingenieur bij de be-roepsbrandweer van Königsberg in het toen nog Duitse Oost-Pruisen, tegenwoordig Kaliningrad in Rusland. Vanaf 1928 werkte hij daar zelfs als Brandoberingenieur; hij had dus duidelijk promo-tie gemaakt.

Al eind jaren ’20 komen er van de hand van Rumpf publicaties, waarin hij de gevaren van che-mische strijdmiddelen, van de luchtoorlog en de bescherming van de bevolking bij luchtaanvallen beschrijft. Gasschutz: Ein Handbuch für Provinzial-, Kreis- u. Kommunalverwaltungen, Feuerwehren, Bergbau u. Industrie unter Berücksichtigung des Gasschutzes der Zivilbevölkerung in einem künf-tigen Kriege verschijnt in 1928 in Berlijn, in 1931 gevolgd door Brandbomben: Ein Beitrag zum Luft-schutzproblem. In Duitsland werd hij dan ook, ze-ker in die tijd, beschouwd als deskundige op het gebied van passieve luchtbescherming, de civiele verdediging. En dat alles had hij zich toch door zelfstudie eigen gemaakt. Nu had hij (zoals zoveel mannen) een sterke kracht aan zijn zijde, waarmee

In 1931 publiceert Hans Rumpf zijn tweede boek Brandbomben: Ein Beitrag zum Luftschutzproblem, waardoor hij in Duitsland als deskundige werd beschouwd op het gebied van civiele luchtverdediging. foto www.scribd.com

Hans Rumpf een brandweergeneraal

tekst Peter Snellen


NEDERLANDSE


21

GESCHIEDENIS

hij getrouwd was. Zijn vrouw Annemarie, geboren Heitsch, was een zeer verstandige dame, volgens ingewijden intelligenter dan Rumpf zelf. Zij kwam van een gegoede familie, die bovendien in goe-den doen verkeerde. Zij had een Zwitserse pri-véschool bezocht en sprak verschillende talen. Ze had bovendien een beter gevoel voor de omgang met mensen dan Rumpf zelf. Zo streek ze heel wat plooien glad, als Rumpf weer eens een conflict had met een van de onder hem dienende mannen, zo-als een keer, toen Rumpf voor de verzameld aange-treden manschappen een officier onderuit haalde. Rumpfs succes in zijn beroep zou zonder zijn vrouw onmogelijk geweest zijn (citaat Reinhard Steffler).

Vanaf medio 1935 werd hij aangesteld als Brand-direktor und Leiter der Berufsfeuerwehr bij de brandweer in Leipzig. Korte tijd later werd Rumpf lid van de Feuerwehrbeirat.

Die Pruisische Feuerwehrbeirat was een instel-ling, die na de wetswijziging in 1933 in het leven was geroepen, om vanuit de staat meer macht over de brandweer te krijgen en de grote verschil-len die binnen de brandweer in Pruisen bestonden te verkleinen of wellicht zelfs één ‘nationale brand-weer’ tot stand te brengen. Aanvankelijk waren hier zelfs nog de brandverzekeringen en vertegen-woordigers van de vakbonden bij betrokken, maar al na enkele jaren waren die volledig uit het zicht verdwenen en had de staat (en dus de Nationaal Socialistische Partij Duitsland, de NSDAP) volledig de macht over het brandweerwezen.

Onder zijn commandantschap in Leipzig vond ook de Reichskristallnacht plaats. Ook de syna-goge van Leipzig wordt dan in brand gestoken en de brandweer voert geen bluswerkzaamheden uit, precies zoals de nazi’s het bevolen hadden. La-ter zal Rumpf vermelden, dat hij op dat moment niet in Leipzig was. Maar omdat de synagoge la-ter brandde dan Rumpf in zijn stukken vermeldde, moet hij al wel teruggekeerd zijn van de begrafenis van zijn zuster, zijn alibi voor die nacht.

Overigens is het niet vreemd hem te verdenken van nazisympathieën. Hij stond blijkbaar op goede voet met Daluege, de chef van de Duitse politie en ook het feit, dat hij – ondanks het feit dat hij geen hogere opleiding genoten had, in tegenstelling tot de brandweerofficieren die door het naziregime in zijn korps werden geplaatst ter vervanging van minder ‘loyale’ officieren – gewoon commandant kon blijven in Leipzig duidt hier sterk op. Voeg daarbij zijn latere benoemingen en zijn aanvraag (!) voor het lidmaatschap van de SS en door een en ander wordt ongetwijfeld duidelijk waarop die bewering is gestoeld.

Brandweerregiment

Hans Rumpf had al heel vroeg heel goed in de gaten dat een nieuwe oorlog (waarop Duitsland zich overduidelijk aan het voorbereiden was) er een zou zijn met gigantische luchtaanvallen, met springbommen en brandbommen. De autoriteiten gingen nog altijd uit van de combinatie luchtmij-nen en (eventueel) bommen die gifgassen over de bevolking zouden doen uitgieten. Men ging op dat moment nog niet uit van het gebruik van brand-bommen. Rumpf wel.

Daarom was hij al vroeg bezig met zijn idee van brandweerregimenten, die grote oppervlakte-branden zouden kunnen bestrijden. Maar hij vond nauwelijks gehoor binnen de Luftschutzbund, de instelling die voor de organisatie van de luchtbe-scherming moest zorgen. Hij zag zijn kans schoon nadat de Nationaalsocialisten in Duitsland aan de macht waren gekomen; die zagen alles in ‘het gro-te perspectief’. Hij kreeg toen de erkenning waar hij op uit was.

Wat hij ongetwijfeld niet vermoedde, was dat de organisatie van de grote civiele verdedigingsco-lonnes voor het grootste deel onder de luchtmacht zou komen te vallen en slechts gedeeltelijk zou worden samengesteld uit colonnes van brandweer-lieden uit de civiele sector. Wat hij waarschijnlijk ook niet had voorzien, was dat die Feuerschutzpo-lizei Regimenten uiteindelijk (tot de luchtaanvallen op Duitsland in alle hevigheid losbarstten) als een soort onderafdeling van het leger achter de opruk-kende troepen aan naar de bezette gebieden zou worden gestuurd. Maar het eerste Feuerschutz-polizei Regiment ‘Sachsen’ kwam er niettemin en stond (uiteraard) onder bevel van Hans Rumpf. Andere van dit type regimenten volgden. Er kwam zelfs een Nederlands contingent.

Tweede Wereldoorlog

In oktober 1939 begon voor Duitsland de Tweede Wereldoorlog met de inval in Polen. Heel kort na die inval werd Hans Rumpf benoemd tot Komman-deur der Feuerschutzpolizei in Leipzig, en daarmee is waarschijnlijk al duidelijk, dat hij de NSDAP een warm hart toedroeg en vice versa. Want zou dat niet het geval geweest zijn, dan zou hij ontslagen zijn en een van de vazallen van Hitler c.s. zou op zijn stoel zijn geplaatst. Met die benoeming wordt in feite zijn baan niet veranderd, maar wordt de ti-tel aangepast aan terminologie van die tijd.

Een maand later (in november 1939) al werd


NEDERLANDSE


22

GESCHIEDENIS

hij op advies van de chef van de Ordnungspoli-zei (Kurt Daluege) belast met de leiding van het eerste Feuerschutzpolizei Regiment en vanaf mid-den april 1940 (dus kort voor de bezetting van ons eigen land) werd hij benoemd tot Kommandeur (in de Duitse betekenis van het woord – hoogste baas) van dat Regiment Sachsen. In de nieuwe ter-minologie van de brandweerwet van 1938 heette de beroepsbrandweer FschP (Feuerschutzpolizei) en waren de leiders Kommandeur. Dat waren de leidende officieren, geheel volgens het Führerprin-zip, dat toen ook overal gold.

Had men eerder al ervaringen opgedaan bij de aanvallen op Guernica (de Spaanse burgeroorlog, waar Duitse vliegtuigen huishielden), de grote ver-nielingen die werden aangericht in Warschau door de Duitse luchtaanvallen gaven al gauw te zien, dat er na luchtaanvallen grotere brandweerverbanden zouden moeten optreden. Hiervoor waren de Feu-erschutzpolizei Regimenten in feite bedoeld. Al eerder was er een poging gedaan zo’n regiment op te richten, maar die poging was op niets uit-gelopen. De luchtmacht had al wel heel vroeg van dit soort grotere verbanden in het leven geroepen,

maar de politie (waaronder de brandweer nu res-sorteerde) kwam pas veel later, nadat de oorlog was begonnen.

Dit ‘brandweerpolitieregiment’ volgde in het voorjaar van 1940 (begin juni) al snel de Duitse troepen in ons land en (de Duitsers hadden niet zo heel veel vertrouwen in onze vaderlandse brand-weerkorpsen) vrij spoedig na het begin van de be-zetting waren er enkele afdelingen van dit regiment gestationeerd in Amsterdam en Rotterdam. Die in Amsterdam bleek daar eigenlijk niet zo hard nodig, maar Rotterdam was blijkbaar een andere zaak in de ogen van de bezetter. Bovendien moesten de aangevoerde (olie)voorraden daar beschermd wor-den en dat deed men toch echt liever zelf.

Andere afdelingen van dit regiment trokken ver-der naar Frankrijk (Le Havre, Parijs), maar een groot deel van dit Regiment Sachsen kwam later in de Oekraïne en bij andere oostelijk gelegen olievel-den terecht.

Daar werden die afdelingen ook (deels?) bewa-pend en ingezet voor ‘politietaken’ en als militaire eenheden beschouwd. Momenteel lopen nog en-kele onderzoeken door amateurhistorici naar de rol die deze onderdelen gespeeld hebben bij de Jodenvervolging en de strijd tegen partizanen. Dat zou – als het allemaal waar is wat wordt vermoed – dan dus formeel ook plaats gevonden hebben

Het Feuerschutzpolizei Regiment ‘Sachsen’ poseert op 9 juni 1940 in de Euterpestraat te Amsterdam. foto collectie Gerard Koppers


NEDERLANDSE


23

onder de leiding van Hans Rumpf, die de baas was van het hele spul.

Toen de geallieerde luchtaanvallen op Duitse steden in hevigheid toenamen, werden heel wat afdelingen van het regiment weer teruggetrokken rondom die steden, die het zwaar te verduren kre-gen.

Die grote verbanden in de vorm van regimenten bleken bij het intensiveren van de luchtoorlog toch niet helemaal zo te functioneren als men tevoren gedacht had. Daarom worden begin 1943 de re-gimenten omgebouwd tot kleinere (zelfstandige) eenheden, de zogenaamde Abteilungen (motori-siert) (gemotoriseerde afdelingen). Die zijn gemak-kelijker te verplaatsen (ook over grote afstanden) en kunnen als zelfstandige eenheden de oorlogs-branden bestrijden. In mei 1943 wordt Rumpf dan aangesteld als Kommandeur (de hoogste baas dus) van de commandostaf van (alle!) Feuerschutz-polizei-Abteilungen (mot).

Al vier maanden later wordt hij benoemd tot Ge-neralinspekteur des Feuerlöschwesens. In die func-tie moet hij samenwerken met Johannes Meyer, die dezelfde taak heeft, maar al veel eerder was aangesteld. Deze vorm werd waarschijnlijk aan het ambt gegeven, omdat het Duitse Rijk op dat moment erg groot geworden is, maar ook omdat de luchtaanvallen op Duitse steden verhevigden, zodat er meer leiding binnen de brandweer no-dig was. Meyer heeft dan in zijn portefeuille de brandweeropleidingen, de bedrijfsbrandweer en brandpreventie en -onderzoek, Rumpf krijgt de verantwoordelijkheid over brandweer en lucht-bescherming en de vrijwillige brandweerkorpsen (in feite dus het ‘politiedeel’ van de toenmalige brandweer).

GESCHIEDENIS

« Die grote verbanden in de vorm van regimenten bleken bij het intensiveren van de luchtoorlog toch niet helemaal zo te functioneren als men tevoren gedacht had. Daarom worden begin 1943 de regimenten omgebouwd tot kleinere (zelfstandige) eenheden, de zogenaamde Abteilungen (motorisiert). »

Eind oktober 1943 wordt hij weer bevorderd, dit keer tot Generalmajor der Polizei. In de rang van brigadegeneraal wordt hij, nadat de oorlog al een tijd aan de gang is, opgenomen in de algemene SS met een eigen stamnummer. Al eerder – kort na de aanval van Duitsland op Rusland – had hij om het lidmaatschap van de SS gevraagd, maar in feite voldeed hij niet aan de gestelde eisen. Hij moest eerst een jaar ‘op proef’ bij die organisatie, maar wordt daarna op 11 februari 1944 wel opgenomen in het SS-Führerkorps in de rang van Brigadeführer (SS Nr. 476.418).

Als de oorlog is afgelopen wordt hij door de Amerikanen gearresteerd. Na enkele jaren krijgs-gevangenschap wordt hij al in 1947 (sommigen schrijven 1948) vrijgelaten.

Na de Tweede Wereldoorlog

Wie zou denken dat een (in mijn ogen zo doorge-winterde) nazi zich na de oorlog redelijk koest zou houden, vergist zich. Hij schreef nog enkele boe-ken. Voor wie de Duitse taal machtig is, is zijn boek Der Hochrote Hahn (Darmstadt 1952) lezenswaar-dig, al moet men daarbij de politieke achtergrond van de schrijver wel in het oog houden. Hij pro-beert toch hier en daar de smetten van zijn blazoen weg te poetsen en vooral sommige zaken – vooral wat zichzelf betreft – wat mooier voor te stellen dan ze in werkelijkheid waren. Niettemin beschrijft hij hierin veel wetenswaardigheden met betrekking tot de brandweer tijdens (eigenlijk voor en tijdens) de Tweede Wereldoorlog. Zo beschrijft hij onder meer de voorbereidingen voor de oorlog, het hoe en waarom van de brandweerregimenten en enke-


NEDERLANDSE


24

GESCHIEDENIS

BronnenBeck, Mario: ‘Stefflers Buch beleuchtet braunen Leipziger Branddirektor Hans Rumpf’, in: Leipziger

Volkszeitung, 6 februari 2015.Linhardt, Andres: Feuerwehr im Luftschutz 1926–1945, Braunschweig 2002.Plattner, Hans-Peter: ‘Hans Rumpf’, in Biografisches Handbuch zur deutschen Feuerwehrgeschichte;

VFDB Referat 11 – Bericht 22. Rumpf, Hans: Der Hochrote Hahn, Darmstadt 1952.Steffler, Reinhard: Von den Brandbomben zum strategischen Luftkrieg gegen Deutschland – Eine erste

Analyse zum Fall Dresden aus der Perspektive des Leipziger Generalinspekteurs für die Feuerwehren, Hans Rumpf, Elbe-Dnjepr-Verlag, Mockrehna 2014.

Steffler, Reinhard: persoonlijke notities, toegezonden aan de auteur van dit artikel.Diverse internetpublicaties, waaronder Wikipedia.

le bombardementen en hun gevolgen. Storend in dat boek is wel het steeds wederkerende woordje ‘Ich’, want in feite lees je het zo als een autobio-grafie, waarin de auteur al zijn eigen verdiensten nauwkeurig (en al dan niet waarheidsgetrouw) no-teert.

In 1961 verschijnt zijn boek Das war der Bom-benkrieg: Deutsche Städte im Feuersturm, even-eens een niet onomstreden boekwerk. Daarin worden de geallieerde bombardementen – door de grote verliezen die ze teweeg brachten – in feite beschouwd als oorlogsmisdaden.

Steeds vaker worden de publicaties van Rumpf na het begin van de jaren ’60 kritisch tegen het licht gehouden. Niet alles wat hij schrijft wordt als objectieve waarheid aangenomen. Het komt zelfs tot de weigering van de redactie van het tijdschrift Politische Studien, waarin Rumpf een artikel wil pu-bliceren, waarin de geallieerde luchtaanvallen op Duitse steden vergeleken wordt met de uitroeiing van de Joodse bevolking door de nazi’s.

Rumpf overlijdt op 5 november 1965 in Elmshorn op 77-jarige leeftijd.

Onlangs verscheen van de Leipziger brandweer-man en -historicus Reinhard Steffler een publicatie, die zich intensief bezighoudt met de persoon Hans Rumpf. Daarin trekt Steffler in twijfel, of Rumpf, zo-als deze zelf altijd heeft aangegeven, wel aanwezig was bij de luchtaanvallen op Dresden. Wel zou hij getuige zijn geweest van de luchtaanvallen op Ber-lijn en Leipzig (1943). Daaruit zou dan al blijken, dat bij Rumpf zijn geheugen en de objectieve fei-ten wel eens door elkaar kunnen raken.

Opvallend is wel, dat Steffler ook een aantal ver-diensten van Rumpf weergeeft. Rumpf was volgens hem een vakman op het gebied van Luchtbescher-ming en dan nog iemand, die het nodige organi-satietalent in huis had, om die Luchtbescherming technisch en structureel verder te ontwikkelen tot een voor die tijd effectieve organisatie. Voor

de eerste bommen vielen, had Rumpf al gewaar-schuwd voor de ontstellende gevolgen van een luchtoorlog en – dit komt dan als volslagen ver-rassing – hij zou als Duits vertegenwoordiger bij het Internationale Rode Kruis de conventie voor de bescherming van de burgerbevolking mede vorm gegeven hebben.

Ten slotte

Wanneer men geschiedenis bedrijft, probeert men de personen en de gebeurtenissen altijd te zien, in het perspectief van de tijd waarin ze leefden of plaatsvonden. Bovenstaand artikel vormt daarop geen uitzondering.

Uit de literatuur, zoals die door auteur dezes tot nu toe is bestudeerd, komt Hans Rumpf over als een persoon, die zijn negatieve ervaringen tijdens de Eerste Wereldoorlog wist te benutten en kon omzetten naar leermomenten voor de toekomst. Iemand die door zelfstudie en ervaringen zijn des-kundigheid enorm wist te vergroten. Iemand ook, die zich voor de ontwikkeling van de brandweer en de civiele bescherming echt verdienstelijk heeft gemaakt. Zo heeft hij een niet onbelangrijke bij-drage geleverd aan de ontwikkeling van adembe-scherming voor de brandweer en ook het optreden in grotere verbanden is een ontwikkeling waaraan hij zeker heeft bijgedragen.

Maar ook was hij iemand die – zo voelt het bij mij wanneer ik zijn teksten lees – niet geheel vreemd was van enige zelfingenomenheid en het uitzijn op het eigen gewin. Dat hij daarvoor de kant moest kiezen van een regime dat schandelijke misdaden op haar naam heeft staan, heeft hij daarbij voor lief genomen. En na de oorlog lees je in zijn publica-ties daarvoor nergens expliciet een verontschuldi-ging.


25


NEDERLANDSE


25


NEDERLANDSE

GESCHIEDENIS


26


NEDERLANDSE

FOTO'S Mélarno Kraan


26


NEDERLANDSE

VOERTUIGNIEUWS

Bosbrandbestrijdingsvoertuig Brandweer UtrechtMercedes-Benz Unimog U530 met hydrostatische rij-aandrijving • 3-luiks Ziegler RVS opbouw • hydraulisch aangedreven Ziegler FPN 10-3000-2H pomp • 3000 liter watertank + 500 liter t.b.v. zelfbescherming • Alco APF-2 bumpermonitor

Nieuwe CCFM-voertuigen

voorAmerongen (09-5044) Amersfoort (09-0144)

Bilthoven (09-0744)Doorn (09-5244)

Driebergen (09-5144)Elst (09-3144)

Leersum (09-5344) Maarsbergen (09-5444)Maartensdijk (09-1044)

Wijk bij Duurstede (09-5944) Woudenberg (09-6444)

Zeist (09-6644)


27


NEDERLANDSE

FOTO'S William Harthoorn en Ramon Versteeg


27


NEDERLANDSE

VOERTUIGNIEUWS

Serie 1 (2017)Aalten 06-9462 63-BKG-6Apeldoorn 06-7761 47-BKG-9Eibergen 06-9061 48-BKG-9Epe 06-7661 29-BKH-5Ermelo 06-7364 31-BKH-5Groenlo 06-9261 64-BKG-6Winterswijk 06-9361 80-BKF-9

Serie 2 (2018)Bergh 06-8766Brummen 06-8361Doetinchem 06-8666Laren gld 06-8166Nunspeet 06-7162Uddel 06-7762Vorden 06-9168

DAF CF370FAN Day Cab met gestuurde naloopas

HDPE opbouw met 15.600 liter watertank met anti-slingerschotten

Schlingmann S3000-pomp 3000 l/min

laag zwaartepunt

Tankwagen Groot Brandweer Noord- en Oost-Gelderland


NEDERLANDSE


28

Houd ook de agenda op www.brandweer.org in het oog voor een actueel overzicht van alle activiteiten.

Evenementen agenda

3 maart 2018 Dag van de brandweergeschiedenis Den HaagElk jaar organiseren het Netwerk Brandweergeschiedenis van Brandweer Nederland en de Werkgroep Brandweerhistorie een ‘dag van de brandweergeschiedenis’ rondom de verjaardag van Jan van der Heijden. Dit keer zal die plaatsvinden aan het hoofdbureau van de brandweer Haaglanden aan de Dedemsvaartweg in Den Haag. Thema: brandweer in en rond de Tweede Wereldoorlog.

10 maart 2018 VBB-dag VeenendaalTussen 10.00 en 16.00 uur weer voor eenieder vrij toegankelijk om te ruilen en elkaar weer eens te ont-moeten en verzamelitems te ruilen. Meer informatie elders in deze VBB Nieuwsbrief.

18 maart 2018 Ruilbeurs Wuppertal (D)Het Verband der Feuerwehren in Nordrhein-Westfalen houdt voor de tweede maal een ruilbeurs in haar gebouw te Wuppertal (Windhuckstrasse 80 in Wuppertal, Duitsland).

18 t/m 19 april 2018 Vakbeurs eRIC 2018 Vliegveld Twenthe, EnschedeMeer bijzonderheden over deze vakbeurs voor de veiligheidssector vindt u op www.exporic.nl.

11 t/m13 mei 2018 Oldtimerbijeenkomst Bielefeld (D)Indien u graag wat Duitse brandweer oldtimers wilt bewonderen, dan is dit de gelegenheid. Er wordt door het Verband der Feuerwehren in NRW zelfs een aparte sessie gehouden (op zaterdag-ochtend 12 mei) tegen een neutrale achtergrond om de fotografen van dienst te zijn. Op zondag volgt een rondrit. Nadere bijzonderheden volgen.

16 t/m18 mei 2018 Rettmobil Fulda (D)Rettmobil, de vakbeurs voor medische voertuigen (ambulances, maar steeds vaker ook brandweerwa-gens) wordt weer in Fulda gehouden. Kunt u daar ook meteen het machtig mooie brandweermuseum eens bewonderen!

26 mei 2018 Veiligheidsdag AlmereEsplanade, met medewerking van Defensie. Nog geen nadere bijzonderheden bekend.

2 juni 2018 VBB Voorjaarsexcursie Dutch Rescue Vehicles HoogeveenOnderdeel van het programma wordt de reguliere jaarlijkse Algemene Ledenvergadering. Meer infor-matie binnenkort op www.brandweer.org

3 juni 2018 Jubileum brandweer TerheijdenDe brandweer van Terheijden viert zijn 200-jarig bestaan. Hoe, dat is nu nog niet bekend.

9 juni 2018 112 dag Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland, ZaandamOp 9 juni houdt de Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland een groots opgezette 112-dag. Nadere bijzonderheden volgen t.z.t.

16 juni 2018 112 Groningen Martiniplaza GroningenIn Martiniplaza Groningen vindt van 10.00 tot 17.00 uur voor de tweede keer dit evenement plaats.

23 juni 2018 Open dag brandweer Brandweer RotterdamAan de kazerne Metaalhof.

4 augustus 2018 Dag van de Oude Brandweerwagen DoornDoorn organiseert de Dag van de Oude Brandweerwagen met optocht, Incidenten City (LEGO), waterestafette en kinderanimatie. Op de Kampweg staan de voertuigen tussen de bedrijven door opgesteld.

23 augustus 2018 112 dag Brandweer HaaglandenOp donderdag 23 augustus presenteren de hulpdiensten zich in het Haagse Zuiderpark tussen 10.00 uur en 16.30 uur.

2 september 2018 Open dag brandweer Brandweer SteinVan 11.00 tot 17.00 uur aan de Stadhouderslaan 245 in Stein.

Fototoertochten 2018

De afdeling Fotografie organiseert in 2018 bijeenkomsten op de volgende data:

24 maart: bijeenkomst Driebergen-Rijsenburg

21 april: fototoertocht regio Kennemerland

30 juni: fototoertocht Harderwijk e.o.

8 september: fototoertocht Friesland

Leden van de afdeling Fotografie ontvangen binnenkort de uitnodiging voor de toertochten.

AGENDA


NEDERLANDSE


29


NEDERLANDSE

Werkgroep Brandweer Historie

MAGIRUS BRANDWEERWAGENS IN DE BENELUX

Alex Tukker heeft (m.m.v. tal van

fotografen) een bijna volledige inven-

tarisatie in woord en beeld weten te

realiseren van de Magirus brandweer-

voertuigen in de Benelux. Een must

voor iedereen die geïnteresseerd

is in brandweervoertuigen en elke

Magiruslief hebber.

STOOMBRANDSPUITEN IN NEDERLAND

2016 was het jaar waarin herdacht

werd, dat precies 150 jaar geleden

de eerste stoombrandspuit (De Maas)

in ons land (in Rotterdam) in werking

werd gesteld. Ter gelegenheid van

deze herdenking werd het boek

Stoombrandspuiten in Nederland ten

doop gehouden.

NEDERLANDSE BRANDWEERAUTO’S

Een historisch overzicht van fabrikan-

ten en leveranciers

Het resultaat van het samenwerken is

dit boekwerk, dat verscheen in 2010.

Het werd een leesboek voor de geïn-

teresseerden in voertuigen en bedrijfs-

wagens, maar ook een naslagwerk

voor wie snel iets wil opzoeken over

een bepaalde opbouwfabrikant.

HOOFDZAKEN

‘Hoofdzaken’ verscheen in oktober

2008. Omdat hierover bijna geen

literatuur voorhanden was, hebben

de auteurs – aan de hand van foto's

en enkele korte artikelen, alsmede

door studie van buitenlandse litera-

tuur – gepoogd een chronologische

ontwikkeling van de brandweerhelm

in Nederland weer te geven.

NEDERLANDSE BRANDSPUITFABRIKANTEN

In december 2006 verscheen van

Gerard Koppers een overzicht van

Nederlandse brandspuitfabrikanten.

Hierin wordt een overzicht gegeven

van allerlei bouwers van brandspuiten,

waaronder enkele zeer bekende en

een groot aantal onbekende.

HEMELSE HELPERS EN HEILIG VUUR

In juli 2006 verscheen ‘Hemelse Hel-

pers en Heilig Vuur’ over geloof en bij-

geloof rondom brand en brandweer.

Een studie naar aanleiding van de

vraag, wie nu eigenlijk in Nederland

de patroonheilige van de brandweer

was. Het antwoord op deze vraag is er

nooit gekomen, omdat er meerdere

heiligen voor in aanmerking komen.

SCHLAUCHFEUERSPRITZEN

In 2012 kwam de Internationale Ar-

beitsgemeinschaft für Feuerwehr- und

Brandschutzgeschichte bijeen in ons

land. Ter gelegenheid daarvan bracht

de WBH de Duitse vertaling van het

bekende ‘brandspuitenboek’ van Jan

van der Heijden op de markt.

Brandweergeschiedenisin woord en beeld

Verkrijgbaar bij HHS Uitgeverijwww.hhsuitgeverij.nl

e-mail [email protected] 0486-476454HHS Uitgeverij, De Eek 1, 5363 VD Grave/Velp NB

Deze publicaties zijn alle verkrijgbaar. Ook die uitgaven die voorheen uitverkocht waren zijn in een kleine oplage herdrukt, zodat u ze weer kunt bestellen!

11 | maart 2018 Nieuwsbriefnummer V...nieuwe generatie Scania’s. Op donderdag 22 fe-bruari werd de...

Documents

Transcript of 11 | maart 2018 Nieuwsbriefnummer V...nieuwe generatie Scania’s. Op donderdag 22 fe-bruari werd de...